Informacja na temat występowania problemów narkotykowych w

Informacja na temat występowania problemów narkotykowych w powiecie
wągrowieckim i sposoby przeciwdziałania narkomanii.
Stopień zagrożenia dopalaczami.
Zasady i tryb postępowania w zakresie przeciwdziałania narkomanii oraz zadania
i uprawnienia organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego
oraz innych podmiotów w zakresie przeciwdziałania naruszeniom prawa dotyczącego obrotu,
wytwarzania, przetwarzania, przerobu i posiadania substancji, których używanie może
prowadzić do narkomanii określa ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
narkomanii.
Podstawę do działań w zakresie przeciwdziałania narkomanii stanowi Narodowy Program
Zdrowia. Jednym z celów operacyjnych Narodowego Programu Zdrowia
(ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 4 sierpnia 2016 r. w sprawie
Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020) jest profilaktyka i rozwiązywanie
problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, uzależnieniami
behawioralnymi i innymi zachowaniami ryzykownymi.
Działania z zakresu przeciwdziałania narkomanii skierowane są nie tylko do osób
uzależnionych od środków odurzających, psychotropowych lub też zastępczych, ale także
osób zagrożonych uzależnieniem, jak również sprawców czynów zabronionych. Wśród tych
działań należy wymienić edukację, profilaktykę, nadzór, leczenie, rehabilitację, reintegrację
oraz resocjalizację.
Tak duży zakres oddziaływań wymaga udziału szerokiego kręgu podmiotów, poczynając
od naczelnych (Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, poszczególni ministrowie - minister
właściwy do spraw zdrowia we współpracy z ministrem właściwym do spraw: oświaty
i wychowania, obrony narodowej, pracy, rodziny, zabezpieczenia społecznego, spraw
wewnętrznych, sprawiedliwości, finansów publicznych oraz informatyzacji), jak i centralnych
(Główny Instytut Sanitarny, Główny Instytut Farmaceutyczny, Inspektor do spraw Substancji
i Preparatów Chemicznych) organów administracji rządowej, wojewodów, terenowych
organów administracji rządowej zespolonej (Policja, Inspekcja Sanitarna, Inspekcja
Farmaceutyczna) oraz terenowych organów administracji rządowej niezespolonej (organy
celne, oddziały Straży Granicznej, dowódcy okręgów wojskowych), a także jednostek
samorządu terytorialnego. Wojewodowie realizują zadania w zakresie przeciwdziałania
narkomanii w terenie współdziałając z jednostkami samorządowymi szczebla
wojewódzkiego, powiatowego i gminnego.
Ponadto do podmiotów realizujących omawiane zadania należą również: placówki
oświatowe, szkoły wyższe, zakłady opieki zdrowotnej oraz inne podmioty działające
w ochronie zdrowia, zakłady poprawcze, schroniska dla nieletnich, ośrodki pomocy
społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, regionalne ośrodki polityki społecznej, środki
masowego przekazu, organizacje pozarządowe, podmioty, których działalność statutowa
obejmuje zadania należące do sfery zadań publicznych w zakresie ochrony i promocji
zdrowia, pomocy społecznej, działalności charytatywnej, nauki, edukacji, oświaty
i wychowania, kultury fizycznej, porządku i bezpieczeństwa publicznego
lub przeciwdziałania patologiom społecznym, promocji i organizacji wolontariatu,
1
oraz samorządy zawodów medycznych, rodziny osób uzależnionych, a także grupy
samopomocy osób uzależnionych i ich rodzin.
Na mocy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii gminne jednostki
samorządu terytorialnego zostały zobowiązane do opracowania i wdrożenia gminnego
programu przeciwdziałania narkomanii, a środki pozyskiwanie z udzielania pozwoleń
na sprzedaż alkoholu gminy rozpoczęły wykorzystywać na przeciwdziałanie narkomanii
na poziomie lokalnym. Ponadto w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii na lata
2006-2010 i 2011-2016 jednym z zadań przewidzianych do realizacji dla gmin
jest monitorowanie problemu narkotyków i narkomanii na poziomie lokalnym.
Zgodnie z art. 10 ust 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku przeciwdziałanie narkomanii należy
do zadań własnych gminy. W każdej z gmin powiatu wągrowieckiego funkcjonuje Gminny
Program Przeciwdziałania Narkomanii, który zawiera cele operacyjne dotyczące
przeciwdziałania narkomanii, określone w Narodowym Programie Zdrowia. Gminne
programy stanowią część gminnych strategii rozwiązywania problemów społecznych, a tym
samy działania prowadzone w tym zakresie są ściśle powiązane z profilaktyką
i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz ochrony przed przemocą w rodzinie.
Do podstawowych działań gminy w zakresie przeciwdziałania narkomani należy:
1) zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych
i osób zagrożonych uzależnieniem;
2) udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy
psychospołecznej i prawnej;
3) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej
w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży,
w tym prowadzenie zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a także działań na rzecz
dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych i socjoterapeutycznych;
4) wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących
rozwiązywaniu problemów narkomanii;
5) pomoc społeczną osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętym
ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób
z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego.
