adnotowana bibliografia nabytków biblioteki pedagogicznej w
Transkrypt
adnotowana bibliografia nabytków biblioteki pedagogicznej w
ADNOTOWANA BIBLIOGRAFIA NABYTKÓW BIBLIOTEKI PEDAGOGICZNEJ W WAŁBRZYCHU wrzesień 2011 – grudzień 2011 Przygotowała: Edyta Wzorek Wałbrzych 2011 r. 1 SPIS TREŚCI: PEDAGOGIKA .........................3-20 PSYCHOLOGIA .......................20-24 SOCJOLOGIA ..........................24-25 INNE ...........................................26-27 2 PEDAGOGIKA 1. ANDRAGOGIKA Andragogika w ujęciu interdyscyplinarnym / pod red. Wojciecha Horynia i Jana Maciejewskiego Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2007 SPIS TREŚCI: Andragogika w ujęciu interdyscyplinarnym Wstęp: Introduction, ROZDZIAŁ I: Globalizacja i andragogika: Andrzej Łapa, Wpływ edukacji ustawicznej doby globalizacji na tworzenie się struktur społecznychJoanna Dzieńdziora, Uwarunkowania polityki edukacyjnej Unii Europejskiej wobec globalizacjiIrena Kurasz, Edukacja dorosłych wobec problemów globalizacji. Wybrane aspekty socjologiczneAnna Śledzińska, Prawne konteksty edukacji dorosłych w UE i Polsce. Wybrane problemyDariusz Socha, Edukacja ustawiczna w procesie globalizacji. Wybrane aspekty na przykładzie spółki energetycznejAndrzej Rusak, Informacja i wiedza w życiu współczesnych społeczeństw - od poliprofesjonalizacji do edukacji ustawicznejMartyna Pryszmont-Ciesielska, Uniwersytet Technologii czy Uniwersytet Refleksji? Krytyczny obraz współczesnych instytucji akademickich w PolsceEwa Brodacka-Adamowicz, Znaczenie wykształcenia kobiety a proces globalizacjiLucyna Piekarska, Izabela Szymczak, Sylwetka współczesnego nauczyciela-wychowawc na tle przewartościowań systemowych. Ujęcie pedagogiczno-socjologiczne ROZDZIAŁ II: Społeczne podejście w andragogice: Beata Kuźbicka, Kształcenie menedżerów w Polsce doby przemian. Niektóre aspekty pedagogiczno-socjologiczne na przykładzie grupy ITM POLSKA Mariusz Czajkowski, Menedżer w kontekście ustawicznego rozwoju. Ujęcie socjologiczneKatarzyna Baranowska, Skuteczność pracy menedżera w społeczeństwie wiedzy Lucyna Piekarska, Dyrektor zarządzający zasobami ludzkimi. Ujęcie pedagogiczno-socjologiczneSabina Krawiec, Akademickie Biura Karier w procesie kształcenia zawodowego studentów. Kontekst socjologiczny Adriana Wiegerová, Holistyczne pojęcie zdrowia w programach nauczania na Słowacji Irena Tomys, Kształcenie dla bezpieczeństwa zdrowotnego współczesnego społeczeństwa. Wybrane aspekty socjologiczne Krystyna Baszak, Kształcenie zawodowe pielęgniarek instrumentariuszek. Ujęcie socjologiczne Tamara Zacharuk, Integracyjne kształcenie osób niepełnosprawnych na poziomie wyższym szansą na ich integrację społeczną Joanna Wawrzyniak, Wpływ edukacji na jakość starości. Wybrane aspekty Maciej Rybicki, Rola Kościoła rzymskokatolickiego w procesie edukacyjnym polskiej transformacji ustrojowej.... 123276 2. BEREŹNICKI, Franciszek Podstawy dydaktyki / Franciszek Bereźnicki Kraków: Wydawnictwo Impuls, 2011 Wyd. 3. Jest to podręcznik, który ujmuje podstawowe i najważniejsze umiejętności dydaktyczne pracy nauczyciela w szkole ogólnokształcącej. Bardzo liczne przypisy umożliwiają Czytelnikowi samodzielną weryfikację przedstawionych poglądów i twierdzeń, a pragnącym pogłębić problematykę - sięgnąć do odpowiedniej literatury. Książka składa 3 się z 14 rozdziałów podporządkowanych strukturze wiedzy dydaktycznej (cele, treści, procesy, zasady, metody, formy i środki). W każdym z nich, po przedstawieniu stanu wiedzy dydaktycznej, omówiono zagadnienia, poszerzając wiedzę i praktyki kształcenia ogólnego. Podręcznik ten powinien posiadać każdy dydaktyk-praktyk, jak i student kierunków pedagogicznych 123266 3. BEREŹNICKI, Franciszek Podstawy kształcenia ogólnego / Franciszek Bereźnicki Kraków: Wydawnictwo Impuls, 2011 Podstawy kształcenia ogólnego stanowią zmienione wydanie Dydaktyki kształcenia ogólnego (I wydanie – 2001, II – 2007) a następnie Podstaw dydaktyki ( II wydanie 2011). Zmianie uległ nie tylko tytuł, ale w pewnym stopniu i treść poprzez wyeksponowanie elementów procesu kształcenia w szkolnictwie ogólnokształcącym. W książce wykorzystano literaturę, która ukazała się w XXI wieku. Umożliwiło to unowocześnienie niektórych treści zgodnie ze współczesnymi tendencjami wskazań terforetycznych. Książka ujmuje podstawowe umiejętności dydaktyczne pracy nauczyciela w analizowanym typie szkół. Autor ma nadzieję, iż lektura okaże się przydatna dla kandydatów przygotowujących się do zawodu nauczycielskiego i doskonalących się młodych nauczycieli. Coraz liczniejsza literatura z zakresu dydaktyki wciąż jest wydawana w niewielkich nakładach, szczególnie w wydawnictwach uczelnianych. Nie zawsze jest znana i dostępna studentom. Do napisania tej książki Autora upoważnia doświadczenie nauczycielskie wynikające z kilkudziesięcioletniej pracy naukowo-dydaktycznej w szkolnictwie ogólnokształcącym i wyższym, a także własne przemyślenia teoretyczne zawarte w wielu publikacjach. Niniejszą książkę kieruję przede wszystkim do studentów pedagogiki i kierunków nauczycielskich, a także do czynnych nauczycieli, pragnących doskonalić lekcję poprzez aktywizowanie uczniów, unowocześnienie i optymalizację procesu nauczania – uczenia się. Autor wykorzystał w publikacji bogaty dorobek naukowy i poglądy znanych i cenionych dydaktyków, a jednocześnie profesorów wyższych uczelni, m.in. Kazimierza Denka, Czesława Kupisiewicza, Tadeusza Lewowickiego, Krzysztofa Kruszewskiego, Stanisława Palki, Józefa Półturzyckiego, Mariana Śnieżyńskiego, Władysława Zaczyńskiego i najbardziej cenionego Wincentego Okonia, twórcy teorii kształcenia wielostronnego. „Ich prace tworzą dzisiaj nowy kształt polskiej teorii kształcenia” (J. Półturzycki, 2002, s. 13). Propozycje i poglądy czołowych dydaktyków zostały uzupełnione przemyśleniami, eksponując takie elementy, jakie są bezpośrednio przydatne w pracy nauczyciela przedmiotów ogólnokształcących. W książce zwrócono uwagę na zagadnienia, które pomogą nauczycielowi w kierowaniu procesem uczenia się zgodnie z postulatami nowoczesnej dydaktyki. Rozdziały podporządkowane są strukturze wiedzy dydaktycznej. Końcowa Bibliografia jest dość obszerna, zawiera bowiem literaturę najnowszą i tę z drugiej połowy XX wieku, często uznawaną już za klasykę, ale posiadającą nieprzemijające wartości. Ponieważ wciąż mam na uwadze fakt, iż znacznie zwiększyła się liczba wydawnictw naukowych, głównie przy uczelniach niepaństwowych, które często wydają w niewielkich nakładach, odsyłam Czytelnika pragnącego pogłębiać problematykę do książek wymienionych w Bibliografii. Autor 123267 4 4. BRUHLMEIER, Arthur Kształtowanie człowieka, 27 kamyczków jednej mozaiki. Impulsy do kształtowania modelu edukacji zgodnie z zasadami sformułowanymi przez Johanna Heinricha Pestalozziego / Arthur Bruhlmeier Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 W książce autor pragnie przybliżyć podstawowe idee i myśli Jana Henryka Pestalozziego oraz wskazać możliwości ich praktycznego wdrożenia. Nie uda się nam bowiem ulepszyć edukacji tylko organizacyjną gorliwością i większymi nakładami finansowymi. Sukces edukacyjny nastąpi wówczas, gdy baczyć będziemy na owe ponadczasowe zasady, które zidentyfikował i sformułował dla potomności Pestalozzi. Swoich czytelników autor upatruje w osobach nie tylko związanych z kształceniem, lecz także politycznie odpowiedzialnych za edukację, jak również w ojcach i matkach, i we wszystkich ludziach, którym leży na sercu dobro dorastającego pokolenia i wywieranie wpływu na kształt szkolnictwa. Źródłem wsparcia i inspiracji przy powstawaniu niniejszej publikacji była osobowość, która przy całym sukcesie ekonomicznym nie straciła świadomości co do faktu, że także gospodarce i państwu najlepiej służy sytuacja, w której szkoły dbają o kształcenie całego człowieka, stąd też w centrum ich zainteresowań nie jest jego użyteczność, lecz człowieczeństwo. Było to główne dążenie Jana Henryka Pestalozziego. Artur Brühlmeier […] To nie jest książka z historii myśli wychowawczej, z dziejów pedagogiki społecznej czy opiekuńczo-wychowawczej, ale ze współczesnej filozofii wychowania, której założenia adresowane są do wrażliwości, duchowości, sumień i otwartości nauczycieli i pedagogów. […] czyta się ją z ogromną satysfakcją intelektualną, także dzięki bardzo dobremu tłumaczeniu i świetnej edycji Oficyny Wydawniczej „Impuls”. […] Fragment wprowadzenia prof. zw. dr. hab. Bogusława Śliwerskiego 123288 5. CHĘTKOWSKI, Dariusz Nauczycielskie perypetie. O wojnie wszystkich ze wszystkimi / Dariusz Chutkowski Sopot: GWP, 2010 To znakomita, napisana błyskotliwie i z humorem książka opowiadająca o szkole, nauczycielach, uczniach i ich rodzicach jako najważniejszych podmiotach procesu edukacji. Chętkowski, wbrew panującej w szkołach zasadzie ?choćby cię smażono w smole, nie mów, co się działo w szkole?, realnie opisuje szkolną rzeczywistość. Jest przy tym ironiczny, krytyczny, ale i autokrytyczny oraz szczery. Z humorem opowiada o swoich codziennych perypetiach ? o sukcesach, ale i o błędach. To książka zarówno dla nauczycieli uczących, jaki i dla osób przygotowujących się do zawodu lub zastanawiających się nad jego wyborem. Jak pisze autor: Doświadczenie ? własne lub znajomość cudzego ? naprawdę czyni nas w pracy silniejszymi. Uczy, jak być nauczycielem wprawnie rozwiązującym codzienne problemy. O wszystkim, co nam zagraża w szkole, warto wiedzieć zawczasu, aby później nie mówić jak moja koleżanka: Gdybym wiedziała, co mnie czeka, strzeliłabym sobie w łeb. Warto zatem z tego doświadczenia skorzystać. 