TOM III - Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego SA

1
ROZBUDOWA PODKARPACKIEGO PARKU
NAUKOWO-TECHNOLOGICZNEGO PPNT-II ETAP
UZBROJENIE TERENU PODKARPACKIEGO PARKU
NAUKOWO-TECHNOLOGICZNEGO
STREFA S1-3 JASIONKA
TOM III
PROJEKTOWANE ZBIORNIKI RETENCYJNE
INWESTOR:
JEDNOSTKA
PROJEKTOWANIA:
Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
35-959 Rzeszów, ul. Szopena 51
Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.
Centrum Projektowe "Miastoprojekt" w Rzeszowie
35-959 Rzeszów, ul. Szopena 51
OPACOWANIE ZAWIERA:
Opis techniczny
BIOZ – sieci sanitarne – zbiorniki retencyjne
str. 2÷10
str. 11÷20
CzĊĞü rysunkowa:
- Zbiornik retencyjny wód opadowych ZB1 rzut i przekroje
skala 1:500, 1:100
- Zbiornik retencyjny wód opadowych ZB2 rzut i przekroje
skala 1:500, 1:100
- Profil kanalizacji deszczowej – odwodnienie drogi wewnĊtrznej skala 1:100/100
rys. 3.1
rys. 3.2
rys. 3.3
PROJEKTANT: mgr inĪ. Wojciech Szymczak
upr. S-64/94
SPRAWDZAJĄCY: mgr inĪ. Maria Szanecka
upr. S-163/90
Data opracowania projektu: wrzesieĔ 2009 r.
2
OPIS TECHNICZNY
1.
PRZEDMIOT OPRACOWANIA
Przedmiotem niniejszego opracowania jest projekt budowlany zbiorników
retencyjnych ZB1 i ZB2, wraz z niezbĊdnymi budowlami inĪynierskimi dla Strefy
S1-3 Podkarpackiego Parku Naukowo-Technologicznego w Jasionce.
Projektowane uzbrojenie ma zapewniaü odwodnienie terenu przeznaczonego pod
inwestycje o powierzchni ok. 51 ha połoĪonego w m. Rudna Mała i Zaczernie, na
południe od terenu lotniska Jasionka.
2.
WARUNKI GRUNTOWO-WODNE.
Budowa geologiczna
Teren inwestycji pod wzglĊdem morfologicznym stanowi fragment PłaskowyĪu
Kolbuszowskiego nachyleniu w kierunku południowym. Pod wzglĊdem
geologicznym połoĪony jest w obrĊbie Zapadliska Przedkarpackiego, tektonicznej
niecki wypełnionej nie zaburzonymi osadami morskimi. WystĊpują one na
głĊbokoĞci około 16-19m.
Przykrywają je plejstoceĔskie osady wodnolodowcowe w postaci piasków
Ğrednioziarnistych z domieszką Īwirów oraz pospółek, w stropie wilgotnych Ğrednio
zagĊszczonych, niĪej mokrych zagĊszczonych. Lokalnie przewarstwiają je wkładki
gruntów słabo spoistych piasków i Īwirów gliniastych lub pyłów z domieszką
Īwirów.
Warunki hydrogeologiczne
WodĊ gruntową na rozpatrywanym terenie stwierdzono na głĊbokoĞci od 0,6 m ppt
do 3,0 m ppt. Woda posiada zwierciadło swobodne.
Na etapie badaĔ geotechnicznych w wykonanych otworach badawczych nawiercono
poziom wód czwartorzĊdowych w postaci ciągłego poziomu o swobodnym zwierciadle
na głĊbokoĞci:
0,40 m do ponad 1,20 m w rejonie zbiornika ZB1,
około 2,50 m w obrysie zbiornika ZB2.
3.
ZBIORNIKI RETENCYJNE
Zbiornik retencyjny jest układem budowli inĪynierskich składających siĊ z:
- Układu oczyszczania wód opadowych z korony drogi (osadnik i separator
lamelowy),
- Systemu przepompowania wód opadowych (pompownie deszczowe),
- Układu rurociągów (tłocznych, grawitacyjnych i drenaĪowych),
- Niecka zbiornika retencyjnego
Odbiornikiem wód opadowo - roztopowych odprowadzanych projektowanymi
sieciami kanalizacji deszczowej są rowy melioracyjne C-O-2 i C-O-2-3. Rów C-O-2-3
3
jest lewostronnym dopływem rowu C-O-2. Wody prowadzone rowem bocznym łączą
siĊ w korycie rowu C-O-2 i dalej spływają do potoku Mrowla. Rów C-O-2 jest
lewostronnym dopływem potoku z ujĞciem po stronie zachodniej torów kolejowych
relacji Rzeszów – Ocice.
ZlewniĊ rowów – odbiorników wód opadowo – roztopowych z rozpatrywanego
zakładu tworzą tereny lotniska w miejscowoĞci Jasionka, tereny orne i zabudowane
miejscowoĞci Zaczernie, gmina Trzebownisko oraz tereny miejscowoĞci Rudna Mała,
gmina Głogów Małopolski.
Dla odprowadzenia przewidywanej iloĞci wód opadowych ich główny odbiornik
- rów C-0-2 nie posiada dostatecznego przekroju. W związku z tym przewiduje siĊ
retencjonowanie wód opadowych pochodzących z terenu strefy S1-3 w dwóch
zbiornikach zlokalizowanych na terenie strefy o pojemnoĞci V1= 2000 m3 i V2=5170
m3 .
Zbiornika ZB1 o wymiarach:
- długoĞü
29 – 37 m,
- szerokoĞü
20 – 25 m,
- nachylenie skarp
1:1
- głĊbokoĞü zbiornika 3,47 – 3,57 m,
- pojemnoĞü
2000 m3,
Zbiornika ZB2 o wymiarach:
- długoĞü
75 – 80 m,
- szerokoĞü
43 – 46 m,
- nachylenie skarp
1:1
- głĊbokoĞü zbiornika 4,10 – 4,20 m.
- pojemnoĞü
5170 m3,
LokalizacjĊ projektowanego przedsiĊwziĊcia zaznaczono na mapie orientacyjnej
w skali 1 : 10000 – Rys 1.
3.1.
Nawierzchnia dna i skarp zbiorników retencyjnych
NawierzchniĊ dna zbiorników projektuje siĊ z:
- prefabrykowanych płyt Īelbetowych aĪurowych o wymiarach 50 x 50 x 10cm,
- warstwy zagĊszczonego piasku gruboĞci 15cm,
- geowłókniny TYPAR mocowanej szpilkami do podłoĪa,
- warstwy zagĊszczonego piasku gruboĞci 10cm,
- ekranu iłowego gruboĞci 10cm stanowiący „odciĊcie” dopływu wód gruntowych
do zbiornika,
- warstwy filtracyjna Īwiru gruboĞci 40cm z ułoĪonym systemem rur
drenaĪowych Ø125 mm
- gruntu rodzimego.
Z uwagi na nieregularne wymiary, dna zbiornika naleĪy powierzchniĊ pomiĊdzy
krawĊdziami skarp otaczających zbiornik a płytami obudowaü nawierzchnią z brukowca
16÷20cm z kamienia ułoĪonego na podsypce piaskowej o gruboĞci jak pod płytami
Īelbetowymi. Spoiny miĊdzy płytami Īelbetowymi i brukowcem wypełniü Īwirkiem.
