Architektura Murator

ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
Wydział NEOFILOLOGII UW
M s f Kacper Gronkiewicz Zdjęcia: Juliusz Sokołowski
PO UKOŃCZENIU BUDYNEK MA SZANSĘ STAĆ SIĘ KOLEJNĄ MIASTOTWÓRCZĄ INWESTYCJĄ NA POWIŚLU, WPISZE SIĘ
W STRUKTURĘ ZABUDOWY TEJ ZIELONEJ DZIELNICY, O KTÓREJ NIEZWYKŁOŚCI STANOWI BLISKOŚĆ RZEKI
Budynek Wydziału Neofilologii
i Lingwistyki Stosowanej UW
Warszawa, Powiśle, ul. Dobra 55
Autorzy: APA Kuryłowicz &
Associates, architekci
Stefan Kuryłowicz],
Ewa Kuryłowicz, Olga
Kanecka, Magda lżewska,
Karina Kowalewska, Fryderyk
Szymański, Krystyna Tulczyńska
(nadzory autorskie)
Współpraca autorska: architekci
Michał Tatjewski, Piotr Wilbik,
Małgorzata Krukowska,
Wojciech Pachocki, Piotr
Kuczyński, Iwo Dobrucki
Architektura krajobrazu: architekt
krajobrazu Urszula Maciejewska
Konstrukcja: KiP Kapela Pachowski
Inwestor: Uniwersytet
Warszawski, Fundacja UW
Generalny wykonawca: Warbud
Powierzchnia terenu: 8489 nr
(całość)
Powierzchnia zabudowy: 2373 m 2
(I etap), 7799 m 2 (całość)
Powierzchnia użytkowa: 10 993 nr'
(I etap), 36 251 m 2 (całość)
Powierzchnia całkowita: 13 951 m 2
(I etap), 42 772 m 2 (całość)
Kubatura: 51 707 m 3 (I etap),
168195 m 3 (całość)
Projekt: 2006
Realizacja: 2012
Koszt inwestycji: 66 315 744 PLN,
w tym dofinansowanie ze
środków UE: 37 637 761 PLN
Od 1999 roku, kiedy na Powiślu otwarto gmach Biblioteki
Uniwersytetu Warszawskiego autorstwa Marka
Budzyńskiego i Zbigniewa Badowskiego, dzielnica zaczę­
ła stawać się nowym centrum życia akademickiego stoli­
cy, także tego nocnego. Wraz ze studentami szybko poja­
wiły się tam bowiem kluby, klubokawiarnie i kawiarnioczytelnie. W 2006 roku rozstrzygnięto konkurs na kolej­
ny uniwersytecki obiekt, siedzibę Wydziału Neofilologii
i Lingwistyki Stosowanej w miejscu parterowego pawilo­
nu handlowego vis-a-vis biblioteki, ale z powodu braku
funduszy jego budowa długo nie mogła się rozpocząć.
Ostatecznie zwycięski zespół musiał dostosować projekt
do etapowania inwestycji. Kamień węgielny pod pierw­
szą część obiektu wmurowano dopiero w październiku
2on roku, a oddano ją do użytku dokładnie 12 miesięcy
później. Docelowo ponadstuczterdziestometrowej dłu­
gości budynek, usytuowany wzdłuż ul. Lipowej, zajmie
też działkę, na której obecnie stoi stary gmach wydziału.
W pełni przeszklona elewacja od strony ul. Dobrej jest
w zamyśle lustrem odbijającym budynek Budzyńskiego.
Przebywając w środku, można wręcz odnieść wrażenie,
że elewację właściwą tworzą płaszczyzny ksiąg ze spa­
tynowanej miedzi. Ten świadomy zabieg zwraca uwagę
na miastotwórczą rolę BUW-u i można go odczytać
jako hołd złożony ikonie polskiej architektury lat 90.
Nawiązuje do niej także pomysł usytuowania wejścia
w narożniku przy ul. Lipowej, analogicznie do rozwią­
zania, jakie zastosowano w bibliotece. Od strony ul.
Wiślanej elewacja zamienia się w pełną, wykończoną
patynowaną miedzią. Powierzchnie glifów okiennych
wyłożono tu dla kontrastu żółtymi płytami HPL, które
nadają północnej, a przez to ciemnej ścianie budynku
pewnej lekkości.
