w NOWYM TARGU

MASTERPLAN
Analiza uruchomienia
lotniska komunikacyjnego
w NOWYM TARGU
Marek Fryźlewicz
« Geneza projektu
Nowy Targ już od czasów 20-lecia międzywojennego XX wie-
»
»
Długość geograficzna:
20°03’01,05' E
Wzniesienie n.p.m.:
628,00 m
ku dysponuje lotniskiem sportowym o nawierzchni darniowej,
(ARP wg WGS-84 -650,11m)
będącym znanym w całej Polsce miejscem szkoleń w zakresie
Powierzchnia lotniska wynosi 128,25 ha.
różnych dyscyplin sportów lotniczych.
A. 2.2 Klasyfikacja istniejącego lotniska
Ze względu na istniejący potencjał rozwojowy terenu lotniska
Lotnisko w Nowym Targu jest lotniskiem naziemnym,
miasto Nowy Targ postanowiło dokonać analizy uruchomienia
lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu z uwzględnieniem
o charakterze i zakresie użytkowania ruchu nieregularnego.
Lotnisko posiada dwie, krzyżujące się drogi startowe o na-
szans i ryzyka oraz opracowaniem biznesplanu.
Lotnisko komunikacyjne miałoby powstać na bazie istnieją-
wierzchni darniowej. Podstawowe parametry lotniska w Nowym Targu przedstawia tabela 1.
cego lotniska sportowego.
W ramach tego opracowania dokonano szczegółowego opisu
« A. 4 Koncepcja budowy lotniska
terenu lotniska, wraz z przedstawieniem danych meteorologicz-
komunikacyjnego
nych, sporządzono etapową koncepcję rozwoju lotniska wraz
z przylegającą do niego infrastrukturą, przedstawiono alternatyw-
Koncepcja budowy lotniska komunikacyjnego w Nowym
ną propozycję lokalizacyjną oraz dokonano stosownych analiz: fi-
Targu oparta jest na wykorzystaniu terenu istniejącego lotni-
nansowej, ekonomicznej, środowiskowej oraz SWOT.
ska i zlokalizowaniu na tym terenie portu lotniczego, wyposa-
Tabela 1. Podstawowe parametry lotniska w Nowym Targu – stan obecny
żonego w główną drogę startową o nawierzchni sztucznej,
o orientacji pokrywającej się z orientacją dzisiejszej GDS,
sieć dróg kołowania oraz infrastrukturę lotniskową.
Określenie
Parametr
Kod referencyjny lotniska wg ICAO
2B
Rodzaj przyjmowanych statków powietrznych
Samoloty klasy B i szybowce
Rodzaj nawierzchni
Podatna
Liczba dróg startowych
2
Wymiary głównej drogi startowej – GDS
1680 m x 50 m
Wymiary drogi startowej – DS-1
680 m x 50 m
wstałyby drogi startowe, sieć dróg kołowania w ograniczonym
Podejście przyrządowe
Nieprecyzyjne
zakresie, płyta postojowa w ograniczonym zakresie. Obsługa
Kategoria ochrony przeciwpożarowej
Nie ma
lotniska odbywałaby się z wykorzystaniem istniejących obiek-
Proponuje się dwuetapową budowę lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu, na bazie istniejącego lotniska sportowego. Kolejne etapy budowy lotniska byłyby realizowane:
»
»
Etap I – do końca 2010 r.,
Etap II – do końca 2015 r.
Etap I byłby realizowany dwufazowo. W fazie pierwszej po-
tów, które po zakończeniu realizacji drugiej fazy, polegającej na
« A. 2 Istniejące lotnisko
budowie terminalu w ograniczonym zakresie oraz hangaru i budynku straży pożarnej i wieży, zostałyby wyburzone.
A. 2.1 Położenie lotniska
A. 4.1 Zakres poszczególnych etapów realizacyjnych
Województwo:
małopolskie,
Powiat:
nowotarski,
A. 4.1.1 Etap I
Gmina:
Miasto Nowy Targ
Po zakończeniu realizacji etapu I, lotnisko w Nowym Targu
Lotnisko w Nowym Targu, posiadające nazwę „Nowy Targ”
posiadałoby parametry wymienione w tabeli 2.
zlokalizowane jest w południowo-wschodniej części miasta Nowy Targ, w pobliżu drogi krajowej nr 49 Nowy Targ – przejście
Etap II
graniczne w Jurgowie.
