Raport z badań lokalnego rynku pracy w powiecie

Transkrypt

Raport z badań
lokalnego rynku pracy
w powiecie mieleckim
Zleceniodawca:
Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu
ul. Chłopina 16 A
39-300 Mielec
Opracowanie:
Alina Habis
LEM Projekt Sp. z o.o.
ul. Zwierzyniecka 15/6
31-103 Kraków
Kraków – Mielec, wrzesień – grudzień 2009
Raport z badań lokalnego rynku pracy w powiecie mieleckim
2
Spis treści
Wprowadzenie ....................................................................................................................................... 7
1.
Charakterystyka powiatu mieleckiego. ........................................................................................ 8
1.1
PołoŜenie geograficzne............................................................................................................. 8
1.2
Demografia................................................................................................................................ 9
1.3
Podmioty gospodarcze ........................................................................................................... 12
1.4
Pracujący. ............................................................................................................................... 16
1.5
Bezrobocie .............................................................................................................................. 17
2.
Główne wnioski z przeprowadzonych badań. ........................................................................... 24
3.
Metodologia i techniki badań...................................................................................................... 29
3.1
ZałoŜenia ogólne..................................................................................................................... 29
3.2
Harmonogram badań. ............................................................................................................. 31
3.3
Wykorzystane metody statystyczne........................................................................................ 31
4.
Analiza wyników badań. .............................................................................................................. 33
4.1
Charakterystyka podmiotów uczestniczących w badaniu....................................................... 33
4.1.1
Liczba pracujących i miejsca pracy. ................................................................................ 33
4.1.2
Przedmiot działalności i forma prawna przedsiębiorstw.................................................. 35
4.1.3
Obroty przedsiębiorstw .................................................................................................... 37
4.1.4
Okres funkcjonowania i lokalizacja przedsiębiorstw........................................................ 38
4.2
Analiza sytuacji na lokalnym rynku pracy (dynamika i kierunki zmian). ................................. 40
4.2.1
Zmiany w zatrudnieniu – ogólne tendencje rynku. .......................................................... 40
4.2.2
Zmiany w zatrudnieniu – firmy zwiększające zatrudnienie.............................................. 42
4.2.3
Zmiany w zatrudnieniu – firmy zmniejszające zatrudnienie. ........................................... 44
4.2.4
Analiza popytu na określone kompetencje wśród przyszłych pracowników firm, które
planują zwiększenie zatrudnienia. ................................................................................... 45
4.2.5
Analiza popytu na określone kompetencje wśród obecnych pracowników firm – rozwój
zawodowy pracowników . ................................................................................................ 51
4.2.6
Potrzeby szkoleniowe badanych przedsiębiorstw. .......................................................... 54
4.2.7
Analiza popytu w przedsiębiorstwach na poszczególne rodzaje szkoleń dla obecnych
pracowników. ................................................................................................................... 55
4.2.8
Analiza popytu w przedsiębiorstwach na poszczególne rodzaje szkoleń dla osób
poszukujących pracy. ...................................................................................................... 62
4.2.9
Sposoby rekrutacji i kryteria wyboru pracowników w badanych przedsiębiorstwach...... 66
4.2.10 Zapotrzebowanie na usługi Powiatowego Urzędu Pracy. ............................................... 69
5.
ANEKS. .......................................................................................................................................... 77
5.1.1
Szczegółowa prezentacja stanowisk, na których jest planowane zatrudnienie w 2010
roku . ................................................................................................................................ 77
5.1.2
Tabele krzyŜowe ............................................................................................................. 88
5.1.3
Kwestionariusz ankiety .................................................................................................... 96
LEM Projekt Sp. z o.o., ul. Zwierzyniecka 15/6, 31-103 Kraków
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
e-mail: [email protected]
3
Spis tabel i wykresów
Rysunek 1. Powiat mielecki..................................................................................................................... 8
Tabela 1. Ludność powiatu mieleckiego w latach 1999-2008................................................................. 9
Tabela 2. Ludność powiatu mieleckiego w 2008 r. według gmin. ........................................................... 9
Tabela 3. Struktura wiekowa ludności województwa podkarpackiego i powiatu mieleckiego w dniu
31.XII.2008 r................................................................................................................................... 10
31.XII.2008 r................................................................................................................................... 11
Tabela 5. Dynamika zmian poziomu wykształcenia mieszkańców województwa................................. 12
Tabela 6. Liczba podmiotów w rejestrze REGON w powiecie mieleckim w 2008 r. według gmin........ 14
Tabela 7. Klasyfikacja podmiotów gospodarczych powiatu mieleckiego wg sekcji PKD...................... 15
Tabela 8. Pracujący według rodzajów działalności w powiecie mieleckim w 2008 r. ........................... 17
Tabela 9. Podział ogółu bezrobotnych w powiecie mieleckim na gminy (stan na koniec września 2009
r.). ................................................................................................................................................... 18
Tabela 10. Etapy realizacji usługi.......................................................................................................... 31
Tabela 11. Liczba pracujących w przedsiębiorstwach, w których zatrudnienie ma charakter sezonowy.
........................................................................................................................................................ 41
Tabela 12. Liczba przewidywanych do likwidacji miejsc pracy na 2010 rok. ........................................ 44
Tabela 13. Wymagania względem kierunku wykształcenia u potencjalnych pracowników. ................. 46
Tabela 14. Wymagania względem umiejętności obsługi komputera i innych urządzeń biurowych. ..... 47
Tabela 15. Liczba obecnych pracowników, którzy wymagają podniesienia poziomu znajomości
jednego z języków obcych. ............................................................................................................ 51
Tabela 16. Liczba obecnych pracowników, którzy wymagają podniesienia poziomu z zakresu obsługi
komputera oraz innych urządzeń biurowych.................................................................................. 52
Tabela 17. Liczba obecnych pracowników, którzy powinni podnieść swój poziom
kompetencji/kwalifikacji pod względem umiejętności i wiedzy specjalistycznej. ........................... 53
Tabela 18. Czy są jakiekolwiek rodzaje szkoleń, które mogłyby zwiększyć szanse zatrudnienia w
Państwa firmie osób poszukujących pracy? .................................................................................. 62
Tabela 19. Rodzaje szkoleń zwiększających szanse zatrudnienia w badanych przedsiębiorstwach
wśród osób bezrobotnych oraz liczba osób bezrobotnych, która moŜe znaleźć zatrudnienie po
ukończeniu wskazanych szkoleń. .................................................................................................. 65
Tabela 20. Ile razy w ciągu ostatnich 12 miesięcy badane firmy skorzystały z usług Powiatowego
Urzędu Pracy, w podziale na rodzaje usług. .................................................................................. 71
Tabela 21. Przyczyny nieskorzystania z usług Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu ostatnich 12
miesięcy. ........................................................................................................................................ 74
Tabela 22. Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych
u Państwa w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej? / Forma prawna. ......................... 88
Tabela 23. Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych
u Państwo w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej? / Poziom obrotów........................ 88
Tabela 24. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przynajmniej jeden z pracowników Państwa firmy
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Poziom zatrudnienia.......... 88
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Główny przedmiot
działalności..................................................................................................................................... 89
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Forma prawna. .................. 89
Tabela 27. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Poziom zatrudnienia.
........................................................................................................................................................ 90
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
4
Tabela 28. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Główny przedmiot
działalności..................................................................................................................................... 90
Tabela 29. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Forma prawna. ....... 90
Tabela 30. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Poziom obrotów...... 91
Tabela 31. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Potrzeba podnoszenia
poziomu kompetencji/kwalifikacji zatrudnionych pracowników. ..................................................... 91
Tabela 32. Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z ww. tematów?/ Forma
prawna............................................................................................................................................ 91
Tabela 33. Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z ww. tematów?/ Czy
widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u Państwo
w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej?....................................................................... 92
Państwa firmie osób poszukujących pracy? / Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu
kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u Państwo w firmie pracowników, w tym kadry
zarządzającej? ............................................................................................................................... 92
Państwa firmie osób poszukujących pracy? / Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia
kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia? ................................................................................ 92
Tabela 36. Czy mają Państwo problemy z obsadzeniem miejsc pracy? / Poziom obrotów. ................ 92
Tabela 37. Kryterium wybierane jako 1 przy wyborze kandydatów do pracy / Główny przedmiot
działalności..................................................................................................................................... 93
Tabela 38. Kryterium wybierane jako 1 przy wyborze kandydatów do pracy / Poziom obrotów .......... 93
Tabela 39. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z usług Powiatowego Urzędu
Pracy? / Poziom zatrudnienia. ....................................................................................................... 94
Pracy? / Poziom obrotów. .............................................................................................................. 94
Pracy? / Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez
szkolenia? ...................................................................................................................................... 95
Tabela 42. Czy zamierzają Państwo skorzystać z usług Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu
najbliŜszych 12 miesięcy? / Główny przedmiot działalności. ......................................................... 95
Tabela 43. Czy zamierzają Państwo skorzystać z usług Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu
najbliŜszych 12 miesięcy? / Poziom obrotów................................................................................. 95
Wykres 1. Struktura wykształcenia ludności w powiecie mieleckim...................................................... 11
Wykres 2. Struktura wykształcenia ludności z uwzględnieniem podziału na płeć w powiecie mieleckim
........................................................................................................................................................ 12
Wykres 3. Liczba podmiotów gospodarczych w rejestrze REGON w powiecie mieleckim w latach
2002-2008. ..................................................................................................................................... 13
Wykres 4. Struktura podmiotów w sektorze prywatnym w powiecie mieleckim w 2008 r. według formy
działalności gospodarczej. ............................................................................................................. 15
Wykres 5. Liczba miejsc pracy na terenie SSE Euro-Park Mielec. ....................................................... 16
Wykres 6. Stopa bezrobocia w latach 1995-2009 w powiecie mieleckim, województwie podkarpackim i
w Polsce ......................................................................................................................................... 18
Wykres 7. Stopa bezrobocia na obszarze Polski, województwa podkarpackiego i powiatu mieleckiego
(styczeń 2008 r. – lipiec 2009 r.). ................................................................................................... 19
Wykres 8. Bezrobotni powiatu mieleckiego wg poziomu wykształcenia, wieku, czasu pozostawania
bez pracy i staŜu pracy (stan na koniec II kwartału 2009 roku). .................................................... 21
Wykres 9. Liczba osób bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w powiecie
mieleckim (stan na koniec II kwartału 2009 roku). ......................................................................... 22
Wykres 10. Struktura podjęć pracy według ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu (stan na
koniec 2008 r.)................................................................................................................................ 23
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
5
Wykres 11. Podział firm uczestniczących w badania ze względu na wielkość zatrudnienia ................ 33
Wykres 12. Rozkład liczby pracujących w badanych przedsiębiorstwach............................................ 34
Wykres 13. Struktura wiekowa zatrudnionych pracowników................................................................. 35
Wykres 14. Główny przedmiot działalności badanych przedsiębiorstw ................................................ 35
Wykres 15. Główny przedmiot działalności badanych przedsiębiorstw ................................................ 36
Wykres 16. Forma prawna badanych przedsiębiorstw/ firm ................................................................. 37
Wykres 17. Poziom obrotów w badanych przedsiębiorstwach ............................................................. 37
Wykres 18. Rok załoŜenia badanych przedsiębiorstw .......................................................................... 38
Wykres 19. Lokalizacja badanych przedsiębiorstw............................................................................... 39
Wykres 20. Przewidywane zmiany w zakresie zatrudnienia w badanych przedsiębiorstwa w 2010 roku
........................................................................................................................................................ 42
Wykres 21. Główne powody zatrudnienia nowych pracowników w firmach planujących zwiększyć
zatrudnienie w 2010 roku ............................................................................................................... 43
Wykres 22. Liczba przewidywanych nowych miejsc pracy na 2010 rok w badanych przedsiębiorstwach
według stanowisk ........................................................................................................................... 44
Wykres 23. Wymagania względem poziomu wykształcenia potencjalnych pracowników .................... 46
Wykres 24. Wymagania pod względem posiadania prawa jazdy ......................................................... 49
Wykres 25. Inne umiejętności specjalistyczne lub poŜądane cechy charakteru wymagane przez
pracodawców od potencjalnych pracowników ............................................................................... 49
Wykres 26. Znaczenie płci potencjalnych pracowników dla pracodawców planujących zwiększenie
zatrudnienia (liczba wskazań) ........................................................................................................ 50
Wykres 27. Wymagania pracodawców odnośnie wieku przyszłych pracowników................................ 50
Wykres 28. Liczba obecnych pracowników, którzy powinni zdobyć określone kategorie prawa jazdy 52
Wykres 29. Czy w Państwa firmie istnieje potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez
szkolenia? ...................................................................................................................................... 54
Wykres 30. Przyczyny braku podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia ..................... 55
Wykres 31. Rodzaje szkoleń, na które istnieje zapotrzebowanie w badanych firmach ........................ 57
Wykres 32. Tematy szkoleń, które, zdaniem badanych, będą najbardziej przydatne dla pracowników
ich firm............................................................................................................................................ 59
Wykres 33. Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z wyŜej wymienionych
tematów?........................................................................................................................................ 60
Wykres 34. Stanowiska wymagające stałego podnoszenia kwalifikacji w badanych firmach .............. 61
Wykres 35. Bariery ograniczające firmom dostęp do szkoleń............................................................... 62
Wykres 36. Rodzaje szkoleń, które mogą zwiększyć szanse zatrudnienia w badanych firmach wśród
osób poszukujących pracy ............................................................................................................. 64
Wykres 37. Stanowiska (zawody), których obsadzenie sprawia największe problemy badanym
pracodawcom ................................................................................................................................. 66
Wykres 38. Najczęstsze sposoby rekrutacji pracowników w badanych przedsiębiorstwach................ 67
Wykres 39. Kryteria, którymi kierują się pracodawcy przy wyborze kandydatów do pracy .................. 68
Wykres 40. Ile razy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z usług Powiatowego Urzędu
Pracy? ............................................................................................................................................ 70
Wykres 41. Usługi Powiatowego Urzędu Pracy, z których badane firmy skorzystały w ciągu ostatnich
12 miesięcy .................................................................................................................................... 71
Wykres 42. Ocena dotychczasowej współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy ................................. 72
Wykres 43. Uzasadnienie bardzo dobrej oceny współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy............... 72
Wykres 44. Uzasadnienie dobrej oceny współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy........................... 73
Wykres 45. Uzasadnienie neutralnej opinii na temat współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy
(odpowiedź: ani dobrze, ani źle) .................................................................................................... 74
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
6
Wykres 46. Usługi Powiatowego Urzędu Pracy, z których badani przedsiębiorcy zamierzają korzystać
w ciągu najbliŜszych 12 miesięcy................................................................................................... 76
Wykres 47. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przynajmniej jeden z pracowników Państwa firmy
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Forma prawna ................... 89
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
7
Wprowadzenie
Opracowanie przygotowano na podstawie umowy z dnia 22 września 2009 r. zawartej pomiędzy
Powiatowym Urzędem Pracy w Mielcu a LEM Projekt Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie w sprawie
przeprowadzenia badań lokalnego rynku pracy na terenie powiatu mieleckiego oraz opracowania
wyników tych badań.
Zakres prac badawczych ustalono na podstawie przedłoŜonej przez firmę LEM Projekt Sp. z o.o.
oferty, wybranej w ramach prowadzonego postępowania przetargowego bez stosowania ustawy
1
Prawo zamówień publicznych (zgodnie z art. 4 pkt. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych ).
Badania dotyczyły następujących zagadnień:
1. analizy sytuacji na lokalnym rynku pracy (dynamika i kierunki zmian),
2. analizy popytu na rynku pracy,
3. oszacowania popytu na poszczególne rodzaje szkoleń dla obecnych pracowników, przyszłych
pracowników oraz kadry zarządzającej,
4. oszacowania popytu na poszczególne kwalifikacje i umiejętności dla obecnych pracowników,
w tym kadry zarządzającej oraz przyszłych pracowników,
5. analizy zapotrzebowania kierownictwa firm z sektora prywatnego na wybrane usługi
Urzędu Pracy.
Niniejszy dokument stanowi raport z przeprowadzonych badań. W rozdziale pierwszym dokonano
analizy sytuacji społeczno-gospodarczej powiatu mieleckiego w oparciu o dostępne dane
statystyczne, głównie w zakresie demografii, gospodarki lokalnej oraz sytuacji na lokalnym rynku
pracy. Opis przedstawionych zjawisk stanowić ma tło dla analizy wyników badania. Rozdział drugi
przedstawia kluczowe wnioski z przeprowadzonego badania. W rozdziale trzecim przedstawiono
zarys metodologii i technik badawczych wykorzystanych w badaniu. Właściwą analizę wyników
badania i ich interpretację zawarto w rozdziale czwartym. Zbiorcze zestawienie niektórych wyników
oraz wzór kwestionariusza wywiadu wykorzystanego w badaniu przedstawiono w aneksie.
1
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (test jednolity z 2007 roku, Dz. U. Nr 223, poz.
1655 z późn. zm.).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
8
1. Charakterystyka powiatu mieleckiego.
1.1 PołoŜenie geograficzne.
Powiat mielecki jest połoŜony w północno-zachodniej części województwa podkarpackiego, w Kotlinie
Sandomierskiej. Powierzchnia powiatu wynosi 880 km², zaś liczba mieszkańców – ok. 136 tysięcy
osób, co daje średnią gęstość zaludnienia na poziomie 153 osób na 1 km². Powiat mielecki jest
powiatem graniczącym z województwami małopolskim i świętokrzyskim. Powiat graniczy z
następującymi powiatami: dąbrowskim (województwo małopolskie), staszowskim (województwo
świętokrzyskie), tarnobrzeskim, kolbuszowskim, ropczycko – sędziszowskim i dębickim. Utworzony w
1999 roku powiat składa się z 10 gmin: jednej gminy miejskiej - Mielec, jednej gminy wiejsko-miejskiej
– Radomyśl Wielki oraz 8 gmin wiejskich: Borowa, Czermin, Gawłuszowice, Mielec, Padew Narodowa,
Przecław, Tuszów Narodowy, Wadowice Górne.
Rysunek 1. Powiat mielecki.
Źródło: Portal Powiatu Mieleckiego (http://www.powiat-mielecki.pl/).
Powiat mielecki połoŜony jest nad dwiema rzekami - Wisłą, która stanowi naturalną północną granicę
z województwem świętokrzyskim, oraz Wisłokę, przecinającą ziemię mielecką na dwie części –
wschodnią, rzadziej zaludnioną i bardziej lesistą, oraz zachodnią, charakteryzującą się gęściejszym
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
9
zaludnieniem i nastawioną na produkcję rolną. Naturalną osłonę od wschodu i północnego wschodu
2
stanowi duŜy kompleks leśny – pozostałość Puszczy Sandomierskiej.
1.2 Demografia.
Powiat mielecki zamieszkuje ponad 133 tysięcy mieszkańców. Pod względem liczby mieszkańców jest
to drugi po powiecie rzeszowskim powiat w województwie podkarpackim. W roku 2008 w porównaniu
do poprzednich lat (od roku 1999), liczba mieszkańców w powiecie nieznacznie wzrosła [Wykres 1].
Tabela 1. Ludność powiatu mieleckiego w latach 1999-2008.
133800
133637
133600
Liczba osób
133400
133255
133111
133200
133000
132800
132674 132732
133314
133158
132864 132830 132862
132600
132400
132200
132000
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Lata
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Regionalnych).
Udział kobiet w populacji powiatu wynosi 51%. Współczynnik feminizacji w powiecie wynosi 103 i jest
zbliŜony do poziomu wojewódzkiego.
3
46% osób mieszkających w powiecie zamieszkuje miasto Mielec [Tabela 2]. Łącznie 52%
mieszkańców powiatu zamieszkuje na obszarach wiejskich, a 48% na obszarach miejskich.
Tabela 2. Ludność powiatu mieleckiego w 2008 r. według gmin.
2
3
Obszar
Liczba ludności
Udział w ludności
powiatu (%)
MęŜczyźni
Kobiety
Udział kobiet
(%)
Powiat mielecki
133637
100
65710
67927
51
m. Mielec
60983
46
29411
31572
52
gm. w. Borowa
5566
4
2814
2752
49
Portal Powiatu Mieleckiego, PołoŜenie Powiatu, [W:] www.powiat-mielecki.pl.
Współczynnik feminizacji liczony jest jako liczba kobiet przypadająca na 100 męŜczyzn.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
10
gm. w. Czermin
6776
5
3401
3375
50
gm. w.
Gawłuszowice
2828
2
1387
1441
51
gm. w. Mielec
12392
9
6159
6233
50
gm. w. Padew
Narodowa
5317
4
2656
2661
50
gm. m-w. Radomyśl
Wielki
13780
10
6876
6904
50
gm. w. Przecław
11059
8
5483
5576
50
gm. w. Tuszów
Narodowy
7549
6
3782
3767
50
gm. w. Wadowice
Górne
7387
6
3741
3646
49
Obszary miejskie
63975
48%
30874
33101
52%
Obszary wiejskie
69662
52%
34836
34826
50%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego (Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym.
Stan w dniu 31.XII.2008 r.).
Spośród wszystkich mieszkańców powiatu mieleckiego osoby w wieku produkcyjnym stanowią 63%,
w wieku przedprodukcyjnym - 21%, a w wieku poprodukcyjnym 15% [Tabela 2]. Są to wartości
zbliŜone do średniej wojewódzkiej.
31.XII.2008 r.
Ekonomiczne grupy wieku
Wyszczególnienie
Ogółem
PODKARPACKIE 2 099 495
Powiat mielecki
133 637
Mielec
60 983
Borowa
5 566
Czermin
6 776
Gawłuszowice
2 828
Mielec – obszar
wiejski
12 392
Padew Narodowa
5 317
Przecław
11 059
Radomyśl Wielki
13 780
Radomyśl Wielki 2 992
Przedprodukcyjny (17 lat i
mniej)
produkcyjny
razem
%
w tym
kobiety
441 281
28 516
11 416
1 304
1 650
609
21
21,3
18,7
23,4
24,4
21,5
215 096
13 939
5 562
609
785
336
1 333 169
84 663
40 338
3 320
4 105
1 715
63,5
63,4
66,1
59,6
60,6
60,6
2 844
1 087
2 637
3 438
757
23
20,4
23,8
24,9
25,3
1 395
539
1 309
1 692
384
7 629
3 352
6 838
8 351
1 913
61,6
63
61,8
60,6
63,9
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
razem
%
poprodukcyjny
w tym
kobiety
razem
%
w tym
kobiety
638 444
40 469
19 897
1 517
1 927
771
325 045
20 458
9 229
942
1 021
504
15,5
15,3
15,1
16,9
15,1
17,8
219 838
13 519
6 113
626
663
334
3 591
1 544
3 160
3 891
928
1 919
878
1 584
1 991
322
15,5
16,5
14,3
14,4
10,8
1 247
578
1 107
1 321
217
11
miasto
Radomyśl Wielki obszar wiejski
Tuszów Narodowy
Wadowice Górne
10 788
7 549
7 387
2 681
1 688
1 843
24,9
22,4
24,9
1 308
827
885
6 438
4 627
4 388
59,7
61,3
59,4
2 963
2 134
2 037
1 669
1 234
1 156
15,5
16,3
15,6
1 104
806
724
Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników danych statystycznych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie (Ludność w wieku
produkcyjnym i nieprodukcyjnym, stan w dniu 31.XII.2008 r.).
Struktura wiekowa ludności powiatu mieleckiego jest zbliŜona do struktury wiekowej ludności w
województwie [Tabela 3]. Najbardziej liczną grupę osób w powiecie, podobnie do województwa,
stanowią osoby w wieku 19-24 lat.
31.XII.2008 r.
Biologiczne grupy wieku
Ogółem
0-4
5-9
Wojewó
dztwo
2097338
4%
5%
Powiat
133314
5%
5%
1014
15-19
20-24
25-29
25-29
30-39
40-49
50-59
60-64
65+
6%
8%
8%
8%
13%
12%
13%
4%
19%
4%
6%
8%
8%
8%
13%
12%
12%
4%
19%
5%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników danych statystycznych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie (Ludność według płci i
wieku, stan w dniu 31.XII.2008 r.).
Powiat mielecki cechuje stosunkowo niski poziom wykształcenia mieszkańców. Według danych
Narodowego Spisu Powszechnego w 2002 r. tylko 8% ludności posiadało wykształcenie wyŜsze, a
30%
mieszkańców
powiatu
posiadało
wykształcenie
co
najwyŜej
podstawowe.
wykształcenia w powiecie jest zbliŜona do struktury wykształcenia w całym województwie.
Wykres 1. Struktura wykształcenia ludności w powiecie mieleckim.
8%
30%
31%
30%
wyŜsze
policealne i średnie
zasadnicze zawodowe
podstawowe ukończone, nieukończone i bez wykształcenia szkolnego
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego (Narodowy Spis Powszechny, 2002).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Struktura
12
JeŜeli popatrzeć na rozkład wykształcenia w powiecie, uwzględniając podział ze względu na płeć, to
moŜna zauwaŜyć, Ŝe najliczniejsze dwie grupy stanowią: męŜczyźni z wykształceniem zasadniczym
zawodowym (18% wszystkich mieszkańców) oraz kobiety z wykształceniem policealnym lub średnim
(17%). Warto tutaj zauwaŜyć, Ŝe „osoby z wykształceniem zasadniczym stanowią najliczniejszą grupę
4
wśród osób bezrobotnych” w powiecie.