W porównywaniu z BUW-em, przestrzeń wewnętrzna
prawie pozbawiona jest detali. Wyjątek stanowią audy­
toria i studia nagrań, których ściany i sufity wyłożono
drewnianymi panelami akustycznymi w efektowne, geo­
metryczne wzory. Obiekt ma za to bardzo czytelny układ
funkcjonalny, podkreślony jeszcze wyrazistą kolorysty­
ką, która m.in. ułatwia orientację osobom z dysfunkcją
wzroku. Inaczej oznaczono tu sale dydaktyczne (oranż),
inaczej pomieszczenia administracyjno-biurowe (beż
i szarość), a jeszcze inaczej toalety (damskie: żółć i sza­
rość, męskie: oranż i szarość). Przez budynek prowadzi
wewnętrzny pasaż, który w przyszłości połączy główne
wejście od strony Browarnej z tym od strony biblioteki.
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
1 | Widok z ogrodu na dachu BUW-u
na taras widokowy na ostatniej
kondygnacji wydziału neofilologii
2 | W elewacji od ul. Dobrej odbija
się front BUW-u, w głębi narożnik od
ul. Wiślanej. Podcięta bryła odsłania
brązową tablicę upamiętniającą
wizytę Karola Wojtyły w klasztorze
ss. Urszulanek, skąd w 1978 roku
wyruszył do Rzymu, by powrócić jako
jan Paweł II
i nr. it »'
WA
mu
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
GŁÓWNE WEJŚCIE DO BUDYNKU, ANALOGICZNIE
JAK W SĄSIEDNIM GMACHU BIBLIOTEKI
UNIWERSYTECKIEJ, USYTUOWANO W
NAROŻNIKU, OD STRONY ULICY LIPOWEJ
_
1:7400 3 I
1:1000 |4|
6IBT?T6T
I etap
5_jw i B p i J
nIr
tiSB i
4 ,•' < ; v\
nTTnrTTn
\ nM
" •'
mr
TJ
.• '
-%JH
"
f
1:1600 5
VJI VJIL/
1:1000 6
1 ]A 1 \
-
1:550 7
1:1000 [8 I
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
3 Sytuacja. Oznaczenia: 1 - wydział
neofilologii UW w docelowym kształcie
przy zrealizowanych wszystkich
etapach; 2 - BUW; 3 - zespół
mieszkaniowy Menolly; 4 - Centrum
Nauki Kopernik; 5 - klasztor
ss. Urszulanek
4 1 Rzut poziomu -1 zrealizowanego
etapu. Oznaczenia: 1 - szatnia;
2 - zaplecze kawiarni; 3 - kawiarnia;
4 - magazyn biblioteki; 5 - pom.
techniczne; 6 - palarnia; 7 - archiwum;
8 - magazyn; 9 - studio nagrań;
10 - laboratorium; 11 - sala
dydaktyczno-wykładowa; 12 - toalety;
13 - atrium
5 | Rzut parteru wszyskich etapów.
Oznaczenia: 1 - czytelnia; 2 - pokoje
pracowników naukowych; 3 - sale
dydaktyczno-wykładowe; 4 - pokoje
biurowe; 5 - stołówka 6 - atrium
6 | Rzut parteru zrealizowanego etapu.
Oznaczenia: 1 - hol; 2 - czytelnia;
3 - wypożyczalnia katalogów; 4 - pom.
techniczne; S - pom. pomocnicze;
6 - pokój pracowników naukowych;
7 - archiwum; 8 - sekretariat; 9 - sala
konferencyjna; 10 - pom. dyrekcji/
kwestora; 11 - toalety; 12 - pokój
doktorantów; 13 - sala dydaktyczno-wykładowa; 14 - pokój pracowników
biblioteki
7 I Przekrój A-A
8 | Rzut drugiego piętra
zrealizowanego etapu. Oznaczenia:
1 - sala dydaktyczno-wykładowa;
2 - pokój pracowników naukowych;
3 - toalety; 4 - pokój doktorantów;
5 - pom. socjalne; 6 - archiwum;
7 - pom. dyrekcji/kwestora;
8 - sekretariat; 9 - studio nagrań;
10 - laboratorium komputerowe;
11 - laboratorium
9 | Wizualizacja konkursowa.
