URZĄDZENIA DO MIERZENIA I WYKRYWANIA STĘŻEŃ

MIERNIK GAZÓW
Typ GasHunter
INSTRUKCJA OBSŁUGI
!!!UWAGA!!!
Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac montażowych,
serwisowych oraz użytkowania urządzenia należy dokładnie
zapoznać się z poniższą instrukcją.
Rev. GH.1.7
SPIS TREŚCI
OSTRZEŻENIA I ŚRODKI OSTROŻNOŚCI .......................................................................... 3
PRZEZNACZENIE MIERNIKA .............................................................................................. 6
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA .......................................................................................... 6
ROZPAKOWANIE PRZYRZĄDU .......................................................................................... 6
OBSŁUGA MIERNIKA ........................................................................................................... 7
Włączanie i wyłączanie miernika ........................................................................................ 7
Tryb pomiarowy ................................................................................................................. 8
Podstawowe funkcje miernika ............................................................................................ 8
Wyświetlanie wartości chwilowych ................................................................................. 8
Automatyczne zerowanie wskazań (autozerowanie) ...................................................... 9
Wskaźnik naładowania baterii zasilającej ....................................................................... 9
Podświetlenie wyświetlacza ........................................................................................... 9
Sygnalizacja przekroczeń progów alarmowych (alarmów) .............................................. 9
Wyświetlanie temperatury otoczenia .............................................................................10
Wyświetlanie daty, czasu oraz czasu pracy miernika ....................................................10
Wyświetlanie wartości maksymalnych ...........................................................................10
Wyświetlanie wartości minimalnych ...............................................................................11
Wyświetlanie wartości średnich ważonych ....................................................................11
Pamięć wartości cząstkowych oraz pamięć zdarzeń .....................................................11
Zaawansowane funkcje miernika ......................................................................................11
Ustawianie wartości progów alarmowych ......................................................................12
Ustawianie zegara .........................................................................................................13
Ustawienia opcji pamięci wewnętrznej...........................................................................14
Zmiana hasła użytkownika ............................................................................................15
Automatyczne zerowanie wskazań (autozerowanie) .....................................................16
Kalibracja miernika ........................................................................................................16
Konfiguracja miernika – wybór języka (dostępne od wersji oprogramowania GH.3.0) ...17
Współpraca z przystawką do pomiarów przepływowych ...................................................17
Współpraca z komputerem ...............................................................................................18
ZALECENIA EKSPLOATACYJNE ........................................................................................18
Ładowanie akumulatorów zasilających .............................................................................18
Czyszczenie przyrządu .....................................................................................................19
Okresowe przeglądy kalibracyjne i serwisowe ..................................................................19
PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE ....................................................................19
SPECYFIKACJA CZUJNIKÓW POMIAROWYCH ................................................................20
CZUŁOŚCI WZGLĘDNE CZUJNIKA KATALITYCZNEGO ...................................................20
CZUŁOŚCI WZGLĘDNE CZUJNIKÓW ELEKTROCHEMICZNYCH.....................................21
NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIA I GRANICE WYBUCHOWOŚCI W
POWIETRZU WYBRANYCH GAZÓW I PAR .......................................................................24
TYPOWE USTERKI I SPOSOBY ICH USUWANIA ..............................................................26
WYKAZ CZĘŚĆI ZAMIENNYCH I OPCJONALNYCH ..........................................................27
2
OSTRZEŻENIA I ŚRODKI OSTROŻNOŚCI
Niewłaściwe wykonywanie niektórych procedur lub wykonywanie ich w niewłaściwych
warunkach może wpływać na pracę urządzenia. W celu zapewnienia pełnego
bezpieczeństwa i odpowiednich parametrów miernika proszę dokładnie przeczytać
i zapoznać się z poniższymi procedurami i ostrzeżeniami.
















Urządzenie powinno być obsługiwane i serwisowane wyłącznie przez wykwalifikowany
personel.
Przed rozpoczęciem użytkowania urządzenia należy bezwzględnie przeczytać
i zapoznać się z poniższą instrukcją obsługi.
Miernik należy użytkować zgodnie z przeznaczeniem, instrukcjami, zaleceniami
i procedurami zawartymi w poniższej instrukcji, w przeciwnym razie urządzenie może
działać nieprawidłowo.
Urządzenie zawiera ogniwa akumulatorowe, które są integralną częścią miernika.
Podczas złomowania miernika ogniwa akumulatorowe należy przekazać do utylizacji
odpowiednim, wyspecjalizowanym firmom.
Zabrania się samodzielnej naprawy miernika lub wymiany jego podzespołów, gdyż może
to doprowadzić do zmniejszenia lub całkowitej utraty budowy przeciwwybuchowej
urządzenia.
Zabrania się używania miernika uszkodzonego. Przed każdorazowym użyciem należy
dokładnie skontrolować stan obudowy urządzenia oraz jego funkcjonowanie.
Jeśli miernik jest uszkodzony, lub funkcjonuje nieprawidłowo należy bezwzględnie
zaprzestać jego używania i skontaktować się z producentem lub autoryzowanym
serwisem.
Miernik należy poddawać regularnym przeglądom kalibracyjnym, w zależności od
częstotliwości narażania czujników na zatrucia, jednak nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy.
Zalecane jest okresowe testowanie czujników miernika poprzez podawanie gazu
o stężeniu przekraczającym dany próg alarmowy i kontroli zadziałania alarmów.
Zalecane jest każdorazowe sprawdzenie kalibracji czujnika katalitycznego (gazów
wybuchowych) znanym stężeniem gazu, po narażeniu go na działanie trucizn (tj. np.
związki siarki i ołowiu, silikony, halogeny, estry fosforowe, itp.).
W trakcie dokonywania pomiarów wartości średnich ważonych, maksymalnych
i minimalnych z danego okresu czasu, nie należy w tym okresie wyłączać miernika, gdyż
każdorazowe wyłączenie urządzenia kasuje powyższe pomiary.
Czujnik katalityczny (gazy wybuchowe) kalibrowany jest standardowo na metan
w zakresie 0 – 100%DGW. Na podstawie tabeli czułości skrośnych dla tego czujnika
możliwe jest przybliżone oszacowanie wartości odpowiedzi czujnika dla innych gazów
i substancji. Jednak jest to tylko przybliżona, szacunkowa ocena. W celu dokładniejszego
określenia stężenia innych gazów i substancji konieczne jest skalibrowanie miernika
odpowiednim medium.
Czujnika katalitycznego nie należy narażać na zatrucia związkami lotnymi takimi jak:
związki siarki i ołowiu, silikony, halogeny i estry fosforowe. Mogą one powodować
radykalne zmniejszenie czułości lub nawet uszkodzenie czujnika.
W atmosferze ubogiej w tlen (poniżej 12%V/V) czułość czujnika katalitycznego ulega
pogorszeniu i wskazania mogą być niższe od rzeczywistych.
W atmosferach wzbogaconych w tlen czujnik katalityczny może wskazywać stężenia
wyższe od rzeczywistych.
Nagłe przekroczenia zakresu pomiarowego a następnie obniżenia się wskazań lub
zmienne odczyty mogą być spowodowane występowaniem stężeń powyżej zakresu
pomiarowego. Stężenia te mogą być niebezpieczne.
3
















Nagłe zmiany ciśnienia atmosferycznego mogą powodować tymczasowe wahania
wskazań czujnika tlenu.
Sygnalizacja alarmowa w urządzeniu nie posiada samopodtrzymania. Po obniżeniu się
stężeń poniżej nastawionych wartości progowych, sygnalizacja alarmów zostaje
samoczynnie przerwana.
W przypadku, gdy miernik posiada w konfiguracji czujniki wymagające utrzymywania
ciągłego zasilania (z biasem), urządzenie pobiera prąd z akumulatorów nawet w stanie
wyłączenia. Pozostawienie takiego miernika bez doładowywania pakietu przez okres
ponad 4 dni spowoduje jego rozładowanie. W takim przypadku, po naładowaniu pakietu
należy odczekać minimum 24h na ustabilizowanie się parametrów tych czujników
(zalecane jest także dokonanie sprawdzenia kalibracji).
Rozładowanie pakietu skutkuje także utratą danych przechowywanych w pamięci
miernika (zapisane wskazania i lista zdarzeń) oraz koniecznością ponownego ustawienia
daty i czasu.