123264 5 6. CIERZNIEWSKA, Ryszarda Wokół przemian akademickiego środowiska pedagogów w Polsce / Ryszarda Cierniewska Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2011 Podejmowane dyskusje i inicjatywy pod adresem kondycji nauk o wychowaniu oraz środowiska akademickiego mają przeważnie charakter tematyczny, a w związku z tym są fragmentaryczne. Dlatego z satysfakcją należy przyjąć projekt badawczy obejmujący wielostronne poznanie tego, co specyficzne dla polskiej myśli i praktyki w akademickim środowisku pedagogów. Książka Ryszardy Cierzniewskiej stanowi bardzo cenne źródło wiedzy o stanie współczesnej akademickiej pedagogiki (...). Jest też solidną podstawą rzeczowych prognoz. Zastosowane podejście badawcze - krytyczna analiza dyskursu (KAD) - czyni z tej książki bardzo ważny głos w debacie na temat kondycji akademickiego środowiska pedagogów. Jest ona rzeczowym przykładem zaangażowanej praktyki akademickiej i społecznej umożliwiającej zmianę rzeczywistości. Z pełnym przekonaniem stwierdzam, że zamysł badawczy i sposób jego realizacji jest udany. Ukazanie się tej książki na początku II dekady XXI wieku pozwala zobaczyć i zrozumieć, co tak naprawdę wydarzyło się w naszym środowisku w ciągu dwudziestu lat od przełomu ustrojowego. Jest też cenną podstawą projektowania zmian, zarówno w społeczności pedagogów akademickich, jak i pedagogiki jako dyscypliny naukowej, a także kierunku kształcenia. Z recenzji prof. zw. dr hab. Marii Czerepaniak-Walczak Autorka podjęła ważną dla pedagogiki i pedagogów problematykę. (...) Wykorzystała rozległą literaturę, dotykając wielu różnych zagadnień lokujących się w różnych perspektywach z zakresu filozofii nauki. Ukazała rozległe obszary własnych zainteresowań badawczych. (...) Jest to próba krytycznego samooglądu "rzutowanego" na mozolnie wypracowaną na podstawie licznych odniesień matrycę. Równocześnie praca przynosi ciekawy, oryginalny, bo niepoddany obróbkom sztywnej metodologii materiał empiryczny. Z recenzji prof. zw. dr hab. Stefana Mieszalskiego 123282 7. DOMAGAŁA – ZYŚK, Ewa i in. Uczeń z wadą słuchu w szkole ogólnodostępnej. Podstawy metodyki nauczenia języków obcych Ewa Domagała – Zyśk, Katarzyna Karpińska – Szaj Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Uczeń z wadą słuchu w szkole ogólnodostępnej. Podstawy metodyki nauczania języków obcych przygotowana przez dwie specjalistki z zakresu neofilologii, anglistkę, dr Ewę Domagała-Zyśk, oraz romanistkę, prof. dr hab. Katarzynę Karpińską - Szaj. Dzieło to należy powitać jako nowatorskie, oczekiwane i bardzo ważne ze społecznego punktu widzenia. Książka składa się z trzech części. Pierwsza poświęcona jest określeniu specyfiki deficytów słuchu i możliwości komunikowania się z uczniem słabosłyszącym i niesłyszącym. Druga część to podstawy metodyki nauczania języków obcych zawierające krótki opis głównych założeń nauki języka obcego przez uczniów słabosłyszących i niesłyszących oraz wskazówki organizowania procesu uczenia się/nauczania, doboru materiałów dydaktycznych i sposobów oceniania postępów. Trzecia część zawiera 6 natomiast informacje najbliższe życiu, pojawiają się w niej bowiem osobiste doświadczenia niesłyszących studentów, którzy opisują swoje uczniowskie przeżycia już z perspektywy czasu. Część tę zamieszczamy zamiast wniosków wieńczących zwykle opracowania teoretyczno-praktyczne. Z pewnością wyrazi ona dobitniej nie tylko trudności, ale także (a może przede wszystkim) sukcesy osób niesłyszących, które uczyły się/uczą się języków obcych. Niniejsze podstawy metodyki adresowane są gównie do czynnych i przyszłych nauczycieli języków obcych, mamy jednak nadzieję, że rozważania dotyczące komunikacji z uczniem niesłyszącym pomogą wszystkim osobom, które pracują z uczniem z niepełnosprawnością słuchu w szkole ogólnodostępnej, zrozumieć świat ucznia z wadą słuchu uczącego się wraz ze swoimi słyszącymi kolegami. Zamiarem autorek było również pokazanie, że przy spełnieniu określonych warunków, a przede wszystkim przy dobrej woli, elastyczności podejścia i życzliwości, wyzwanie, jakim jest nauczanie języka obcego w klasie, w której uczy się także osoba z wadą słuchu, nie tylko staje się możliwe, lecz także przynosi satysfakcję – i uczniowi, i jego nauczycielowi. 123297 8. CZELAKOWSKA, Danuta Metodyka edukacji polonistycznej dzieci w wieku wczesnoszkolnym / Danuta Czelakowska Kraków; Wydawnictwo Impuls, 2010 Wyd. 2 Niniejsza publikacja stanowi szczególną pozycję wśród książek przedmiotowometodycznych służących kandydatom i młodym nauczycielom w najwcześniejszym okresie ich aktywności. Zawiera ona wiadomości rzeczowe z różnych działów języka polskiego oraz ogólne i szczegółowe treści i metody pracy, przykłady lekcji, a także wiele informacji bibliograficznych. Istotnym walorem opracowania są praktyczne zalecenia i uwagi z zakresu nauki o języku, co wiąże się z dalszym rozwojem umysłowym dzieci i możliwością doskonalszego poznawania rzeczywistości. Głównym celem książki jest pomoc studentom i nauczycielom w procesie opanowywania niezbędnej wiedzy polonistycznej, m.in. na temat sposobów pracy z tekstami literackimi, wzbogacania słownictwa i związków frazeologicznych, jak również stosowania różnorodnych konstrukcji składniowych w nauczaniu uczniów formułowania dłuższych form wypowiedzi typu: opowiadanie, opis, sprawozdanie, notatka, list itd. Ponadto celem książki jest uświadamianie i przypominanie niezbędnych wiadomości merytorycznych i metodycznych stanowiących podstawę zintegrowanej wiedzy polonistycznej, umożliwiającej właściwy rozwój języka ojczystego dzieci, zgodnie z ich psychofizjologicznymi właściwościami. Celowi temu służą między innymi rozdziały poświęcone ćwiczeniom gramatycznym i ortograficznym, rozwijaniu aktywności twórczej, zabawom dramatycznym i dydaktycznym. Książka ta umożliwia również zapoznanie się z najnowszymi osiągnięciami dydaktycznymi i naukowymi tej dyscypliny pedagogicznej. Istotną jej cechą jest możliwość pogłębiania wiedzy i umiejętności pedagogicznych nauczycieli oraz inspirowanie ich do doskonalenia swego warsztatu zawodowego. 123261 7 9. DROGA Droga do samodzielności. Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności / Anna Izabela Brzezińska, Małgorzata Ohme, Anna Resler – Maj, Radosław Kaczan, Mateusz Wiliński Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2009 Droga do samodzielności otwiera serię „Jak wspomagać” pod redakcją prof. Anny Izabeli Brzezińskiej. Uznani autorzy prezentują najnowszą wiedzę i służą cennymi radami i praktycznymi informacjami. "Droga do samodzielności" to niezbędnik dla wszystkich, dla których ważny jest optymalny rozwój dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Znajdziesz w niej odpowiedzi na pytania: Jakie są skutki niepełnosprawności dla dziecka i jego rodziny? Jakie jest życzliwe i błędne koło w wychowaniu dziecka z ograniczoną sprawnością? Jak mądrze wspierać dziecko i prowadzić je do samodzielności? Autorzy w przystępny sposób przedstawiają sposoby wspierania rozwoju dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Prezentują zarówno najważniejsze czynniki, które ów rozwój mogą stymulować, jak i te, które go utrudniają, a nawet mogą przeszkodzić w jego prawidłowym przebiegu. Zadaniem książki jest pokazanie rodzicom i opiekunom, co może osiągnąć ich wychowanek na danym etapie rozwoju, jeśli stworzy mu się optymalne warunki. 123255 10. DYSLEKSJA Dysleksja rozwojowa. Fakt i tajemnica w diagnostyce psychologiczno – pedagogicznej / pod red. Marii Bogumiły Pecyny Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2011 O dysleksji wiemy wprawdzie coraz więcej, jednak wielu rodziców, a nawet nauczycieli, nie zdaje sobie sprawy z tego, że nierozpoznanie ryzyka tej dysfunkcji, i to już w "zerówce", może mieć w przyszłości poważne konsekwencje. Wprawdzie na korygowanie tego typu zaburzeń nigdy nie jest za późno, ale wiadomo również, że im wcześniej zostanie podjęta terapia, tym lepsze jej wyniki. Jeśli nauczyciele skarżą się na Twoje dziecko, że jest krnąbrne, nie chce czytać i ma trudności z pisaniem, nie czekaj, aż znienawidzi ono szkołę. Sprawdź, czy czasem przyczyną tych kłopotów nie jest "tajemnicza choroba", zwana dysleksją. 