Program Samorządowy - Prawo i Sprawiedliwość

Transkrypt

Program
Samorządowy
WOJEWÓDZTWO
MAZOWIECKIE
Październik 2006
Szanowni Państwo,
rok temu, dzięki głosom Wyborców, wzięliśmy na siebie odpowiedzialność za kraj i za Polaków. Podjęliśmy się trudnego zadania naprawy państwa i stworzenia IV Rzeczypospolitej na fundamentach
prawa i sprawiedliwości. Mieliśmy pomysł na nową Polskę i stworzyliśmy Program Polski Solidarnej.
Dziś, przed wyborami samorządowymi, mamy konkretne propozycje i rozwiązania. Chcemy być bliżej ludzi. Chcemy nadal brać
odpowiedzialność za całą Polskę, każde województwo, każdy powiat,
każdą gminę. Jesteśmy dobrze przygotowani do tego zadania.
Aby w pełni wykorzystać szanse rozwoju, jakich Polska do tej pory
nie miała, przygotowaliśmy Samorządowe Programy Wojewódzkie,
które zamierzamy zrealizować.
Prezes partii
Prawo i Sprawiedliwość
Spis treści
Przedmowa Autorów programu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Ogólna charakterystyka województwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Główne kierunki rozwoju województwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Odniesienie do dokumentów programowych
województwa i Partii PiS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Wizja rozwoju województwa mazowieckiego
do 2015 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Cel główny Samorządowego Programu PiS Rozwoju
Województwa Mazowieckiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Obszary priorytetowe Samorządowego Programu
PiS Rozwoju Województwa Mazowieckiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Edukacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Ochrona zdrowia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Polityka prorodzinna i pomoc społeczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Polityka prorodzinna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Kultura i ochrona jej dóbr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Rozwój obszarów wiejskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Ochrona środowiska, gospodarka wodna
i ochrona przeciwpowodziowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Transport kolejowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Drogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Turystyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Obronność i bezpieczeństwo publiczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Polityka regionalna i fundusze europejskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Innowacyjność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Promocja regionu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Uwarunkowania realizacji celów Samorządowego
Programu PiS Rozwoju Województwa Mazowieckiego . . . . . . . . 51
4
Szanowni Państwo!
Solidna praca fizyczna, wysiłek intelektualny, zaangażowanie społeczno-polityczne
nie mogą być jedynie zwykłym wypełnianiem obowiązków, zarabianiem na codzienne
utrzymanie lub drogą do spełnienia osobistych ambicji i pragnień. Ludzki wysiłek (także ten związany z polityką „rozsądna troska o dobro wspólne”) musi być nakierowany
na bycie dla innych, na wznoszenie się ponad własne tylko potrzeby, na prawdziwą
służbę ludzkiej społeczności.
Kandydaci partii Prawo i Sprawiedliwość, ubiegający się o zaszczytną funkcję radnego wojewódzkiego, pragną przez swoją osobistą uczciwość, zawodowe kompetencje
i zaangażowanie w pracę społeczno-polityczną podjąć autentyczną służbę człowiekowi,
być blisko ludzkich spraw, przyczynić się do budowania wspólnoty samorządowej całego
Mazowsza oraz do odczuwalnego dla wszystkich rozwoju Polski.
***
Poniżej przedstawiamy hasłowo główne kierunki działań, które powinny zostać podjęte, by wykorzystać wszystkie szanse dla wszechstronnego rozwoju Mazowsza.
W Programie Rozwoju Województwa Mazowieckiego, który oddajemy do Państwa
rąk, zawartych jest wiele konkretnych propozycji i rozwiązań. Niektóre są kontynuacją
pomysłów, które na Mazowszu już zaczęto wprowadzać. Szanujemy je i przyznajemy się do nich, bo przecież w ostatnich latach wzięliśmy współodpowiedzialność za to,
co się w naszym województwie działo (szczególnie w dziedzinie kultury i turystyki).
Mamy też szereg nowych propozycji. Najbliższe lata będą – jak wierzymy – czasem
wprowadzania ich w życie.
Przy tej okazji zadać należy pytanie: skąd wziąć środki finansowe na realizację
zadań, które są konieczne dla harmonijnego rozwoju naszego województwa?
Odpowiadamy jasno: bardzo istotnym źródłem finansowania będą środki z Unii
Europejskiej. To rząd Prawa i Sprawiedliwości zdecydował, że na Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Mazowieckiego przeznaczono w najbliższych
latach ok. 1 miliarda 800 milionów euro. To olbrzymia suma. Trzeba ją dobrze wykorzystać.
Drugie źródło finansowania to budżet województwa. Ostatnie lata przynoszą bardzo istotny wzrost naszego budżetu. Przy starannym gospodarowaniu wystarczy funduszy na wiele przedsięwzięć.
I jeszcze jedno pytanie, które zapewne padnie w trakcie kampanii wyborczej: dlaczego właśnie my, dlaczego kandydaci Prawa i Sprawiedliwości mają wziąć odpowiedzialność za rozwój województwa mazowieckiego ?
5
Program Samorządowy
Nasze argumenty są jasne. Gwarantujemy kompetencje i uczciwość. Wielu z nas
ma doświadczenie samorządowe, wszechstronne przygotowanie zawodowe i praktykę
w pracy dla innych.
Nasza działalność będzie jawna, poddamy się każdej kontroli. Fundamentalnym
punktem odniesienia i gwarantem naszej uczciwości są wartości, które wyznajemy, zakorzenione w nauce społecznej Kościoła i prawdziwym umiłowaniu Ojczyzny.
Autorzy
6
Ogólna charakterystyka
województwa
N
a początku przedstawiamy skróconą (ale opartą na konkretnych
wynikach badań) diagnozę społeczno-gospodarczą Mazowsza.
Znajomość obecnej sytuacji posłużyła nam do umieszczenia w Programie takich rozwiązań, które są odpowiedzią na główne problemy naszego regionu
i będą sprzyjać rozwojowi województwa.
Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej
Województwo mazowieckie położone jest w środkowo-wschodniej
części Polski i graniczy z województwami: łódzkim, kujawsko-pomorskim,
warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim i świętokrzyskim. Obszar województwa obejmuje 13,5% powierzchni kraju, a liczba mieszkańców sięga
11,4% ludności Polski, co czyni je największym i najbardziej zaludnionym
regionem.
Sfera gospodarcza
Województwo mazowieckie posiada najwyższy w Polsce potencjał gospodarczy, potwierdzony wartością produktu krajowego brutto, która w 2003
r. stanowiła 20,6% wartości krajowej. Tak wysoki poziom rozwoju gospodarczego województwo zawdzięcza przede wszystkim dynamicznie rozwijającej
się stolicy.
Udział sektora MSP w tworzeniu PKB wyniósł w 2004 roku 47,9%. Małe
i średnie przedsiębiorstwa (MSP) stanowią 91,1% wszystkich podmiotów
gospodarczych w województwie. Mazowsze zajmuje drugą pozycję w kraju
pod względem przedsiębiorczości mieszkańców. W strukturze przestrzennej
utrzymuje się tendencja koncentracji MSP na terenie i wokół dużych miast.
Niedostateczny rozwój przedsiębiorczości obserwuje się na terenach wiejskich Mazowsza.
Należy zauważyć, że wzrostowi przedsiębiorczości nie towarzyszy wysoki
przyrost zatrudnienia, zwłaszcza w sektorze MSP. Najlepiej funkcjonują jednoosobowe przedsiębiorstwa osób fizycznych, których właściciele nie zatrudniają żadnych pracowników.
7
Do podstawowych barier rozwoju MSP na Mazowszu należą m.in. niestabilne przepisy prawno-finansowe, wysokie koszty tworzenia miejsc pracy
oraz ograniczony dostęp do kredytów dla małych firm i osób rozpoczynających działalność gospodarczą. Poza Warszawą istotnym utrudnieniem jest
brak instytucji otoczenia biznesu i potencjału naukowo-badawczego oraz niski poziom życia i wykształcenia ludności. W szczególności dotyczy to obszarów wiejskich. Choć na tle kraju mazowieckie średnie przedsiębiorstwa są
najsilniejsze w zakresie działalności badawczo-rozwojowej, to słaba jest innowacyjność małych firm.
W skali całego kraju, wg danych z 2003 r., na Mazowszu w sektorze badawczo-rozwojowym zatrudnionych było ponad 30% wszystkich pracowników tej branży. Również ok. 30% wszystkich jednostek prowadzących działalność badawczo-rozwojową i naukową w Polsce znajdowało się na obszarze
Mazowsza. Nakłady ponoszone na tę sferę w PKB regionu dwukrotnie przewyższają średnie nakłady w kraju.
Dużą rolę w województwie odgrywa rolnictwo. Na obszarach wiejskich
zamieszkuje ponad 30% ludności regionu, a użytki rolne stanowią 2/3 powierzchni województwa i ponad 13% areału krajowego. Sektor ten charakteryzuje się jednak relatywnie niską produktywnością, wynikającą m.in. z rozdrobnienia struktury agrarnej i niskiego poziomu kapitału w gospodarstwach.
Obszary wiejskie cechuje słabe wyposażenie w infrastrukturę techniczną,
niski poziom wykształcenia ludności, słabo rozwinięty pozarolniczy rynek
pracy oraz postępujące starzenie się ludności. Czynniki te powodują potrzebę
podniesienia konkurencyjności rolnictwa m.in. poprzez rozwój działalności
związanej z agroturystyką oraz rolnictwem ekologicznym.
Turystyka jest kolejnym ważnym elementem sfery gospodarczej regionów
i stanowi coraz istotniejsze źródło dochodów we współczesnej gospodarce.
Województwo mazowieckie zajmowało w 2004 r. piąte miejsce w krajowej
turystyce przyjazdowej pod względem liczby udzielonych noclegów. Atrakcyjność turystyczną Mazowsze w dużym stopniu zawdzięcza Warszawie,
która odgrywa ważną rolę jako miejsce docelowe i główny krajowy ośrodek
turystyki zagranicznej.
Rozwój turystyki na Mazowszu ogranicza niewystarczająca liczba odpowiedniej jakości obiektów noclegowych, bazy gastronomicznej oraz niezadowalająca jakość świadczonych usług. Istnieje potrzeba rozbudowy infrastruktury turystycznej w postaci parkingów, małej gastronomii, punktów
usługowych, oznakowanych szlaków pieszych, wodnych i rowerowych oraz
zagospodarowania miejsc rekreacyjnych.
8
WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE
Chociaż centralne położenie Mazowsza zapewnia mu połączenia ze
wszystkimi ważniejszymi ośrodkami w kraju, to jakość dróg i połączeń nie
jest zadowalająca. Gęstość sieci dróg jest zróżnicowana, lecz zbliżona do średniej krajowej, natomiast sieć kolejowa jest o ponad 1/4 rzadsza niż średnio
w kraju i nie zapewnia wymaganej jakości połączeń.
Niska jakość infrastruktury drogowej pogarsza się z powodu wzrostu obciążenia sieci drogowej i powoduje jednocześnie coraz większe zagrożenie
wypadkami. Brak układu obwodnic prowadzi do nasilenia ruchu w obszarze aglomeracji warszawskiej i wzdłuż głównych ciągów łączących obszary
zewnętrzne z centrum regionu. Wyczerpuje się również przepustowość terminali obsługujących centralny port lotniczy Okęcie, a powiązanie lotniska
z układem drogowo-kolejowym nie zapewnia odpowiednich standardów połączeń.
Sfera społeczna
Mazowsze posiada największy w Polsce potencjał ludności. W odniesieniu do całego województwa wzrost liczby mieszkańców jest nieduży,
jednak wewnątrz regionu notowane są obszary, gdzie zjawisko to występuje
na dużą skalę. Przyrost liczby mieszkańców następuje głównie w Warszawie
i w otaczających ją powiatach. Z kolei spadek odnotowano na obszarach położonych peryferyjnie, przede wszystkich w byłych miastach wojewódzkich
Radomiu, Płocku i Ciechanowie.
Procesy demograficzne Mazowsza w znacznym stopniu kształtowane są
przez migracje. Niepokojący w regionie jest utrzymujący się spadek urodzeń,
prowadzący do zmniejszania się liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym, i jednoczesny wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym.
W naszym województwie pracują ponad 2 miliony osób, co – mimo odnotowanego spadku zatrudnienia – stanowi 6% ogółu pracujących w Polsce.