4
Umocnienie skarp zbiornika pokryü płytami Īelbetowymi wielootworowymi IOMB
ułoĪonymi na podsypce piaskowej o gruboĞci 15cm. Płyty naleĪy układaü równolegle
do górnej krawĊdzi skarp zbiornika. Powierzchnie mniejsze od wymiaru płyt uzupełniü
nawierzchnią z brukowca 16÷20cm przy dolnej krawĊdzi skarpy. Skarpy w naroĪnikach
umacnia siĊ nawierzchnią z brukowca 16÷20cm na podsypce piaskowej gruboĞci 15cm.
KrawĊdĨ dolną skarpy wzmacnia siĊ otokiem z krawĊĪników betonowych ułoĪonych na
ławie betonowej gruboĞci 15cm
3.2.
Osadnik z separatorem
Odwodnienie projektowanej drogi wewnĊtrznej przebiegającej przez strefĊ wymaga
zastosowania układu oczyszczania Ğcieków deszczowych z korony drogi.
Na wylocie odwodnienia drogi (przed wlotem do zbiornika) zastosowano system
oczyszczania w układzie:
- osadnik jednokomorowy o pojemnoĞci V = 7,5m3,
- separator produktów ropopochodnych - lamelowy wielkoĞü 30/300.
3.2.1. Dobór separatora wód deszczowych
Wody deszczowe spływające do kanalizacji są zanieczyszczone:
- cząstkami mineralnymi jak piasek, Īwir, gleba,
- substancjami ropopochodnymi pochodzącymi z nieszczelnych układów
napĊdowych taboru samochodowego,
Dla usuniĊcia tych zanieczyszczeĔ przewiduje siĊ trzystopniowe oczyszczanie:
- zastosowanie ulicznych wpustów deszczowych z osadnikami, w których
zatrzymana zostanie wiĊkszoĞü czĊĞci mineralnych,
- zastosowanie osadnika,
- zastosowanie separatora lamelowego, w którym zostaną zatrzymane substancje
ropopochodne.
PrzyjĊto separator typu 30/300S o nastĊpującej charakterystyce:
* maksymalny przepływ hydrauliczny 300 l.s
* nominalny przepływ 30 l/s
* pojemnoĞü osadnika na szlam 1,05 dm3
* pojemnoĞü magazynowania olejów 1,70 dm3
* Ğrednica wewnĊtrzna 1,50 m
Efekt działania separatora:
IloĞü Ğcieków Q = 300 l/s
Wg danych odczytanych z wykresu skutecznoĞü separatora wynosi około 97% redukcji
zanieczyszczeĔ ropopochodnych.
3.3.
Przepompownie Ğcieków deszczowych
Ograniczona moĪliwoĞü zrzutu wód opadowych i roztopowych do istniejącego systemu
rowów odwadniających wymusiła zastosowanie przepompowni Ğcieków.
GłĊbokoĞü pompowni :PD1 wynosi 6,0m zaĞ PD2 wynosi 7,0m
5
Jako przepompownie zastosowano elementy Īelbetowe Dn 300cm.wykonana z
elementów prefabrykowanych z betonu o klasie nie niĪszej niĪ B45, wodoszczelnego
(W8), mało nasiąkliwego (poniĪej 4%) i mrozoodpornego (F-50).
Betonowe elementy powinny byü wykonane zgodnie z normą DIN4034 czĊĞü 1 i
posiadaü aprobatĊ techniczną lub znak CE.
Dno komory naleĪy wyprofilowaü (max. 0,5:1, min. 1:1) tak aby nie osadzały siĊ w
Īadnym jego miejscu piasek i zawiesiny, element denny musi byü wykonany jako
monolit, o wysokoĞci uĪytecznej 500 lub 1000 mm,
Poszczególne elementy obudowy powinny byü łączone ze sobą przy uĪyciu specjalnego
kleju do betonu lub na uszczelki, otwory pod rurociągi i przejĞcia kablowe powinny byü
wykonane jako szczelne.
Pompownie wyposaĪono w rozdzielnie sterujące pracą pomp, których obudowa
powinna byü metalowa, malowana proszkowo i posiadaü stopieĔ ochrony nie mniejszy
niĪ IP 65, powinna posiadaü znak CE, oraz powinna posiadaü podwójne drzwi
zamykane na zamki z wkładką patentową
− WyposaĪenie rozdzielni sterującej:
ƒ sterownik mikroprocesorowy współpracujący z sondą do ciągłego pomiaru
zwierciadła Ğcieków,
ƒ rozłącznik główny,
ƒ zabezpieczenie zwarciowe dla kaĪdej pompy,
ƒ zabezpieczenie przeciąĪeniowe dla kaĪdej pompy,
ƒ dla mocy silników <5,5 kW po jednym styczniku do załączenia kaĪdej z pomp
(połączenie bezpoĞrednie), a dla mocy silników pomp >5,5 kW – po trzy styczniki
(przełącznik gwiazda-trójkąt),
ƒ przełączniki pracy pomp: tryb automatyczny –z kontrolą suchobiegu, tryb rĊczny z
kontrolą suchobiegu,
ƒ wyłączniki zabezpieczenia termicznego silników pomp (w zaleĪnoĞci od
wyposaĪenia pompy),
ƒ grzałka z termostatem.
3.3.1 Rozwiązania konstrukcyjne pompowni
− wszystkie spoiny powinny byü wykonane w technologii właĞciwej dla stali
kwasoodpornej (metodą TIG, przy uĪyciu głowicy zamkniĊtej do spawania
orbitalnego w osłonie argonowej lub automatu CNC), przy czym wykonane spawy
powinny byü na Īyczenie udokumentowane wydrukiem parametrów spawania,
− piony tłoczne Dn200 wewnątrz pompowni powinny byü wykonane ze stali
kwasoodpornej 1.4301 wg PN-EN 10088-1,
− piony tłoczne Dn200 powinny byü łączone kołnierzami ze stali kwasoodpornej
1.4301 wg PN-EN 10088-1,
− trójnik orłowy Dn200 zapewniający minimalne straty hydrauliczne, powinien byü
wykonany ze stali kwasoodpornej 1.4301 wg PN-EN 10088-1, zastosowany do
połączeĔ rurociągów tłocznych pomp
6
− prowadnice pomp powinny byü wykonane ze stali kwasoodpornej 1.4301 wg PNEN 10088-1,
− w przypadku prowadnic o długoĞci powyĪej 3 m, w celu usztywnienia konstrukcji,
stosuje siĊ łączniki poĞrednie prowadnic, wykonane ze stali kwasoodpornej 1.4301
wg PN-EN 10088-1,
− wszystkie połączenia Ğrubowe (Ğruby, nakrĊtki, podkładki) powinny byü wykonane
ze stali kwasoodpornej 1.4301 wg PN-EN 10088-1,
− wszystkie elementy kotwiące konstrukcje noĞne i wsporcze do obudowy powinny
byü wykonane są w całoĞci ze stali kwasoodpornej 1.4301 wg PN-EN 10088-1,
− armatura zwrotna - zawory zwrotne kulowe kołnierzowe z kulą gumowaną powinny
byü pokryte trwałą farbą epoksydową odporną na działanie Ğcieków,
− armatura odcinająca - zasuwy odcinające klinowe kołnierzowe miĊkkouszczelnione
z klinem gumowanym, pokryte trwałą farbą epoksydową odporną na działanie
Ğcieków,
− zasuwy powinny byü zamontowane na poziomym odcinku rurociągów tłocznych,
aby umoĪliwiü ich otwieranie i zamykanie z poziomu terenu bez koniecznoĞci
wchodzenia do komory pompowni (zgodnie z Rozporządzeniem MGPiB Dz. U.