Po zakończeniu drugiego etapu, do końca roku 2015, lot-
Punkt odniesienia lotniska zlokalizowany jest:
»
28
«
LOTNISKO
Szerokość geograficzna:
49°27’45,46' N
nisko w Nowym Targu posiadałoby parametry wymienione
w tabeli 3.
MASTERPLAN
« A. 4.2 Alternatywne lokalizacje
Etap I realizacji lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu – faza pierwsza
lotniska
Miasto Nowy Targ nie dysponuje żadnymi terenami wolnymi
o powierzchni i konfiguracji terenu umożliwiającej realizację portu lotniczego w innym miejscu. Całkowita zmiana lokalizacji terenu lotniska wiązałaby się z jego przeniesieniem na teren innej
gminy. W wariancie takim rozpatrywać można wyłącznie dwie
opcje lokalizacyjne:
»
Teren gminy Nowy Targ, znajdujący się po przeciwnej,
wschodniej stronie drogi krajowej nr 49 Nowy Targ – przejście graniczne w Jurgowie
»
Teren na pograniczu gmin Nowy Targ oraz Czarny Dunajec,
rozciągający się pomiędzy Rogoźnikiem a Starem Bystrem,
na południe od drogi wojewódzkiej nr 957 Nowy Targ–
–Czarny Dunajec.
Zasadniczo należy rozważyć opcję alternatywną dla rozpatry-
wanej lokalizacji lotniska, polegającą na obróceniu kierunku drogi startowej w wypadku, gdy istniejące obecnie kierunki wzlotów
i lądowań nie musiałyby zostać zachowane. Z powodu niewielkiej
odległości od miasta (ok. 1000 m) przewidywać należy powstanie konfliktów uwarunkowanych ograniczeniami w możliwej zabudowie oraz hałasem lotniczym. Mniej konfliktów powodowałoby
zlokalizowanie pasa startowego w kierunku ok. 220° / 040°, co
oznacza takie obrócenie drogi startowej, że kierunek podejścia
do lotniska oraz wznoszenia statków powietrznych przebiegałby
na linii Bańska Wyżna, Szaflary – Waksmund, Turbacz.
« A. 5 Analiza finansowa
i ekonomiczna
Celem analizy finansowej było przedstawienie informacji na
Etap I realizacji lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu – faza druga
temat przewidywanych przychodów i kosztów realizowanej inwestycji w wartościach mierzalnych oraz całościowej struktury
czasowej dotyczącej przepływów finansowych przedmiotowej
inwestycji. Na zakres analizy finansowej składały się następujące etapy.
Po pierwsze, określono czas inwestycji, odpowiedni do
ekonomicznego cyklu życia inwestycji i na tyle długi, aby
można było wyjaśnić oraz przedstawić długookresowy
wpływ.
Po drugie, scharakteryzowano fizyczne przychody i koszty
w stosunku rocznym, związane z inwestycją, po jej oddaniu do
użytkowania.
Po trzecie, zanalizowano przychody ekonomiczne i wyrażono
je w wartościach mierzalnych. Ostatecznie przedstawiono oszacowanie finansowej stopy zwrotu (FRR) projektu oraz oszacowanie ekonomicznej stopy zwrotu (ERR) projektu.
W ujęciu ekonomicznym obliczone wskaźniki wskazują, że
realizacja projektu jest efektywna jedynie w wariancie optymistycznym (scenariusz HIGH) z punktu widzenia ekonomicznego. Dokonując oceny projektu należy uwzględnić wszystkie pozostałe niemierzalne korzyści, które z powodu trudności w ich
obiektywnej wycenie nie zostały uwzględnione w obliczeniach
wskaźników ERR i ENPV, a dodatkowo zwiększają pozytywne
oddziaływanie wnioskowanego projektu na warunki życia
mieszkańców oraz możliwości rozwojowe regionu.
Należy również zaznaczyć, że zakończenie realizacji lotniska
na pierwszej fazie etapu I, kiedy będzie ono w stanie obsługiwać
LOTNISKO
»
29
MASTERPLAN
Tabela 2.