Zastosowane ogniwa zasilające posiadają pewien współczynnik samorozładowywania
się. Oznacza to, że nawet, jeśli miernik jest wyłączony i nie posiada czujników
wymagających ciągłego zasilania, to po pewnym, dłuższym czasie przechowywania
może nastąpić całkowite rozładowanie pakietu. Dlatego zaleca się, aby minimum raz
w miesiącu przeprowadzić kontrolę stanu naładowania akumulatorów zasilających
i w razie potrzeby przeprowadzić ich ładowanie.
Wymiany ogniw akumulatorowych należy dokonywać wyłącznie u producenta miernika,
lub u jego autoryzowanego serwisanta.
Do ładowania ogniw zasilających należy używać wyłącznie ładowarki określonego typu
(dostarczonej przez producenta wraz z miernikiem). Używanie innych ładowarek grozi
poważnym uszkodzeniem miernika, ogniw akumulatorów lub może być przyczyną
pożaru, lub eksplozji!
Pod żadnym pozorem nie wolno ładować akumulatorów w strefie zagrożenia wybuchem!
Grozi to spowodowaniem pożaru lub wybuchu przez urządzenie.
Przed przystąpieniem do ładowania akumulatorów należy dokładnie zapoznać się
z instrukcją dotyczącą ładowania ogniw zasilających. Niedostosowanie się do tego lub do
instrukcji ładowania może być przyczyną pożaru, porażenia prądem elektrycznym,
obrażeń lub uszkodzeń ciała, lub szkodami materialnymi.
Przekroczenia zakresów pomiarowych, zwłaszcza czujnika gazów wybuchowych, mogą
ujemnie wpływać na parametry czujnika lub być przyczyną jego uszkodzenia.
Każdorazowo po przekroczeniu zakresu pomiarowego danego czujnika należy
skontrolować jego zdolność pomiarową poprzez sprawdzenie gazem wzorcowym.
Zabrania się testowania czujnika katalitycznego za pomocą gazu z zapalniczek, może to
skutkować uszkodzeniem czujnika.
Nie wolno narażać miernika na udary elektryczne oraz częste, długotrwałe udary
mechaniczne.
Zabrania się samodzielnego rozbierania miernika i wymiany podzespołów. Prace takie
należy przeprowadzać wyłącznie u producenta lub w jego autoryzowanym serwisie.
Nie wolno narażać miernika na działanie wody lub innych cieczy.
Przyrząd nie może być stosowany w atmosferze zawierającej więcej niż 21 % v/v O 2.
Czujniki gazów toksycznych i tlenu są wrażliwe na zakłócenia elektromagnetyczne.
W obecności silnych pól elektromagnetycznych wskazania tych czujników mogą być
zakłócane (zawyżane lub zaniżane).
4
Utylizacja zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Symbol ten umieszczony na produkcie, jego instrukcji obsługi lub jego
opakowaniu stanowi, że produkt ten nie może być traktowany jako odpad gospodarstwa
domowego (odpad komunalny). Powinien być przekazany do odpowiedniego punktu zbiórki
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Poprzez zapewnienie odpowiedniego
składowania, pomożesz zapobiec negatywnym skutkom grożącym środowisku i ludzkiemu
zdrowiu w przypadku niewłaściwego składowania. Recykling pomaga zachować naturalne
zasoby. W celu uzyskania dokładniejszych informacji na temat recyklingu, proszę
skontaktować się z Państwa lokalnym urzędem miasta lub gminy, z lokalną firmą zajmującą
się wywozem odpadów, lub producentem urządzenia.
Opakowanie wielokrotnego użytku.
Opakowanie przeznaczone do recyklingu.
Powyższe dwa symbole dotyczą opakowania urządzenia.
Urządzenie na czas transportu zostało zabezpieczone przed uszkodzeniem przez
opakowanie. Po rozpakowaniu urządzenia prosimy Państwa o usuniecie elementów
opakowania w sposób nie zagrażający środowisku.
5
PRZEZNACZENIE MIERNIKA
Miernik typ GasHunter jest przenośnym urządzeniem przeznaczonym do bezpośredniego
pomiaru gazów wybuchowych (palnych), toksycznych oraz tlenu. W zależności od
konfiguracji i użytych sensorów, urządzenie może mierzyć od jednego do czterech różnych
gazów.
Budowa urządzenia zapewnia możliwość jego zastosowania w przestrzeniach zagrożonych
wybuchem klasyfikowanych jako strefy 1 i 2 niebezpieczeństwa wybuchu gazów, par lub
mgieł grup wybuchowości IIA, IIB i IIC oraz klas temperaturowych T1, T2, T3, oraz T4.
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
Urządzenie może mierzyć od jednego do czterech różnych. Do pomiaru gazów
wybuchowych i palnych używany jest czujnik katalityczny, natomiast do pomiaru gazów
toksycznych i tlenu czujniki elektrochemiczne.
Nazwy, wartości oraz jednostki mierzonych wielkości pokazywane są na wyświetlaczu LCD.
Miernik posiada sygnalizację akustyczno-optyczną przekroczenia zadanych progów
alarmowych dla poszczególnych, mierzonych mediów.
Urządzenie posiada pamięć danych wartości cząstkowych oraz pamięć zdarzeń (wystąpienia
sytuacji alarmowych). Zapis dokonywany jest automatycznie z aktualną datą i godziną.
Bezprzewodowe łącze w podczerwieni umożliwia komunikację z komputerem w celu
odczytania zapisów w pamięci lub aktualnych wskazań.
Do zasilania urządzenia wykorzystane są ogniwa NiMH umożliwiające wielogodzinną, ciągłą
pracę przyrządu a załączona ładowarka umożliwia ponowne ich naładowanie. Stan
naładowania ogniw zasilających monitorowany jest na wyświetlaczu.
Miernik posiada dodatkowo wiele użytecznych funkcji, co w połączeniu z niewielkimi
wymiarami i wagą czyni go atrakcyjnym w szerokim zakresie zastosowań.
ROZPAKOWANIE PRZYRZĄDU
Opakowanie powinno zawierać następujące elementy:
 Miernik GasHunter,
 Instrukcja obsługi miernika,
 Książka wyrobu,
 Ładowarka
W przypadku stwierdzenia braku jakiegokolwiek z powyższych elementów należy
skontaktować się z dystrybutorem lub producentem wyrobu.
OSTRZEŻENIE: W przypadku, gdy miernik posiada w konfiguracji czujniki wymagające
utrzymywania ciągłego zasilania (z biasem), urządzenie pobiera prąd
z akumulatorów nawet w stanie wyłączenia. Pozostawienie takiego
miernika bez doładowywania pakietu przez okres ponad 4 dni spowoduje
jego rozładowanie. W takim przypadku, po naładowaniu pakietu należy
odczekać minimum 24h na ustabilizowanie się parametrów tych czujników.
6
OBSŁUGA MIERNIKA
Rys.1. Widok miernika GasHunter
Włączanie i wyłączanie miernika
W celu włączenia miernika, wciśnij przycisk ‘I’.
Wyświetlacz zostanie podświetlony (na około 30 sek.), miernik wyda krótki dźwięk i na
wyświetlaczu pojawi się logo producenta, a następnie ekran powitalny:
GasHunter
Rev.: GH.3.0
Inicjalizacja
czekaj...
Na wyświetlaczu pokazana zostanie nazwa miernika, oraz aktualna wersja oprogramowania.
Podczas wyświetlania ekranu powitalnego inicjalizowana jest praca miernika.
Po około kilkunastu sekundach ekran powitalny znika, miernik przechodzi do trybu
pomiarowego i wyświetlania wartości chwilowych. Na wyświetlaczu pojawiają się mierzone
media oraz wskaźnik naładowania baterii zasilającej
7
Przykładowo:
CH4
O2
CO
H2S
0
20.9
0
0.0
%DGW
%
ppm
ppm
W celu wyłączenia miernika, należy wcisnąć ‘O’. Wyświetlacz zostanie wygaszony, a miernik
się wyłączy.
Tryb pomiarowy
Bezpośrednio po wejściu do trybu pomiarowego na wyświetlaczu pokazywane są aktualne
wskazania wszystkich mierzonych gazów oraz status naładowania ogniw zasilających
(z prawej strony wyświetlacza).
CH4
O2
CO
H2S
0
20.9
0
0.0
%DGW
%
ppm
ppm
W trybie pomiarowym możliwe jest wyświetlanie wartości chwilowych, średnich,
maksymalnych i minimalnych poszczególnych mierzonych wielkości, temperatury otoczenia,
oraz daty, godziny i czasu pracy miernika.
Do zmiany funkcji miernika przeznaczone są cztery klawisze sterujące.
