NOTATKA ZE SPOTKANIA GRUPY WODNEJ 29.09.2016

Stowarzyszenie Gmin Rzeczypospolitej Polskiej Euroregion Bałtyk
NOTATKA ZE SPOTKANIA
Dotyczy: Pierwsze spotkanie seminaryjno-warsztatowe Grupy zadaniowej ds. Wody przy Stowarzyszeniu Gmin
RP Euroregion Bałtyk ukierunkowane na aktywizację i ściślejszą współpracę samorządów oraz podmiotów i
instytucji z regionu w dziedzinie realizacji zadań i pomysłów z zakresu dbałości o stan wód śródlądowych i
morskich.
Grupę współtworzą przedstawiciele j.s.t. oraz instytucji, przedsiębiorstw z miast i gmin: Gdańsk, Sopot, Gdynia,
Elbląg, Słupsk, Kętrzyn, Malbork, Mikołajki Pomorskie, Braniewo, Sępopol, Bartoszyce, Bisztynek, Młynary,
Braniewa, Malbork, Pszczółki
Data działania: 29.09.2016 r.
Miejsce: Stowarzyszenie Gmin ul. Stary Rynek 25, 82-300 Elbląg – III piętro, sala konferencyjna 300
_______________________________________________________________________
W spotkaniu oprócz przedstawicieli pracowników samorządów gminnych, instytucji i przedsiębiorstw wodnych
zainteresowanych współpracą, w tym współpracą międzynarodową oraz pracą projektową brali udział
przedstawiciele gmin nie-członkowskich z regionu z Kobylnicy i Dobrego Miasta, którzy chcieli zapoznać się ze
specyfiką działania powstającej przy Stowarzyszeniu grupy zadaniowej ds. Wody.
Spotkanie miało charakter seminaryjny – w pierwszej części miały miejsce prezentacje,
w tym przedstawienie działalności Stowarzyszenia Gmin RP Euroregion Bałtyk dokonane przez Dyrektor
Sekretariatu Małgorzatę Samusjew oraz Sebastiana Magier Kierownika Stałego Międzynarodowego Sekretariatu
Euroregionu Bałtyk, który przekazał podstawowe informacje o międzynarodowej działalności Euroregionu i
grupy wodnej ERB. W tej części spotkania miały miejsce również prezentacje: organizacji pełniącej rolę
eksperta merytorycznego grupy - Gdańskiej Infrastruktury Wodociągowo-Kanalizacyjnej Sp. z o.o. (jednego z
współinicjatorów spotkania) prowadzoną przez Prezesa Spółki P. Jacka Skarbek oraz Jacka Kaszubowskiego
Kierownika Działu Planowania, a także przedstawiciela kilku gmin członkowskich Stowarzyszenia - Panią
Barbarę Mulik – doradcy ds. bezpieczeństwa i jakości wody. Druga część spotkania miała charakter warsztatowy
i oparta była na swobodnej dyskusji uczestników: ich wzajemnej autoprezentacji oraz krótkiego opisu sfery
działalności w tym oczekiwań wobec pozostałych członków grupy i Stowarzyszenia, identyfikacji potrzeb
zebranych i obszarów zainteresowań przyszłych prac grupy, wspólnych wyzwań i inicjatyw, które można
realizować wspólnie oraz sposobów rozwiązywania problemów na poziomie lokalnym oraz międzynarodowym.
Wystąpienia w pierwszej części spotkania miały na celu zapoznanie zebranych z tematyką działalności grupy
oraz ukazanie szeroko rozumianej problematyki dot. wód i ich ochrony z dwóch perspektyw: zarówno wyzwań,
zadań, doświadczeń i problemów z jakimi mierzą się podmioty i instytucje w dużych miast, oraz z drugiej strony
instytucje i pracownicy gminni i komunalni z małych miejscowości, w tym miejscowości wiejskich z regionu
województw warmińsko-mazurskiego oraz pomorskiego.
W trakcie spotkania reprezentanci Gdańskiej Infrastruktury Wodno-Kanalizacyjnej przedstawili zakres swojej
działalności, podzielili się swoimi doświadczeniami oraz zaprezentowali informacje dotyczące udziału w dwóch
projektach NonHazCity (Non Hazardous City) and IWAMA (Interactive Water Management) z możliwością
partycypacji podmiotów tworzących grupę.
