Szybkie, ale jednolite usuwanie wilgoci z drewna

66
Technika i technologia
październik 2015
Szybkie, ale jednolite usuwanie wilgoci z drewna
Termiczna obróbka | Oszczędne i łagodne suszenie to ważna cecha suszarni próżniowej
Osuszanie poprzez kondensację i nagrzewanie wsadu
przez odzysk ciepła oznacza wysoką efektywność
energetyczną, o czym w Mszanie Górnej przekonuje się
nabywca suszarni próżniowej V-Premium firmy EBERL.
tekst i fot. Janusz Bekas
Choć Michał Jania, przejmujący obecnie
rodzinny tartak, który w Mszanie Górnej
k. Rabki (Małopolska) pracuje od 1993 r., nie
wyobraża sobie zrezygnowania z wielomiesięcznego sezonowania tarcicy na powietrzu
i jest przekonany, że taki surowiec ma lepsze
właściwości, to docenia też potrzebę pozbywania się wilgoci w suszarniach.
Rodzinna firma ma dwie komory firmy
Ekopol, jednak zwiększające się zapotrzebowanie na suszoną tarcicę konstrukcyjną
i budowlaną wymusiło powiększenie potencjału wytwórczego.
– Zastanawialiśmy się z rodzicami nad
zakupem kolejnej standardowej komory wykorzystującej do suszenia ciepło z kotłowni
– mówi Michał Jania. – Ponieważ przerabiamy dużo drewna dębowego, bukowego oraz
jesionu, modrzewia, świerku i oczywiście sosny, to analizowałem możliwości najefektywniejszego suszenia właśnie tarcicy liściastej,
której proces suszenia w tradycyjnej suszarni
trwa stosunkowo długo. Jest przez to dosyć
kosztowny, a jednocześnie wymaga dobrego
nadzoru. Zainteresowałem się między innymi suszarnią ciśnieniową firmy EBERL. Jest
trochę droższa od tradycyjnych, jednak – jak
przekonuje producent – niższe koszty suszenia szybko rekompensują ten wydatek.
Dlaczego właśnie
suszarnia próżniowa?
Dokonując wyboru suszarni, w firmie Tartacznictwo Alicja Jania chciano obniżyć
koszty suszenia oraz umożliwić sobie szybkie suszenie tarcic bukowych i dębowych.
Wszak mając w ofercie suszenie tarcicy,
czym ten tartak wyróżnia się w okolicy, gdzie
przecieranie surowca drzewnego realizowane jest w szarej strefie w co drugim zabudowaniu, często trzeba realizować pilne zlecenia, którym konkurencja nie jest w stanie
podołać ze względu na brak suszarni lub zbyt
długi czas suszenia.
Analiza różnych ofert przekonała właścicieli, że najlepszym rozwiązaniem będzie suszarnia próżniowa niemieckiej firmy
EBERL. Spotkanie ze współwłaścicielami
Przedstawicielstwa Firm Zagranicznych
Kubiak – Wasilewski, którzy prowadzą polskie przedstawicielstwo tej marki, pozwoREKLAMA
liło dokonać wyboru konkretnego modelu
takiej suszarni. Zaufano im, że najdogodniejszym modelem dla zakładu przecierają3
cego rocznie około 7 000 m3 surowca będzie W Mszanie Górnej stanęła suszarnia Eberl–Premium o kubaturze 20 m .
typ V-Premium 20/105, czyli wersja z systemem pompy ciepła, a więc niewymagająca wózków z wsadem odbywa się siłą dwóch ności drewna i w wizualizację, co pozwala
podłączenia ani do kotłowni, ani do sieci pracowników. Nie wymaga to jednak wiel- mi na sterowanie urządzeniem z domowego
wodociągowej. Wystarczy przyłącze elek- kiego wysiłku, bo toczą się one dosyć lekko komputera oraz na zdalne diagnozowanie
tryczne o mocy 21 kW.
po stalowej konstrukcji torowiska o długo- pracy suszarni przez firmę Eberl. Umożli– Gdy usłyszałem, że średnie zużycie ści około 15 m. Długość suszarni, wraz z to- wia to takim początkującym użytkownikom
energii na godzinę pracy suszarni w cyklu rowiskiem, wynosi 28,22 m.
„spokojny sen”. Mam bowiem pewność, że
suszenia wynosi 4 kW, to uznałem, że nie ma
w pierwszym etapie „czuwa” nadzór doco się zastanawiać i zdecydowaliśmy się na tę Pełen odzysk ciepła
stawcy. Jest to tym bardziej istotne, że w naZanim wywieziono wysuszoną tarcicę pod szym przypadku mamy do czynienia z różsuszarnię – tłumaczy młody właściciel.