93.96.438),
− obsługĊ zasuw z poziomu terenu powinien umoĪliwiaü specjalnej konstrukcji
przegub wykonany całkowicie ze stali kwasoodpornej 1.4301 wg PN-EN 10088-1,
− wszystkie uszczelki dla połączeĔ kołnierzowych powinny byü wykonane z gumy
odpornej na działanie Ğcieków,
− drabinka powinna umoĪliwiaü zejĞcie na dno zbiornika i posiadaü szerokoĞü zgodną
z normą PN-80 M-49060 (co najmniej 30 cm), wykonana ze stali kwasoodpornej
1.4301 wg PN-EN 10088-1,
- w przypadku wysokoĞci zbiornika przekraczającej 6000 mm. Zgodnie z
Rozporządzeniem MGPiB Dz. U. 93.96.438, pompownia powinna zostaü
wyposaĪona w dwudzielny dwustronnie otwierany podest technologiczny,
wykonany ze stali kwasoodpornej1.4301 wg PN-EN 10088-1,.
− w pompownia projektuje siĊ właz prostokątny, zapewniający swobodny montaĪ i
demontaĪ pomp (zgodnie z Rozporządzeniem MGPiB Dz. U. 93.96.438), (górne
uchwyty prowadnic pomp znajdują siĊ w Ğwietle włazu),
− właz powinnien byü wykonany ze stali kwasoodpornej 1.4301 wg PN-EN 10088-1,
zabezpieczony zamkiem patentowym przed otwarciem przez osoby niepowołane,
− wymiar włazu i jego lokalizacja na płycie obudowy umoĪliwiają swobodny montaĪ i
demontaĪ pomp zgodnie z Rozporządzeniem MGPiB Dz. U. 93.96.438,
− właz naleĪy wyposaĪyü w blokadĊ uniemoĪliwiającą samoczynne jego zamkniĊcie
w trakcie obsługi pompowni,
− w celu uniemoĪliwienia pojawienia siĊ róĪnych potencjałów i niebezpiecznych
napiĊü na przedmiotach metalowych (drabinka, podest, prowadnice, korpusy
silników pomp), powinny byü zastosowane połączenia wyrównawcze,
− przewód wyrównawczy naleĪy prowadziü od punktu do punktu z koĔcowym
podłączeniem do głównej szyny ekwipotencjalnej.
7
3.3.2 Pompy
− projektuje siĊ układ pompowy tak aby jedna z nich zapewniała 100% wymaganą
wydajnoĞü, a druga stanowiła jej 100% czynną rezerwĊ,
− korpus pompy z Īeliwa jest zabezpieczony trwałą farbą epoksydową, odporną na
korozyjne oddziaływanie Ğcieków
− silniki pomp muszą posiadaü obudowĊ o stopniu ochrony przynajmniej IP68
− pompy powinny posiadaü zabezpieczenie termiczne umieszczone w komorze
silnika,
− pompy powinny byü wyposaĪone w łaĔcuch wykonany ze stali kwasoodpornej
1.4301 wg PN-EN 10088-1,
Projektuje siĊ pompy Firmy Grundfos typu S3.120.300.150.12.62F.S.449.G.N.D nr
katalogowy 95113389 1 +1
Pompownie zaprojektowano na nastĊpujące parametry :
PD1:
RzĊdna terenu :
RzĊdna dna napływu :
RzĊdna osi rurociągu tłocznego :
PD2:
RzĊdna terenu :
RzĊdna dna napływu :
RzĊdna osi rurociągu tłocznego :
206,43
200,73
204,80
208,30
201,56
206,67
3.3.3 Rurociągi tłoczne
Zaprojektowano rurociągi tłoczne kanalizacji deszczowej z rur Ø200 x 18,2 PE SDR11.
WewnĊtrzna czĊĞü Ğcianki rury polietylenowej musi posiadaü warstwĊ z sieciowanego
polietylenu PE-X bardzo odpornego na Ğcieranie przy duĪych prĊdkoĞciach
transportowanych Ğcieków (np. rura RAUPROTECT – Rehau). Warstwa sieciowanego
polietylenu PE-X charakteryzuje siĊ jasno-szarą lub ceglasto-brązowyą barwą
ułatwiającą okreĞlenie stopnia zuĪycia podczas monitoringu.
Przebieg rurociągu tłocznego oznaczyü taĞmą PE lokalizacyjno – ostrzegawczą z kładką
metalową ułoĪoną 30 cm nad warstwą obsypki rurociągu.
Włączenia rurociągów tłocznych zaprojektowano do studni rozprĊĪnych o Ğrednicy
wewnĊtrznej 1200 mm. Studnie rozprĊĪne zaprojektowano jako monolityczne,
betonowe wodoszczelne. ZakoĔczeniem rurociągu tłocznego jest lej wypływowy
wykonany ze stali stali kwasoodpornej 1.4301 wg PN-EN 10088-1.
Projektuje siĊ typowe rozwiązanie polegające na wykonaniu studni rewizyjnych
prefabrykowanych o Ğrednicy Ø 1200 z betonu kasy B • 45 i o współczynniku
wodoszczelnoĞci W • 8.
Dno studni jest elementem prefabrykowanym, betonowym stanowiącym monolityczne
połączenie krĊgu i płyty dennej. W prefabrykowanym elemencie dna studni wykonane
8
jest wyprofilowane koryto [kineta] o wysokoĞci Ğrednicy kanału przeznaczone do
przepływu Ğcieków i łączenia kanałów, oraz spocznik.
Niweleta dna kanału i spadek podłuĪny dostosowane są do spadku kanałów
dopływowych i kanału odpływowego. Spadek spocznika
wynosi 5% [1:20] w kierunku kinety.
4.
Wylot kanalizacji deszczowej do rowu melioracyjnego
Projektuje siĊ prefabrykowany betonowy wylot w skarpie rowu o Ğrednicy ø 600 mm.
W miejscu usytuowania wylotu projektuje siĊ umocnienie dna i brzegów rowu płytami
Īelbetowymi gr. 10cm na odcinku 5m przed i za wlotem.
5.
Wykonawstwo
5.1. Kanały deszczowe
Dla zbiornika retencyjnego ZB1 projektuje siĊ wykonanie:
- kanalizacji deszczowej z odwodnienia terenu Strefy z rur PVC Ø1200mm,
- kanalizacji deszczowej, grawitacyjnej, odcinek wlotowy do przepompowni
Ğcieków deszczowych, odcinek od studni rozprĊĪnej do rowu odwadniającego
oraz odcinka przelewowego z rur betonowych Dn 600,
- kanalizacji deszczowej - odwodnienie drogi wewnĊtrznej z rur kamionkowych
glazurowanych Dn 400H Fn 80kN/m2 C/S wraz ze studniami kamionkowymi z
płytą odciąĪającą i włazem Īeliwnym typu ciĊĪkiego.
Dla zbiornika retencyjnego ZB2 projektuje siĊ wykonanie:
- kanalizacji deszczowej z odwodnienia terenu Strefy z rur PVC Ø1400mm,
- kanalizacji deszczowej z terenu lotniska z rur PVC Ø600 i 500mm,
- kanalizacji deszczowej, grawitacyjnej, odcinek wlotowy do przepompowni
Ğcieków deszczowych, odcinek od studni rozprĊĪnej do rowu odwadniającego
oraz odcinka przelewowego z rur betonowych Dn 600,
Rury układane bĊdą w wykopie wąsko przestrzennym, wykonanym z szalowaniem
Ğcian na warstwie podsypki piaskowej gruboĞci 20 cm zagĊszczonej obsypane piaskiem
do wysokoĞci 30 cm ponad grzbiet rury.