Wpływ Warszawy sprawił, że ponad 60% osób pracujących zatrudnionych jest
w usługach, co czyni strukturę mazowieckiego rynku pracy dość nowoczesną.
Na większości obszarów peryferyjnych dominuje jednak praca w rolnictwie.
Nierównomierne rozmieszczenie zasobów pracy w układzie przestrzennym regionu odzwierciedla dwudzielność jego potencjału rozwojowego.
Stopa bezrobocia rejestrowana na Mazowszu wynosiła w 2004 roku 14,6%
i była jedną z niższych w kraju. Wielkość populacji województwa sprawia
jednak, że zamieszkuje tu najwięcej bezrobotnych. Na Mazowszu, podobnie
jak w całym kraju, zjawisko bezrobocia dotyka głównie mieszkańców wsi.
Niepokoi fakt, że ok. 1/4 bezrobotnych stanowi młodzież do 24 roku życia.
9
Powiększają się grupy osób długotrwale pozbawionych pracy oraz nieposiadających prawa do zasiłku, jak również grupa osób bezrobotnych z wyższym
wykształceniem.
Wyżej wymienione czynniki stwarzają zagrożenie marginalizacją i pauperyzacją znacznej części mieszkańców regionu. Dotyczy to obszarów północnych, wschodnich i południowych województwa, a podejmowane działania
nie pozwalają na skuteczne przeciwdziałanie wzrostowi zjawiska dziedziczenia bezrobocia, przestępczości oraz różnym patologiom.
Poziom szkolnictwa i wykształcenia mieszkańców Mazowsza przewyższa średnią krajową. Udział ludności z wyższym wykształceniem wynosi ok.
14%, przy średniej dla Polski ok. 7%. Tak wysoki poziom został osiągnięty
głównie dzięki mieszkańcom miast, a przede wszystkim Warszawy. W stolicy
udział ludności z wykształceniem wyższym sięga niemal 20% populacji, ale
na obszarach od niej oddalonych wynosi zaledwie 5%, co wskazuje na niski
stopień wykształcenia ludności wiejskiej.
Istotnym elementem sfery społecznej są instytucje kultury i zasoby dziedzictwa kulturowego. Również w tej dziedzinie widoczna jest ogromna rola
stolicy, która stanowi centrum kulturalne o znaczeniu narodowym, z licznymi wyspecjalizowanymi instytucjami kultury i rozrywki.
W ostatnich latach w województwie nieco poprawił się poziom świadczonej opieki medycznej. Na tle innych krajów UE, a również innych regionów
Polski, ochrona zdrowia na Mazowszu nie jest zadowalająca. Istnieje potrzeba
poprawy stanu świadczonych usług oraz wyrównania stopnia ich dostępności.
Potrzeba ta nabiera ogromnego znaczenia w kontekście negatywnych tendencji demograficznych (starzenia się społeczeństwa, ujemnego przyrostu naturalnego) oraz niskiego poziomu sprawności fizycznej mieszkańców.
Podsumowując należy stwierdzić, że województwo mazowieckie jest regionem wyróżniającym się dynamicznym rozwojem gospodarczym i silnie
postępującą urbanizacją. Charakteryzuje się najwyższym poziomem zamożności ludności oraz najniższym poziomem bezrobocia, jednak również największym zróżnicowaniem wewnętrznym wśród wszystkich regionów kraju.
Należy jednak podkreślić, że dla gospodarki Mazowsza niekorzystne jest
wewnętrzne zróżnicowanie potencjału regionu pomiędzy aglomeracją i pozostałym obszarem województwa, zwłaszcza terenami wiejskimi. Dystans ten
nieustannie się powiększa. Peryferyjne części województwa są słabo rozwinięte. Tereny północne i wschodnie należą do najsłabiej rozwiniętych obszarów
kraju, a w części południowej regionu występują problemy związane głównie
z restrukturyzacją tradycyjnych gałęzi przemysłu.
10
Główne kierunki rozwoju województwa
Aby całe Mazowsze mogło rozwijać się równomiernie, konieczne jest
spełnienie kilku fundamentalnych warunków. Wielkie zmiany nie następują
automatycznie, ale każda kadencja samorządu musi zrobić wszystko, by swoimi działaniami wspierać wszechstronny i zrównoważony rozwój regionu.
Poniżej prezentujemy hasłowo najistotniejsze – w naszej ocenie – kierunki
rozwojowe województwa:
• wsparcie dla miast i wsi mazowieckich, leżących poza metropolią warszawską,
• pobudzenie instytucji otoczenia biznesu i przedsiębiorczości oraz stworzenie korzystnych warunków do rozpoczęcia działalności gospodarczej,
• usprawnienie regionalnego układu komunikacyjnego i transportowego,
• zmniejszenie dysproporcji w bazie kulturalnej, edukacyjnej i sportowej,
• wykorzystanie potencjału naukowo-badawczego oraz wsparcie dla innowacji:
– upowszechnienie internetu oraz dostępu do infrastruktury teleinformatycznej;
– zagospodarowanie niewykorzystanych przestrzeni miejskich pod działalność gospodarczą i inwestycje,
– unowocześnienie placówek służby zdrowia i łatwiejszy do nich dostęp,
– promocja turystyki,
– skuteczniejsza gospodarka odpadami, oczyszczanie ścieków i polityka
ekologiczna.
Wszystkie wymienione wyżej zadania są niezwykle ważne dla rozwoju naszego województwa i polepszenia warunków życia jego mieszkańców. Samorząd wojewódzki nowej kadencji musi zintensyfikować działania dla rozwoju
regionu. Ważna jest przy tym umiejętność wyodrębnienia najistotniejszych
priorytetów rozwojowych. Podstawowym wśród nich jest proponowany
przez samorządowców PiS pakt komunikacyjny. Oto jego założenia:
Odniesienie do dokumentów programowych
województwa i partii Prawo i Sprawiedliwość
Nowa kadencja samorządu Mazowsza, która ma przynieść jeszcze bardziej odczuwalny rozwój województwa, zakłada z jednej strony konieczność
11
zmian w niektórych dziedzinach, ale też kontynuację tych działań, które już
przyniosły pozytywne skutki. Rozwiązania, które proponujemy, w sposób
istotny nawiązują do kluczowych dokumentów programowych województwa
mazowieckiego, jak i do opracowań partii Prawo i Sprawiedliwość.
W ogólnej charakterystyce województwa i sformułowanych obszarach
priorytetowych dla rozwoju Mazowsza odnosimy się do podstawowych dokumentów przyjętych lub opracowywanych przez samorząd województwa
mazowieckiego, w którym aktywną rolę odgrywają radni Prawa i Sprawiedliwości, a nad realizacją których czuwa rekomendowany przez PiS Wicemarszałek województwa wazowieckiego.
Do dokumentów o fundamentalnym znaczeniu należą:
A. Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2020 roku,
przyjęta uchwałą Sejmiku 29 maja 2006 r.
Samorząd województwa prowadzi politykę rozwoju regionu, której podstawę stanowi Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku
2020 (SRWM). Strategia stanowi element systemu programowania, prowadzonego na różnych poziomach – wspólnotowym, krajowym, regionalnym
i lokalnym oraz w różnych układach – horyzontalnym, sektorowym i regionalnym.
Strategia konstytuuje działania podejmowane przez władze województwa,
a jej zakres w istotny sposób determinuje procesy rozwojowe regionu, jednocześnie jest ważnym punktem odniesienia dla powstających na poziomie
województwa dokumentów programowych, w tym regionalnego programu
operacyjnego.
Z punktu widzenia władz regionu istotne jest podejmowanie działań prowadzących do równoważenia rozwoju Mazowsza poprzez dążenie do osiągnięcia spójności wewnętrznej województwa w aspekcie terytorialnym, społecznym i gospodarczym.
Za nadrzędny cel rozwoju Mazowsza przyjmuje się wzrost konkurencyjności gospodarki i równoważenie rozwoju społeczno-gospodarczego w regionie jako podstawę poprawy jakości życia mieszkańców.
Równoważenie rozwoju Mazowsza jako regionu konkurencyjnego
w układzie europejskim i globalnym wymaga podejmowania równolegle
działań na rzecz wzrostu w następujących obszarach: społeczeństwo, gospodarka, terytorium.
W sferze społecznej najistotniejsza jest poprawa jakości życia mieszkańców.
12
Realizowana przez samorząd województwa polityka regionalna skutkuje
obiektywnym i odczuwalnym podniesieniem poziomu życia. Warunki życia
ludności są i będą polepszane poprzez:
• stymulowanie wzrostu zatrudnienia,
• zaspokojenie potrzeb materialnych i mieszkaniowych,
• lepszy dostęp do szeroko rozumianych usług społecznych (edukacja,
zdrowie, pomoc społeczna, kultura, kultura fizyczna),
• usprawnienie powiązań komunikacyjnych w regionie,
• zapewnienie bezpieczeństwa publicznego,
• poprawę stanu środowiska naturalnego.
W sferze gospodarczej dążyć należy do zwiększenia konkurencyjności
regionu w układzie europejskim i globalnym.
Należy podkreślić, że w tworzeniu przewagi konkurencyjnej względem
innych regionów UE istotne znaczenie będą miały wewnętrzne atuty stymulujące rozwój Mazowsza, tj.:
• wykwalifikowana kadra pracownicza,
• wysoki potencjał naukowo-badawczy,
• duży udział przedsiębiorstw o znaczeniu międzynarodowym w większości przedstawicielstw firm zagranicznych,
• najwyższy w kraju wskaźnik inwestycji zagranicznych,
• obecność instytucji rządowych oraz finansowych,
• walory historyczno-kulturowe i przyrodnicze o znaczeniu międzynarodowym,
• centralne położenie regionu, ze stołeczną metropolią.
W sferze terytorialno-przestrzennej najistotniejszym zadaniem jest
dążenie do spójności regionu i wyrównywanie poziomu rozwoju we wszystkich dziedzinach.
B. Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego
2007-2013 – wstępny projekt
W perspektywie programowej 2007-2013 przed samorządem województwa stoją nowe wyzwania, wynikające nie tylko z decentralizacji procesu programowania, ale również ze zwielokrotnienia środków ukierunkowanych na
rozwój regionu.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego (RPO)
jest jednym z 16 programów regionalnych, które będą realizować Strategię
Rozwoju Kraju 2007-2015 (SRK) i Narodową Strategię Spójności 2007-2013
(NSS). RPO jest jednocześnie odzwierciedleniem polityki rozwoju, prowa13
dzonej przez samorząd województwa, i zawiera priorytety ujęte w Strategii
Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020, których realizacja
może być współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego.
Celem głównym Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Mazowieckiego na lata 2007 – 2013 jest poprawa konkurencyjności regionu
oraz zwiększanie spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej województwa.
Realizacji celu głównego służyć będzie realizacja celów szczegółowych:
• rozwój gospodarki, w tym gospodarki opartej na wiedzy,
• poprawa i uzupełnienie istniejącej infrastruktury technicznej,
• wzmacnianie endogenicznych czynników rozwoju województwa mazowieckiego,
• podniesienie standardów warunkujących rozwój kapitału ludzkiego w regionie.
W latach 2007-2013 w realizację Regionalnego Programu Operacyjnego
zaangażowanych będzie ok. 1 795 770 euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
W ramach RPO WM przewiduje się realizację następujących priorytetów:
Priorytet I:
Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości na Mazowszu – 25,6 % alokacji
Priorytet II: e-Rozwój województwa mazowieckiego – 14% alokacji
Priorytet III: Regionalny system transportowy – 22,5% alokacji
Priorytet IV: Inwestycje w ochronę środowiska – 12,8% alokacji
Priorytet V:
Wzmocnienie roli miast w rozwoju regionu – 7,5% alokacji
Priorytet VI: Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturowych dla
rozwoju turystyki i rekreacji – 5,6% alokacji
Priorytet VII: Tworzenie i poprawa warunków rozwoju kapitału ludzkiego – 9% alokacji
Priorytet VIII: Pomoc techniczna – 3% alokacji
Przedsięwzięcia przewidziane do realizacji w ramach RPO wpływać będą
bezpośrednio lub pośrednio na:
• wzrost sektora badawczo-rozwojowego w województwie i jego powiązań
z gospodarką,
• zwiększenie liczby przedsiębiorstw innowacyjnych,
• rozwój przedsiębiorczości,
• poprawę dostępności i wzrost umiejętności wykorzystania nowoczesnych
sposobów komunikowania się i internetu,
14
•
•
•
•
wzrost zainteresowania regionem ze strony inwestorów zewnętrznych,
poprawę jakości dróg o znaczeniu regionalnym,
zwiększenie wykorzystania transportu publicznego,
poprawę stanu środowiska przyrodniczego i zachowanie obszarów cennych przyrodniczo,
• aktywizację rozwoju miast jako lokalnych ośrodków usług publicznych,
• rozwój nowych funkcji na obszarach wiejskich (zwłaszcza turystycznowypoczynkowych),
• wzrost mobilności zawodowej mieszkańców województwa,
• dostosowanie warunków nauczania dzieci i młodzieży do współczesnych
wymagań cywilizacyjnych,
• podniesienie poziomu wykształcenia mieszkańców,
• poprawę kondycji zdrowotnej, w szczególności osób aktywnych zawodowo,
• wzmocnienie regionalnych więzi społeczno-kulturowych mieszkańców
województwa mazowieckiego.