Przyciskiem ‘’ przechodzimy kolejno przez funkcje wyświetlania daty, czasu i czasu pracy
miernika, wyświetlania wartości maksymalnych, wartości minimalnych oraz wartości średnich
ważonych. Przyciskiem ‘’ także przechodzimy przez powyższe funkcje, jednak w odwrotnej
kolejności.
Przycisk ‘’ posiada kilka funkcji. Podczas trwania alarmu blokuje na około 1 minutę
sygnalizację akustyczną i czerwoną diodę alarmową, natomiast w pozostałych przypadkach
umożliwia przejście do funkcji zaawansowanych. Dodatkowo podczas przeglądania funkcji
za pomocą klawiszy ‘’ lub ‘’ umożliwia powrót do wyświetlania wartości chwilowych.
Przycisk ‘’ umożliwia włączenie, lub wyłączenie podświetlania wyświetlacza.
Podstawowe funkcje miernika
Wyświetlanie wartości chwilowych
To podstawowa z opcji. Wyświetla aktualne wartości wszystkich mierzonych wielkości oraz
wskaźnik naładowania baterii zasilającej.
CH4
O2
CO
H2S
0
20.9
0
0.0
%DGW
%
ppm
ppm
Mierzone media wyświetlane są w oddzielnych wierszach wyświetlacza. Od lewej
pokazywana jest nazwa mierzonego gazu, następnie wartość oraz jednostka pomiarowa.
Gdy miernik wykonany jest w konfiguracji z dwoma lub jednym czujnikiem, to w dwóch
wierszach od góry pokazywana jest aktualna data i czas.
8
W przypadku przekroczenia zadanego progu alarmowego wartość danego medium zacznie
migać (inwersja tła i wartości).
W przypadku przekroczenia zakresu pomiarowego, zamiast wartości wskazania, wyświetlony
zostanie napis: ‘OVLO’.
Przyciskając ‘’ lub ‘’ kolejno można przejść (w górę lub w dół) przez opcje wyświetlania
temperatury otoczenia, daty, czasu i czasu pracy miernika, wyświetlania wartości
maksymalnych, minimalnych oraz średnich, obliczanych przez cały czas pracy miernika (od
włączenia do wyłączenia).
Automatyczne zerowanie wskazań (autozerowanie)
Ponieważ sensory (czujniki) posiadają pewien dryft wartości zerowej związany ze zmianami
warunków klimatycznych (szczególnie temperatury), możliwe jest, że przy zmianie tych
parametrów wartości zerowe ulegną zmianie. Jeżeli w technicznie czystej atmosferze
wskazania wartości chwilowych dla mediów toksycznych i wybuchowych będą odbiegały od
„zera” (w górę lub w dół), lub wskazania dla tlenu będą różne od wartości 20.9%V/V, należy
przeprowadzić operację zerowania wskazań.
Operację automatycznego zerowania można wykonać z poziomu wyświetlania wartości
chwilowych przyciskając jednocześnie przyciski ‘’ i ‘’, lub wybierając odpowiednią funkcję
z poziomu zaawansowanych funkcji miernika.
Przeprowadzając operację autozerowania wskazań należy postępować zgodnie
z zaleceniami i instrukcjami zawartymi w opisie funkcji automatycznego zerowania wskazań
(patrz: Zaawansowane funkcje miernika).
Wskaźnik naładowania baterii zasilającej
Wskaźnik ten pokazywany jest w opcji pomiaru wartości chwilowych. Obrazuje on stopień
naładowania ogniw akumulatorów. Wskaźnik składa się z piktogramu ogniwa baterii oraz
pasków ponad nim. Przy pełnym naładowaniu wskaźnik składa się z czterech takich pasków.
W miarę obniżania się poziomu naładowania pasków ubywa. Gdy akumulator osiągnie niski
poziom naładowania zasygnalizowane to zostanie sygnałem dźwiękowym i informacyjnym
komunikatem na wyświetlaczu. Podczas dalszej pracy miernika, niski poziom naładowania
sygnalizowany jest miganiem piktogramu baterii (pozostały czas pracy to około 15 min.).
Przy całkowitym rozładowaniu ogniw zasilających miernik, po sygnale dźwiękowym
i odpowiednim komunikacie informacyjnym, wyłączy się samoczynnie.
Podświetlenie wyświetlacza
Podświetlenie wyświetlacza włącza się automatycznie po włączeniu miernika na okres około
30 sekund. Dodatkowo podświetlenie włącza się także podczas występowania alarmów (na
czas ich trwania).
Przyciskiem ‘’ można ręcznie włączyć lub wyłączyć podświetlanie wyświetlacza.
Należy pamiętać, że częste podświetlanie wyświetlacza skraca czas pracy miernika.
Sygnalizacja przekroczeń progów alarmowych (alarmów)
Przekroczenia ustawionych progów alarmowych sygnalizowane są akustycznie (wewnętrzny
sygnalizator) oraz optycznie (czerwona dioda alarmowa). Sygnalizacja ta działa zawsze, bez
względu na to w jakim aktualnie trybie się znajdujemy. Podświetlony zostanie także
wyświetlacz na czas trwania alarmów.
UWAGA: Alarm dla tlenu aktywowany jest przy jego ubytku!!!
9
Przyciskając ‘’ podczas sygnalizacji alarmu można wyłączyć sygnalizację akustyczną
i optyczną (czerwona dioda alarmowa) na okres około 1 minuty.
Dodatkowo podczas wyświetlania wartości chwilowych wartość danego medium będzie
migała (inwersja tła i wartości). Tej sygnalizacji nie można wyłączyć.
UWAGA: Alarmy nie są zatrzaskiwane (podtrzymywane), po obniżeniu stężenia poniżej
progu alarmowego samoczynnie się dezaktywują.
Wyświetlanie temperatury otoczenia
Dostępne po przyciśnięciu przycisku ‘’ z poziomu wyświetlania wartości chwilowych.
Temperatura
otoczenia:
20°C
W celach informacyjnych miernik pokazuje aktualną temperaturę otoczenia, lub temperaturę
przepływającego gazu (w przypadku używania przystawki przepływowej). Dokładność
wskazania temperatury wynosi około ±2°C.
Wyświetlanie daty, czasu oraz czasu pracy miernika
Dostępne po przyciśnięciu przycisku ‘’ z poziomu poprzedniej funkcji.
Data: 03-07-14
Czas: 14:54:36
Czas pracy:
02:14:45
Aktualna data wyświetlana jest w układzie rr-mm-dd, natomiast czas w układzie gg:mm:ss.
Czas pracy, jest czasem jaki upłynął od momentu włączenia miernika i wyświetlany jest
w identycznym układzie, jak aktualny czas. Czas pracy miernika określa także z jakiego
okresu czasu pochodzą obliczane wartości maksymalne, minimalne oraz średnie ważone.
Wyświetlanie wartości maksymalnych
Dostępne po przyciśnięciu przycisku ‘’ z poziomu poprzedniej funkcji.
 CH4
 O2
 CO
 H2S
40 %DGW
21.0 %
25 ppm
2.8 ppm
Wartości maksymalne dla mierzonych mediów wyszukiwane są od momentu włączenia
przyrządu, przez cały okres jego pracy. Przedstawiane są tu najwyższe odnotowane wartości
stężeń, występujące w okresie pracy miernika.
10
Wyświetlanie wartości minimalnych
Dostępne jak w przypadku poprzedniej funkcji.
 CH4
 O2
 CO
 H2S
0 %DGW
19.5 %
0 ppm
0.0 ppm
Podobnie jak w przypadku wartości maksymalnych, wartości minimalne są wyszukiwane od
momentu włączenia urządzenia, przez cały czas jego pracy. Opcja pokazuje najniższe
odnotowane stężenia mierzonych wielkości, w okresie pracy przyrządu.
Wyświetlanie wartości średnich ważonych
Dostęp, jak wyżej.
 CH4
 O2
 CO
 H2S
5 %DGW
20.8 %
1 ppm
0.4 ppm
Są to wartości średnie ważone obliczane automatycznie w okresie czasu pracy miernika (od
włączenia przyrządu).
Aby powrócić do wyświetlania wartości chwilowych należy wcisnąć ‘’.
Pamięć wartości cząstkowych oraz pamięć zdarzeń
Miernik posiada dwa niezależne rodzaje pamięci: pamięć wartości cząstkowych, oraz pamięć
zdarzeń. Pierwsza z nich służy do automatycznego zapisywania, co określony interwał
czasu, wszystkich mierzonych wartości z datą i godziną zapisu. Interwał czasu może zostać
zmieniony przez użytkownika (patrz: Zaawansowane funkcje miernika).