123277 11. HUK, Tomasz Media w wychowaniu, dydaktyce oraz zarządzaniu informacją edukacyjną szkoły/Tomasz Huk Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Niniejsza publikacja wnosi istotny wkład w toczący się dialog na temat wprowadzenia do szkół edukacji medialnej jako przedmiotu. Ukazuje i uświadamia szerokie spektrum zastosowania mediów we wszystkich procesach przebiegających w szkole. Książka analizuje problematykę negatywnego wpływu mediów na dzieci i młodzież, ale również wskazuje możliwości ich pozytywnego zastosowania zarówno w procesie wychowania, jak i w procesie dydaktycznym. Praca adresowana jest do licznego grona odbiorców, którzy pragną, aby media stały się sojusznikiem zmian zachodzących w systemie edukacji. Autor liczy, że przedstawione w 8 monografii rozważania i wnioski przysłużą się zarówno nauczycielom, studentom pedagogiki, pedagogom, jak i pracownikom nauki jako materiał źródłowy oraz inspiracje do dalszych samodzielnych i pogłębionych studiów nad wykorzystaniem mediów w edukacji. Prezentowana praca monograficzna składa się ze wstępu, pięciu rozdziałów i zakończenia. W pierwszym rozdziale pt. Pedagogiczne aspekty wykorzystania mediów zamieszczono treści dotyczące pedagogiki medialnej w kontekście działalności współczesnego człowieka. Przedstawiono tam informacje o rodzajach mediów oraz ich wpływie na zachowanie człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem gier komputerowych, których podział zestawiono z podziałem gier i zabaw dziecięcych. W drugiej części rozdziału scharakteryzowane zostały kompetencje medialne w odniesieniu do kompetencji kluczowych kształtowanych we współczesnej szkole. Opisano również walory wychowawcze kształtowania omawianych kompetencji. W rozdziale drugim – Cele i zadania edukacji medialnej przedstawione zostały treści edukacji medialnej, które możemy znaleźć w obowiązującej podstawie programowej przedszkola, szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej, oraz warunki i sposoby ich realizacji. Rozdział trzeci – Media w procesie dydaktycznym porusza treści, w których podkreślona została wartość edukacji medialnej w szkolnej rzeczywistości. Zwrócono tam uwagę na cele i treści edukacji medialnej w podstawie kształcenia ogólnego. Rozdział czwarty poświęcony został wybranym aspektom wpływu mediów na proces wychowania. Zaprezentowana problematyka skupia się wokół postaw ucznia wobec mediów w kontekście kształtowania pozytywnych postaw oraz w kontekście negatywnego wpływu mediów na zachowanie dzieci i młodzieży. W rozdziale tym przedstawiono również trudne sytuacje wychowawcze będące wynikiem negatywnego oddziaływania mediów. Rozdział piaty dotyczy, jakże często pomijanych, promocji i informacji edukacyjnej w szkole. Problematyka ta nie jest zbyt często charakteryzowana w literaturze pedagogicznej, gdyż wiąże się głównie z procesem organizacyjnym. Przedstawione treści oscylują wokół zagadnień z zakresu public relations szkoły i dotyczą kształtowania wizerunku szkoły, zarządzania informacją, wykorzystania szkolnego monitoringu, który posiada większość szkół w Polsce, kwestii związanych ze szkolną stroną internetową oraz kontaktów przedstawicieli szkoły z mass mediami, które są coraz częstsze. 123289 12. JASTRZĘBSKA. Elżbieta Strategie psychodydaktyki twórczości w kształceniu językowym ( na przykładzie języka francuskiego) / Elżbieta Jastrzębska Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Zaletą tej rozprawy jest bardzo dobre, syntetyczne i kompetentne osadzenie jej we współczesnych pedagogiach, które uzasadniają inne podejście do kształcenia językowego. Autorka bardzo dobrze łączy klasyków rodzimej glottodydaktyki z najnowszymi badaniami i teoriami francuskich pedagogów. Jest to niewątpliwie godna uwagi i szerokiego upowszechnienia w środowisku oświatowym (szkolnym i pozaszkolnym) oraz akademickim oferta kształcenia innowacyjnego i partycypacyjnego, konstruktywistycznego, które odchodzi od kształcenia adaptacyjnego, sprzyjając większej efektywności w realizacji zakładanych przez nauczycieli lub uczących się (studiujących) celów. [...] Książka E. Jastrzębskiej spełni także rolę bardzo dobrze napisanego podręcznika, dzięki bogactwu treści, interesującej formie przekazu, w tym zilustrowaniu czy syntetycznym porównywaniu. 9 Prof. zw. dr hab. Bogusław Śliwerski (fragment recenzji wydawniczej) Trzy pierwsze rozdziały niniejszej publikacji ukazują wielość źródeł współczesnej gottodydaktyki i złożoność jej dyskursu, ze szczególnym uwzględnieniem jej twórczego wymiaru. Są przeglądem celowo dobranych elementów dwóch literatur przedmiotu: dydaktyki języków obcych i pedagogiki twórczości. Rozdział 1 przedstawia psychopedagogiczne fundamenty współczesnej dydaktyki języków obcych, ze szczególnym uwzględnieniem nurtu humanistycznego: nowego wychowania i tzw. pedagogiki terapeutycznej, oraz współczesne koncepcje nauczania, m.in. francuskie koncepcje holistyczne. Rozdział 2 wskazuje na lingwistyczny rodowód dydaktyki języków obcych, ukazując ewolucję pojęcia kompetencji komunikacyjnej (od teorii Chomsky’ego do koncepcji Hymesa) i jej współczesne implikacje. Rozdział 3 jest analizą twórczych aspektów dydaktyki języków obcych i próbą udowodnienia, że jest to dziedzina szczególnie predestynowana do bisocjacji z pedagogiką twórczości oraz do tworzenia otwartych koncepcji kształcenia. Rozdział 4 został poświęcony przeprowadzonym badaniom własnym o charakterze triangulacyjnym, łączącym strategie jakościowe (obserwacja i analiza dokumentacji) ze strategią ilościową (sondaż diagnostyczny), dotyczącym działań twórczych w zakresie nauczania/uczenia się języka francuskiego. W końcowym rozdziale charakteryzuję wybrane strategie psychodydaktyki twórczości: myślenie dywergencyjne, pytajne, asocjacyjne, analogiczne i metaforyczne, abstrahowanie, transformowanie oraz twórcze rozwiązywanie problemów, z uwzględnieniem przykładów ich praktycznej aplikacji w nauczaniu języka obcego. Przedstawiam również własny model oraz przykłady wygenerowanych na jego podstawie modeli szczegółowych, dokonując tym samym próby konceptualizacji własnej koncepcji twórczego nauczania/uczenia się języków obcych. Konkludując, niniejsze opracowanie jest zapisem próby zrealizowania dwóch procesów integracyjnych w celu wzbogacenia praktyki edukacyjnej, a mianowicie: 1) integracji poziomej między dwoma dziedzinami: dydaktyką języków obcych (w jej wymiarze metodycznym) a pedagogiką twórczości; 2) integracji pionowej, tj. połączenia badań z ich praktycznym zastosowaniem (HejnickaBezwińska, 2008, s. 242) czy, jak to ujmuje Stanisław Palka, „twórczego powiązania obu modeli postępowania humanistycznego” (2006b, s. 80): badawczego i praktycznego. 123295 13. KOMPETENCJE Kompetencje pedagoga w kontekście teorii i praktyki edukacji specjalnej / pod red. Piotra Majewicza, Adama Mikruta Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2008 Książka poświęcona jest kompetencjom zawodowym pedagogów specjalnych. Intencją redaktorów merytorycznych i autorów poszczególnych rozdziałów było ukazanie wspomnianych kompetencji nie tylko jako umiejętności skutecznego radzenia sobie w rozmaitych sytuacjach dydaktyczno-wychowawczych, ale również jako określonych dyspozycji osobowościowych do pracy z osobami z niepełnosprawnością. Tej ostatniej kwestii poświęcony został rozdział I. W kolejnym rozdziale przedstawione zostały kompetencje prakseologiczne ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności w zakresie kontroli i oceny postępów uczniów. W rozdziale III omówione zostały kompetencje komunikacyjne nauczycieli oraz zagadnienia dotyczące terapii zaburzeń mowy u dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Natomiast rozdział czwarty obejmuje artykuły skupione wokół idei integracji szkolnej. Autorki pierwszego podrozdziału charakteryzują na podstawie obszernych badań empirycznych postawy nauczycieli wobec tej formy kształcenia uczniów z niepełnosprawnością. Z kolei 10 podrozdział drugi dotyczy opinii nauczycieli na temat kształcenia integracyjnego uczniów z wadą słuchu. Książkę zamykają wspomnienia poświęcone dwóm wybitnym postaciom polskiej pedagogiki specjalnej Ottonowi Lipkowskiemu oraz zmarłemu w ubiegłym roku Janowi Pańczykowi. 123257 14. KULISIEWICZ, Beata Dogoterapia we wspomaganiu nauki i usprawnianiu techniki czytania / Beata Kulisiewicz Kraków; Wydawnictwo Impuls, 2011 Publikacja została opracowana w oparciu o wiedzę na temat czytania globalnego. Ćwiczenia opracowana tak, by mógł w nich uczestniczyć pies, którego obecność podtrzymuje u dzieci zainteresowanie i motywację do nauki. Autorka zwróciła też uwagę na rolę relaksu, koncentracji i rozgrzewki mentalnej w nauce i podała praktyczne ćwiczenia. Książka zawiera wiele pomysłów, ćwiczeń, a ich realizowanie to prawdziwa zabawa w czytanie. Praca przedstawia kilka zasad, dzięki którym każdy pedagog i rodzic będzie mógł skuteczniej wspierać dziecko w nauce czytania. Książka ta może stanowić źródło inspiracji i poszukiwań nowych metod w pracy z dziećmi. W rozdziale pierwszym Autorka ukazuje źródła i przyczyny trudności dziecka w nauce czytania. W drugim - wskazuje zalety oraz zasady pracy z udziałem psa, jak również podaje konkretne przykłady działań edukacyjnych, które zostały oparte na wybranym materiale metodycznym. W „Dodatkach" Autorka zamieszcza materiały pomocne do prowadzenia zajęć: scenariusze, karty pracy, testy. Publikacja powinna zainteresować: rodziców, pedagogów, pedagogów specjalnych i inne osoby szukające informacji na temat alternatywnych metod nauczania wspomagających rozwój dzieci zdrowych i niepełnosprawnych, rodzice dzieci z niepełnosprawnością, pracownicy i studenci uczelni pedagogicznych, a także nauczyciele przedszkoli i szkół podstawowych specjalnych i z oddziałami integracyjnymi. 