Wynagrodzenia, odprawy, odszkodowania i inne
Transkrypt
Wynagrodzenia, odprawy, odszkodowania i inne
Patrycja Potocka-Szmoń Agnieszka Kraszewska-Godziątkowska Wynagrodzenia, odprawy, odszkodowania i inne świadczenia pracownicze w 2016 roku (z suplementem elektronicznym) – szczegółowy komentarz prawny – stanowiska organów kontrolujących – orzecznictwo Stan prawny: marzec 2016 r. ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. Gdańsk 2016 SPIS TREŚCI Spis treści Spis treści Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 ROZDZIAŁ 1. Ogólne zasady ustalania i wypłaty wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . 17 1.1. Pojęcie wynagrodzenia za pracę (w tym „wynagrodzenie zasadnicze”, „normalne wynagrodzenie”, „stawka osobistego zaszeregowania”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 1.2. Dodatki do wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 1.2.1. Obligatoryjne dodatki do wynagrodzenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 1.2.2. Fakultatywne dodatki do wynagrodzenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 1.3. Premia a nagroda. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33 1.4. Systemy wynagradzania (czasowy, akordowy, prowizyjny, mieszany) . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 1.4.1. System wynagradzania za czas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39 1.4.2. Akordowy system wynagradzania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39 1.4.3. Prowizyjny system wynagradzania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40 1.5. Zasady wypłaty wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 1.5.1. Zakaz zrzeczenia się wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 1.5.2. Częstotliwość, termin, czas i miejsce wypłaty wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . 43 1.5.3. Nieterminowa wypłata wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 1.5.4. Forma wypłaty wynagrodzenia za pracę. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 1.5.5. Osoby uprawnione do wypłaty wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 1.5.6. Sposób wypłaty wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 1.6. Zakaz dyskryminacji w zakresie wynagradzania za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 1.6.1. Podstawowe zagadnienia dotyczące równego traktowania w zatrudnieniu . . . . . . . . . 54 1.6.2. Dyskryminacja dotycząca wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 1.6.3. Odszkodowanie należne wskutek naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 ROZDZIAŁ 2. Pojęcie minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz zasady jego obliczania . . . . 65 ROZDZIAŁ 3. Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby. . . . . . . . . . . . . 79 ROZDZIAŁ 4. Rozliczanie pracy wykonywanej w godzinach nadliczbowych. . . . . . . . . . . . . . 105 4.1. Zasady ogólne dotyczące czasu pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105 4.2. Zasada pięciodniowego tygodnia pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106 4.3. Wymiar czasu pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111 4.4. Systemy czasu pracy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113 4.5. Pojęcie doby i tygodnia pracowniczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116 4.6. Ruchomy rozkład czasu pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125 4.7. Ewidencja czasu pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129 4.8. Pojęcie pracy w godzinach nadliczbowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136 4.9. Dopuszczalność pracy w godzinach nadliczbowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 4.10. Polecenie wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 4.11. Limity dotyczące pracy w godzinach nadliczbowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 4.12. Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 5 Spis treści 4.13. Termin wypłaty wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych . . . . . . . . . . . . . . . . 165 4.14. Ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167 4.15. Czas wolny za pracę w godzinach nadliczbowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 4.16. Praca w godzinach nadliczbowych kadry kierowniczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 4.17. Rozliczanie czasu pracy pracownika, który przepracował część miesiąca . . . . . . . . . . . . . 179 ROZDZIAŁ 5. Rozliczenie pracy wykonywanej w niedziele i święta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 5.1. Zasady ogólne dotyczące pracy w niedziele i święta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 5.2. Zakaz pracy w święta w placówkach handlowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 5.3. Organizacja pracy w niedzielę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187 5.4. Rekompensata za pracę w niedziele i święta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188 5.5. Udzielanie dni wolnych w dni będące świętami dla osób wyznania innego niż rzymskokatolickie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193 ROZDZIAŁ 6. Rekompensata za pracę w porze nocnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 6.1. Ogólne zasady dotyczące zatrudnienia w porze nocnej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 6.2. Pracownik pracujący w nocy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200 6.3. Wynagrodzenie za pracę w porze nocnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201 6.4. Ryczałt za pracę w porze nocnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204 6.5. Wypłata dodatkowego wynagrodzenia za pracę w porze nocnej w przypadku zmiany czasu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206 ROZDZIAŁ 7. Praktyczne aspekty rekompensowania pracownikowi okresu pełnienia dyżuru. . 