dobra praktyka w pomiarze pomiary przepływu i energii
Transkrypt
dobra praktyka w pomiarze pomiary przepływu i energii
DOBRA PRAKTYKA W POMIARZE POMIARY PRZEPŁYWU I ENERGII Andrzej Kurdziel METRONIC SYSTEMS • Firma inżynierska działająca na rynku pomiarów i automatyki od 1994r. • Specjalizuje się w pomiarach przepływów cieczy, gazów i wykonywaniu bilansów energetycznych pary wody oraz innych mediów. • Realizuje kompleksowy monitoring zużycia mediów oraz energii elektrycznej i cieplnej. METRONIC SYSTEMS Oferujemy: • doradztwo techniczne, • inwentaryzację instalacji, • projekty, • kompletacje dostaw, • montaże, • wdrożenia systemów pomiarów i automatyki „pod klucz”. Stosujemy zasadę: Zainstaluj – Zapomnij METRONIC SYSTEMS Wykonujemy: • pomiary energii wody gorącej oraz pary z rozliczeniem kondensatu u dostawców i odbiorców; • bilanse energetyczne z wyznaczeniem sprawności: kotłów, turbozespołów, wymienników ciepła; • pomiary rozpływu sprężonego powietrza; • pomiary rozliczeniowe rozpływu innych gazów technicznych i energetycznych; • systemy monitoringu zużycia mediów w zakładach przemysłowych: wizualizacja, raportowanie i archiwizacja procesów; • kompletacje dostaw i dobór urządzeń. DOBRA PRAKTYKA W POMIARZE Rozwiązanie dopasowane do środowiska procesowego poprzedzone drobiazgową analizą wymogów użytkownika. Aplikacje bazujące na pomiarze przepływu: • Ciągła kontrola i rejestracja wartości mierzonych • Sumowanie, wskazywanie i alarmowanie przekroczeń • Monitorowanie, sterowanie i pomiary rozliczeniowe • Napełnianie i dozowanie • Specjalne zadania pomiarowe związane z przepływem: - pomiar koncentracji (np. % alkoholu, ºBrix) - pomiar lepkości pomiar przepływu i energii DOBRA PRAKTYKA W POMIARZE Właściwy dobór aparatury pomiarowej do warunków obiektowych Przy wyborze aparatury pomiarowej należy wziąć pod uwagę: • Rodzaj mierzonego medium • Wielkość i zakres przepływu • Inne cechy – ciśnienie i temperatura medium, lepkość, itp • Cel pomiaru: monitorowanie, sterowanie, rozliczenie • Wymagana dokładność pomiaru • Media jako nośniki energii: para, woda gorąca pomiar przepływu i energii DOBRA PRAKTYKA W POMIARZE Rodzaje mierzonego medium: • ciecze: woda, glikol, amoniak, kwasy, zasady, węglowodory, spożywcze – mleko, piwo itp. • gazy techniczne: powietrze, tlen, azot, CO2, argon, wodór itp. • gazy energetyczne: gaz ziemny: wysokometanowy, zaazotowany • mieszanka gazów (np. gaz kopalniany), • mieszanka parowo gazowa (np.gaz koksowniczy, wielkopiecowy) Nośniki Energii: • woda gorąca, • para: - przegrzana (gaz) - nasycona (mieszanka gazu i cieczy) pomiar przepływu i energii DOBRA PRAKTYKA W POMIARZE Rodzaje pomiaru przepływu. Przepływomierze. Pomiar przepływu objętościowy • przepływomierze wirowe (Vortex), • przepływomierze ultradźwiękowe, • przepływomierze elektromagnetyczne, • przepływomierze wirnikowe (mechaniczne) Pomiar przepływu masowy • przepływomierze masowe Coriolisa, • przepływomierze termiczne Pomiar przepływu elementem spiętrzającym (Qm = √ ρ ∗ Δp) metoda różnicy ciśnień • zwężki • rurki spiętrzające – annubara, twinbar pomiar przepływu i energii APLIKACJE: POMIAR ZWĘŻKOWY Typ pomiaru: element spiętrzający ( Qm = √ ρ ∗ Δp ) Pomiar popularny lecz nie zalecany przez naszą firmę: KOSZTY: niższe aparatury – wyższe montażu i eksploatacji Problemy eksploatacyjne • konieczność okresowego sprawdzania drożności rurek impulsowych • możliwość występowania błędu systematycznego przy zabudowie zwężki znacznie powyżej przetwornika Błąd pomiaru długoczasowy zmiana geometrii zwężki w miarę upływu czasu tępienie się krawędzi kryzy Mała zakresowość pomiaru z uwagi na kwadratową zależność Δp od przepływu: Δp=(Q)2 pomiar przepływu i energii APLIKACJE: PRZEPŁYWOMIERZ WIROWY Typ pomiaru: OBJĘTOŚCIOWY (liniowy) Pomiar zalecany przez naszą firmę: KOSZTY: wyższe aparatury – niższe montażu i eksploatacji Zastosowanie - przepływ pary, wody, gazu • pomiary mediów o wysokim ciśnieniu i temp. • pomiar i obliczenie energii cieplnej pary • produkty spożywcze (certyfikat PZH) Zalety • liniowa zależność pomiarowa: F = k ∗ V • niezmienność dokładności pomiaru w czasie • bezpośredni pomiar energii pary • pomiar przepływu gazu w jedn. normalnych Ograniczenia: ograniczenie dolnego zakresu pomiaru poniżej 10% APLIKACJE: RURKI SPIĘTRZAJĄCE Typ pomiaru: element spiętrzający ( Qm = √ ρ ∗ Δp ) pomiar przepływu i energii APLIKACJE: RURKI SPIĘTRZAJĄCE Zastosowanie • pomiary w rurociągach o dużych średnicach • montaż w istniejących liniach: tlenu, azotu, powietrza, • pomiar przepływu gazu o bardzo niskim nadciśnieniu (kilka kPa), dmuchawy powietrza, gaz koksowniczy, wielkopiecowy, gardzielowy Zalety • bardzo mała strata ciśnienia – małe opory przepływu • pomiar przepływu gazu zanieczyszczonego • niski koszt zabudowy - bez konieczności rozcinania rurociągu • wersja z okresowym czyszczeniem strumieniem pary • demontaż bez wyłączania rurociągu • niezmienność dokładności pomiaru w czasie Ograniczenia: • mała zakresowość pomiaru - zależność Δp=(Q)2 • małe spiętrzenie rzędu kilku kPa – pomiar przepływu i energii APLIKACJE: Przepływomierz SKRZYDEŁKOWY Typ pomiaru: OBJĘTOŚCIOWY (liniowy) Zastosowanie: • w ciepłownictwie – rozliczenie energii wody gorącej (130ºC) • wodomierze Zalety: • niska cena • zatwierdzenia typu przetworników przepływu do ciepłomierzy do wody Wady: • wrażliwy na zanieczyszczenia (skorodowane rury) • mechaniczne zużycie wirnika – błędne wskazania, konieczność kresowej wymiany pomiar przepływu i energii APLIKACJE: Pomiar ULTRADŹWIĘKOWY Zastosowanie: • ciepłownictwo, energetyka (DN15...DN1200) • rozliczenie bilansowe energii wody gorącej • pomiar przepływu mazutu Zalety: • pomiar przepływu cieczy nieprzewodzących (gorąca woda do 150ºC) wysoka zakresowość pomiaru • zatwierdzenia typu przetworników przepływu dla ciepłomierzy do wody • wersja spawana -niski koszt montażu, demontaż głowic bez wyłączania z eksploatacji • niezmienność pomiaru w czasie Ograniczenia: • ciśnienie do 4MPa, temperatura do150ºC (do130ºC dla ciepłomierzy) pomiar przepływu i energii APLIKACJE: Pomiar