Pamięć zdarzeń służy do automatycznego zapisywania zaistniałych zdarzeń (sytuacji
alarmowych) takich jak: przekroczenia progów alarmowych, maksymalne wartości osiągnięte
po przekroczeniu progu, włączenie i wyłączenie przyrządu oraz niski poziom naładowania
baterii. Wszystkie zdarzenia zapisywane są z datą i godziną ich wystąpienia.
Obie pamięci posiadają pojemność po 4320 komórek. Po zapisaniu całej pamięci, zapis
kontynuowany jest w komórkach z „najstarszymi” danymi.
Pamięci można kasować z poziomu miernika, oraz odczytywać ich zawartość za pomocą
komputera PC (patrz: Zaawansowane funkcje miernika).
Zaawansowane funkcje miernika
Aby wejść do funkcji zaawansowanych należy w trybie pomiarowym (wyświetlanie wartości
chwilowych) przycisnąć przycisk ‘’. Dostęp do funkcji zaawansowanych chroniony jest
hasłem użytkownika (4 cyfrowy kod), dlatego miernik poprosi o jego podanie.
UWAGA: Fabrycznie wartość kodu hasła użytkownika ustawiana jest na wartość: 1111.
Jedną z funkcji zaawansowanych jest możliwość zmiany hasła użytkownika.
Do obowiązków użytkownika należy jego zmiana, zapamiętanie i ochrona
poufności kodu.
11
Podaj kod
dostępu: 0000
↑
↓
OK
→
UWAGA: W zaawansowanych funkcjach miernika, aktualne funkcje klawiszy wyświetlane są
zawsze w dolnym wierszu wyświetlacza (na ciemnym tle). Zmian za pomocą
klawiszy można dokonywać poprzez pojedyncze przyciskanie danego klawisza lub
przytrzymując dany klawisz (szybkie zmiany).
Wartość kodu wprowadzamy kolejno dla każdej cyfry. Aktualnie ustawiana cyfra miga.
Wartość cyfry zmieniamy w górę lub w dół za pomocą klawiszy ‘↑’ lub ‘↓’, natomiast zmianę
ustawianej cyfry dokonuje się przyciskiem ‘→’. Wprowadzoną wartość kodu zatwierdzamy
przyciskiem ‘OK’.
Tylko po podaniu prawidłowego kodu możliwy jest dostęp do poniższych funkcji.
W przypadku podanie nieprawidłowego kodu miernik zasygnalizuje to sygnałem
dźwiękowym i odpowiednim komunikatem na wyświetlaczu, oraz powróci do poprzedniej
funkcji (wyświetlanie wartości chwilowych).
Ustawianie wartości progów alarmowych
Jeśli został podany prawidłowy kod dostępu, to pierwszą z funkcji zaawansowanych jest
ustawianie wartości progów alarmowych.
1. Progi alarmowe
↑
↓
OK
COF
UWAGA: Do przeglądania dostępnych funkcji należy używać klawiszy ‘↑’ lub ‘↓’. Przycisk
‘OK’ służy do wyboru aktualnej funkcji, natomiast przycisk ‘COF’ do powrotu do
trybu pomiarowego.
Aby wejść do ustawiania progów alarmowych należy wybrać tę funkcję przyciskiem ‘OK’.
OSTRZEŻENIE: Zmiana wartości progów alarmowych pociąga za sobą zmianę sygnalizacji
wystąpienia sytuacji zagrożeń ze względu na niebezpieczne stężenia
mierzonych substancji. Należy o tym pamiętać podczas zmiany poniższych
ustawień.
Po wyborze funkcji ustawiania progów alarmowych na wyświetlaczu pojawi się okno wyboru
medium, którego wartość progową chcemy zmieniać:
Wybór medium:
CH4
↑
↓
OK
COF
Zmiany medium dokonujemy za pomocą przycisków ‘↑’ i ‘↓’. Wybór zatwierdzamy
przyciskiem ‘OK’. Przycisk ‘COF’ służy do powrotu do poprzedniej opcji (wybór funkcji
zaawansowanych).
12
Po wybraniu medium wyświetlacz pokaże okno nastawy progu, gdzie wyświetlona zostanie
nazwa medium, wartość nastawy progu oraz jednostka pomiarowa::
Nastawa progu:
CH4
20 %DGW
↑
↓
OK
COF
Zmiany wartości progu dokonujemy za pomocą przycisków ‘↑’ i ‘↓’, natomiast zatwierdzenia
dokonujemy przyciskiem ‘OK’. Przycisk ‘COF’ służy do cofnięcia się do poprzedniej opcji.
Po zatwierdzeniu nastawy progu miernik automatycznie przejdzie do opcji wyboru kolejnego
medium do zmiany progu alarmu.
W ten sposób możemy zmienić nastawy wszystkich progów alarmowych.
UWAGA: Alarm dla tlenu aktywowany jest przy jego ubytku, dlatego próg alarmowy musi być
ustawiany poniżej zawartości tlenu w czystym powietrzu (poniżej 20.9 %).
Po wprowadzeniu żądanych wartości progów alarmowych, jeśli chcemy aby zostały
zapamiętane, należy je zapisać podczas wychodzeniu z funkcji.
Jeżeli dokonane zostały jakiekolwiek zmiany w wartościach progów, to podczas
wychodzenia z funkcji, na wyświetlaczu pojawi się pytanie o zapisanie dokonanych zmian.
Wtedy przyciskiem ‘TAK’ dokonujemy zapamiętania zmian w ustawieniach (wyświetli się
informacja o zapisaniu), natomiast przyciskiem ‘NIE’ anulujemy wprowadzone zmiany.
UWAGA: Jeśli z jakichkolwiek przyczyn wprowadzone zmiany nie zostaną zapisane (np.
miernik zostanie wyłączony przed dokonaniem zapisu), to miernik wróci do
wartości sprzed dokonania zmian.
Ustawianie zegara
Kolejną z funkcji zaawansowanych jest ustawianie zegara czasu rzeczywistego (data i czas).
2. Zegar
↑
↓
OK
COF
UWAGA: Zegar zasilany jest z głównego pakietu zasilającego i jeżeli z jakichkolwiek
powodów nastąpi jego rozłączenie, lub całkowite rozładowanie, to ustawienia
zegara zostaną utracone. Po ponownym załączeniu zasilania wartości ustawień
zegara przyjmują wartości przypadkowe i konieczne jest jego ponowne ustawienie.
Jeżeli nastąpiło przestawienie się zegara na wskutek awarii zasilania, to po
włączeniu miernika, na jego wyświetlaczu, pojawi się komunikat informujący
o konieczności ustawienia czasu i daty (patrz także: Ustawienia opcji pamięci
wewnętrznej).
Po wyborze funkcji ustawiania zegara wyświetlacz pokaże aktualną datę i czas
z możliwością ich modyfikowania:
Data: 03-07-14
Czas: 14:54
↑
↓
OK
→
13
Za pomocą przycisków ‘↑’ i ‘↓’ możemy zmienić wyróżnioną wartość daty lub godziny
(wyróżniona wartość miga), natomiast przyciskiem ‘→’ przechodzimy do zmieniania
kolejnych pól daty i czasu. Wprowadzone ustawienie zegara (data i czas) zatwierdzamy
i zapamiętujemy przyciskiem ‘OK’.
Data przedstawiana jest w konwencji rr-mm-dd, natomiast czas jako gg:mm.
OSTRZEŻENIE: Prawidłowe ustawienie daty oraz czasu jest niezbędne do poprawnej pracy
miernika.
Ustawienia opcji pamięci wewnętrznej
Przy pomocy tej funkcji możliwe jest ustalanie interwału zapisu pamięci wartości
cząstkowych, oraz usuwanie zawartości obu pamięci (wartości cząstkowych lub zdarzeń).
3. Pamięć
↑
↓
OK
COF
Pierwszą z opcji ustawień pamięci jest ustalenie interwału, co jaki będzie następował
automatyczny zapis do pamięci wartości cząstkowych.
Interwał zapisu:
10 sek.
↑
↓
OK
COF
Wartość interwału zapisu wyrażana jest w sekundach. Jego wartość można zmieniać
w zakresie od 1 do 600 sekund (do 10 minut). Jeżeli przyjąć interwał zapisu np. 10 sekund,
to przy 4320 komórkach pamięć zapełni się po 12 godzinach.
Zmiany interwału dokonuje się za pomocą klawiszy ‘↑’ i ‘↓’, natomiast zatwierdza się go
klawiszem ‘OK’. Klawisz ‘COF’ służy do powrotu do poprzedniej opcji.