Program będzie zarządzany na poziomie regionalnym, a instytucją zarządzającą RPO będzie samorząd województwa mazowieckiego.
C. e-Strategia Województwa Mazowieckiego, przyjęta uchwałą Zarządu
27 czerwca 2006 r.
e-Strategia jest dokumentem planistycznym, którego realizacja stworzy
szansę dla zrównoważonego rozwoju Mazowsza przy wykorzystaniu technologii informacji i komunikacji. e-Strategia skorelowana jest ściśle ze Strategią
Rozwoju Województwa Mazowieckiego oraz Regionalnym Programem Operacyjnym – RPO 2007-2013. Stanowić będzie ona ważny wkład do opracowywanej Regionalnej Strategii Innowacji.
e-Strategia odnosi się do Regionalnego Programu Operacyjnego na lata
2007 – 2013 (priorytet e-Rozwój Województwa Mazowieckiego) i będzie
umożliwiać zarządzanie rozwojem społeczeństwa informacyjnego w województwie mazowieckim, w tym definiowanie i przyjmowanie projektów do
realizacji, oraz przyczyni się do optymalnego wydatkowania środków w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego.
D. Regionalna Strategia Innowacji, nad którą prace rozpoczęto w czerwcu 2005 r.
Regionalna Strategia Innowacji jest dokumentem o charakterze strategicznym. Misją RSI jest stworzenie trwałych powiązań pomiędzy podmiotami re15
gionalnego systemu innowacji, biznesem, administracją publiczną, nauką oraz
infrastrukturą biznesową, w celu budowania trwałego wzrostu gospodarczego
regionu i kreowania potencjału innowacyjnego, zapewniającego konkurencyjność gospodarki.
Utworzenie RSI zapewni systemowe wzmocnienie działań proinnowacyjnych przy uwzględnieniu specyfiki Mazowsza.
Oto składowe tej strategii:
A Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2020 roku – przyjęta uchwałą Sejmiku 29 maja 2006 r.
B Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 20072013 – aktualnie projekt RPO jest poddany konsultacjom społecznym
C e-Strategia – przyjęta przez Zarząd 27 czerwca 2006 r.
D Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza – realizowana od 1
czerwca 2005 r., której głównym zadaniem jest stworzenie trwałych
powiązań pomiędzy jednostkami naukowo-badawczymi, przemysłem,
samorządem regionu i administracją rządową w celu budowania wzrostu gospodarczego regionu, a w szczególności podnoszenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw.
Fundamentalne znaczenie mają dla naszych działań także dokumenty programowe partii Prawo i Sprawiedliwość. Głównie chodzi tu o Program Polski
Solidarnej, Program Odnowy Wsi i kilka innych ważnych dokumentów. Nie
jest konieczne przytaczanie w Programie Samorządowym PiS województwa
mazowieckiego zapisów dokumentów programowych naszej partii. Podkreślamy jednak, że są one dla nas niezwykle istotnym punktem odniesienia.
16
Wizja rozwoju województwa
mazowieckiego do 2015 roku
Dołożymy wszelkich starań, by Mazowsze stało się województwem:
• konkurencyjnym w układzie regionalnym, krajowym i europejskim,
• prowadzącym spójną politykę regionalną na płaszczyźnie społeczno-gospodarczej i przestrzennej,
• wspierającym rozwój gospodarczy i wzrost zatrudnienia.
W
arunkiem harmonijnego rozwoju województwa jest z jednej
strony likwidowanie lub neutralizowanie problemów stanowiących bariery rozwoju, z drugiej zaś wykorzystanie potencjału regionu przy
jednoczesnym stymulowaniu tworzenia wewnętrznych więzi.
Konkurencyjność Mazowsza budowana będzie poprzez:
• rozwój gospodarki, w tym gospodarki opartej na wiedzy,
• poprawę i uzupełnienie istniejącej infrastruktury technicznej,
• wzmacnianie endogenicznych czynników rozwoju województwa mazowieckiego,
• podniesienie standardów warunkujących rozwój kapitału ludzkiego w regionie.
W następnym okresie programowania 2007-2013 środki z Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego będą wspierać rozwój województwa mazowieckiego i przyczynią się do osiągnięcia zamierzonego poziomu rozwoju
społeczno-gospodarczego regionu, wzmocnienia jego konkurencyjności, poprawy poziomu życia i spójności społeczno-gospodarczej.
Realizacja celów sformułowanych w dokumentach strategicznych i programowych przygotowanych przez Samorząd Województwa w dużej mierze
zależeć będzie nie tylko od władz. Zasadniczą rolę ma tu do odegrania zaangażowanie społeczności regionalnych i lokalnych.
Obecny stopień wykorzystania środków ze Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego wskazuje na bardzo dużą chłonność
funduszy strukturalnych i pozwala przewidzieć dalszy dynamiczny przyrost
inwestycji na Mazowszu w następnym okresie 2007-2013.
17
18
Cel główny Samorządowego
Programu PiS Rozwoju
Województwa Mazowieckiego
Cel główny programu rozwoju Mazowsza
P
rogram rozwoju Mazowsza, opierając się na długofalowej Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego, urzeczywistniać będzie misję strategiczną – Mazowsze jako najbardziej rozwinięty region gospodarczy
w Polsce podejmuje uczestnictwo w rywalizacji z innymi rozwiniętymi regionami poprzez eliminowanie dysproporcji rozwojowych, rozwój nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy oraz zapewnienie mieszkańcom Mazowsza optymalnych warunków do
rozwoju jednostki, rodziny i całej społeczności, przy jednoczesnym zachowaniu spójnego
i zrównoważonego rozwoju.
Nadrzędnym celem rozwoju województwa, stymulującym inne działania,
jest wzrost konkurencyjności gospodarki i równoważenie rozwoju społeczno-gospodarczego w regionie jako podstawa poprawy jakości życia mieszkańców.
Poprawa warunków życia mieszkańców nastąpi dzięki:
• podjęciu działań na rzecz wzrostu gospodarczego regionu, w tym wspieraniu gospodarki opartej na wiedzy,
• przestrzennemu równoważeniu rozwoju społeczno-gospodarczego pomiędzy centrum regionu i obszarami peryferyjnymi,
• umacnianiu potencjału wewnętrznego oraz zasobów, w tym kapitału społecznego, przy wykorzystaniu szans płynących z integracji z Unią Europejską.
Zwiększenie poziomu konkurencyjności województwa mazowieckiego przyczyni się do rozwoju wielu dziedzin życia społeczno-gospodarczego, a w konsekwencji do poprawy poziomu życia mieszkańców. Jednocześnie rozwój ten
musi mieć charakter rozwoju zrównoważonego, uznającego komplementarność
rozwoju gospodarczego, społecznego i ochrony środowiska naturalnego. Oznacza to również politykę równoważenia rozwoju regionu i harmonizowania celów
gospodarczych i społecznych z celami ochrony środowiska.
19
Intencją Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego jest przekształcenie województwa w region, który będzie się cechował:
• dużą konkurencyjnością w stosunku do innych regionów europejskich,
• zachowaną spójnością społeczną, gospodarczą oraz przestrzenną,
• wysoką jakością zasobów ludzkich,
• stałą poprawą warunków życia mieszkańców.
Realizacja celu nadrzędnego będzie możliwa poprzez następujące cele
strategiczne:
Cel strategiczny 1 – Pakt Drogowy dla Mazowsza
Zadania do realizacji:
• bezpieczeństwo – koordynacja pomocy dla policji i państwowej straży pożarnej samorządów wszystkich szczebli w celu skoncentrowania
środków na bezpieczeństwie komunikacyjnym (kamery, samochody,
samochody ratownicze),
• stypendia – Urząd Marszałkowski funduje stypendia dla najlepszych
studentów uczelni technicznych o kierunkach drogowych pod warunkiem gwarancji pracy w Mazowieckim Zarządzie Dróg Wojewódzkich,
• konkurs – studenci zostaną zaproszeni do tworzenia projektów drogowych pod hasłem – projektując dla Mazowsza projektujemy dla siebie,
• ścieżki rowerowe w układzie komunikacyjnym na Mazowszu (źródła sfinansowania, wielki mazowiecki program budowy przy udziale
wszystkich szczebli samorządu),
• porozumienie wszystkich ogniw instytucjonalnych, zajmujących
się budową dróg w celu usunięcia barier inwestycyjnych (Generalna
Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Prezydent Warszawy, Wojewódzki Zarząd Dróg itp.),
• porozumienie z Kolejami Mazowieckimi, którego celem jest skoordynowanie budowy połączeń drogowych i kolejowych przez wzajemne uzupełnianie potrzeb (parkingi dla samochodów przy dworcach
kolejowych, bezpieczeństwo na przejazdach, wspólne bilety itp.).
Cel strategiczny 2 – Budowa społeczeństwa informacyjnego i poprawa jakości życia mieszkańców województwa
W dobie cywilizacji informacyjnej i gospodarki opartej na wiedzy istotnym elementem przewagi konkurencyjnej Mazowsza będzie dobrze wyedukowane społeczeństwo. W ten sposób zgromadzony kapitał społeczny stanie
się ważnym zasobem gospodarczym regionu.
20
Nowoczesne społeczeństwo, swobodnie posługujące się wysokimi technologiami informatycznymi i komunikacyjnymi, w zasadniczy sposób przyczyni się do trwałego i zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego
regionu. Jego skutki będą odczuwalne zarówno w skali w makro jak i mikro,
warunkując ogólny wzrost jakości życia mieszkańców.
Cel strategiczny 3 – Zwiększanie konkurencyjności regionu w układzie międzynarodowym
Optymalne wykorzystanie potencjału rozwojowego województwa (centralne położenie geograficzne z metropolią stołeczną o znaczeniu europejskim, występowanie głównych korytarzy komunikacyjnych Europy, wysoki potencjał gospodarczy, intelektualny i naukowo-badawczy) pozwoli na
zwiększenie konkurencyjności regionu w układzie europejskim i globalnym.
Zdolność do szybkiego wprowadzania nowoczesnych rozwiązań technologicznych, technicznych, menedżerskich i organizacyjnych stanowić będzie
podstawę sukcesów gospodarczych oraz wzmocni pozycję regionu w kraju
i na rynkach światowych.
Cel strategiczny 4 – Poprawa spójności społecznej, gospodarczej
i przestrzennej regionu w warunkach zrównoważonego rozwoju
Istotnym problemem rozwoju Mazowsza jest konieczność pogodzenia
szybkiego tempa rozwoju metropolii warszawskiej z jednoczesną potrzebą
zwiększenia spójności regionu, racjonalizacji sieci komunikacyjnej i poprawy
warunków życia mieszkańców obszarów zewnętrznych. Brak odpowiednio
zaprogramowanych kompleksowych działań grozić może w tej sytuacji nawet
zapaścią społeczno-gospodarczą obszarów peryferyjnych.
Dualizm Mazowsza, czyli brak równowagi potencjałów rozwojowych
Warszawy i terenów sąsiednich, skutkuje obecnie przewagą migracji z terenów
uboższych do stolicy nad procesami rozprzestrzeniania się postępu z Warszawy na otoczenie.
Zapewnienie wewnętrznej integracji regionu, przy optymalizacji wykorzystania przestrzeni i zachowania funkcji ekologicznych środowiska kulturowego i przyrodniczego, jest celem kierunkowo zgodnym z polityką regionalną
Unii Europejskiej.