Parametry lotniska po zakończeniu I etapu realizacji – rok 2010
Kod referencyjny lotniska wg ICAO
3C
Rodzaj przyjmowanych statków powietrznych
Samoloty klasy A, B, C i szybowce
Rodzaj nawierzchni GDS
Sztuczna – beton cementowy
budowy mieszkaniowej w północnej części miasta, znajdu-
Kategoria nawierzchni PCN
70
jącej się w odległości do 1,0 km od końca pasa startowe-
Liczba dróg startowych
2
Wymiary głównej drogi startowej – GDS
1400 m x 30 m
Wymiary drogi startowej – DS-1
800 m x 30 m
Kierunek
12/30
Podejście przyrządowe
Nieprecyzyjne
Kategoria ochrony przeciwpożarowej
5
tości kryterialne – spełnienie tego warunku wydaje się
Szerokość dróg kołowania
18 m
w praktyce niemożliwe na normalnie funkcjonującym lotni-
Łącznik środkowy
23 m
Wymiary płyty postojowej
75 m x 200 m
Przepustowość terminalu
2 x 50 osób/h
dla przyjętych założeń analiza wykazała możliwość wystąpienia przekroczeń hałasu w porze dziennej, a w zakresie
ponadnormatywnej emisji hałasu znalazłaby się część za-
go,
»
w zakresie ponadnormatywnego hałasu w czasie lądowania znalazłaby się część zabudowy mieszkaniowej w Gronkowie Dolnym,
»
lotnisko nie może funkcjonować w porze nocnej, ponieważ
pojedyncza operacja startu lub lądowania przekracza war-
sku,
»
przy starcie samolotów hałas o bardzo wysokim poziomie,
szacowanym na 100–110 dB będzie oddziaływał na teren
ośrodka wypoczynkowego, zlokalizowanego przy ul. Lotników oraz na tereny sieci Natura 2000.
W zakresie wpływu inwestycji na wody powierzchniowe i pod-
zy ruchu lotniczego osiągnięciem zbliżonych wskaźników eko-
ziemne wstępna analiza wykazała, że przy zastosowaniu odpo-
nomicznych przy nakładach inwestycyjnych wynoszących oko-
wiednich urządzeń redukujących zanieczyszczenia odprowa-
ło 25% całkowitych planowanych inwestycji dla lotniska użytku
dzane z terenu lotniska (separatory itp.) będzie on niewielki i nie
publicznego oraz korzystniejszych wskaźników finansowych.
wpłynie na pogorszenie jakości środowiska w tym zakresie. Ko-
Celem analizy wpływu lotniska Nowy Targ na środowisko by-
nieczna będzie jednak pogłębiona analiza w zakresie warunków
odprowadzenia wód deszczowych i ewentualna potrzeba zastosowania zbiorników retencyjnych.
ło określenie podstawowych aspektów środowiskowych realiza-
Zagadnienia możliwości zanieczyszczenia gruntu powinny
cji inwestycji oraz identyfikacja podstawowych problemów śro-
być starannie rozpatrzone na etapie projektu. Zgodnie z do-
dowiskowych, które będą wymagały rozwiązania na etapie pro-
świadczeniami zebranymi z innych lotnisk, szczególnie narażo-
jektu, a także – identyfikacja ryzyka inwestycyjnego związanego
ne rejony w tym zakresie to miejsca tankowania i serwisowania
z jego oddziaływaniem na środowisko.
samolotów. W projekcie powinny zostać wykorzystane wszyst-
Skoncentrowano się na przedstawieniu docelowego oddziaływania na środowisko, odpowiadającego II etapowi budowy,
kie zasady dobrej praktyki w tym zakresie, szczególnie w kontekście lokalizacji lotniska w rejonie cennym przyrodniczo.
który określi ostateczną formą lotniska (w chwili ukończenia re-
Odnośnie do aspektów związanych z ochroną powierzchni
alizacji prac objętych etapem I oddziaływania będą mniejsze ze
ziemi – na terenie lotniska należy liczyć się z koniecznością wy-
względu na mniejszą skalę inwestycji).
konania dużych prac ziemnych ze względu na prawdopodobną
W zakresie oddziaływań środowiskowych najistotniejsza dla
projektowanego lotniska w Nowym Targu jest emisja hałasu
Tabela 3.