Celem projektu NonHazCity - jest znalezienie innowacyjnych rozwiązań w zakresie zarządzania w celu
zminimalizowania emisji szkodliwych substancji z obszarów miejskich do Morza Bałtyckiego. GIWK zamierza
przeprowadzić szeroką akcję edukacyjną dla mieszkańców małych i średnich przedsiębiorstw oraz instytucji
miejskich na temat substancji chemicznych obecnych w codziennym życiu oraz sposobach jak te substancje
mogą być zastąpione
Celem projektu IWAMA - jest poprawa gospodarki ściekowej w Regionie Morza Bałtyckiego (zmniejszenie
dopływu substancji odżywczych do Morza) poprzez rozwój potencjału operatorów oczyszczalni ścieków i
realizacji inwestycji pilotażowych w zakresie efektywności energetycznej i radzenia sobie z osadami.
W tej części spotkania zostały również przedstawione korzyści jakie daje szeroko rozumiana współpraca w
ramach wspólnych projektów podmiotów tworzących grupę w tym efekty twarde: dostęp do technologii i
rozwiązań, badanie nowoczesnych technologii i ich testowanie, inwestycje, oraz efekty miękkie jak nowe
kontakty międzynarodowe, wymiana doświadczeń, rozwój wiedzy oraz umiejętności i zdolności pracowników.
W trakcie spotkania został poruszony przez eksperta ds. Wody – Panią Barbarę Mulik szereg tematów
związanych z zaopatrzeniem w wodę w małych gminach, zwłaszcza problemy i wyzwania, przed jakimi stoją te
podmioty w tym:
Wyzwania:
- ocena zagrożeń o której mowa w nowelizacji dyrektywy 98/83/WE (DWD);
- minimalizowanie ryzyka od ujęcia do kranu – współpraca wszystkich interesariuszy;
- zagrożenie obecnością substancji chemicznych innych niż określone w DWD;
- zagrożenia związane ze zmianami klimatycznymi (powodzie i susze);
- stan techniczny infrastruktury (sieci wodociągowe);
- dostępność wody w cenie akceptowalnej przez konsumenta
Bariery:
- jakość wody ujmowanej;
- problemów w obszarze uzdatniania wody;
- dystrybucji wody w tym problemów z nierozpoznanym stanem technicznym infrastruktury podziemnej;
- problemy i wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi;
- problemy z nadzorem właścicielskim, w tym brakiem odpowiednich regulacji prawnych, wytycznych,
procedur, specjalistycznej kadry i środków finansowych na zakup stosownych usług;
- problemy związane z informowaniem konsumentów;
W części warsztatowej zostały poruszone następujące problemy i oczekiwania zebranych dotyczące
obecnej jak i przyszłej działalności grupy oraz realizacji wspólnych projektów:
- problematyka wyznaczania stref ochrony pośredniej ujęć wody przeznaczonej do spożycia
- modernizacja stacji uzdatniania wody oraz związanych z tym problemów zwłaszcza w małych gminach
wiejskich, w dziedzinie środków na wkład własny, wiedzy na temat pozyskiwania środków, pisania projektów,
racjonalizacji systemów zaopatrzenia, konsolidacji małych wodociągów, wyłączania nierentownych SUW.
- inwentaryzacja, modernizacja sieci dystrybucyjnej, wprowadzanie inteligentnych systemów zarządzania
dostawami wody opartych na modelach hydraulicznych, opomiarowaniu przepływów i sprzedaży.
Innymi obszarami zainteresowania były:
- minimalizacja strat wody;
- szeroko rozumiana gospodarka osadowa;
- konsolidacja wiedzy i doświadczenia związanego z zaopatrywaniem w wodę,
- dziedzina monitoringu hydrologicznego;
- edukacja w dziedzinie wody;
- wprowadzanie nowoczesnych metod i narzędzi zarządzania;
- edukacja w dziedzinie wody, w tym obecność w mediach społecznościowych – wykorzystywanie
nowoczesnych kanałów informacji;
- metody zarządzania wodami opadowymi w tym metody, sposoby i narzędzia związane z oczyszczaniem wód
płynących;
- melioracja i modernizacja sieci wodnych;
- edukacja gminna, regionalna, centralna oraz rozwój współpracy w dziedzinie wody na wszystkich szczeblach
podmiotów zaangażowanych.