21
22
Obszary priorytetowe
Samorządowego Programu
PiS Rozwoju Województwa
Mazowieckiego
Edukacja
Program Edukacji Mazowsza
O
tym, jak istotna jest edukacja w rozwoju narodów i społeczeństw,
nie trzeba nikogo przekonywać. Samorząd województwa nie jest
wprawdzie organem prowadzącym dla szkół podstawowych, gimnazjalnych,
ponadgimnazjalnych czy wyższych uczelni, jednakże i na polu oświaty ma
wiele do zrobienia. Chcemy m.in. wspierać kolegia nauczycielskie, przede
wszystkim językowe. Opieką otoczymy też szkoły medyczne, które przygotują specjalistyczną kadrę dla naszych szpitali. Zrealizujemy pomysł utworzenia
Mazowieckiej Samorządowej Wyższej Szkoły Zawodowej. Znajdzie w niej
możliwość bezpłatnego kształcenia na wysokim poziomie zdolna młodzież
z biedniejszych regionów Mazowsza.
Poniżej w skrócie przedstawiamy bogaty w zadania Program Edukacji Mazowsza W DRODZE PO JUTRO.
I. OBSZARY EDUKACJI JAKO BAZY ROZWOJU MAZOWSZA
• rozwój przez wzrost kompetencji w jednostkach samorządu terytorialnego
• rozwój przez proaktywność edukacji w szkolnictwie
• rozwój przez nowoczesne rolnictwo
• edukacja i tradycja
II. ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE jednostek samorządu terytorialnego na Mazowszu – Urzędy akceleratorem rozwoju
• podnoszenie kompetencji i stały rozwój pracowników JST
• stworzenie modelu struktur i kompetencji tożsamego dla wszystkich
JST na Mazowszu
• wdrożenie nowoczesnych systemów zarządzania w JST
• promowanie JST będących liderami rozwiązań
23
• promowanie osób w JST mających najwyższe kompetencje
• udrożnienie wewnętrznych kanałów komunikacyjnych w JST oraz dla
otoczenia biznesowego
• szkolenia poprawiające wykorzystanie środków z UE
• zbudowanie nowoczesnych formy kształcenia – e-lerning, blended-learning
III. ROZWÓJ PRZEZ PROAKTYWNOŚĆ – Szkoły domem naszych dzieci
• poprawa ochrony dzieci przed zagrożeniami (upowszechnienie dobrych praktyk i standaryzacja rozwiązań, prewencja i zapobieganie narkomanii i innym
patologiom, aktywny udział uczniów i rodziców w zapobieganiu i ochronie)
• promocja szkół najlepiej ocenianych przez rodziców i dzieci oraz osiągających najlepsze wyniki w nauce
• szkoły podstawowe opiekujące się dziećmi przez cały dzień od 7 do
17, mające ciekawy program towarzyszący edukacji (zajęcia sportowe,
organizacja przerw, zajęcia pozalekcyjne)
• wsparcie finansowe i merytoryczne dla najlepszych uczniów, promowanie i nagradzanie najlepszych, opieka nad rozwojem talentów
• szkoły z programem żywieniowym dla wszystkich dzieci
• dodatkowe zajęcia ze świata biznesu i domu, przygotowujące do efektywności zawodowej i społecznej
IV. ROZWÓJ PRZEZ ROLNICTWO – Mazowsze marką najlepszych produktów rolniczych
Wsparcie poprzez edukację i transfer nowoczesnej wiedzy dla rolników
w małych i średnich gospodarstwach:
• edukacja w zakresie klasteringu, wytwarzania towarów regionalnych
i nowoczesnych form produkcji, wstępnego przetwarzania i efektywnych form sprzedaży
• szkolenia na temat zakładania i prowadzenia produkcji ekologicznej
• promocja i szkolenia z dziedziny sprzedaży bezpośredniej i sieci sprzedaży dla klastrów rolniczych
• szkolenia na temat pełnego wykorzystania środków pomocowych
V. EDUKACJA I TRADYCJA
Naszą propozycją jest stworzenie Mazowieckiego Programu Edukacyjnego Powstanie Warszawskie. Program ten będzie finansowany przez samorząd województwa. Zakładamy udział młodzieży z klas trzecich gimnazjalnych w edukacji prowadzonej w Muzeum Powstania Warszawskiego. Obejmie ona lekcje poświęcone
Powstaniu, całodzienny wyjazd do Muzeum Powstania Warszawskiego i innych
miejsc kultury narodowej oraz konkursy z nagrodami po powrocie do szkoły.
24
Ochrona zdrowia
Ochrona życia i zdrowia ludzkiego to jedno z najważniejszych zadań
władzy publicznej. W nowej kadencji samorządu chcemy jeszcze bardziej zadbać o właściwe funkcjonowanie placówek służby zdrowia podległych samorządowi województwa, zwiększenie dostępności do opieki medycznej, popularyzację programów profilaktycznych, kontynuację inwestycji budowlanych
i remontowych w placówkach służby zdrowia itp.
Samorząd jest organem prowadzącym dla kilkudziesięciu szpitali i placówek służby zdrowia na Mazowszu. W budżecie województwa zagwarantowane są środki na budowę i rozbudowę szpitali, zakup specjalistycznego sprzętu
medycznego itp. Jednak podział obowiązków między administrację rządową
i samorządową nie pozwala na to, by samorząd wspomagał np. wzrost uposażenia lekarzy, pielęgniarek i innych pracowników służby zdrowia.
Ostatnie lata przyniosły istotny wzrost nakładów inwestycyjnych na
służbę zdrowia, również na zakup wielu cennych urządzeń ratujących życie
i zdrowie mieszkańców Mazowsza.
Plany na najbliższe lata:
• dokończenie wielkich inwestycji na terenie województwa (m.in. szpital
w Ostrołęce),
• systematyczne uzupełnianie wyposażenia szpitali w nowoczesny sprzęt
medyczny,
• wspieranie mazowieckich placówek ochrony zdrowia w negocjacjach
z Narodowym Funduszem Zdrowia,
• kontynuacja sprawdzonych i wdrażanie nowych programów promocji
zdrowia, zgodnie z zasadą lepiej i taniej zapobiegać niż leczyć, wspieranie
działalności szkół promocji zdrowia itp.
• dbałość o podnoszenie poziomu kształcenia w medycznych placówkach
oświatowych.
Polityka prorodzinna i pomoc społeczna
Polityka prorodzinna ma na celu zapewnienie trwania i rozwoju rodziny
oraz poszanowanie należnych jej praw, w tym prawa do decydowania o wychowaniu dzieci oraz do samodzielności ekonomicznej.
Rodzina, jako podstawowa jednostka społeczna, zapewnia odnowę pokoleń i daje początek procesowi inwestowania w kapitał ludzki. Kapitał ten defi25
niowany jest jako zasób wiedzy, umiejętności i zdrowia, jako źródło przyszłej
zdolności do pracy, satysfakcji i zarobku, czyli jest jednym z wyznaczników
tempa rozwoju gospodarki, wpływającym na jego przyśpieszenie.
Silna i dynamicznie rozwijająca się gospodarka sprzyja pomyślności rodzin. Jednakże do zapewnienia rodzinom godziwego życia nie wystarczy
szybkie tempo rozwoju gospodarczego. Nawet najlepsze wskaźniki makroekonomiczne to za mało. Sukces gospodarczy w skali kraju, osiągnięcie wysokiego wzrostu produktu krajowego brutto nie musi wcale oznaczać godnego
życia dla wszystkich polskich rodzin. Sytuacja materialna i jakość życia przeciętnej rodziny odzwierciedla nie tylko stan zamożności państwa, ale również
troskę rządzących. Pomyślność rodziny musi zatem tworzyć każda polityka
cząstkowa. Dopiero wszystkie one razem wzięte, połączone w spójną całość,
z jasno określonym celem, mogą stworzyć kompleksowy program prorodzinnej polityki państwa.
Prawo i Sprawiedliwość taki program posiada, bo stawia rodzinę na pierwszym miejscu. Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za aktywną polityką prorodzinną państwa.
Wizja polityki prorodzinnej i analiza problemu
Wzrost zatrudnienia w regionie i przeciwdziałanie bezrobociu to
podstawowe sprawy, jakimi Prawo i Sprawiedliwość zajmie się w nowej kadencji sejmiku wojewódzkiego. Wysoki poziom zatrudnienia (a niski bezrobocia) ma wymiar ekonomiczny i społeczny dla naszych rodzin.
Dążenie do poprawy warunków życia i zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Niski poziom zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, niewystarczająca podaż mieszkań oraz niski standard ich wyposażenia są jednym z najtrudniejszych problemów, od rozwiązania których zależy możliwość realnej poprawy
poziomu i jakości życia mieszkańców województwa mazowieckiego.
Intensyfikacja działań na rzecz
rozwiązania problemów społecznych
Pogarszająca się sytuacja ekonomiczno-społeczna wielu rodzin i jednostek powoduje zwiększanie się kręgu osób zmuszonych do korzystania
z pomocy społecznej.
Cele strategiczne
Działania na rzecz aktywizacji zawodowej są pożądane w całym regionie, a szczególnie na obszarach występowania wysokiego i długotrwałego
26
bezrobocia o charakterze strukturalnym. Realizacja celu powinna przebiegać
we współpracy z podmiotami działającymi na polu ekonomii społecznej,
obejmując następujące zadania:
• zwiększenie poziomu zatrudnienia w regionie poprzez:
– tworzenie nowych miejsc pracy,
– dopływ i przepływ kapitału,
– aktywizację społeczno-zawodową osób bezrobotnych oraz niepełnosprawnych,
– doskonalenie zasobów pracy,
– poprawę warunków infrastrukturalnych, zwiększających mobilność
społeczną;
• lepsze dostosowanie podaży i popytu na lokalnych rynkach pracy,
z uwzględnieniem regionalnych prognoz popytu na pracę;
• promowanie rozwiązań umożliwiających łączenie pracy zawodowej z życiem rodzinnym;
• promowanie programów i instrumentów wspierających formy samozatrudnienia;
• monitorowanie mazowieckiego rynku pracy oraz utworzenie mechanizmów i barier instytucjonalnych, przeciwdziałających zjawisku drenażu
kwalifikacyjno-zawodowego zasobów ludzkich Mazowsza przez unijne
rynki pracy.
Sposoby realizacji celu:
• wspieranie działań prawno-organizacyjnych na rzecz tworzenia różnych
form budownictwa, ukierunkowanych na ludzi młodych oraz o niskim
poziomie dochodów,
• wspieranie inicjatyw związanych z poprawą standardów zamieszkania
poprzez modernizację i rewitalizację starej zabudowy i osiedli wielkopłytowych (m.in. wyposażenie w wodociąg, kanalizację, zmianę sposobu
ogrzewania, termoizolację),
• wspieranie działań na rzecz zwiększania podaży uzbrojonych terenów pod
zorganizowane formy budownictwa mieszkaniowego,
• uruchomienie systemu budowy tanich mieszkań pod wynajem dla zwiększenia mobilności ludności;
• wsparcie rozwoju nowych form budownictwa, w tym społecznego, habitatu (systemu pomocy osobom niezamożnym w uzyskaniu własnego
mieszkania) oraz budownictwa ukierunkowanego na szczególne potrzeby
osób niepełnosprawnych.
27
•
•
•
•
•
•
Przeciwdziałanie postępującej
marginalizacji całych grup społecznych:
zapobieganie wykluczeniu społecznemu poprzez eliminowanie przyczyn
i skutków ubóstwa, bezrobocia, bezdomności, alkoholizmu i narkomanii
oraz niepełnosprawności osób i rodzin oraz sprawujących nad nimi opiekę,
aktywizowanie środowisk lokalnych w zakresie inicjowania i promowania
środowiskowych form wspierania jednostek i rodzin w wypełnianiu przez
nie funkcji wychowawczych i opiekuńczych,
wspieranie inicjatyw dla rozwiązywania problemu bezdomności i zapobiegania mu oraz wspomaganie nowatorskich rozwiązań w zakresie wychodzenia z bezdomności,
wspieranie działań prowadzących do likwidacji różnych barier (architektonicznych, komunikacyjnych, społecznych i innych), utrudniających
osobom niepełnosprawnym możliwość równoprawnego uczestnictwa
w życiu społecznym i zawodowym,
nawiązywanie współpracy z organizacjami pozarządowymi działającymi
na rzecz przełamywania barier i ograniczeń osób niepełnosprawnych oraz
rozwiązywania innych ważnych problemów społecznych,
wzmocnienie świadomości obywatelskiej i promocja postaw prospołecznych w celu tworzenia lepszych warunków dla uczestnictwa mieszkańców
w życiu publicznym.
