Cykliczne spotkania o Ewangelii wg św. Jana
Transkrypt
Cykliczne spotkania o Ewangelii wg św. Jana
Cykliczne spotkania o Ewangelii wg św. Jana „Zmartwychwstanie…” (po wyjściu z grobu - cz. I) – rozdział XX Struktura XX rozdziału: Piotr i Jan przy grobie (J 20, 1-10) Spotkanie z Marią Magdaleną (J 20, 11-18) Zmartwychwstały ukazuje się Apostołom (J 20, 19-23) Niewierny Tomasz (J 20, 24-29) Pierwszy epilog - Ewangelisty (J 20, 30-31) Analiza XX rozdziału: a) Piotr i Jan przy grobie (J 20, 1-10) Tekst Komentarz - opisy wydarzeń paschalnych dotyczą pustego grobu i chrystofanii (ukazania się Jezusa); - podobieństwa z pozostałymi Ewangeliami świadczą, że wszyscy czerpali z jednego źródła pierwotnego, słownego nauczania, które później zostało spisane; - wydarzenia w Ewangelii Jana mają jednak własny, specyficzny charakter: nie pomija aspektu historycznego wydarzenia, ale zatrzymuje się na aspekcie teologicznym (przekazywania ukrytej myśli) i apologetycznym (obrona wiary); - chodzi przede wszystkim o ukazanie wiary w jej aspekcie jednostkowym (spotkanie z Marią Magdaleną i Tomaszem) i wspólnotowym (z uczniami); - podstawą podwójne świadectwo: Pisma i uczniów. - na początku znajduje się Maria Magdalena, podobnie jak u innych Ewangelistów (por. Mt 28, 20, 1-10 1-8; Mk 16, 1-8; Łk 24, 1-11), choć tam pojawia się w otoczeniu innych kobiet, a tu sama; - Maria Magdalena staje się zatem pierwszym świadkiem zmartwychwstania; - kolejne wydarzenia niejako przerywają przyjście Marii Magdaleny do grobu i jej spotkanie z Jezusem – odnoszą się do dwóch najważniejszych osobistości pierwotnego Kościoła: Piotra i „drugiego ucznia” czyli Jana; - obecność dwóch świadków była konieczna, aby można było uznać prawdziwość wydarzenia (por. J 8, 17; Pwt 19, 15; Mt 18, 16), co wskazuje na wiarygodność tego wydarzenia; - szczególne w opisie jest to, że Jan, choć przybywa do grobu jako pierwszy i nie potrzebuje świadectwa anioła, aby przyjąć z wiarą to wydarzenie, to jednak bardzo wyraźnie oddaje pierwszeństwo Piotrowi, który pierwszy wchodzi do grobu; - w. 8 mówi, że „ujrzał i uwierzył”, co wskazuje na ważność nie tylko osobistego świadectwa wydarzenia paschalnego, ale także na Pisma, które zapowiadały te wydarzenia i w tym momencie stały się zrozumiałe (por. 1 Kor 15, 3-n; Łk 24, 25-28; Dz 2, 24-36; Mk 8, 31); - jednak nie one są u początków wiary, ale widzenie, spotkanie ze Zmartwychwstałym Panem. b) Spotkanie z Marią Magdaleną (J 20, 11-18) Tekst Komentarz - jest to niejako kontynuacja pierwszej części spotkania z w. 1, gdzie pojawia się już postać Marii Magdaleny. 20, 11-18 - obraz przejścia od smutku Wielkiego Piątku do radości Wielkanocy czyli tzw. Paschalnego Chrześcijaństwa (szczególnie pisze o tym o. Wacław Hryniewicz OMI w swojej „Trylogii Paschalnej”); - podobnie jak u pozostałych apostołów można zauważyć obecność aniołów (por. Mt 28, 9-10; Mk 16, 9-11); - Maria Magdalena podobna jest początkowo do uczniów z Emaus, gdyż nie rozpoznaje Zbawiciela: rozpoznaje Jezusa Dobrego Pasterza, gdy wzywa ją po imieniu i wtedy otwierają się jej oczy na Jego obecność; - musiała objąć nogi Mistrza, gdyż słowa z w 17, które wyraźnie na to wskazują; - dla Łukasza wniebowstąpienie jest końcem ukazywania się Zmartwychwstałego i rozpoczęciem się dzieła wspólnoty Kościoła (Ewangelie i Dzieje Apostolskie), a dla Jana stanowi ono kulminacyjny punkt rozpoczętego męką i śmiercią dzieła – tzw. „godzina Jezusa” (było o tym już we wcześniejszych rozdziałach, kiedy sam Jezus mówił o swojej godzinie); - Jezus nie powrócił do tego życia, które miał przed swoją śmiercią, ale otrzymał nowe życie, na co wskazuje też sposób objawiania się Jezusa w. 19; - Jezus przekazuje też orędzie dla swoich uczniów, które poleca zanieść tej kobiecie: pierwszej misjonarce i głosicielce słów Jezusa (por. J 20, 18; Łk 24, 34; 1 Kor 9, 1). c) Zmartwychwstały ukazuje się Apostołom (J 20, 19-23) Tekst Komentarz - ta część stanowi znów kontynuacje historii Piotra i Jana – wszystkie one się przeplatają. 