Ważna obszarem wskazanym przez uczestników była również bliska współpraca podmiotów dotycząca w
szczególności wzajemnej informacji i podejmowania wspólnych, najodpowiedniejszych dla danej sytuacji
decyzji oraz szeroko rozumianego współdziałania wszystkich podmiotów i decydentów (od szczebla lokalnego,
regionalnego, centralnego oraz międzynarodowego) zaangażowanych i odpowiedzialnych za zaopatrzenie w
wodę (gmin), dostawców wody, organów nadzorujących jakość wody oraz właścicieli i administratorów
budynków.
W trakcie dyskusji w ramach warsztatu został poruszony temat wspólnego projektu, który mógłby
zostać zrealizowany w partnerstwie zagranicznym dot. realizacja projektu w dziedzinie monitoringu wód
podziemnych jako obszaru największego zainteresowania. Jest on zgodny z ideą projektu realizowanego przez
GIWK pt. „Ocena stanu dynamiki i jakości wód podziemnych na terenie Gdańska, Sopotu i Gminy Pruszcz
Gdański”, który stanowi inspirację dla członków grupy. Obszarem przyszłych prac projektowych mógłby stać
się obszar w zakresie oceny i diagnozy stanu zasobów eksploatacyjnych i ich jakości, inwentaryzacji,
modernizacji sieci dystrybucyjnej, wprowadzaniu inteligentnych systemów zarządzania dostawami wody
opartych na modelach hydraulicznych, opomiarowaniu przepływów i sprzedaży. Pozwoli to na
zminimalizowanie strat wody, oszczędność wody i energii, racjonalizację kosztów i cen oraz poprawę
bezpieczeństwa wody (dostępność, ciśnienie, jakość wody)
Wszyscy obecni przedstawiciele wyrazili zainteresowanie również obszarem działań projektowych w
dziedzinie geomonitoringu (monitoring jakościowy i ilościowy) - systemami monitorowania stanu wód
podziemnych służących zbiorowemu zaopatrzeniu w wodę oraz monitorowaniu wpływu zidentyfikowanych
zagrożeń na wybranym terenie, któremu została poświęcona znaczna część warsztatów, które poprowadzili
przedstawiciele GIWK prezentując informacje o systemie monitorowania stanu wód podziemnych w Gdańsku,
Sopocie i Gminie Pruszcz Gdański.
Dodatkowym efektem spotkania jest jednomyślne zgłoszenie przez wszystkich obecnych oraz deklaracja i
decyzja o wyznaczeniu przedstawiciela Gdańskiej Infrastruktury Wodno-Kanalizacyjnej jako reprezentanta
grupy zadaniowej ds. wody przy Stowarzyszenia Gmin RP Euroregionu Bałtyk do współpracy w ramach Grupy
Zadaniowej ERB ds. Wody, która istnieje w strukturze międzynarodowej skupiając wszystkie regiony
członkowskie Euroregionu Bałtyk. Jest to o tyle cenne, iż obecnie Stowarzyszenie nie posiada aktualnie swojego
stałego łącznika i przedstawiciela w pracach tej grupy.
Bieżącą obsługą działalności grupy, w tym kwestiami administracyjnymi zajmie się stowarzyszenie Gmin RP
Euroregion Bałtyk. Udział w takiej grupie jest bezpłatny – warunek członkostwo samorządu w Stowarzyszeniu.
Koszty związane z komunikacją, koordynacja działań przedstawicieli, obsługa merytoryczna i finansowa
powstałych wspólnych projektów finansowane będą z zasobów Stowarzyszenia (np. organizacją prac grupy,
wewnętrzna komunikacja, pośrednictwo lidera grupy i jego udział w pracach międzynarodowej grupy ds. wody
przy ERB) oraz przy udziale samorządów (np. organizacja konferencji w danej jednostce, wizyt studyjnych
przedstawicieli, koszty transportu przedstawicieli i ich udziału w międzynarodowych targach, konferencjach,
przejazd przedstawicieli na posiedzenia grupy.
Kolejne spotkanie grupy zostało zaplanowane na początek roku 2017.