Kultura i ochrona jej dóbr
Myśląc o kulturze trzeba pamiętać, że to wyjątkowa dziedzina ludzkiej aktywności. Zarówno zabytki, wymagające opieki i wsparcia, jak i korzyści duchowe, które czerpiemy poprzez kontakt z naszą spuścizną kulturalną,
stanowią ogromną wartość. Kultura otwiera człowieka na piękno, na drugą
osobę, na Boga, próbuje odpowiedzieć także na fundamentalne pytania, stawiane przez życie.
Kultura daje również bardziej wymierne korzyści materialne. Inwestując
w kulturę, inwestujemy także w turystykę. Jeśli chcemy przyciągnąć turystów, musimy zapewnić im nie tylko doskonałą bazę noclegową, ale także
różnego rodzaju atrakcje, dzięki którym goście zechcą nas odwiedzać. Bez
placówek kulturalnych na europejskim poziomie nie możemy mówić o pełnym zapleczu turystycznym. Musimy zatem inwestować w kulturę, bo to
się opłaca.
28
Od początku kadencji 2002-2006 odpowiedzialność za kulturę na Mazowszu podejmowali w ramach Zarządu Województwa Mazowieckiego przedstawiciele partii Prawo i Sprawiedliwość. Był to bez wątpienia bardzo dobry czas
dla mazowieckiej kultury. Nakłady budżetowe na tę dziedzinę wzrosły z około 4.81 mln zł w roku 2003 do przeszło 230 mln w 2006. Podjęto wiele zadań
inwestycyjnych, wsparcie uzyskały liczne inicjatywy regionalne i lokalne.
A oto najważniejsze zadania w sferze kultury na najbliższe lata:
• dokończenie rozpoczętych pod nadzorem PiS ważnych inwestycji kulturalnych na Mazowszu (m.in. budowa matecznika Zespołu Mazowsze czyli
Centrum Edukacji Regionalnej i Narodowej, rozbudowa Teatru Polskiego
w Warszawie, budowa przez samorządową instytucję filmową Max Film
kin w Płocku, Siedlcach, Warszawie itd., dokończenie inwestycji kulturalnych w Radomiu, Opinogórze i Sierpcu),
• budowa nowych obiektów kulturalnych na Mazowszu, w tym Muzeum
Chwały Oręża Polskiego (np. na polach Cudu nad Wisłą), by utrwalać najbardziej chlubne karty polskiej historii,
• kontynuacja konkursów i programów pomocowych dla stowarzyszeń
i fundacji działających na polu kultury, parafii i instytucji chroniących zabytki, organizujących w różnych miejscach na Mazowszu imprezy kulturalne, wydających ciekawe publikacje, przygotowujących rekonstrukcje
bitew itp.
• zabezpieczenie w Regionalnym Programie Operacyjnym na lata 2007
– 2013 odpowiednich środków na inwestycje i programy z dziedziny kultury,
• organizowanie i wspieranie finansowe wyjazdów warszawskich teatrów
i innych instytucji kulturalnych do różnych miast i miejscowości na Mazowszu, prezentacja najciekawszych spektakli w ośrodkach regionalnych,
• wspieranie działań krzewiących wartości patriotyczne i narodowe, budujących wspólnotę państwa, regionu i społeczności,
• wspieranie ludowych inicjatyw regionalnych.
Rozwój obszarów wiejskich
Wskazane w strategii priorytetowe zagadnienia w większości mają
zastosowanie jedynie do stolicy. Jeśli chodzi o obszary pozamiejskie, to rozpatruje się je głównie w kontekście powiązań transportowych z Warszawą.
W priorytetowych zagadnieniach wskazanych w strategii często nie uwzględ29
niono obszarów wiejskich. Tymczasem w naszym województwie obszary te
stanowią ogromną większość. Niżej prezentujemy istotne propozycje działań
dla rozwoju poszczególnych subregionów Mazowsza.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Obszar radomski – zadania:
zwalczenie bezrobocia strukturalnego (warsztaty, szkolenia zawodowe
z możliwością nauki zawodu dla mieszkańców gmin wiejskich i miejskowiejskich),
rozwój otoczenia biznesu (wspieranie instytucji biznesu w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich),
połączenie z Warszawą (budowa, przebudowa lub remont dróg do miejscowości gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, bezpośrednio prowadzących
do Warszawy),
wspieranie rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności (tworzenie i rozwój małych przedsiębiorstw na obszarach wiejskich, dostosowanie ich organizacji do wymogów UE, wsparcie szkoleniowo-doradcze itp.),
modernizacja technik produkcyjnych w rolnictwie (aktywna pomoc dla
rolników oraz przedsiębiorców z obszarów wiejskich, świadczących usługi
dla gospodarstw rolnych w zakresie utrzymania tradycyjnych technik produkcyjnych),
upowszechnienie dostępu do internetu w gminach wiejskich i miejskowiejskich (finansowaniu podlegać będą projekty, które w ramach PROW
2007-2013 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej uzyskały pozytywną ocenę formalno-merytoryczną wniosku, ale nie zakwalifikowały się
do dofinansowania ze względu na ograniczoną pulę środków finansowych),
różnicowanie działalności rolniczej, w szczególności realizacja projektów
z zakresu przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych,
kreowanie lokalnych produktów i wsparcie dla ich producentów,
wspieranie projektów w zakresie odnowy i rozwoju wsi (tych, które w ramach PROW 2007-2013 Odnowa i rozwój wsi uzyskały pozytywną ocenę
formalno-merytoryczną wniosku o pomoc, ale nie zakwalifikowały się do
dofinansowania ze względu na ograniczoną pulę środków finansowych).
Obszar ostrołęcki – zadania:
• budowa infrastruktury drogowej i kolejowej (budowa, przebudowa lub
remont dróg i kolei w miejscowościach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich),
30
• rozwój instytucji użyteczności publicznej, rozwój społeczeństwa obywatelskiego; wsparciu podlegać będą projekty realizowane w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich w zakresie:
– działań prospołecznych, wolontariackich, filantropijnych,
– inicjatyw pozarządowych,
– organizacji targów, wystaw, szkoleń, konferencji, kursów itp., których
celem jest integracja lokalnych społeczności z regionem,
• nowe miejsca pracy, działania na rzecz ograniczenia trendów depopulacyjnych (szkolenia, warsztaty dla mieszkańców obszarów wiejskich),
• rozwój turystyki poprzez wspieranie następujących projektów :
– budowa, remont, przebudowa publicznej infrastruktury związanej
z rozwojem funkcji turystycznych (projekty realizowane w miejscowościach gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich, gdy beneficjentem
jest JST lub jednostka wykonująca zadania JST, instytucja kultury, dla
której organizatorem jest JST),
– usługi turystyczne oraz związane z rekreacją i wypoczynkiem, w tym
np. ekoturystyka, agroturystyka, turystyka wiejska (projekty realizowane w miejscowościach gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich, gdy
beneficjentami są osoby fizyczne),
• dywersyfikacja działalności w kierunku aktywności pozarolniczej (wsparcie
dla rolników, którzy chcą zaprzestać prowadzenia działalności rolniczej),
• kreowanie lokalnych produktów i wsparcie dla ich producentów,
• wspieranie projektów w zakresie odnowy i rozwoju wsi (tych, które w ramach PROW 2007-2013 Odnowa i rozwój wsi uzyskały pozytywną ocenę
dofinansowania ze względu na ograniczoną pulę środków finansowych),
• upowszechnienie dostępu do internetu, gdy beneficjentami są gminy
wiejskie i miejsko-wiejskie lub jednostki organizacyjne gmin wiejskich
i miejsko-wiejskich (finansowaniu podlegać będą projekty, które w ramach PROW 2007-2013 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej
uzyskały pozytywną ocenę formalno-merytoryczną wniosku o pomoc, ale
nie zakwalifikowały się do dofinansowania ze względu na ograniczoną
pulę środków finansowych).
Obszar nadbużański – zadania:
• modernizacja technik produkcyjnych w rolnictwie, wsparcie dla rolników
oraz przedsiębiorców z obszarów wiejskich (gdy firma zarejestrowana jest
w gminie wiejskiej lub miejsko-wiejskiej), świadczących usługi dla gospo31
•
•
•
•
•
darstw rolnych poprzez utrzymanie tradycyjnych technik produkcyjnych
oraz wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań,
rozwój infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem na obszarach
wiejskich, w miejscowościach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich; wspierane będą następujące typy projektów:
– budowa, przebudowa lub remont dróg wewnętrznych, w tym dróg
dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych, placów manewrowych,
dojazdów na terenie prowadzenia przez beneficjenta działalności rolniczej,
– budowa, przebudowa lub remont urządzeń zaopatrzenia w wodę,
w tym ujęć wody, urządzeń służących do magazynowania i uzdatniania
wody, sieci i przyłączy wodociągowych, urządzeń regulujących ciśnienie wody,
wspieranie projektów z dziedziny turystyki:
– budowa, remont, przebudowa publicznej infrastruktury związanej
– usługi turystyczne oraz związane z rekreacją i wypoczynkiem (ekoturystyka, agroturystyka, turystyka wiejska), projekty realizowane
w miejscowościach gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich, gdy beneficjentami są osoby fizyczne,
kreowanie lokalnych produktów i wsparcie dla producentów,
wspieranie projektów w zakresie odnowy i rozwoju wsi, które w ramach
PROW 2007-2013 Odnowa i rozwój wsi uzyskały pozytywną ocenę formalno-merytoryczną wniosku o pomoc, ale nie zakwalifikowały się do dofinansowania ze względu na ograniczoną pulę środków finansowych,
upowszechnienie dostępu do internetu, gdy beneficjentem są gminy wiejskie i miejsko-wiejskie lub jednostki organizacyjne tych gmin (finansowaniu podlegać będą projekty, które w ramach PROW 2007 – 2013 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej uzyskały pozytywną ocenę
dofinansowania ze względu na ograniczoną pulę środków finansowych).
Obszar mławsko-żuromiński – zadania:
• modernizacja gospodarstw rolnych, inwestycje (beneficjent – rolnik, małżonek rolnika lub domownik w rozumieniu ustawy o KRUS),
32
• rozwój infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem (na obszarach
wiejskich, w miejscowościach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich) poprzez następujące projekty:
– budowa, przebudowa lub remont dróg wewnętrznych, w tym dróg
dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych, placów manewrowych,
dojazdów na terenie prowadzenia przez beneficjenta działalności rolniczej,
– budowa, przebudowa lub remont urządzeń zaopatrzenia w wodę,
w tym ujęć wody, urządzeń służących do magazynowania i uzdatniania
wody, sieci i przyłączy wodociągowych, urządzeń regulujących ciśnienie wody,
• ochrona środowiska w zakresie:
– gospodarki wodno-ściekowej (beneficjent: gmina lub jednostka wykonująca zadania gminy),
– gospodarki odpadami (beneficjent: gmina lub jednostka wykonująca
zadania gminy),
• turystyka w zakresie :
– budowy, remontu, przebudowy publicznej infrastruktury związanej
– usług turystycznych oraz związanych z rekreacją i wypoczynkiem (np.
ekoturystyka, agroturystyka, turystyka wiejska) – projekty realizowane
– wykorzystania zasobów wód geotermalnych (beneficjent JST lub jednostka wykonująca zadania JST),
• rozwój przedsiębiorczości (tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw na
obszarach wiejskich, w tym wsparcie szkoleniowo-doradcze, dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów UE itp.),
• kreowanie lokalnych produktów i wsparcie dla producentów,
• wspieranie projektów w zakresie odnowy i rozwoju wsi (projekty, które
w ramach PROW 2007-2013 Odnowa i rozwój wsi uzyskały pozytywną ocenę formalno-merytoryczną wniosku o pomoc, ale nie zakwalifikowały się
• upowszechnienie dostępu do internetu, gdy beneficjentami są gminy wiejskie
i miejsko-wiejskie lub jednostki organizacyjne gmin wiejskich i miejsko-wiej33
skich (finansowaniu podlegać będą projekty, które w ramach PROW 20072013 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej uzyskały pozytywną
ocenę formalno-merytoryczną wniosku o pomoc, ale nie zakwalifikowały się
Obszar płocki – zadania:
• infrastruktura drogowa – budowa, przebudowa lub remont dróg w miejscowościach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich,
• turystyka w zakresie :
– budowy, remontu, przebudowy publicznej infrastruktury związanej
z rozwojem funkcji turystycznych – projekty realizowane w miejscowościach gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich (beneficjent JST lub
jednostka wykonująca zadania JST , instytucja kultury, dla której organizatorem jest JST),
– usług turystycznych oraz związanych z rekreacją i wypoczynkiem
(ekoturystyka, agroturystyka, turystyka wiejska) – projekty realizowane
– wykorzystania zasobów wód geotermalnych (beneficjent JST lub jednostka wykonująca zadania JST),
• kreowanie lokalnych produktów i wsparcie dla producentów,
• ochrona środowiska w zakresie:
– gospodarki wodno-ściekowej (beneficjent – gmina lub jednostka wykonująca zadania gminy),
– gospodarki odpadami (beneficjent – gmina lub jednostka wykonująca
zadania gminy),
– wykorzystania zasobów wód geotermalnych,
– działania szkoleniowe, warsztaty, akcje informacyjne mające na celu
podniesienie świadomości mieszkańców obszarów wiejskich w zakresie ochrony przyrody,
• wspieranie projektów w zakresie odnowy i rozwoju wsi, które w ramach
PROW 2007-2013 Odnowa i rozwój wsi uzyskały pozytywną ocenę formalno-merytoryczną wniosku o pomoc, ale nie zakwalifikowały się do dofinansowania ze względu na ograniczoną pulę środków finansowych,
• upowszechnienie dostępu do internetu, gdy beneficjentami są gminy
wiejskie i miejsko-wiejskie lub jednostki organizacyjne gmin wiejskich
i miejsko-wiejskich (finansowaniu podlegać będą projekty, które w ramach PROW 2007-2013 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej
34
uzyskały pozytywną ocenę formalno-merytoryczną wniosku o pomoc, ale
nie zakwalifikowały się do dofinansowania ze względu na ograniczoną
pulę środków finansowych).