wiatę i dowieziono nową partię, tym razem norodnością wymiarów desek, a więc bardzo
Warto sezonować tarcicę
tarcicy dębowej, mogliśmy spokojnie zajrzeć nieregularnym sztaplowaniem drewna, co
Nierzucająca się w oczy suszarnia w kształcie do środka komory i obejrzeć jej poszczegól- stwarza problemy w tradycyjnych suszarwalca pracuje w tym tartaku od około dwóch ne elementy. W komorze wsadu dostrzega niach. W suszarni firmy Eberl nie ma tego
miesięcy, a pierwsze cykle suszenia w pełni się szczeliny nawiewowe i termiczną izo- problemu. Zawsze zagwarantowany mam
potwierdzają walory próżniowego suszenia, lację, natomiast więcej do zobaczenia jest także samodzielny dostęp do swojej suszarni
które naprawdę jest szybkie.
w zabudowanym z drugiej strony komory przez komputer lub smartfon. No i urządzeMamy szczęście, bo gdy wczesnym po- pomieszczeniu sterowania. Jest to w pełni nie jest nowe, sprawdzone w wielu zachodpołudniem podchodzimy do suszarni, go- zaizolowane pomieszczenie, z zamykany- nich i krajowych tartakach.
spodarz słyszy sygnał oznajmiający zakoń- mi drzwiami, oświetleniem, czujnikiem
czenie procesu suszenia belek do wilgotności temperatury oraz wentylacją. Znajdują się Nagrzewanie drewna
około 17 proc. Czekamy chwilę, aż system au- w nim, chronione przed mrozem, pompa tylko na początku
tomatycznie zwolni okrągłą zasuwę pokry- próżniowa, zbiornik kondensatu, chłodnica – W suszarni próżniowej typu V-Premium,
wy komory suszenia. Gospodarz ją otwiera i szafa układu automatycznego sterowania kiedy drzwi komory zostają hermetycznie
zamknięte, drewno jest nagrzewane na sai przywołuje dwóch pracowników, żeby wy- nafaszerowana elektroniką.
ciągnęli z wnętrza wypełnionej komory wóModel V-Premium posiada opatentowa- mym początku procesu suszenia za pomocą
zek wyładowany krawędziakami. Są ciepłe ny, wydajny energetycznie system 100-proc. standardowej elektrycznej nagrzewnicy
i na pewno mają wymaganą wilgotność, gdyż odzysku ciepła podczas całego procesu i stąd – tłumaczy Krzysztof Wasilewski, współinaczej automatyczne sterowanie nie zakoń- nie ma konieczności podłączenia suszarni do właściciel firmy PFZ Kubiak – Wasilewski. –
czyłoby procesu suszenia.
zewnętrznego źródła ciepła. Potrzebny jest W komorze zostaje wytworzona częściowa
– Wczoraj załadowaliśmy, dzisiaj już wy- tylko prąd i elastyczność w wyborze miejsca próżnia i rozpoczyna się proces suszenia.
ciągamy – mówi gospodarz. – Drewno miało posadowienia. Dzięki mrozoodpornej, zin- Następnie pompa ciepła umieszczona wewilgotność 33 proc., a dzisiaj ma już 17 proc. tegrowanej zabudowie sterowni, suszarnia wnątrz komory, w strumieniu nawiewania,
przejmuje zadanie ciągłego odzyskiwania
i może jechać do klienta. Gdy tarcica dębowa może stać na zewnątrz.
jest przesezonowana przez rok i ma wilgotNabywcy z Mszany Górnej zdecydowali ciepła. Suszarnia posiada po obu bokach
ność w granicach 30 proc., to przekonaliśmy się na suszarnię o łącznej kubaturze 20,1 m3. komory specjalnej konstrukcji kanały posię, iż proces suszenia trwa 10 dni do wilgot- Wymiary komory wsadu, a więc też sztapla wietrzne, dzięki którym za pomocą szczelin
ności 18 proc. Ale tarcica, która była sezono- tarcicy wynoszą: długość – 10,6 m, szerokość powietrznych dokonywane jest dokładne,
poprzeczne owiewanie wsadu znajdującewana pół roku, osiągnęła oczekiwaną wilgot- – 1,25 m, wysokość – 1,58 m.
– Dzisiaj bym jednak wybrał suszarnię go się w komorze. Klapy rewersyjne reguność w ciągu dwóch tygodni suszenia.
Drewno poddane obróbce jest ułożone o szerokości większej o 15 cm – tłumaczy larnie zmieniają kierunek napowietrzania,
na wózku, przy czym wsad przygotowywany Michał Jania. – Ponieważ kiedyś tarcicę co zapewnia bardzo dokładne suszenie
jest w tradycyjny sposób, z zastosowaniem do sezonowania układaliśmy w szerszych z każdej strony wsadu. Jeśli system suszesztaplach, to nie mieszczą się w komorze nia stwierdzi konieczność nawilżenia klidrewnianych przekładek.