PodsypkĊ i obsypkĊ rurociągu zagĊĞciü do współczynnika min. 0,98, a zasypkĊ wykopu
zagĊĞciü przez ubijanie mechaniczne do współczynnika zagĊszczenia 1,00 wg Proctora.
ZagĊszczenie podłoĪa i osypki ma stworzyü właĞciwe warunki oparcia rury na gruncie i
zapobiec nadmiernemu jej odkształceniu.
CałoĞü wykopów zasypaü pospółką, grunt rodzimy z wykopu usunąü. Roboty ziemne
wykonaü zgodnie z normą PN-98/S-02205.
Wykonanie i odbiór kanałów wykonaü zgodnie z wymogami normy PN-84-B-10735.
5.2 DrenaĪ odwadniający
Odwodnienie dna zbiorników zaprojektowano za pomocą systemowego drenaĪu z rur
PVC-U z filtrem z włókna syntetycznego. Przewód zbiorczy Dn 160mm
zaprojektowano w osi podłuĪnej dna zbiornika, przewody boczne Dn 125 mm
prostopadłe do przewodu zbiorczego rozmieszczono w odstĊpach co 4,5 – 5,0m. Spadek
9
przewodu zbiorczego w kierunku studzienki zbiorczej – 0,5%. Spadek rur drenarskich
bocznych w kierunku przewodu zbiorczego – 0,4%. Rury drenarskie boczne naleĪy
połączyü z przewodem zbiorczym za pomocą trójników drenarskich PVC-U
Dn145/125. PrzyjĊto systemową studzienkĊ zbiorczą Dn 315 z osadnikiem 60 dcm3. Na
początku przewodu zbiorczego zaprojektowano studzienkĊ drenarską odwadniającą Dn
315 z odpływem Dn160. Rury drenarskie naleĪy ułoĪyü na podsypce piaskowej
gruboĞci 10 cm i obsypaü warstwą filtracyjną Īwiru płukanego o Ğrednicy ziaren 8 – 30
mm na pełną wysokoĞü wykopu drenarskiego. ObsypkĊ naleĪy zagĊĞciü do Is = 0,97.
Wody z układu drenarskiego naleĪy odprowadziü do przepompowni Ğcieków
5.3 Odwodnienie wykopów
Przy wykonywaniu zbiorników retencyjnych odwodnienie wykopów przewiduje siĊ za
pomocą igłofiltrów
6
Wpływ projektowanej kanalizacji deszczowej na odbiornik
Odbiornikiem wód deszczowych z projektowanej systemu retencji Ğcieków
deszczowych jest rzeka Czarna Wda stanowiąca dopływ rzeki Wisłok. Projektowany
system zapewnia pełną ochronĊ odbiornika przed zanieczyszczeniami znajdującymi siĊ
w wodach deszczowych w zakresie substancji mineralnych i substancji
ropopochodnych.
OchronĊ tą zapewni:
- zastosowanie wpustów ulicznych z osadnikami,
- zamontowanie osadnika i separatora lamelowego,
- zatrzymanie wód w zbiorniku retencyjnym, który bĊdzie stanowił dodatkowo
urządzenie sedymentacyjno – podczyszczające.
7.
Uwagi koĔcowe
1. CałoĞü robót przewidzianych do realizacji wykonaü zgodnie z obowiązującymi
przepisami szczegółowymi dotyczącymi wykonania robót budowlano –
montaĪowych, a w szczególnoĞci z Warunkami technicznymi wykonania i
odbioru sieci kanalizacyjnych [zalecane do stosowania przez Ministerstwo
Infrastruktury] – Wymagania techniczne COBRTI INSTAL zeszyt 9 pkt. 7.2 i
przepisami BHP.
2. W miejscach skrzyĪowaĔ projektowanego kanału z istniejącym uzbrojeniem
podziemnym wykopy wykonaü rĊcznie
3. Wykopy wąsko przestrzenne zabezpieczyü szalowaniem
4. Odkryte istniejące kable i rurociągi zabezpieczyü na czas prowadzenia robót
przez podwieszenie.
5. W trakcie robót ziemnych zwróciü uwagĊ na właĞciwe zagĊszczenie wykopów
celem unikniĊcia póĨniejszego nadmiernego osiadania gruntu.
6. Roboty ziemne w całoĞci wykonaü zgodnie z BN-83/8836-02
7. Wyznaczenie osi lokalizacji dokonane powinno byü przez uprawnionego
geodetĊ, który wykona równieĪ niezbĊdną inwentaryzacjĊ powykonawczą przed
zasypaniem wykopów
10
8. Nadmiar ziemi z wykopów naleĪy wywieĨü na wskazane przez Inwestora
składowisko, lub na najbliĪsze wysypisko komunalne
9. Napotkane niezidentyfikowane uzbrojenie którego nie ma naniesionego na
planie sytuacyjno – wysokoĞciowym zgłosiü właĞcicielowi celem
odpowiedniego zabezpieczenia
10. Na czas wykonywania robót zabezpieczyü dojazdy do posesji i przejĞcia dla
pieszych
11. Po ułoĪeniu rurociągów w trakcie odbioru czĊĞciowego naleĪy wykonaü badanie
szczelnoĞci przewodów
12. Badanie szczelnoĞci przewodów naleĪy przeprowadziü zgodnie z PN-EN 1610
dla kanalizacji grawitacyjnej
13. SzczelnoĞü studzienek i przewodów kanalizacji grawitacyjnej powinna
gwarantowaü utrzymanie przez okres 30 minut ciĞnienia próbnego, wywołanego
wypełnieniem badanego odcinka przewodu wodą do poziomu terenu. CiĞnienie
to nie moĪe byü mniejsze niĪ 10 kPa i wiĊksze niĪ 50 kPa licząc od poziomu
wierzchu rury
14. Na zakres prac objĊtych n/n projektem wykonano jako czĊĞü składową projektu
kosztorysy inwestorskie i kosztorysy Ğlepe, pozwalające na przeprowadzenie
postĊpowania przetargowego celem wyboru wykonawcy robót.
15. Wszelkie zmiany i odstĊpstwa od projektu wymagają pisemnej zgody
projektanta.
Opracował
mgr inĪ. Wojciech Szymczak
upr. S-64/94
BEZPIECZEēSTWO I OCHRONA ZDROWIA
W CZASIE REALIZACJI ZADANIA UZBROJENIE TERENU PODKARPACKIEGO PARKU
NAUKOWO-TECHNOLOGICZNEGO
STREFA S1-3 JASIONKA
SIECI SANITARNE – ZBIORNIKI RETENCYJNE
Nazwa Inwestora oraz jego adres:
RZESZOWSKA AGENCJA ROZWOJU REGIONALNEGO S.A.
35-959 RZESZÓW, UL. SZOPENA 51
Sporządzający plan BIOZ:
mgr inĪ. WOJCIECH SZYMCZAK
upr. S-64/94
Rzeszów 2009
12
1.
PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA
Podstawą opracowania informacji dotyczącej BIOZ jest art. 20 ust. 1, pkt. 1b
Ustawy Prawo Budowlane (Dz.U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 z póĨn. zm.) oraz
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 23-VI-2003 r. w sprawie informacji dot.
bezpieczeĔstwa i ochrony zdrowia (Dz.U. z 2003 r. Nr 120, poz. 1126).