Ochrona środowiska, gospodarka
wodna i ochrona przeciwpowodziowa
Najważniejsze działania z omawianego zakresu:
• program wykorzystania biopaliw stałych do ogrzewania budynków na wsi
i w małych miasteczkach,
• sortowanie i odzysk surowców wtórnych – stworzenie systemu i zasad
dofinansowania (przy wypełnieniu norm unijnych),
• stworzenie systemu edukacji najmłodszego pokolenia co do konieczności
sortowania odpadów,
• wsparcie finansowe dla poprawy bezpieczeństwa przeciwpożarowego poprzez budowę niezbędnych zbiorników retencyjnych, wzmacnianie i budowę wałów przeciwpowodziowych, wsparcie jednostek PSP, również
tych OSP, które znajdują się w Krajowym Systemie Ratownictwa Gaśniczego, i innych kluczowych ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa,
a wskazanych przez PSP,
• zwiększenie roli straży pożarnej w dystrybucji środków finansowych, skierowanych do Wojewódzkiego Komendanta Straży Pożarnej jako podmiotu odpowiedzialnego za zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowego
na terenie województwa; to on będzie wskazywał, które jednostki (PSP
i OSP) będą mogły liczyć na dofinansowanie.
Transport kolejowy na Mazowszu
Cechą charakterystyczną systemu transportu kolejowego Mazowsza jest promienisty układ linii kolejowych, w którego centrum znajduje się
aglomeracja warszawska. Sytuacja taka jednoznacznie wskazuje, że transport
kolejowy powinien być głównym elementem zintegrowanego systemu transportowego Mazowsza. Jednak obecne parametry techniczne zarówno infrastruktury kolejowej, jak i taboru kolejowego eksploatowanego na Mazowszu,
zdecydowanie utrudniają rozwój tej gałęzi transportu.
35
Sieć kolejowa województwa mazowieckiego jest wyraźnie gorzej rozwinięta niż średnio w kraju. Eksploatowanych jest się ok. 1,9 tys. km linii kolejowych (8,5% linii w kraju). Na 100 km2 powierzchni przypada 5,5 km linii
kolejowej, podczas gdy średnio w kraju – 7,3 km. W obecnych warunkach
problemem jest zarówno utrzymanie istniejących w regionie powiązań kolejowych w ruchu pasażerskim, jak i jakość sieci, a także jakość świadczonych
usług (częstotliwość, komfort i bezpieczeństwo podróżowania).
W ciągu najbliższych lat zamierzamy zmienić obecną sytuację i stworzyć
na Mazowszu najnowocześniejszy system transportu kolejowego w Polsce.
Zostanie to osiągnięte poprzez stworzenie całkowicie nowej lub gruntownie
zmodernizowanej bazy materialnej, służącej kolei (tabor, infrastruktura kolejowa), oraz stworzenie całkowicie nowej jakości obsługi klientów w wyniku
jeszcze lepszej współpracy z regionalnymi przewoźnikami kolejowymi (jak
Koleje Mazowieckie – KM sp. z o.o.).
W zakresie bazy majątkowej zostaną zrealizowane następujące przedsięwzięcia inwestycyjne:
• gruntowna modernizacja taboru eksploatowanego na Mazowszu w celu
dostosowania poziomu technicznego oraz estetyki wnętrz do wymagań
współczesnego rynku,
• zakup dodatkowego nowoczesnego taboru,
• współpraca przy modernizacji składników infrastruktury kolejowej.
Zakupiony dodatkowo tabor kolejowy będą stanowiły:
• autobusy szynowe – lekkie pojazdy szynowe posiadające ok. 100 miejsc
siedzących,
• nowoczesne elektryczne zespoły trakcyjne, które zapewnią wysoki komfort podróżowania dzięki ograniczeniu emisji hałasu i drgań, zainstalowanym ergonomicznym fotelom oraz klimatyzacji, a także zwiększą poczucie
bezpieczeństwa pasażerów dzięki kamerom zainstalowanym w wagonach;
wnętrze nie będzie podzielone ściankami ani drzwiami, a konduktor stojący na końcu składu będzie widział, co dzieje się na początku; pociągi
będą także przystosowane do obsługi osób niepełnosprawnych dzięki poszerzonym przejściom i pomostom ułatwiającym wsiadanie i wysiadanie,
• pociągi typu „push-pull”, czyli piętrowe składy wyposażone w wagon sterowniczy i lokomotywę; podobnie jak elektryczne zespoły trakcyjne będą
miały ergonomiczne fotele, monitoring i klimatyzację.
W ramach współpracy przy modernizacji infrastruktury kolejowej zostanie położony nacisk na modernizację linii kolejowych (m.in. Nasielsk-Sierpc
i Tłuszcz-Ostrołęka) oraz odnowienie dworców i przystanków.
36
Dla wygody podróżnych oferta przewozowa zostanie udoskonalona poprzez:
• dostosowanie godzin odjazdów i przyjazdów pociągów do potrzeb podróżnych, korzystających codziennie z transportu kolejowego, dojeżdżających do pracy, szkoły itp.
• zwiększenie częstotliwości kursowania pociągów w obrębie aglomeracji
warszawskiej,
• reaktywację nieczynnych linii kolejowych (Radom-Drzewica, Siedlce-Sokołów Podlaski, Siedlce-Czeremcha, Sierpc-Płock-Kutno),
• zwiększenie liczby uruchamianych pociągów na liniach peryferyjnych,
• uruchomienie osobowych pociągów przyspieszonych na odcinkach Warszawa-Działdowo, Warszawa-Siedlce, Warszawa-Łowicz, Warszawa-Skierniewice, Warszawa-Dęblin, Warszawa-Radom, Warszawa-Małkinia i Warszawa-Ostrołęka,
• wprowadzenie bezpośrednich połączeń Warszawy ze stolicami ościennych
województw, obsługiwanych składami typu „push-pull”.
Ponadto zostanie usprawniony i ułatwiony dostęp do transportu kolejowego za sprawą wprowadzenia systemu parkingów typu Parkuj i Jedź przy stacjach kolejowych oraz skorelowania kursów pociągów ze środkami transportu
samochodowego.
Realizacja wymienionych wyżej przedsięwzięć inwestycyjnych spowoduje, że system transportowy Mazowsza będzie odpowiadał standardom europejskim, a jednocześnie będzie najnowocześniejszy w Polsce.
W aspekcie transportowym nakłady poniesione na rozwój transportu kolejowego na Mazowszu przyczynią się do zaspokojenia znacznej części popytu ludności województwa mazowieckiego na przewozy do pracy, do szkół
i uczelni, w celach turystyczno-rekreacyjnych oraz zaspokojenia innych potrzeb życia społecznego.
W aspekcie ogólnoekonomicznym rozwój transportu kolejowego na Mazowszu wpłynie pozytywnie na tworzenie produktu krajowego brutto poprzez wartość dodaną swojej produkcji usługowej.
W aspekcie środowiskowym transport kolejowy o wysokim standardzie
przyczyni się do ochrony i poprawy stanu środowiska naturalnego poprzez
oferowanie bardziej przyjaznych temu środowisku form przewozów pasażerskich, gdyż ludność korzystająca z kolei nie korzysta w tym samym czasie
z bardziej dokuczliwych dla środowiska samochodów prywatnych oraz komunikacji autobusowej.
W aspekcie społecznym rozwój transportu kolejowego przyczyni się do
stworzenia i utrzymywania stabilnych miejsc pracy z odpowiednim pozio37
mem świadczeń socjalnych dla pracowników. Będzie źródłem utrzymania dla
tych pracowników i ich rodzin, a także miejscem realizacji zawodowej i uzyskiwania wysokich kwalifikacji zawodowych.
Wszystkie działania podejmowane w zakresie transportu kolejowego będą
ukierunkowane na zaspokajanie oczekiwań klienta i jego bezpieczeństwo
podczas korzystania z usług kolejowych.
Należy zrobić wszystko, aby transport kolejowy na Mazowszu kojarzył się
pasażerom wyłącznie z określeniami: profesjonalizm, punktualność, szybkość,
bezpieczeństwo, wygoda, estetyka, uprzejma i życzliwa obsługa.
Drogi
Jesteśmy przekonani, że opisywany wyżej pakt drogowy przyniesie
zdecydowane przyśpieszenie rozwoju infrastruktury drogowej na Mazowszu.
Centralne położenie Mazowsza w europejskim i krajowym systemie
transportowym przesądza o pierwszoplanowym znaczeniu transportu, jako
głównego czynnika rozwoju. Przez nasze województwo przebiegają trzy ciągi komunikacyjne o znaczeniu międzynarodowym. Są to europejskie korytarze
transportowe:
• Helsinki – Tallin – Kowno – Warszawa (Via Baltica), z odgałęzieniami
Ryga – Kaliningrad – Gdańsk,
• Berlin – Warszawa – Mińsk – Moskwa,
• Gdańsk – Warszawa – Katowice – Żylina (z odgałęzieniami).
Główny układ komunikacyjny, poza trasami międzynarodowymi, stanowi
20 dróg krajowych, w tym drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne. Większość z nich wymaga przebudowy i dostosowania parametrów technicznych
do aktualnego natężenia ruchu. Niesprawność powiązań transportu publicznego w obszarze aglomeracji i brak szybkich połączeń w komunikacji publicznej powoduje ograniczanie dostępności i atrakcyjności metropolii (korki,
blokady ulic). W związku z przesunięciem na wschód granic Unii Europejskiej wzrasta znaczenie korytarzy transportowych. Warszawa w nowym układzie będzie tzw. bramą wjazdową od strony wschodniej UE. Niewystarczająca przepustowość sieci drogowej i kolejowej oraz zły stan techniczny systemu
powoduje słabą dostępność Warszawy, która jest przecież jednym z największych węzłów transportowych Polski.
Podstawowy układ drogowy Mazowsza tworzy promienista, historycznie
ukształtowana sieć zbiegająca się w Warszawie, co zapewnia względnie dobrą
38
dostępność stolicy z krańców regionu. Sieć drogową na obszarze województwa tworzy 28 824 km (dane z 2004 r.) dróg o nawierzchni twardej.
Sieć dróg wojewódzkich tworzą odcinki o łącznej długości 2 816 km, co
stanowi ok. 6% ogólnej długości dróg publicznych w województwie. Centralne położenie województwa mazowieckiego oraz dynamiczny rozwój Warszawy powodują znacznie większe natężenie ruchu niż w innych regionach
kraju, co skutkuje ich szybszą degradacją. Drogi wojewódzkie cechuje zróżnicowany stan techniczny, zadowalający w ok. 25% sieci i bardzo zły w ok.