Wykres 2. Struktura wykształcenia ludności z uwzględnieniem podziału na płeć w powiecie mieleckim.
20%
15%
10%
5%
0%
wyŜsze
męŜczyźni
policealne i zasadnicze podstawowe
średnie
zawodowe ukończone,
nieukończone
i bez
kobiety
wykształcenia
szkolnego
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego (Narodowy Spis Powszechny, 2002).
„Diagnoza regionalnego rynku pracy województwa podkarpackiego” wykonana w 2007 roku
przedstawia dynamikę zmian w strukturze wykształcenia w województwie w latach 2002-2004. Z
zaprezentowanego zestawienia wynika, Ŝe poziom wykształcenia w województwie stale wzrasta.
Tabela 5. Dynamika zmian poziomu wykształcenia mieszkańców województwa.
Wykształcenie
WyŜsze
Policealne i średnie zawodowe
Średnie ogólnokształcące
Zasadnicze zawodowe
Podstawowe, niepełne podstawowe
2002
8,56%
23,66%
7,36%
24,05%
36,37%
2004
9,11%
22,42%
7,97%
27,76%
32,73%
Zmiana
+ 0,55%
- 1,24%
+ 0,61%
+ 3,71%
- 3,64%
Źródło: Na podstawie Diagnoza lokalnego rynku pracy województwa podkarpackiego, styczeń 2007 (zestawienie opracowane na
podstawie danych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie oraz Narodowego Spisu Powszechnego 2002).
1.3 Podmioty gospodarcze
„Na sytuację gospodarczą powiatu mieleckiego, a tym samym na lokalny rynek pracy, ogromny wpływ
5
ma Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro-Park Mielec załoŜona w 1995 roku” . „Głównym celem
4
5
Sytuacja instytucji rynku pracy powiatu mieleckiego w kontekście uwarunkowań społeczno-gospodarczych, Podkarpacki Portal Pracy.
Sytuacja instytucji rynku pracy powiatu mieleckiego w kontekście uwarunkowań społeczno-gospodarczych, Podkarpacki Portal Pracy.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
13
powołania SSE Euro-Park Mielec było doprowadzenie do restrukturyzacji regionu mieleckiego i
zmniejszenia bezrobocia strukturalnego w subregionie mieleckim, które powstało po likwidacji
6
dominującego w nim kombinatu przemysłowego WSK PZL Mielec” . Powstanie strefy nie tylko
wpłynęło na zmniejszenie bezrobocia, ale takŜe przyczyniło się do wzrostu liczby podmiotów
gospodarczych w powiecie mieleckim.
Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w rejestrze REGON na koniec 2008 roku w
powiecie mieleckim wynosiła ok. 9129. NaleŜy jednak mieć świadomość, Ŝe liczba podmiotów w tym
rejestrze jest w pewnym stopniu zawyŜona, gdyŜ nie wszystkie podmioty wyrejestrowują działalność z
REGON po jej faktycznym zakończeniu. Jednak analizując trend wieloletni, zauwaŜyć moŜna
stopniowe zwiększanie się liczby podmiotów gospodarki na obszarze powiatu mieleckiego w
przeciągu ostatnich pięciu lat [Wykres 4], choć trzeba stwierdzić, Ŝe tempo tego wzrostu jest
stosunkowo niskie.
Wykres 3. Liczba podmiotów gospodarczych w rejestrze REGON w powiecie mieleckim w latach 20022008.
9300
Liczba podmiotów
9200
9100
9000
9234
8900
8800
8700
9048
8954
8878
8833
9129
8904
8600
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Kolejne lata
W układzie gminnym najwięcej podmiotów zarejestrowanych jest w mieście Mielec (ok. 63%), co jest
konsekwencją funkcji, którą pełni to miasto w układzie powiatowym (stolica powiatu, funkcja centrum
administracyjno-gospodarczego powiatu) oraz powstania Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE)
[Tabela 6].
W odniesieniu do liczby mieszkańców poszczególnych obszarów, liczba podmiotów przypadających
na 1000 mieszkańców wynosi dla całego powiatu ok. 68. Jest to wartość zbliŜona do średniej w
województwie (ok. 67-68 podmiotów na 1000 mieszkańców), ale stosunkowo niska w porównaniu do
6
A. Prusek, W. Necel, Analiza oddziaływania SSE Euro-Park Mielec na rozwój społeczno-ekonomiczny i rynek pracy subregionu
mieleckiego, Zeszyty Naukowe nr 651/2004, Akademia Ekonomiczna w Krakowie.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
14
średniej krajowej (ok. 99-100 podmiotów na 1000 mieszkańców). Wskaźniki osiągające wartości
zbliŜone do średniej krajowej notowane są jedynie na obszarze miejskim powiatu (miasto Mielec – ok.
94 podmiotów/1000 mieszkańców). NajniŜsze wskaźniki odnoszą się do gmin Padew Narodowa (40) i
Wadowice Górne (40).
Tabela 6. Liczba podmiotów w rejestrze REGON w powiecie mieleckim w 2008 r. według gmin.
Liczba podmiotów w rejestrze REGON
Obszar
ogółem
sektor publiczny
sektor prywatny
Udział w %
Powiat mielecki
9129
358
8771
100,0%
Miasto Mielec
5759
214
5545
63,1%
Borowa
267
14
253
2,9%
Czermin
309
15
294
3,4%
Gawłuszowice
133
7
126
1,5%
Mielec
721
18
703
7,9%
Padew Narodowa
214
9
205
2,3%
Przecław
458
26
432
5,0%
Radomyśl Wielki
626
24
602
6,9%
Radomyśl Wielki – miasto
235
15
220
2,6%
Radomyśl Wielki – obszar wiejski
391
9
382
4,3%
Tuszów Narodowy
348
15
333
3,8%
Wadowice Górne
294
16
278
3,2%
Obszar miejski
5 994
229
5 765
65,7%
Obszar wiejski
3 135
129
3 006
34,3%
Wśród wszystkich podmiotów w powiecie mieleckim, 96% stanowią podmioty sektora prywatnego.
Mają one w przewaŜającej większości formę zakładów prowadzonych przez osoby fizyczne (osoby
fizyczne prowadzące działalność gospodarczą) – ok. 6995 podmiotów [Wykres 4]. Dominują wśród
nich podmioty naleŜące do kategorii mikroprzedsiębiorstw zatrudniających do 9 pracowników
(najwięcej jest pracujących na własny rachunek i niezatrudniających pracowników).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
15
Wykres 4. Struktura podmiotów w sektorze prywatnym w powiecie mieleckim w 2008 r. według formy
działalności gospodarczej.
5,2%
0,7%
90,0%
10,0%
0,4%
0,1%
3,5%
osoby fizyczne
spółki handlowe
spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego
spółdzielnie
fundacje
stowarzyszenia i organizacje społeczne
Jeśli popatrzymy na klasyfikację podmiotów gospodarczych w powiecie mieleckim wg sekcji PKD, to
zauwaŜymy, Ŝe ponad 30% podmiotów zajmuje się handlem. DuŜa część podmiotów gospodarczych
prowadzi działalność w przemyśle, budownictwie i w branŜy finansowej [Tabela 7].
Tabela 7. Klasyfikacja podmiotów gospodarczych powiatu mieleckiego wg sekcji PKD.
Sekcja PKD
Ogółem w powiecie mieleckim
Liczba podmiotów Udział (%)
9129
100%
131
1,4%
10
0,1%
1270
13,9%
16
0,2%
F Budownictwo
1137
12,5%
Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając
G motocykle
2867
31,4%
H Transport i gospodarka magazynowa
224
2,5%
I
612
6,7%
305
3,3%
1107
12,1%
L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
129
1,4%
M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
254
2,8%
N Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca
418
4,6%
A Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
C Przetwórstwo przemysłowe
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą
D wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych
Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z
E rekultywacją
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi
J Informacja i komunikacja
K Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
16
Sekcja PKD
Liczba podmiotów Udział (%)
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia
O społeczne
649
7,1%
1.4 Pracujący.
Zgodnie ze statystykami Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego (WUS) w Rzeszowie, liczba
7
pracujących w powiecie mieleckim w 2008 r. wynosiła ponad 40 tys. osób . Porównując dane
statystyczne powiatu mieleckiego z pozostałymi powiatami województwa, moŜna stwierdzić, Ŝe powiat
mielecki zajmuje drugie miejsce, po Rzeszowie (miasto na prawach powiatu), jeŜeli chodzi o liczbę
osób pracujących. Według statystyk, na 1000 osób mieszkających w powiecie mieleckim przypada
8
ponad 230 osób pracujących .
Analizując dane w ujęciu wieloletnim, moŜna stwierdzić, Ŝe do gwałtownego wzrostu poziomu
zatrudnienia w powiecie przyczyniło się powstanie SSE w Mielcu [Wykres 5]. „Nowe miejsca pracy
stworzone w firmach funkcjonujących w SSE, spowodowały powstanie kilku tysięcy dodatkowych
9
miejsc pracy w powiecie” .
Wykres 5. Liczba miejsc pracy na terenie SSE Euro-Park Mielec.
7000
Liczba meijsc pracy
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
1996
1997
1998
1999
2000
2001
Lata
Źródło: Na podstawie A. Prusek, W. Necel, Analiza oddziaływania SSE Euro-Park Mielec na rozwój społeczno-ekonomiczny i rynek pracy
subregionu mieleckiego, Zeszyty Naukowe nr 651/2004, Akademia Ekonomiczna w Krakowie.
Z powodu przemysłowego charakteru powiatu, większa część osób pracujących w układzie statystyk
stosowanych przez WUS, zatrudniona jest w przemyśle [Tabela 8].
7
Pracujący łącznie z rolnictwem indywidualnym.
Według faktycznego miejsca pracy; bez podmiotów o liczbie pracujących do 9 osób, bez pracujących w gospodarstwach indywidualnych
w rolnictwie.
9 Dziesięć lat doświadczeń pierwszej polskiej specjalnej strefy ekonomicznej. Mielec 1995-2005, pod red. B. Domańskiego i K. Gwosdza,
Instytut Geografii i Gospodarki Przemysłowej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków & ARP o/Mielec, 2005.
8
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
17
Tabela 8. Pracujący według rodzajów działalności w powiecie mieleckim w 2008 r.
Sektory gospodarki
Pracujący
Udział (%)
Ogółem
41790
100%
sektor rolniczy
12167
29%
sektor przemysłowy
17576
42%
sektor usługowy razem
12047
29%
sektor usługowy - usługi rynkowe
6510
16%
sektor usługowy - usługi nierynkowe
5537
13%
sektor publiczny
8526
20%
sektor prywatny
33086
80%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Rzeszowie (Pracujący według rodzajów
działalności).
Sektor przemysłowy zatrudnia ok. 43% osób, zaś usługowy ok. 28%, w tym ok. 14% pracuje w
sektorze usług rynkowych, a 13% w sektorze usług nierynkowych (m.in. administracja samorządowa,
szkolnictwo, słuŜba zdrowia). 80% osób pracujących w powiecie mieleckim znajduje swoje
zatrudnienie w sektorze prywatnym. Większość miejsc pracy jest zlokalizowana w Mielcu, w SSE
Euro-Park Mielec.
1.5 Bezrobocie
W powiecie mieleckim moŜna zaobserwować systematyczny spadek bezrobocia, który jest
bezpośrednio związany z rozwojem Specjalnej Strefy Ekonomicznej. „Stopa bezrobocia w 1995 roku
w powiecie wynosiła 19.8% i była wyŜsza od wskaźnika dla kraju (14.9%) oraz dla województwa
(16.9%). JuŜ po dwóch latach wyrównała się ona ze stopą bezrobocia w województwie, a w kolejnym
roku była od niej niŜsza. Ta tendencja utrzymywała się do roku 2007.”
10
10
Sytuacja instytucji rynku pracy powiatu mieleckiego w kontekście uwarunkowań społeczno-gospodarczych.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
18
Wykres 6. Stopa bezrobocia w latach 1995-2009 w powiecie mieleckim, województwie podkarpackim i w
Polsce.
25,00%
20,00%
15,00%
10,00%
5,00%
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
2
20 008
09
lip
i ec
0,00%
Lata
Powiat
Województwo
Polska
Źródło: Opracowanie własne na podstawie dokumentu „Sytuacja instytucji rynku pracy powiatu mieleckiego w kontekście uwarunkowań
społeczno-gospodarczych ” oraz danych Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu.
W liczbach bezwzględnych, największa liczba osób bezrobotnych zamieszkuje obszar miasta Mielec.
Wynika to oczywiście w największym stopniu z liczby mieszkańców tego obszaru.
Tabela 9. Podział ogółu bezrobotnych w powiecie mieleckim na gminy (stan na koniec września 2009 r.).
Ogółem na
koniec
miesiąca
Ogółem na
koniec
miesiąca (%)
W tym
kobiety (%)
Ogółem z
prawem do
zasiłku
Ogółem z
prawem do
zasiłku (%)
W tym
kobiety
(%)
Miasto Mielec
3759
46%
54%
648
8%
46%
Gmina Mielec
802
10%
54%
146
2%
42%
Gmina Tuszów
Narodowy
571
7%
51%
114
1,4%
26%
Gmina Przecław
865
10%
56%
107
1,3%
39%
Gmina Borowa
276
3%
50%
36
0,4%
50%
Gmina Czermin
375
5%
52%
61
0,7%
41%
Gmina
Gawłuszowice
167
2%
54%
16
0,2%
50%
Gmina Wadowice
Górne
389
5%
52%
60
0,7%
43%
Gmina Padew
Narodowa
259
3%
52%
26
0,3%
61%
Miasto i Gmina
Radomyśl Wielki
732
9%
57%
83
1%
43%
Razem
8195
100%
1297
16%
Miasto/gmina
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
19
Liczba bezrobotnych w powiecie mieleckim w pierwszym półroczu 2009 roku wzrosła o 1000 osób w
stosunku do grudnia 2008 roku. Wzrosła równieŜ nieco liczba osób bezrobotnych posiadających
prawo do zasiłku. Spośród ogółu bezrobotnych w powiecie we wrześniu 2009 roku 16% stanowiły
osoby z prawem do zasiłku.
Stopa bezrobocia w powiecie mieleckim na koniec lipca 2009 roku wynosiła 12,5%. Od stycznia 2008
roku do czerwca 2008 roku odnotowany został trend spadkowy liczby bezrobotnych w powiecie, od
sierpnia 2008 roku do marca 2009 roku – trend wzrostowy, a od kwietnia 2009 roku stopa bezrobocia
w powiecie utrzymuje się mniej więcej na tym samym poziomie. JednakŜe wielkość zjawiska
bezrobocia w powiecie jest w dalszym ciągu niepokojąca. Właściwszy obraz sytuacji problemu
bezrobocia w powiecie mieleckim moŜna uzyskać poprzez zestawienie notowanej w powiecie stopy
bezrobocia z wartościami notowanymi dla województwa podkarpackiego i obszaru całego kraju.
Wykres 7. Stopa bezrobocia na obszarze Polski, województwa podkarpackiego i powiatu mieleckiego
(styczeń 2008 r. – lipiec 2009 r.).
16
Stopa bezrobocia w %
15
14
13
12
11
10
9
.0
03 8
.08
04
.08
05
.08
06
.0
07 8
.08
08
.08
09
.08
10
.0
11 8
.08
12
.08
01
.0
02 9
.09
03
.09
04
.09
05
.0
06 9
.09
07
.09
02
01
.08
8
Polska
Województwo Podkarpackie
Powiat Mielecki
Zmiany w stopie bezrobocia notowane na obszarze powiatu mieleckiego odzwierciedlają kierunki i
skalę zmian zachodzących w województwie i kraju. JednakŜe, jak wskazuje powyŜszy wykres,
problem bezrobocia w powiecie mieleckim ma znacznie większe natęŜenie niŜ na obszarze całego
kraju, chociaŜ nieco niŜsze w porównaniu do obszaru województwa podkarpackiego. Stopa
bezrobocia w powiecie jest wyŜsza od stopy bezrobocia na obszarze Polski o ok. 2 punkty
procentowe, ale jest niŜsza o ok. 4 punkty procentowe od wartości notowanej dla całego województwa
podkarpackiego.
Na koniec II kwartału 2009 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu było zarejestrowanych 7650
osób bezrobotnych, z czego:
•
54% stanowiły kobiety,
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
20
•
ponad 56% stanowiły osoby w wieku 18 – 34 lat,
•
35% stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym,
•
23% stanowiły osoby niemające doświadczenia zawodowego (w tym 62% stanowiły kobiety), a
22% osoby mające staŜ pracy od jednego roku do 5 lat,
•
20% spośród wszystkich osób bezrobotnych stanowiły osoby pozostające bez pracy powyŜej 24
miesięcy; w tej grupie kobiety stanowiły 72%,
•
41% spośród wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych pozostawało bez pracy od 3 do 12
miesięcy [Wykres 8].
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
21
Wykres 8. Bezrobotni powiatu mieleckiego wg poziomu wykształcenia, wieku, czasu pozostawania bez
pracy i staŜu pracy (stan na koniec II kwartału 2009 roku).
Podział zarejestrowanych bezrobotnych powiatu mieleckiego ze względu na
posiadane wykształcenie
wyŜsze
średnie ogólnokształcące
gimnazjalne i poniŜej
1
7%
22%
policealne i średnie zawodowe
zasadnicze zawowdowe
17%
35%
19%
Podział zarejestrowanych bezrobotnych powiatu mieleckiego ze względu na wiek
18-24
0%
1
20%
25-34
35-44
45-54
40%
28,5%
55-59
60%
27,7%
60-64
80%
19,1%
100%
0,9%
18,7%
5,0%
czas pozostawania bez pracy (w miesięcach)
0,0%
20,0%
do 1
1
10,6%
40,0%
1-3
16,9%
3-6
60,0%
6-12
21,0%
80,0%
12-24
20,2%
100,0%
pow. 24
11,6%
19,7%
staŜ pracy ogółem
0%
20%
do 1 roku
12%
1
0%
1-5
22%
20%
40%
5-10
60%
10-20
14%
20-30
16%
40%
60%
80%
30 lat i w ięcej
9%
3%
100%
bez staŜu
23%
80%
100%
Specyficzną grupę bezrobotnych stanowią osoby znajdujące się w szczególnej sytuacji na rynku prac.
Ta kategoria osób bezrobotnych została określona w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
22
11
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy . NaleŜą do niej bezrobotni do 25 roku Ŝycia, bezrobotni
długotrwale, bezrobotni powyŜej 50 roku Ŝycia, bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bez
doświadczenia zawodowego, bez wykształcenia średniego, bezrobotni samotnie wychowujący co
najmniej jedno dziecko do 18 roku Ŝycia, bezrobotni niepełnosprawni oraz bezrobotni, którzy po
odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia. Z zatrudnianiem/przyjmowaniem osób
bezrobotnych naleŜących do tej grupy wiąŜą się dla pracodawców szersze moŜliwości otrzymania
wsparcia (m.in. refundacja kosztów związanych z wynagrodzeniami osób zatrudnionych i składkami
na ubezpieczenia społeczne oraz w określonych przypadkach refundacji kosztów związanych z
wyposaŜeniem nowego stanowiska).
Wykres 9 przedstawia liczbę bezrobotnych w powiecie mieleckim w podziale na poszczególne
podgrupy osób będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy.
Wykres 9. Liczba osób bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w powiecie
mieleckim (stan na koniec II kwartału 2009 roku).
Do 25 roku Ŝycia
2177
Długotrwale
3171
PowyŜej 50 roku Ŝycia
1161
Bez kwalifikacji zawodowych
1824
Bez doświadczenia zawodowego
2090
4165
Bez wykształcenia średniego
Samotnie wychowujący co najmniej 1 dziecko do 18
roku Ŝycia
Osoby, które po odbyciu kary pozbawienia wolności
nie podjęły zatrudnienia
254
45
Niepełnosprawni
339
0
500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500
Zdecydowanie dwie największe grupy stanowią osoby bez wykształcenia średniego i długotrwale
bezrobotne (bezrobotni pozostający w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad
12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat). Trzecią, co do wielkości, grupą są osoby do 25 roku Ŝycia.
Ponad 54% spośród osób bezrobotnych, będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, stanowią
kobiety. Wśród bezrobotnych kobiet, znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy,
11
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instrumentach rynku pracy (tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 69, poz. 415 z
późn. zm.).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
23
najliczniejszymi grupami są: kobiety długotrwale bezrobotne (2120 osób), bez wykształcenia
średniego (1870 osób) oraz bez doświadczenia zawodowego (1275 osób).
W strukturze podjęć pracy [Wykres 10] w powiecie mieleckim ponad 60% podjęć dotyczy staŜy (praca
niesubsydiowana). Wśród podjęć pracy o charakterze subsydiowanym, dominowały prace
interwencyjne oraz refundacja kosztów doposaŜenia i wyposaŜenia stanowiska pracy oraz refundacja
kosztów podjęcia działalności gospodarczej.
Wykres 10. Struktura podjęć pracy według ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu (stan na
koniec 2008 r.).
Prace interwencyjne
123; 8%
Prace interwencyjne dla 50+
154; 10%
932; 62%
262; 17%
55; 4%
53; 3%
199; 13%
5; 0%
StaŜe
Dofinan. podjęcia działalności
gospodarczej
Dofinan. wyposaŜenia miejsc
pracy
Prace społecznie uŜyteczne
Roboty publiczne
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
24
2. Główne wnioski z przeprowadzonych badań.
1. W ciągu ostatnich 5 lat nastąpił istotny statystycznie wzrost zatrudnienia w firmach w powiecie
mieleckim. Tylko w średnich przedsiębiorstwach (20-49 pracowników) zaobserwowano
spadek zatrudnienia.
2. Największy wzrost zatrudnienia odnotowano w firmach mających obroty powyŜej 7 mln zł
(średnio o ponad 40 pracowników), a największy spadek wielkości zatrudnienia odnotowano w
przedsiębiorstwach, które mają obroty od 2 mln do 7 mln (średnio o 22 pracowników).
3. Największy spadek zatrudnienia odnotowały firmy z branŜy budowlanej (średnio o 57 osób), a
największy wzrost zanotowano w przemyśle (średnio o 13 pracowników).
4. Zjawisko sezonowości zatrudnienia obejmuje tylko 4% badanych przedsiębiorstw, a
najwyŜsze zatrudnienie notuje się w okresie letnim.
5. Ponad 70% badanych stwierdziło, Ŝe planuje utrzymać obecny poziom zatrudnienia takŜe w
2010 roku. Zwiększenie zatrudnienia w 2010 roku przewiduje 10% badanych, a zmniejszenie
zatrudnienia – 4% respondentów.
6. Większość firm, które planują zatrudnić nowych pracowników w 2010 r., wskazała na
następujące powody: 1) rozszerzenie działalności, 2) wzrost popytu na oferowane towary i
usługi.
7. Przedsiębiorstwa zadeklarowały, łącznie, utworzenie w 2010 roku 89 nowych miejsc pracy.
Zwiększenie zatrudnienia będzie dotyczyć przede wszystkim stanowisk pracowników
produkcyjnych najniŜszego szczebla, sprzedawców oraz specjalistów o określonych
umiejętnościach.
8. Redukcja zatrudnienia w 2010 roku będzie dotyczyła 48 miejsc pracy, między innymi takich
stanowisk jak: sprzedawca, pracownik produkcyjny i formierz tworzyw sztucznych. Powody
zmniejszenia zatrudnienia, jakie najczęściej wymieniają pracodawcy, to: kryzys, brak popytu,
spadek obrotów.
9. Ponad 50% badanych stwierdziło, Ŝe w ich przedsiębiorstwach istnieje potrzeba podnoszenia
poziomu
kwalifikacji/kompetencji
obecnie
zatrudnionych
pracowników,
w
tym
kadry
zarządzającej. Na potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji swoich pracowników wskazały
głównie spółki akcyjne, spółki partnerskie, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz firmy
z dość wysokimi obrotami (powyŜej 2 mln zł rocznie).
10. Zdaniem pracodawców, ich obecni pracownicy powinni przede wszystkim dokształcić się pod
względem znajomości języków obcych (1529 osób spośród 9796 zatrudnionych) oraz w
kwestiach związanych z obsługą komputera i innych urządzeń biurowych (825 pracowników).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
25
11. Tylko 23% przedstawicieli firm odpowiedziało pozytywnie na pytanie o to, czy w ostatnich 12
miesięcy przynajmniej jeden z ich obecnych pracowników uczestniczył w szkoleniu
organizowanym przez firmę zewnętrzną.
12. W ciągu ostatnich 12 miesięcy najchętniej na szkolenia swoich pracowników wysyłały: firmy
największe (zatrudniające ponad 50 pracowników), przedsiębiorstwa, których głównym
przedmiotem działalności jest budownictwo, oraz te, których głównym przedmiotem
działalności jest przemysł, spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, firmy
mające największe obroty (powyŜej 7 mln zł).