2.
ZAKRES ROBÓT DLA ZAMIERZENIA BUDOWLANEGO OBJĉTEGO
NINIEJSZYM OPRACOWANIEM
Zakres obejmuje roboty wynikające z Projektu Budowlanego budowy
zbiorników retencyjnych na terenie Podkarpackiego Parku Naukowo Technologicznego
w miejscowoĞci Jasionka. W zakres budowy wchodzą:
- Zbiorniki retencyjne ZB1 i ZB2
- Sieü kanalizacji deszczowej z rur z rur kamionkowych glazurowanych Dn 400H
Fn 80kN/m2 C/S wraz ze studniami kamionkowymi z płytą odciąĪającą i
włazem Īeliwnym typu ciĊĪkiego.mm
- Sieü kanalizacji deszczowej z rur betonowych o Ğrednicy 500 mm
- Przepompowni wód opadowych i roztopowych PD1 i PD2
3.
1
2
3
4
5
KOLEJNOĝû WYKONYWANIA ROBÓT W CZASIE BUDOWY
SIECI SANITARNYCH
Zagospodarowanie placu budowy
Wykonanie wykopów pod sieci sanitarne i zbiorniki retencyjne
Roboty budowlano-montaĪowy sieci sanitarnych i zbiorników retencyjnych
Próby i odbiory
Zasypywanie wykopów i plantowanie terenów
4.
PRZEWIDYWANE ZAGROĩENIA I WARUNKI BEZPIECZEēSTWA
JAKIE MUSZA BYû SPEŁNIONE W CZASIE BUDOWY SIECI
SANITARNYCH
4.1. Zagospodarowanie placu budowy
RozpoczĊcie robót budowlanych uwarunkowane jest od wczeĞniejszego
wykonania zagospodarowania terenu budowy. Zagospodarowanie to winno byü
wykonane
w zakresie :
- wytyczenie terenu lokalizacji budowy,
- wykonanie niwelacji terenu z uwzglĊdnieniem warunków prowadzenia robót,
- wykonania drogi dojazdowej do terenu budowy z wydzielonymi przejĞciami dla
pieszych,
- doprowadzenia energii elektrycznej i wody
- urządzenia pomieszczeĔ higieniczno-sanitarnych i socjalnych z urządzeniami
wod-kan,
- zapewnienie łącznoĞci telefonicznej,
- urządzenie składowisk materiałów i elementów budowy.
Zabezpieczenie terenu budowy
Teren budowy i robót musi byü skutecznie zabezpieczony przed dostĊpem osób
postronnych.
13
Wjazd na teren budowy pojazdów mechanicznych i maszyn budowlanych musi byü
oddzielny od zejĞcia i przejĞü dla pieszych. Na planie naleĪy zaznaczyü miejsce
postojowe dla sprzĊtu mechanicznego i samochodów.
SzerokoĞü dróg transportowych na placu budowy dostosowaü do wielkoĞci i iloĞci
przewidywanych Ğrodków transportowych. Ciągi komunikacyjne dla wózków i
taczek po których dokonuje siĊ rĊcznego przewoĪenia ciĊĪarów nie powinny mieü
spadków wiĊkszych od 10%. PrzejĞcia i strefy niebezpieczne powinny byü
oĞwietlone i oznakowane znakami ostrzegawczymi lub zakazu. PrzejĞcia o
pochyleniu wiĊkszym od 13% naleĪy zaopatrzyü w listwy poprzecznie umocowane
do kierunku przejĞcia.
Balustrady powinny posiadaü porĊcze na wysokoĞci 1,1 m oraz deski krawĊĪnikowe
o wysokoĞci 0,15 m.
Strefa niebezpieczna w której istnieje zagroĪenie spadania z wysokoĞci przedmiotów,
powinna byü ogrodzona balustradami i oznakowana w sposób uniemoĪliwiający
dostĊp osobom postronnym.
Strefa ta nie moĪe wynosiü mniej niĪ 1/10 wysokoĞci, z której mogą spadaü
przedmioty.
Instalacje rozdziału energii elektrycznej
Instalacje rozdziału elektrycznej na terenie budowy powinny byü wykonane oraz
utrzymywane i uĪytkowane w taki sposób, aby nie stanowiły zagroĪenia poraĪenia
prądem elektrycznym pracowników oraz zagroĪenia poĪarowego.
Roboty związane z podłączeniem, sprawdzaniem, konserwacją i naprawą instalacji
i urządzeĔ elektrycznych mogą byü wykonywane wyłącznie przez osoby posiadające
odpowiednie uprawnienia.
Nie jest dopuszczalne sytuowanie stanowisk pracy, składowisk wyrobów i materiałów
lub maszyn i urządzeĔ budowlanych bezpoĞrednio pod napowietrznymi liniami
elektroenergetycznymi lub w odległoĞci liczonej w poziomie od skrajnych przewodów,
mniejszej niĪ 3,0 m - dla linii o napiĊciu znamionowym nie przekraczającym 1 kV.
Rozdzielnice budowlane prądu elektrycznego znajdujące siĊ na terenie budowy
naleĪy zabezpieczyü przed dostĊpem osób nieupowaĪnionych. Rozdzielnice powinny
byü usytuowane w odległoĞci nie wiĊkszej niĪ 50,0 m odbiorników energii.
Przewody elektryczne zasilające urządzenia mechaniczne powinny byü
zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi, a ich połączenia z urządzeniami
mechanicznymi wykonane w sposób zapewniający bezpieczeĔstwo pracy osób
obsługujących takie urządzenia.
Okresowe kontrole stanu stacjonarnych urządzeĔ elektrycznych pod wzglĊdem
bezpieczeĔstwa powinny byü przeprowadzone, co najmniej jeden raz w miesiącu,
natomiast kontrola stanu i opornoĞci izolacji tych urządzeĔ, co najmniej dwa razy w
roku, a ponadto :
a) przed uruchomieniem urządzenia po dokonaniu zmian i napraw czĊĞci
elektrycznych i mechanicznych,
b) przed uruchomieniem urządzenia, jeĪeli urządzenie było nieczynne przed
ponad miesiąc,
c) przed uruchomieniem urządzenia po jego przemieszczeniu.
W przypadku zastosowania urządzeĔ ochronnych róĪnicowoprądowych w w/w
instalacjach, naleĪy sprawdzaü ich działanie kaĪdorazowo przed przystąpieniem do
pracy. Dokonywane naprawy i przeglądy urządzeĔ elektrycznych powinny byü
odnotowane w ksiąĪce konserwacji urządzeĔ.
14
Warunki socjalne załogi
Pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciąĪliwych naleĪy zapewniü :
- posiłki wydawane ze wzglĊdów profilaktycznych,
- napoje, których rodzaj i temperatura powinny byü dostosowane do warunków
wykonywania pracy.
Posiłki profilaktyczne naleĪy zapewniü pracownikom wykonującym prace :
- związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej
efektywny wydatek energetyczny organizmu powyĪej 1500 kcal u mĊĪczyzn
wykonywane na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; za okres zimowy
uwaĪa siĊ okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca.
Napoje naleĪy zapewniü pracownikom zatrudnionym :
- przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniĪej
10°C lub powyĪej 25°C.