2
Realizacja zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii w roku 2015 przez gminy
powiatu wągrowieckiego1:
Tabela nr 1. Środki finansowe zaplanowane przez gminy na rok 2015
Gmina
Liczba
Środki finansowe
mieszkańców
Plan
Wykonanie
Miasto Wągrowiec
25 266 20 000,00 zł 7 732,75 zł
Miasto i Gmina Gołańcz
8 519
3 000,00 zł 2 997,00 zł
Miasto i Gmina Skoki
9 341 24 000,00 zł 23 926,17 zł
Gmina Damasławek
5 566
2 500,00 zł 2 500,00 zł
Gmina Mieścisko
6 097
6 437,00 zł 3 355,75 zł
Gmina Wapno
3 050
700,00 zł
700,00 zł
Gmina Wągrowiec
12 048
4 000,00 zł 3 808,66 zł
Razem
69 887 60 637,00 zł 45 020,33 zł
W roku 2015 gminy powiatu wągrowieckiego realizowały powyższe zadania w następujący
sposób:
Miasto Wągrowiec
- Dofinansowanie kosztu uczestnictwa 1 osoby w superwizji klinicznej wymaganej w procesie
szkolenia przygotowującego do pracy specjalisty terapii uzależnień od narkotyków. W zamian
osoba ta w biegłym roku odbyła 20 godzin dyżurów w Punkcie InformacyjnoKonsultacyjnym ds. Narkomanii w MOPiRPA.
- Dyżury psychologa w Punkcie Informacyjo-Konsultacyjnym ds. Narkomanii. Obejmował
on pierwszą interwencję, konsultacje, porady oraz podstawową pomoc w zakresie
instytucjonalnym i prawnym w sprawach dotyczących przeciwdziałania narkomanii,
uzależnień i współwystępujących z tymi zagadnieniami trudnościami o charakterze
emocjonalnym i społecznym.
- Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej
w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i narkomanii, w szczególności dla dzieci
i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych.
- W marcu 2015r Burmistrz Miasta oraz Kierownik Ośrodka przekazali Komendzie
Powiatowej Policji w Wągrowcu pakiet testerów do wykrywania obecności narkotyków
w ślinie, które na koniec roku poprzedniego zakupiono ze środków przeznaczonych
na zapobieganie narkomanii.
Gmina Wągrowiec
- Prowadzenie profilaktycznych zajęć opiekuńczo-wychowawczych.
- Przeprowadzenie kampanii „Narkotyki? To mnie nie kręci.” W ramach kampanii
rozprowadzono po 1000 sztuk ulotek dla uczniów oraz rodziców, które informują
o zagrożeniach wynikających z zażywania narkotyków oraz o sposobach unikania
popadnięcia w uzależnienie.
1
Informacja na podstawie sprawozdań z wykonania Programów Przeciwdziałania Narkomanii za rok 2015.
Sprawozdania dostępne są na stronach internetowych poszczególnych gmin.
3
- Przewóz uczniów do Warszawy w celu wzięcia udziału w odbywającej się pod patronatem
Prezydenta RP Jubileuszowej Gali 10-lecia Programu Profilaktyka a Ty, realizowanego przez
Komendę Główną Policji we współpracy z samorządami.
- Warsztaty dotyczące uzależnień, w których uczestniczyło 30 uczniów Zespołu SzkolnoPrzedszkolnego w Wiatrowie.
Miasto i Gmina Skoki
- Prowadzenie zajęć sportowo – rekreacyjnych z programem profilaktyki narkomanii jako
alternatywa do sięgania po środki psychoaktywne.
- Szkolenia podnoszące kompetencje osób realizujących zadania obejmujące problematykę
narkomanii.
- Prowadzenie programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży oraz rodziców
- Zakup materiałów edukacyjnych np. ulotek, broszur itp. informujących o istocie
uzależnienia, formach i sposobach leczenia oraz koszty przesłania prenumeraty Serwisu
informacyjnego „Narkomania”.
- Organizowanie i prowadzenie kampanii edukacyjnych oraz innych przedsięwzięć
związanych z profilaktyką uzależnień i promocją zdrowego stylu życia.
- Wspieranie programów i przedsięwzięć profilaktycznych opracowanych i realizowanych
przez młodzież.
- Dyżury psychologa udzielającego porad i konsultacji w punkcie InformacyjnoKonsultacyjnym w Skokach.
Miasto i Gmina Gołańcz
- Wspieranie aktywnych form spędzania czasu wolnego promujących zdrowy styl życia,
m.in. poprzez współpracę z radami sołeckimi, prowadzącymi świetlice wiejskie, współpracę
z organizacjami pozarządowymi.
- Prowadzenie działań edukacyjnych skierowanych m.in. do radnych, sołtysów, nauczycieli
prowadzących świetlice środowiskowe, pracowników socjalnych.
Gmina Damasławek
- Realizacja programów profilaktycznych na wszystkich poziomach edukacji
oraz adresowanych do rodziców.
- Szkolenia podnoszące kwalifikacje osób zaangażowanych w działalność profilaktyczną.
Gmina Wapno
- Realizacja programów profilaktycznych w szkole.
- Realizacja programów i spektakli edukacyjno-profilaktycznych dla dzieci i młodzieży,
wpływających na zmianę postaw i promocji zdrowego stylu życia.
- Wspieranie różnych form wypoczynku oraz działalności sportowo-kulturalnej.
- Działanie Komisji i Punktu Konsultacyjno-Informacyjnego.
4
Gmina Mieścisko
- Udzielanie bezpłatnych porad osobom przyjmującym narkotyki i członkom ich rodzin
w ramach Punktu Konsultacyjno-Edukacyjnego dla Osób z Problemem Narkotykowym
w Mieścisku i Popowie Kościelnym oraz motywowanie do podjęcia leczenia.
- Prowadzenie Świetlicy Środowiskowej w Mieścisku dla dzieci z dysfunkcjami osobistymi
w celu korekty zachowań ryzykownych oraz motywowania do podejmowania właściwych
wyborów życiowych.
- Wspieranie szkół podstawowych i gimnazjum w realizacji działań profilaktycznych poprzez
wdrażanie i finansowanie programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży.