Po zatwierdzeniu wartości interwału zapisu przechodzimy do opcji kasowania pamięci:
Kasowanie:
Pamięć wartości
Pamięć zdarzeń
↑
↓
OK COF
Mamy możliwość oddzielnego kasowania pamięci wartości oraz pamięci zdarzeń. Wyboru
dokonujemy za pomocą klawiszy ‘↑’ lub ‘↓’. Kasowana będzie wyróżniona pamięć (miganie).
Zatwierdzamy wybór za pomocą przycisku ‘OK’. Klawisz ‘COF’ służy do powrotu do
poprzedniej opcji.
Po zatwierdzeniu pamięci do wykasowania miernik poprosi o potwierdzenie tej operacji:
Jesteś
pewien?
NIE TAK
14
Do wyboru mamy dwie odpowiedzi: ‘NIE’, jeśli chcemy zrezygnować z kasowania wybranej
pamięci, oraz ‘TAK’, jeśli chcemy dokonać wykasowania.
Podczas kasowania na wyświetlaczu pojawi się informacja o przeprowadzanej operacji.
UWAGA: Pamięć zasilana jest z głównego pakietu zasilającego i jeżeli z jakichkolwiek
powodów nastąpi jego rozłączenie, lub całkowite rozładowanie, to dane z pamięci
zostaną utracone (patrz także: Ustawianie zegara). Po ponownym załączeniu
zasilania komórki pamięci przyjmą wartości przypadkowe, dlatego dobrą praktyką
jest wtedy przeprowadzenie operacji kasowania obu pamięci, co pozwoli uniknąć
błędnych (przypadkowych) zapisów w pamięci.
Zmiana hasła użytkownika
Funkcja służy do modyfikacji kodu użytkownika niezbędnego do dostępu do funkcji
zaawansowanych.
4. Zmiana hasła
↑
↓
OK
COF
Po wejściu do funkcji miernik poprosi o podanie nowego hasła:
Podaj nowe
hasło:
0000
↑
↓
OK
→
Kod hasła wprowadzamy identycznie jak w przypadku podawania hasła przy wchodzeniu do
funkcji zaawansowanych (patrz wcześniejszy opis).
Po zatwierdzeniu podanego kodu przyciskiem ‘OK’ miernik poprosi jeszcze o potwierdzenie:
Potwierdź nowe
hasło:
0000
↑
↓
OK
→
Po ponownym wpisaniu hasła i zatwierdzeniu, jeśli poprzednio wpisane hasło było
identyczne, nowe hasło zostanie zapisane. Zapisanie nowego kodu (hasła) potwierdzone
zostanie komunikatem informacyjnym na wyświetlaczu.
W przypadku niezgodności we wpisanych hasłach pojawi się odpowiednia informacja
o błędzie i hasło nie zostanie zmienione.
UWAGA: Do obowiązków użytkownika należy zmiana, zapamiętanie i ochrona poufności
kodu.
15
Automatyczne zerowanie wskazań (autozerowanie)
Funkcja ta służy do wyzerowania wskazań dla wszystkich, mierzonych mediów (dla tlenu
wartość nie jest zerowana, tylko ustawiana na 20.9 %). Funkcja jest szczególnie przydatna
dla odchyleń (dodatnich lub ujemnych) związanych z dryftem temperaturowym czujników.
OSTRZEŻENIE: Zerowania wskazań należy dokonywać wyłącznie w czystym powietrzu, bez
obecności mierzonych gazów, oraz substancji zakłócających. W innym
przypadku wskazania miernika po wyzerowaniu mogą być nieprawidłowe.
UWAGA: Autozerowanie zdaje egzamin wyłącznie przy niewielkich odchyłkach wskazań
(±10 jednostek rozdzielczości wskazania). Przy większych odchyłkach należy
przeprowadzić zerowanie z poziomu funkcji kalibracji.
5. Autozerowanie
↑
↓
OK
COF
Po wybraniu funkcji autozerowania przyrząd poprosi o potwierdzenie operacji zerowania
wskazań:
Czy wyzerować
wskazania?
NIE TAK
Do wyboru mamy dwie odpowiedzi: ‘NIE’, jeśli rezygnujemy z zerowania wskazań, oraz
‘TAK’, jeśli chcemy dokonać wyzerowania.
Podczas zerowania na wyświetlaczu pojawia się komunikat informujący o zerowaniu
wskazań oraz słychać sygnał dźwiękowy.
Kalibracja miernika
Mając na uwadze, że miernik GasHunter jest przyrządem ratującym zdrowie i życie należy
ściśle przestrzegać terminów kalibracji oraz przeglądów okresowych. Producent zaleca, aby
kalibracji oraz przeglądów okresowych dokonywać przynajmniej co 6 miesięcy. Do dobrej
praktyki powinno należeć także przeprowadzanie, we własnym zakresie, testów
sprawdzających działanie miernika. Test taki powinien polegać na podaniu gazu testowego
o stężeniu powyżej ustawionego progu alarmowego i sprawdzeniu, czy reakcja przyrządu
jest prawidłowa. Test powinno się przeprowadzić dla każdego z mierzonych gazów. Przy
jakiejkolwiek nieprawidłowości należy skontaktować się z producentem lub autoryzowanym
serwisem.
Pełną kalibrację należy przeprowadzać wyłącznie atestowanymi gazami wzorcowymi.
Kalibracje i przeglądy należy dokonywać wyłącznie u producenta lub u jego autoryzowanego
serwisanta.
Aby zapobiec nieautoryzowanemu dostępowi do funkcji kalibracji, jest ona blokowana
dodatkowym hasłem serwisowym i nie jest dostępna dla użytkownika.
16
Konfiguracja miernika – wybór języka (dostępne od wersji oprogramowania GH.3.0)
Funkcja konfiguracyjna służy do zmian parametrów pracy i ustawień miernika. Dla
użytkownika dostępne są tylko wybrane opcje tej funkcji.
7. Konfiguracja
↑
↓
OK
COF
Po wejściu do funkcji konfiguracji mamy możliwość wyboru języka dla menu miernika:
Język:
Polski
↑
↓
OK
COF
Wyboru języka dokonujemy za pomocą klawiszy ‘↑’ i ‘↓’. Aktualny język jest wyświetlany.
Wybór zatwierdza się klawiszem ‘OK’. Jeśli dokonaliśmy zmiany języka, to na wyświetlaczu
pojawi się pytanie o potwierdzenie dokonanych zmian. Wtedy przyciskiem ‘TAK’ dokonujemy
zapamiętania wyboru nowego języka (wyświetli się informacja o zapisaniu), natomiast
przyciskiem ‘NIE’ anulujemy wprowadzone zmiany.
Klawisz ‘COF’ służy do wyjścia z opcji zmiany języka bez dokonywania zmian.
Współpraca z przystawką do pomiarów przepływowych
Opcjonalnie przyrząd może zostać wyposażony w przystawkę do pomiarów przepływowych
z pompką lub bez.
Przystawkę należy ułożyć na powierzchni miernika (zgodnie z rozmieszczeniem otworów
dyfuzyjnych czujników) i przykręcić za pomocą śruby znajdującej się na jej wierzchu
przystawki. Śrubę należy wkręcić w otwór mocowania znajdujący się na powierzchni
miernika, pomiędzy otworami dyfuzyjnymi czujników. Przystawkę należy przykręcać
szczelnie, ale z „wyczuciem”.
Króciec wlotowy, oznaczony strzałką, znajduje się po lewej stronie (przy wskaźniku
przepływu). Z prawej strony znajduje się króciec wylotowy. Do króćca wlotowego należy
podłączyć wąż dolotowy z sondą lub pompką (jeśli jest w zestawie).
Możliwa jest też praca bez pompki, jeśli gaz pobierany jest z nadciśnienia lub przepływ jest
wymuszony w inny sposób.
W celu dokonywania prawidłowych pomiarów wskaźnik przepływu powinien znajdować się
w połowie zakresu (musi istnieć możliwość regulacji przepływu, jeśli gaz pobierany jest
z nadciśnienia lub wymuszany w inny sposób).
UWAGA: Zaleca się, aby specyfika pracy miernika z przystawką została zawsze uzgodniona
z producentem lub dystrybutorem przyrządu.
17
Współpraca z komputerem
Miernik GasHunter przystosowany jest do współpracy z komputerem klasy PC, za pomocą
udostępnianego bezpłatnie oprogramowania ‘AlterPGM’ (oprogramowanie znajduje się na
stronie: www.altersa.pl). Z poziomu komputera możliwe jest monitorowanie wskazań
bieżących lub odczytywanie danych z obu pamięci przyrządu.