W ostatecznym kształcie budynek
będzie sięgać aż do parku pod Skarpa
M1
W i ś l a n ą ; IL DZIĘKI UPRZEJMOŚCI PRACOWNI
101 Wejścia do obydwu budynków
usytuowano w narożnikach, od strony
ul. Lipowej. Przed BUW-em widoczny
fragment stalowego rusztu na książki
z dawnej biblioteki uniwersyteckiej
11 | Mimo nawiązań materiałowych,
budynek neofilologii operuje stylistyką
zupełnie różną od biblioteki. 0 ile
w przypadku BUW-u o wyrazie elewacji
od ul. Lipowej decydują naturalne
pnącza, o tyle w nowym obiekcie
przyrodę imitują podziały i kolorowe
folie na ścianie kurtynowej
I
|.«
I I I
| s;
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
Wzdłuż ul. Lipowej, za przeszkloną ścianą wyklejoną
kolorowymi foliami Vanceva Pilkington, na parterze zlo­
kalizowane zostały czytelnie, powyżej zaś - laboratoria
komputerowe oraz sale wykładowe. Po przeciwnej stro­
nie pasażu, wokół dziedzińca umieszczonego na pozio­
mie podziemia, na kolejnych kondygnacjach znajdują się
przestrzenie dla poszczególnych wydziałów lingwistycz­
nych. Dziedziniec ten, pierwszy z pięciu planowanych,
otoczono dość monotonnymi ścianami, przez co zwraca
uwagę dopiero po zapadnięciu zmroku, kiedy jego prze­
strzeń staje się rozświetlona, ukazując kolorowe wnętrza
sal seminaryjnych. Efektownie prezentuje się też użyt­
kowy taras na dachu, choć z powodów ekonomicznych
na posadzce zamiast drewna pojawiły się tam panele
z konglomeratu.
Nowy gmach z ogólnodostępnym tarasem na dachu
i funkcjami gastronomicznymi w parterze, poło­
żony na turystycznym szlaku prowadzącym z Traktu
Królewskiego do nadrzecznych bulwarów i Centrum
Nauki Kopernik, można zaliczyć do inwestycji o sil­
nie miastotwórczym charakterze. Będzie to widoczne
zwłaszcza po ukończeniu całego założenia.
Założenia autorskie
Wewnętrzna przestrzeń budynku akademickiego jest ści­
śle powiązaną ze światem zewnętrznym, podlega nie­
ustannym zmianom, jest żywa i dynamiczna. Wyrazem tej
dynamiki w projektowanym zespole jest wielokondygna­
cyjny hol główny usytuowany równolegle do ul. Lipowej,
a będący jednocześnie osią łączącą symbolicznie i optycz­
nie obiekty uniwersyteckie na skarpie z gmachem BUW-u.
Wejścia do kompleksu zostały zaprojektowane w jego
narożnikach, przy skrzyżowaniach z ul. Lipową. Od strony
tej ulicy zlokalizowano też ciąg czytelni wszystkich katedr
i instytutów, łączący przez transparentne ściany prze­
strzeń holu z przestrzenią miasta, co pozwala na wzajem­
ne ich oddziaływanie. Od północy, również przez transpa­
rentne ściany, przestrzeń holu przenika się z przestrzenią
wewnętrznych dziedzińców, nawiązujących do podwó­
rek dawnego Powiśla i mieszczących ogrody tematycz­
ne: germański, słowiański, francuski, śródziemnomorski
i angielski. Wzdłuż ścian oddzielających je od holu biegną
schody łączące poszczególne czytelnie z odpowiednim
instytutem lub daną katedrą, dzięki czemu wchodzący
na różne poziomy kompleksu mają zapewniony stały
widok na wewnętrzne ogrody.