13. Na pytanie: „Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników
poprzez szkolenia?” odpowiedziało pozytywnie 64% ankietowanych. Dodatkowe analizy
wykazały następujące zaleŜności:
•
Im większa jest firma pod względem liczby zatrudnionych w niej pracowników, tym
większa jest potrzeba podnoszenia kwalifikacji poprzez szkolenia pracujących w niej
pracowników;
•
Firmy, których głównym przedmiotem działalności jest budownictwo, bardziej niŜ
pozostałe, widzą potrzebę podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników poprzez
szkolenia;
•
Spółki partnerskie i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością częściej niŜ pozostałe
wskazywały na potrzebę podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników poprzez szkolenia,
a osoby prowadzące działalność gospodarczą – najrzadziej;
•
Im większe obroty firm, tym większe jest zapotrzebowanie na podnoszenie kwalifikacji
pracowników poprzez szkolenia;
•
Ponad 90% przedsiębiorstw, które wskazały, Ŝe widzą potrzebę podnoszenia poziomu
kompetencji/kwalifikacji swoich pracowników, zaznaczyło takŜe, Ŝe widzi potrzebę
podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników poprzez szkolenia.
14. Spośród 36% badanych firm, w których nie ma potrzeby podnoszenie kwalifikacji
zatrudnionych pracowników poprzez szkolenia, ponad 27% stwierdziło, Ŝe kwalifikacje
obecnie zatrudnionych pracowników odpowiadają potrzebom przedsiębiorstwa, a 5% uwaŜa,
Ŝe łatwiej jest znaleźć kandydata o odpowiednich kwalifikacjach na rynku pracy niŜ
zainwestować w zatrudnionego pracownika.
15. Spośród firm, które nie widzą potrzeby podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników,
najliczniejsze grupy stanowią: przedsiębiorstwa z najniŜszymi obrotami (do 100 tys. zł
rocznie), firmy zajmujące się handlem i usługami, firmy zatrudniające do 9 pracowników oraz
te, które są prowadzone przez osoby fizyczne (forma prawna – osoba prowadząca działalność
gospodarczą).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
26
16. Największe zapotrzebowanie w badanych przedsiębiorstwach istnieje na następujące rodzaje
szkoleń: języki obce (119 wskazań), obsługa komputera (72 wskazania), księgowość (59
wskazań).
17. Według badanych pracodawców, najbardziej przydatnymi, dla obecnych pracowników
przedsiębiorstw, są szkolenia z następujących zakresów: księgowość, w tym przypisy
podatkowe (podatek dochodowy) – 48 wskazań; techniki sprzedaŜowe i obsługa klienta, w
tym techniki negocjacyjne i techniki pozyskiwania nowych klientów – 42 wskazania; obsługa i
programowanie maszyn sterowanych numerycznie (toczenie, spawanie, tłoczenie) –
36 wskazań; obsługa komputera, w tym dot. środowiska operacyjnego „Windows” i pakietu
biurowego „Microsoft Office” – 34 wskazania.
18. Tylko 26% respondentów zatrudniłoby w przyszłości osoby przeszkolone z wyŜej
wymienionych tematów. Deklaracja chęci zatrudnienia w przyszłości pracowników, którzy
zostaną przeszkoleni z określonych tematów, okazała się być zaleŜna od formy prawnej, jaką
posiada przedsiębiorstwo. Przeszkoleni kandydaci mogą znaleźć zatrudnienie przede
wszystkim w spółkach cywilnych i spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.
19. 49% badanych, którzy wskazali na potrzebę podnoszenia poziomu kompetencji/ kwalifikacji
swoich obecnych pracowników, udzieliło takŜe pozytywnej odpowiedzi na pytanie „Czy
zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z wyŜej wymienionych tematów?”.
20. Zdaniem badanych, stale powinni podnosić swoje kompetencje pracownicy fizyczni i
produkcyjni (49 wskazań), w następnej kolejności – księgowi i biegli rewidenci (48 wskazań)
oraz kierownicy niŜszego szczebla i specjaliści (43 wskazania).
21. 84 przedstawicieli przedsiębiorstw stwierdziło, Ŝe ma utrudniony dostęp do szkoleń
zewnętrznych. A najwaŜniejszą barierą w dostępie do szkoleń jest zbyt wysoka cena.
22. Tylko 32% respondentów stwierdziło, Ŝe istnieją szkolenia, które mogą pomóc osobom
poszukującym pracy znaleźć w ich firmach zatrudnienie. W tej grupie znalazło się 45%
ankietowanych, którzy widzą potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji swoich
pracowników, oraz 22% ankietowanych twierdzących, Ŝe w ich firmach nie ma potrzeby
podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia.
23. Następujące rodzaje szkoleń mogą zwiększyć szanse zatrudnienia osób poszukujących pracy
w badanych przedsiębiorstwach: obsługa i programowanie maszyn numerycznych (dla
tokarzy i spawaczy) – 19 wskazań; obsługa klienta, techniki sprzedaŜowe, w tym
pozyskiwanie nowych klientów – 18 wskazań; obsługa komputera, w tym pakietu
„Microsoft Office” – 17 wskazań; marketing produktu – 12 wskazań; księgowość, przepisy
podatkowe, w tym podatek dochodowy – 10 wskazań.
24. Wyniki badań pokazują, Ŝe w ankietowanych przedsiębiorstwach moŜe znaleźć zatrudnienie
261 osób bezrobotnych, które ukończą szkolenia, wskazane przez badanych pracodawców.
Najwięcej, aŜ 59 osób, moŜe zostać zatrudnionych na stanowiskach tokarzy oraz operatorów
maszyn po ukończeniu kursów z obsługi i programowania maszyn sterowanych numerycznie.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
27
25. Większość badanych (92%) stwierdziła, Ŝe nie ma problemów z obsadzeniem miejsc pracy.
Tylko 8% respondentów (25 firm) wskazało, Ŝe są takie stanowiska, których obsadzenie
sprawia trudności. Na problemy z obsadzeniem miejsc pracy wskazało ponad 33%
przedsiębiorstw, mające obroty powyŜej 2 mln zł rocznie.
26. Badane firmy poszukają nowych pracowników najczęściej przeglądając CV kandydatów, które
zostały złoŜone bezpośrednio w siedzibach tych firm, zatrudniając osoby „z polecenia” lub
korzystając z usług Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu.
27. Dla 35% respondentów najwaŜniejszym kryterium, którym kierują się przy wyborze kandydata
do pracy, są posiadane umiejętności zawodowe, a dla 32% – adekwatne wykształcenie.
28. Im mniejsze są deklarowane obroty badanych firm, tym częściej przy wyborze kandydatów do
pracy jest brane pod uwagę wykształcenie.
29. Posiadane umiejętności zawodowe najczęściej są stawiane na pierwszym miejscu przy
wyborze kandydata do pracy w firmach mających obroty od 500 tys. zł do 7 mln zł.
30. Na pytanie „Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z usług Powiatowego
Urzędu Pracy?” 52% badanych (163 przedsiębiorstwa) odpowiedziało przecząco, a 48%
(151 firm) odpowiedziało pozytywnie. Dodatkowe analizy wykazały, Ŝe:
•
Im firma jest większa, tym częściej korzysta z usług Powiatowego Urzędu Pracy (PUP);
•
W przeciągu ostatnich 12 miesięcy z usług PUP najczęściej korzystały firmy osiągające
największe obroty;
•
57% przedsiębiorstw, w których istnieje potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników
poprzez szkolenia, wskazało, Ŝe w ciągu ostatnich 12 miesięcy skorzystało z usług PUP.
31. 46% badanych w ciągu ostatnich 12 miesięcy skorzystało 1 raz z usług Powiatowego Urzędu
Pracy w Mielcu. Najwięcej ankietowanych skorzystało z takich usług jak: staŜe i pośrednictwo
pracy.
32. 91% respondentów ocenia bardzo dobrze lub dobrze swoją współpracę z Urzędem Pracy w
Mielcu, wskazując na profesjonalną obsługę oraz brak problemów.
33. Wśród osób, które nie skorzystały w ciągu ostatnich 12 miesięcy z usług PUP, 79% stanowią
osoby, które nie miały takiej potrzeby, lub wskazywały na brak zapotrzebowania na nowych
pracowników.
34. Prawie połowa badanych (49%) wskazała, Ŝe zamierza skorzystać z usług PUP w ciągu
najbliŜszych 12 miesięcy. Najwięcej pracodawców zamierza skorzystać ze staŜy (39 firm),
pośrednictwa pracy (34 firmy) oraz z moŜliwości refundacji kosztów wyposaŜenia i
dopasowania do stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego (18 firm). AŜ 55
przedsiębiorstw ma zamiar skorzystać z więcej niŜ jednej usługi oferowanej przez Urząd
Pracy. Tylko 9 pracodawców zadeklarowało, Ŝ chce skorzystać z innych usług niŜ staŜe,
pośrednictwo pracy i refundacje kosztów. A dodatkowe analizy wykazały, Ŝe:
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
•
28
W ciągu najbliŜszych 12 miesięcy z usług PUP zamierza skorzystać 59% firm z branŜy
usługowej, 43% z branŜy budowlanej oraz 62% firm, które zaznaczyły więcej niŜ jeden
przedmiot działalności jako główny;
•
64% firm z największymi obrotami oraz 62% przedsiębiorstw z obrotami od 100 do
499 tys. zł takŜe zamierza skorzystać w ciągu najbliŜszych 12 miesięcy z usług PUP.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
29
3. Metodologia i techniki badań.
3.1 ZałoŜenia ogólne.
Badania lokalnego rynku pracy w powiecie mieleckim swoim zakresem obejmowały prywatne
przedsiębiorstwa, zatrudniające co najmniej dwóch pracowników (ze szczególnym uwzględnieniem
firm/ przedsiębiorstw średnich i duŜych).
Główne cele badania lokalnego rynku pracy w powiecie mieleckim były zdefiniowane następująco:
1. Analiza sytuacji na lokalnym rynku pracy (dynamika i kierunki zmian) – diagnoza aktualnej
sytuacji na rynku pracy w zakresie popytu i podaŜy na siłę roboczą oraz prognoza zmian w
tym obszarze na rok 2010;
2. Analiza popytu na rynku pracy – określenie obecnego i przyszłego popytu na pracowników o
określonych kompetencjach, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności uzyskiwania
dodatkowych kompetencji przez osoby aktualnie zatrudnione i nowozatrudnione;
3. Analiza popytu na poszczególne rodzaje szkoleń dla obecnych pracowników, przyszłych
pracowników oraz kadry zarządzającej – określenie zainteresowania przedsiębiorców
szkoleniami dla obecnych pracowników, przyszłych pracowników oraz kadry zarządzającej,
ustalenie preferowanej tematyki szkoleń oraz moŜliwości późniejszego zatrudnienia
przeszkolonych pracowników;
4. Analiza popytu na poszczególne kwalifikacje i umiejętności dla obecnych pracowników, w tym
kadry zarządzającej, oraz przyszłych pracowników - zebranie danych dotyczących kwalifikacji
i umiejętności posiadanych przez obecnych pracowników (w tym kadrę zarządzającą) oraz
przyszłych pracowników, z uwzględnieniem ich planów rozwoju zawodowego w kontekście
potrzeb zgłaszanych przez pracodawców;
5. Analiza zapotrzebowania kierownictwa firm z sektora prywatnego na wybrane usługi PUP określenie częstotliwości i ocenienie jakości współpracy lokalnych przedsiębiorców z
Powiatowym Urzędem Pracy, określenie form współpracy tak w przeszłości, jak i w
przyszłości.
Badanie zostało przeprowadzone przy zastosowaniu metody badań sondaŜowych. Metoda ta
pozwoliła na zdobycie wiedzy o stosunkowo duŜej zbiorowości na podstawie zbadania jej
reprezentacji. Badania miały charakter zarówno badań nastrojów i postaw społecznych, jak i badań
konsumentów na tematy rynkowe (konsumentami w tym wypadku byli przedsiębiorcy i instytucje, zaś
badanym produktem – usługi i oferta Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu).
Jako
narzędzie
badań
zastosowano
wywiad
kwestionariuszowy.
Wzór
kwestionariusza
wykorzystanego w badaniu stanowi załącznik do niniejszego raportu. Wywiady miały charakter
indywidualny i bezpośredni.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
30
Wszyscy
ankieterzy,
biorący
udział
w
badaniu,
zostali
przeszkoleni
w
zakresie
technik
przeprowadzania wywiadów kwestionariuszowych, w tym technik komunikacji z potencjalnymi
respondentami.
Respondenci byli na wstępie kaŜdorazowo informowani o celu badania, zleceniodawcy badania oraz
moŜliwości wykorzystania wyników badania. Szczególnie podkreślana była anonimowość badania,
która miała słuŜyć otrzymywaniu moŜliwie szczerych odpowiedzi respondentów. Bezpośredni kontakt
respondenta z osobą przeprowadzającą wywiad podnosił poziom porównywalności uzyskiwanych
odpowiedzi oraz ograniczał moŜliwości błędnej interpretacji pytań przez respondentów.
Przy budowie kwestionariusza wywiadu uwzględniono doświadczenia zespołu przygotowującego
badania w zakresie organizacji badań sondaŜowych i analizy ich wyników oraz przestrzegano
ogólnych socjologicznych zasad konstrukcji tego typu wywiadów. Miało to słuŜyć zminimalizowaniu
ryzyka odmowy respondentów w uczestnictwie w badaniu oraz odmowy udzielania poszczególnych
odpowiedzi na zadane pytania. KaŜde pytanie odnosiło się do problemów centralnych, stojących u
celu realizacji badań. Układ kwestionariusza zachowywał podział tematyczny i logiczny pytań.
Zgodnie z załoŜeniami, badanie obejmowało 300 osób tworzących kierownictwo (właścicieli,
prezesów, dyrektorów, kierowników) 300 firm z sektora prywatnego na terenie powiatu mieleckiego (w
rzeczywistości przeprowadzono 314 ankiet). W badaniu wzięło udział: 153 firmy zatrudniające do 9
osób, 92 firmy zatrudniające od 10 do 49 pracowników, 60 firm zatrudniających od 50 do 249
pracowników oraz 9 przedsiębiorstw zatrudniających powyŜej 250 osób. Badanie słuŜyło poznaniu
kondycji sektora prywatnego w powiecie, czynników charakteryzujących lokalny rynek pracy oraz
krótkookresowej prognozy kierunków i dynamiki zmian na tym rynku. Sonda miała umoŜliwić równieŜ
poznanie postaw osób, które mają znaczący wpływ na sytuację na rynku pracy powiatu mieleckiego,
odnośnie
ich
wymogów,
co
do
kompetencji
przyszłych
potencjalnych
pracowników
oraz
zapotrzebowania przedsiębiorców na róŜnego rodzaju instrumenty wsparcia słuŜące zwiększeniu
zatrudnienia, a co za tym idzie, ograniczeniu skali bezrobocia w powiecie.
W celu dotarcia do respondentów wykorzystane zostały istniejące bazy teleadresowe. Korzystano
głównie z danych pozyskanych z rejestru REGON.
Wywiad prowadzony był na podstawie przygotowanego kwestionariusza wywiadu. Kwestionariusz
zawierał 55 pytań, w tym 6 pytań metryczkowych, które zadawane były pod koniec wywiadu. Zakres
merytoryczny pytań wyczerpywał całość zagadnień, odnoszących się do celów informacyjnych
badania, i posłuŜył do uzyskania odpowiedzi na postawione pytania badawcze. Podczas budowy
kwestionariusza uwzględniono specyfikę wywiadu bezpośredniego. Pytania w duŜej części miały
charakter pytań otwartych. Ankieter przyporządkowywał odpowiedzi respondenta do przykładowych
wskazań, znajdujących się w kwestionariuszu wywiadu. Przy budowie kwestionariusza oraz określaniu
zakresu pytań, wzięto pod uwagę niebezpieczeństwo związane z tzw. momentem zmęczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
31
respondenta (po 15-20 minutach rozmowy), występujące w praktyce badań socjologicznych, które
uniemoŜliwiałoby zdobycie interesujących informacji. Dlatego ograniczono liczbę oraz skomplikowanie
pytań do niezbędnego minimum, co podniosło prawdopodobieństwo skuteczności i kompletności
wywiadu
oraz
wpłynęło
pozytywnie
na
reprezentatywność
i
porównywalność
wyników
przeprowadzanych badań.
3.2 Harmonogram badań.
PoniŜsza tabela przedstawia główne etapy działań w ramach przeprowadzanej usługi.
Tabela 10. Etapy realizacji usługi.
Lp.
Etap badań
1.
Przygotowanie badania
2.
Wykonanie badania
3.
Analiza wyników
4.
Opracowanie raportu
Rozpoczęcie
Zakończenie
28 września 2009 r.
25 października 2009 r.
26 października 2009 r.
22 listopada 2009 r.
1 grudnia 2009 r.
6 grudnia 2009 r.
Przygotowanie badania obejmowało m.in. pozyskanie baz teleadresowych podmiotów oraz rekrutację
i szkolenie osób przeprowadzających wywiady. Uwzględniono równieŜ propozycje i uwagi
Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu, dotyczące budowy i zakresu badania, i dokonano zmian w
zaproponowanym wcześniej kwestionariuszu wywiadu.
Wykonanie badania obejmowało pozyskanie respondentów do badania oraz przeprowadzenie
wywiadów indywidualnych, z wykorzystaniem kwestionariuszy wywiadu, za pomocą spotkań
osobistych. Zapisy wywiadów na kwestionariuszach zostały przetworzone do formy elektronicznej,
która umoŜliwiła sprawną analizę statystyczną uzyskanych wyników.
W ramach analizy wyników dokonana została ich weryfikacja, selekcja, klasyfikacja i kategoryzacja.
Zostały określone, uwidocznione w wynikach badania, zjawiska na rynku pracy powiatu mieleckiego
oraz zidentyfikowane korelacje pomiędzy poszczególnymi zmiennymi zjawisk, słuŜące jako podstawa
do wnioskowania i interpretacji sytuacji na rynku pracy. Analiza statystyczna przeprowadzona została
przez doświadczonego statystyka przy pomocy programu „Excel” (Microsoft Office).
Na podstawie wyników analizy opracowany został niniejszy raport dotyczący sytuacji na mieleckim
rynku pracy.
3.3 Wykorzystane metody statystyczne.
PoniŜej w sposób skrótowy przedstawiono najwaŜniejsze metody oraz narzędzia statystyczne
12
wykorzystane w badaniu .
12
Za Wikipedia, wolna encyklopedia [on-line], [dostęp: 14 listopada 2005]. Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
32
Analiza wariancji – jest zespołem metod statystycznych wykorzystywanych do porównywania kilku
populacji. Ogólnie mówiąc, jest to technika badania wyników (doświadczeń, obserwacji), które zaleŜą
od jednego lub kilku czynników działających równocześnie. Czynnikami takimi mogą być wiek, płeć
itd. Czynniki te bywają nazywane teŜ czynnikami grupującymi, klasyfikacyjnymi lub zmiennymi
manipulacyjnymi. KaŜdy czynnik ma kilka poziomów lub wariantów, którymi mogą być róŜne kategorie
wieku, płeć męska i Ŝeńska, itd. Analiza wariancji pozwala sprawdzić, czy analizowane czynniki
wywierają wpływ na obserwowane zmienne. Zmienna, która takiej obserwacji podlega, nosi nazwę
zmiennej zaleŜnej lub objaśnianej. W przypadku określania korelacji zmiennych jakościowych,
zastosowanie ma tzw. współczynnik korelacji dla warunkowej gammy oraz współczynnik D Somersa.
JeŜeli współczynnik korelacji wynosi 1 lub -1, to zmienne X i Y są całkowicie skorelowane
(odpowiednio, dodatnio lub ujemnie).
2
Test chi-kwadrat (χ ) – jest to najczęściej wykorzystywany w praktyce test statystyczny. MoŜna go
2
wykorzystywać do badania zgodności zarówno cech mierzalnych, jak i niemierzalnych. Test χ ma
wiele zastosowań. MoŜe być zastosowany przy badaniach współzaleŜności dwóch zmiennych.
Pozwala on weryfikować określone hipotezy, np. czy dana zbiorowość statystyczna ma właściwy typ
rozkładu, czy cechy poddane analizie statystycznej posiadają wymaganą współzaleŜność. Za pomocą
2
testu χ moŜna ustalić prawdopodobieństwo wystąpienia zjawiska x, gdy zaistnieje zjawisko y i na
odwrót.
2
Wartość χ naleŜy rozpatrywać w połączeniu z liczbą zmiennych niezaleŜnych, to jest stopniem
swobody oraz z poziomem istotności. Stopień swobody (d.f) to liczba niezaleŜnych wyników
obserwacji pomniejszona o liczbę związków, które łączą wyniki obserwacji ze sobą. Poziom
istotności (p) jest to prawdopodobieństwo popełnienia błędu I rodzaju. Określa równieŜ maksymalne
ryzyko błędu, jakie badacz jest skłonny zaakceptować. Wybór wartości (akceptowalnego błędu
pomiaru) zaleŜy od badacza, natury problemu i od tego jak dokładnie chce on weryfikować swoje
hipotezy, najczęściej przyjmuje się p = 0,05, 0,03, 0,01 lub 0,001. Dla danej liczby stopni swobody i
2
przyjętego z góry poziomu istotności wartość χ odczytuje się ze specjalnych tabel. W tym przypadku,
2
jeŜeli obliczona wartość χ jest większa od wartości podanej w tabeli, wówczas róŜnice występujące
pomiędzy liczebnościami (bezwzględnymi lub procentami) uznać naleŜy za istotne oraz odwrotnie,
2
jeŜeli χ jest mniejsze – róŜnice traktujemy jako nieistotne, spowodowane losowym charakterem
próby.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
33
4. Analiza wyników badań.
4.1 Charakterystyka podmiotów uczestniczących w badaniu.
W badaniu uczestniczyło 314 respondentów reprezentujących przedsiębiorstwa w powiecie mieleckim
(właściciele i zarządzający). Analizę i interpretację wyników poprzedzono charakterystyką badanej
próby.
4.1.1 Liczba pracujących i miejsca pracy.
Zgodnie z załoŜeniami, w badaniu uczestniczyło: 153 firmy zatrudniające od 2 do 9 pracowników, 92
przedsiębiorstwa zatrudniające od 10 do 49 pracowników, 60 przedsiębiorstw, w których zatrudnienie
mieści się w przedziale od 50 do 249 osób oraz 9 podmiotów gospodarczych, które zatrudniają
powyŜej 250 pracowników. PoniewaŜ badania miały na celu analizę sytuacji firm średnich i duŜych,
zlokalizowanych w powiecie mieleckim, w badaniu nie zostały uwzględnione najmniejsze firmy
powiatu mieleckiego (w większości osoby prowadzące działalność gospodarczą) zatrudniające tylko
jednego pracownika.
Wykres 11. Podział firm uczestniczących w badania ze względu na wielkość zatrudnienia.
60; 19%
9; 3%
153; 49%
92; 29%
2-9 pracowników
10-49 pracowników
50-249 pracowników
250 i więcej pracowników
Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badania.
Średnia arytmetyczna liczby pracujących w badanych przedsiębiorstwach wyniosła 53 osoby. NaleŜy
jednak zwrócić uwagę, Ŝe wartość ta jest kształtowana w sposób wyraźny poprzez znaczną liczbę
zatrudnionych w kilkunastu duŜych przedsiębiorstwach powiatu (respondent z największą liczbą
zatrudnionych zatrudniał 1846 osób). Dlatego teŜ lepszą miarą opisania tego zjawiska będzie średnia
obcięta, która nie uwzględnia 5% wartości skrajnych, i która wyniosła – 26,6 osoby. Rozkład liczby
pracujących w całej badanej próbie przedstawia Wykres 12.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
34
Wykres 12. Rozkład liczby pracujących w badanych przedsiębiorstwach.
2000
1800
Liczba zatrudnionych
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
1
16 31 46 61 76 91 106 121 136 151 166 181 196 211 226 241 256 271 286 301
Przedsiębiorstwa
Z analizy struktury wiekowej zatrudnionych pracowników
13
wynika, Ŝe najliczniejszą kategorię w
badanych przedsiębiorstwach stanowią osoby w wieku od 26 do 34 lat (5859 zatrudnionych
pracowników w tym wieku) [Wykres 13].
13
Struktura wiekowa zatrudnionych pracowników w badanych firmach: liczba zatrudnionych w poszczególnych przedziałach wiekowych.
Struktura wiekowa zatrudnionych pracowników
Suma
Średnia
Średnia obcięta (5%)
Do 25 lat
2805
8,93
3,24
Od 26 do 34 lat
5859
18,66
6,83
Od 35 do 44 lat
4530
14,43
7,05
PowyŜej 45 lat
3592
11,44
7,14
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
35
Wykres 13. Struktura wiekowa zatrudnionych pracowników.
40%
35%
35%
30%
27%
25%
21%
20%
17%
15%
10%
5%
0%
Do 25 lat
Od 26 do 34 lat
Od 35 do 44 lat
PowyŜej 45 lat
Wiek zatrudnionych pracowników
4.1.2 Przedmiot działalności i forma prawna przedsiębiorstw.
Najwięcej badanych przedsiębiorstw określiło swój przedmiot działalności jako usługi (blisko 33%),
zaś ok. 27% jako handel. Podział przedsiębiorstw według przedmiotu działalności przedstawia
Wykres 14.
Wykres 14. Główny przedmiot działalności badanych przedsiębiorstw.