209 ROZDZIAŁ 8. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy i przestoju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 ROZDZIAŁ 9. Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 9.1. Nabycie prawa i zasady udzielania urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 9.2. Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250 9.2.1. Zmiana w składnikach wynagrodzenia przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop. . . . . . 261 9.2.2. Brak zmiennych składników wynagrodzenia w okresie przyjętym do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 9.2.3. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy a krótki okres zatrudnienia . . . . . . . . . . . . 265 ROZDZIAŁ 10. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za okres niewykonywania pracy w związku z wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy z pracownikiem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 10.1. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267 10.1.1. Ustalenie współczynnika na dany rok kalendarzowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273 10.2. Zwolnienie na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę . . . . . . . . . 278 10.3. Niewypracowanie przez pracownika wymiaru czasu pracy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w trakcie okresu rozliczeniowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283 10.4. Wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi przywróconemu do pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .286 ROZDZIAŁ 11. Odprawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293 11.1. Zasady ogólne dotyczące naliczania odpraw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293 11.2. Odprawa emerytalna i rentowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296 11.3. Odprawa pośmiertna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303 11.4. Odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika . . . . 307 11.4.1. Zasady ogólne dotyczące rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 11.4.2. Zasady wypłaty odprawy pieniężnej z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 6 Spis treści 11.5. Odprawa w związku z wygaśnięciem mandatu (art. 75 k.p.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318 11.5.1. Zasady ogólne dotyczące stosunku pracy z wyboru – regulacja kodeksowa . . . . . . 318 11.5.2. Wypłata odprawy pieniężnej w związku z wygaśnięciem mandatu . . . . . . . . . . . . . . . 322 ROZDZIAŁ 12. Odszkodowania należne ze stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325 12.1. Zasady ogólne dotyczące naliczania odszkodowań ze stosunku pracy. . . . . . . . . . . . . . . . 325 1 12.2. Odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia (art. 36 § 1 k.p.) . . . . . . . . . . . 330 12.3. Odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem przepisów 1 (art. 47 , art. 50 § 1 i 4, art. 58 i 60 k.p.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333 12.3.1. Odszkodowania z tytułu bezzasadnego lub bezprawnego rozwiązania w trybie wypowiedzenia umowy o pracę (art. 471 oraz art. 50 § 1 i 4 k.p.) . . . . . . . . 333 12.3.2. Odszkodowanie dla pracownika w przypadku naruszenia przepisów o rozwiązywaniu umów bez wypowiedzenia (art. 58 i 60 k.p.) . . . . . . . . . . . . . . . . 337 12.4. Odszkodowanie dla pracownika z tytułu rozwiązania umowy o pracę z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika (art. 55 § 11 k.p.) oraz odszkodowanie dla pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania umowy 1 o pracę bez wypowiedzenia (art. 61 k.p.). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342 12.4.1. Odszkodowanie dla pracownika z tytułu rozwiązania umowy o pracę z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika . . . . . . . . . 342 12.4.2. Odszkodowanie dla pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 344 12.5. Odszkodowanie z tytułu wygaśnięcia umowy z powodu śmierci pracodawcy (art. 632 k.p.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346 12.6. Odszkodowanie z tytułu niewydania lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy (art. 99 k.p.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349 12.6.1. Zasady ogólne dotyczące wydania świadectwa pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349 12.6.2. Zasady naliczania odszkodowania z tytułu niewydania lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352 12.7. Odszkodowanie dla pracownika młodocianego w przypadku braku możliwości zapewnienia innej pracy niezagrażającej jego zdrowiu (art. 201 § 1 k.p.) . . . . . . . . . . . . . . 356 12.7.1. Zasady ogólne dotyczące zatrudniania pracowników młodocianych . . . . . . . . . . 356 12.7.2. Zasady wypłaty odszkodowania dla młodocianego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360 ROZDZIAŁ 13. Obligatoryjne zwolnienia pracownika od pracy i zasady ich wynagradzania . . . 