5
Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii przez Komendę
Powiatową Policji w Wągrowcu w latach 2015-2016.2
Dane statystyczne dot. czynności realizowanych przez Komendę Powiatową Policji
w Wągrowcu w latach 2015-2016 związanych z przeciwdziałaniem zjawisku narkomanii.
Lata
Postępowania
Czyny
Ilość zabezpieczonych narkotyków
wszczęte
stwierdzone Amfetamina Haszysz Kokaina Marihuana Plantacje
i pochodne
(g)
(g)
(g)
(szt.)
(g)
2015
36
64
827,8
----------8066,8
1
do
34
81
1054
----------1323
----10.2016
-----------Łącznie
70
145
1881,8
9389,8
1
W 2015 r. o popełnienie czynów z Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii podejrzane było 29
osób i 29 objęto aktem oskarżenia. Wobec jednego podejrzanego zastosowano środek
zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania.
Do chwili obecnej w 2016 o popełnienie czynów z Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
podejrzanych było 48 osób i 30 objęto aktem oskarżenia. Wobec 2 podejrzanych zastosowano
środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania. W dalszym ciągu prowadzone
są czynności zmierzające do ujawnienia przestępczości narkotykowej.
W roku 2015 prowadzono 4 postępowania w sprawach nieletnich dotyczące przestępczości
narkotykowej ( 4 nieletnich popełniło 9 czynów z art. 62 ust. 13o przeciwdziałaniu
narkomanii), natomiast w roku 2016- 2 postępowania ( 2 nieletnich popełniło 2 czyny
z art. 62 ust. 1 i 1 czyn z art. 58 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii).
Działania realizowane przez funkcjonariuszy KPP w Wągrowcu mające na celu ograniczenie
przestępczości narkotykowej:
- We wrześniu 2016 r. na terenie Bursy Szkolnej przy ul. Kcyńskiej w Wągrowcu ujawniono
1 nieletniego, podopiecznego tej placówki, który był pod wpływem środków odurzających.
- W toku wykonywanych czynności ustalono 5 nieletnich podopiecznych Bursy Szkolnej,
którzy posiadali środki odurzające w postaci marihuany. Materiały w sprawie przesłano
do Sądów Rodzinnych, celem podjęcia merytorycznej decyzji.
-Na terenie szkół prowadzonych przez powiat wągrowiecki nie ujawniono osób nieletnich
popełniających czyny karalne określone w Ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii.
2
Informacja uzyskana od KPP w Wągrowcu.
Art. 62. 1. Kto, wbrew przepisom ustawy, posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
2. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilośćśrodków odurzających lub substancji
psychotropowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do roku.
3
6
- Od początku 2016 r. przeprowadzono na terenie powiatu wągrowieckiego 8 dwudniowych
akcji pod kryptonimem NIELAT w trakcie których celem między innymi było ujawnienie
osób nieletnich posiadających i udzielających narkotyki.
- Prowadzono spotkania profilaktyczne dotyczące skutków zażywania środków odurzających
bądź substancji psychotropowych. W 2016 r. przeprowadzono 30 takich pogadanek.
Dwa spotkania odbyły się wspólnie z pracownikami SANEPID-u. W spotkaniach
uczestniczyli zarówno uczniowie jak i grono nauczycielskie. W spotkaniach w Zespole Szkół
w Wapnie uczestniczyło 160 uczniów, w Gimnazjum nr 1 Gminy Wągrowiec-360 uczniów, 2
pogadanki w Bursie Szkolnej, gdzie uczestniczyło 35 osób, w Miejskim Domu Kultury pogadanka wspólnie z pracownikami Sanepid-u, w I Liceum Ogólnokształcącym, w Zespole
Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 -2 spotkania, w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 - 2
spotkania z klasami mundurowymi.
- Przeprowadzono konkursy, akcje profilaktyczne dotyczące przeciwdziałaniu zażywania
środków odurzających i dopalaczy wśród młodzieży. Takimi konkursami były: Konkurs na
spot antydopalaczowy i plakat w ramach programu „ Dopalacze niszczą życie”- konkurs był
organizowany przy udziale Starostwa Powiatowego, Konkurs filmowy „ Wolny Dzień
od uzależnień”, Konkurs „Wiem , Umiem, Działam”- konkurs zorganizowany został przy
współpracy z I Liceum Ogólnokształcącym w Wągrowcu. Wspólnie z uczniami Zespołu
Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Wągrowcu uczestniczono w rajdzie rowerowym ponad
podziałami pod hasłem „ STOP- NIE DLA DOPALACZY”, którego celem było
uświadomienie całemu społeczeństwu wagi i skali zjawiska dopalaczy. Przejazd został
zorganizowany ulicami miasta Wągrowca.
W 2016 r. na terenie powiatu wągrowieckiego nie ujawniono żadnych przypadków handlu
dopalaczami. Cały czas na bieżąco prowadzone są czynności mające na celu ujawnienie
ewentualnych przypadków takiego procederu. Ograniczenie narkomanii oraz handlu
i zażywania dopalaczy jest jednym z ważniejszych priorytetów Komendy Powiatowej Policji
w Wągrowcu.
7
Informacja Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wągrowcu dotycząca
zagrożenia środkami zastępczymi w powiecie wągrowieckim wraz z działaniami
profilaktycznymi.