Do komunikacji z komputerem miernik wykorzystuje łączę optyczne w zakresie podczerwieni.
Komputer musi zostać wyposażony w specjalny interfejs do komunikacji w podczerwieni
RS-IR (wyposażenie dodatkowe).
Szczegółowy opis współpracy z komputerem znajduje się w systemie pomocy
oprogramowania.
ZALECENIA EKSPLOATACYJNE
W celu prawidłowej i bezawaryjnej pracy miernika należy przestrzegać uwag i ostrzeżeń
zamieszczonych na początku niniejszej instrukcji, oraz poniższych zaleceń dotyczących
eksploatacji przyrządu.
Ładowanie akumulatorów zasilających
OSTRZEŻENIE: Ładowanie akumulatorów zasilających wolno przeprowadzać wyłącznie
poza strefami zagrożenia wybuchowego!!!
Miernik zasilany jest ładowalnymi ogniwami NiMH. Stopień naładowania ogniw pokazywany
jest na wyświetlaczu w trybie pomiarowym (wyświetlanie wartości chwilowych). W przypadku
niskiego poziomu naładowania miernik zasygnalizuje to sygnałem dźwiękowym, oraz
odpowiednim komunikatem na wyświetlaczu. Rozładowanie ogniw także jest sygnalizowane
odpowiednim komunikatem, po którym miernik samoczynnie się wyłącza, w celu
zapobieżenia nadmiernemu rozładowaniu akumulatorów.
UWAGA: Nowy przyrząd posiada nieuformowane akumulatory. W celu ich prawidłowego
uformowania zalecane jest trzykrotne ich pełne naładowanie oraz rozładowanie
(podczas normalnej pracy). Początkowe okresy ładowania i rozładowania
nieuformowanych akumulatorów mogą być stosunkowo krótkie.
OSTRZEŻENIE: Akumulatory wolno ładować wyłącznie za pomocą dołączonej ładowarki.
Korzystanie z innych ładowarek grozi poważnym uszkodzeniem ogniw lub
całego miernika.
Proces ładowania należy przeprowadzać przy wyłączonym mierniku. Wtyk ładowarki należy
połączyć z gniazdem ładowania w mierniku a samą ładowarkę umieścić w gniazdku
sieciowym (230V AC/50Hz). Proces ładowania rozpocznie się po około 2-3 sekundach, co
sygnalizowane jest zapaleniem się diody w ładowarce. Czas pełnego ładowania
akumulatorów wynosi około 4-5 godzin. Ładowarka jest tak skonstruowana, że nie ma
niebezpieczeństwa przeładowania ogniw. Po naładowaniu automatycznie przełącza się
w tryb podtrzymywania stanu naładowania ogniw (gaśnie dioda LED).
Szczegółowa instrukcja obsługi ładowarki znajduje się w oddzielnej instrukcji.
UWAGA: Zaleca się, aby akumulatory przed ponownym ładowaniem były rozładowane
(komunikat o rozładowaniu na wyświetlaczu). Zapobiega to efektowi pamięci
w ogniwach i zmniejszaniu się przez to ich pojemności.
18
Czyszczenie przyrządu
Do czyszczenia zewnętrznej części miernika należy używać miękkiej, czystej szmatki (może
być lekko wilgotna). Nie wolno używać żadnych płynów czyszczących lub innych cieczy. Pod
żadnym pozorem nie wolno zanurzać miernika w wodzie lub innych cieczach. Należy
zwracać uwagę, aby bród nie dostawał się do otworów dyfuzyjnych czujników, gdyż może to
spowodować zabrudzenie spieku lub membran samych sensorów.
Okresowe przeglądy kalibracyjne i serwisowe
Warunkiem poprawnej pracy miernika jest dokonywanie okresowych przeglądów
kalibracyjnych i serwisowych. Zaleca się, aby przeglądy takie dokonywane były przynajmniej
raz na 6 miesięcy, bez względu na to jak często przyrząd jest użytkowany.
Przeglądy kalibracyjne i serwisowe należy dokonywać wyłącznie u producenta lub u jego
autoryzowanego serwisanta.
Nieprzestrzeganie zasad i terminów przeglądów kalibracyjnych i serwisowych może być
podstawą do zerwania umowy gwarancyjnej.
Do przeglądu należy oddawać kompletne urządzenie z całym wyposażeniem dodatkowym.
PODSTAWOWE PARAMETRY TECHNICZNE
Zasada pomiaru
Zakres pomiarowy
Rozdzielczość pomiaru
Czas reakcji (odpowiedzi) T90
Pobór gazu
Czas życia czujników
Indykacja pomiaru
Alarmy
Sygnalizacja alarmu
Natężenie sygnału akustycznego
Zakres temperatur pracy
Zakres wilgotności pracy
Zakres ciśnienia pracy
Graniczne temperatury
przechowywania
Zasilanie
Czas pracy ciągłej
Obudowa
Wymiary miernika
Waga miernika
Czasokres kalibracji
Cecha budowy
przeciwwybuchowej
Typ ochrony obudowy
Dodatkowe wyposażenie
Gazy wybuchowe: czujnik katalityczny
Tlen i gazy toksyczne: czujniki elektrochemiczne
Zgodnie ze specyfikacją czujników
Zgodnie ze specyfikacją czujników
Zgodnie ze specyfikacją czujników
Dyfuzyjny lub przepływowy (przystawka przepływowa)
Od 1,5 do 3 lat
Wyświetlacz LCD z podświetleniem
Ustawiane (dla tlenu na ubytek)
Akustyczno - optyczna
85dB/0,3m
-20 - +40°C
10 – 90%Rh bez kondensacji
80 – 120kPa
-20 - +40°C
4 x NiMH 1,2V/1500mAh
Min. 10 godzin
Vestamid L-R2-GF 25 (kolor czarny)
151x80x34
Około 400g
6 miesięcy
II 2G
Ex ia d IIC T4
IP54
Ładowarka akumulatorów typ LDR-10 (standard)
Ładowarka samochodowa typ LDR-10S (opcja)
Przystawka do pomiarów przepływowych (opcja)
Przystawka do komunikacji z komputerem (opcja)
19
SPECYFIKACJA CZUJNIKÓW POMIAROWYCH
Mierzone
medium
Gazy
wybuchowe
O2
CO
H2S
SO2
HCN
H2
H2
NH3
Typ
czujnika
NO
4P-90
EKP-1/N
4OX(2)
4CF
4H
4S
4HN
4HYT
H23E4%
NH33E
100SE
4NT
C2H4O
Cl2
Cl2
NO2
HCl
4ETO
4CL
Cl23E10
4ND
HCl3E30
THT
O3
Inne
Rozdzielczość
Zakres
100%DGW
100%DGW
25%Vol
500ppm
100ppm
20ppm
50ppm
1000ppm
4%V/V
50ppm
(100ppm)
200ppm
(250ppm)
20ppm
10ppm
5ppm
20ppm
30ppm
1%DGW
1%DGW
0,1%Vol
1ppm
0,1ppm
0,1ppm
≤0,5ppm
≤2ppm
0,01%V/V
1ppm
Czas
odpowiedzi
T90
<30sek (CH4)
<30sek (CH4)
<20sek
<30sek
<35sek
<40sek
<205sek
<95sek
<60sek
<60sek
Normalny
Normalny
Normalny
Normalny
Normalny
Normalny
Normalny
≤0,5ppm
<25sek
Z biasem
<125sek
<65sek
<60sek
<30sek
<75sek
Z biasem
Odwrotny
Odwrotny
Odwrotny
Z biasem
<35sek
<65sek
Z biasem
Odwrotny
0,1ppm
0,1ppm
≤0,05ppm
0,1ppm
1ppm
(≤0,7ppm)
THT3E50 50mg/m3
≤1,5mg/m3
O33E1
1ppm
≤0,02ppm
Według indywidualnych ustaleń
Uwagi
CZUŁOŚCI WZGLĘDNE CZUJNIKA KATALITYCZNEGO
Poniższa tabela przedstawia różnice w odpowiedziach czujnika gazów wybuchowych 4P-90
dla niektórych gazów palnych lub par, przy takim samym stężeniu %DGW. Tabela została
sporządzona w odniesieniu do sygnału dla metanu (=100).
Wartości podane w tabeli mogą służyć wyłącznie do celów pomocniczych. Do celów
pomiarowych przyrząd należy skalibrować odpowiednim medium.