363 13.1. Zwolnienia od pracy na podstawie przepisów Kodeksu pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .363 2 13.2. Zwolnienia od pracy wynikające z przepisów wydanych na podstawie art. 298 k.p. z zachowaniem prawa do wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367 2 13.3. Zwolnienie od pracy wynikające z przepisów wydanych na podstawie art. 298 k.p. bez zachowania prawa do wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370 ROZDZIAŁ 14. Przeniesienie pracownika do innej pracy a obowiązek naliczenia i wypłaty dodatku wyrównawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375 14.1. Okoliczności uzasadniające nabycie prawa do dodatku wyrównawczego . . . . . . . . . . . . . 375 14.1.1. Dodatek wyrównawczy należny na podstawie art. 179 § 4 k.p. . . . . . . . . . . . . . . . . 377 14.1.2. Dodatek wyrównawczy należny na podstawie art. 230 § 2 k.p. . . . . . . . . . . . . . . . . 381 14.1.3. Dodatek wyrównawczy należny na podstawie art. 231 k.p. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386 14.1.4. Dodatek wyrównawczy należny na podstawie art. 5 ust. 6 ustawy o zwolnieniach z przyczyn niedotyczących pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389 14.1.5. Dodatek wyrównawczy należny na podstawie art. 10 ust. 4 ustawy o zwolnieniach z przyczyn niedotyczących pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389 14.2. Naliczanie dodatku wyrównawczego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390 7 Spis treści ROZDZIAŁ 15. Wynagrodzenie za urlop szkoleniowy oraz za czas niewykonywania pracy w związku z podnoszeniem przez pracownika kwalifikacji zawodowych. . . . . . . . . . . . . . . . . 397 15.1. Wynagrodzenie za urlop szkoleniowy, w przypadku gdy pracownik otrzymuje wyłącznie stałe składniki wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408 15.2. Wynagrodzenie za urlop szkoleniowy, w przypadku gdy pracownik otrzymuje również zmienne składniki wynagrodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408 15.3. Wynagrodzenie za urlop szkoleniowy i wypoczynkowy w jednym miesiącu . . . . . . . . . . . . 410 ROZDZIAŁ 16. Nagroda jubileuszowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413 ROZDZIAŁ 17. Dodatkowe wynagrodzenie roczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423 17.1. Uprawnieni do dodatkowego wynagrodzenia rocznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423 17.2. Okres uprawniający do dodatkowego wynagrodzenia rocznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425 17.3. Naliczenie i wypłata dodatkowego wynagrodzenia rocznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430 ROZDZIAŁ 18. Należności z tytułu podróży służbowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435 18.1. Pojęcie podróży służbowej oraz ogólne zasady rozliczania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435 18.1.1. Pojęcie podróży służbowej a miejsce świadczenia pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437 18.2. Należności z tytułu krajowej podróży służbowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .444 18.2.1. Dieta z tytułu krajowej podróży służbowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444 18.2.2. Koszty przejazdu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .447 18.2.3. Koszty noclegu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .448 18.2.4. Dojazd środkami komunikacji miejscowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 448 18.2.5. Inne udokumentowane wydatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .449 18.2.6. Rozliczenie kosztów krajowej podróży służbowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449 18.3. Należności z tytułu zagranicznej podróży służbowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451 18.3.1. Część krajowa zagranicznej podróży służbowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 452 18.3.2. Dieta z tytułu podróży zagranicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .454 18.3.3. Koszty przejazdu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .460 18.3.4. Zwrot kosztów noclegu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .460 18.3.5. Ryczałt na dojazdy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .465 18.3.6. Inne udokumentowane wydatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .465 18.3.7. Zaliczka i rozliczenie zagranicznej podróży służbowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466 18.4. Należności z tytułu podróży służbowej a podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie społeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .470 ROZDZIAŁ 19. Zasady ochrony wynagrodzenia za pracę przed potrąceniami . . . . . . . . . . . . . 473 19.1. Zasady ogólne dotyczące potrąceń z wynagrodzenia za pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473 19.2. Potrącenia ustawowe niewymagające zgody pracownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481 19.2.1. Potrącenia w ramach postępowania egzekucyjnego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 481 19.2.2. Świadczenia alimentacyjne potrącane z wynagrodzenia z pominięciem postępowania egzekucyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .485 19.2.3. Zasady dokonywania potrąceń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .486 19.2.4. Dokonywanie potrąceń z wynagrodzenia chorobowego oraz zasiłków chorobowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .495 19.3. Potrącenia dobrowolne (za zgodą pracownika) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .498 19.4. Potrącenia z należności za pracę na podstawie umów cywilnoprawnych . . . . . . . . . . . . . 