Począwszy od 3.10.2010 roku funkcjonariusze Państwowej Inspekcji Sanitarnej
wraz z funkcjonariuszami Policji zamknęli wszystkie sklepy i hurtownie zajmujące się
handlem tzw. „dopalaczami” (w liczbie ponad 1 300). Podstawą prawną ich działania były
artykuły 27.1 oraz 31a ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
podające, iż w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi, inspektor
sanitarny nakazuje m.in.: unieruchomienie zakładu pracy, lub jego części, zamknięcie obiektu
użyteczności publicznej, wycofanie z obrotu środka spożywczego, przedmiotu użytku
lub innego wyrobu mogącego mieć wpływ na zdrowie ludzi albo podjęcie lub zaprzestanie
innych działań; decyzje w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu.
Bezpośrednim skutkiem akcji stało się wyeliminowanie stacjonarnych punktów sprzedaży
„dopalaczy” z rzeczywistości społecznej, a w następstwie tego faktu gwałtowny spadek
informacji o zatruciach i innych zgłoszeniach do placówek leczniczych spowodowanych
konsumpcją „dopalaczy”. W efekcie działań Policji i inspekcji sanitarnej zabezpieczono 12
000 próbek „dopalaczy”, których znaczna liczba została następnie przebadana.
W 2008 r. pojawiły się pierwsze doniesienia o zażywaniu przez młodzież nieznanych
substancji działających podobnie jak substancje narkotyczne lub leki. Szybko w całym kraju
powstawały punkty sprzedaży tych substancji osiągając liczbę ponad tysiąca w październiku
2010 r., kilkaset powstało w Wielkopolsce, w powiecie wągrowieckim 3.
Szeroko reklamowały swoją działalność pokazując, że mamy do czynienia z legalnymi
narkotykami. Przed sklepami pojawiały się kolejki kupujących. Narastała ilość osób
leczonych w oddziałach toksykologicznych z powodu ostrych zatruć nieznanymi
substancjami.
W październiku 2010 r. pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej wraz z Policją weszli
na terenie całego kraju do tych sklepów, zajęli sprzedawany towar. Doprowadziło to do
zamknięcia większości sklepów. W powiecie wągrowieckim po październiku 2010 r.
nie stwierdzono istnienia jakiegokolwiek sklepu ze środkami zastępczymi. W roku 2011
i 2012 odnotowaliśmy wyraźny spadek liczby zatruć dopalaczami w roku następnym jednak
nastąpiło powolne narastanie liczby osób zatrutych. Sprzedaż sklepowa zaczęła przenosić się
do internetu. Dystrybutorzy rozpoczęli oferować sprzedaż poprzez strony internetowe
wielokrotnie działające na serwerach zagranicznych. Jedna z najbardziej znanych stron
to dopalacze.com.
Liczba podejrzeń zatruć dopalaczami w latach 2013, 2014, 2015 dynamicznie rosła
apogeum osiągając w lipcu 2015 r. Liczne zatrucia także śmiertelne głównie preparatem
o nazwie „mocarz” wywołały poważne zaniepokojenie społeczne. W tym czasie poza
intensyfikacją rutynowych działań zwrócono uwagę na ważny aspekt zapobiegania zjawisku oświatę zdrowotną. Dlatego też na terenie powiatu wągrowieckiego podobnie jak w całym
województwie wielkopolskim zintensyfikowano działania oświatowo zdrowotne skierowane
do młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
8
Rozpoczęto wdrażanie programu rekomendowanego przez Komendę Wojewódzką Policji
w Poznaniu „Dopalacze niszczą życie” w ramach tego Państwowa Inspekcja Sanitarna
rozpoczęła realizację projektu edukacyjnego „Wiem nie biorę jestem bezpieczny” w oparciu
o program profilaktyczny „Smak życia czyli debata o dopalaczach” którego autorem jest
Krzysztof Wojcieszek Kierownik Zakładu Pedagogiki Resocjalizacyjnej Wyższej Szkoły
Nauk Społecznych w Warszawie. W pierwszym etapie przeszkolono dwóch pracowników
Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Wągrowcu w zakresie prowadzenia zajęć
z młodzieżą, w drugim etapie w dniach 27.10.2015 r. i 04.11.2015 r. przeszkolono kadrę szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (61 nauczycieli lub pedagogów szkolnych). Następnie
przeszkolona kadra pedagogiczna rozpoczęła zajęcia z młodzieżą szkolną oparte
o zaproponowany scenariusz.
Zgodnie z otrzymaną informacją zwrotną wykonano
w poszczególnych szkołach powiatu wągrowieckiego:
Nazwa
placówki
1
I LO
w Wągrowcu
2
ZSP nr 1
w Wągrowcu
3
ZSP nr 2
w Wągrowcu
4
ZSP
w Gołańczy
5
MOW
w Antoniewie
6
MOS
w Gołańczy
WPOW
w Wągrowcu
7
Termin
działań
II semestr
roku
szkolnego
2015/2016
I semestr
roku
szkolnego
2015/2016
rok
szkolny
2015/2016
rok
szkolny
2015/2016
marzecczerwiec
2016
grudzień
2015
2016
Liczba
działań
następujące
Grupa
odbiorców
Liczba
odbiorców
3
uczniowie klas I
(3 oddziały)
75 osób
8
uczniowie
(8 oddziałów)
167 osób
16
uczniowie
(14 oddziałów),
rodzice
uczniowie
(12 oddziałów),
rodzice
250
uczniów,
70 rodziców
251
uczniów,
150
rodziców
185 osób
24
16
wychowankowie
ośrodka
5
wychowankowie
ośrodka
wychowankowie
placówki
2
działania
Uwagi*
46 osób
20 osób
9
8
SOSW
w Wągrowcu
9
Gimnazjum
nr 1
w Wągrowcu
uczniowie,
wychowankowie
ośrodka, rodzice
uczniowie klas
I-III gimnazjum
(5 oddziałów)
38 uczniów
21 rodziców
uczniowie klas
I-III gimnazjum
(12 oddziałów)
uczniowie klas
I-III gimnazjum
(6 oddziałów),
rodzice
uczniowie
gimnazjum,
rodzice
330 osób
18
uczniowie klas IIII gimnazjum
(9 oddziałów)
200 osób
5
uczniowie klas IIII gimnazjum
(5 oddziałów)
93 osoby
rok
szkolny
2015/2016
II semestr
roku
szkolnego
2015/2016
7
Gimnazjum
Gminne nr 1
w Wągrowcu
11 Gimnazjum
w Rąbczynie
rok
szkolny
2015/2016
rok
szkolny
2015/2016
12
12
Gimnazjum
w Skokach
rok
szkolny
2015/2016
17
13
Gimnazjum
w Mieścisku
rok
szkolny
2015/2016
14
Zespół Szkół
w Żelicach
kwiecieńczerwiec
2016 r.