ELEKROMAGNETYCZNY Typ pomiaru: OBJĘTOŚCIOWY (liniowy) Zastosowanie: • wykładzina PU, guma HR: (DN25...DN2000) do wody zimnej, ścieków, cieczy o właściwościach ściernych • wykładzina PTFE (DN15...DN600): przemysł chemiczny • wykładzina PFA (DN2..DN100) wersja do małych przepływów: przemysł chemiczny, spożywczy (certyfikat PZH) Zalety: • uniwersalne zastosowanie w gospodarce wodno-ściekowej • stosowane do wszelkich cieczy przewodzących: woda, ścieki, osady, szlamy, pasty, kwasy, ługi, soki, pulpy owocowe itd. Ograniczenia: • pomiary przepływu jedynie cieczy przewodzących (>1µS/cm) pomiar przepływu i energii APLIKACJE: Pomiar MASOWY CORIOLISA Typ pomiaru: MASOWY (liniowy) Zastosowanie: • pomiar wszelkich mediów w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym, petrochemicznym, spożywczym • pomiary rozliczeniowe i akcyzowe produktów petrochemicznych Zalety: • uniwersalna zasada pomiaru dla cieczy i gazów • jednoczesny pomiar strumienia masy, gęstości, temperatury i lepkości • bardzo wysoka dokładność pomiaru >0,1% wartości wagowej • pomiar niezależny od profilu przepływu medium • nie wymaga odcinków prostych przed i za przepływomierzem Ograniczenia: • wysoka cena przepływomierza pomiar przepływu i energii APLIKACJE: Pomiar TERMICZNY MASOWY Typ pomiaru: MASOWY Zastosowanie: • pomiary przepływu sprężonego powietrza, argonu, tlenu, azotu itp • dozowanie CO2 w wytwórniach napoi gazowanych • pomiary przepływu biogazu z komór fermentacyjnych Zalety: • pomiar przepływu gazu o niskim ciśnieniu (np: ciśnienie otoczenia) • wysoka zakresowość pomiaru 100:1 • wysoka czułość pomiarowa • pomijalny spadek ciśnienia (< 2mbar) Ograniczenia: • wrażliwość na zanieczyszczenia i wilgotność gazu • pomiar przepływu mieszanin gazów możliwy przy zachowaniu stałej proporcji komponentów. pomiar przepływu i energii APLIKACJE: Pomiar gazu ziemnego Typ pomiaru: OBJĘTOŚCIOWY 1. Pomiar z korekcją objętości • ciśnienie powyżej 1 bar • pomiary na rurociągach • niezbędny pomiar ciśnienia i temperatury • konieczne zastosowanie korektora, w celu przeliczenia na jednostki normalne • zestaw pomiarowy: przepływomierz, przetworniki temperatury i ciśnienia, korektor 2. Pomiar bez korekcji objętości • ciśnienie bliskie atmosferycznemu • pomiar na odcinku po redukcji ciśnienia np. przy palnikach gazowych • zestaw pomiarowy: przepływomierz pomiar przepływu i energii DOBRA PRAKTYKA W POMIARZE NAJCZĘSTRZE PROBLEMY POMIAROWE NAJCZĘSTSZE PROBLEMY POMIAROWE 1. Brak lub ograniczone dane dotyczące wielkości przepływu. PRZYKŁAD: 3 pomiary przepływu pary na rurociągach DN200, p= 3bar, T=180ºC Dostępne dane: średnie miesięczne zużycie energii: E1=7000 GJ, E2=5500GJ, E3= 1500GJ stąd średnie zużycie pary: Q1=3,5t/h, Q2=2,7t/h, Q3=0,8 t/h Jaki przyjąć współczynnik do obliczenia Qmax ?, przyjęto k=2,5 Zastosowano: 2 przepływomierze wirowe DN150 o zakresie Q = 0,59÷8,91t/h oraz 1 p. wirowy DN100 o zakresie Q = 0,26÷3,91 t/h Ryzyko niewłaściwego doboru przepływomierza: rzeczywisty - przepływ maksymalny może być większy od górnego zakresu