50; 16%
85; 27%
14; 4%
63; 20%
102; 33%
Handel
Usługi
Przemy sł
Budow nictw o
Więcej niŜ jeden
16% badanych nie określiło jednego, głównego przedmiotu działalności, lecz wskazało kilka rodzajów
dziedzin swojej działalności [Wykres 15]. Ponad 8% firm (28 podmiotów) uznaje za swój główny
przedmiot działalności zarówno handel, jak i usługi.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
36
Wykres 15. Główny przedmiot działalności badanych przedsiębiorstw.
Liczba firm/przedsiębiorstw
0
20
40
60
80
Handel
100
85
102
Usługi
Przemysł
63
14
Budownictwo
Usługi i przemysł
7
9
Handel i przemysł
Handel i usługi
Budownictwo i przemysł
28
1
Handel, usługi, przemysł
Handel, usługi, budownictwo
4
1
Respondenci poproszeni zostali równieŜ o wskazanie formy prawnej, w jakiej działają ich
przedsiębiorstwa. Rozkład udzielonych odpowiedzi przedstawia się następująco:
•
•
•
•
•
•
•
•
osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
spółka cywilna
spółka jawna
spółka akcyjna
spółka partnerska
oddział przedsiębiorstwa zagranicznego
bez szczególnej formy prawnej
– 39%,
– 25%,
– 18%,
– 12%,
– 4%,
– 1%,
– 0,3%,
– 0,3%.
Jak pokazują wyniki, dominującą grupą przedsiębiorstw są przedsiębiorstwa prowadzone przez osoby
pracujące na własny rachunek (ok. 57% badanych przedsiębiorstw, biorąc pod uwagę spółki cywilne,
które są de facto spółkami tworzonymi przez osoby prowadzące działalność gospodarczą).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
37
Wykres 16. Forma prawna badanych przedsiębiorstw/ firm.
Bez szczególnej formy prawnej
1
Oddział przedsiębiorstwa zagranicznego
1
Spółka akcyjna
11
80
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka partnerska
3
39
Spółka jawna
Spółka cywilna
55
Osoba prowadząca działalność gospodarczą
124
0
20
40
60
80
100
120
140
4.1.3 Obroty przedsiębiorstw.
Biorąc pod uwagę strukturę przedsiębiorstw według obrotów osiąganych w ostatnim roku
rozliczeniowym, dominowały firmy o stosunkowo niskich obrotach – do 100 tys. zł (ok. 26%) oraz od
100 do 499 tys. zł (ok. 26%). Szczegółową strukturę wskazań respondentów w tym zakresie
przedstawia poniŜszy wykres.
Wykres 17. Poziom obrotów w badanych przedsiębiorstwach.
PoniŜej 100 tys. zł
26; 8%
8; 3%
100 tys. zł - 499 tys. zł
81; 26%
36; 11%
500 tys. zł - 2 mln zł
2 mln zł - 7 mln zł
34; 11%
PowyŜej 7 mln zł
48; 15%
81; 26%
Odmowa odpowiedzi
Brak obrotów, firma powstała
w 2009 roku
Obroty w najwyŜszej kategorii (powyŜej 7 mln zł rocznie) wskazało 11% badanych. Natomiast aŜ 8%
respondentów odmówiło odpowiedzi na niniejsze pytanie (pytania związane z pieniędzmi naleŜą do
kategorii pytań „draŜliwych”, na które część respondentów bardzo niechętnie odpowiada). Rozkład
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
38
odpowiedzi udzielonych na pytanie odnoszące się do obrotów firmy, bez uwzględnienia odmów
odpowiedzi oraz nowopowstałych firm, przedstawia się następująco:
•
•
•
•
•
poniŜej 100 tys. zł
100 tys. zł – 499 tys. zł
500 tys. zł – 2 mln zł
2 mln zł – 7 mln zł
powyŜej 7 mln zł
– 29%,
– 29%,
– 17%,
– 12%,
– 13%.
Wyniki te potwierdzają załoŜenie, Ŝe liczebnie w powiecie mieleckim dominują przedsiębiorstwa
prowadzone w formie własnej działalności gospodarczej, zatrudniające do 9 osób i osiągające
względnie niskie obroty w skali roku. Takie przedsiębiorstwa są szczególnie wraŜliwe na trudności
występujące na rynku.
4.1.4 Okres funkcjonowania i lokalizacja przedsiębiorstw.
AŜ ponad 87% badanych przedsiębiorstw powstało po 1989 roku. Po tym roku i zmianach społecznogospodarczych w Polsce nastąpił dynamiczny wzrost liczby funkcjonujących przedsiębiorstw, równieŜ
na obszarze powiatu mieleckiego. Szczegółowy rozkład przedsiębiorstw biorących udział w badaniu
według kryterium roku rozpoczęcia działalności przedstawia Wykres 18.
Wykres 18. Rok załoŜenia badanych przedsiębiorstw.
39
20
18
14 13
12
12
23
25
17
23
15
9
13 13
11
13
5
8
6
5
Pr
ze
d1
99
0
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Kolejne lata
W kolejnych latach obserwuje się stosunkowo istotne wahania w reprezentowaniu firm załoŜonych w
danym roku w badanej grupie. Wahania te w sposób znaczący pokrywają się z cyklem
koniunkturalnym, obrazowanym m.in. wskaźnikiem wzrostu gospodarczego notowanym dla obszaru
całej Polski. MoŜe to oznaczać znaczną wraŜliwość zjawiska powstawania nowych przedsiębiorstw w
powiecie na
zmiany czynników otoczenia makroekonomicznego. Gwałtowny wzrost liczby
przedsiębiorstw w 1996 roku moŜna wytłumaczyć rozwojem SSE Euro-Park Mielec (załoŜony w 1995
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
39
roku), który pręŜnie rozwijając się, przyciągał coraz więcej inwestorów (w roku 1996 wydano 19
14
zezwoleń na działalność, a w roku 1997 – 31 zezwoleń ).
Strukturę badanych przedsiębiorstw według obszaru gmin, na których były zlokalizowane, przedstawia
Wykres 19.
Wykres 19. Lokalizacja badanych przedsiębiorstw.
Wadowice Górne (gmina wiejska)
5
12
Tuszów Narodowy (gmina wiejska)
Radomyśl Wielki - obszar wiejski
2
Radomyśl Wielki - miasto
16
Przecław (gmina wiejska)
34
Padew Narodowa (gmina wiejska)
2
9
Mielec (gmina wiejska)
2
Gawłuszowice (gmina wiejska)
Czermin (gmina wiejska)
6
Borowa (gmina wiejska)
3
Miasto Mielec
223
0
50
100
150
Liczba firm
200
Najbardziej rozwiniętym pod względem gospodarczym jest obszar miasta Mielec, na którym jest
równieŜ rozmieszczona Specjalna Strefa Ekonomiczna. Dlatego teŜ firmy zlokalizowane na tym
terenie dominują w strukturze badanych przedsiębiorstw.
24% badanych firm jest zlokalizowanych na obszarach wiejskich powiatu, a 76% - na obszarach
miejskich.
14
Na podstawie A. Prusek, W. Nelec, Analiza oddziaływania SSE Euro-Park Mielec na rozwój społeczno-ekonomiczny i rynek pracy
subregionu mieleckiego, W: Zeszyty Naukowe nr 651, str. 138.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
40
4.2 Analiza sytuacji na lokalnym rynku pracy (dynamika i kierunki zmian).
4.2.1 Zmiany w zatrudnieniu – ogólne tendencje rynku.
Badaniu poddana została zmiana liczby pracujących w ciągu ostatnich 5 lat. SłuŜyło to weryfikacji, czy
prywatne przedsiębiorstwa odnotowały w ciągu ostatnich pięciu lat wzrost czy spadek zatrudnienia.
Średnia
obcięta
liczby
zatrudnionych
na
dzień
przeprowadzania
ankiety
w
badanych
15
przedsiębiorstwach wynosiła 26,6 osób, liczba pracujących w badanych firmach pięć lat temu
wynosiła średnio 19,2 osoby na jedno przedsiębiorstwo (średnia obcięta). Wartość średniej
deklarowanej liczby pracujących w badanych przedsiębiorstwach w okresie ostatnich 5 lat (bez
uwzględnienia 5% wartości skrajnych) wzrosła o 7,4 osoby na jedno przedsiębiorstwo. Biorąc pod
16
uwagę dodatkowe testowania statystyczne , moŜna przyjąć hipotezę, Ŝe w ciągu ostatnich pięciu lat
(lub od powstania przedsiębiorstwa) nastąpił istotny statystycznie wzrost liczby pracujących w firmach
zlokalizowanych na obszarze powiatu mieleckiego.
17
Dodatkowo dokonana została analiza moŜliwych determinant niniejszej zmienności . Czynnikami
róŜnicującymi wzrost i spadek zatrudnienia okazały się:
•
poziom zatrudnienia – regres zatrudnienia (średnio o ponad 4 pracowników) zanotowano w
grupie przedsiębiorstw od 20 do 49 pracowników, nieznaczący wzrost, średnio o 1
pracownika, zaobserwowano w przedsiębiorstwach najmniejszych. Wzrost zatrudnienia,
średnio o 17 pracowników, zaobserwowano w firmach zatrudniających od 50 do 249
pracowników
oraz
w
największych przedsiębiorstwach
pod
względem
liczby osób
zatrudnionych (wzrost poziomu zatrudnienia średnio o 72 pracowników);
•
poziom obrotów – największy wzrost zatrudnienia odnotowano w firmach mających obroty
powyŜej 7 mln zł (średnio o ponad 40 pracowników), a największy spadek wielkości
zatrudnienia odnotowano w przedsiębiorstwach, które mają obroty od 2 mln do 7 mln (średnio
o 22 pracowników);
15
Dla firm, które istnieją krócej niŜ 5 lat – na początku swojej działalności.
Test par dla odpowiedzi na Pytania 1 (Ile osób pracuje obecnie w Państwa firmie?) i 2 (Ile osób pracowało w Państwa firmie 5 lat temu
lub na początku działalności w przypadku, jeśli firma istnieje krócej niŜ 5 lat?) dał następujące rezultaty:
• hipoteza równości średnich – odrzucona na poziomie istotności p = 0,00;
17 Przeprowadzona została analiza wariancji zmiany wielkości zatrudnienia w zaleŜności od czynników: forma prawna przedsiębiorstwa,
obroty, lokalizacja firmy, poziom zatrudnienia i główny rodzaj działalności. Wyniki obliczeń przedstawia poniŜsza tabela (im większą ma
wartość statystyka F, tym bardziej kategorię zmiennej niezaleŜnej wyjaśniają zróŜnicowanie zmiennej zaleŜnej).
Stopień swobody
Źródło zmienności
Dystrybuanta (F)
Poziom istotności (p)
(d.f.)
forma prawna przedsiębiorstwa
7
0,536
0,807
obroty
6
2,698
0,014
lokalizacja firmy
10
0,020
1,000
poziom zatrudnienia
3
4,085
0,007
główny rodzaj działalności
4
2,904
0,022
16
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
41
•
rodzaj działalności – największy spadek zatrudnienia odnotowały firmy z branŜy budowlanej
(średnio o 57 osób), a największy wzrost zanotowano w przemyśle (średnio o 13
pracowników).
Na podstawie powyŜszych stwierdzeń moŜna wywnioskować, Ŝe w ciągu ostatnich 5 lat pogorszyła
się znacznie kondycja gospodarcza średnich podmiotów powiatu mieleckiego zatrudniających od 9 do
49 osób. NaleŜy podkreślić, Ŝe małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią bardzo istotny element
kreujący i utrzymujący miejsca pracy w powiecie. W tym kontekście istotne jest branie pod uwagę tych
podmiotów w kreowaniu polityki wspierania zatrudnienia.
Badaniu poddana została równieŜ sezonowość zatrudnienia, która moŜe mieć wpływ na róŜnicowanie
liczby pracujących i osób bezrobotnych na lokalnym rynku pracy w zaleŜności od pory roku. Tylko 4%
respondentów wskazało (13 z 314 zbadanych firm), Ŝe zatrudnienie w ich firmach ma charakter
sezonowy. Średnie wielkości zatrudnienia wskazywane przez respondentów dla poszczególnych pór
roku zawiera Tabela 11.
Tabela 11. Liczba pracujących w przedsiębiorstwach, w których zatrudnienie ma charakter sezonowy.
PrzybliŜona liczba
zatrudnionych
pracowników w
zimie
PrzybliŜona liczba
zatrudnionych
pracowników
wiosną
PrzybliŜona liczba
zatrudnionych
pracowników latem
PrzybliŜona liczba
zatrudnionych
pracowników
jesienią
73,69
102
104,92
79,84
Minimum
0
2
2
2
Maximum
260
380
380
280
Miara statystyczna
Średnia arytmetyczna
MoŜna zaobserwować wyraźne zróŜnicowanie w średniej liczbie osób pracujących w poszczególnych
porach roku. NajwyŜsze zatrudnienie notuje się w miesiącach letnich, zaś najniŜsze w miesiącach
zimowych. W grupie przedsiębiorstw, w których zatrudnienie ma charakter sezonowy, róŜnica w
liczbie zatrudnionych między okresem letnim a zimowym wynosi aŜ ponad 9% (406 osób). W tej skali
zjawisko to obejmuje jedynie ok. 4-procentową grupę badanych przedsiębiorstw, jednakŜe są to w
większości przedsiębiorstwa średnie i duŜe, zatrudniające od 10 do 280 pracowników.
Respondenci zapytani zostali równieŜ o ich przewidywania i plany dotyczące poziomu zatrudnienia w
ich przedsiębiorstwach na 2010 rok. Rozkład udzielonych odpowiedzi przedstawia Wykres 20.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
42
Wykres 20. Przewidywane zmiany w zakresie zatrudnienia w badanych przedsiębiorstwa w 2010 roku.
51; 16%
14; 4%
32; 10%
Zmniejszenie zatrudnienia
Zwiększenie zatrudnienia
Utzrymanie zatrudnienia
Trudno powiedzieć
217; 70%
Ponad 70% respondentów wskazało, Ŝe w 2010 roku, zatrudnienie w ich przedsiębiorstwach utrzyma
się na obecnym poziomie. Wzrost zatrudnienia w 2010 roku przewiduje 10% procent respondentów, a
4% – zmniejszenie zatrudnienia. Ok. 1/6 badanych przedsiębiorców nie potrafiło określić zmian w
zakresie zatrudnienia w najbliŜszym czasie, uzasadniając to trudną sytuacją ekonomiczną panującą
nie tylko w kraju, ale i na całym świecie. Zaprezentowane wyniki mogą świadczyć o stosunkowo
optymistycznym spojrzeniu przedsiębiorców na kształtowanie się sytuacji gospodarczej w najbliŜszej
przyszłości. Dodatkowe analizy wykazały, Ŝe Ŝadne ze zmiennych niezaleŜnych nie róŜnicują istotnie
zmienności odpowiedzi w kwestii dotyczącej prognozy zmian w zatrudnieniu na rok 2010.
Analiza uzyskanych odpowiedzi pozwala na stwierdzenie, Ŝe w 2010 roku większość przedsiębiorstw
zlokalizowanych w powiecie mieleckim skoncentruje się na utrzymaniu zatrudnienia.
4.2.2 Zmiany w zatrudnieniu – firmy zwiększające zatrudnienie.
Respondenci, którzy przewidywali zwiększenie zatrudnienia w 2010 roku (32 respondentów),
poproszeni zostali o wskazanie głównych powodów zwiększania zatrudnienia. 17 z badanych
przedsiębiorstw
wskazało,
rozszerzeniem
działalności
Ŝe
planowane
firmy,
w
tym
zatrudnienie
nowych
pracowników
otwieraniem
nowych
placówek,
wiąŜe
oddziałów
się
z
oraz
wprowadzeniem nowych linii produkcyjnych. 13 respondentów zaznaczyło, Ŝe głównym powodem
zwiększenia zatrudnienia w 2010 roku w ich firmach jest duŜy popyt na oferowane przez nie towary i
usługi. Z kolei 2 firmy z 32 zwiększających zatrudnienie zamierzają zmienić profil działalności firmy i w
związku z tym planują rekrutację dodatkowych pracowników.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
43
Wykres 21. Główne powody zatrudnienia nowych pracowników w firmach planujących zwiększyć
zatrudnienie w 2010 roku.
Zmiana profilu
działalności firmy; 2
Rozszerzenie
działalności; 17
DuŜa ilość zleceń,
zamówień,
klientów; 13
Respondenci, którzy przewidują zwiększenie zatrudnienia w 2010 roku (32 respondentów), zostali
poproszeni takŜe o wskazanie potencjalnych stanowisk oraz potencjalnej liczby miejsc pracy, które
zamierzają utworzyć.
Łącznie wskazano na potrzebę utworzenia w najbliŜszym czasie 89 miejsc pracy w badanych
przedsiębiorstwach. Rozkład wskazań w podziale na poszczególne stanowiska/zawody przedstawia
poniŜszy wykres [Wykres 22}.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
44
Wykres 22. Liczba przewidywanych nowych miejsc pracy w 2010 roku w badanych przedsiębiorstwach
według stanowisk.
Pracownicy fizyczni, produkcja taśmowa
9
Sprzedawca/przedstawiciel handlowy
8
Inni specjaliści
7
Kucharz/ barman/ pomoc kuchenna/ kelner
6
Lekarze/ farmaceuci/ związane z usługami medycznymi
5
Kierowca
5
4
Mechanicy samochodowi (w tym blacharze i elektrycy)
Operatorzy maszyn
3
Inni pracownicy usług
2
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Największa liczba wskazań dotyczyła pracowników fizycznych lub pracowników produkcyjnych
pracujących w
zakładach produkcyjnych (9 wskazań). W
dalszej kolejności wskazywano
zapotrzebowanie na sprzedawców lub przedstawicieli handlowych (8 wskazań) oraz na specjalistów
(7 wskazań), np. grafik komputerowy, specjalista ds. marketingu.
Uogólniając,
największe
zapotrzebowanie
dotyczy
pracowników
fizycznych/
produkcyjnych,
najniŜszego szczebla oraz określonych specjalistów.
4.2.3 Zmiany w zatrudnieniu – firmy zmniejszające zatrudnienie.
Osoby, które przewidywały ograniczenie zatrudnienia w swoich firmach w ciągu najbliŜszego roku,
takŜe wskazały rodzaje i liczbę stanowisk zagroŜonych likwidacją oraz powody redukcji zatrudnienia.
Łącznie wskazano 48 miejsc pracy zagroŜonych likwidacją [Tabela 12]. Stanowi to ponad połowę
(54%) potencjalnych nowych miejsc pracy.
Tabela 12. Liczba miejsc pracy przewidywanych do likwidacji w 2010 roku.
Nazwa stanowiska
Liczba przewidywanych do likwidacji miejsc pracy
Formierz tworzyw sztucznych
10
Sprzedawca / przedstawiciel handlowy
13
Pracownicy administracji
5
Właściciele firm/ prezesi
4
Pracownicy produkcyjni
10
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
45
Nazwa stanowiska
Liczba przewidywanych do likwidacji miejsc pracy
Obsługa klienta/ doradca/ konsultant
2
Tynkarz
1
Kierowca
3
Razem
48
Stanowiskiem, które otrzymało największą liczbę wskazań, jest sprzedawca/ przedstawiciel handlowy.
NaleŜy zaznaczyć, Ŝe ten sam rodzaj stanowiska był równieŜ jednym z najczęściej wskazywanych
wśród odpowiedzi na pytanie dotyczące potencjalnych nowych miejsc pracy.
Powody, dla których niektórzy z pracodawców planują w 2010 r. przeprowadzić redukcję stanowisk są
następujące:
•
redukcja liczby stanowisk ze względu na kryzys (wskazały 4 osoby),
•
likwidacja firmy ze względu na kryzys (4 osoby),
•
spadek obrotów firmy (3 osoby),
•
brak popytu / brak rynków zbytu (2 osoby),
•
wygaśnięcie umowy z pracownikiem (1 osoba).
RóŜnica między przewidywanym zwiększeniem zatrudnienia a przewidywanym zmniejszeniem
zatrudnienia
(choć
naleŜy
pamiętać,
Ŝe
powyŜsze
szacunki
opierają
się
wyłącznie
na
niezobowiązujących deklaracjach respondentów) pozwala formułować niezbyt optymistyczne wnioski,
co do przyszłych zmian na lokalnym rynku pracy w powiecie.
Ogólna fluktuacja na lokalnym rynku pracy powiatu moŜe być ponadto wzmocniona wymianą osób
zatrudnionych na poszczególnych miejscach pracy we wszystkich przedsiębiorstwach. Szczególne
znaczenie ma tu grupa respondentów reprezentującą przedsiębiorstwa, w których w najbliŜszym
czasie nie planuje się zmiany ogólnej liczby miejsc pracy, a jedynie wymianę pracowników na
poszczególnych stanowiskach pracy.
4.2.4 Analiza popytu na określone kompetencje wśród przyszłych pracowników firm,
które planują zwiększenie zatrudnienia.
Respondenci, którzy zadeklarowali moŜliwość utworzenia w 2010 roku nowych miejsc pracy w swoich
przedsiębiorstwach (32 osoby), poproszeni zostali o moŜliwie szczegółowy opis wymagań względem
potencjalnych kandydatów na te stanowiska pracy. Wykres 23
18
przedstawia rozkład odpowiedzi na
pytanie dotyczące wymagań w zakresie wykształcenia potencjalnych pracowników.
18
Liczba wskazań zaprezentowana na wykresie jest nie równa liczbie respondentów, poniewaŜ kaŜdy respondent musiał wskazać
odpowiedzi dla wszystkich zadeklarowanych wcześniej stanowisk, na których planuje zwiększenie zatrudnienia.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
46
Wykres 23. Wymagania względem poziomu wykształcenia potencjalnych pracowników.
0
2
Podstawowe i niepełne podstawowe
1
Gimnazjalne
1
4
Liczba wskazań
6
8
10 12
14
16
14
Zasadnicze zawodowe
3
Średnie zawodowe
Policealne
16
2
10
WyŜsze
Bez znaczenia
18
2
Największa liczba respondentów wskazała - jako wymagane od pracowników - wykształcenie średnie
zawodowe, zasadnicze zawodowe i wyŜsze (łącznie 27 respondentów, których to pytanie dotyczyło).
Ma to swoje uzasadnienie we wskazaniach dotyczących rodzajów stanowisk pracy, które mogą zostać
utworzone w najbliŜszym czasie. Tylko dla jednego badanego pracodawcy poziom wykształcenia
kandydatów nie miał znaczenia.
Mogą istnieć dwie zasadnicze przyczyny takiego rozkładu odpowiedzi respondentów na pytanie o
wymagany poziom wykształcenia u poszukiwanych pracowników. Po pierwsze, dla pracodawców
duŜo waŜniejsze od poziomu wykształcenia pracownika mogą być posiadane przez niego faktyczne
umiejętności, doświadczenie zawodowe oraz poŜądane cechy charakteru. Drugim powodem moŜe
być fakt, Ŝe oferowane stanowiska pracy wiąŜą się w większości ze stosunkowo prostymi
umiejętnościami, a tym samym nie ma większego znaczenia poziom wykształcenia osób, które je
wykonują. Całokształt obrazu wyłaniającego się z analizy wyników niniejszego badania pozwala
stwierdzić, Ŝe większe znaczenie ma pierwszy z przedstawionych powodów.
Oprócz badania poziomu poŜądanego wykształcenia względem potencjalnych pracowników, w
ramach badania zapytano równieŜ o poŜądany kierunek wykształcenia kandydatów do pracy. Wyniki
zawiera Tabela 13.
Tabela 13. Wymagania względem kierunku wykształcenia u potencjalnych pracowników.
Kierunek wykształcenia
Liczba wskazań
Wykształcenie nie ma znaczenia
28
Administracja
1
Techniczne (w tym technika i robotyka)
4
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
47
Liczba wskazań
Ekonomia, marketing, zarządzanie
3
Handlowe
2
Gastronomiczne
2
Farmacja
2
Mechaniczne
5
Rzemieślnicze (stolarskie, ciesielskie, lakiernicze, tapicerskie, tokarskie)
2
OGÓŁEM
49
W tym wypadku równieŜ największa grupa ankietowanych (15 respondentów) wskazała na brak
szczegółowych wymagań, co do kierunku wykształcenia przyszłych pracowników. Uzasadnienie tego
stanu rzeczy jest z duŜym prawdopodobieństwem identyczne, jak w poprzedniej badanej kwestii,
dotyczącej poziomu wykształcenia kandydatów do pracy. Wśród pozostałych moŜliwości najczęściej
wskazywano wykształcenie mechaniczne (5 wskazań) oraz techniczne (4 wskazania).
W pytaniu odnoszącym się do wymagań dotyczących znajomości języków obcych, jeszcze większa
liczba respondentów wskazała (20 respondentów spośród 32, którzy zadeklarowali zwiększenie
zatrudnienia), Ŝe to kryterium nie ma znaczenia w ocenie kandydata do pracy. Struktura odpowiedzi w
odniesieniu do wymaganej znajomości języków obcych przedstawia się następująco:
•
•
•
•
język angielski – 14 wskazań,
język niemiecki – 5 wskazań,
język angielski, niemiecki i łacina – 2 wskazania,
znajomość języków obcych nie ma znaczenia – 33 wskazania.