10
5
7
105 osób
programy
profilaktyczne:
- „Unplugged”,
- „Nie zamykaj oczu”,
- „Archipelag skarbów”
113
uczniów,
58 rodziców
302
uczniów,
128
rodziców
- ankietyzacja na temat
działań
profilaktycznych
w szkole,
- „Marsz
profilaktyczny”
- program „Bezpieczny
rok szkolny –
bezpieczne wakacje”
- warsztaty
profilaktyczne
„ Moja droga
w dorosłość
bez uzależnień”
- wywiadówka
profilaktyczna
połączona
z przedstawieniem „Sąd
nad dopalaczami”
- lekcja profilaktyczna
„Zagrożenia – używki,
środki psychoaktywne”
- film „Nie zamykaj
oczu –piłem i brałem”
- ankieta „Szkoła wolna
od zagrożeń”
- lekcje wychowawcze
i pogadanki z rodzicami
10
15
Zespół Szkół
w Gołańczy
Zespół Szkół
w Morakowie
17 Zespół Szkół
w Panigrodzu
16
18
Zespół Szkół
w Smogulcu
19
Zespół Szkół
w Wapnie
20
ZSP
w Damasławku
21
Świetlica
Socjoterapeu
tyczna
w Wągrowcu
rok
szkolny
2015/2016
16
uczniowie klas IIII gimnazjum
(8 oddziałów)
172 osoby
czerwiec
2016
luty 2016
2
24 osoby
II semestr
roku
szkolnego
2015/2016
marzeckwiecień
2016
rok
szkolny
2015/2016
3
uczniowie klas II
i III gimnazjum
uczniowie klas IIII gimnazjum (3
oddziały)
uczniowie klas IIII gimnazjum
(3 oddziały)
4
uczniowie
gimnazjum
55 osób
13
uczniowie
gimnazjum
(9 oddziałów)
i szkoły
ponadgimn.
(4 oddziały)
wychowankowie
świetlicy
z VI kl. szkoły
podstawowej
i gimnazjum
237 osób
marzec
2016
3
14
„O lekach, marihuanie,
dopalaczach
bez histerii”
- przedstawienie „Stop
dopalaczom”
- spotkanie dla
rodziców
z udziałem eksperta
z KPP w Poznaniu
21 osób
22 osoby
24 osoby
* Dodatkowe przedsięwzięcia dotyczące profilaktyki używania dopalaczy, realizowane
w placówkach.
11
W ramach wsparcia działań nauczycieli i pedagogów szkolnych pracownicy PSSE
w Wągrowcu wykonali w roku szkolnym 2015/2016 następujące działania.
L.p
Termin
Działanie
Odbiorcy
1.
20.10.15 r.
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu
o broszurę „Smak Życia czyli debata
o dopalaczach”)
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu
o broszurę „Smak Życia czyli debata
o dopalaczach”)
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu
o broszurę „Smak Życia, czyli debata
o dopalaczach”)
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu
o broszurę „Smak Życia, czyli debata
o dopalaczach”)
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu
o broszurę „Smak Życia, czyli debata
o dopalaczach”)
20 uczniów
z ZSP nr 2 w Wągrowcu
32 uczniów
z Gimnazjum nr 1 Gminy
Wągrowiec
2.
29.10.15 r.
3.
09.11.15 r.
4.
16.11.15 r.
5.
17.11.15 r.
6.
16.02.16 r.
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach 27 wychowanków
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem z MOW w Antoniewie
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu
o broszurę „Smak Życia, czyli debata
o dopalaczach”)
7.
02.03.16 r.
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach 28 uczniów
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem z ZS w Wapnie
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu
o broszurę „Smak Życia czyli debata
o dopalaczach”)
20 uczniów
z Gimnazjum nr 1
w Wągrowcu
31 uczniów
z ZSP nr 1 w Wągrowcu
30 uczniów
z ZSP nr 1 w Wągrowcu
12
8.
29.04.16 r.
Udział w konferencji metodycznej pt. „Nowe
narkotyki i dopalacze. Rozpoznawanie zachowań.
Podstawy pomocy przedmedycznej. Wskazówki
metodyczne dla profilaktyki” zorganizowana przez
WSSE w Poznaniu we Współpracy z Urzędem
Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego
8 osób (pracownicy OZ
i PZ PSSE
w Wągrowcu,
przedstawiciele MOS
w Gołańczy,
MOW w Antoniewie,
POW w Wągrowcu,
KPP w Wągrowcu,
PCPR w Wągrowcu,
PPP w Wągrowcu)
9.
maj 2016r.
Koordynowanie
etapu
powiatowego 8 uczestników
ogólnopolskiego konkursu „Stop dopalaczom”
z 4 szkół gimnazjalnych
10.