lub - przepływ minimalny może być mniejszy od dolnej wartości zakresu przepływomierza pomiar przepływu i energii NAJCZĘSTSZE PROBLEMY POMIAROWE 2. Błędy pomiarowe spowodowane wykraplaniem się pary w rurociągu. PRZYKŁAD: Niezależnie od liczników rozliczeniowych u dostawcy odbiorca zainstalował na końcu rurociągu dwa dodatkowe liczniki przepływu pary na okres letni i zimowy. • Wskazania przepływu w okresie zimowym były o 2 % wyższe (nowa zwężka) • Wskazania przepływu w okresie letnim były zaniżone o15% w stosunku do wskazań licznika u dostawcy. Przyczyna: Niski odbiór pary powoduje jej stygnięcie w rurociągu do temperatury stanu nasycenia i następnie wykraplanie się. Przepływomierz zwężkowy mierzy przepływ pary tylko w postaci gazowej i nie uwzględnia przepływających kropel wody – w rezultacie zaniżanie wskazań w stosunku do pomiaru u dostawcy. pomiar przepływu i energii NAJCZĘSTSZE PROBLEMY POMIAROWE 3. Małe spiętrzenie rurki Δpmax = 7kPa przy dużej różnicy poziomów rurka spiętrzająca - przetwornik PRZYKŁAD: Rurka TWINBAR zainstalowana na rurociągu pary DN500,Qmax = 90 t/h Δpmax=7kPa usytuowana 3m powyżej przetwornika różnicy ciśnień • Po wyłączeniu dopływu pary przelicznik nadal wskazuje i sumuje przepływ • Błąd pomiaru na początku zakresu • Przyczyna: dla Q = 5%Qmax (4,5t/h) odpowiada Δp = 0,25% ∗ 7kPa = 17,5Pa Odpowiada to różnicy poziomów wody w rurkach impuls. Δh = 1,7 mm H2O Wystarczy zabrudzenie w jednej z rurek impulsowych, wzrost gęstości właściwej kondensatu by na przestrzeni kilku metrów taką różnicę wywołać. Zastosowano odcięcie początku zakresu w przeliczniku: licznik przestał sumować, lecz problem pozostał - nie usunięto błędu pomiarowego na początku zakresu. Wniosek • nie należy prowadzić długich tras impulsowych szczególnie w pionie • zabudować przetwornik Δp bezpośrednio na rurce lub w jej pobliżu. • nie projektować zwężek o niskim ciśnieniu różnicowym dla par i cieczy. pomiar przepływu i energii NAJCZĘSTSZE PROBLEMY POMIAROWE 4. Zabudowa pomiaru na przewymiarowanych rurociągach . • Konieczność stosowania przewężenia rurociągu na odcinku pomiarowym • Zachowanie odpowiednich długości odcinka pomiarowego przed i za urządzeniem pomiarowym • Zachowanie odpowiednich kształtów dyfuzora i konfuzora pomiar przepływu i energii NAJCZĘSTSZE PROBLEMY POMIAROWE 5. Wymagana duża zakresowość przepływu. • Pomiar przepływu pary w okresie zimowym i letnim • Dwa przełączalne pomiary zwężkowe do przepływu wody - okres zima / lato zastępuje się jednym przepływomierzem ultradźwiękowym pomiar przepływu i energii NAJCZĘSTSZE PROBLEMY POMIAROWE 6. Wysoka strata ciśnienia przepływomierza zwężkowego. • Ograniczony obszar zastosowań pomiarów zwężkowych - nie wykonalne obliczenie zwężki dla gazu o niskim nadciśnieniu • Strata energii i wzrost kosztów produkcji - np. przy produkcji sprężonego powietrza • Ekonomicznie nie uzasadnione rozwiązanie z punktu widzenia kosztów przesyłu gazów pomiar przepływu i energii DOBRA PRAKTYKA W POMIARZE Dziękuję za uwagę. Andrzej Kurdziel Metronic Systems