Taka struktura wynika z charakteru oferowanej pracy, która w większości nie jest związana z obsługą
klientów zagranicznych oraz z kontaktami zagranicznymi. NaleŜy jednak podkreślić, Ŝe jeszcze
kilkanaście lat temu notowano jedynie śladowe zapotrzebowanie na niniejszą umiejętność wśród
pracowników, a w ostatnich latach zdolność ta w stosunkowo szybkim tempie wzrasta na znaczeniu,
szczególnie po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. W odniesieniu do znajomości języków obcych
na poziomie średnim i zaawansowanym w polskim społeczeństwie, wymaganie znajomości języków
obcych względem 21 stanowisk pracy spośród 49 oferowanych, naleŜy uznać za wskaźnik
stosunkowo wysoki.
Badaniu poddano równieŜ wymagania pracodawców odnośnie umiejętności obsługi komputera i
urządzeń elektronicznych [Tabela 14].
Tabela 14. Wymagania względem umiejętności obsługi komputera i innych urządzeń biurowych.
Wymagane umiejętności
Obsługa środowiska operacyjnego typu „Windows”
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Liczba wskazań
10
48
Wymagane umiejętności
Liczba wskazań
Obsługa pakietu biurowego typu „Microsoft Office ”
1
Obsługa oprogramowania technicznego typu „AutoCAD”
3
Obsługa kas fiskalnych
2
Obsługa urządzeń biurowych
1
Obsługa środowiska operacyjnego typu „Windows” + Obsługa pakietu biurowego typu
„Microsoft Office ” + Obsługa urządzeń biurowych
3
Obsługa oprogramowania technicznego typu „AutoCAD” + Grafika komputerowa
1
Obsługa środowiska operacyjnego typu „Windows” + Obsługa urządzeń biurowych +
1
„Microsoft Office ” + Obsługa kas fiskalnych
2
Obsługa oprogramowania księgowa + Obsługa kas fiskalnych
1
„Microsoft Office ”
4
Obsługa pakietu biurowego typu „Microsoft Office ” + Obsługa urządzeń biurowych +
Obsługa oprogramowania księgowa
1
Obsługa środowiska operacyjnego typu „Windows” + Obsługa oprogramowania
technicznego typu „AutoCAD”
1
Nie ma znaczenia
17
OGÓŁEM
49
Dla 9 z 32 respondentów zwiększających zatrudnienie w swoich firmach, umiejętność obsługi
komputera i innych urządzeń biurowych okazała się być nieistotna. JednakŜe dla pozostałych
badanych tego typu umiejętności okazały się być istotne, co więcej, 10 przedstawicieli przedsiębiorstw
wskazało, Ŝe od przyszłych kandydatów oczekuje odpowiednich kwalifikacji pod względem nie jednej,
lecz kilku wskazanych w tabeli umiejętności [Tabela 14]. Najczęściej wskazywanymi opcjami była
znajomość obsługi środowiska operacyjnego „Windows” oraz pakietu oprogramowania biurowego typu
„MS Office” i oprogramowania technicznego typu „AutoCAD”. Nieliczne wskazania dotyczyły
umiejętności obsługi kasy fiskalnej, oprogramowania księgowego, obsługi urządzeń biurowych i
tworzenia grafiki komputerowej.
Odnotowano równieŜ znaczące wymagania odnośnie posiadania prawa jazdy kat. B przez
kandydatów do pracy [Wykres 24]. Dla 8 pracodawców posiadanie tej kompetencji przez
potencjalnego pracownika ma kluczowe znaczenie, a dla 7 respondentów prawo jazdy kat. B moŜe
okazać się dodatkowym atutem potencjalnego pracownika. Tylko jeden badany wskazał, Ŝe wymaga
od potencjalnego kandydata posiadania innej kategorii prawa jazdy niŜ B (w tym przypadku kat. C).
Dla pozostałych 15 pracodawców, planujących zwiększyć zatrudnienie w swoich firmach, posiadanie
prawa jazdy przez potencjalnego pracownika nie ma większego znaczenia.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
49
Wykres 24. Wymagania pod względem posiadania prawa jazdy.
Obowiązkowe - kat. C
1
13
Mile widziane - kat. B
Nie ma znaczenia
26
9
Obowiązkowe - kat. B
0
5
10
15
20
25
30
Liczba wskazań
Respondenci poproszeni zostali równieŜ o wskazanie innych umiejętności specjalistycznych lub
poŜądanych cech charakteru wymaganych od kandydatów do pracy. 20 ankietowanych nie określiła
dodatkowych, wymaganych od potencjalnych kandydatów na oferowane stanowiska, umiejętności
specjalistycznych lub poŜądanych cech charakteru. Tylko 12 pracodawców z 32 wskazało na
określone umiejętności specjalistyczne i poŜądane cechy charakteru, które zostały przedstawione na
poniŜszym wykresie.
Wykres 25. Inne umiejętności specjalistyczne lub poŜądane cechy charakteru wymagane przez
pracodawców od potencjalnych pracowników.
Ukończony kurs pilarski
1
Odporność na stres
1
Ukończone kursy specjalistyczne z zakresu
rehabilitacji
1
Umiejętności obsługi maszyn CNC
2
Dyspozycyjność
2
Pracowitość, sumienność
7
0
1
2
3
4
5
Liczba wskazań
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
6
7
8
50
Z wykresu widać, Ŝe dla pracodawców waŜniejsze są cechy charakteru takie jak pracowitość i
sumienność, niŜ określone umiejętności specjalistyczne.
Na pytanie o to, czy ma znaczenie płeć osób dla stanowisk, na których przewidywane jest
zatrudnienie nowych pracowników, 19 pracodawców odpowiedziało, Ŝe płeć kandydatów nie ma
Ŝadnego znaczenia. Z kolei 12 badanych zaznaczyło, Ŝe na wskazane stanowiska preferowani są
męŜczyźni, i tylko 1 respondent wskazał, Ŝe są preferowane kobiety.
Wykres 26. Znaczenie płci potencjalnych pracowników dla pracodawców planujących zwiększenie
zatrudnienia (liczba wskazań).
Tak, preferowane
są kobiety; 1
Tak, preferowani
są męŜczyźni; 15
Nie, płeć
kandydatów dla
tego stanowiska nie
ma znaczenia; 33
Respondenci poproszeni zostali o określenie, czy jest dla nich waŜny wiek kandydatów, którzy będą
ubiegać się o pracę na wskazanych stanowiskach. 20 badanych stwierdziło, Ŝe wiek przyszłych
pracowników nie ma większego znaczenia, a 12 odpowiedziało, Ŝe wiek potencjalnych kandydatów
ma znaczenie. Najchętniej pracodawcy widzieliby, jako swoich przyszłych pracowników, osoby młode,
w wieku od 26 do 34 lat [Wykres 27].
Wykres 27. Wymagania pracodawców odnośnie wieku przyszłych pracowników.
Do 25 roku Ŝycia
1
Między 26 a 34 rokiem
Ŝycia
13
Między 35 a 44 rokiem
Ŝycia
2
0
2
4
6
8
Liczba wskazań
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
10
12
14
51
4.2.5 Analiza popytu na określone kompetencje wśród obecnych pracowników firm –
rozwój zawodowy pracowników.
Na
pytanie
„Czy
widzą
Państwo
potrzebę
podnoszenia
poziomu
kwalifikacji/kompetencji
zatrudnionych u Państwa w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej?” nieco ponad 50%
ankietowanych odpowiedziało pozytywnie (158 osób). Dodatkowe analizy wykazały, Ŝe potrzeba
podnoszenia lub niepodnoszenia poziomu kwalifikacji obecnie zatrudnionych pracowników jest
19
zaleŜna od formy prawnej posiadanej przez firmę
oraz od poziomów obrotów osiąganych przez
20
firmy . Na potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji swoich pracowników wskazują głównie spółki
akcyjne, spółki partnerskie, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz firmy z dość wysokimi
obrotami (powyŜej 2 mln zł rocznie).
Ci respondenci, którzy widzą potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji obecnie
zatrudnionych pracowników, w tym kadry zarządzającej, zostali poproszeni o wskazanie liczby
pracowników, która wymaga, ich zdaniem, podnoszenia kwalifikacji oraz o wskazanie konkretnych
zakresów/dziedzin, w których pracownicy powinni się dokształcić.
JeŜeli chodzi o języki obce, to sytuacja kształtuje się następująco:
Tabela 15. Liczba obecnych pracowników, którzy wymagają podniesienia poziomu znajomości jednego z
języków obcych.
Język obcy
Liczba wskazanych osób
Język angielski
1330
Język niemiecki
151
Język rosyjski
46
Język francuski
1
Język hiszpański
1
OGÓŁEM
1529
Spośród wszystkich zatrudnionych pracowników (9796 osób) w przedsiębiorstwach, w których
pracownicy wymagają podnoszenia poziomu posiadanych kwalifikacji, 1529 osób, zdaniem
pracodawców, wymaga dokształcenia pod względem języków obcych. Największe zapotrzebowanie
21
jest na język angielski (wskazało je 93 przedsiębiorstwa).
19
Chi-kwadrat = 14,9, Istotność na poziomie 0,037.
Chi-kwadrat = 16,8, Istotność na poziomie 0,010.
21 Statystyki opisowe dla odpowiedzi „Pod względem znajomości języka angielskiego”
20
Średnia
8,4
Rozstęp
Minimum
Maksimum
Suma
Kwartyl 25
700
0
700
1330
0
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Kwartyl 50
Kwartyl 75
(mediana)
1
3
52
Pod względem umiejętności obsługi komputera i innych urządzeń biurowych, według pracodawców,
powinno dokształcić się 825 osób spośród 9796 zatrudnionych. Pracownicy powinni przede wszystkim
nabyć dodatkowe umiejętności z obsługi oprogramowania technicznego, pakietu biurowego typu
„Microsoft Office”, obsługi środowiska operacyjnego typu „Windows” oraz oprogramowania
„księgowego” [Tabela 16].
Tabela 16. Liczba obecnych pracowników, którzy wymagają podniesienia poziomu
kompetencji/kwalifikacji z zakresu obsługi komputera oraz innych urządzeń biurowych.
Obsługa komputera i innych urządzeń biurowych
132
Obsługa pakietu biurowego typu „Microsoft Office ”
197
Obsługa oprogramowania „księgowego”
103
Obsługa oprogramowania technicznego typu „AutoCAD”, „CATiA”, „Unigraphics”, „Solid
works”
265
Projektowanie lub/i obsługa stron internetowych
14
Grafika komputerowa
12
40
Obsługa urządzeń biurowych (np. faks)
62
OGÓŁEM
825
Zdaniem przedsiębiorców, tylko nieliczni ich pracownicy (29 osób spośród 9796 zatrudnionych
pracowników) potrzebuje zdobycia jakiejkolwiek kategorii prawa jazdy [Wykres 28].
Wykres 28. Liczba obecnych pracowników, którzy powinni zdobyć określone kategorie prawa jazdy.
Pod względem posiadania prawa jazdy kategoria D
7
Pod wzgledem posiadania prawa jazdy kategoria C
12
Pod względem posiadania prawa jazdy kategoria B
10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Liczba osób
Średnia wskazuje na to, Ŝe średnio 8 pracowników w kaŜdym ze 158 przedsiębiorstw powinno dokształcić się z języka angielskiego.
Jednak średnia nie jest tutaj właściwą miarą ze względu na skrajnie róŜne odpowiedzi respondentów, na co wskazuje rozstęp. Lepszą
miarą będzie tutaj mediana, która wskazuje na to, Ŝe w 50% przedsiębiorstw co najmniej 1 pracownik powinien dokształcić się z języka
angielskiego. Z kolei kwartyl 3 (75) wskazuje na to, Ŝe w 25% przedsiębiorstw z języka angielskiego powinno dokształcić się co najmniej 3
osoby.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
53
72 firmy (23% respondentów) ze wszystkich badanych wskazały, Ŝe istnieją inne umiejętności
specjalistyczne, z zakresu których powinni dokształcić się ich obecni pracownicy. PoniŜsza tabela
przedstawia wskazane przez badanych umiejętności specjalistyczne oraz liczbę pracowników, którzy
powinni podnieść poziom swoich kompetencji z wymienionych zakresów.
Tabela 17. Liczba obecnych pracowników, którzy powinni podnieść swój poziom kompetencji/kwalifikacji
pod względem umiejętności i wiedzy specjalistycznej.
Umiejętności specjalistyczne
Uzyskanie uprawnień do obsługi wózków widłowych, ładowarek, podnośników i
wciągarek itp.
18
Obsługa i programowanie maszyn CNC
11
Obsługa maszyn budowlanych, w tym koparki, spycharki, równiarki, dźwigu itp.
2
Obsługa klienta, techniki sprzedaŜowe, pozyskiwanie nowych klientów
65
Zaawansowane umiejętności informatyczne, w tym projektowanie maszyn i urządzeń w
3D
6
Znajomość przepisów prawa pracy i przepisów podatkowych, obsługa księgowości firmy
4
Gastronomia, w tym cukiernictwo
5
Umiejętności specjalistyczne z zakresu medycyny, farmacji, rehabilitacji, w tym obsługa
sprzętu medycznego
15
Umiejętności z zakresu mechaniki samochodowej, w tym elektroniki
13
Wiedza z zakresu przewozu osób i towarów dla kierowców, w tym przepisy prawa
10
Zarządzanie produkcją i organizacja pracy, w tym przepisy BHP
8
Obsługa i programowanie maszyn oraz urządzeń masarskich
10
Umiejętności fryzjerskie (czesanie, strzyŜenie, farbowanie)
3
Dodatkowe uprawnienia dla elektryków, w tym obsługa urządzeń do pomiarów
elektrycznych
3
Inne (obsługa LPG, umiejętności DJ-a, malowanie pistoletowe, florystyka)
4
OGÓŁEM
177
Spośród 158 firm, które wskazały na potrzebę podnoszenia kwalifikacji/kompetencji swoich
pracowników, 93 przedsiębiorstwa (29% wszystkich badanych) zaznaczyły, Ŝe w ciągu ostatnich 12
miesięcy przynajmniej jeden, z zatrudnionych u nich pracowników, uczestniczył w szkoleniu
organizowanym przez firmę zewnętrzną. Dodatkowe analizy wykazały, Ŝe istnieje statystycznie istotna
zaleŜność pomiędzy takimi zmiennymi jak „Uczestnictwo przynajmniej jednego pracownika lub nie, w
22
szkoleniu zewnętrznym w ciągu ostatnich 12 miesięcy” a „Poziom zatrudnienia” , „Poziom obrotów
23
firmy” , „Główny przedmiot działalności”
24
25
oraz „Forma prawna przedsiębiorstwa” . OtóŜ w ciągu
ostatnich 12 miesięcy najchętniej na szkolenia swoich pracowników wysyłały:
22
Chi-kwadrat = 25,86, istotność na poziomie 0,000.
24 Chi-kwadrat = 13,63, istotność na poziomie 0,009.
23
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
54
•
•
•
•
firmy największe (ponad 50 pracowników zatrudnionych),
przedsiębiorstwa, których głównym przedmiotem działalności jest budownictwo, oraz te, których
głównym przedmiotem działalności jest przemysł,
spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
firmy mające największe obroty (powyŜej 7 mln zł).
4.2.6 Potrzeby szkoleniowe badanych przedsiębiorstw.
Na pytanie o to, czy istnieje w przedsiębiorstwie potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników
poprzez szkolenia, 64% badanych odpowiedziało pozytywnie [Wykres 29].
Wykres 29. Czy w Państwa firmie istnieje potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez
szkolenia?
Nie; 113; 36%
Tak; 201; 64%
Dodatkowe analizy wykazały następujące zaleŜności:
•
Im większa jest firma pod względem liczby zatrudnionych w niej pracowników, tym większa jest
26
potrzeba podnoszenia kwalifikacji poprzez szkolenia pracujących w niej pracowników ;
•
Firmy, których głównym przedmiotem działalności jest budownictwo, bardziej niŜ pozostałe widzą
27
potrzebę podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników poprzez szkolenia ;
•
Spółki partnerskie i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością częściej niŜ pozostałe wskazywały
na potrzebę podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników poprzez szkolenia, a osoby
28
prowadzące działalność gospodarczą – najrzadziej ;
•
Im większe obroty firm, tym większe jest zapotrzebowanie na podnoszenie kwalifikacji
29
pracowników poprzez szkolenia ;
25
Chi-kwadrat = 17, istotność na poziomie 0,009.
26
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
55
•
Ponad 90% przedsiębiorstw, które wskazały, Ŝe widzą potrzebę podnoszenia poziomu
kompetencji/kwalifikacji swoich pracowników, zaznaczyło takŜe, Ŝe widzi potrzebę podnoszenia
30
kwalifikacji swoich pracowników poprzez szkolenia .
Tylko 36% respondentów stwierdziło, Ŝe w ich firmach nie ma potrzeby podnoszenia kwalifikacji
pracowników poprzez szkolenia, przy tym zaznaczając, w większości, Ŝe kwalifikacje pracowników
odpowiadają potrzebom firmy (ponad 27% badanych). 5% ankietowanych nie widzi potrzeby
inwestowania w swoich obecnych pracowników poprzez szkolenia i uwaŜa, Ŝe łatwiej jest znaleźć
odpowiedniego pracownika na rynku pracy. Z kolei prawie 2% respondentów twierdzi, Ŝe pracownicy
samodzielnie powinni dbać o podnoszenie swoich kompetencji i kwalifikacji. Tylko jedna osoba
badana nie potrafiła uzasadnić, dlaczego w jej firmie nie ma potrzeby podnoszenia kwalifikacji
zatrudnionych pracowników poprzez szkolenia [Wykres 30].
Wykres 30. Przyczyny braku podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia.
27,4%
25,0%
20,0%
15,0%
10,0%
5,1%
5,0%
1,6%
1,3%
0,3%
0,3%
0,0%
Nie ma
Kwalifikacje
potrzeby
pracowników
inwestować w odpowiadają
szkolenia,
poniewaŜ
łatwiej jest
znaleźć osobę
o odpowiednich
potrzebom
firmy
To pracownik, Upadek firmy
Regularnie są
Trudno
a nie
pracodawca
prowadzone
szkolenia
powiedzieć
powinien dbać
o podnoszenie
wewnętrzne
swoich
kwalifikacji
kwalifikacjach
Spośród firm, które nie widzą potrzeby podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników, najliczniejsze
grupy stanowią: przedsiębiorstwa z najniŜszymi obrotami (do 100 tys. zł rocznie), firmy zajmujące się
handlem i usługami, firmy zatrudniające do 9 pracowników oraz te, które są prowadzone przez osoby
fizyczne (forma prawna – osoba prowadząca działalność gospodarczą).
4.2.7 Analiza popytu w przedsiębiorstwach na poszczególne rodzaje szkoleń dla
obecnych pracowników.
30
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
56
Osoby, które wskazały, Ŝe w ich firmach istnieje potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników
poprzez
szkolenia,
zostały
poproszone
o
wskazanie
rodzaju
szkoleń,
na
które
istnieje
31
zapotrzebowanie w ich firmach. Najwięcej wskazań dotyczy: szkoleń językowych (119 wskazań ),
kursów z obsługi komputera (72 wskazania) oraz z zakresu księgowości (59 wskazań).
31
Respondenci mogli wskazać kilka tematów szkoleń, dlatego teŜ ogólna liczba wskazań nie jest równa liczbie badanych, których
dotyczyło pytanie.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
57
Wykres 31. Rodzaje szkoleń, na które istnieje zapotrzebowanie w badanych firmach32.
Języki obce (angielski, hiszpański, francuski, rosyjski, niemiecki)
Obsługa komputera, w tym obsluga pakietu biurowego Microsoft
Office
119
72
59
Księgowość, w tym przepisy podatkowe
Marketing produktu
35
Obsługa i programowanie maszyn, w tym CNC (spawanie,
toczenie)
23
Obsługa klienta, techniki sprzedaŜowe, w tym pozyskiwanie
klientów
21
16
Szkolenia z zakresu medycyny, w tym dla lekarzy, farmaceutów
Obsługa oprogramowania technicznego (Solid Works, CATiA,
ORACLE, AutoCAD, Unigraphics, SPICE)
13
Obsługa wózków widłowych, wciągników, ładowarek
12
Szkolenia miękkie (zasoby ludzkie, komunikacja interpersonalna,
zarządzanie zespołem)
11
8
Zarządzanie jakością, w tym normy ISO
6
Mechanika i elektronika samochodowa
6
Szkolenia dla kierowców (wszystkie kat. oprócz A i B), w tym
przewóz osób i obsługa pasaŜera
6
Gastronomia, cukiernictwo, przygotowywanie potraw
4
Prawo pracy
4
Uprawnienie SEP, budownictwo, w tym kosztorysowanie robót
budowlanych
3
Ochrona środowiska
3
Inne
9
0
20
40
60
80
Liczba wskazań
100
120
32
Kategoria inne zawiera następujące tematy szkoleń: obsługa urządzeń energetycznych i elektrycznych, kursy dla stolarzy, kursy dla
krawcowych, rysunek techniczny, kursy dla fryzjerów, introligatorstwo, zarządzanie produkcją, kursy dla likwidatorów spółek, robotyka i
fizyka kwantowa, obsługa i naprawa piecyków gazowych, logistyka.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
58
Respondenci zostali takŜe poproszeni o wskazanie tematów szkoleń, które, ich zdaniem, będą
najbardziej przydatne dla pracowników ich firm. Najczęściej przez respondentów były wskazywane
następujące tematy szkoleń:
•
księgowość, w tym przypisy podatkowe (podatek dochodowy) – 48 wskazań ,
•
techniki sprzedaŜowe i obsługa klienta, w tym techniki negocjacyjne i techniki pozyskiwania
33
nowych klientów – 42 wskazania,
•
obsługa i programowanie maszyn sterowanych numerycznie (toczenie, spawanie, tłoczenie) –
36 wskazań,
•
obsługa komputera, w tym środowiska operacyjnego „Windows” i pakietu biurowego
„Microsoft Office” – 34 wskazania [Wykres 32].
33
Respondenci mogli wskazać kilka tematów szkoleń, dlatego teŜ ogólna liczba wskazań nie jest równa liczbie badanych, których
dotyczyło pytanie „Proszę wskazać tematy szkoleń, które, zdaniem Państwa, będą najbardziej przydatne dla pracowników Państwa firmy”.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
59
Wykres 32. Tematy szkoleń, które, zdaniem badanych, będą najbardziej przydatne dla pracowników ich
firm.
48
Obsługa klienta, techniki sprzedaŜowe, w tym techniki
negocjacji i pozyskiwanie nowych klientów
Obsługa i programowanie maszyn, w tym CNC (spawanie,
toczenie, tłoczenie)
Obsługa komputera, w tym obsluga pakietu biurowego
Microsoft Office
Języki obce (angielski, hiszpański, francuski, rosyjski,
niemiecki)
42
36
34
22
17
Szkolenia z zakresu medycyny, w tym dla lekarzy,
pielęgniarek, farmaceutów, rehabilitantów
Szkolenia miękkie (zasoby ludzkie, komunikacja
interpersonalna, zarządzanie zespołem, zarządzanie czasem)
Obsługa oprogramowania technicznego (Solid Works, CATiA,
ORACLE, AutoCAD, Unigraphics, SPICE)
16
15
13
Marketing produktu
11
Prawo pracy
11
Ochrona środowiska, w tym utylizacja tworzyw sztucznych,
oczyszczanie ścieków itp.
10
8
Szkolenia dla kierowców (wszystkie kat. oprócz A i B), w tym
przewóz osób i obsługa pasaŜera
7
6
Logistyka
6
Zarządzanie firmą, w tym pozyskiwanie funsuszy UE
6
5
Zarządzanie jakością, w tym normy ISO
4
3
Zarządzanie produkcją, w tym przepisy BHP
2
21
Inne
0
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
5
10
15
20 25 30 35
Liczba wskazań
40
45
50
60
Na pytanie „Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z wyŜej wymienionych
34
tematów? ” 19% badanych odpowiedziało negatywnie, 26% dała odpowiedź pozytywną, a 19%
ankietowanych nie potrafiło jednoznacznie odpowiedzieć na zadane pytanie i udzieliło odpowiedzi
„trudno powiedzieć” [Wykres 33].
Wykres 33. Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z wyŜej wymienionych
tematów?
60; 30%
60; 30%
81; 40%
Nie
Tak
Trudno powiedzieć
Deklaracja chęci zatrudnienia pracowników, którzy zostaną przeszkoleni z określonych tematów,
wymienionych uprzednio przez pracodawców, okazała się być zaleŜna od formy prawnej, jaką posiada
przedsiębiorstwo. Przeszkoleni kandydaci mogą znaleźć zatrudnienie przede wszystkim w spółkach
35
cywilnych i z ograniczoną odpowiedzialnością . Najbardziej niezdecydowanymi w tym zakresie
(odpowiedź: trudno powiedzieć) okazały się być spółki akcyjne i spółki partnerskie.
49% badanych, którzy wskazali na potrzebę podnoszenia poziomu kompetencji/kwalifikacji swoich
obecnych pracowników, udzieliło takŜe pozytywnej odpowiedzi na pytanie „Czy zatrudnilibyście
36
Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z wyŜej wymienionych tematów?” .