»
nesowym, skutkowałoby w wariancie optymistycznym progno-
« A. 6 Analiza środowiskowa
«
analizy akustyczne:
Parametr
wyłącznie ruch lotniczy związany z lotnictwem ogólnym oraz biz-
30
związana z ruchem lotniczym. Jak wykazały przeprowadzone
Określenie
Parametry lotniska po zakończeniu II etapu realizacji – po roku 2015
słabą nośność gruntów na tym terenie.
Zagadnieniem, które może mieć wpływ na realizację lotniska,
będzie akceptacja społeczna (lub jej brak) dla przeprowadzenia
inwestycji. Przedsięwzięcie to może powodować konflikty spo-
Określenie
Parametr
łeczne, inspirowane zarówno przez mieszkańców, którzy odczu-
Kod referencyjny lotniska wg ICAO
4C
wać będą istotne pogorszenie warunków życia, jak i organiza-
Rodzaj przyjmowanych statków powietrznych
Samoloty klasy A, B, C i szybowce
cje ekologiczne, które mogą oprotestowywać jego realizację
Rodzaj nawierzchni GDS
Sztuczna – beton cementowy
w pobliżu terenów chronionych.
Kategoria nawierzchni PCN
70
Liczba dróg startowych
2
Wymiary głównej drogi startowej – GDS
1800 m x 45 m
realizacja lotniska obsługującego duże samoloty (o dużej
Wymiary drogi startowej – DS-1
800 m x 30 m
presji na środowisko) wiązałaby się z naruszeniem innych
Kierunek drogi startowej
12/30
zapisów obowiązującego studium, mówiących o ogranicze-
Podejście przyrządowe
Precyzyjne kategorii I
niu presji na środowisko.
W zakresie uwag formalnych – mimo wpisania do „Zmian
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Nowego Targu” rozwoju ruchu lotniczego, sama
Kategoria ochrony przeciwpożarowej
6
Szerokość dróg kołowania
23 m
Wymiary płyty postojowej
75 m x 500 m
wania jest stwierdzenie faktu, że budowa lotniska komunika-
Przepustowość terminalu
2 x 150 osób/h
cyjnego w Nowym Targu wpłynie pozytywnie na rozwój lokal-
LOTNISKO
« A. 7 Wnioski
1) Generalnym wnioskiem, wynikającym z niniejszego opraco-
MASTERPLAN
ny w rejonie Nowego Targu oraz obszaru oddziaływania por-
Etap II realizacji lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu
tu lotniczego, wydatnie zwiększając potencjał rozwojowy
subregionu Podhala.
2) Nakłady inwestycyjne związane z realizacją lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu, w pełnym zakresie określonym w niniejszej „Analizie...” wynoszą około 200 mln zł
netto (I oraz II etap łącznie), natomiast nakłady inwestycyjne związane z realizacją lotniska obsługującego ruch lotniczy General & Business Aviation, czyli lotnictwa ogólnego i biznesowego, wynoszą około 50 mln zł netto.
3) Należy podkreślić, że zakończenie realizacji lotniska na
pierwszej fazie etapu I, kiedy lotnisko to będzie w stanie
obsługiwać wyłącznie ruch lotniczy związany z lotnictwem
ogólnym oraz biznesowym, skutkowałoby w wariancie
optymistycznym prognozy ruchu lotniczego osiągnięciem
zbliżonych wskaźników ekonomicznych przy nakładach
inwestycyjnych wynoszących około 25% całkowitych planowanych inwestycji dla lotniska użytku publicznego.
4) Realizacja lotniska obsługującego ruch związany z lotnictwem ogólnym i biznesowym, czyli samoloty małe oraz
średnie, zabierające do około 40 pasażerów na pokład
umożliwi jednocześnie osiągnięcie korzystniejszych
wskaźników finansowych.