20, 19-23 - wydarzenie ma miejsce tego samego dnia, co w wypadku Marii Magdaleny (por. J 20, 19); - celem tego spotkania w Jerozolimie jest przekazanie upomnień i zadania oraz posłanie uczniów - jest to najważniejsza chrystofania Jezusa wobec uczniów (znowu w Wieczerniku); - to spotkanie przełamuje w uczniach izolację i poczucie lęku, daje radość i pozwala doświadczyć bliskości Zmartwychwstałego, jak wtedy na Ostatniej Wieczerzy; - skoro następne spotkanie z Tomaszem będzie po 8 dniach (por. J 20, 26), widać, że Kościół Janowy (jego czasów) obchodził pamiątkę Zmartwychwstania w „dniu Pańskim”; - Zmartwychwstały Jezus jest tym samy, który cierpiał i poniósł śmierć, a Jego pierwszym darem jest pokój dany uczniom (por. J 14, 27) oraz ich posłanie z misją (por. J 15, 16); - uczniowie mają czynić w świecie obecnym ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Jezusa; - siłą tej misji będzie przekazany Duch święty, który dano nowe tchnienie, jak w wypadku ożywienia człowieka (por. Rdz 2, 7) czyli „nowe stworzenie”, gdyż tylko stworzenie nowego człowieka umożliwia głoszenie orędzia Jezusa z mocą (darem odpuszczania grzechów). d) Niewierny Tomasz (J 20, 24-29) Tekst Komentarz - uzupełnieniem poprzedniego fragmentu jest niejako świadectwo wspólnoty wobec Tomasza. 20, 24-29 - Jan, jak pozostali ewangeliści, pokazuje na przykładzie Tomasza osobiste wątpliwości uczniów (schemat zamknięcia się człowieka wobec misterium zbawienia); - nie przyjmuje on świadectwa wspólnoty, ale stawia konkretne i dokładne warunki wiary; - Jezus wykorzystuje słowa Tomasza jako punkt wyjścia dla pouczenia skierowanego do wszystkich uczniów i całego Kościoła; - Ewangelia nie informuje czy Tomasz spełnił swoje postanowienie, ale raczej wskazuje, że samo spotkanie z Panem stało się już przemieniające – radykalna zmiana myślenia (nawrócenie) niosące ze sobą najbardziej wyraźne i uroczyste wyznanie wiary w Bóstwo Jezusa, których całą serię znajdziemy u Jana (por. J 1, 49; J 4, 42; J 6, 69; J 9, 38; J 11, 27; J 16, 30; J 20, 16), a to stanowi ich kulminację; - błogosławieństwo Jezusa odnosi się do tych, którzy z wiarą wyznają tę samą wiarę, która została przekazana Apostołom (nie dane im było oglądać tego, co widzieli na własne oczy pierwsi świadkowie i czego doświadczali w spotkaniach ze Zmartwychwstałym Jezusem) i którą oni zanieśli wszystkim narodom i czynią to przez swoich następców do dnia dzisiejszego. e) Pierwszy epilog - Ewangelisty (J 20, 30-31) Tekst Komentarz - jest to jedno z 2. podsumowań, jakie znajdujemy u Jana, zwane epilogiem Ewangelisty. 20, 30-31 - jako jedyny Ewangelista Jan wskazuje cel swojej pracy i ją podsumowuje; - zadanie to polegało na pokazaniu tego, co uczynił swoim słowem i znakami Jezus, a co pozwala każdemu człowiekowi, który z tą Dobrą Nowina się zetknie dostrzec ten znak, dojść do wiary i osiągnąć życie wieczne; - Jan wskazuje też, że tych znaków jest o wiele więcej, ale podczas swojej pracy wybrał akurat te i taką ilość, która wystarczy do zrealizowania wyznaczonego celu czyli obudzenia i umocnienia wiary w Jezusa, Mesjasza i Syna Bożego. Opracowanie o. Robert Wawrzeniecki OMI na podstawie: Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu; David H. Stern, Komentarz Żydowski do Nowego Testamentu, Warszawa 2005; Międzynarodowy Komentarz do Pisma Świętego, Warszawa 2001; Pismo Święte Nowego Testamentu i Psalmy – przekład ekumeniczny, Warszawa 2001; Nowy Testament. Przekład na Wielki Jubileusz 2000 – ks. Remigiusza Popowskiego SDB, Warszawa 2000; Biblia Jerozolimska, Poznań 2006; Ks. Antoni Paciorek, Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych: Ewangelia wg św. Jana, Lublin 2000; René Laurentin, Prawdziwe życie Jezusa Chrystusa, Kraków 1999; Ks. Remigiusz Popowski SDB, Lyman Coleman, Nowy testament dla moderatorów, Warszawa 2007; Ks. bp Romaniuk Kazimierz, o. Augustyn Jankowski OSB, ks. Lech Stachowiak, Praktyczny Komentarz do Nowego Testamentu, tom 1, Poznań-Kraków 1999; Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem, Częstochowa 2008; Hugolin Langkammer OFM, Passio Domini nostri Jezu Christi. Nowy Testament o męce i śmierci Jezusa, Wrocław 1994. Ks. Stanisław Czerwik, ks. Józef Kudasiewicz, ks. Henryk Witczyk, Święte Triduum Paschalne. Komentarze biblijno-liturgiczne i medytacje, Kielce 2001. Strona internetowa warta polecenia „Dzieło Biblijne im. Jana Pawła II”: www.biblista.pl