123253 15. KULISIEWICZ, Beata Witaj piesku! Dogoterapia we wspomaganiu rozwoju dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych / Beata Kulisiewicz Kraków: Wydawnictwo Impuls, 2007 Publikacja stanowi połączenie wiedzy teoretycznej i praktycznych wskazówek dotyczących metody wspomagania dzieci w ich rozwoju, jaką jest dogoterapia. Książka ta jest zupełnie nowym ujęciem tematu. Wszystkie dotychczasowe zagadnienia dogoterapii opierały się przede wszystkim na sferze teoretycznej, podkreślając jej zalety oraz omawiając skuteczność. Publikacja "Witaj, piesku!" zawiera wiele propozycji konkretnych zestawów ćwiczeń, które można wykorzystać na zajęciach z psem podczas zajęć z dziećmi. Stanowi źródło inspiracji własnej pracy terapeutycznej. Część teoretyczna to przegląd literatury przedmiotu, streszczenie najważniejszych doświadczeń o wartościach terapeutycznych, jakie daje człowiekowi towarzystwo zwierząt oraz o szczególnych właściwościach psa w zakresie kontaktowania i komunikowania się z ludźmi. W dalszej części przedstawiono metodykę wspomagania rozwoju umysłowego, zadania, ćwiczenia i zabawy kształtujące metodykę wspomagania rozwoju umysłowego, zadania, ćwiczenia i zabawy kształtujące czynności umysłowe dzieci. Dobór i kolejność przedstawiono według prawidłowości rozwojowych dziecka. W dodatkach zamieszczono 11 kwestionariusz diagnostyczny, kolorowanki, wzór do ćwiczeń grafomotorycznych do wykorzystania podczas zajęć. Publikacja adresowana jest do osób pracujących z dziećmi, nie tylko z dziećmi niepełnosprawnymi, poszukujących dodatkowych, pozytywnych czynników wpływających na proces rozwojowy, zwłaszcza małych dzieci. 123272 16. KURCZAK – WAWROWSKA, Ewa Zabawy na co dzień. Poradnik dla rodziców i nauczycieli dzieci z niepełnosprawnością wzrokową i ruchową / Ewa Kurczak – Wawrowska Warszawa: Fraszka Edukacyjna, 2007 Autorka pokazuje, jak z przedmiotów codziennego użytku zrobić zabawki dla dziecka z niepełnosprawnością wzrokową i ruchową oraz jak zachęcać je do zabawy. Instruuje też, jak bawić się wykonanymi zabawkami, aby spełniały one rolę terapeutyczno - rozwojową. Spis treści: 1. Wstęp 2. Miejsce zabawy dla dziecka ze złożoną niepełnosprawnością 3. Pomoce edukacyjne i aktywności dostosowane do potrzeb dziecka z niepełnosprawnością wzrokową 4. Dystrybutorzy zabawek i pomocy edukacyjnych 5. Bibliografia 123275 17. MARZEC – HOLKA, Krystyna Przemoc seksualna wobec dziecka, Studium pedagogiczno – kryminologiczne / Krystyna Marzec- Holka Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 ,,Przemoc seksualna wobec dziecka. Studium pedagogiczno – kryminologiczne”, prezentuje współczesną analizę podejścia do przestępstw seksualnych naruszających nietykalność osobistą dziecka. Autorka ukazuje rozmiar krzywd wyrządzonych dziecku przez jego seksualne wykorzystywanie, popełnianych w środowisku wychowawczym; rodzinnym i dziecku środowisku lokalnym. W części teoretycznej pracy zostały omówione; przestępstwa seksualne dokonywane na nieletnich w świetle kodyfikacji prawnej Kodeksu Karnego, aktywność seksualna sprawców czynów lubieżnych, gwałtów i dewiacje społeczne z perspektywy patologii, kryminologii, teorii przemocy w rodzinie, kazirodztwo i pedofilia, strategie przeciwdziałania wykorzystywaniu seksualnemu w środowisku lokalnym. Część empiryczna zawiera analizę jakościową dokumentów osobistych oraz oficjalnych dokumentów sądowych i prokuratorskich sprawców przestępstw seksualnych oraz ich ofiar. Zastosowanie tej metody pozwoliło Autorce na rekonstrukcję pogłębionej diagnozy etiologii przestępstw seksualnych – funkcjonowania sprawców w okresie popełnianych czynów i dramatu ofiary przemocy seksualnej. Na uwagę zasługuje konstrukcja rozdziałów empirycznych, bowiem prezentowane indywidualne przypadki zawierają analizę retrospektywną działalności przestępczej jednostek na tle ich biografii i wskazuje, iż wykorzystywane seksualne dzieci to działalność zaspokajająca potrzeby badanych sprawców, których nie mogli bądź nie potrafili zaspokoić w sposób społecznie akceptowany. Analiza przebiegu zachowania przestępczego badanych pozwoliła na ukazanie wiedzy o dziecku ofierze przestępstwa, jego bezradności i traumy trwającej niejednokrotnie latami, bowiem osobą krzywdzącą był ojciec kazirodca lub znana osoba z sąsiedztwa. Praca koncentruje się na diagnozie przemocy seksualnej oraz innych form 12 przemocy ukrytych głównie w rodzinie. Należy dodać, iż wartość opracowania stanowią także materiał kryminologiczny dotyczący sprawcy oraz ustalenia z postępowania sądowego w przypadkach wyroków skazujących. Z treścią i uzasadnieniem wyroków Czytelnik może się zapoznać, bowiem zostały zamieszczone w pracy. Na uwagę zasługują także treści zawierające diagnozę i możliwości współczesnego leczenia psychiatrycznego pedofilii (zgodnie z nowelizacją Kodeksu Karnego z 8 czerwca 2010) oraz treści poświęcone resocjalizacji penitencjarnej. 123291 18. MĄDRY – KUPIEC, Małgorzata Komunikacja werbalna nauczyciela i ucznia na lekcji / Małgorzata Mądry – Kupiec Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Prezentowane opracowanie powstało na podstawie rozprawy doktorskiej napisanej pod naukowym kierunkiem prof. dr hab. Henryki Kwiatkowskiej z Uniwersytetu Warszawskiego. Książka składa się z dwóch części praktycznej (badawczej ) i teoretycznej. Opracowane praktyczne wyniki badań znajdują się w drugiej części książki (rozdziały IV– VII). W rozdziałach IV, V i VI autorka rozpatruje kolejno proporcje mówienia i słuchania przez nauczyciela i ucznia na lekcji, specyfikę słuchania ucznia przez nauczyciela oraz zakres, w jakim pedagodzy są świadomi swojego sposobu porozumiewania się z młodzieżą. Analizy tej dokonuje, porównując obie badane grupy: nauczycielską i uczniowską na podstawie wyników uzyskanych z badań ankietowych. Natomiast rozdział VII w całości jest poświęcony analizie jakościowej nagranych lekcji, gdzie zostały zestawione uzyskane wyniki z danymi z badań ankietowych. W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, by poznać opinię nauczycieli na temat ich sposobu mówienia i słuchania uczniów. Zebrane dane porównano z opinią uczniów o komunikacji nauczycieli z młodzieżą na lekcji. Odniesieniem teoretycznym do uzyskanych wyników badań jest pierwsza część książki (rozdziały I, II i III), w której zostaje zarysowana ogólnie problematyka komunikacji werbalnej nauczyciela i ucznia. Autorka podejmuje tu rozważania nad rolą i znaczeniem języka, zastanawia się również nad cechami warunkującymi efektywne mówienie i słuchanie w relacji nauczyciela i ucznia na lekcji. 123287 19. MICHL, Werner Pedagogika przeżyć. Myśl pedagogiczna / Werner Michl Kraków: Wydawnictwo WAM, 2011 Pedagogika przeżyć w przeszłości budziła wiele kontrowersji. Dziś metodę tę doceniającą rolę przygody i głębokiego wrażenia uważa się za idealną drogę efektywnej edukacji i uczenia się. Te cechy sprawiają, że wykorzystuje się ją w niemal wszystkich dziedzinach pedagogicznej praktyki: w wychowaniu domowym, w pracy z młodzieżą lub z osobami upośledzonymi, w szkoleniu zawodowym dorosłych, a nawet w kształceniu uniwersyteckim. Nadto ciągle jest ona przedmiotem empirycznych badań. Książka Wernera Michla syntetycznie wprowadza w najistotniejsze założenia pedagogiki zorientowanej na działanie i przeżycie. Autor w sposób jasny, zwięzły i precyzyjny omawia w niej kluczowe dla tej gałęzi wiedzy zagadnienia dotyczące: przeżyć, metod ich opisu i sposobu wdrożenia zdobytego doświadczenia w życie codzienne. Jak bowiem podkreśla, górska wspinaczka, zjazd na linie czy morska żegluga dostarczają wiele radości 13 i niezapomnianych doznań, ale bez refleksji i włączenia tych wrażeń w całokształt doświadczenia pozostają one jedynie sposobem spędzania wolnego czasu. 123265 20. PEDAGOGIKA Pedagogika waldorfska dla dzieci od trzech do dziewięciu lat / pod red. Bogusława Śliwerskiego Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Czy słuszne są postulaty pojawiające się często w środowiskach pedagogicznych i realizowane w projektach reform oświatowych o konieczności wczesnej stymulacji intelektualnej oraz o potrzebie wprowadzania przedszkolnych programów dydaktycznych? Czy ograniczanie zakresu swobodnej zabawy i jednostronne przyspieszanie rozwoju kognitywnego rzeczywiście optymalnie pomagają w zdobywaniu przez dziecko podstawowych kompetencji prospołecznych? Jakie to może mieć konsekwencje dla sensoryczno-motorycznego rozwoju małego dziecka? Kiedy dziecko jest dojrzałe do podjęcia nauki w szkole? Grupa wybitnych pedagogów niemieckich prezentuje waldorfską wizję takich kwestii, jak: dojrzałość szkolna, harmonijny rozwój dziecka, specyfika uczenia się w wieku przedszkolnym oraz w pierwszych latach nauki szkolnej. W publikacji znajdujemy obszerne omówienie celów, zakresów i metod pracy z dziećmi na tym etapie kształcenia. Wiele miejsca poświęca się także takim zagadnieniom, jak salutogeneza (zdolność osobowości do samouzdrawiania) i rezylencja (umiejętność zwycięskiego przechodzenia przez kryzysy życiowe), oraz sposobom odpowiedniego kierowania procesami wychowawczymi, aby te cechy mogły się u dziecka ukształtować. Książka jest napisana przystępnym językiem i ma przejrzystą strukturę. 