50%. Prawie 30% dróg nie posiada normatywnych parametrów szerokości
i nośności minimalnej. Tranzytowe położenie województwa mazowieckiego
w systemie transportowym Polski i fakt zbiegania się w regionie (w tym przede wszystkim na obszarze aglomeracji warszawskiej) głównych ciągów komunikacyjnych, łączących stolicę z innymi regionami kraju i Europy, wpływa na
intensyfikację przewozów. W ciągu 5 ostatnich lat natężenie ruchu na drogach
krajowych w Polsce wzrosło o 18%. W województwie mazowieckim po każdej z dróg jeździ średnio 9,2 tys. samochodów, ale po drogach międzynarodowych aż 18 tysięcy.
Do głównych problemów w zakresie infrastruktury transportowej należy
zaliczyć:
• brak autostrad i sieci dróg ekspresowych,
• zły stan techniczny sieci dróg, niedostosowany do wzrastającego ruchu
pojazdów, nieodpowiadający standardom UE (brak skrzyżowań bezkolizyjnych, wiaduktów),
• brak połączeń obwodowych do prowadzenia ruchu tranzytowego (m.in.
dróg szybkiego ruchu w stolicy i jej okolicach),
• brak przebudowy linii kolejowych, zły stan techniczny infrastruktury
kolejowej, niska jakość i atrakcyjność kolei podmiejskich i regionalnych
(długi czas podróży, przeludnione wagony, fatalna jakość taboru, brak parkingów przy stacjach kolejowych, brak wystarczającej ilości skrzyżowań
dwupoziomowych z drogami publicznymi),
• spadek udziału pasażerskiego transportu kolejowego w transporcie ogółem oraz trudności w jego funkcjonowaniu.
Planowane działania
Niedofinansowanie w dziedzinie infrastruktury komunikacyjnej
wpływa na pogorszenie się stanu technicznego dróg, co z kolei jest istotnym
czynnikiem ograniczającym rozwój Mazowsza. Połączenie wszystkich części
regionu sprawnym systemem komunikacyjnym oraz usprawnienie powią39
zań transportowych ważnych dla regionów sąsiednich i systemu krajowego
wpłynie niewątpliwie na wzrost atrakcyjności obszarów pozamiejskich. Podejmowane będą działania w celu usunięcia niedrożności oraz niskiej przepustowości i jakości istniejącej sieci drogowej, modernizacji sieci kolejowej
oraz rozwoju transportu lotniczego w ramach wymienionych poniżej strategii
rozwoju Mazowsza:
• podnoszenie standardów technicznych połączeń obwodowych w regionach:
– tzw. Wielka Obwodnica Mazowsza w paśmie ośrodków subregionalnych
(Płock, Ciechanów, Ostrołęka, Siedlce, Radom), tworzona przez drogi
krajowe nr 60, nr 63, nr 12 oraz odcinki dróg wojewódzkich nr 627, nr
544, nr 617;
– tzw. Duża Obwodnica Warszawy w paśmie ośrodków miejskich (Sochaczew, Grójec, Góra Kalwaria, Mińsk Mazowiecki, Wyszków, Wyszogród), tworzona przez drogi krajowe nr 50 i nr 62;
– tzw. Ekspresowa Obwodnica Okołowarszawska w oparciu o planowane
korytarze Południowej Obwodnicy Warszawy, Trasy Armii Krajowej,
Wschodniej Obwodnicy Warszawy wraz z pozostałymi elementami
warszawskiego węzła drogowego;
• budowa autostrady A-2 oraz rozbudowa dróg krajowych (w celu zwiększenia ich przepustowości) do parametrów dróg ekspresowych (S7, S8,
S10, S12, S17, S19);
• przebudowa pozostałych dróg krajowych (w tym nr 2, nr 9, nr 61, nr 62),
która obejmować będzie m.in. wzmocnienia nawierzchni do nacisku 11,5
t/oś, poszerzenia jezdni z regulacją poboczy (priorytet – uregulowanie
własności pasów drogowych, co w decydujący sposób wpływa na tempo
prac modernizacyjnych i inwestycyjnych), budowę obwodnic miast (m.in.
w ciągach dróg nr 2 – Mińsk Mazowiecki, S7 – Płońsk, Grójec, Radom, nr
9 – Iłża i Skaryszew, nr 12 – Radom i Zwoleń, nr 50 – Żyrardów, Mszczonów, nr 60 – Raciąż, Ciechanów, nr 61 – Jabłonna, Serock i Pułtusk, nr 79
i 50 – Góra Kalwaria);
• uzupełnianie sieci dróg wojewódzkich, w szczególności tych o największym natężeniu ruchu drogowego, obejmujących między innymi przebudowę dróg nr 719 – z obwodnicami Grodziska Mazowieckiego i Milanówka, nr 579 – z obwodnicami Błonia, Grodziska Mazowieckiego,
przebudowę dróg nr 580, nr 621, nr 631, nr 633, nr 634, nr 636, nr 637,
nr 721, nr 740, nr 801 i modernizację drogi nr 724 z obwodnicami uzdrowiska Konstancin-Jeziorna i Góry Kalwarii, drogi nr 544 z obwodnicą
40
•
•
•
•
•
Mławy, nr 727, nr 747, nr 728, nr 730 i nr 737, budowę trasy Paszkowianki
w południowo-zachodnim paśmie OMW, stanowiącej fragment kształtowanego regionalnego połączenia obwodowego wokół Warszawy;
budowa nowego połączenia Ostrołęki z Wyszkowem przez Pasieki do Turzyna pod Wyszkowem i na południe Mazowsza (poprzez odtworzenie
tzw. Traktu Królewskiego od Grójca do Szydłowca) z wykorzystaniem dróg
powiatowych;
zmiany kategorii istniejących dróg, wynikające z zachodzących zmian
przestrzennych, ekonomicznych i społecznych, w porozumieniu z zarządcami dróg i samorządami;
zwiększenie niewystarczającej obecnie liczby przepraw mostowych, szczególnie przez Wisłę, Bug i Narew (w Warszawie, Płocku, Józefowie, Solcu
n. Wisłą, Maciejowicach, Wyszkowie, Treblince k. Małkini Górnej i Kózkach k. Siemiatycz) oraz przez Bzurę w miejscowości Kamion;
wspomaganie rozwoju regionalnego transportu kolejowego poprzez:
– zwiększenie liczby i atrakcyjności połączeń, zintegrowanie linii magistralnych i lokalnych oraz poprawę jakości przewozów,
– modernizację na obszarze województwa linii kolejowych E20 Kunowice-Warszawa-Terespol, E28 Warszawa-Lublin, E65 WarszawaGdańsk, E75 Warszawa-Zielonka-Kuźnica Białostocka oraz odcinków
Warszawa-Radom (budowa drugiego toru na odcinku Warka-Radom),
Kutno-Płock, Ostrołęka-Tłuszcz, Dęblin-Radom, Radom-Tomaszów
Mazowiecki,
– przedłużenie Centralnej Magistrali Kolejowej o odcinek Korytów-Sochaczew-Płock i dalej śladem istniejących linii w kierunku północnym
do Trójmiasta, aby utworzyć nowe połączenie tranzytowe północ-południe, o dużych prędkościach, pozwalające na obejście węzła warszawskiego, a jednocześnie powiązanie Płocka z obszarem aglomeracji,
zapewniające czas podróży w granicach 60 minut;
– włączenie transportu kolejowego w obsługę portów lotniczych, w tym
rozbudowy CMK, i nowego lotniska zlokalizowanego pomiędzy Warszawą a Łodzią;
utworzenie mazowieckiej subregionalnej sieci lotnisk cywilnych, która
stanie się ważnym elementem polityki transportowej Mazowsza (Płock,
Sochaczew-Bielice, Radom-Sadków, Nowe Miasto n/Pilicą); regionalne
porty lotnicze zwiększą mobilność ludności, zaktywizują przyległe tereny
gospodarczo i inwestycyjnie, w zasadniczy sposób wpłyną na rozwój turystyki; ważne znaczenie dla obsługi krajowego i zagranicznego ruchu pasa41
żerskiego i towarowego mieć będzie otwarcie portu lotniczego w Modlinie.
Turystyka
Turystyka daje człowiekowi możliwość podziwiania dzieł Stwórcy, odkrywania piękna ojczyzny i świata, dobrego twórczego wypoczynku, a w naszych czasach jest także szansą na tworzenie nowych miejsc pracy i rozwój
poszczególnych regionów.
Mazowsze jest krainą wyjątkową, obfitującą w zabytki, posiadającą niezwykłą historię, bogatą tradycję, piękne krajobrazy i urocze zakątki. Turystyka stanowi dla wielu rejonów województwa mazowieckiego wyjątkową szansę rozwoju. Sama Warszawa jest bez wątpienia bardzo istotnym punktem odwiedzin
turystów z Polski i zagranicy. Należy nieustannie promować walory turystyczne
stolicy, dbając jednocześnie o rozwój turystyki na całym Mazowszu.
Przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości we władzach Mazowsza będą
wspierać rozwój turystyki na terenie całego województwa. Mamy świadomość, że rozkwit tej branży w naszym regionie uwarunkowany jest nie tylko
działaniami ściśle związanymi z turystyką, ale także wzmocnieniem infrastruktury drogowej, hotelowej, rekreacyjno-sportowej itp. Turyści muszą też
mieć co oglądać, konieczna jest więc dbałość o kulturę, zabytki, środowisko.
Działania ściśle związane z rozwojem turystki chcemy skoncentrować
w Mazowieckiej Regionalnej Organizacji Turystycznej oraz poprzez wspieranie lokalnych inicjatyw i stowarzyszeń. MROT została powołana dzięki
wysiłkom marszałków PiS i w nowej kadencji prowadzić będzie szeroką działalność. Każdy subregion Mazowsza powinien mieć szansę na pokazanie tego,
co jest w nim najpiękniejsze, oryginalne i najbardziej wartościowe.
Najważniejsze zadania w sferze turystyki:
• promocja Mazowsza jako regionu atrakcyjnego turystycznie,
• promocja subregionów Mazowsza i turystycznych produktów regionalnych,
• wykorzystanie walorów przyrodniczych, kuchni regionalnej dla rozwoju
agroturystyki,
• stworzenie oferty weekendowych wyjazdów dla mieszkańców metropolii
warszawskiej,
• rozwój turystyki specjalistycznej (centra konferencyjne, kongresowe, biznesowe współpracujące z branżą turystyczną),
42
• rozwój turystyki aktywnej (rowerowej, pieszej, kajakowej, konnej),
• wspieranie tworzenia na Mazowszu sieci profesjonalnych ścieżek rowerowych (z pełną bazą turystyczną),
• rozbudowa infrastruktury turystycznej (hotele, schroniska, campingi, gastronomia) w oparciu o fundusze unijne i środki własne województwa,
• stała współpraca z gminami, wsparcie finansowe najciekawszych projektów turystycznych i inicjatyw samorządów lokalnych,
• wzmacnianie roli regionalnej organizacji turystycznej jako koordynatora
działań na rzecz rozwoju turystyki.
Wszystkie działania będą koncentrować się na wykorzystaniu walorów
przyrodniczych, krajobrazowych i dziedzictwa kulturowego dla takiego rozwoju turystycznego poszczególnych subregionów Mazowsza, by gospodarka
turystyczna stała się ważnym czynnikiem zmniejszania bezrobocia i gwarantem wszechstronnego rozwoju regionu.
Priorytet: Województwo mazowieckie – region silny tradycją i historią
Inicjatywy promujące Mazowsze w kraju i za granicą:
• budowa Mazowieckiego Systemu Informacji (punkty informacji turystycznej, zlokalizowane w miejscach szczególnie często odwiedzanych
przez turystów – lotniska, dworce kolejowe, drogi krajowe i wojewódzkie na granicy województwa; znaki informacji turystycznej przy drogach
krajowych, gminnych oraz ścieżkach rowerowych; mapy obrazujące szlaki
piesze, rowerowe, konne i kajakowe, mapy drogowe, mapy kompleksów
leśnych, zabytków, muzeów, miejsc pamięci narodowej itp.),
• oświetlenie obiektów zabytkowych, również sakralnych,
• dofinansowanie pielęgnacji zieleni na cmentarzach wpisanych do rejestru
zabytków i wokół obiektów sakralnych wpisanych do rejestru zabytków,
• adaptacja i budowa ścieżek rowerowych, tras do jazdy konnej i spacerów
wokół miejsc pamięci narodowej i najciekawszych zabytków kultury Mazowsza,
• stworzenie ofert dla pasjonatów, hobbystów i grup szczególnie zainteresowanych miejscami największych wydarzeń historycznych (często miejsca
takie porasta trawa, a można organizować tam rekonstrukcje wydarzeń historycznych, które cieszą się dzisiaj ogromnym zainteresowaniem),
• udostępnienie profesjonalnej informacji o imprezach religijnych, kulturalnych, sportowych i innych odbywających się w każdym roku na Mazowszu, z uwzględnieniem imprez cyklicznych i jednorazowych,
43
• przygotowanie oferty spędzania pojedynczych wolnych dni na Mazowszu
(np. dla warszawiaków: koleje mazowieckie, wycieczki rowerowe poza
miasto), wzbogaconej o mapy szczegółowe (oznakowane szlaki, informacja o ciekawych miejscach w mijanych miejscowościach itp.).