Przedsiębiorstwa (47% ankietowanych), które widzą potrzebę podnoszenia kwalifikacji poprzez
szkolenia wśród swoich pracowników, wskazały stanowiska, które w ich firmach wymagają stałego
podnoszenia kwalifikacji. Zdaniem badanych, stale powinni podnosić swoje kompetencje pracownicy
37
fizyczni i produkcyjni (49 wskazań ), w następnej kolejności – księgowi, biegli rewidenci (48 wskazań)
oraz kierownicy niŜszego szczebla i specjaliści (43 wskazania) [Wykres 34].
34 Pytanie dotyczyło tylko tych osób, które wskazały na potrzebę podnoszenia kwalifikacji swoich pracowników poprzez szkolenia (64%
badanych, 201 osoba).
37 Respondenci mogli wskazać kilka stanowisk, dlatego teŜ ogólna liczba wskazań nie jest równa liczbie badanych, których dotyczyło
pytanie „Pracownicy, których stanowisk w Państwa firmie wymagają stałego podnoszenia kwalifikacji?"
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
61
Wykres 34. Stanowiska wymagające stałego podnoszenia kwalifikacji w badanych firmach38.
49
Pracownicy fizyczni/ produkcja taśmowa
48
Biegli rewidenci, księgowi
MenedŜerowie i specjaliści (kierownicy niŜszego szczebla i
specjalisci)
43
38
Pracownicy biurowi
27
Sprzedawca, przedstawiciel handlowy
Osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych
(kierownicy wyŜszego szczebla)
24
12
Dyrektorzy, właściciele firm, zarząd firmy
7
Obsługa klienta, konsultant, doradca
17
Inni
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Liczba wskazań
58% respondentów
39
(117 firm) stwierdziło, Ŝe nie istnieją bariery, które utrudniają im dostęp do
szkoleń. Pozostałe 84 przedsiębiorstwa wskazało, Ŝe ma utrudniony dostęp do szkoleń zewnętrznych.
NajwaŜniejszą barierą w dostępie do szkoleń, zdaniem badanych, jest zbyt wysoka cena. 38%
badanych, którzy stwierdzili, Ŝe istnieją bariery utrudniające im dostęp do szkoleń, wskazało na to, Ŝe
szkolenia są zbyt drugie, z kolei 18% ankietowanych podkreśliło, Ŝe szkolenia są zbyt drogie dla nich i
na dodatek zabierają zbyt duŜo czasu. 13% przedsiębiorstw uznało, Ŝe na rynku szkoleniowym nie
znajduje dla siebie odpowiedniej oferty szkoleniowej, a 1% respondentów wskazało odległość, jako
główną barierę ograniczającą dostęp do organizowanych szkoleń [Wykres 35].
38
Kategoria inni zawiera następujące zawody: spedytor, cukiernik, kucharz, barman, fryzjer, pielęgniarka, piekarz, DJ, kierowca,
krawiec/krawcowa.
39
Dotyczy tylko tych osób, które wskazały, Ŝe w firmie istnieje potrzeba podnoszenia kwalifikacji poprzez szkolenia.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
62
Wykres 35. Bariery ograniczające firmom dostęp do szkoleń.
Szkolenia są zbyt drogie
38%
Szkolenia są zbyt drogie + zabierają zbyt duŜo czasu
18%
Brak odpowiedniej oferty szkoleniowej
13%
Szkolenia są zbyt drogie + brak odpowiedniej oferty
szkoleniowej
11%
Brak informacji o organizowanych szkoleniach
bezpłatnych + szkolenia są zbyt drogie
7%
Szkoelnia są zbyt drogie + brak odpowiedniej oferty +
istnieją wymogi zbyt duŜych grup (około 50 osób)
6%
Szkolenia zabierają zbyt duŜo czasu
2%
Brak informacji o organizowanych szkoleniach
bezpłatnych + szkolenia zabierają zbyt duŜo czasu
2%
Szkolenia PUP kierowane są do osób bez wyŜszego
wykształcenia
1%
Zbyt duŜa odległość do miejsca, gdzie są organizowane
szkolenia
1%
0%
5%
10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
4.2.8 Analiza popytu w przedsiębiorstwach na poszczególne rodzaje szkoleń dla osób
poszukujących pracy.
Ponad 68% badanych wskazało, Ŝe nie istnieją szkolenia, które mogłyby zwiększyć szanse
zatrudnienia w ich firmach. Tylko 32% respondentów stwierdziło, Ŝe istnieją szkolenia, które mogą
pomóc osobom poszukującym pracę znaleźć w ich firmach zatrudnienie [Tabela 18].
Tabela 18. Czy są jakiekolwiek rodzaje szkoleń, które mogłyby zwiększyć szanse zatrudnienia w Państwa
firmie osób poszukujących pracy?
Czy są jakiekolwiek rodzaje szkoleń, które mogłyby zwiększyć
szanse zatrudnienia w Państwa firmie osób poszukujących pracy?
Nie
Tak
Ogółem
Dodatkowe analizy wykazały następujące zaleŜności:
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Liczba respondentów
%
212
102
314
68%
32%
100%
63
•
45% ankietowanych, którzy widzą potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/ kompetencji swoich
pracowników, wskazało, Ŝe są pewne szkolenia, które mogą zwiększyć szanse zatrudnienia w
40
firmie osób poszukujących pracy ;
•
22% badanych twierdzących, Ŝe w ich firmach nie ma potrzeby podnoszenia kwalifikacji
pracowników poprzez szkolenia, wskazało, Ŝe istnieją takie szkolenia, które mogą pomóc
41
potencjalnym pracownikom w znalezieniu zatrudnienia w ich przedsiębiorstwach .
Osoby, które odpowiedziały pozytywnie na pytanie „Czy są jakiekolwiek rodzaje szkoleń, które
mogłyby zwiększyć szanse zatrudnienia w Państwa firmie osób poszukujących pracy?” zostały
równieŜ poproszone o wskazanie rodzajów szkoleń, które zwiększyłyby szanse zatrudnienia w ich
firmach osób, które poszukują pracy. Najczęściej wymieniane przez badanych były następujące
tematy szkoleń:
•
obsługa i programowanie maszyn numerycznych (dla tokarzy i spawaczy) – 19 wskazań ,
•
obsługa klienta, techniki sprzedaŜowe, w tym pozyskiwanie nowych klientów – 18 wskazań,
•
obsługa komputera, w tym pakietu Microsoft Office – 17 wskazań,
•
marketing produktu – 12 wskazań,
•
księgowość, przepisy podatkowe, w tym podatek dochodowy i VAT – 10 wskazań.
42
40
Chi-kwadrat =22,5, istotność na poziomie 0,000.
42 Liczba wskazań nie jest równa liczbie respondentów, których dotyczyło pytanie „Jakie rodzaje szkoleń zwiększyłyby szanse zatrudnienia
w Państwa firmie osób poszukujących pracy?”, poniewaŜ kaŜdy z respondentów mógł wskazać kilka rodzajów szkoleń.
41
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
64
Wykres 36. Rodzaje szkoleń43, które mogą zwiększyć szanse zatrudnienia w badanych firmach osób
poszukujących pracy.
19
Obsługa i programowania maszyn, w tym CNC
Obsługa klienta, techniki sprzedaŜowe
Obsługa komputera, w tym obsluga pakietu biurowego
Microsoft Office
Marketing produktu
18
17
12
10
9
Szkolenia z zakresu medycyny, w tym dla lekarzy,
farmaceutów
6
5
Języki obce (angielski, hiszpański)
Obsługa oprogramowania technicznego (Solid Works,
CATiA, ORACLE, AutoCAD, Unigraphics, SPICE)
3
Rysunek techniczny
3
Kursy szycia dla krawcowych
3
Kursy dla fryzjerów
3
Obsługa urządzeń elektrycznych
3
3
3
13
Inne
Liczba wskazań
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
Respondenci zostali równieŜ poproszeni o wskazanie tematów, które będą najbardziej przydatne dla
osób poszukujących pracy, oraz o wskazanie liczby osób bezrobotnych, którą mogą zatrudnić po
ukończeniu wskazanych wcześniej szkoleń. Ankietowani stwierdzili, Ŝe mogą zatrudnić 261 osób
bezrobotnych, które ukończą określone, wskazane przez nich, szkolenia. Najwięcej, aŜ 59 osób, moŜe
zostać zatrudnionych na stanowiskach tokarzy i operatorów maszyn po ukończeniu kursów z obsługi i
programowania maszyn sterowanych numerycznych. W drugiej kolejności znaleźć zatrudnienie w
badanych firmach moŜe 46 osób bezrobotnych, które zdobędą uprawnienia do obsługi wózków
widłowych, wciągarek i podnośników. Takie wyniki wskazują na to, Ŝe w badanych przedsiębiorstwach
istnieje dość wysokie zapotrzebowanie na pracowników fizycznych/produkcyjnych, najniŜszego
szczebla [Tabela 19].
43
Kategoria inne zawiera: zarządzanie zespołem, obsługa urządzeń energetycznych i elektrycznych, kursy dla stolarzy, kursy dla
monterów, introligatorstwo, zarządzanie produkcją, obsługa i naprawa piecyków gazowych, budownictwo, zarządzanie jakością,
zarządzanie produkcją, kursy dla kierowców (wszystkie kat. oprócz A i B).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
65
Tabela 19. Rodzaje szkoleń zwiększających szanse zatrudnienia w badanych przedsiębiorstwach wśród
osób bezrobotnych oraz liczba osób bezrobotnych, która moŜe znaleźć zatrudnienie po ukończeniu
wskazanych szkoleń.
Liczba
wskazań44
Liczba osób, która moŜe zostać
zatrudniona po ukończeniu
wskazanego kursu
Obsługa i programowanie maszyn sterowanych numerycznie
(obrabiarki, wtryskarki)
23
59
Wózki widłowe, ładowarki (uprawnienia)
15
46
Obsługa klienta, techniki sprzedaŜy, w tym pozyskiwanie
nowych klientów
24
30
Kursy dla monterów
2
21
Spawanie gazowe, w argonie (uprawnienia)
7
15
Kursy z zakresu medycyny (rehabilitacja, analityka medyczna,
farmacja)
6
10
Obsługa komputera, języki programowania i obsługa
specjalistycznych programów komputerowych (grafika
komputerowa)
8
8
Kursy szycia
5
8
Cukiernictwo i inne umiejętności kulinarne
4
7
Kursy dla fryzjerów
3
7
Budownictwo, w tym kosztorysowanie robót budowlanych
4
6
5
5
Kursy językowe (angielski, hiszpański, niemiecki, rosyjski)
4
4
Księgowość
4
4
Prawo jazdy kat. D
1
4
Zarządzanie i marketing
4
4
Obsługa i naprawa urządzeń elektrycznych
2
4
Rysunek techniczny
2
3
Pozyskiwanie funduszy unijnych
2
3
2
3
Introligatorstwo
1
2
SprzedaŜ surowców wtórnych
2
2
Inne (praktyczne szkolenia dla malarza, rynek nieruchomości,
kaletnictwo, serwisowanie komputerów, analiza finansowa,
kursy dla stolarzy)
6
6
Pozostałe (obsługa urządzeń energetycznych, rozróŜnianie
surowców, obsługa młynów do mielenia, ciesielka, badanie
ultradźwiękowe grubości ścian)
5
0
Temat szkolenia
RAZEM:
141
261
44 Liczba wskazań nie jest równa liczbie respondentów, których dotyczyło pytanie „Proszę wskazać tematy szkoleń, które będą najbardziej
przydatne dla osób poszukujących pracy, zwiększające szanse zatrudnienia w Państwa firmie”, poniewaŜ kaŜdy z respondentów mógł
wskazać kilka tematów szkoleń.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
66
Większość badanych (92%) stwierdziła, Ŝe nie ma problemów z obsadzeniem miejsc pracy. Tylko 8%
respondentów (25 firm) wskazało, Ŝe są takie stanowiska, których obsadzenie sprawia trudności. Na
problemy z obsadzeniem miejsc pracy wskazało ponad 23% przedsiębiorstw mających obroty od 2 do
45
7 mln zł rocznie i ponad 11% przedsiębiorstw mających obroty powyŜej 7 mln zł rocznie .
7 osób wskazało, Ŝe największe problemy sprawia im obsadzenie stanowiska operatora obrabiarek
sterowanych numerycznie [Wykres 37]. Warto zaznaczyć, Ŝe, zgodnie z deklaracjami pracodawców,
na tego typu stanowiska najchętniej zatrudnią osoby bezrobotne, które ukończą odpowiednie
szkolenia.
Wykres 37. Stanowiska (zawody), których obsadzenie sprawia największe problemy badanym
pracodawcom.
7
Operator obrabiarek sterowanych numerycznie
6
InŜynier, konstruktor, technolog
4
Diagnosta, mechanik samochodowy
Sprzedawca, przedstawiciel handlowy
3
Kierowca
2
Osoba do malowania konstrukcji
2
Operator maszyn do produkcji tworzyw sztucznych
2
Pracownicy produkcyjni
2
Elektryk
1
Krawcowe
1
Kucharz
1
Kosztorysant
1
Inspektor nadzoru
1
Stolarz
1
0
1
2
3
4
5
Liczba wskazań
45
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
6
7
8
67
4.2.9 Sposoby rekrutacji i kryteria wyboru pracowników w badanych
przedsiębiorstwach.
Badane firmy najczęściej poszukają nowych pracowników przeglądając CV kandydatów, które zostały
46
złoŜone bezpośrednio w siedzibach tych firm (145 wskazań ). Dość duŜa grupa pracodawców
szukając pracowników do prac, bierze pod uwagę referencje znajomych, innych pracowników oraz
innych pracodawców (114 wskazań). Z kolei 107 respondentów zaznaczyło, Ŝe szuka pracowników,
między innymi poprzez Urząd Pracy. Największe firmy (ponad 250 pracowników zatrudnionych)
wskazały, Ŝe bardzo często stosują rekrutację wewnętrzną [Wykres 38].
Wykres 38. Najczęstsze sposoby rekrutacji pracowników w badanych przedsiębiorstwach.
145 (29,1%)
Spośród CV złoŜonych w firmie
Poprzez przekazy ustne, referencje innych pracodawców,
znajomych, pracowników
Za pośrednictwem urzędu pracy
114 (22,8%)
107 (21,4%)
53 (10,6%)
Poprzez ogłoszenie w prasie
36 (7,2%)
Poprzez ogłoszenie w Internecie
Poprzez ogłoszenie w radio
14 (2,8%)
Poprzez prywatne biura pośrednictwa pracy
13 (2,6%)
7 (1,4%)
Poprzez agencje pracy tymczasowej
Rekrutacja wewnętrzna
4 (0,8%)
Ogłoszenia na budynkach
Poszukiwanie przyszłych pracowników poprzez szkoły
zawodowe
4 (0,8%)
2 (0,4%)
0
20
40
60
80
100
120
140
160
Liczba wskazań
JeŜeli chodzi o wybór kandydatów do pracy, to 35% pracodawców w pierwszej kolejności patrzy na
posiadane umiejętności zawodowe potencjalnego pracownika. 32% badanych uznało wykształcenie
za najwaŜniejsze kryterium wyboru pracownika, a 13% - doświadczenie zawodowe. Dla 16%
ankietowanych najwaŜniejszymi kryteriami, którymi kierują się przy wyborze pracowników są:
uprawnienia i certyfikaty posiadane przez kandydata (7%), predyspozycje zawodowe (5%), referencje
(2%) i wiek kandydatów (około 2%) [Wykres 39].
46
Ogólna liczba wskazań nie jest równa liczbie wszystkich badanych, poniewaŜ respondenci mogli wybrać więcej niŜ jeden sposób
szukania pracowników.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
68
Wykres 39. Kryteria, którymi kierują się pracodawcy przy wyborze kandydatów do pracy.
Adekwatne wykształcenie
Posiadane umiejętności zawodowe
5,1%
Doświadczenie zawodowe
1,6%
2,6%
Referencje
Osoby powyŜej 35 roku Ŝycia
Kobieta
MęŜczyzna
Osobiste polecenie
Osoba niepaląca, niepijąca
Osoba niepełnosprawna
Stan zdrowia
18,2%
10,5%
Predyspozycje zawodowe
1,0%
2,0%
4,1%
0,6%
1,0%
2,4%
1,9%
1,3%
4,7%
2,3%
4,9%
35,4%
23,1%
7,4%
7,1%
Posiadane uprawnienia, certyfikaty
Osoby do 35 roku Ŝycia
31,8%
8,1%
9,5%
13,0%
13,2%
12,9%
24,1%
25,3%
7,8%
11,5%
0,3%
1,6%
2,7%
0,3%
0,3%
0,3%
0,0%
5,0%
10,0% 15,0%
20,0% 25,0% 30,0%
35,0% 40,0%
% respondentów
Kryterium wybrane jako 1
„Adekwatne wykształcenie” jako pierwsze kryterium wybrało 40% firm, które wskazały na więcej niŜ
jeden rodzaj swojej działalności, i ponad 35% firm, których głównym przedmiotem działalności są
usługi. Kryterium „Posiadane umiejętności zawodowe” jako pierwsze wybrało takŜe 40% firm
zajmujących się więcej niŜ jednym rodzajem działalności oraz 34% firm, których głównym
przedmiotem działalności są usługi. Kryterium „Doświadczenie zawodowe” na pierwszym miejscu
postawiło ponad 22% firm przemysłowych i 21% firm, których głównym przedmiotem działalności jest
budownictwo. Ponad 14% przedsiębiorstw z branŜy budowlanej umieściło na pierwszym miejscu
kryterium „Referencje”, jak równieŜ i kryterium wskazujące na płeć potencjalnego pracownika –
47
„MęŜczyzna” .
Zaobserwowano równieŜ nieco inne zaleŜności:
47
Chi-kwadrat=94,6, istotność na poziomie 0,003.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
69
•
Im mniejsze są deklarowane obroty badanych firm, tym częściej jest brane pod uwagę
wykształcenie przy wyborze kandydatów do pracy;
•
Posiadane umiejętności zawodowe najczęściej są stawiane na pierwszym miejscu przy wyborze
48
kandydata do pracy w firmach mających obroty od 500 tys. zł do 7 mln zł .
4.2.10 Zapotrzebowanie na usługi Powiatowego Urzędu Pracy.
Na pytanie „Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z usług Powiatowego Urzędu
Pracy?” 52% badanych (163 przedsiębiorstwa) odpowiedziało przecząco, a 48% (151 firm)
odpowiedziało pozytywnie.
Dodatkowe analizy wykazały, Ŝe:
•
•
Im firma jest większa, tym częściej korzysta z usług Powiatowego Urzędu Pracy (PUP);
W przeciągu ostatnich 12 miesięcy z usług Urzędu Pracy najczęściej korzystały firmy osiągające
49
największe obroty ;
•
57% przedsiębiorstw, w których istnieje potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez
50
szkolenia, wskazało, Ŝe w ciągu ostatnich 12 miesięcy skorzystało z usług PUP .
Spośród wszystkich firm, które wskazały, Ŝe skorzystały w ciągu ostatnich 12 miesięcy z usług
Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu:
•
46% skorzystało - 1 raz,
•
25% skorzystało - 2 razy,
•
•
•
a 9% firm - 5 i więcej razy [Wykres 40].
48
50 Chi-kwadrat =18,6, istotność na poziomie 0,00.
49
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
70
Wykres 40. Ile razy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z usług Powiatowego Urzędu
Pracy?
80
70 (46% )
70
Liczba wskazań
60
50
38 (25% )
40
30
19 (13% )
20
11 (7% )
13 (9% )
4
5+
10
0
1
2
3
53% (łącznie) przedsiębiorstw w ciągu ostatnich 12 miesięcy skorzystało ze staŜy i pośrednictwa
51
pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy . Ponad 32% badanych skorzystało z więcej niŜ jednej usługi
Urzędu Pracy, a 7% ankietowanych skorzystało z moŜliwości refundacji kosztów wyposaŜenia i
dopasowania do stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego. Z pozostałych świadczeń
oferowanych przez Urząd Pracy skorzystało łącznie 8% przedsiębiorców [Wykres 41].
51
Dotyczy tylko tych badanych, którzy wskazali, Ŝe w ciągu ostatnich 12 miesięcy skorzystali z usług Powiatowego Urzędu Pracy (48%
badanych).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
71
Wykres 41. Usługi Powiatowego Urzędu Pracy, z których badane firmy skorzystały w ciągu ostatnich
12 miesięcy.
20,5%
Posrednictwo pracy
Szkolenia
0,7%
Poradnictwo zawodowe
3,3%
32,5%
StaŜe
Refundacje kosztów wyposaŜenia i dopasowania do stanowiska
pracy dla skierowanego bezrobotnego
6,6%
Zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych
2,0%
Fianansowanie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych
2,0%
32,5%
Wiecej niŜ jedna usługa
0,0%
5,0%
10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0%
Z powyŜszego wykresu wynika, Ŝe staŜe i pośrednictwo pracy są usługami Powiatowego Urzędu
Pracy, z których pracodawcy powiatu mieleckiego korzystają najchętniej. Potwierdza to stwierdzenie
równieŜ poniŜsza tabela [Tabela 20]. JeŜeli przemnoŜymy liczbę wskazań określonej usługi przez
faktyczną liczbę skorzystań i zsumujemy uzyskane iloczyny, to otrzymamy następujące wyniki:
•
W ciągu ostatnich 12 miesięcy badane firmy skorzystały z pośrednictwa pracy ponad 65 razy;
•
Ze staŜy pracodawcy, biorący udział w badaniu, skorzystali ponad 71 razy.
Tabela 20. Ile razy w ciągu ostatnich 12 miesięcy badane firmy skorzystały z usług Powiatowego Urzędu
Pracy, w podziale na rodzaje usług.
Ile razy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z
usług Powiatowego Urzędu Pracy?
1
2
3
4
5+
Ogółem
12 (8%)
10 (7%)
5 (3%) 2 (1%) 2 (1%) 31 (21%)
0
1 (1%)
0
0
0
1 (1%)
2 (1%)
0
3 (2%)
0
0
5 (3%)
36 (24%)
9 (6%)
1 (1%) 1 (1%) 2 (1%) 49 (32%)
Usługi Powiatowego Urzędu Pracy
Pośrednictwo pracy
Szkolenia
StaŜe
Refundacje kosztów wyposaŜenia i dopasowania do
stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego
9 (6%)
3 (2%)
Finansowanie miejsc pracy dla osób
niepełnosprawnych
3 (2%)
Więcej niŜ jedna usługa
5 (3%)
Ogółem 70 (46%)
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
0
0
1 (1%)
0
0
0
18 (12%) 9 (6%)
38 (25%) 19 (%)
0
0
0
8 (%)
11 (%)
0
0
0
9 (%)
13 (%)
10 (7%)
3 (2%)
3 (2%)
49 (32%)
151 (100%)
72
Respondenci, którzy w ciągu ostatnich 12 miesięcy skorzystali z usług Powiatowego Urzędu Pracy,
52
zostali równieŜ poproszeni o ocenę dotychczasowej współpracy z urzędem na skali pięciopunktowej .
Większość ankietowanych (91%) ocenia swoją współpracę z Urzędem Pracy dobrze i bardzo dobrze.
Tylko 9% badanych zaznaczyła, Ŝe ani dobrze nie ocenia współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy,
ani teŜ nie ocenia źle [Wykres 42].
Wykres 42. Ocena dotychczasowej współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy.
13; 9%
63; 42%
75; 49%
Bardzo dobrze
Dobrze
Ani dobrze ani źle
Pracodawcy, którzy ocenili swoją dotychczasową współpracę z Powiatowym Urzędem Pracy bardzo
dobrze, swoją ocenę uzasadniali przede wszystkim: profesjonalną obsługą (20 osób), brakiem
problemów (14 osób), szybką obsługą (12 osób) i miłą obsługą (7 osób). 5 respondentów oceniło
współpracę z urzędem bardzo wysoko, poniewaŜ oferta, którą dostali z Urzędu Pracy, została przez
niego faktycznie zrealizowana. 3 ankietowanych zaznaczyło, Ŝe w urzędzie pracują kompetentni
pracownicy [Wykres 43].
Wykres 43. Uzasadnienie bardzo dobrej oceny współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy.
20
Profesjonalna obsługa
Brak problemów (staŜe: skierowanie
pracowników/a o odpowiednich kwalifikacjach)
14
Szybka obsługa
12
Miła obsługa
7
Faktyczna realizacja oferty
5
Kompetentni pracownicy
3
0
52
1 (Bardzo dobrze) – 5 (Bardzo źle).
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
5
10
Liczba wskazań
15
20
73
Osoby, które oceniły współpracę z urzędem bardzo dobrze, między innymi, w ten sposób uzasadniały
swoją ocenę:
„Brak Ŝadnych problemów, bez dodatkowych formalności.”
„Szybka reakcja urzędu na ogłoszenie.”
Wśród ankietowanych, którzy ocenili współpracę z Urzędem Pracy dobrze, najczęściej padały
następujące uzasadnienia:
•
•
•
oferta, która była przedstawiona, została faktycznie zrealizowana przez urząd (17 wskazań);
brak problemów (16 wskazań);
miła obsługa (13 wskazań) [Wykres 44].
