Wpływ dolistnego nawożenia siarką i borem na wielkość wskaźnika

Wpływ dolistnego nawożenia siarką i borem na wielkość wskaźnika
zieloności liścia i wskaźników fluorescencji chlorofilu u wybranych odmian rzepaku ozimego
Effect of foliar sulfur and boron application on the leaf greenness index (SPAD) and chlorophyll a
fluorescence indices of selected varieties of winter oilseed rape
1
Bogdan Kulig1, Agnieszka Synowiec2, Katarzyna Pużyńska2, Joanna Puła2, Diana Wieczorek3
Instytut Produkcji Roślinnej, 2 Katedra Agrotechniki i Ekologii Rolniczej, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja,
Kraków, 3 Ekoplon Sp. z o.o., e-mail: [email protected]
Celem badań było przedstawienie wpływu nawożenia dolistnego siarką i borem na wielkość wskaźnika zieloności liścia i
wskaźników fluorescencji chlorofilu u wybranych odmian rzepaku ozimego w okresie jesiennym i wiosennym.
Abstract
This study aimed at presenting the effect of foliar application of sulfur and boron on the leaf greenness index and chlorophyll a (Chl a)
fluorescence in the selected cultivars of winter oilseed rape, measured 7 days following the application of fertilizers during both fall and
spring. Two-factorial field experiment was carried out for two cvs of winter oilseed rape: Digger and Nelson, at three variants of
fertilization: (control) NPKS; (S) NPKS + Thiotrac 300 (foliar applied in the fall and spring); (S+B) NPKS + Thiotrac 300 + Bortrac (foliar
applied in the fall and spring). The selected indicators of Chl a fluorescence (HandyPea, Hansatech) and leaf greenness (SPAD, Konika
Minolta) were measured on leaves of rape. The additional combination of fertilization (S; S+B) did not affect the relative content of
chlorophyll in the leaves of rape. The average value of maximum efficiency of PSII (Fv/Fm) was in an optimal range for plants and
reached in the autumn 2007-2009: 0.797 - 0.831; and in the spring 2008-2010: 0.805 - 0.818. The results show that the additional S and
S+B foliar fertilization do not disturb the process of photosynthesis in a short-term period.
Metody badań
Doświadczenie polowe przeprowadzono w sezonie wegetacyjnym 2007-2010 w Stacji Doświadczalnej Instytutu Produkcji Roślinnej w
Prusach k. Krakowa. Było to doświadczenie dwuczynnikowe, założone metodą losowanych podbloków. W doświadczeniu uwzględniono
dwa czynniki: (I) odmiany (Digger, Nelson); (II) nawożenie – (kontrola) NPKS; (S) NPKS + Thiotrac 300 (dolistnie dwukrotnie – jesienią i
wiosną wg zaleceń); (S+B) NPKS + Thiotrac 300 + Bortrac (dolistnie dwukrotnie jesienią + wiosną). Pomiary zieloności liścia i
fluorescencji chlorofilu a (Chl a) wykonywano po 7 dniach od zabiegów dolistnych.
Digger jesień/
Jesień 2007-09
Fall 2008-10
Fo
120
PI
Fm
110
PI
Fm
110
100
100
90
(1-Vj) / Vj
Nelson jesień/
Jesień
2007-09
Fall 2008-10
Fo
120
Fv/Fm
90
(1-Vj) / Vj
80
Fv/Fm
80
Fv/Fo
Tfm
Fv/Fo
kontrola
Tfm
S
RC / ABS
RC / ABS
Digger w iosna/
Fo
PI
100
Fv/Fm
Fv/Fm
80
Fv/Fo
Tfm
Fv/Fo
Area
Tfm
RC / ABS
Jesień 2007-09
Jesień/Fall
2008-10
F=0,006, p=0,99
Area
Wiosna/Spring
2008-10
Wiosna 2008-10
F=0,58, p=0,6
Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności
Pionowe słupki oznaczają 0,95 przedziały ufności
49
48
Fm
90
(1-Vj) / Vj
80
RC / ABS
110
100
90
(1-Vj) / Vj
Nelson w iosna/
Spring 2008-10
Wiosna
2008-10
120
Fm
110
Area
Fo
Spring 2008-10
Wiosna
2008-10
120
PI
S+B
Area
58
Digger
Nelson
56
Digger
Nelson
47
54
46
SPAD
SPAD
52
45
44
50
48
43
46
42
44
41
40
42
Kontrola
S
nawożenie/fertilization
S+B
kontrola
Wskaźniki fluorescencji Chl a:
Fm – maksymalna fluorescencja; Tfm –
czas
uzyskania
Fm;
Fv/Fm
–
maksymalna wydajność PSII; Area –
powierzchnia nad krzywą indukcji
fluorescencji Chl a; RC/ABS - Wskaźnik
wydajności fazy jasnej fotosyntezy;
Fv/F0 – maksymalna efektywność
rozkładu wody po stronie PSII; (1-Vj)/Vj
– liczba zamkniętych centrów reakcji w
stosunku do ich całkowitej liczby; PI –
wskaźnik funkcjonowania PSII
S
nawożenie/fertilization
S+B
Podsumowanie
Żadna z dodatkowych kombinacji
nawożenia nie wpłynęła na względną
zawartość chlorofilu w liściach
rzepaku. Kombinacje nawozowe z
siarką oraz siarką i borem zmieniły
parametry fluorescencji Chl a,
szczególnie w przypadku odm.
Nelson. Jesienią, w stosunku do
kontroli,
wzrósł
wskaźnik
funkcjonowania PSII (PI). Wiosną u
obu
odmian
po
zastosowaniu
kombinacji z siarką oraz siarką i
borem wzrósł czas potrzebny do
osiągnięcia
maksymalnej
fluorescencji (Tfm). Otrzymane wyniki
odpowiadały
wartościom
świadczącym
o
optymalnych
warunkach siedliskowych podczas
wegetacji rzepaku ozimego.