Poznajemy najbli˝szŕ okolic´ Przyk∏ad karty pracy

Teoria i praktyka dydaktyczna
Poznajemy najbli˝szà okolic´
Przyk∏ad karty pracy
■ BARBARA WIKTOROWICZ (KoÊcielna WieÊ)
B
´dàc nauczycielkà przyrody, geografii
oraz historii, zaproponowa∏am swoim
uczniom, na zasadzie dobrowolnej, zaj´cia w terenie w celu lepszego poznania najbli˝szej okolicy szko∏y – krajobrazu, kultury,
zabytków – a tak˝e w celu kszta∏cenia u nich
orientacji w terenie.
PostanowiliÊmy opracowaç pod tym kàtem wszelkie mo˝liwe trasy wychodzàce ze
szko∏y w ró˝nych kierunkach. M∏odzie˝, podzielona na 4-osobowe grupy, bardzo ch´tnie
wykonywa∏a polecenia, zgodnie z kartà pracy.
Podczas zaj´ç w terenie, zauwa˝y∏am, ˝e
uczniowie dok∏adnie obserwowali wszystko,
co znajdowa∏o si´ wokó∏ nich; szczegó∏owo
opisywali wszelkie elementy przyrody, zarówno o˝ywionej, jak i nieo˝ywionej, zwracali
uwag´ na zaznaczone szlaki turystyczne, zapisywali nazwy ulic, ch´tnie pos∏ugiwali si´
kompasem, zaznaczali kierunek dalszego
marszu w przypadku dojÊcia do skrzy˝owaƒ,
wyró˝niali w opisie trasy drogi publiczne,
w tym asfaltowe, Êcie˝ki polne, rowy, strumienie. JeÊli na trasie w´drówki napotkali jakiÊ
zabytek kultury, np. zamek lub koÊció∏, w odpowiednich miejscach karty pracy zostawiali
wolne fragmenty, które po powrocie do domu
uzupe∏niali dok∏adnym opisem danego obiek-
tu na podstawie np. przewodnika. Uczyli si´
zatem korzystaç z ró˝nych êróde∏ informacji.
Zdobywali te˝ bardzo wa˝nà umiej´tnoÊç pracy w grupie oraz uczyli si´ prezentowania na
forum w∏asnych osiàgni´ç oraz porównywania
ich z osiàgni´ciami innych grup. Po odbytych
zaj´ciach zgromadzony materia∏ by∏ dok∏adnie
opracowywany, a nast´pnie uczniowie sk∏adali swe prace w klasie-pracowni geograficznej.
Zaproponowana przeze mnie forma prowadzenia zaj´ç cieszy si´ w mojej szkole
ogromnym zainteresowaniem. Zawsze mam
komplet uczniów i tylko ze wzgl´du na bezpieczeƒstwo ograniczam liczb´ uczestników
wyprawy do 15 osób. Mam wielkà satysfakcj´,
˝e w zaj´ciach biorà ch´tnie udzia∏ nie tylko
uczniowie bardzo zdolni, ale tak˝e przeci´tni
i mniej zdolni. M∏odzie˝ nawet nie zdaje sobie
sprawy, ˝e podczas trwania w´drówki przechodzi gruntowny sprawdzian wiedzy geograficznej i przyrodniczej. W przysz∏oÊci zaÊ poradzi sobie bez problemu nawet w obcym, nieznanym terenie. A przy okazji, nie tylko wiedza merytoryczna jest najwa˝niejsza. Uczniowie uczà si´ tak˝e: nie wyrzucaç Êmieci, kulturalnie zwracaç si´ do siebie i innych, pomagaç
sobie wzajemnie, dbaç o estetyczny wyglàd
karty pracy.
Przyk∏adowa karta pracy do opracowania trasy: Szko∏a w KoÊcielnej Wsi – Go∏uchów
Imiona i nazwiska uczniów
Termin realizacji
Trasa
[Tu nale˝y wpisaç nazwiska uczniów wype∏niajàcych kart´ pracy]
18 wrzeÊnia 2001 r.
Boisko Gimnazjum w KoÊcielnej Wsi – zamek
w Go∏uchowie.
[Uwagi]
Dane o autorze: mgr Barbara Wiktorowicz, nauczycielka geografii, przyrody i historii, Szko∏a Podstawowa
i Gimnazjum w KoÊcielnej Wsi ko∏o Kalisza.
1/2003
GEOGRAFIA W SZKOLE
45
Teoria i praktyka dydaktyczna
ciàg dalszy karty pracy
Kierunek geograficzny trasy
Cel wyprawy:
Ârodki do realizacji zadania
èród∏a informacji
Najwa˝niejsze obiekty na trasie
Pó∏nocny zachód
Poznanie krajobrazu naturalnego doliny
Prosny w okolicach KoÊcielnej Wsi.
Formy ukszta∏towania terenu.
Poznanie ma∏ych miejscowoÊci na tej trasie.
Umiej´tnoÊç pos∏ugiwania si´ kompasem.
Rozpoznawanie roÊlin i zwierzàt.
Poznanie zabytków kultury.
Zwrócenie uwagi na architektur´ w regionie:
budynki mieszkalne, nagrobki na cmentarzu,
przydro˝ne kapliczki.
Kompas
Przewodnik do rozpoznawania roÊlin i zwierzàt
Informator turystyczny o zabytkach regionu
Jak wy˝ej.
Podr´cznik, encyklopedia.
KoÊció∏ Êw. Wawrzyƒca w KoÊcielnej Wsi
Oczyszczalnia Êcieków w Kucharach
Szko∏a Podstawowa w Kucharach
Szko∏a Podstawowa w Jedlcu
Zamek w Go∏uchowie
Zapis przebiegu trasy.
Uczeƒ notuje od poczàtku trasy,
a˝ do osiàgni´cia celu:
– nazwy mijanych obiektów (+ opis),
– nazwy ulic,
– rozwidlenia dróg,
– kierunek trasy,
– przybli˝one odleg∏oÊci,
– przydro˝ne pojedyncze drzewa,
– przydro˝ne kapliczki,
– rzeki, strugi, rowy,
– mosty i mostki,
– pomniki,
– budynki,
– instytucje,
– przystanki,
– parki i boiska,
– znakowane szlaki turystyczne,
– itp.
(lub wykonuje szkic terenu z zaznaczeniem poszczególnych obiektów).
46
1/2003
GEOGRAFIA W SZKOLE