123291 21.PSYCHOPEDAGOGICZNE Psychopedagogiczne aspekty hipoterapii dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie / pod red. Anny Strumińskiej Warszawa: PWRiL, 2007 Prezentowana książka - pierwsza z serii ABC HIPOTERAPII - poświęcona jest wpływowi jazdy konnej i kontaktu z koniem na psychikę oraz sprawność umysłową i fizyczną osób niepełnosprawnych intelektualnie. Autorkami są doświadczone hipoterapeutki, które od ponad dziesięciu lat towarzyszą swoim pacjentom - dzieciom niepełnosprawnym intelektualnie, dbając o to, aby przygoda z koniem sprzyjała ich rozwojowi, była satysfakcjonująca i bezpieczna. Książka przeznaczona jest dla lekarzy, rehabilitantów, psychologów, pedagogów, instruktorów hipoterapii i jeździectwa oraz opiekunów i rodziców osób niepełnosprawnych. O koniu do hipoterapii i różnych aspektach pracy terapeutycznej z udziałem zwierzęcia będzie mowa w planowanej kolejnej książce z tej serii. 123270 22. SAMORZĄDNOŚĆ Samorządność wczoraj i dziś. Wychowanie do społeczeństwa obywatelskiego / pod red. Andrzeja Murzyna Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Istota społeczeństwa obywatelskiego realizuje się głównie w procesie twórczego współdziałania i negocjacji – w procesie, w którym uczestniczą podmioty wolne od 14 uprzedzeń kulturowych, religijnych i światopoglądowych. Znawcy przedmiotu podkreślają, że chodzi tutaj także o otwartość wobec tzw. różnic mentalnych1[1]. Odpowiedzialne uczestnictwo w życiu społeczno-politycznym wymaga przede wszystkim odwagi obywatelskiej i krytycznego myślenia. Doświadczenia wielu pokoleń i literatura przedmiotu pokazują, że głównych cech, które powinien posiadać właściwie pojmowany obywatel, czyli obywatel – osoba, nie da się rozwijać ani wspierać odgórnie. W książce zatytułowanej Co znaczy konserwatyzm Roger Scruton stawia tezę, że [...] prawdziwym wrogiem prawa naturalnego nie jest sędzia, lecz polityk, a największe zagrożenie dla sprawiedliwych stosunków międzyludzkich stanowi próba odgórnego przerobienia społeczeństwa w zgodzie z pojęciem sprawiedliwości społecznej [2]. Parafrazując drugą część wypowiedzi angielskiego filozofa, można powiedzieć, że największym zagrożeniem dla społeczeństwa obywatelskiego są próby „odgórnego przerobienia społeczeństwa w zgodzie z pojęciem społeczeństwa obywatelskiego”. Kierując się powyższą zasadą, zapraszam Czytelnika do lektury tekstów składających się na niniejszą pracę zbiorową. Autorzy poszczególnych artykułów nawiązują do zagadnienia samorządności w szeroko pojmowanym kontekście edukacyjnym. Tom rozpoczynają rozważania Bogusława Śliwerskiego, który stawia prawdziwe wyzwanie przed osobami rzeczywiście pragnącymi demokratyzować polskie życie społeczne i konsekwentnie realizować zasadę autonomizacji szkolnictwa. Tekst B. Śliwerskiego jest wyrazem głębokiej troski o rozwój samorządności w polskiej oświacie i zarazem o godność wszystkich podmiotów relacji edukacyjnych. Jako drugi – nie bez powodu – został zamieszczony tekst Mariusza Grężawskiego, którego rozważania nad możliwościami zaistnienia w naszym kraju autentycznej samorządności uczniowskiej wydają się bliskie poglądom poprzednika. Czytelnicy mogą zapoznać się z tekstami zarówno opisującymi zagadnienie autonomii z perspektywy historycznej (Wiesława Korzeniowska, Andrej Slodička), jak i będącymi rezultatami rzetelnych badań empirycznych nad rozumieniem i realizowaniem idei samorządności we współczesnej szkole (Danuta Kocurek, Anna Studenska, Izabela Łuc, Łukasz Tomczyk). Wśród tekstów znajdujących się w niniejszym tomie mamy także rozważania wokół roli instytucji pozarządowych w animowaniu i demokratyzacji procesów edukacyjnych. W książce nie brakuje także filozoficznego i socjologicznego spojrzenia na problem autonomii (Sonia Czudek-Ślęczka, Lucjan Wroński, Andrzej Kasperek, Andrzej Murzyn). 123293 23. SKAŁBANIA, Barbara Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne Barbara Skałbania Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Polecana publikacja omawia podstawowe założenia metodologiczne procesu diagnostycznego w pracy pedagogicznej oraz próbuje określić zakres kompetencji i obszar badawczy pedagoga. Spór o charakter diagnozy i zakres kompetencyjny między psychologiem a pedagogiem powoduje wycofywanie się pedagogów z działalności diagnostycznej lub ograniczenie ich pracy do diagnostyki edukacyjnej… Celem publikacji jest uświadomienie przyszłym pedagogom znaczenia diagnostyki w przygotowaniu zawodowym oraz kształtowanie wrażliwości i umiejętności związanych z procesem diagnozowania w pracy terapeutyczno-wychowawczej. Adresatami książki są studenci kierunków pedagogicznych, nauczycielskich, którzy w przyszłości podejmą pracę pedagogiczną z dziećmi i młodzieżą, stąd w książce posłużono 15 się określeniami „nauczyciel”, „pedagog” – jako osoby dokonujące diagnozy pedagogicznej. Niniejsza publikacja może też być wykorzystywana przez pedagogów i nauczycieli w samokształceniu i doskonaleniu zawodowym połączonym z kształtowaniem refleksji nad własnym profesjonalizmem zawodowym. Analiza literatury pozwala na pełniejszą ocenę dotychczasowych działań i ich odpowiednią weryfikację. Rozwijanie refleksji zawodowej to istotny element samokształcenia, którego celem jest stałe doskonalenie pracy i zwiększanie jej skuteczności. Autorka ma nadzieję, że książka będzie pomocna w podnoszeniu jakości kształcenia przyszłych kadr pedagogicznych. Książka podejmuje kilka ważnych obszarów tematycznych pod kątem teoretycznopragmatycznym. Jej celem jest zapoznanie z założeniami teoretycznymi procesu diagnozowania oraz przedstawienie praktycznych rozwiązań diagnozy pedagogicznej. Część pierwsza zawiera teoretyczno-metodologiczne podstawy diagnozy w ujęciu określonych teorii i koncepcji badań w obszarze wybranych subdyscyplin pedagogicznych… Część druga publikacji obejmuje zagadnienia diagnostyki w odniesieniu do wybranych obszarów (środowisk wychowawczych). Analiza możliwości diagnostycznych pedagoga w rozpoznawaniu środowiska rodzinnego, z wykorzystaniem opisanych sposobów poznawania, uwzględnia badania prowadzące do rozpoznania funkcjonowania rodziny i jej wpływu na proces wychowania oraz nauczania. Podkreślenie roli diagnozy pedagogicznej we wczesnym wspomaganiu rozwoju dzieci zagrożonych niepełnosprawnością ma uświadomić pedagogom ich udział w pracach zespołów wczesnego wspomagania i określić działania profesjonalne ukierunkowane na dziecko i jego najbliższe otoczenie (rodzinę). Opis wybranych metod wczesnego diagnozowania dziecka ułatwi planowanie i realizowanie zadań z zakresu wczesnej obserwacji i wczesnego rozpoznawania objawów zaburzeń rozwojowych, przyczyniając się do lepszego przygotowania pedagogów do współpracy z rodzicami. Pokazanie sposobów diagnozy realizowanych przez innych specjalistów ma wartość poznawczą, uświadamia bowiem pedagogom zakres czynności diagnostycznych i przygotowuje do rozumienia oraz właściwego interpretowania treści diagnozy specjalistycznej (medycznej czy psychologicznej). Książka opisuje również możliwości badania klimatu szkoły i klasy oraz rozpoznawania zjawisk zachodzących wewnątrz grup rówieśniczych, czyli czynności przygotowujących do podejmowania działań diagnostycznych zarówno indywidualnych, jak i grupowych (zespołowych), które mogą być wykorzystywane w opracowaniu programu wychowawczego czy profilaktycznego szkoły. Publikacja ta jest wynikiem kilkuletniej pracy i doświadczeń zawodowych, ale też dużego zaangażowania osób naukowo zajmujących się tą problematyką. 123286 24. SZTEJNBERG, Aleksander Komunikacyjne środowisko nauczania i uczenia się / Aleksander Szternberg Wrocław: Wydawnictwo Astrum, 2006 Pierwsza część omawia funkcjonowanie nauczyciela w szkole, profesjonalną bazę wiedzy nauczyciela, jego podstawowe kompetencje, charakterystykę zmiennych komunikacyjnych decydujących o sukcesie w pracy zawodowej, taksonomię celów kształcenia, zasady nauczania jako normy postępowania nauczyciela, model nauczania zorientowany na ucznia, a także sposoby kreowania w środowisku uczenia się pozytywnego klimatu emocjonalnego. Druga część poświęcona jest uczniowi w 16 środowisku uczenia się. Poznać dzięki niej można modele skutecznego uczenia się szkolnego i bogaty zbiór narzędzi badawczych komunikacji edukacyjnej niezbędny każdemu nauczycielowi. Część trzecia traktuje o problemach środowiska fizycznego komunikacji edukacyjnej. Obok kwestii związanych z mikroklimatem w klasie szkolnej i ergonomią stanowisk pracy uczniów Aleksander Sztejnberg ukazał w niej wpływ wybranych sposobów przestrzennego usadowienia uczniów na komunikowanie się w klasie. 123259 25. DROGA Droga do samodzielności. Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności / Anna Izabela Brzezińska, Małgorzata Ohme, Anna Resler – Maj, Radosław Kaczan, Mateusz Wiliński Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2009 Droga do samodzielności otwiera serię „Jak wspomagać” pod redakcją prof. Anny Izabeli Brzezińskiej. Uznani autorzy prezentują najnowszą wiedzę i służą cennymi radami i praktycznymi informacjami. "Droga do samodzielności" to niezbędnik dla wszystkich, dla których ważny jest optymalny rozwój dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Znajdziesz w niej odpowiedzi na pytania: Jakie są skutki niepełnosprawności dla dziecka i jego rodziny? Jakie jest życzliwe i błędne koło w wychowaniu dziecka z ograniczoną sprawnością? Jak mądrze wspierać dziecko i prowadzić je do samodzielności? Autorzy w przystępny sposób przedstawiają sposoby wspierania rozwoju dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Prezentują zarówno najważniejsze czynniki, które ów rozwój mogą stymulować, jak i te, które go utrudniają, a nawet mogą przeszkodzić w jego prawidłowym przebiegu. Zadaniem książki jest pokazanie rodzicom i opiekunom, co może osiągnąć ich wychowanek na danym etapie rozwoju, jeśli stworzy mu się optymalne warunki. 