Względna
czułość*
100
60
60
55
45
45
40
90
70
Gazy lub pary
Metan
Propan
n-Butan
n-Pentan
n-Heksan
n-Heptan
n-Oktan
Metanol
Etanol
Alkohol
izopropylowy
Acetylen
55
80
Gazy lub pary
Tlenek węgla
Aceton
Keton etylometylowy
Toluen
Octan etylu
Wodór
Amoniak**
Cykloheksan
Benzyna ołowiowa
Benzyna
bezołowiowa
Etylen
*
wartości zostały zaokrąglone do 5%
**
T90 dla amoniaku jest większe od pozostałych
20
Względna
czułość*
110
65
50
45
50
105
125
55
55
55
90
CZUŁOŚCI WZGLĘDNE CZUJNIKÓW ELEKTROCHEMICZNYCH
Poniższe tabele pokazują wpływ różnych gazów i par na wskazania poszczególnych
czujników elektrochemicznych. Tabele przedstawiają typowe wartości wskazań dla
konkretnych stężeń wymienionych mediów. Czujniki mogą także reagować na inne media,
nie wymienione w poniższych tabelach.
Wartości wskazań podane są w celach pomocniczych i nie należy ich traktować jako
parametry kalibracyjne.
Gaz/Pary
H2S
SO2
NO
NO2
Gaz/Pary
CO
SO2
NO
Gaz/Pary
CO
H2S
Gaz/Pary
CO
H2S
SO2
Gaz/Pary
CO
H2S
SO2
NO
NO2
Stężenie
15ppm
5ppm
35ppm
20ppm
Czujnik CO (4CF)
Wskazanie
Gaz/Pary
<0,5ppm
Cl2
0ppm
H2
<3ppm
Etylen
-1≤X≤+1ppm
Etanol
Stężenie
300ppm
5ppm
35ppm
Czujnik H2S (4H)
Wskazanie
Gaz/Pary
≤6ppm
H2
≈0,5ppm
NO2
<0,4ppm
Stężenie
1ppm
100ppm
100ppm
200ppm
Wskazanie
0ppm
<40ppm
<50ppm
0ppm
Stężenie
10000ppm
5ppm
Wskazanie
≤5ppm
-1ppm
Stężenie
300ppm
15ppm
Czujnik SO2 (4S)
Wskazanie
Gaz/Pary
<3ppm
NO
0ppm
NO2
Stężenie
35ppm
5ppm
Wskazanie
0ppm
≈-5ppm
Stężenie
300ppm
15ppm
20ppm
Czujnik HCN (4HN)
Wskazanie
Gaz/Pary
<15ppm
NO
≈90ppm
NO2
40<X<75ppm
Etylen
Stężenie
35ppm
5ppm
100ppm
Wskazanie
-28<X<0ppm
-20<X<-10ppm
<25ppm
Stężenie
300ppm
15ppm
5ppm
35ppm
5ppm
Czujnik H2 (4HYT)
Wskazanie
Gaz/Pary
≤60ppm
Cl2
<3ppm
HCN
0ppm
HCl
≈10ppm
Etylen
0ppm
Stężenie
1ppm
10ppm
5ppm
100ppm
Wskazanie
0ppm
≈3ppm
0ppm
≈80ppm
21
Gaz/Pary
NH3
AsH3
CO2
CO
Cl2
Etylen
Gaz/Pary
Alkohole
CO2
CO
Gaz/Pary
CO
SO2
Gaz/Pary
Czujnik H2 (H2 3E 4%)
Stężenie
Wskazanie
Gaz/Pary
Stężenie
100ppm
0ppm
HCN
20ppm
0,2ppm
0ppm
H2S
20ppm
1000ppm
0ppm
Izopropanol
1100ppm
100ppm
0ppm
CH4
1%
5ppm
0ppm
NO
100ppm
500ppm
b/d*
NO2
10ppm
* brak danych o wartości wskazania (efekt występuje)
** z zastosowaniem selektywnego filtra na czujniku
Czujnik NH3 (NH3 3E 100SE)
Stężenie
Wskazanie
Gaz/Pary
Stężenie
1000ppm
0ppm
HC
%zakresu
5000ppm
0ppm
H2
10000ppm
100ppm
0ppm
H2S
20ppm
* krótka ekspozycja gazu w niewielkim zakresie
Stężenie
300ppm
5ppm
Wskazanie
<1,5ppm
≈1,5ppm
Stężenie
Wskazanie
100%
≈10%
100%
≈40%
Stężenie
300ppm
15ppm
Czujnik Cl2 (4CL)
Wskazanie
Gaz/Pary
0ppm
SO2
-7,5≤X≤0ppm
NO
Stężenie
5ppm
35ppm
Wskazanie
0ppm
0ppm
Stężenie
100ppm
1ppm
1%
100ppm
2,4ppm
Czujnik Cl2 (Cl2 3E 10)
Wskazanie
Gaz/Pary
0ppm
H2
1ppm (teor.)
H2S
0ppm
NO2
0ppm
O3
0,55ppm
SO2
Stężenie
3000ppm
20ppm
10ppm
0,25ppm
20ppm
Wskazanie
0ppm
0,1ppm
4,5ppm
0,11ppm
0ppm
Stężenie
100%
Toluen
100%
Gaz/Pary
NH3
Br2
CO2
CO
ClO2
Wskazanie
0ppm
0ppm
2ppm*
Stężenie
5ppm
15ppm
Etanol
Gaz/Pary
CO
H2S
Czujnik NO (4NT)
Wskazanie
Gaz/Pary
0ppm
NO2
0ppm
H2S
Wskazanie
0ppm
44ppm**
b/d*
0ppm
0ppm
0ppm
Czujnik C2H4O (4ETO)
Wskazanie
Gaz/Pary
Keton etylo≈55%
metylowy
≈20%
CO
22
Gaz/Pary
CO
H2S
SO2
Gaz/Pary
Alkohole
NH3
AsH3
CO2
CO
Cl2
HBr
HC
Gaz/Pary
CO2
CO
COS
Etylen
HC
H2
Gaz/Pary
Br2
CO2
CO
Cl2
ClO2
N2H4
Stężenie
300ppm
15ppm
5ppm
Czujnik NO2 (4ND)
Wskazanie
Gaz/Pary
0ppm
NO
≈-1,2ppm
Cl2
0ppm
Stężenie
1000ppm
100ppm
0,2ppm
5000ppm
100ppm
5ppm
1ppm
%zakresu
Czujnik HCl (HCl 3E 30)
Wskazanie
Gaz/Pary
0ppm
H2
0,1ppm
HCN
0,7ppm
H2S
0ppm
NO
0ppm
N2
0,3ppm
NO2
1ppm
PH3
0ppm
SO2
Stężenie
35ppm
1ppm
Wskazanie
0ppm
≈1ppm
Stężenie
10000ppm
20ppm
20ppm
100ppm
100%
10ppm
0,1ppm
20ppm
Wskazanie
0ppm
7ppm
13ppm
45ppm
0ppm
0,3ppm
0,3ppm
8ppm
Czujnik THT (THT 3E 50)
Stężenie
Wskazanie
Gaz/Pary
Stężenie
3
5000ppm
0mg/m
H2S
20ppm
3
100ppm
2mg/m
Izopropanol
200ppm
3
1%
10mg/m
CH4
100%
1%
b/d*
N2
100%
3
%zakresu
0mg/m
Merkaptan
10mg/m3
3
butylowy
1%
0mg/m
* brak danych o wartości wskazania (efekt występuje)
** z zastosowaniem selektywnego filtra na czujniku
Wskazanie
0mg/m3**
400mg/m3
0mg/m3
0mg/m3
10mg/m3
Czujnik O3 (O3 3E 1)
Stężenie
Wskazanie
Gaz/Pary
Stężenie
Wskazanie
b/d*
b/d*
H2
3000ppm
0ppm
5000ppm
0ppm
H2S
20ppm
1,6ppm**
100ppm
0ppm
NO
100ppm
1ppm
1ppm
1,2ppm
N2
100%
0ppm
1ppm
1,5ppm
NO2
10ppm
6ppm
3ppm
-3ppm
* brak danych o wartości wskazania (efekt występuje)
** dłuższa ekspozycja może powodować utratę czułości czujnika
23
NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIA I GRANICE
WYBUCHOWOŚCI W POWIETRZU WYBRANYCH GAZÓW I PAR
Przedstawione w poniższej tabeli wartości podane zostały jako informacje pomocnicze.
Wartości NDS i NDSCh podane zostały na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych
stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U.02.217.1833)
wraz z późniejszymi zmianami.