NaleĪy zapewniü dostateczną iloĞü wody zdatnej do picia pracownikom zatrudnionym
na budowie oraz do celów higieniczno-sanitarnych, gospodarczych i
przeciwpoĪarowych.
Na terenie budowy powinny byü urządzone i wydzielone pomieszczenia
higieniczno-sanitarne i socjalne - szatnie (na odzieĪ roboczą i ochronną), umywalnie,
jadalnie, suszarnie oraz ustĊpy.
Zabrania siĊ urządzania w jednym pomieszczeniu szatni i jadalni w przypadkach, gdy na
terenie budowy, na której roboty budowlane wykonuje wiĊcej niĪ 20
pracowników.
W takim przypadku, szafki na odzieĪ powinny byü dwudzielne, zapewniające
moĪliwoĞü przechowywania oddzielnie odzieĪy roboczej i własnej.
W pomieszczeniach higieniczno - sanitarnych mogą byü stosowane ławki, jako
miejsca siedzące, jeĪeli są one trwale przytwierdzone do podłoĪa.
Jadalnia powinna składaü siĊ z dwóch czĊĞci:
a) jadalni właĞciwej, gdzie powinno przypadaü co najmniej 1,10 m2 powierzchni
na kaĪdego z pracowników jednoczeĞnie spoĪywających posiłek,
b) pomieszczeĔ do przygotowywania, wydawania napojów oraz zmywania
naczyĔ stołowych.
W przypadku usytuowania pomieszczeĔ higieniczno - sanitarnych w kontenerach
dopuszcza siĊ niĪszą wysokoĞü tych pomieszczeĔ niĪ 2,20 m.
Place składowe
Na terenie budowy powinny byü wyznaczone oznakowane, utwardzone i odwodnione
miejsca do składania materiałów i wyrobów.
Składowiska materiałów, wyrobów i urządzeĔ technicznych naleĪy wykonaü
w sposób wykluczający moĪliwoĞü wywrócenia, zsuniĊcia, rozsuniĊcia siĊ lub
spadniĊcia składowanych wyrobów i urządzeĔ.
Materiały drobnicowe powinny byü ułoĪone w stosy o wysokoĞci nie wiĊkszej niĪ 2,0,
a stosy materiałów workowanych ułoĪone w warstwach krzyĪowo do wysokoĞci nie
przekraczającej 10 - warstw.
OdległoĞü stosów przy składowaniu materiałów nie powinna byü mniejsza niĪ :
a) 0,75 m - od ogrodzenia lub zabudowaĔ,
b) 5,00 m - od stałego stanowiska pracy.
15
Opieranie składowanych materiałów lub wyrobów o płoty, słupy napowietrznych
linii elektroenergetycznych, konstrukcje wsporcze sieci trakcyjnej lub Ğciany obiektu
budowlanego jest zabronione.
Wchodzenie i schodzenie ze stosu utworzonego ze składowanych materiałów lub
wyrobów jest dopuszczalne przy uĪyciu drabiny lub schodów.
Wymogi przeciwpoĪarowe
Teren budowy powinien byü wyposaĪony w sprzĊt niezbĊdny do gaszenia poĪarów,
który powinien byü regularnie sprawdzany, konserwowany i uzupełniany, zgodnie z
wymaganiami producentów i przepisów przeciwpoĪarowych. IloĞü i rozmieszczenie
gaĞnic przenoĞnych powinna byü zgodna z wymaganiami przepisów
przeciwpoĪarowych.
4.2. Roboty ziemne
ZagroĪenia wystĊpujące przy wykonywaniu robót ziemnych :
- upadek pracownika lub osoby postronnej do wykopu (brak wygrodzenia
wykopu balustradami; brak przykrycia wykopu),
- zasypanie pracownika w wykopie wąskoprzestrzennym (brak zabezpieczenia
Ğcian wykopu przed obsuniĊciem siĊ; obciąĪenie klina naturalnego odłamu
gruntu urobkiem pochodzącym z wykopu),
- potrącenie pracownika lub osoby postronnej łyĪką koparki przy wykonywaniu
robót na placu budowy lub w miejscu dostĊpnym dla osób postronnych (brak
wygrodzenia strefy niebezpiecznej).
Roboty ziemne powinny byü prowadzone na podstawie projektu okreĞlającego
połoĪenie instalacji i urządzeĔ podziemnych, mogących znaleĨü siĊ w zasiĊgu
prowadzonych robót.
Wykonywanie robót ziemnych w bezpoĞrednim sąsiedztwie sieci, takich jak :
- kable elektroenergetyczne,
- rurociągi gazowe
- sieci wodociągowe i kanalizacyjne,
powinno byü prowadzone z okreĞleniem przez kierownika budowy bezpiecznej
odległoĞci w jakiej mogą byü one wykonywane od istniejącej sieci i sposobu
wykonywania tych robót.
W czasie wykonywania robót ziemnych miejsca niebezpieczne naleĪy ogrodziü
i umieĞciü napisy ostrzegawcze.
W czasie wykonywania wykopów w miejscach dostĊpnych dla osób niezatrudnionych
przy tych robotach , naleĪy wokół wykopów pozostawionych na czas zmroku i w nocy
ustawiü balustrady zaopatrzone w Ğwiatło ostrzegawcze koloru czerwonego.
PorĊcze balustrad powinny znajdowaü siĊ na wysokoĞci 1,10 m nad terenem i
w odległoĞci nie mniejszej niĪ 1,0 m od krawĊdzi wykopu.
JeĪeli teren na którym wykonywane są roboty ziemne nie moĪe byü ogrodzony,
wykonawca robót powinien zapewniü stały jego dozór.
Wykopy o Ğcianach pionowych nie umocnionych, bez rozparcia lub podparcia mogą
byü wykonywane tylko do głĊbokoĞci 1,0 m w gruntach zwartych, w przypadku gdy
teren przy wykopie nie jest obciąĪony w pasie o szerokoĞci równej głĊbokoĞci
wykopu.
Wykopy bez umocnieĔ o głĊbokoĞci wiĊkszej niĪ 1,0 m, lecz nie wiĊkszej od 2,0 m
moĪna wykonywaü, jeĪeli pozwalają na to wyniki badaĔ gruntu i dokumentacja
geologiczno-inĪynierska.
16
JeĪeli wykop osiągnie głĊbokoĞü wiĊkszą niĪ 1,0 m od poziomu terenu, naleĪy
wykonaü zejĞcie (wejĞcie) do wykopu. OdległoĞü miĊdzy zejĞciami nie powinna
przekroczyü 20 m.
Wchodzenie do wykopu i wychodzenie po rozporach, oraz przemieszczanie osób
urządzeniami słuĪącymi do wydobywania urobku jest zabronione.
NaleĪy równieĪ ustaliü rodzaje prac, które powinny byü wykonywane przez, co
najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji, ze wzglĊdu na moĪliwoĞü
wystąpienia szczególnego zagroĪenia dla zdrowia lub Īycia ludzkiego. Dotyczy to
prac wykonywanych w wykopach i wyrobiskach o głĊbokoĞci wiĊkszej od 2,0 m.
Składowanie urobku, materiałów i wyrobów jest zabronione :
- w odległoĞci mniejszej niĪ 0,60 m od krawĊdzi wykopu, jeĪeli Ğciany wykopu
są obudowane oraz jeĪeli obciąĪenie urobku jest przewidziane w doborze
obudowy,
- w strefie klina naturalnego odłamu gruntu, jeĪeli Ğciany wykopu nie są
obudowane.