Pojawiły się równieŜ takie uzasadnienia podane przez pracodawców:
„Brak zarzutów – moŜliwość wyboru pracowników, moŜliwość wyboru pracownika wedle własnych
preferencji.”
„Kontakt dobry, rzetelne informacje dodatkowe udzielane przez pracowników urzędu.”
Wykres 44. Uzasadnienie dobrej oceny współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy53.
Faktyczna realizacja oferty
17
Brak problemów (staŜe: skierowanie
pracowników/a o odpowiednich kwalifikacjach)
16
Miła obsługa
13
Szybka obsługa
10
Profesjonalna obsługa
7
Kompetentni pracownicy
4
Zbyt długie oczekiwanie na realizację usługi
2
Inne
5
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Liczba wskazań
Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badania
Wśród tej grupy badanych pojawiło się teŜ kilka negatywnych opinii odnośnie współpracy z urzędem.
Niezadowolenie pracodawców było spowodowane: zbyt długim czasem oczekiwania na realizację
usługi (2 wskazania), małym zaangaŜowaniem Urzędu Pracy (1 wskazanie – kategoria Inne na
wykresie), nieodpowiednią selekcją potencjalnych pracowników (1 wskazanie – kategoria Inne na
53
Kategoria Inne zawiera następujące uzasadnienia: szeroka oferta; małe zaangaŜowanie Urzędu Pracy; nieodpowiednia selekcja (brak
analizy dopasowania do kierowanej osoby do stanowiska); brak moŜliwości wyboru pracowników według własnych kryteriów; trudno
powiedzieć.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
74
wykresie) oraz brakiem moŜliwości samodzielnego wyboru pracowników przez pracodawcę według
jego kryteriów (1 wskazanie – kategoria Inne na wykresie).
Z kolei wśród 13% przedsiębiorstw, które nie potrafiły ocenić współpracy (odpowiedź: ani dobrze ani
źle) z Powiatowym Urzędem Pracy, 4 wskazały, Ŝe urząd nie przeprowadza analizy dopasowania do
kierowanej osoby do stanowiska pracy, a 3 osoby stwierdziły, Ŝe jest małe zaangaŜowanie ze strony
urzędu podczas realizacji oferty [Wykres 45].
Wykres 45. Uzasadnienie neutralnej opinii na temat współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy
(odpowiedź: ani dobrze ani źle).
Nieodpowiednia selekcja (brak analizy
dopasowania kierowanej osoby do stanowiska)
4
3
Małe zaangaŜowanie Urzędu Pracy
2
Zbyt długie oczekiwanie na realizację usługi
Szybka obsługa
1
Nieprofesjonalna obsługa
1
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
Liczba wskazań
Wśród uzasadnień neutralnej oceny współpracy z Urzędem Pracy w Mielcu pojawiły się następujące
stwierdzenia:
„Osoby przesłane przez Urząd Pracy nie były zainteresowane pracą, chciały mieć tylko podpisany
papierek.”
„Kiepska selekcja przysyłanych pracowników, ale to nie ich wina, bo nie znają specyfiki firmy.”
53% badanych zaznaczyło, Ŝe nie korzystało w ostatnich 12 miesięcy z usług Powiatowego Urzędu
Pracy, wskazując przy tym na rozmaite tego powody. 50% ankietowanych, wymieniając podstawową
przyczynę nieskorzystania z usług Urzędu Pracy, wskazało na brak potrzeby. Z kolei prawie 29%
respondentów stwierdziło, Ŝe nie korzystało z Urzędu Pracy z braku zapotrzebowania na nowych
pracowników [Tabela 21].
Tabela 21. Przyczyny nieskorzystania z usług Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Powód
Przyczyny nieskorzystania z usług
wskazany jako
Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu pierwszy (liczba
ostatnich 12 miesięcy
wskazań)
80
Nie było takiej potrzeby
46
Brak zapotrzebowania na pracowników
Firma stosuje inne sposoby rekrutacji
12
pracowników
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Procent
50,0%
28,8%
Powód
wskazany jako
drugi (liczba
wskazań)
4
11
Powód
wskazany jako
trzeci (liczba
wskazań)
0
1
Ogółem
84
58
7,5%
6
4
22
75
Powód
wskazany jako
Przyczyny nieskorzystania z usług
Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu pierwszy (liczba
ostatnich 12 miesięcy
wskazań)
Osoby zainteresowane pracą same
8
zgłaszają się do firmy
5
Brak odpowiednich kandydatów
2
Kryzys ekonomiczny
2
Brak rezultatów w pośredniczeniu
2
Nieprofesjonalna obsługa
Urząd juŜ nie posiadał środków na
1
refundację
1
Brak zaufania do PUP
1
Zbyt duŜe kolejki w urzędzie
0
Pracujący pracownicy sezonowi
Zbyt długi okres oczekiwania na
0
decyzję
0
Brak zamówień
160
Ogółem
Procent
Powód
wskazany jako
drugi (liczba
wskazań)
Powód
wskazany jako
trzeci (liczba
wskazań)
Ogółem
5,0%
6
2
16
3,1%
1,3%
1,3%
1,3%
4
3
1
0
2
0
0
0
11
5
3
2
0,6%
1
1
3
0,6%
0,6%
0%
2
0
1
0
0
0
3
1
1
0%
1
0
1
0%
100%
1
41
2
12
3
213
JeŜeli zestawić wszystkie wskazania respondentów dot. powodów nieskorzystania z usług
powiatowego Urzędu Pracy, to moŜna zauwaŜyć, Ŝe większość badanych nie miała potrzeby
zwrócenia się do Urzędu Pracy lub nie zwiększała zatrudnienia.
Prawie połowa badanych (49%) wskazała, Ŝe zamierza skorzystać z usług Powiatowego Urzędu
Pracy w ciągu najbliŜszych 12 miesięcy. Najwięcej pracodawców zamierza skorzystać ze staŜy
(39 firm), pośrednictwa pracy (34 firmy) oraz z moŜliwości refundacji kosztów wyposaŜenia i
dopasowania do stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego (18 firm). Z kolei 55 badanych
zaznaczyło, Ŝe w ciągu najbliŜszych 12 miesięcy zamierza skorzystać z więcej niŜ jednej usługi
oferowanej w Urzędzie Pracy w Mielcu [Wykres 46].
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
76
Wykres 46. Usługi Powiatowego Urzędu Pracy, z których badani przedsiębiorcy zamierzają korzystać w
ciągu najbliŜszych 12 miesięcy.
Wiecej niŜ jedna usługa
55 (35,5% )
StaŜe
39 (25,2% )
Pośrednictwo pracy
34 (21,9% )
Refundacje kosztów wyposaŜenia i dopasowania do
18 (11,6% )
3 (1,9% )
Finansowanie miejsc pracy dla osób
niepełnosprawnych
3 (1,9% )
Szkolenia
2 (1,3% )
1 (0,7% )
0
10
20
30
40
50
60
Liczba przedsiębiorstw
Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badania
Dodatkowe analizy wykazały, Ŝe:
•
W ciągu najbliŜszych 12 miesięcy z usług Powiatowego Urzędu Pracy zamierza skorzystać 59%
firm z branŜy usługowej, 43% z branŜy budowlanej oraz 62% firm, które zaznaczyły więcej niŜ
jeden przedmiot działalności jako główny;
•
64% firm z największymi obrotami oraz 62% przedsiębiorstw z obrotami od 100 do 499 tys. zł
takŜe zamierza skorzystać w ciągu najbliŜszych 12 miesięcy z usług Powiatowego Urzędu Pracy.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
77
5. ANEKS.
5.1.1 Szczegółowa prezentacja stanowisk, na których jest planowane zatrudnienie w
2010 roku.
Zawód
Liczba potrzebnych pracowników
Wymagane wykształcenie
Wymagania dotyczące znajomości języków obcych
Wymagania dotyczące obsługi komputera i innych
urządzeń biurowych
Wymagania pod względem posiadania prawa jazdy
Inne umiejętności specjalistyczne lub poŜądane cechy
charakteru
Wymagania dotyczące płci kandydatów
Wymagania dotyczące wieku kandydatów
Kierowca
2 osoby
Średnie zawodowe
Język angielski, język niemiecki
Obsługa pakietu biurowego typu „Microsoft Office”
-
Zawód
charakteru
Sprzedawca
1 osoba
WyŜsze
Marketing
Język angielski
Pracowitość
Sumienność
Płeć nie ma znaczenia
Osoby między 26 a 34 rokiem Ŝycia
Zawód
charakteru
Spawacz
5 osób
Gimnazjalne
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
Operator urządzeń rozdrabniających
6 osób
Podstawowe i niepełne podstawowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Wiek nie ma znaczenia
Nie ma znaczenia
MęŜczyzna
Bez znaczenia
78
charakteru
-
Zawód
Referent ds. rozliczeń
2 osoby
Bez znaczenia
Bez znaczenia
-
charakteru
Zawód
charakteru
Zawód
charakteru
Zawód
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
MęŜczyzna
Do 25 roku Ŝycia
Dyrektor
2 osoby
WyŜsze
Administracja
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Konstruktor/ technolog
2 osoby
WyŜsze
Techniczne
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Elektryk
1 osoba
Średnie zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Bez znaczenia
-
79
charakteru
Zawód
charakteru
Sprzedawca
3 osoby
Średnie zawodowe
Mechaniczne
Bez znaczenia
-
Zawód
charakteru
Specjalista ds. marketingu
2 osoby
WyŜsze
Marketing
Bez znaczenia
-
Zawód
charakteru
Operator maszyn (st. numeryczne)
3 osoby
WyŜsze
Język angielski
Obsługa oprogramowania technicznego typu „AutoCAD” i
„Solid Works”
-
Zawód
charakteru
Lakiernik
1 osoba
Średnie zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
MęŜczyzna
80
Zawód
charakteru
Pracownik produkcyjny
11 osób
Średnie zawodowe
Techniczne
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Kucharz
1 osoba
Bez znaczenia
Gastronomiczne
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
Kelner
1 osoba
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Dyspozycyjność
charakteru
Bez znaczenia
Pracowitość
Sumienność
Bez znaczenia
Dyspozycyjność
Zawód
charakteru
Mechanik
2 osoby
Średnie zawodowe
Mechaniczne
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
Tokarz
2 osoby
Średnie zawodowe
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Pracowitość
Sumienność
MęŜczyzna
81
charakteru
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
InŜynier (stanowisko kierownicze)
2 osoby
WyŜsze
Robotyka, technika
Język angielski
Język niemiecki
Odporność na stres
charakteru
Pracowitość
Sumienność
MęŜczyzna
MęŜczyzna
Zawód
charakteru
Farmaceuta
1 osoba
WyŜsze
Farmacja
Język angielski, język niemiecki, język łaciński
Zawód
charakteru
Kierowca
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
Sortowacz
2 osoby
Zasadnicze zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Pracowitość
Sumienność
Kobieta
Obowiązkowe - kat. C
MęŜczyzna
82
charakteru
Zawód
charakteru
Bez znaczenia
Farmaceuta
1 osoba
WyŜsze
Farmacja
Język angielski, język niemiecki, język łaciński
Bez znaczenia
Pracowitość
Sumienność
Zawód
charakteru
Sprzedawca
1 osoba
Średnie zawodowe
Bez znaczenia
Zawód
Sprzedawca
1 osoba
Średnie zawodowe
Język angielski
Bez znaczenia
-
charakteru
Bez znaczenia
MęŜczyzna
Osoby miedzy 26 a 34 rokiem Ŝycia
Zawód
Kierowca
1 osoba
Średnie zawodowe
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
83
charakteru
MęŜczyzna
Zawód
charakteru
Sprzedawca
1 osoba
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Drukarz
2 osoby
Średnie zawodowe
Język angielski
Bez znaczenia
-
Zawód
charakteru
Grafik komputerowy
1 osoba
Średnie zawodowe
Język angielski
Grafika komputerowa
Bez znaczenia
-
Zawód
charakteru
Przedstawiciel handlowy
3 osoby
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Bez znaczenia
Obowiązkowe – kat. B
-
84
MęŜczyzna
Zawód
charakteru
Kucharz
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Gastronomia
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Barman
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Język angielski
Zawód
charakteru
Kucharz / pomoc kuchenna
2 osoby
Zasadnicze zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Kierowca
1 osoba
Średnie zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
Kierowca
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Bez znaczenia
85
charakteru
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Pilarza
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Fizjoterapeuta
1 osoba
Średnie zawodowe
Bez znaczenia
Ukończony kurs specjalistyczny z zakresu rehabilitacji
Zawód
charakteru
Fizjoterapeuta
1 osoba
Średnie zawodowe
Bez znaczenia
Ukończony kurs specjalistyczny z zakresu rehabilitacji
Zawód
Tokarz CNC
7 osób
Zasadnicze zawodowe
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
MęŜczyzna
Ukończony kurs pilarski
MęŜczyzna
Pleć nie ma znaczenia
Pleć nie ma znaczenia
86
charakteru
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Sprzedawca
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Handlowe (ukończona szkoła handlowa)
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Lekarz
1 osoba
WyŜsze
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Rejestratorka / technik medyczny
2 osoby
Policealne
Bez znaczenia
Zawód
Konstruktor / elektronik
4 osoby
Średnie zawodowe
Mechaniczne
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Mile widziane – kat. B
Umiejętność obsługi maszyn CNC
MęŜczyzna
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Bez znaczenia
-
87
charakteru
Zawód
charakteru
Pracownik budowlany
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Bez znaczenia
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Konsultant
1 osoba
WyŜsze
Ekonomia, marketing, zarządzanie
Język angielski
Zawód
charakteru
Sprzedawca
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Handlowe (ukończona szkoła handlowa)
Bez znaczenia
Zawód
charakteru
Obsługa myjni
1 osoba
Zasadnicze zawodowe
Mechaniczne
Bez znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Pracowitość
Sumienność
MęŜczyzna
Bez znaczenia
Bez znaczenia
88
5.1.2 Tabele krzyŜowe54.
5.1.2.1.1 Analiza popytu na określone kompetencje wśród obecnych pracowników firm –
rozwój zawodowy pracowników.
Tabela 22. Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u
Państwa w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej? / Forma prawna.
Jaką formę prawną posiada
Państwa podmiot?
Osoba prowadząca działalność
gospodarczą
Spółka cywilna
Spółka jawna
Spółka partnerska
Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
Spółka akcyjna
Oddział przedsiębiorstwa
zagranicznego
Ogółem
Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji
zatrudnionych u Państwa w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej?
Nie
Tak
Ogółem
61,3%
38,7%
100%
45,5%
48,7%
33,3%
54,5%
51,3%
66,7%
100%
100%
100%
37,5%
62,5%
100%
36,4%
63,6%
100%
100%
0,0%
100%
0,0%
49,7%
100%
50,3%
100%
100%
Chi-kwadrat Pearsona = 14,9; df =7; istotność = 0,037 (N=314).
Tabela 23. Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u
Państwo w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej? / Poziom obrotów.
Jaki poziom obrotów osiągnęła Państwa firma w
poprzednim roku?
PowyŜej 7 mln zł
Odmowa odpowiedzi
Brak obrotów, firma powstała w 2009 roku
Ogółem
Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu
kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u Państwo w
firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej?
Nie
Tak
Ogółem
63,0%
37,0%
100,0%
49,4%
50,6%
100,0%
54,2%
45,8%
100,0%
26,5%
73,5%
100,0%
36,1%
63,9%
100,0%
53,8%
46,2%
100,0%
37,5%
62,5%
100,0%
49,7%
50,3%
100,0%
Chi-kwadrat Pearsona = 16,73; df=6; istotność = 0,010 (N=314).
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Poziom zatrudnienia.
Poziom zatrudnienia
54
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przynajmniej
jeden z pracowników Państwa firmy uczestniczył w
szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną?
Tabele krzyŜowe przedstawiają tylko te zmienne, pomiędzy którymi zaleŜność jest istotna statystycznie.
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
89
Nie
58,0%
44,7%
10,8%
0%
41,1%
2-9 pracowników
10-49 pracowników
50-249 pracowników
Ogółem
Tak
42,0%
55,3%
89,2%
100,0%
58,9%
Ogółem
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Główny przedmiot działalności.
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przynajmniej jeden z
pracowników Państwa firmy uczestniczył w szkoleniu
organizowanym przez firmę zewnętrzną?
Główny przedmiot działalności
Handel
Usługi
Przemysł
Budownictwo
Więcej niŜ jeden
Ogółem
Nie
68,8%
36,8%
30,3%
22,2%
37,0%
41,1%
Tak
31,3%
63,2%
69,7%
77,8%
63,0%
58,9%
Ogółem
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Forma prawna.
Jaką formę prawną posiada Państwa podmiot?
Spółka cywilna
Spółka jawna
Spółka partnerska
Spółka akcyjna
Ogółem
Nie
50,0%
60,0%
50,0%
50,0%
22,0%
14,3%
0%
41,1%
Tak
50,0%
40,0%
50,0%
50,0%
78,0%
85,7%
100,0%
58,9%
Ogółem
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Chi-kwadrat Pearsona = 17; df=6; istotność = 0,009 (N=158).
Wykres 47. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przynajmniej jeden z pracowników Państwa firmy
uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez firmę zewnętrzną? / Forma prawna.
poprzednim roku?
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Nie
66,7%
Tak
33,3%
Ogółem
100,0%
90
PowyŜej 7 mln zł
Odmowa odpowiedzi
Ogółem
48,8%
22,7%
48,0%
8,7%
33,3%
40,0%
41,1%
51,2%
77,3%
52,0%
91,3%
66,7%
60,0%
58,9%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
5.1.2.1.2
Potrzeby szkoleniowe badanych przedsiębiorstw.
Tabela 27. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Poziom zatrudnienia.
Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez
szkolenia?
Poziom zatrudnienia
2-9 pracowników
10-49 pracowników
50-249 pracowników
Ogółem
Nie
43,1%
35,9%
21,7%
11,1%
36,0%
Tak
56,9%
64,1%
78,3%
88,9%
64,0%
Ogółem
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Tabela 28. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Główny przedmiot
działalności.
Handel
Usługi
Przemysł
Budownictwo
Więcej niŜ jeden
Ogółem
Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia kwalifikacji
pracowników poprzez szkolenia?
Nie
Tak
Ogółem
48,2%
51,8%
100,0%
36,3%
63,7%
100,0%
31,7%
68,3%
100,0%
21,4%
78,6%
100,0%
24,0%
76,0%
100,0%
36,0%
64,0%
100,0%
Tabela 29. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Forma prawna.
Jaką formę prawną posiada Państwa
podmiot?
Osoba prowadząca działalność
gospodarczą
Spółka cywilna
Spółka jawna
Spółka partnerska
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Nie
Tak
Ogółem
41,9%
58,1%
100,0%
49,1%
30,8%
0
50,9%
69,2%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
91
Spółka akcyjna
Oddział przedsiębiorstwa zagranicznego
Ogółem
22,5%
27,3%
100,0%
0
36,0%
77,5%
72,7%
0
100,0%
64,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Tabela 30. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Poziom obrotów.
Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia
kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia?
poprzednim roku?
PowyŜej 7 mln zł
Odmowa odpowiedzi
Ogółem
Nie
51,9%
33,3%
27,1%
26,5%
22,2%
42,3%
37,5%
36,0%
Tak
48,1%
66,7%
72,9%
73,5%
77,8%
57,7%
62,5%
64,0%
Ogółem
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Tabela 31. Potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia / Potrzeba podnoszenia
poziomu kompetencji/kwalifikacji zatrudnionych pracowników.
Nie
Tak
Ogółem
Nie
62,8%
37,2%
100,0%
Tak
9,5%
90,5%
100,0%
36,0%
64,0%
100,0%
Ogółem
Tabela 32. Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z ww. tematów?/ Forma
prawna.
Jaką formę prawną posiada Państwa podmiot?
Spółka cywilna
Spółka jawna
Spółka partnerska
Spółka akcyjna
Ogółem
Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone
z ww. tematów?
Trudno
powiedzieć
Nie
Tak
Ogółem
33,3%
37,5%
29,2%
100,0%
14,3%
57,1%
28,6%
100,0%
33,3%
33,3%
33,3%
100,0%
33,3%
0%
66,7%
100,0%
33,9%
45,2%
21,0%
100,0%
12,5%
0%
87,5%
100,0%
0%
100,0%
0%
100,0%
29,9%
40,3%
29,9%
100,0%
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
92
Tabela 33. Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z ww. tematów?/ Czy widzą
Państwo potrzebę podnoszenia poziomu kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u Państwo w firmie
pracowników, w tym kadry zarządzającej?
Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia
poziomu kwalifikacji/kompetencji
zatrudnionych u Państwo w firmie
Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości osoby przeszkolone z
ww. tematów?
Trudno
Nie
Tak
powiedzieć
Ogółem
Nie
36,2%
19,0%
44,8%
100,0%
Tak
27,3%
49,0%
23,8%
100,0%
29,9%
40,3%
29,9%
100,0%
Ogółem
5.1.2.1.3 Analiza popytu w przedsiębiorstwach na poszczególne rodzaje szkoleń dla
osób poszukujących pracy.
firmie osób poszukujących pracy? / Czy widzą Państwo potrzebę podnoszenia poziomu
kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u Państwo w firmie pracowników, w tym kadry zarządzającej?
Nie
Tak
Ogółem
Czy są jakiekolwiek rodzaje szkoleń, które mogłyby
zwiększyć szanse zatrudnienia w Państwa firmie osób
poszukujących pracy?
Nie
Tak
Ogółem
80,1%
19,9%
100,0%
55,1%
44,9%
100,0%
67,5%
32,5%
100,0%
firmie osób poszukujących pracy? / Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia kwalifikacji
Nie
Tak
Ogółem
Czy są jakiekolwiek rodzaje szkoleń, które mogłyby
zwiększyć szanse zatrudnienia w Państwa firmie osób
poszukujących pracy?
Nie
Tak
Ogółem
77,9%
22,1%
100,0%
61,7%
38,3%
100,0%
67,5%
32,5%
100,0%
Tabela 36. Czy mają Państwo problemy z obsadzeniem miejsc pracy? / Poziom obrotów.
poprzednim roku?
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Czy mają Państwo problemy z obsadzeniem miejsc
pracy?
Nie
Tak
Ogółem
96,3%
3,7%
100,0%
95,1%
4,9%
100,0%
97,9%
2,1%
100,0%
93
PowyŜej 7 mln zł
Odmowa odpowiedzi
76,5%
86,1%
88,5%
87,5%
92,0%
Ogółem
23,5%
13,9%
11,5%
12,5%
8,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
5.1.2.1.4 Sposoby rekrutacji
przedsiębiorstwach.
i
kryteria
wyboru
pracowników
w
badanych
Tabela 37. Kryterium wybierane jako pierwsze przy wyborze kandydatów do pracy / Główny przedmiot
działalności.
Kryterium 1 przy wyborze
kandydata do pracy
Posiadane umiejętności
zawodowe
Posiadane uprawnienia,
certyfikaty
Referencje
Osoby powyŜej 35 roku
Ŝycia
Kobieta
MęŜczyzna
Osobiste polecenie
Ogółem
Handel
31,3%
Usługi
35,6%
Przemysł
22,2%
Budownictwo
21,4%
Więcej niŜ
jeden
40,0%
Ogółem
31,8%
31,3%
33,7%
41,3%
28,6%
40,0%
35,4%
4,8%
9,9%
4,8%
0%
10,0%
7,1%
7,2%
5,9%
3,2%
0%
4,0%
5,1%
15,7%
8,9%
22,2%
21,4%
2,0%
12,9%
1,2%
1,2%
1,0%
1,0%
0%
0%
14,3%
0%
2,0%
2,0%
1,6%
1,0%
1,2%
0%
1,6%
0%
0%
,6%
4,8%
1,2%
0%
100,0%
1,0%
3,0%
0%
100,0%
1,6%
1,6%
1,6%
100,0%
0%
0%
0%
0%
1,9%
2,3%
,3%
100,0%
14,3%
0%
100,0%
100,0%
Tabela 38. Kryterium wybierane jako pierwsze przy wyborze kandydatów do pracy / Poziom obrotów
Posiadane umiejętności
zawodowe
Posiadane uprawnienia,
certyfikaty
Ogółem
Brak
obrotów
(2009)
Odmowa
odpowiedzi
PowyŜej 7
mln zł
2 mln zł - 7
mln zł
500 tys. zł 2 mln zł
100 tys. zł 499 tys. zł
Kryterium 1 przy wyborze
kandydata do pracy
PoniŜej 100
tys. zł
Jaki poziom obrotów osiągnęła Państwa firma w poprzednim roku?
26,6%
39,5%
37,5%
32,4%
19,4%
28,0%
37,5%
31,8%
29,1%
35,8%
39,6%
38,2%
27,8%
56,0%
25,0%
35,4%
7,6%
8,6%
10,4%
2,9%
8,3%
0%
0%
7,1%
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
94
Referencje
Osoby powyŜej 35 roku
Ŝycia
Kobieta
MęŜczyzna
Osobiste polecenie
Ogółem
8,9%
16,5%
2,5%
1,3%
4,9%
6,2%
0%
0%
2,1%
10,4%
0%
0%
2,9%
5,9%
2,9%
5,9%
5,6%
36,1%
0%
0%
4,0%
0%
4,0%
0%
0%
25,0%
12,5%
0%
5,1%
12,9%
1,6%
1,0%
1,3%
0%
0%
0%
2,8%
0%
0%
0,6%
5,1%
1,3%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
100,0%
100,0%
100,0%
5,9%
2,9%
0%
100,0%
0%
4,9%
0%
0%
0%
0%
1,9%
2,3%
0,3%
100,0%
100,0%
4,0%
4,0%
100,0%
100,0%
5.1.2.1.5 Zapotrzebowanie na usługi Powiatowego Urzędu Pracy.
Tabela 39. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z usług Powiatowego Urzędu Pracy? /
Poziom zatrudnienia.