Forma obiektu jest organiczna i rzeźbiarska, a jednocze­
śnie uporządkowana, z czytelnym układem przestrzen­
nym. Sposób kształtowania wnętrz i dobór materiałów
służy stworzeniu wrażenia przebywania w prześwietlo­
nych słońcem, zielonych przestrzeniach przypominają­
cych ogrodowe altany. Geometria elewacji od ul. Lipowej
nawiązuje do struktury żywopłotu, którego nieregularne
„gałązki" pozwalają zobaczyć to, co się dzieje w środ­
ku, a jednocześnie zapewniają odpowiedni stopień
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
i
;l
GEOMETRIA ELEWACJI
OD ULICY LIPOWEJ
%
NAWIĄZUJE
DO STRUKTURY
ŻYWOPŁOTU
v
121 Podcięcie bryły od ul. Browarnej
zapewnia naturalne oświetlenie
w podziemiu
13 | Żółte płyty HPL kontrastują
z ciemną, północną elewacją od strony
ul. Wiślanej
1 4 , 1 5 | Elewacja od ul. Lipowej
z charakterystycznym amodularnym
podziałem
161 Elewacja od ul. Dobrej,
podobnie jak cały budynek, jarzy się
promieniującymi z wnętrza kolorami
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
•Lli| L
—'
T
t4e.#*^
WIELOKONDYGNACYJNY
HOL GŁÓWNY
USYTUOWANY
RÓWNOLEGLE
DO ULICY LIPOWEJ
JEST OSIĄ ŁĄCZĄCA
SYMBOLICZNIE
y
I OPTYCZNIE OBIEKTY
t
UNIWERSYTECKIE
NA SKARPIE
Z GMACHEM BUW-U
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
%ku> *,
i
17 Hol wejściowy. Zewnętrzna
elewacja rozmywa się, a widok zamyka
front BUW-u
181 Dzięki kolorowym wnękom,
zaprojektowanym w grubości ścian
wewnętrznego pasażu, korytarz jest
nie tylko przestrzenią komunikacji, ale
także spotkań
191 Od strony BUW-u na poziomie
podziemia zlokalizowano kafeterię,
nad którą zwisają dmuchane żyrandole
projektu Puff Buff Design
P.
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
intymności. Zespół wpisuje się w blokową strukturę zabu­
dowy Powiśla i specyfikę tej zielonej dzielnicy, o której
niezwykłości stanowi bliskość rzeki, obecność poprzemysłowego, zabytkowego kompleksu elektrowni i Biblioteki
Uniwersytetu Warszawskiego oraz sąsiedztwo głównego
kampusu tej uczelni.
EWA KURYŁOWICZ
The Linguistics Department of the Warsaw University
According to the winning competition design, the new
linguistics building is to fill the entire błock between the
main university campus and the university library, thus
replacing the old faculty building and a Iow pavilion. The
five-storied, uom-long building is planned around five
courtyards, with a central passage running from ul. Dobra
(opposite the library) to ul. Browarna and separating areas
belonging to individual institutes in the northem bay,
and reading rooms, laboratories and lecture halls in the
southern one. For financial reasons, the construction is to
be carried out in stages. The first building with one court­
yard, located opposite the library, was recently completed.
lts facades are diversified: the mirror-glass main facade
in ul. Dobra reflects the library's patinaed one; along ul.
Lipowa, the walls are glass with colored fail; the facade
along ul. Wiślana is fuli, faced with copper sheets and
perforated by windows, partly with yellow-painted splays.
The interiors are simple and functional, the roof—generally accessible.
SPOSÓB
KSZTAŁTOWANIA
WNĘTRZ I DOBÓR
MATERIAŁÓW SŁUŻY
STWORZENIU WRAŻENIA
PRZEBYWANIA
W PRZEŚWIETLONYCH
StOŃCEM, ZIELONYCH
PRZESTRZENIACH
PRZYPOMINAJĄCYCH
OGRODOWE ALTANY
ARCHITEKTURA - MURATOR
2013-04-01
2 0 | Schody z charakterystycznym
podniebieniem są jednym z autorskich
detali wnętrza
211 Widok na dziedziniec, jego
przestrzeń rozświetlają po zmroku
wnętrza sal wykładowych
2 2 [ Studio nagrań oraz audytorium
wyłożono wykończonymi drewnem
panelami, których układ zależał m.in.
od różnych właściwości akustycznych
231 Widok z holu wejściowego
na wewnętrzny pasaż
N