Ruch Ğrodków transportowych obok wykopów powinien odbywaü siĊ poza granicą
klina naturalnego odłamu gruntu.
W czasie wykonywania robót ziemnych nie powinno dopuszczaü siĊ do tworzenia
nawisów gruntu.
Przebywanie osób pomiĊdzy Ğcianą wykopu a koparką, nawet w czasie postoju jest
zabronione.
Zakładanie obudowy lub montaĪ rur w uprzednio wykonanym wykopie o Ğcianach
pionowych i na głĊbokoĞci powyĪej 1,0 m wymaga tymczasowego zabezpieczenia
osób klatkami osłonowymi lub obudową prefabrykowaną.
W czasie zasypywania obudowanych wykopów zabezpieczenie naleĪy demontowaü od
dna wykopu i stopniowo usuwaü je w miarĊ zasypywania wykopu.
4.3. Roboty budowlano-montaĪowe
ZagroĪenia wystĊpujące przy wykonywaniu robót budowlano-montaĪowych :
-
upadek pracownika z wysokoĞci (brak zabezpieczenia),
przygniecenie pracownika podczas wykonywania robót montaĪowych przy
uĪyciu Īurawia budowlanego (przebywanie pracownika w strefie zagroĪenia).
- poraĪenie prądem przy pracach z urządzeniami elektrycznymi.
Roboty montaĪowe konstrukcji rurowych i prefabrykowanych elementów
wielkowymiarowych mogą byü wykonywane na podstawie projektu oraz planu „bioz"
przez pracowników zapoznanych z instrukcją organizacji montaĪu oraz rodzajem
uĪywanych maszyn i innych urządzeĔ technicznych.
OdległoĞü pomiĊdzy skrajnią podwozia lub platformy obrotowej Īurawia
a zewnĊtrznymi czĊĞciami konstrukcji montowanego obiektu budowlanego powinna
wynosiü co najmniej 0,75 m.
Zabronione jest w szczególnoĞci:
- przechodzenia osób w czasie pracy Īurawia pomiĊdzy obiektami budowlanymi
a podwoziem Īurawia lub wychylania siĊ przez otwory w obiekcie
budowlanym,
- składowanie materiałów i wyrobów pomiĊdzy skrajnią Īurawia budowlanego
a konstrukcją obiektu budowlanego.
17
Punkty Ğwietlne przy stanowiskach montaĪowych powinny byü tak rozmieszczone,
aby zapewniały równomierne oĞwietlenie, bez ostrych cieni i olĞnieĔ osób.
Osoby przebywające na stanowiskach pracy, znajdujące siĊ na wysokoĞci co
najmniej 1,0 m od poziomu ziemi, powinny byü zabezpieczone balustradą przed
upadkiem z wysokoĞci.
Otwory w studzienkach lub zbiornikach przepompowni, przy których prowadzone
są prace lub do których moĪliwy jest dostĊp ludzi, naleĪy zabezpieczyü przed
moĪliwoĞcią wpadniĊcia lub ogrodziü balustradą.
Przy pracach z urządzeniami elektrycznymi naleĪy przestrzegaü nastĊpujących zaleceĔ :
- przestrzegaü instrukcji obsługi urządzeĔ elektrycznych
- przewód zasilający urządzenia o napiĊciu 230 V musi mieü dodatkowy przewód
uziemiający. Zabrania siĊ podłączania urządzeĔ do gniazda wtykowego nie
wyposaĪonego w przewód i bolec uziemiający,
- w przypadku uszkodzenia przewodu zasilającego urządzenia do zgrzewania- naleĪy
bezwzglĊdnie wymieniü przewód na nowy,
4.4. Maszyny i urządzenia techniczne uĪytkowane na placu budowy
ZagroĪenia wystĊpujące przy wykonywaniu robót budowlanych przy uĪyciu maszyn i
urządzeĔ technicznych :
- pochwycenie koĔczyny górnej lub koĔczyny dolnej przez napĊd (brak pełnej
osłony napĊdu),
- potrącenie pracownika lub osoby postronnej łyĪką koparki przy wykonywaniu
robót na placu budowy lub w miejscu dostĊpnym dla osób postronnych (brak
wygrodzenia strefy niebezpiecznej),
- poraĪenie prądem elektrycznym (brak zabezpieczenia przewodów zasilających
urządzenia mechaniczne przed uszkodzeniami mechanicznymi).
Maszyny i inne urządzenia techniczne oraz narzĊdzia zmechanizowane powinny byü
montowane, eksploatowane i obsługiwane zgodnie z instrukcją producenta oraz
spełniaü wymagania okreĞlone w przepisach dotyczących systemu oceny zgodnoĞci.
Maszyny i inne urządzenia techniczne, podlegające dozorowi technicznemu, mogą
byü uĪywane na terenie budowy tylko wówczas, jeĪeli wystawiono dokumenty
uprawniające do ich eksploatacji.
Operatorzy lub maszyniĞci Īurawi, maszyn budowlanych, kierowcy wózków i innych
maszyn o napĊdzie silnikowym powinni posiadaü wymagane kwalifikacje.
Stanowiska pracy operatorów maszyn lub innych urządzeĔ technicznych, które nie
posiadają kabin, powinny byü zadaszone i zabezpieczone przed spadającymi
przedmiotami oraz osłoniĊte w okresie zimowym.
5.
INSTRUKTAĩ PRACOWNIKÓW PRZED PRZYSTĄPIENIEM
REALIZACJI ROBÓT SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH
DO
Szkolenia w dziedzinie bezpieczeĔstwa i higieny pracy dla pracowników
zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, przeprowadza siĊ jako :
- szkolenie wstĊpne,
- szkolenie okresowe.
Szkolenia te przeprowadzane winny byü w oparciu o programy poszczególnych
rodzajów szkolenia.
18
Szkolenia wstĊpne ogólne („instruktaĪ ogólny") przechodzą wszyscy nowo
zatrudniani pracownicy przed dopuszczeniem do wykonywania pracy.
Obejmuje ono zapoznanie pracowników z podstawowymi przepisami bhp zawartymi
w Kodeksie Pracy, w układach zbiorowych pracy i regulaminach pracy, zasadami bhp
obowiązującymi w danym zakładzie pracy oraz zasadami udzielania pierwszej
pomocy.
Szkolenie wstĊpne na stanowisku pracy („InstruktaĪ stanowiskowy") powinien
zapoznaü pracowników z zagroĪeniami wystĊpującymi na okreĞlonym stanowisku
pracy, sposobami ochrony przed zagroĪeniami, oraz metodami bezpiecznego
wykonywania pracy na tym stanowisku.
Fakt odbycia przez pracownika szkolenia wstĊpnego ogólnego, szkolenia wstĊpnego na
stanowisku pracy oraz zapoznania z ryzykiem zawodowym, powinien byü
potwierdzony przez pracownika na piĞmie oraz odnotowany w aktach osobowych
pracownika.
Szkolenia okresowe w zakresie bhp dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach
roboczych, powinny byü przeprowadzane w formie instruktaĪu nie rzadziej niĪ raz na 3
lata, a na stanowiskach pracy, na których wystĊpują szczególne zagroĪenia dla
zdrowia lub Īycia oraz zagroĪenia wypadkowe - nie rzadziej niĪ raz w roku.
Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach operatorów Īurawi, maszyn budowlanych i
innych maszyn o napĊdzie silnikowym powinni posiadaü wymagane kwalifikacje.