Ponieważ nie zdecydowano się na wy- i musimy je przekładać. Teraz sztaple do- matu w komorze, wykorzystuje do tego celu
posażenie suszarni w automatyczną wcią- stosowujemy do wymiarów suszarni. Jestem skroploną wilgoć ze zbiornika kondensatu.
garkę wsadu do komory, sterowaną za po- zadowolony z tego, że system sterowania Oszczędne wentylatory na końcu komory
mocą pilota, więc wwiezienie, jak i wyjazd wyposażony jest w radiowy pomiar wilgot- rozdzielają równomiernie nawiew poprzez
boczne kanały powietrzne na wsad drewna. Występuje równomierne napowietrzanie poprzeczne na całej długości komory,
niepotrzebne są osłony przy niewypełnionej w pełni komorze wsadu, nie ma różnych
stref klimatycznych w komorze, a suszenie
jest równomierne, bez gniazd wilgoci. Dzięki
obniżeniu ciśnienia obniża się temperatura
wrzenia wody i dzięki temu osiąga się szybkie i łagodne suszenie, bo usuwanie wilgoci
z drewna jest jednolite. Kanałem ssącym, który prowadzi wilgotne powietrze, wraca ono
z powrotem do końca komory. Wilgoć z powietrza zostaje skroplona. Oddzielony kondensat zbierany jest w zbiorniku. Powietrze
zostaje ponownie podgrzane w wymienniku
ciepła, a następnie skierowane z powrotem
do przestrzeni suszącej.
W takiej energooszczędnej suszarni
wsad drewna ogrzewany jest zatem tylko
pierwszy raz, bo wytworzone do suszenia
ciepło nie ulatuje bezpowrotnie na zewnątrz,
lecz jest odzyskiwane przez zespół pompy
cieplnej i z powrotem kierowane do procesu
suszenia. Niska temperatura wrzenia wody
(około 40-45° C) w wytworzonej próżni pozwala na delikatny i łagodny proces suszenia,
a co za tym idzie – na uzyskanie wysuszonego produktu o bardzo wysokiej jakości. Czas
suszenia jest kilkakrotnie krótszy w stosunku do procesu tradycyjnego, no i suszarnia
nie emituje żadnych zanieczyszczeń.
Ponieważ suszarnia w tartaku Alicji Jani
została wyposażona w radiowy pomiar wilgotności drewna, oszczędza się sporo czasu
przy przygotowywaniu wsadu, eliminuje
się także problemy z uszkodzeniami kabla
występującymi w przypadku stosowania
pomiaru przewodowego. Do dyspozycji jest
sześć poręcznych mierników wilgotności,
które po rozmieszczeniu w drewnie przekazują drogą radiową mierzone wartości do
odbiornika i do sterowania.
Proces ekologiczny
i ekonomiczny
– Suszarnia Eberl przeprowadza nie tylko
suszenie różnych gatunków drewna – dodaje Krzysztof Wasilewski – ponieważ posiada też programy obróbki termicznej drewna
opakowaniowego oraz parzenia drewna.
Warto też wspomnieć o innych walorach suszarni Eberl, z których wszyscy użytkownicy
są bardzo zadowoleni. Otóż producent ma
europejski patent za rozwiązanie obejmujące pompę ciepła w środku suszarni, specjalnie zaprojektowane kanały powietrzne
dla zapewnienia równomiernego i dokładnego napowietrzania wsadu i za obieg rewersyjny, dzięki czemu wsad jest owiewany
naprzemiennie z obu stron. Doceniana jest
bardzo trwała konstrukcja zbiornika ze
szlachetnej stali kwasoodpornej. Nie bez
znaczenia jest brak konieczności posiadania kotłowni czy brak trwałego umocowania suszarni z podłożem, co umożliwia jej
łatwe przestawienie, bez konieczności wykonywania fundamentu, a jedynie wymaga wylania płyty lub zrobienia wąskich betonowych punktów podparcia pod nogi. Do
uruchomienia suszarni konieczne jest jedynie podłączenie prądu, a ponieważ dociera
ona od producenta całkowicie zmontowana, z wszystkimi instalacjami, to jej montaż
i uruchomienie następuje w jednym dniu.
Tak też było w Mszanie Górnej.
– Mogę potwierdzić, że proces suszenia
jest jak najbardziej ekonomiczny – zapewnia Alicja Jania, kierująca jeszcze zakładem. – Trociny możemy sprzedać, a nie
spalać w kotłowni i mieć problemy z ochroną środowiska, szczególnie w naszym regionie, blisko uzdrowiskowej Rabki.
– Trudno o bardziej ekologiczne i ekonomiczne rozwiązanie niż pompa ciepła –
dodaje syn Michał. – System praktycznie
bezobsługowy nie wymusza zatrudniania
pracownika czy specjalnego szkolenia
którejś z dziesięciu zatrudnionych osób.
Wystarczy tylko wybrać gatunek drewna,
określić jego grubość, żądaną wilgotność
końcową, a następnie wcisnąć przycisk
START i o resztę zatroszczy się sam system sterowania pracą suszarni. Bezkablowy pomiar wilgotności drewna eliminuje
czasochłonne rozkładanie przewodów do
łączenia czujek. Po podłączeniu nadajnika
do elektrod dane są przekazywane drogą
radiową do sterowania. l