504 Wykaz tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507 Wykaz wzorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509 Wykaz aktów prawnych – znajduje się w części elektronicznej publikacji 8 Spis treści Zawartość e-suplementu znajduje się na stronie: www.oddk.pl/esuplement.php Postępuj zgodnie z zamieszczoną tam instrukcją. TWÓJ KOD PUBLIKACJI: 10703083 Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 ROZDZIAŁ 1. Wewnątrzzakładowe źródła prawa dotyczące wypłaty świadczeń pieniężnych ze stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.1. Zasady ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9 1.2. Układ zbiorowy pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 1.3. Regulamin wynagradzania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 1.4. Regulamin pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 1.5. Umowa o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 1.5.1. Zasady ogólne dotyczące umów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 1.5.2. Umowa zawarta na czas nieokreślony. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41 1.5.3. Umowa zawarta na czas określony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42 1.5.4. Umowa zawarta na czas wykonania określonej pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 1.5.5. Umowa zawarta na okres próbny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 1.6. Instytucja zawieszenia przepisów prawa pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48 ROZDZIAŁ 2. Ekwiwalenty pieniężne za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego przez pracowników oraz za pranie odzieży roboczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 2.1. Ogólne zasady dotyczące wyposażania pracowników w odzież i obuwie robocze . . . . . . . . . . 51 2.2. Używanie przez pracowników własnej odzieży i obuwia roboczego i wypłata ekwiwalentu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56 2.3. Pranie oraz konserwacja odzieży i obuwia roboczego oraz ekwiwalent za pranie . . . . . . . . . . 57 ROZDZIAŁ 3. Odpowiedzialność materialna pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 3.1. Zasady ogólne dotyczące odpowiedzialności materialnej pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 3.2. Przyczynienie się pracodawcy lub osoby trzeciej do powstania lub zwiększenia szkody . . . . . 64 3.3. Wyrządzenie szkody przez kilku pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 3.4. Szkoda w mieniu osoby trzeciej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67 3.5. Odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności materialnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 3.6. Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 3.7. Wspólna odpowiedzialność materialna za mienie powierzone pracownikowi. . . . . . . . . . . . . 82 3.8. Dopuszczalność pozakodeksowych form zabezpieczenia pracodawców na wypadek wyrządzenia szkody przez pracownika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90 3.8.1. Kary umowne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91 3.8.2. Weksle in blanco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92 ROZDZIAŁ 4. Zakaz konkurencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 4.1. Umowne określenie zakazu konkurencji podczas trwania stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . 96 4.2. Dochodzenie od pracownika wyrównania szkody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101 4.3. Obowiązywanie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 4.4. Rozwiązanie umowy o zakazie konkurencji a ustanie zakazu konkurencji dotyczącego okresu po zakończeniu stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 4.5. Odpowiedzialność pracownika za naruszenie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113 4.6. Zakaz konkurencji przewidziany w odrębnych przepisach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 9 Spis treści ROZDZIAŁ 5. Dokumentacja naliczania i wypłaty świadczeń pieniężnych ze stosunku pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 5.1. Obowiązek prowadzenia dokumentacji pracowniczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 5.2. Ochrona danych osobowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117 5.3. Wymóg pisemności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118 5.4. Forma prowadzenia dokumentacji pracowniczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119 5.5. Przechowywanie dokumentacji pracowniczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123 5.6. Brak dokumentacji zatrudnienia lub jej niekompletność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 5.7. Kontrola dokumentacji pracowniczej przez pracownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 5.8. Elementy indywidualnej dokumentacji płacowej pracownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 5.8.1. Karta przychodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128 5.8.2. Karta wynagrodzeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131 5.8.3. Karta pracy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131 5.8.4. Lista płac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136 5.8.5. Zaświadczenie o zarobkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140 5.8.6. Zaświadczenie o zarobkach wydawane na prośbę pracownika w celu okazania podmiotom trzecim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141 Wykaz aktów prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 Wykaz tabel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 Wykaz wzorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 10