Wartości DGW i GGW podane zostały na podstawie różnych źródeł, między innymi na
podstawie normy PN-EN 61779-1:2004/AP1:2005.
Wzór
Nazwa
Aceton
Acetylen
Alkohol n-butylowy
(butan-1-ol)
Alkohol etylowy
(etanol)
Alkohol
izopropylowy
(propan-2-ol)
Alkohol metylowy
(metanol)
Amoniak
Arsenowodór
(arsan)
Benzen
Benzyna
ekstrakcyjna
Benzyna lakowa
Bromowodór
Butan (n-butan)
Chlor
Chlorowodór
Cyjanowodór
Cykloheksan
Czterowodorotiofen
(THT)
Dwutlenek azotu
Dwutlenek siarki
Dwutlenek węgla
Etan
Etylen
Fenol
Fluor
Fluorowodór
Fosforowodór
(fosfan)
Fosgen
NDS
NDSCh DGW GGW
[mg/m3] [mg/m3] [%V/V] [%V/V]
Przybliżony współczynnik
przeliczeniowy
(20°C; 101,3kPa)
1ppm=mg/m3 1mg/m3=ppm
2,42
0,41
1,08
0,92
C3H6O
C2H2
600
-
1800
-
2,5
2,3
13,0
100,0
C4H10O
50
150
1,7
12,0
3,08
0,32
C2H6O
1900
-
3,1
19,0
1,92
0,52
C3H8O
900
1200
2,0
12,7
2,50
0,40
CH4O
100
300
5,5
38,0
1,33
0,75
NH3
14
28
15
33,6
0,71
1,41
AsH3
0,02
-
-
-
3,24
0,31
C6H6
1,6
-
1,2
8,6
3,25
0,31
-
500
1500
0,7
7,2
3,67
0,27
HBr
C4H10
Cl2
HCl
HCN
C6H12
300
1900
0,7
5
300
900
6,5*
3000
1,5
10
5*
1000
1,0
1,4
5,4
1,2
8,0
9,3
46,0
8,3
5,41
3,37
2,42
2,95
1,52
1,12
3,50
0,18
0,30
0,41
0,34
0,66
0,89
0,29
C4H8S
-
-
1,1
12,3
3,66
0,27
NO2
SO2
CO2
C2H6
C2H4
C6H6O
F2
HF
0,7
1,3
9000
7,8
0,05
0,5
1,5
2,7
27000
16
0,4
2
2,5
2,3
1,3
-
15,5
36
9,5
-
1,91
2,66
1,83
1,25
1,17
3,91
1,58
0,83
0,52
0,38
0,55
0,80
0,86
0,26
0,63
1,20
PH3
0,14
0,28
-
-
1,41
0,71
COCl2
0,08
0,16
-
-
4,11
0,24
24
Heksan (n-Heksan)
Heptan (n-Heptan)
Keton
etylometylowy
(butanon)
Ksylen
Metan
Octan butylu
Octan etylu
Oktan (n-Oktan)
Ozon
Pentan (n-Pentan)
Propan
Siarkowodór
Styren
Tlen
Tlenek azotu
Tlenek etylenu
(epoksyetan)
Tlenek węgla
Toluen
Wodór
C6H14
C7H16
72
1200
2000
1,0
1,1
8,4
6,7
3,58
4,17
0,28
0,24
C4H8O
450
900
1,8
10,0
3,00
0,33
C8H10
CH4
C6H12O2
C4H8O2
C8H18
O3
C5H12
C3H8
H2S
C8H8
O2
NO
100
200
200
1000
0,15
3000
1800
7
50
3,5
950
600
1800
14
200
7
1,0
4,4
1,3
2,2
0,8
1,4
1,7
4,0
1,1
-
7,6
17,0
7,5
11,0
6,5
7,8
10,9
45,5
8,0
-
4,42
0,67
4,83
3,67
4,75
2,00
3,00
1,83
1,42
4,33
1.33
1,25
0,23
1,50
0,21
0,27
0,21
0,50
0,33
0,55
0,71
0,23
0,75
0,80
C2H40
1
3
2,6
100,0
1,83
0,55
CO
C7H8
H2
23
100
-
117
10,9
200
1,1
4
* - NDSP
74,0
7,6
77,0
1,17
3,83
0,08
0,86
0,26
11,93
NDS – Najwyższe Dopuszczalne Stężenie – wartość średnia ważona stężenia, którego
oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego
tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie Pracy, przez okres
jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego
stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
NDSCh – Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Chwilowe – wartość średnia stężenia, które nie
powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli
występuje w środowisku pracy nie dłużej niż15 minut i nie częściej niż 2 razy
w czasie zmian roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina.
NDSP – Najwyższe Dopuszczalne Stężenie Pułapowe – wartość stężenia, która ze względu
na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy
przekroczona w żadnym momencie.
DGW – Dolna Granica Wybuchowości – stężenie objętościowe gazu palnego lub pary
w powietrzu, poniżej którego nie może powstać gazowa atmosfera wybuchowa.
GGW – Górna Granica Wybuchowości – stężenie objętościowe palnego gazu lub pary
w powietrzu, powyżej którego nie może powstać atmosfera wybuchowa.
25
TYPOWE USTERKI I SPOSOBY ICH USUWANIA
W poniższej tabeli zostały przedstawione typowe niedomagania, jakie mogą wystąpić
podczas użytkowania miernika, ich przyczyny oraz sposoby postępowania w przypadku ich
pojawienia się.
W przypadku wystąpienia innych usterek niż opisane poniżej należy skontaktować się
z dystrybutorem urządzenia, autoryzowanym serwisem producenta lub z bezpośrednio
z producentem.
Dokonywanie jakichkolwiek napraw we własnym zakresie jest zabronione i grozi
złamaniem warunków gwarancji.
Typowe niedomagania
Miernik nie daję się włączyć
Miernik aktywuje alarm zaraz
po włączeniu (w czystym
powietrzu)
Prawdopodobna przyczyna
Sposób usunięcia
Rozładowany akumulator
Naładować akumulator za
pomocą dołączonej ładowarki
Uszkodzony pakiet zasilający Skontaktować się z serwisem
lub sam miernik
producenta
Nieprawidłowo wykonana
Dokonać powtórnej kalibracji
kalibracja
miernika
Uszkodzony sensor
Skontaktować się z serwisem
producenta
Akumulator został całkowicie Ustawić zegar oraz
rozładowany
wykasować obie pamięci
Po inicjalizacji miernika na
wyświetlaczu pojawia się
napis „Wymagane ustawienie
czasu i daty”
Po inicjalizacji miernika na
Przekroczony został
wyświetlaczu pojawia się
czasokres kalibracji lub data
napis „Wymagana kalibracja kalibracji nie została zapisana
czujników”
Błędnie ustawiona aktualna
data
Miernik błędnie wskazuje
Wymagana kalibracja
stężenia gazu
czujników
Zużyty sensor
Dokonać kalibracji oraz
zapisać datę kalibracji
Skorygować ustawienia
zegara
Wykonać kalibrację miernika
Skontaktować się z serwisem
producenta
Zabrudzony otwór dyfuzyjny
Wyczyścić otwory dyfuzyjne
czujnika
czujników
Miernik nie aktywuje alarmów Niewłaściwie ustawione progi Skorygować ustawienia
alarmowe
progów alarmowych
Miernik samoczynnie się
Rozładowany akumulator
Naładować akumulator za
wyłącza
pomocą dołączonej ładowarki
26
WYKAZ CZĘŚĆI ZAMIENNYCH I OPCJONALNYCH
W celu zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności działania przyrządu zaleca się
używać wyłącznie części rekomendowanych przez producenta.
Wymianę części zamiennych w urządzeniu należy zlecać wyłącznie producentowi lub
jego autoryzowanemu serwisowi.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Oznaczenie
REV-M37
REV-M38
PG-9832
SENS_xxx
GH_BACK
GH_TOP
GH_WINDOW
GH_KLAW
LDR-10
RS_IR
GH_SOFT
Opis
Główny obwód elektroniczny miernika (kompletny)
Obwód elektroniczny zasilania miernika (kompletny)
Moduł wyświetlacza graficznego
Sensory poszczególnych mierzonych mediów (xxx – typ)
Dolna część obudowy (komplet z pakietem zasilania)
Górna część obudowy (komplet)
Okno diody alarmowej i transmitera IR
Klawiatura foliowa
Ładowarka do miernika
Konwerter RS-232/IrDA do komputera
Oprogramowanie komunikacyjne do komputera
27