Na placu budowy powinny byü udostĊpnione pracownikom do stałego korzystania,
aktualne instrukcje bezpieczeĔstwa i higieny pracy dotyczące :
- wykonywania prac związanych z zagroĪeniami wypadkowymi lub zagroĪeniami
zdrowia pracowników,
- obsługi maszyn i innych urządzeĔ technicznych,
- postĊpowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi,
- udzielania pierwszej pomocy.
W/w instrukcje powinny okreĞlaü czynnoĞci do wykonywania przed rozpoczĊciem
danej pracy, zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania danej pracy, czynnoĞci do
wykonywania po jej zakoĔczeniu oraz zasady postĊpowania w sytuacjach
awaryjnych stwarzających zagroĪenia dla Īycia lub zdrowia pracowników. Nie wolno
dopuĞciü pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada wymaganych
kwalifikacji lub potrzebnych umiejĊtnoĞci, a takĪe dostatecznej znajomoĞci
przepisów BHP.
BezpoĞredni nadzór nad bezpieczeĔstwem i higieną pracy na stanowiskach pracy
sprawują odpowiednio kierownik budowy (kierownik robót) oraz mistrz budowlany,
stosownie do zakresu obowiązków.
ĝRODKI TECHNICZNE I ORGANIZACYJNE ZAPOBIEGAJĄCE
NIEBEZPIECZEēSTWOM WYNIKAJĄCYM Z WYKONYWANIA
ROBÓT BUDOWLANYCH
BezpoĞredni nadzór na bezpieczeĔstwem i higieną pracy na stanowiskach pracy
sprawują odpowiednio kierownik budowy (kierownik robót) oraz mistrz
budowlany, stosownie do zakresu obowiązków.
Nieprzestrzeganie przepisów BHP na placu budowy prowadzi do powstania
bezpoĞrednich zagroĪeĔ dla Īycia lub zdrowia pracowników.
6.
a) Przyczyny organizacyjne powstania wypadków przy pracy:
- niewłaĞciwa ogólna organizacja pracy
-
nieprawidłowy podział pracy lub rozplanowanie zadaĔ,
19
-
niewłaĞciwe polecenia przełoĪonych,
brak nadzoru,
brak instrukcji posługiwania siĊ czynnikiem materialnym,
tolerowanie przez nadzór odstĊpstw od zasad bezpieczeĔstwa pracy,
brak lub niewłaĞciwe przeszkolenie w zakresie bezpieczeĔstwa pracy i
ergonomii,
- dopuszczenie do pracy człowieka z przeciwwskazaniami lub bez badaĔ
lekarskich,
b) niewłaĞciwa organizacja stanowiska pracy :
- niewłaĞciwe usytuowanie urządzeĔ na stanowiskach pracy,
- nieodpowiednie przejĞcia i dojĞcia,
- brak Ğrodków ochrony indywidualnej lub niewłaĞciwy ich dobór.
Osoba kierująca pracownikami jest obowiązana :
- organizowaü stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeĔstwa i
higieny pracy,
- dbaü o sprawnoĞü Ğrodków ochrony indywidualnej oraz ich stosowania zgodnie z
przeznaczeniem,
- organizowaü, przygotowywaü i prowadziü prace, uwzglĊdniając
zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami
zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami Ğrodowiska
pracy,
- dbaü o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeĔ pracy i wyposaĪenia
technicznego, a takĪe o sprawnoĞü Ğrodków ochrony zbiorowej i ich stosowania
zgodnie z przeznaczeniem,
- zapewniü organizacjĊ pracy i stanowisk pracy w sposób zabezpieczający
pracowników przed zagroĪeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem
czynników szkodliwych i uciąĪliwych,
- zapewniü likwidacjĊ zagroĪeĔ dla zdrowia i Īycia pracowników głównie przez
stosowanie technologii, materiałów i substancji nie powodujących takich
zagroĪeĔ.
W razie stwierdzenia bezpoĞredniego zagroĪenia dla Īycia lub zdrowia pracowników
osoba kierująca pracownikami obowiązana jest do niezwłocznego wstrzymania prac
i podjĊcia działaĔ w celu usuniĊcia tego zagroĪenia.
Pracownicy zatrudnieni na budowie, powinni byü wyposaĪeni w Ğrodki ochrony
indywidualnej oraz odzieĪ i obuwie robocze, zgodnie z tabelą norm przydziału
Ğrodków ochrony indywidualnej oraz odzieĪy i obuwia roboczego opracowaną przez
pracodawcĊ.
ĝrodki ochrony indywidualnej w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeĔstwa
uĪytkowników tych Ğrodków powinny zapewniaü wystarczającą ochronĊ przed
wystĊpującymi zagroĪeniami (np.: upadek z wysokoĞci, uszkodzenie głowy, twarzy,
wzroku, słuchu). SprzĊt ochrony osobistej pracowników powinien posiadaü atesty oraz
instrukcje okreĞlające sposób jego uĪytkowania, konserwacji i przechowywania.
Na budowie powinny byü urządzone punkty pierwszej pomocy obsługiwane przez
wyszkolonych w tym zakresie pracowników. JeĪeli roboty są wykonywane w odległoĞci
wiĊkszej niĪ 500 m od punktu pierwszej pomocy, w miejscu pracy powinna znajdowaü
siĊ przenoĞna apteczka.
20
JeĪeli w razie wypadku publiczne Ğrodki transportowe słuĪby zdrowia nie mogą
zapewniü szybkiego przewozu poszkodowanych, kierownictwo budowy powinno
dostarczyü dostĊpne mu Ğrodki lokomocji.
Na budowie powinien byü wywieszony na widocznym miejscu wykaz zawierający
adresy i numery telefonów:
- najbliĪszego punktu lekarskiego,
- najbliĪszej straĪy poĪarnej,
- posterunku policji,
7.
PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA:
- ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.jed.Dz.U. z 1998 r. Nr 21,
poz. 94 z póĨn. zm.),
- art. 21 „a" ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2000 r.
Nr 106, poz. 1126 z póĨn. zm.),
- ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz.U. Nr 122, poz.
1321 z póĨn. zm.),
- rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 sierpnia 2002 r. w sprawie
szczegółowego zakresu i formy planu bezpieczeĔstwa i ochrony zdrowia oraz
szczegółowego zakresu rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagroĪenia
bezpieczeĔstwa i zdrowia ludzi (Dz. U. Nr 151, poz. 1256),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r.
w sprawie szczególnych zasad szkolenia w dziedzinie bezpieczeĔstwa i higieny
pracy (Dz. U. Nr 62, poz. 285),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 maja 1996 r.
w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawnoĞci psychofizycznej
(Dz. U. Nr 62, poz. 267),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r.
w sprawie rodzajów prac, które powinny byü wykonywane przez co najmniej
osoby (Dz. U. Nr 62, poz. 288),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r.
w sprawie uprawnieĔ rzeczoznawców do spraw bezpieczeĔstwa i higieny pracy,
zasad opiniowania projektów budowlanych, w których przewiduje siĊ
pomieszczenia pracy oraz trybu powoływania członków Komisji Kwalifikacyjnej
do Oceny Kandydatów na Rzeczoznawców (Dz. U. Nr 62, poz. 290),
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 2996 r. w sprawie
profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 276),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrzeĞnia 1997 r.
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeĔstwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 129,
poz. 844 z poĨ. zm.),
- rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 wrzeĞnia 2001 r. w sprawie
bezpieczeĔstwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i urządzeĔ
Opracował:
mgr inĪ. Wojciech Szymczak
upr. S-64/94