16.06.16 r.
Szkolenie- zajęcia profilaktyczne w ramach 20 uczniów
projektu edukacyjnego „Wiem – nie biorę! Jestem z ZS w Żelicach
bezpieczny” (prowadzenie zajęć w oparciu o
broszurę „Smak Życia, czyli debata o
dopalaczach”)
11.
12.07.16 r.
Akcja profilaktyczna i konkurs „Uzależnieniom 30 uczestników obozu
mówię
NIE!”przeprowadzona
w
Ośrodku (15 wzięło udział
Rościnno-Las, skierowana dla obozowiczów z w konkursie)
Ochotniczej Straży Pożarnej w Mieścisku
W wyniku prowadzonych działań po lipcu 2015 i w roku 2016 liczba zatruć środkami
zastępczymi w Wielkopolsce i w Polsce zaczęła wyraźnie spadać.
W dniu 19 września 2016 r. w ramach ogólnopolskiego projektu badawczego ”Młodzież,
a dopalacze postawy i zachowania” przeprowadzono ankiety anonimowe wśród uczniów
wytypowanych losowo 23 szkół województwa wielkopolskiego. Z powiatu wągrowieckiego
przebadano ankietowo 33 uczniów z dwóch klas gimnazjalnych Zespołu Szkół Powszechnych
w Damasławku. W chwili obecnej ankiety są w opracowaniu.
W roku bieżącym ujawniono w powiecie wągrowieckim 3 przypadki zamawiania przez
Internet dopalaczy. Wszystkie te sprawy dotyczyły małych zamówień na potrzeby własne.
Zamawiającymi były osoby w wieki 20-21 lat, informację o tym przekazano Komendzie
Powiatowej Policji w Wągrowcu.
W latach 2010 do końca października 2016 r. na terenie powiatu wągrowieckiego
nie zarejestrowano zatruć środkami zastępczymi.
13
Zatrucia środkami zastępczymi w latach 2012 do października 2016 w Wielkopolsce.
Zatrucia środkami zastępczymi w latach 2010 – września 2016 w Polsce.
14
Informacja na temat występowania problemów narkotykowych i sposobów
przeciwdziałania narkomanii oraz stopnia zagrożenia dopalaczami w szkołach
i placówkach prowadzonych przez powiat wągrowiecki.
Z przedłożonych przez dyrektorów szkół i placówek oświatowych prowadzonych
przez powiat wągrowiecki wynika, iż w roku szkolnym 2015/2016 nie odnotowano
problemów z używaniem narkotyków i dopalaczy.
Natomiast w roku szkolnym 2016/2017 problem narkotyków pojawił się w Bursie Szkolnej
nr 1 w Wągrowcu. W wyniku działań wychowawczych stwierdzono dziwne zachowanie
grupy wychowanków – gimnazjalistów. Podejrzenie przebywania podopiecznych placówki
pod wpływem środków odurzających zgłoszono policji. Wezwano także pogotowie
oraz zawiadomiono rodziców.
I Liceum Ogólnokształcące w Wągrowcu w obecnym roku szkolnym zostało
umieszczone na krajowej Mapie Zagrożeń Bezpieczeństwa jako miejsce zagrożone
narkotykami i dopalaczami. Na podstawie wspólnych ustaleń KPP z dyrektorem, patrol policji
dokonał kontroli poszczególnych pomieszczeń w trakcie przerwy, stwierdzając brak oznak
zagrożenia.
W Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Wągrowcu przeprowadzono wśród uczniów
i ich rodzin oraz nauczycieli tej szkoły, ankietę dotyczącą problemu narkomanii. Mimo, iż
zgodne z informacją uzyskaną od dyrektora, w szkole nie odnotowano problemu narkomanii,
to z analizy odpowiedzi na pytania zawarte w ankiecie wynika, iż 2,9 % ankietowanych
rodziców zauważyło raz czy dwa razy, że ich dziecko było pod wpływem środków
odurzających, a 14,49 % uczniów zetknęło się z osobami używającymi dopalaczy.
Ze względu na specyfikę działania Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego
w Antoniewie problem narkomanii jest jednym z wielu
powodów umieszczenia
wychowanków w tej placówce. Z badań ankietowych przeprowadzanych w MOW wynika,
że z powodu zaniedbań środowiskowych i braku odpowiednich wzorców kulturowych
wychowankowie szybko sięgają po używki i mają pierwszy kontakt z papierosami około 10
roku życia, alkoholem pomiędzy 10 a 12 rokiem, a z narkotykami pomiędzy 12 a 14 rokiem
życia.
Spośród obecnych wychowanków MOW w liczbie 78 ( 19 dziewcząt i 59 chłopców) aż 25
osób eksperymentuje z narkotykiem, używa środków odurzających, 3 chłopców ma zalecenia
do udziału w zajęciach profilaktycznych i/lub terapeutycznych w treści postanowienia,
natomiast w przypadkach 3 chłopców i 3 dziewcząt wiadomo z różnych źródeł, że w sposób
przynoszący szkody używali dopalaczy.
W perspektywie kilku ostatnich lat wielu wychowanków miało przed przybyciem
do młodzieżowego ośrodka wychowawczego prowadzone w sądzie rodzinnym i nieletnich
sprawy za posiadanie narkotyków, ich udzielanie i rozprowadzanie ( handel). W placówce
znajdują się wychowankowie, którzy przeszli terapię odwykową w ośrodkach MONAR
i podobnych, ale w większości przypadków ją przerywali, a aktualnie jest ona kontynuowana.
