Wiosna Ludów i odwilż posewastoplska

Wiosna Ludów i odwilż
posewastoplska
„Żadnych marzeń Panowie”
1. Wiosna Ludów w zaborze pruskim




W 1846 r. aresztowano ok. 250 spiskowców; w tym
m.in. Ludwika Mierosławskiego, Floriana Ceynowę;
osądzono ich i skazano na śmierć w 1847
Nadal są nastroje rewolucyjne
Na wieść o wydarzeniach w Berlinie został w
Poznaniu powołany Komitet Narodowy,
reprezentujący szlachtę, rzemieślników, chłopów;
mięli oni przedłożyć królowi pruskiemu żądanie
niepodległości Polski
Król się ugina; ogłasza amnestię m.in. dla
Mierosławskiego; zrobiono to nie z miłości do Polski,
co z chęci przeciągnięcia na swoją stronę
antyrosyjskich Polaków


Ale konserwatyści, antypolscy zyskali większość
w Prusach; przygotowanie do rozgromienia
Polaków
Ale udało się zawrzeć ugody w Jarosławcu




WKP ma częściową autonomię
Odrębne wojsko (jeśli zmniejszy je do 3 tys.)
Oburzonych chłopom obiecano nadania
ziemskie
Ale Prusy nie dotrzymują umowy; chcą włączyć
do Prus część ziem WKP i zaczęły likwidować
oddziały wojska polskiego
2. Powstanie wielkopolskie 1848





29 kwietnia wojska pruskie atakują oddziały
polskie; Prus zajmują Książ
30 kwietnia kontrofensywa pod dowództwem
Mierosławskiego pokonuje wojsko pruskie pod
Miłosławiem; podobnie 2 maja pod Sokołowem
Ale coraz silniejsze oddziały wroga
9 maja kapitulacja wojsk polskich
Skutek powstania: cofnięcie obietnicy autonomii
i rezygnacja z podziału Wielkopolski na część
niemiecką i polską
3. Polacy w Królestwie Pruskim po 1848 roku





Klęska powstania wielopolskiego pokazała, że
należy inaczej „walczyć”; nacisk na legalną
działalność
1848 r. założona Liga Polska dbała o oświatę i
sprawy gospodarcze; nawoływania do obrony
wiary katolickiej, hasła solidaryzmu społecznego
Stopniowo zmniejszała się autonomia (okres dążeń
niepodległościowych w Niemczech)
WKP zamieniono na Prowincję Poznańską, Ligę
Polską zdelegalizowano
W 1851 r. Rosja i Prusy omówiły wspólne działania w
celu zwalczania dążeń niepodległościowych

Przeciwdziałanie - 1857 r. powstało Towarzystwo
Przyjaciół Nauk

Gdy pojawił się król Wilhelm I (1861) stopniowo
odchodzenie od represji, ale do czasu
pojawienia się Bismarcka
4. Wiosna Ludów w zaborze austriackim
Po rewolucji wiedeńskiej (13.03.1848) w Krakowie
odbyła się demonstracja, która doprowadziła
do zwolnienia więźniów politycznych
 Powstał Komitet Narodowy, Gwardia Narodowa
 We Lwowie zebrano podpisy pod adresem do
gubernatora, Franciszka Stadiona:
1. Żądano zrównania stanów
2. Swobód religijnych, politycznych
3. Zwołania sejmu
4. Polonizacji szkół





Gubernator zezwolił na wysłanie poselstwa do
Wiednia w tej sprawie
W Krakowie Wiktor Heltman z TDP nawołuje do
szlachty zniesienia pańszczyzny
Gubernator Stadion ogłasza (w imieniu cesarza)
zniesienie pańszczyzny od 15 maja (bez
odszkodowania, lub za odszkodowaniem
wypłacanym przez państwo)
Cesarz uznał decyzje gubernatora za słuszną



Jednak zaczęto rozbrajać Gwardię Narodową
w Krakowie co wywołało zamieszki; kapitulacja
Komitetu Narodowego 26 kwietnia 1848
We Lwowie (przeciwnie) ogłoszono liberalną
konstytucję i swobodę stowarzyszeń i
zgromadzeń
Ukraińcy z Galicji też chcą czegoś dla siebie;
powołali Główną Radę Ruską – domagali się
podziału Galicji na część polską i ukraińską


Nowym
gubernatorem Galicji
został Wacław
Zaleski, który jednak
musiał słuchać się
komendanta
wojskowego von
Hammersteina
Gdy we Lwowie
wybuchły w
listopadzie 1848 r.
zamieszki zostały
krwawo stłumione
5. Skutki Wiosny Ludów w Galicji







Do 1854 r. stan oblężenia Galicji
Władza w ręce dowódców austriackich
Zakazano działalności organizacji narodowych
Zamknięto polskie czasopisma
Zawieszono konstytucję; zamiast parlamentu
była Rada Stanu mianowana przez władze
Germanizacja (od 1850 r. język niemiecki
językiem wykładowym na UJ)
Plusy: uwłaszczenie chłopów, aktywność
środowisk inteligenckich i mieszczańskich,
przebudzenie narodowe Ukraińców


Nie udało się na drodze powstania, może uda
się po dobroci; kierunek konserwatywny i
ugodowy zakładał współpracę z Austriakami,
legalne działania
Namiestnik Galicji od 1849 r. Agenor
Gołuchowski zapewniał cesarza o lojalności i
ostudzał polskie zapędy
Początki ukraińskiego ruchu narodowego
s. 139
6. Odwilż posewastopolska w Królestwie
Polskim






Amnestia i powrót z Syberii tysiące zesłańców
Aleksander II nie koronował się na króla, nie
rozszerzył autonomii, nie zwiększył udziału
Polaków w rządach
Złagodzenie cenzury
Legalizacja działalności oświatowej i
społeczno-gospodarczej
Założono Akademię Sztuk Pięknych, Akademię
Medyko-Chirugiczną, Towarzystwo Rolnicze
(Andrzej Zamoyski)
Powstają instytucje samorządowe w miastach