123255 26. SIKORA, Dorota Nagrody i kary w wychowaniu rodzinnym a sytuacja szkolna uczniów gimnazjum / Dorota Sikora Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2010 Praca Doroty Sikory odnosi się do ważnego problemu współczesnej pedagogiki i psychologii. Pod względem koncepcyjnym i merytorycznym wnosi ona wartościowy wkład do wiedzy pedagogicznej dotyczącej roli nagród i kar w procesie wychowania w rodzinie, a także jego wpływu na sytuację szkolną dziecka we wczesnej fazie okresu dorastania. Praca ukazuje się w okresie dużego zainteresowania naszego społeczeństwa problematyką skuteczności kar i nagród jako elementów oddziaływania wychowawczego w rodzinie. Wyniki badań do pewnego stopnia podważają stereotypy funkcjonujące w społeczeństwie polskim w tym zakresie. Okazuje się bowiem, że tzw. przeciętna rodzina polska pod względem rodzajów i częstotliwości nagród i kar stosowanych wobec dzieci nie odbiega istotnie od innych rodzin w krajach europejskich. Zaletą pracy jest możliwość wykorzystania w praktyce wielu wniosków wynikających z przeprowadzonych badań. 123263 17 27. WIELKI Wielki podręcznik dla nauczycieli żłobków i przedszkoli: zagadnienia teoretyczne, zabawy, pomysły, scenariusze. Od narodzin do wieku szkolnego praca zbiorowa Kielce: Wydawnictwo Jedność, 2011 Nowe wyzwania współczesnej pedagogiki wymagają od nauczycieli szczególnych kompetencji oraz umiejętności reagowania na nieustanne zmiany w systemie edukacji. Ta publikacja to wyjątkowy podręcznik – proste w strukturze i skuteczne narzędzie, przydatne w edukacyjnej i wychowawczej pracy z małymi dziećmi! Książka zawiera techniki, zabawy i gry stymulujące rozwój dziecka od narodzin aż do 5 roku życia. Zamieszczono w niej ponad 600 dydaktycznych scenariuszy, które można wykorzystać w indywidualnej pracy z dzieckiem lub do pracy w grupach. Dodatkowo obszerna jej część została poświęconą szczególnym technikom pedagogicznym, opartym na współczesnych zasadach dydaktyki. Jest to kompleksowa pomoc dla nauczycieli pracujących w żłobkach i przedszkolach. Prezentuje pomysły do stosowania w praktyce oraz podpowiada nowoczesne sposoby ewaluacji i planowania pracy z dziećmi. Dla kogo jest ta książka? Polecamy dla nauczycieli żłobków i przedszkoli, pedagogów, psychologów, logopedów – wszystkim uczestniczącym w edukacji małego dziecka, towarzyszącym mu w jego rozwoju. Wszelkie placówki edukacyjno-wychowawcze. Dlaczego warto ją nabyć? To profesjonalne kompendium dla nauczycieli i pedagogów. Skarbnica praktycznych scenariuszy zajęć na każdy etap rozwoju dziecka (od 45 dnia do 5 roku życia). To rzetelnie opracowany „gotowiec”, opatrzony porcją teoretycznego komentarza. Proponuje nowatorskie, wyrastające doświadczenia, rozwiązania dydaktyczne. 123298 28. WOLANIN, Thomas Aby żadne dziecko nie pozostało w tyle / Thomas Wolanin Warszawa: Wolters Kluwer, 2011 Publikacja Aby żadne dziecko nie pozostało w tyle. Edukacja w USA pozwala na zapoznanie się z rozwiązaniami amerykańskimi w zakresie systemu edukacji, które w okresie reform mogą być inspiracją do szukania rozwiązań zarówno w sferze polityki oświatowej, jak i codziennej praktyki organizacyjno-pedagogicznej w szkołach i wyższych uczelniach. Tytuł książki Aby żadne dziecko nie pozostało w tyle jest również wykładnią polityki oświatowej w USA w zakresie tworzenia sprawiedliwego i egalitarnego systemu oświaty, stwarzającego warunki dla stałego polepszania wyników w nauce wszystkich amerykańskich uczniów, niezależnie od zamożności, przynależności rasowej, miejsca zamieszkania czy indywidualnych zdolności. Formalnie jest też nazwą ustawy, która określa prawa i obowiązki szkół uczestniczących w programie kontrolowania jakości nauczania i sprawdzania wiedzy zdobytej przez uczniów oraz zakres kontroli i zobowiązań instytucji federalnych. Dlaczego warto książkę przeczytać? Dlatego, że w czasach reform warto również szukać inspiracji w doświadczeniach innego systemu definiowanego jako sprawiedliwy i egalitarny. To dzięki tej książce Czytelnik dowie się m.in. w jaki sposób systemowo stwarzane są warunki nie jednej, ale wielu szans edukacyjnych ucznia na różnych poziomach edukacji, po co stosować wobec szkoły 18 sankcje za niesprostanie standardom kształcenia uczniów, na czym polega program service learning i dlaczego wpływa on na wykształcenie się prospołecznych zachowań u młodych Amerykanów, jaką rolę odgrywają nauczyciele o nienauczycielskim wykształceniu, jak wyrównywać szanse edukacyjne młodzieży. Książka przeznaczona jest dla polityków oświatowych, organizatorów edukacji na różnych poziomach, dyrektorów szkół i osób zarządzających szkołami i uczelniami wyższymi, nauczycieli, studentów kierunków pedagogicznych i wszystkich osób zainteresowanych tą tematyką. 123250 29. WÓJTOWICZ, Mirosława Scenariusze zajęć biblioterapeutycznych nie tylko dla uczniów z dysleksją. Terapia – zabawa – nauka. Szkoła podstawowa i gimnazjum / Mirosława Wojtowicz Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia, 2010 Książka ta jest oryginalna w swoim pomyśle. Zawiera cenne doświadczenia z pracy z dziećmi prowadzonej w bibliotece, a więc blisko książki. Opisane zajęcia w formie scenariuszy stwarzają możliwość zastosowania ich we własnej praktyce i sprawdzenia ich skuteczności. Największą wartością publikacji jest ukazanie różnych możliwości wykorzystania książki, przeżywania jej w aktywny sposób i budzenia zainteresowania książką. Prowadzi to do podniesienia motywacji do czytania, co jest obecnie jednym z najważniejszych wyznań wobec nowego "pokolenia użytkowników komputerów". Prof. zw. dr hab. Marta Bogdanowicz 123284 30. ZAWIŚLAK, Aleksandra Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej / Aleksandra Zawiślak Kraków: Wydawnictwo Impuls, 2010 Wyd.2 Książka jest podręcznikiem z zakresu pedagogiki specjalnej. Ma charakter propedeutyczny zapoznający czytelnika z podstawami tej wiedzy. Przedstawia zagadnienia w sposób jasny, zwięzły oraz syntetyczny. Uwzględnia współczesny dorobek pedagogiki specjalnej oraz prezentuje go w ujęciach najnowszych. Dokonany przez autorkę wybór zagadnień jest wynikiem przyjęcia określonej, własnej koncepcji pedagogiki specjalnej, która wyrasta z najlepszych wzorów z przeszłości, nie negując ich, lecz starając się je twórczo kontynuować. Idea napisania książki to chęć wyjścia naprzeciw potrzebom czytelników szukających nowoczesnego i przystępnego podręcznika. Jednocześnie autorka pragnęła aby po lekturze jej pracy czytelnik chętnie sięgnął po literaturę bardziej zaawansowaną. Czytelnik znajdzie na początku fundamentalne informacje o pedagogice specjalnej jako nauce, jej tożsamości, statusie teoretycznym, terminologii oraz podstawowych pojęciach. Następnie zaznajomiony zostanie z wewnętrzną strukturą pedagogiki specjalnej – dawniej i współcześnie wyróżnianych subdyscyplinach oraz pozna krótkie charakterystykami każdej z nich. Następną część książki poświęcono historii myśli z zakresu pedagogiki specjalnej, ze szczególnym i dokładnym omówieniem dziejów polskiej pedagogiki specjalnej od okresu zaborów do roku 1989. Następnie przedstawiono najważniejsze zagadnienia związane z praktyczną stroną tej nauki tj. kształceniem specjalnym. Omówiono tutaj podstawowe pojęcia związane z praktycznym wdrażaniem idei kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, diagnozą pedagogiczną, teleologią oraz kierunkami oddziaływań rehabilitacyjnych. Zagadnienia te omówiono na 19 tle współczesnych przemian normalizacyjnych tego kształcenia. Książkę kończy rozdział przybliżający czytelnikowi problemy człowieka z niepełnosprawnością, jego specyficzną sytuację psychospołeczną oraz złożony proces dostosowywania się do własnej niepełnosprawności. Redagując książkę starano się zwracać uwagę czytelnika na zagadnienia kluczowe stosując w tym celu graficzne formy prezentacji treści. Każdy z rozdziałów zawiera też bloki rozszerzające przeznaczone dla dociekliwszego czytelnika oraz ciekawostki, które urozmaicają lekturę. Na końcu każdego rozdziału znajdziemy blok będący podsumowaniem, zawierający materiały do zapamiętania, ćwiczenia oraz wskazanie dalszej lektury. 123274 PSYCHOLOGIA 1. ANDRZEJEWSKA, Anna Magia szklanego ekranu. Zagrożenia płynące z telewizji / Anna Andrzejewska Warszawa: Fraszka Edukacyjna, 2007 Polecamy tę książkę rodzicom, nauczycielom, pedagogom i psychologom, terapeutom, a także studentom kierunków pedagogicznych i psychologicznych. Zawarto w niej wyniki najnowszych badań empirycznych prowadzonych w różnych środowiskach naukowych i wychowawczych. 123260 2. KAJA, Barbara Psychologia wspomagania rozwoju. Zrozumieć świat życia człowieka / Barbara Kaja Sopot: GWP, 2010 Książka stara się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób żyć, by być szczęśliwym. Czytelnik uzyskuje wiedzę jak pomóc samemu sobie w trudnych sytuacjach życiowych a także jak pomóc innym w podjęciu właściwych decyzji i działań. Według autorki, aby zrozumieć człowieka znajdującego się w sytuacji problemowej, należy poznać jego świat, czyli całość możliwych horyzontów doświadczenia, a także dotrzeć do jego indywidualnego świata znaczeń. W pracy przedstawiono poglądy słynnych psychologów, pedagogów i filozofów na temat wspomagania rozwoju popartych licznymi przykładami sytuacji, w których pomoc osoby wspomagającej okazała się skuteczna i doprowadziła do rozwiązania problemu. Skierowana jest do psychologów i studentów psychologii, specjalistów z dziedziny nauk społecznych i medycznych, ale także do osób nie związanych zawodowo z pomaganiem, a które są zainteresowane zagadnieniami z zakresu psychologii lub pedagogiki. 