Niektórzy z nich brali udział w programach profilaktycznych prowadzonych przez placówki
lecznictwa odwykowego np. FreDgoes net.
15
Możliwość użycia alkoholu, marihuany czy kwalifikowanych narkotyków przez osobę
nieletnią na terenie ośrodka jest ograniczona do absolutnego minimum poprzez organizację
pracy wychowawczej i nadzoru nauczycieli.
Działania profilaktyczne w szkołach i placówkach oświatowych.
Podstawa prawna
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty - art. 54 ust. 2 pkt 1, ust. 4.
Ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz
niektórych innych ustaw.
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form
prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej,
edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
W szkołach i placówkach oświatowych wszystkie treści i działania o charakterze
wychowawczym oraz profilaktycznym skierowane do uczniów, dostosowanego do ich
potrzeb rozwojowych oraz potrzeb danego środowiska są uchwalane w postaci programów
przez radę rodziców w porozumieniu z radą pedagogiczną.
W powiatowych jednostkach oświatowych regularnie prowadzone są działania zmierzające do
zwiększenia świadomości uczniów, rodziców i nauczycieli dotyczące tych zagrożeń.
Realizowane są specjalistyczne programy profilaktyczne, konkursy, spotkania
z funkcjonariuszami policji, kuratorami sądowymi, przedstawicielami PSSE, PCPR, spektakle
o tematyce profilaktycznej, szkolenia itp. Odbiorcami oddziaływań profilaktycznych są nie
tylko uczniowie, ale również ich rodziny, nauczyciele i społeczność lokalna. Ściśle
współpracuje się z organizacjami, instytucjami i innymi podmiotami realizującymi zadania z
zakresu przeciwdziałania narkomanii.
Z inicjatywy Starosty Wągrowieckiego w 2015 roku poczyniono starania usystematyzowania
i integracji wszystkich zadań skierowanych do szkół i placówek oświatowych prowadzonych
przez powiat wągrowiecki z zakresu przeciwdziałania używaniu dopalaczy oferowanych
przez szereg instytucji działających w tym zakresie. Odbyły się spotkania tematyczne
z udziałem zainteresowanych stron.
I Liceum Ogólnokształcące regularnie prowadzi działania zmierzające do zwiększenia
świadomości uczniów, rodziców i nauczycieli dotyczące tych zagrożeń. W ciągu trzech lat
wprowadzono następujące działania:
- prelekcje na temat zagrożeń narkomanią dla uczniów, rodziców i nauczycieli,
- spektakle teatru KURTYNA „Gra o życie”, „Upadły Anioł”, „Bilet do Raju”, czy „Układ
zamknięty”,
-realizacja programu „Wiem, nie biorę! - Jestem bezpieczny”, „ARS, czyli jak dbać
o miłość”,
- konkurs plastyczny „ Stop dopalaczom”,
-warsztaty z psychologiem na temat radzenia sobie z negatywnymi emocjami.
16
”
Profilaktyka uzależnień w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Wągrowcu
realizowana jest głównie przez popularyzację wiedzy o środkach uzależniających,
redagowanie, powielanie i przekazanie rodzicom Listu Profilaktycznego, organizowanie
spotkań z funkcjonariuszami KPP - Zespołu do Spraw Prewencji Nieletnich i Patologii
w Wągrowcu oraz pracownikami SANEPID-u, propagowanie idei powiatowego konkursu
plastycznego na plakat prozdrowotny pod hasłem „STOP DOPALACZOM” organizowanego
przez Biuro Spraw Obywatelskich i Zdrowia Starostwa Powiatowego w Wągrowcu,
udostępnianie rodzicom artykułów edukacyjnych pt. „Jak rozpoznać, że dziecko ma kontakt
z substancjami psychoaktywnymi - dopalaczami?”, „Jak się uczyć szybko, łatwo
i przyjemnie?”, przeprowadzenie przez pedagoga szkolnego badania ankietowego wśród
uczniów i ich rodziców oraz wśród uczących się na temat ich wiedzy o dopalaczach ( skład
chemiczny, skutki zażywania, dostępność, profilaktyka, leczenie), dostarczanie
wychowawcom broszur i ulotek z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom przygotowanych
przez pedagoga szkolnego, uczestniczenie pedagoga i innych nauczycieli w różnych formach
doskonalenia zawodowego:
- szkolenie w ramach projektu edukacyjnego „Wiem - Nie biorę! „Jestem bezpieczny”
i uzyskanie certyfikatu do prowadzenia programu profilaktycznego „Smak życia, czyli debata
o dopalaczach”,
- udział w szkoleniu zorganizowanym przez Powiatową Inspekcję Sanitarną
w Wągrowcu przy współpracy z Komendą Powiatową Policji na temat przeciwdziałania
dopalaczom,
- udział w Konferencji organizowanej przez Urząd Marszałkowski Województwa
Wielkopolskiego nt.” Dopalacz - zdradliwy mocarz”.
W Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Wągrowcu profilaktyka realizowana
jest poprzez prowadzenie Programu Profilaktyki dotyczącego szkodliwości używania
substancji psychoaktywnych:
- „ARS czyli jak dbać o miłość” - to program edukacyjny, który jest częścią projektu
„Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu
i innych środków psychoaktywnych”,
- realizowanie szkolnego programu dotyczącego zasad bezpiecznego korzystania
z Internetu oraz ostrzegającego o zagrożeniach w sieci; przeprowadzenie ankiet wśród
rodziców uczniów i nauczycieli nt. Cyberprzemocy,
- szkolenie organizowane przez Powiatową Stacje Sanitarno- Epidemiologiczną w Wągrowcu
z zakresu „Nowe substancje psychoaktywne” w ramach projektu edukacyjnego „Wiem-nie
biorę! Jestem bezpieczny!”,
- udział młodzieży w konkursach: „Gra w odpowiedzi na HIV…”;
- udział klas pierwszych w spektaklu profilaktycznym pt. „Bilet do raju” z Teatru Kurtyna
z Krakowa ( tematyka dotycząca przeciwdziałania narkomanii),
- szkolenie Rady Pedagogicznej z programu „Szkolna Interwencja Profilaktyczna”.