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali
Państwo z usług Powiatowego Urzędu Pracy?
Poziom zatrudnienia
2-9 pracowników
10-49 pracowników
50-249 pracowników
Ogółem
Nie
62,1%
44,6%
40,0%
33,3%
51,9%
Tak
37,9%
55,4%
60,0%
66,7%
48,1%
Ogółem
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
Poziom obrotów.
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z
poprzednim roku?
PowyŜej 7 mln zł
Odmowa odpowiedzi
Ogółem
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Nie
67,9%
44,4%
45,8%
44,1%
38,9%
53,8%
87,5%
51,9%
Tak
32,1%
55,6%
54,2%
55,9%
61,1%
46,2%
12,5%
48,1%
Ogółem
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
95
Czy w Państwa firmie jest potrzeba podnoszenia kwalifikacji pracowników poprzez szkolenia?
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z
Nie
Tak
Ogółem
Nie
68,1%
Tak
31,9%
Ogółem
100,0%
42,8%
57,2%
100,0%
51,9%
48,1%
100,0%
Tabela 42. Czy zamierzają Państwo skorzystać z usług Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu najbliŜszych
12 miesięcy? / Główny przedmiot działalności.
Handel
Usługi
Przemysł
Budownictwo
Więcej niŜ jeden
Ogółem
Czy zamierzają Państwo skorzystać z usług Powiatowego
Urzędu Pracy w ciągu najbliŜszych 12 miesięcy?
Nie
Tak
Ogółem
60,0%
40,0%
100,0%
41,2%
58,8%
100,0%
60,3%
39,7%
100,0%
57,1%
42,9%
100,0%
38,0%
62,0%
100,0%
50,3%
49,7%
100,0%
Tabela 43. Czy zamierzają Państwo skorzystać z usług Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu najbliŜszych
12 miesięcy? / Poziom obrotów
poprzednim roku?
PowyŜej 7 mln zł
Odmowa odpowiedzi
Ogółem
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Czy zamierzają Państwo skorzystać z usług
Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu najbliŜszych 12
miesięcy?
Nie
Tak
Ogółem
66,7%
33,3%
100,0%
38,3%
61,7%
100,0%
47,9%
52,1%
100,0%
41,2%
58,8%
100,0%
36,1%
63,9%
100,0%
69,2%
30,8%
100,0%
62,5%
37,5%
100,0%
50,3%
49,7%
100,0%
96
2. Nie (ankieter powinien przejść do pytania 5a)
5.1.3 Kwestionariusz ankiety
Badanie
lokalnego
rynku
pracy
zatrudniających co najmniej 2 osoby
w
przedsiębiorstwach
4.1a
Część A (Analiza sytuacji na lokalnym rynku pracy)
1a
Ile osób pracuje obecnie w Państwa firmie? (ankieter powinien
wpisać odpowiedź)
……………………………………………………………………..
5a
2a
Ile osób pracuje obecnie w Państwa firmie w poszczególnych
przedziałach
wiekowych?
(ankieter
powinien
wpisać
odpowiedź)
1. Zima
………………………………………………………..
2. Wiosna
………………………………………………………..
3. Lato
………………………………………………………..
4. Jesień
………………………………………………………..
Jakie zmiany w zakresie zatrudnienia przewidują Państwo w
2010 roku (ankieter powinien zaznaczyć odpowiedź):
1
Do 25 lat ………………………………………………………….
2. Zwiększenie zatrudnienia (przejście do 5.2.1a)
2
Od 26-34 lat ………………………………………………………
3. Utrzymanie zatrudnienia (przejście do Części C)
3
4. Trudno powiedzieć (przejście do Części C)
99
5.1.1a
PowyŜej 45 lat …………………………………………………..
Ile osób pracowało w Państwa firmie pięć lat temu (na
początku swojej działalności – dla firm, które istnieją krócej
niŜ 5 lat)? (ankieter powinien wpisać odpowiedź)
Przyczyna 2 ..................................................................................
Czy zatrudnienie w Państwa firmie ma charakter sezonowy?
(ankieter powinien zaznaczyć odpowiedź respondenta)
1. Tak
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
Jakie są główne przyczyny redukcji stanowisk pracy w
Państwa firmie? (ankieter powinien wpisać 3 przyczyny
wymienione jako pierwsze)
Przyczyna 1 ……………………………………………………………
……………………………………………………………………..
4a
Jeśli tak: Proszę określić przybliŜoną liczbę zatrudnionych w
poszczególnych porach roku (ankieter powinien wpisać
odpowiedź):
1. Zmniejszenie zatrudnienia
Od 35 do 44 lat ………………………………………………….
3a
0
1
Przyczyna 3 ……………………………………………………………
5.1.2a
JeŜeli
przewidują
Państwo
zwalnianie
obecnych
pracowników, jakich i ilu stanowisk pracy będzie to
97
dotyczyć? (ankieter powinien wpisać odpowiedzi)
Część B (Analiza popytu na lokalnym rynku pracy)
1.Stanowisko: ................................................L. osób:.................
1b
JeŜeli przewidują Państwo zatrudnienie nowych pracowników,
jakie kompetencje w poniŜej przedstawionych zakresach
powinni posiadać przyszli pracownicy? (pytania otwarte,
ankieter sam przyporządkowuje odpowiedź respondenta do
poniŜszych kategorii; w przypadku, gdyby respondent planował
zatrudnienie osób na róŜnych stanowiskach pracy – pytanie 5.2.2a
– i mógłby dokonać rozróŜnienia pomiędzy kompetencjami
wymaganymi na tych stanowiskach pracy, ankieter zadaje pytania o
numerach 1.1b-1.6b osobno, dla kaŜdego wskazanego stanowiska)
1.1b
Pod względem poziomu wykształcenia:
(ankieter powinien pokazać Kartę 1)
Uwaga! Ankieter powinien przejść do Części C
5.2.1a
Jakie
są
główne
przyczyny
zatrudnienia
nowych
pracowników w Państwa firmie? (ankieter powinien wpisać 3
przyczyny wymienione jako pierwsze)
Przyczyna 1 ……………………………………………………………
St.1
St.2
St.3
St.4
St.5
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
3. Zasadnicze zawodowe
3
3
3
3
3
4. Średnie ogólnokształcące
4
4
4
4
4
5. Średnie zawodowe
5
5
5
5
5
1.Stanowisko: ................................................L. osób:................
6. Policealne
6
6
6
6
6
7. WyŜsze
7
7
7
7
7
8. Bez znaczenia
8
8
8
8
8
9. Trudno powiedzieć
99
99
99
99
99
Przyczyna 2 ..................................................................................
1.
Podstawowe
podstawowe
2. Gimnazjalne
Przyczyna 3 ……………………………………………………………
5.2.2a
JeŜeli
przewidują
Państwo
zatrudnienie
nowych
pracowników, to jakich i ilu stanowisk pracy będzie to
dotyczyć?
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
1.2b
i
niepełne
Pod względem kierunku wykształcenia:
98
Stanowisko 1………………………………………………………………
Stanowisko 2………………………………………………………………
Stanowisko 3………………………………………………………………
Stanowisko 4………………………………………………………………
Stanowisko 5 ……………………………………………………………..
1.3b
1.4b
Pod względem znajomości języków obcych:
St.1
St.2
St.3
St.4
St.5
1.
Obsługa
środowiska
operacyjnego typu „Windows”
1
1
1
1
1
2. Obsługa pakietu biurowego typu
„Microsoft Office”
2
2
2
2
2
3.
Obsługa
„księgowego”
oprogramowania
3
3
3
3
3
4.
Obsługa
oprogramowania
technicznego typu „AutoCAD”
4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
St.1
St.2
St.3
St.4
St.5
1. Język angielski
1
1
1
1
1
2. Język niemiecki
2
2
2
2
2
3. Język rosyjski
3
3
3
3
3
5. Projektowanie lub/i
stron internetowych
4. Język francuski
4
4
4
4
4
6. Grafika komputerowa
6
6
6
6
6
5. Język hiszpański
5
5
5
5
5
7. Obsługa kas fiskalnych
7
7
7
7
7
6. Bez znaczenia
6
6
6
6
6
8. Obsługa urządzeń biurowych
8
8
8
8
8
7. Inne (Jakie?)
9. Nie ma znaczenia
9
9
9
9
9
Stanowisko 1………………………………………………………………
10. Inne (Jakie?)
Stanowisko 2………………………………………………………………
Stanowisko 1………………………………………………………………
Stanowisko 3………………………………………………………………
Stanowisko 2………………………………………………………………
Stanowisko 4………………………………………………………………
Stanowisko 3………………………………………………………………
Stanowisko 5………………………………………………………………
Stanowisko 4………………………………………………………………
Pod względem umiejętności obsługi komputera i innych
urządzeń biurowych (ankieter powinien pokazać Kartę 2)
Stanowisko 5………………………………………………………………
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
obsługa
99
1.5b
Pod względem posiadania prawa jazdy (ankieter powinien
zapytać o poszczególne kategorie i wpisać je w puste pola tabeli):
St.1
1.6b
St.2
St.3
St.4
3b
Czy ma dla Państwa znaczenie wiek osób dla stanowisk, na
których przewidywane jest zatrudnienie nowych pracowników?
St.5
St.1
St.2
St.3
St.4
St.5
1. Obowiązkowe
1. Tak
1
1
1
1
1
2. Mile widziane
2. Nie (przejście do Części C)
0
0
0
0
0
3. Nie ma znaczenia
3
Inne umiejętności
charakteru
specjalistyczne
3
lub
3
3
poŜądane
3
3.1b
cechy
Stanowisko 1………………………………………………………………
Stanowisko 2………………………………………………………………
Jeśli tak: Osoby, z której grupy wiekowej mają największe
szanse na zatrudnienie w Państwa firmie?
St.1
St.2
St.3
St.4
St.5
Do 25 roku Ŝycia
1
1
1
1
1
Między 26-34 rokiem Ŝycia
2
2
2
2
2
Między 35 – 44 rokiem Ŝycia
3
3
3
3
3
Po 45 roku Ŝycia
4
4
4
4
4
Stanowisko 3………………………………………………………………
2b
Stanowisko 4………………………………………………………………
Część C (Rozwój zawodowy pracowników)
Stanowisko 5………………………………………………………………
1c
Czy ma dla Państwa znaczenie płeć osób dla stanowisk, na
których przewidywane jest zatrudnienie nowych pracowników?
St.1
St.2
St.3
St.4
St.5
1. Tak, preferowane kobiety
1
1
1
1
1
2. Tak, preferowani męŜczyźni
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3. Nie, płeć kandydatów dla tego
stanowiska nie ma znaczenia
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
2c
kwalifikacji/kompetencji zatrudnionych u Państwa w firmie
1. Tak
1
2. Nie (przejście do 4c)
0
JeŜeli tak: Proszę oszacować, ilu zatrudnionych pracowników
w Państwa firmie, powinno uzyskać dodatkowe kompetencje i
umiejętności z następujących zakresów (pytania otwarte,
100
2.1c
poniŜszych kategorii; do pustych pól naleŜy wpisać liczbę osób):
kategorie (ankieter powinien wpisać kategorie i liczbę osób):
Pod względem znajomości języków obcych:
……………………………………………………………………………..
1. Język angielski
2.4c
2. Język niemiecki
Inne umiejętności specjalistyczne, jakie? (ankieter powinien
wpisać umiejętność, a następnie podaną liczbę osób):
3. Język rosyjski
…………………………………………………………………………………………………………..
4. Język francuski
2.2c
5. Język hiszpański
…………………………………………………………………………………………………………..
6. Inne (Jakie?) …………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………....
……………………………………………………………………………………………………………
Pod względem umiejętności obsługi komputera i innych
urządzeń biurowych (ankieter powinien pokazać Kartę 2)
3c
1. Obsługa środowiska operacyjnego typu „Windows”
2. Obsługa pakietu biurowego typu „Microsoft Office”
1. Tak
1
3. Obsługa oprogramowania „księgowego”
2. Nie
0
4. Obsługa oprogramowania technicznego typu „AutoCAD”
4c
5. Projektowanie lub/i obsługa stron internetowych
6. Grafika komputerowa
1. Tak (przejście do Części D)
1
7. Obsługa kas fiskalnych
2. Nie
0
8. Obsługa urządzeń biurowych (np. faks)
9. Inne (Jakie?) …………………………………………………
4.1c
JeŜeli nie: Jakie są przyczyny braku potrzeby podnoszenia
kwalifikacji poprzez szkolenia (pytanie otwarte, ankieter sam
przyporządkowuje odpowiedź respondenta do poniŜszych kategorii)
…………………………………………………………………....
2.3c
Pod względem posiadania prawa jazdy. Proszę wymienić
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
1. Nie ma potrzeby inwestować w szkolenia poniewaŜ
łatwiej jest znaleźć osobę o odpowiednich kwalifikacjach
1
101
na rynku pracy
6. Specjalistyczne techniczne, jakie?
2. Kwalifikacje pracowników odpowiadają potrzebom
firmy
2
3. To pracownik, a nie pracodawca powinien dbać o
podnoszenie swoich kwalifikacji
3
99
6
………………………………………………………………………….
7. Inne, jakie?
7
………………………………………………………………………….
2d
5. Inne, jakie?.................................................................
Proszę wskazać tematy szkoleń, które, zdaniem Państwa,
będą najbardziej przydatne dla pracowników Państwa firmy:
……………………………………………………………….
Temat 1: ………………………………………………………………
Uwaga! Ankieter powinien przejść do Części E.
Temat 2: ………………………………………………………………
Temat 3: ………………………………………………………………
Część D (Analiza popytu na poszczególne rodzaje szkoleń dla
pracowników przedsiębiorstwa)
Temat 4: ………………………………………………………………
Temat 5: ………………………………………………………………
1d
Na jakie rodzaje szkoleń dla pracowników istnieje
zapotrzebowanie w Państwa firmie? (pytanie otwarte, ankieter
sam przyporządkowuje odpowiedź respondenta do poniŜszych
kategorii, moŜna wybrać więcej niŜ jedną opcję)
Temat 6: ………………………………………………………………
Temat 7: ………………………………………………………………
Temat 8: ………………………………………………………………
3d
1. Obsługa komputera
1
2. Księgowość
2
3. Marketing produktu
4. Języki obce, jakie?
1
3
2. Nie
0
4
99
5
………………………………………………………………………….
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
osoby
1. Tak
………………………………………………………………………….
5. Specjalistyczne nietechniczne, jakie?
Czy zatrudnilibyście Państwo w przyszłości
przeszkolone z wyŜej wymienionych tematów?
4d
Pracownicy których stanowisk w Państwa firmie wymagają
stałego podnoszenia kwalifikacji? (ankieter powinien wpisać
stanowiska wymienione jako pierwsze)
102
1.Stanowisko: ................................................……………………
7. Inne, jakie? ………………………………………………..
2.Stanowisko: ............................................................................
………………………………………………………………….
3.Stanowisko: ................................................ …………………..
4.Stanowisko: ............................................................................
5.Stanowisko: ............................................................................
Część E (Analiza popytu na poszczególne rodzaje szkoleń dla osób
poszukujących pracy zwiększające szanse zatrudnienia)
1e
5d
5.1d
Czy istnieją jakiekolwiek bariery, które utrudniają Państwu
dostęp do szkoleń?
Czy są jakiekolwiek rodzaje szkoleń, które mogłyby zwiększyć
szanse zatrudnienia w Państwa firmie osób poszukujących
pracy?
1. Tak
1
1. Tak
1
2. Nie (przejście do Części E)
0
2. Nie (przejście do 5e)
0
Jakie bariery ograniczają dostęp Państwa firmy do szkoleń
(pytanie otwarte, ankieter sam przyporządkowuje odpowiedź
respondenta do poniŜszych kategorii, moŜna wybrać do 3 opcji)
1. Szkolenia są zbyt drogie
2. Brak informacji
bezpłatnych
o
2e
Jakie rodzaje szkoleń zwiększyły by szanse zatrudnienia w
Państwa firmie osób poszukujących pracy? (pytanie otwarte,
poniŜszych kategorii, moŜna wybrać więcej niŜ jedną opcję)
1
organizowanych
szkoleniach
2
3. Brak odpowiedniej oferty szkoleniowej
3
4. Szkolenia zabierają zbyt duŜo czasu
4
1. Obsługa komputera
1
2. Księgowość
2
3. Marketing produktu
3
4. Języki obce, jakie?
4
………………………………………………………………………….
5. Trudno jest ocenić potrzeby szkoleniowe pracowników
5
5. Specjalistyczne nietechniczne, jakie?
99
………………………………………………………………………….
6. Specjalistyczne techniczne, jakie?
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
5
6
103
………………………………………………………………………….
7. Inne, jakie?
3e
Temat 4
7
Temat 5
………………………………………………………………………….
Temat 6
Proszę wskazać tematy szkoleń, które będą najbardziej
przydatne dla osób poszukujących pracy, zwiększające szanse
zatrudnienia w Państwa firmie:
Temat 7
Temat 8
5e
Temat 1: ………………………………………………………………..
Temat 2:………………………………………………………………...
Temat 3:.........................................................................................
Temat 4:………………………………………………………………...
6e
1. Tak
1
2. Nie (przejście do 7e)
0
99
Temat 6: ………………………………………………………………..
Proszę podać stanowiska (zawody), których obsadzenie sprawia
najwięcej trudności (ankieter powinien wpisać stanowiska
wymienione jako pierwsze)
Temat 7:………………………………………………………………...
1.Stanowisko: ................................................……………………
Temat 8:.........................................................................................
2.Stanowisko: ............................................................................
Ile osób bezrobotnych po ukończeniu wskazanych przez
Państwo szkoleń mogłoby znaleźć zatrudnienie w Państwa
firmie? (ankieter powinien wpisać odpowiednie liczby podane przez
respondenta dopasowując je do wskazanych wcześniej tematów
szkoleń w pytaniu 3e)
3.Stanowisko: ................................................ …………………..
Temat 5:………………………………………………………………...
4e
Czy mają Państwo problemy z obsadzeniem miejsc pracy
Temat 1
Temat 2
Temat 3
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
4.Stanowisko: ............................................................................
5.Stanowisko: ............................................................................
7e
Jakimi kryteriami kierują się Państwo przy wyborze kandydatów
do pracy? Proszę wybrać max. 3 odpowiedzi przypisując
najwaŜniejszemu z kryteriów liczbę 1,kolejnemu 2, ostatniemu 3.
(ankieter pokazuje Kartę 3 i odpowiednio wpisuje przypisane
wartości przez respondenta do pustych pól)
104
1. Adekwatne wykształcenie
8. Inne, jakie?...........................................................
2. Posiadane umiejętności zawodowe
8
…………………………………………………………...
3. Posiadane uprawnienia, certyfikaty
Część F (Zapotrzebowanie na usługi Urzędu pracy)
4. Predyspozycje zawodowe
5. Doświadczenie zawodowe
1f
6. Referencje
Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z usług
Powiatowego Urzędu Pracy?
7. Osoby do 35 roku Ŝycia
1. Tak
1
8. Osoby powyŜej 35 roku Ŝycia
2. Nie (przejście do 6f)
0
9. Kobieta
2f
10. MęŜczyzna
Jeśli tak: Proszę wskazać usługi Powiatowego Urzędu Pracy, z
których Państwo skorzystali w ciągu ostatnich 12 miesięcy
(ankieter pokazuje Kartę 4; moŜna wybrać więcej niŜ jedną opcję):
11. Osobiste polecenie
8e
W jaki sposób najczęściej poszukują Państwo nowych
pracowników do swojej firmy?
1. Pośrednictwo pracy
1
2. Szkolenia
2
3. Poradnictwo zawodowe
3
4. StaŜe
4
1. Za pośrednictwem urzędu pracy
1
2. Poprzez prywatne biura pośrednictwa pracy
2
3. Poprzez agencje pracy tymczasowej
3
5. Refundacje kosztów wyposaŜenia i dopasowania do
5
4. Spośród CV złoŜonych w firmie
4
6. Zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych
6
7. Finansowanie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych
7
8. Inne, jakie?........................................................................
8
5. Poprzez ogłoszenia w prasie, radio lub Internecie
/właściwe podkreślić/
6. Poprzez przekazy ustne, referencje
pracodawców, znajomych, pracowników
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
innych
5
6
…………………………………………………………………….
105
3f
Ile razy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystali Państwo z
Powód 1 ………………………………………………………………….
Powód 2 ………………………………………………………………….
………………………………………………………………………..
Powód 3 ………………………………………………………………….
4f
5f
Jak oceniacie Państwo dotychczasową współpracę
Powiatowym Urzędem Pracy? (ankieter pokazuje Kartę 5)
z
7f
1. Bardzo dobrze
1
2. Dobrze
2
3. Ani dobrze, ani źle
3
4. Źle
4
5. Bardzo źle
5
Proszę uzasadnić swoją ocenę współpracy z Powiatowym
Urzędem Pracy:
…………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………….
8f
Czy zamierzają Państwo skorzystać z usług Powiatowego
Urzędu Pracy w ciągu najbliŜszych 12 miesięcy?
1. Tak
1
2. Nie (przejście do Części G)
0
JeŜeli tak: Proszę wskazać z jakich usług Powiatowego Urzędu
Pracy zamierzają Państwo skorzystać w ciągu najbliŜszych 12
miesięcy? (ankieter pokazuje Kartę 4; moŜna wybrać więcej niŜ
jedną opcję):
1. Pośrednictwo pracy
1
2. Szkolenia
2
3. Poradnictwo zawodowe
3
4. StaŜe
4
5. Refundacje kosztów wyposaŜenia i dopasowania do
5
6. Zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych
6
7. Finansowanie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych
7
8. Inne, jakie? …………………………………………………..
8
…………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………….
Uwaga! Ankieter powinien przejść do pytania 7f
6f
Jeśli nie: Proszę wskazać główne powody nieskorzystania z
usług Powiatowego Urzędu Pracy, (ankieter powinien poprosić o
wskazanie co najmniej 3 powodów, które powinien wpisać poniŜej):
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
……………………………………………………………………
106
3. Spółka jawna
3
4. Spółka partnerska
4
Poziom zatrudnienia (uzupełnia ankieter na podstawie odpowiedzi
na pytanie 1a):
5. Spółka komandytowa
5
6. Spółka komandytowo-akcyjna
6
1. 2-9 pracowników
1
7. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
7
2. 10-49 pracowników
2
8. Spółka akcyjna
8
3. 50-249 pracowników
3
4. 250 i więcej pracowników
4
Część G (Metryczka)
1g
2g
3g
4g
Co jest głównym przedmiotem działalności Państwa firmy?
(pytanie otwarte, ankieter sam przyporządkowuje odpowiedź
respondenta do poniŜszych kategorii):
1. Handel
1
2. Usługi
2
3. Przemysł
3
4. Budownictwo
4
5. Rolnictwo
5
Jaki poziom obrotów osiągnęła Państwa firma w poprzednim
roku?
1. PoniŜej 100 tys. zł
1
2. 100 tys. zł – 499 tys. zł
2
3. 500 tys. zł – 2 mln zł
3
4. powyŜej 2 mln zł – 7 mln zł
4
5. powyŜej 7 mln zł
5
5g
W którym roku Państwa firma została załoŜona? ………………..
6g
Na obszarze jakiej gminy jest zlokalizowana Państwa firma?
6. Inne …………………..
1. Miasto Mielec (gmina miejska)
1
Jaką formę prawną posiada Państwa podmiot? (ankieter sam
przyporządkowuje odpowiedź respondenta do kategorii):
2. Borowa (gmina wiejska)
2
3. Czermin (gmina wiejska)
3
1. Osoba prowadząca działalność gospodarczą
1
4. Gawłuszowice (gmina wiejska)
4
2. Spółka cywilna
2
5. Mielec (gmina wiejska)
5
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,
107
6. Padew Narodowa (gmina wiejska)
6
8.2 Radomyśl Wielki – obszar wiejski
10
7. Przecław (gmina wiejska)
7
11. Tuszów Narodowy (gmina wiejska)
11
8. Radomyśl Wielki (gmina miejsko-wiejska)
8
12. Wadowice Górne (gmina wiejska)
12
8.1 Radomyśl Wielki – miasto
9
tel. (12) 423 08 55 (61), fax. (12) 421 81 99,

Raport z badań lokalnego rynku pracy w powiecie

Transkrypt

Podobne dokumenty

Uchwala Nr 94/ /2016 Zarządu Powiatu Mieleckiego z dnia 16

Firma z branży elektroniki mocy w Piasecznie zatrudni:

tutaj - EuroConsult

Przyszłość wg Lema

Tabela 4. Znaczenie poszczególnych wartości a stan cywilny

Inne Kask LEM (0 r.) 200 zł - Paweł Ligman

Formularz rejestracyjny dla instytucji

plakat_EFRR_poziom_A3