123269 20 3. KURPIEL, Dominika Psychospołeczne uwarunkowania funkcjonowania osób dorosłych z mózgowym porażeniem dziecięcym o różnym zakresie niepełnosprawności / Dominika Kurpiel Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Autorka podjęła trudne, ważne i ambitne zadanie poznania wybranych psychologicznych i społeczno-demograficznych uwarunkowań funkcjonowania osób z porażeniem mózgowym i po urazie rdzenia kręgowego. [...] Wśród sfer aktywności zasadnie wyodrębnione zostały procesy poznawcze, emocje, radzenie sobie ze stresem oraz integrująca różne obszary funkcjonowania człowieka osobowość, co okazuje się ujęciem bardzo ważnym, zwłaszcza że dociekania Autorki dotyczą mało poznanej problematyki funkcjonowania osób dorosłych. [...] Uzyskane przez Autorkę wyniki badań oceniam wysoko. Stanowią istotny wkład w poznanie problematyki funkcjonowania psychicznego osób niepełnosprawnych. [...] Z recenzji prof. dr hab. Gabrieli Chojnackiej-Szawłowskiej Praca ma charakter teoretyczno-empiryczny. Dwa pierwsze rozdziały pracy są teoretyczne i stanowią podstawę dla dalszych rozważań. Rozdział pierwszy dotyczy pojęcia i klasyfikacji mózgowego porażenia dziecięcego. Poruszone zostały również zagadnienia teoretyczne i empiryczne dotyczące zaburzeń funkcji wykonawczych w grupie osób z mózgowym porażeniem dziecięcym i teorii mikrogenetycznej. W drugim rozdziale podjęto próbę powiązania różnych korelatów wpływających na poziom funkcjonowania osób z mózgowym porażeniem dziecięcym. W rozdziale trzecim, dotyczącym metodologicznych założeń badań własnych, zaprezentowano schemat przeprowadzonych badań własnych, omówiono problematykę badawczą, przedstawiono pytania badawcze, charakterystykę metod badawczych, grupy badawczej z uwzględnieniem zmiennych społeczno-demograficznych oraz statystyczne opracowania materiału badawczego. W kolejnych rozdziałach, opierając się na uzyskanych wynikach badań empirycznych, dokonano charakterystyki psychospołecznych moderatorów funkcjonowania osób dorosłych z mózgowym porażeniem dziecięcym. Wskazano na zależności między wybranymi zmiennymi a jakością życia. W rozdziale czwartym zaakcentowano wpływ czynników osobowościowych na poziom funkcjonowania jednostek niepełnosprawnych ruchowo. Rozdział piąty dotyczy roli stylów radzenia sobie ze stresem w procesie adaptacji do choroby oraz skłonności do zachowań depresyjnych w obliczu trudnej sytuacji, jaką jest niepełnosprawność. Rozdział szósty natomiast koncentruje się na roli wsparcia społecznego i oceny jakości życia przez osoby z mózgowym porażeniem dziecięcym. Celem siódmego rozdziału było poszukiwanie zależności między zmiennymi wpływającymi na jakość funkcjonowania jednostek z mózgowym porażeniem dziecięcym. Całość pracy kończy próba interpretacji uzyskanych wyników badań i ich dyskusja oraz podsumowanie podjętych analiz. 123292 4. LAWRENCE, Denis Jak nauczyć uczniów szacunku do samych siebie / Denis Lawrence Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2008 Uczeń zadowolony, pewny siebie, świadomy własnej wartości to uczeń osiągający lepsze wyniki w nauce, sprawiający znacznie mniej problemów wychowawczych. O tym 21 doskonale wiedzą pedagogowie. Tylko jak sprawić, aby nasi uczniowie mieli pozytywną samoocenę, by potrafili szanować siebie samych, a co za tym idzie także swych kolegów i nauczycieli? Autor w oparciu o własne doświadczenia podaje strategie wzmacniania i podtrzymywania wzajemnego szacunku w klasie. Książka zawiera wiele praktycznych, pożytecznych przykładów do wykorzystania w pracy z dziećmi. Radzi, jak redukować stres, główną przyczynę oraz konsekwencję niskiej samooceny. Agresja i przemoc są bowiem często zewnętrznym objawem, gdy człowiek nie potrafi już dłużej poradzić sobie z samym sobą. Dodatkowym atutem książki są również zamieszczone na końcu materiały szkoleniowe. 123283 5. MOLICKA, Maria Biblioterapia i bajkoterapia. Rola literatury w procesie zmiany rozumienia świata społecznego i siebie / Maria Molicka Poznań : Wydawnictwo Media Rodzina, 2011 Autorka ma na koncie dwa zbiory bajek terapeutycznych oraz pozycję teoretyczną pt. Bajkoterapia. Tym razem napisała pracę jeszcze bardziej wyczerpującą, w której zebrała dotychczasowe swoje doświadczenia - wynik wieloletniej pracy naukowej i terapeutycznej. W książce zwraca szczególną uwagę na zagrożenia naszej "antynarracyjnej" epoki, dowodzi, że rola książki w budowaniu zasobów osobistych jest nie do przeceniania. Jest to ważne szczególnie dla dziecka. Druga część pracy poświęcona jest ukazaniu roli bajkoterapii jako metody w sytuacjach trudnych emocjonalnie. 123251 6. MROCZKOWSKA, Dorota i in. Bulimia od A do Z. Kompendium wiedzy dla rodziców, nauczycieli i wychowawców / Dorota Mroczkowska, Beata Ziółkowska Warszawa: Difin S.A., 2011 Młodzi ludzie, szukając swojego miejsca w świecie, bywają niepewni i zagubieni. Chcą zarówno zachować swą indywidualność i oryginalność, jak również upodobnić się do rówieśników, wzorców medialnych itp. W żmudnym procesie poszukiwania własnej tożsamości często podejmują działania, które godzą w ich zdrowie i prawidłowy rozwój. Jednym z nich jest niekontrolowane objadanie się i przeczyszczanie. Książka jest kompendium podstawowej wiedzy dla rodziców, nauczycieli i wychowawców z zakresu bulimii; szczegółowo zaś jej epidemiologii, symptomatologii, mechanizmu, metod leczenia i wspierania chorych. Autorki skupiają się w niej przede wszystkim na przekazaniu Czytelnikowi zarówno niezbędnego minimum informacji teoretycznych, jak i wskazują na konieczność trenowania i wykorzystywania określonych umiejętności praktycznych pomocnych w rozpoznawaniu bulimii oraz udzielaniu pomocy osobom ujawniającym jej symptomy. Dobry kontakt dorosłego z dzieckiem/dorastającym stanowi bowiem olbrzymi zasób sprzyjający budowaniu ich wzajemnej relacji i efektywności procesu wspierania. Wzajemne zaufanie, otwartość, akceptacja zwiększają prawdopodobieństwo wczesnego dostrzeżenia nieprawidłowości w sferze odżywiania dziecka, a dalej – otwartej z nim na ten temat rozmowie i uruchomieniu działań pomocowych. 123252 22 7. PALOMARES, Sutanna i in. Rozstrzyganie konfliktów. Strategie, ćwiczenia i psychodrama dla dzieci/ Sutanna Palomares, Terri Akin Warszawa: Fraszka Edukacyjna, 2007 Ćwiczenia zamieszczone w tym przewodniku są tak zaprojektowane, aby zademonstrować uczniom wartość takiej postawy wobec konfliktu, dzięki której nikt nie przegrywa, oraz aby nauczyć dzieci kilku podstawowych strategii rozwiązywania konfliktu, jego przyczyny, skutki i sposoby rozwiązywania. Oryginalna sekwencja dyskusji i psychodramy wkomponowuje się w proces nabywania przez dziecko doświadczenia dzięki wielokrotnemu powtarzaniu ćwiczonych zachowań w myśli. 123271 8. PSYCHOLOGIA Psychologia ucznia i nauczyciela. Podręcznik akademicki / pod red. Stanisława Kowalika Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011 Psychologia ucznia i nauczyciela Pierwszy od dwudziestu lat, nowoczesny podręcznik podejmujący całościowo problematykę psychologii kształcenia w odniesieniu do polskiego systemu edukacji. Modelowy program nauczania psychologii - systematycznie weryfikowany i doskonalony w praktyce. Podstawowa wiedza z zakresu psychologii rozwoju dzieci i młodzieży dobrana pod kątem potrzeb nauczycieli kształcących w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach średnich różnego typu. Omawia najważniejsze i najtrudniejsze problemy edukacyjne według wspólnego schematu teoretycznego: - prezentacja konkretnego przypadku ilustrującego konkretny problem edukacyjny, - wszechstronne i pogłębione naukowe wyjaśnienie problemu, - ukazanie praktycznych implikacji wynikających z przestawionej wiedzy i dotyczących praktycznych działań nauczycieli służących rozwiązaniu określonego problemu edukacyjnego, - propozycje praktycznych działań i zastosowania wiedzy psychologicznej w praktyce edukacyjnej, - elementy ułatwiające przyswojenie wiedzy: schematy, wykresy, ramki, wyróżnienia definicji i najważniejszych pojęć. Podręcznik przeznaczony dla: - studentów pedagogiki i kierunków nauczycielskich, - studentów innych kierunków, którzy starają się o uzyskanie uprawnień pedagogicznych, - nauczycieli, którzy chcą pogłębić swoja wiedzę, - pedagogów i psychologów szkolnych, wychowawców. 