17
W ramach programu profilaktyki w celu zapewnienia bezpieczeństwa młodzieży
w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Gołańczy prowadzone są następujące działania:
- przeprowadzenie diagnozy bezpieczeństwa uczniów poprzez ankietowanie uczniów na temat
przemocy, używania narkotyków, alkoholu i nikotyny, innych środków psychoaktywnych,
w tym dopalaczy, obserwacja zachowań uczniów przez wychowawców i nauczycieli
uczących rozmowa z rodzicami, analiza dokumentacji szkolnej,
- szkoła w zakresie prowadzenia profilaktyki uzależnień aktywnie współpracuje
z instytucjami wspierającymi edukację i wychowanie młodzieży: PCPR, PPP, MGOPS,
Miejsko- Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, PCK, PSSE,
- udział uczniów w programie edukacyjnym „Wiem - nie biorę! Jestem bezpieczny!” oraz
zajęcia pt. „ARS, czyli jak dbać o miłość”, przeprowadzono akcję profilaktyczną pt. „Rzuć
palenie”,
- uczniowie wzięli udział w szkoleniach na temat: „Smak życia czyli debata o dopalaczach”.
Ośrodek Szkolno- Wychowawczy w Wągrowcu podejmuje następujące działania
profilaktyczne skierowane do uczniów:
- realizacja treści i celów zawartych w Szkolnym Programie Profilaktyki i Programie
Wychowawczym Szkoły,
- pogadanki o treściach wychowawczych i profilaktycznych prowadzone przez pedagoga
szkolnego: „Bądź sobą – nie palę”, „ Bądź sobą – nie piję”, „Bądź sobą – nie biorę”,
- tworzenie bezpiecznego, wolnego od uzależnień środowiska wychowawczego szkoły
(systematyczna kontrola boiska, toalet i pomieszczeń w ramach dyżurów nauczycieli, stałe
monitorowanie terenu szkoły),
- bieżąca opieka i nadzór nad zachowaniem uczniów, korygowanie zachowań ryzykownych,
- szkolenie Rady Pedagogicznej w roku szkolnym 2015/16 na temat „Od Red Bulla do
Mocarza” dotyczące zagrożeń dopalaczami.
Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii w Gołańcz w ramach zapobiegania różnym
formą uzależnień występuje corocznie o dofinansowanie projektu związanego
z uzależnieniami dzieci i młodzieży do Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Wielkopolskiego. Działania zaplanowane w projekcie są realizowane w taki sposób,
aby z zajęć przeprowadzonych z terapeutą wychowankowie mogli wynieść wiedzę
i umiejętności zapanowania nad kuszącymi propozycjami uzależnień. Program również
wskazuje alternatywę spędzania wolnego czasu, jako sposób odreagowania negatywnych
napięć emocjonalnych.
Wychowawcy Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Antoniewie prowadzą
profilaktykę uzależnień w ramach zajęć projektowych i realizowanych we własnym zakresie,
poza tym jest prowadzonych wiele zajęć mających na celu rozwijanie umiejętności
społecznych: radzenie sobie ze stresem, frustracją itp. Stanowiących czynniki chroniące przed
zażywanie środków zmieniających świadomość. Scenariusze wielu z nich oparte są
na programach takich jak: „Odczuwaj, ufaj, mów”, „Jak żyć z ludźmi”, „Spójrz inaczej”,
„Saper” itp. W obszarze problemów profilaktyki ośrodek współpracuje z Powiatem
Wągrowieckim oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego w sprawach
18
związanych z realizacją programu „ALTERNATYWA”, którego piąta edycja jest właśnie
w toku. Zgodnie z założeniami tego programu młodzież nie tylko uczestniczy w warsztatach
z profilaktyki uzależnień, ale również w zajęciach rozwijających czynniki chroniące przed
sięganiem po używki, rozwijających zainteresowania, uzdolnienia i pasje. W bieżącej edycji
wychowankowie biorą udział w zajęciach plastycznych, muzycznych, fitness-Zumba,
teatralnych, sportowych na basenie oraz w wycieczkach np. do Trójmiasta, Jeleniej Góry,
Karpacza. W poprzednich edycjach odbyły się wycieczki do Krakowa i Oświęcimia
oraz Warszawy.
Młodzież bierze udział również w wielu akcjach, kampaniach np. „Zachowaj Trzeźwy
Umysł”, „Narkotyki?- To mnie nie kręci!”, „Stop Dopalaczom”.
Bursa Szkolna Nr 1 w Wągrowcu prowadzi stosowne działania profilaktyczne
mające na celu wyposażenie młodzieży w wiadomości i umiejętności dotyczące szkodliwości
zażywania narkotyków i dopalaczy współpracując z Zespołem Prewencji w KPP Wągrowiec.
W ramach codziennej pracy z młodzieżą wychowawcy prowadzili pogadanki oraz rozmowy
indywidualne z wychowankami, propagowali zdrowy styl życia mając na uwadze znaczną
liczbę wychowanków zafascynowanych sportem oraz organizowali aktywne formy spędzania
czasu wolnego. Dla rodziców przygotowano i udostępniono ulotki informacyjne na temat
uzależnień wśród młodzieży.
19