5) W wypadku realizacji lotniska w pełnym zakresie (I oraz II
etap) i liczbie pasażerów oraz operacji lotniczych kształtujących się w obszarze scenariusza pesymistycznego, roczna
strata podmiotu zarządzającego lotniskiem wynosiłaby w krytycznym okresie lat 2014–2021 (z uwzględnieniem amortyzacji) od 5 do 6 milionów złotych, co wiązałoby się z konieczno-
zy etapu I i modernizacji istniejących obiektów lotniska. Po-
ścią dopłat udziałowców w celu pokrycia straty finansowej.
siadanie przez Nowy Targ wysokiej jakości lotniska aeroklu-
Dopłata przypadająca na gminę Miasto Nowy Targ, przy
bowego również pozytywnie wpłynie na rozwój regionalny,
uwzględnieniu 15-procentowego udziału gminy w spółce za-
wpisując się zarazem w ramy określone zarówno strategią
rządzającej, wynosiłaby w tym okresie 780–900 tys. złotych
rocznie.
rozwoju miasta, jak i strategią „Małopolska 2015”.
10) Opracowanie pod tytułem „Analiza uruchomienia lotniska
6) Należy stwierdzić, że z finansowego punktu widzenia pro-
komunikacyjnego w Nowym Targu z uwzględnieniem szans
jekt budowy lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu
i ryzyka i opracowaniem biznesplanu” pokazuje, że biorąc
będzie generował ujemne przepływy finansowe nawet dla
pod uwagę obecną zamożność polskiego społeczeństwa,
najbardziej optymistycznej prognozy rozwoju liczby pasa-
projekt polegający na realizacji budowy portu lotniczego
żerów i operacji lotniczych, natomiast z ekonomicznego
w Nowym Targu jest przedsięwzięciem nieefektywnym. Nie
punktu widzenia obliczone wskaźniki wskazują, że realiza-
oznacza to jednak, że lotnisko w Nowym Targu nie powinno
cja projektu jest efektywna jedynie w wariancie optymi-
funkcjonować. Przeciwnie, zdaniem autorów opracowania,
stycznym (scenariusz HIGH) z punktu widzenia ekono-
istniejące lotnisko w Nowym Targu powinno zostać zmoder-
micznego.
nizowane tak, aby mogły być przyjmowane małe samoloty
7) Realizacja lotniska komunikacyjnego w Nowym Targu wykra-
odrzutowe, np. typu Cessna Citation lub podobne. Umożli-
cza poza możliwości budżetowe gminy Miasto Nowy Targ.
wienie przyjmowania przez lotnisko takich samolotów wpły-
Z tego powodu inwestycja powinna być realizowana przez
nęłoby bardzo pozytywnie na możliwości rozwojowe Nowe-
powołany w tym celu podmiot, w którym Gmina Miasto Nowy
go Targu i okolic, czyniąc jednocześnie lotnisko Nowy Targ
Targ posiadałaby udziały mniejszościowe, natomiast więk-
znanym i stanowiąc czynnik rozwojowy dla dalszego rozwo-
szościowy pakiet udziałów posiadałby inwestor branżowy. Inwestycja ta powinna być realizowana przy współudziale środków pomocowych Unii Europejskiej.
ju tego lotniska.
11) Rekomenduje się, aby w celu dokonania modernizacji lotniska w Nowym Targu do parametrów umożliwiających obsłu-
8) Analiza środowiskowa realizacji projektu wykazuje, że najwięk-
gę niewielkich samolotów odrzutowych wykonać inwestycję
sze zagrożenia środowiskowe w rejonie lotniska powodować
polegającą na realizacji pierwszej fazy etapu I budowy lotni-
będą emisję hałasu, przekraczającą dopuszczalne wartości.
ska kategorii 3C z możliwością niskobudżetowego wykona-
9) W wypadku podjęcia negatywnej decyzji w sprawie budowy
nia zamiast drogi kołowania w postaci pętli wyłącznie pro-
lotniska komunikacyjnego ze względu na przedstawione
stopadłego łącznika szerokości 18 m, pomiędzy drogą star-
czynniki finansowe i środowiskowe, należałoby jednak rozwa-
tową a płytą postojową.
żyć rozwój lotniska sportowego, polegający na realizacji I fa-
mgr inż. Marek Fryźlewicz
Referat wygłoszony na
konferencji „Masterplany”
Warszawa, grudzień 2007 r.
LOTNISKO
»
31