123268 23 9. SZTUKA Sztuka bycia człowiekiem. Wychowanie i poszukiwanie wartości i sensów życia. Artykuły, eseje, wspomnienia, notatki i szkice / pod red. Bronisławy Dymary, Bogusławy Cholewy – Gałuszki, Ewy Kochanowskiej Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Polecana książka jest dziełem wieńczącym serię książek Nauczyciele – Nauczycielom, poświęconą propagowaniu idei pedagogiki współbycia, nakierowanej na twórczy, podmiotowy rozwój dziecka, potrafiącego nie tylko zgodnie koegzystować w świecie, ale także kreatywnie ów świat wespół z Innymi przekształcać. Stanowi syntezę głównych wątków serii, koncentrujących się na dziecku jako człowieku, którym staje się ono od pierwszych chwil życia. Nie ma ważniejszego celu edukacyjnego ponad ten, jakim jest rozwijanie Osoby. W tym wymiarze książka mieści się w kręgu współczesnej literatury pedagogicznej o nachyleniu antropologicznym i aksjologicznym. Jest to opracowanie ze wszech miar nowatorskie. Wpisuje się w nurt książek otwartych (still writing book), co jest zabiegiem celowym i, jak się wydaje, jedynym słusznym w przypadku dzieł dotykających podstaw ludzkiej egzystencji. Trudno bowiem o człowieku i poszukiwaniu człowieczeństwa pisać w sposób jednoznaczny i zamknięty […] Należy podkreślić, że zarówno pierwsza, jak i druga część książki tworzą spójną całość, której udało się nadać spiralną strukturę. To kolejne nowatorstwo […] wokół osi spirali, którą tworzą człowiek i dobro, udało się stworzyć spiralę zagadnień wzajemnie się przenikających i stanowiących „spiralne rusztowanie”, po którym wspina się nauczyciel, kształtując człowieka w człowieku. To całościowe i strukturalne podejście do tematu powoduje, że książkę (pomimo że jest zbiorem wypowiedzi wielu autorów) można traktować jako dzieło autorskie, w którym twórcy (tutaj współautorki), trafnie łącząc i komentując (na przykład we wprowadzeniach) przytaczane teksty, konsekwentnie udzielają odpowiedzi na główne pytanie: Jak ukształtować dziecko i ocalić człowieka w człowieku? […] mamy do czynienia z żywą, inspirującą, aktywizującą odbiorcę książką, zmuszającą go niejako do samookreślenia i autorefleksji. Z recenzji dr Aliny Górniok-Naglik 123296 SOCJOLOGIA 1. JACHIMCZAK, Beata Społeczno – edukacyjne uwarunkowania startu zawodowego młodych osób niepełnosprawnych. Studium empiryczne z regionu łódzkiego / Beata Jachimczak Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2011 Dyskusja dotycząca problemu startu zawodowego osób z niepełnosprawnością jest tematem istotnym dla prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa i jakości życia poszczególnych jego uczestników. 24 „W myśl obecnie obowiązującej polityki społecznej osoby z niepełnosprawnością nie tylko mogą, ale są wręcz zachęcane do uczestnictwa w społeczeństwie obywatelskim. Wciąż jednak struktury samorządowe nie są wystarczająco przygotowane do wspierania tego typu inicjatyw” – pisze we wstępie autorka opracowania, wskazując równocześnie na sposoby i modele naprawcze tego wycinka społecznej rzeczywistości. Autorka rozważa poszczególne elementy składające się jakość życia i udział i ich wpływ na funkcjonowanie osób z niepełnosprawnością. Głównym z nich jest edukacja, czyli „jeden, z pierwszych obszarów, w których może dojść do zniesienia barier różnicujących pozycję osoby w grupie, a tym samym dać wszystkim równe szanse dostępu”. Publikacja jest próba dopełnienia twierdzenia o niezwykle istotnej wadze prawidłowego diagnozowania rezultatów działań edukacyjnych podejmowanych wobec osób z niepełnosprawnością. 123294 2. NOWICKA, Agnieszka i in. Człowiek z chorobą Alzheimera w rodzinie i środowisku lokalnym / Agnieszka Nowicka, Wioletta Baziuk Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2011 Choroba Alzheimera nie jest naturalną konsekwencją procesu starzenia się, lecz specyficznym procesem chorobowym, postępującym, nieodwracalnym i zwyrodnieniowym otępieniem, manifestującym się ubytkiem wielu różnych funkcji psychicznych i objawami ogniskowego uszkodzenia mózgu, tj. zaburzenia pamięci, funkcji wzrokowo-przestrzennych, myślenia abstrakcyjnego i mowy. Autorzy zwracają uwagę na szczególnie trudną rolę, jaka przypada w udziale tzw. głównym opiekunom, którzy podejmując się wieloletniej, trudnej i odpowiedzialnej opieki nad chorym, ponoszą ogromne koszty fizyczne, psychiczne, społeczne i ekonomiczne. Chcąc udzielić wielozakresowego wsparcia osobie chorej, należy otoczyć opieką, a nawet objąć oddziaływaniami terapeutycznymi jej bliskich. Opiekunowie powinni poszukać w środowisku lokalnym ośrodków wsparcia dziennego, odciążających od obowiązków opiekuńczych. W ośrodkach wsparcia podopieczni będą mogli uczestniczyć w bogatej ofercie zajęć terapeutycznych. 123285 3. ZAWISZA – MASŁYK, Ewa Kompetencje społeczne gimnazjalistów i ich wychowawcze implikacje / Ewa Zawisza – Mastyk Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2011 Publikacja podejmuje kwestie kompetencji społecznych młodzieży w ujęciu teoretycznym i empirycznym, z perspektyw: psychologicznej, społecznej i pedagogicznej. Autorka omawia na podstawie licznych źródeł oraz analizy zebranego przez siebie materiału badawczego takie zagadnienia, jak: wpływ poziomu kompetencji społecznych na zachowania ryzykowne młodzieży w okresie moratorium psychospołecznego, zadania szkoły w zakresie emocjonalnego i społecznego rozwoju człowieka, diagnoza kompetencji społecznych, w jakie zostaje wyposażony młody człowiek na progu dorosłości, wpływ osobowości wychowawcy na kształtowanie kompetencji społecznych uczniów. Książka stanowić może ważną pomoc dla nauczycieli, dyrektorów szkół, pedagogów, psychologów, doradców zawodowych i trenerów pracujących z młodzieżą, a także, dzięki przystępnemu, lekkiemu stylowi, dla rodziców dzieci w wieku gimnazjalnym. 123258 25 INNE 1. FIZJOTERAPIA Fizjoterapia w geriatrii / pod red. Katarzyny Wieczorkowskiej – Tobis Warszawa: Wydawnictwo PZWL, 2011 Podręcznik poświęcony jest zagadnieniom priorytetowym w geriatrii - działaniom zmniejszającym wpływ procesu starzenia się na organizm oraz działaniom ograniczającym niesprawność wynikającą z procesów chorobowych. Jego autorzy są wykładowcami i praktykami zajmującymi się osobami starszymi. Publikacja zawiera aktualną wiedzę na temat wpływu aktywności fizycznej na proces starzenia się, analizy sprawności funkcjonalnej chorych starszych, zasad ich usprawniania oraz roli metod fizjoterapeutycznych w leczeniu pacjentów w wieku podeszłym. Zagadnienia w niej poruszane oparte są na doświadczeniach autorów, zdobytych w codziennej pracy z pacjentami. Podręcznik jest adresowany do studentów fizjoterapii wyższych uczelni medycznych i wychowania fizycznego oraz wyższych szkół zawodowych kształcących fizjoterapeutów. Będzie pomocna w codziennej praktyce lekarzom, pielęgniarkom, terapeutom zajęciowym. Ponieważ usprawnianie stanowi ważny element opieki, może być ważną lekturą również dla opiekunów osób starszych. 123256 2. GUNIA, Grażyna i in. Wprowadzenie do logopedii / Grażyna Gunia, Wiktor Lechta Kraków: Wydawnictwo Impuls, 2011 Opracowanie monografii Wprowadzenie do logopedii stanowi systemową analizę wybranych zagadnień logopedycznych. Praca ta jest źródłem wiedzy o aktualnej problematyce logopedii dla studentów, pedagogów, a także dla osób interesujących się tym zagadnieniem. Adresatami książki są studenci studiów pedagogicznych, szczególnie pedagogiki specjalnej, przedszkolnej, wczesnoszkolnej, opiekuńczo-wychowawczej, asystenci osób niepełnosprawnych, studenci logopedii, a także pedagodzy – nauczyciele oraz terapeuci, którzy często w swojej praktyce spotykają się z osobami z zaburzeniami mowy. Całość opracowania podzielono na dwie części: ogólną i specjalistyczną. W pierwszej przedstawiono główne założenia logopedii jako nauki, ustalenia terminologiczne, przedmiot i podmiot badań logopedii, zasady pracy logopedycznej, osobliwości słownego i pozasłownego porozumiewania się oraz główne założenia prewencji, diagnozy i terapii wad i zaburzeń mowy. W drugiej części – szczegółowej (specjalistycznej) – omówiono poszczególne zaburzenia mowy, uwzględniając wielowymiarowość zagadnienia, tzn. istotę problemu, etiologię, klasyfikację, symptomatologię oraz główne zasady logopedycznej interwencji, rozumianej jako: diagnoza, terapia i prewencja. W terapii logopedycznej dominuje podejście eklektyczne, które wymaga od specjalisty zintegrowanej wiedzy i umiejętności w zakresie nie tylko diagnozy i terapii, ale również profilaktyki. 26 Zamierzeniem autorów było opracowanie monografii o logicznej koncepcji: od wstępnych ustaleń logopedii jako dziedziny wiedzy, przez historię do specyfiki poszczególnych specjalizacji zawodowych, takich jak balbutologopedia, neurologopedia i inne. Książka ma więc postać wielowymiarowego i międzynarodowego opracowania. Jej autorzy są przedstawicielami pedagogiki specjalnej i logopedii z Polski i Słowacji. To całościowe podejście do teoretycznych i metodycznych podstaw logopedii w formie polskosłowackiej analizy zagadnień będzie, mamy nadzieję, cennym źródłem wiedzy, którą każdy student subdyscyplin pedagogiki, logopedii oraz pedagog-praktyk powinien posiadać. 123273 3. KOŁAKOWSKI, Leszek Mini wykłady o maxi sprawach / Leszek Kołakowski Kraków: Wydawnictwo Znak, 2009 Wznowienie w jednym tomie trzech serii cieszących się ogromną popularnością Miniwykładów o maxi-sprawach Leszka Kołakowskiego. Znakomity filozof, pierwszy laureat prestiżowej nagrody im. Johna Klugego, amerykańskiego Nobla w dziedzinie nauk humanistycznych, zajmuje się w swoich mini-wykładach także zagadnieniami z pozoru mało filozoficznymi: sławą, podróżami, długami, zabobonami i terroryzmem. Przenikliwość i poczucie humoru Autora pozwalają mu na zaskakujące i celne obserwacje dotyczące zarówno życia codziennego, jak i odwiecznych praw ludzkiej natury; gwarantują jednocześnie chwilę refleksji i prawdziwą czytelniczą przyjemność. 123262 27 28