Obronność i bezpieczeństwo publiczne
Mazowsze, ze względu na swój potencjał demograficzny, usytuowanie
i lokalizację na jego terenie stolicy kraju, narażone jest na występowanie największej w skali państwa ilości zagrożeń dla życia społecznego i porządku publicznego. Mieszka tu bowiem ponad 5 mln ludzi, krzyżują się główne szlaki
komunikacyjne, a ponadto Mazowsze i Warszawa stanowią dużą atrakcję turystyczną. Zagrożenie patologiami i przestępczością niesie za sobą również występujące na Mazowszu duże bezrobocie (poza Warszawą), fatalny jest stan dróg
i niedoskonałe są zabezpieczenia na wypadek wystąpienia klęsk żywiołowych.
Statystyki policyjne wskazują na stopniową poprawę sytuacji w zakresie
zagrożenia przestępczością na Mazowszu. Komenda Stołeczna Policji odnotowała w pierwszej połowie 2006 r. ogółem 39531 przestępstw, czyli o 10,6%
mniej aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego. A na terenie całego obszaru działania KSP odnotowano spadek przestępczości o ponad 10 % (I poł.
2006 – 57911 przestępstw, I poł. 2005 – 64539 przestępstw).
Również Komenda Wojewódzka Policji odnotowała spadek przestępczości. W okresie od stycznia do maja 2006 r. na terenie KWP stwierdzono
27.751 przestępstw, o 100 mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Jednocześnie obie Komendy wskazują na postęp w zakresie wykrywalności przestępstw o ok. 65%.
Mimo że statystyki policyjne w jednych dziedzinach wykazują spadek przestępczości, (zabójstwa, kradzieże z włamaniem, kradzieże samochodów), to odnotowują wzrost w innych (bójki i pobicia, narkotyki). Należy więc nieustannie
pracować na rzecz poprawy bezpieczeństwa publicznego na Mazowszu.
Program Wyborczy PiS w dziedzinie bezpieczeństwa publicznego na Mazowszu wpisuje się w oczywisty sposób w kampanię PiS Bliżej ludzi. Podstawowym warunkiem realizacji planu poprawy bezpieczeństwa publicznego jest z jednej strony zaktywizowanie społeczności całego Mazowsza na rzecz współpracy
z administracją rządową i samorządową w dziedzinie poprawy bezpieczeństwa,
a drugiej strony wysiłki administracji na rzecz likwidacji najbardziej społecznie
dokuczliwych form przestępczości i zakłóceń porządku publicznego.
44
A jakie są opinie społeczne na temat poczucia bezpieczeństwa? Na podstawie wyników badań ogólnopolskich CBOS z maja 2006r. Poczucie bezpieczeństwa i opinie o przyspieszonym trybie wymiaru sprawiedliwości można stwierdzić,
co następuje:
• 80% badanych uważa miejsce swojego zamieszkania za bezpieczne i spokojne, zaś 20% za niebezpieczne,
• 43% uważa, że Polska jest krajem, w którym żyje się bezpiecznie, 53%, że
krajem, w którym nie żyje się bezpiecznie, zaś 4% badanych nie ma zdania,
• 55% badanych obawia się, że może paść ofiarą przestępstwa; 32% raczej
się nie obawia; 11% nie obawia się wcale, zaś 2% nie ma zdania.
Pomimo spadku liczby przestępstw i wzrostu ich wykrywalności utrzymuje się w społeczeństwie strach przed przestępcami i poczucie, że nasz kraj
nie jest bezpieczny. Co piąty obywatel nie czuje się w swym miejscu zamieszkania bezpiecznie. I to koniecznie należy zmienić. PiS będzie dążyć w swych
działaniach do poprawy cytowanych statystyk, będąc Bliżej ludzi.
Na pierwszy plan wysuwa się konieczność zwalczania przestępczości najbardziej dokuczliwej społecznie, czyli przestępstw przeciwko mieniu, oraz
skuteczniejsze ściganie tych przestępstw (chuligaństwo, wandalizm, alkoholizm, narkotyki, piractwo drogowe, prowadzenie pojazdów po pijanemu).
Program wyborczy PiS na Mazowszu tworzony jest pod kątem wyborów do Sejmiku Mazowieckiego, więc w sposób naturalny musi być spójny z opracowaną przez tenże Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego.
Strategia w podpunkcie 1.7 mówi o Poprawie bezpieczeństwa publicznego, wymieniając 15 niezbędnych do przeprowadzenia działań. A oto główne tezy
Strategii:
1. Jesteśmy za większym niż dotychczas zaangażowaniem samorządu województwa, powiatów i gmin w poprawę stanu bezpieczeństwa na Mazowszu; jest to możliwe i konieczne; podstawowym warunkiem skutecznej
realizacji każdego programu poprawy bezpieczeństwa jest udział w nim
wielu podmiotów z samorządem lokalnym na czele;
2. Będziemy inicjować walkę z narastającymi patologiami społecznymi i niebezpieczeństwami, jakie niosą one ze sobą, m.in. poprzez programy prewencyjne i szkolenia, które będziemy wspierać finansowo;
3. Będziemy wspierać społeczne i policyjne inicjatywy zmierzające do poprawy bezpieczeństwa publicznego na Mazowszu,
45
• zrealizujemy m.in. opracowywany przez KWP Zintegrowany System
Bezpieczeństwa i Zasad Współpracy – Program Bezpieczne Mazowieckie,
wspólny dla wszystkich powiatów, uwzględniający uwarunkowania lokalne, z jasno określonym harmonogramem działań, sposobem i terminem ich realizacji oraz – co najważniejsze i niezbędne – wskazujący
osoby odpowiedzialne za realizację celu i zadań;
• dla poprawy bezpieczeństwa na drogach województwa mazowieckiego zainwestujemy w większą liczbę fotoradarów i masztów do ich
instalacji;
• będziemy wspierać inicjatywę powoływania Powiatowych Rad Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego;
• poprzemy pomysł włączenia policji w proces opiniowania projektów budowy i przebudowy dróg wszystkich rodzajów (również
osiedlowych) w celu stworzenia bezpiecznej infrastruktury drogowej;
• jesteśmy za budową bezpiecznych ciągów komunikacyjnych, obejmujących strefy tzw. ruchu uspokojonego, za wyznaczaniem dróg rowerowych oraz za taką przebudową dróg istniejących, by powstały przy
nich ścieżki rowerowe;
4. Uznajemy za konieczne tworzenie i wspieranie programów mających
na celu zmianę nastawienia społeczeństwa do wiedzy o przestępstwie,
aby człowiek informujący o nim nie czuł się donosicielem i nie był tak
postrzegany przez sąsiadów; warto zastanowić się, czy nie zainwestować
w kampanię reklamową na ten temat, bo budowanie świadomości społeczeństwa na temat możliwych zagrożeń i przeciwdziałania im jest bardzo
ważne;
5. Niezbędne jest dofinansowanie i doposażenie jednostek policji, PSP
i OSP oraz organizowanie szkoleń tematycznych; istnieje potrzeba bardziej racjonalnego i sprawiedliwszego niż do tej pory podziału wsparcia
finansowego i sprzętowego samorządu Mazowsza dla policji, PSP i OSP
pomiędzy subregiony (np. ze statystyk wynika faworyzowanie subregionu
Płockiego, w którym w 2005 r. dla OSP przeznaczono ok. 38% środków
dla wszystkich mazowieckich OSP, a dla regionu radomskiego zaledwie
ok. 11% tej kwoty; w tym samym czasie subregion płocki uzyskał dla PSP
wsparcie w wysokości 22% ogólnej kwoty przeznaczonej dla Mazowsza,
a subregion radomski nieco ponad 4%);
46
6. Konieczne jest podjęcie działań zmierzających do poprawy stanu wałów
przeciwpowodziowych i systemu retencji w województwie, zabezpieczających z jednej strony przed możliwością wystąpienia powodzi, z drugiej
zaś przed skutkami katastrofalnej suszy;
7. Konieczna jest kontrola i dofinansowanie systemu ostrzegania w sytuacjach alarmowych w Warszawie i na Mazowszu (np. zwykłe syreny alarmowe) i przeznaczenie środków na konserwację lub zakupienie nowego
systemu (podczas akcji włączenia syren w dniu 1. sierpnia w Warszawie
nie zadziałała blisko połowa przestarzałych już urządzeń).
Polityka regionalna i fundusze europejskie
Obecnie działają dwa mechanizmy podziału środków z UE, dystrybuowanych za pomocą Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego (ZPORR) oraz Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost
Konkurencyjności Przedsiębiorstw ( SPO-WKP):
1. Dofinansowanie dla podmiotów niekomercyjnych (nieosiągających ze
swojej działalności zysków) wynosi 85% maksymalnej wartości inwestycji
w zależności od programu i sektora, z których ubiegają się o dotacje, bez
względu na lokalizację na terenie kraju;
2. Dofinansowanie dla przedsiębiorców wynosi maksymalnie 50% wartości
inwestycji, natomiast dla realizujących projekty w Warszawie (według klasyfikacji NUTS 22) wynosi maksymalnie 30%.
Proponujemy, aby polityka regionalna na Mazowszu dążyła do zmniejszenia różnic ekonomicznych wewnątrz regionu i różnic społecznych między jego mieszkańcami. Pomoc UE wykorzystywana przez Zarząd Województwa nie będzie polegała na rozdzielaniu już posiadanych zasobów, ale
na generowaniu i tworzeniu nowych, poprzez inwestowanie w lokalny potencjał.
Zadaniem globalnej polityki regionalnej jest wzmocnienie gospodarczej,
społecznej i terytorialnej spójności państw Unii. Zadaniem krajowej polityki regionalnej jest niwelowanie różnic pomiędzy regionami i wewnątrz nich.
Najbardziej jaskrawym przykładem dysproporcji jest województwo mazowieckie – bogata Warszawa i biedne rejony wiejskie.
Nie jest sprawiedliwy system, w którym większość publicznych środków
trafia do obszarów najlepiej rozwiniętych i tym samym najlepiej przygotowa47
nych do ich zagospodarowania. Władze samorządowe województwa muszą
mieć instrumenty, by temu zapobiegać.
Uważamy, że uzależnienie poziomu dofinansowania od zamożności danego obszaru, które obowiązywało w programie dla przedsiębiorców, jest dobre i rzeczywiście umożliwia wyrównanie różnic w rozwoju. Proponujemy
taką metodę udzielania dotacji utrzymać w odniesieniu do przedsiębiorstw
i przyjąć także w odniesieniu do samorządów i innych instytucji publicznych,
ubiegających się o dofinansowanie swoich projektów. Jesteśmy przekonani, że
wnioskodawcy z obszarów najbiedniejszych i niedoinwestowanych powinni
otrzymywać dotacje na obecnym 85% poziomie wartości inwestycji dla projektów niekomercyjnych.
Innowacyjność
W marcu 2000 roku podczas posiedzenia w Lizbonie Rada Europejska
przyjęła dokument określany mianem Strategii Lizbońskiej. Celem przyjętego
na okres 10 lat dokumentu jest uczynienie z Europy najbardziej dynamicznego i konkurencyjnego gospodarczo obszaru na świecie. Środkiem do jego
osiągnięcia ma być maksymalne wykorzystanie innowacyjności, opartej na
szeroko zakrojonych badaniach naukowych, szczególnie w zakresie nowoczesnych technologii.
I choć do tej pory nie udało się osiągnąć założonego celu, nie świadczy
to wcale o błędnym wyborze środka. Obecnie gospodarka oparta na wiedzy
jest głównym motorem rozwoju zarówno w krajach tradycyjnie wysoko rozwiniętych (USA), jak i tych, które rozwój zawdzięczają ostatnim dekadom
(Korea Płd., Tajwan). W praktyce nasz kraj nie ma innej możliwości, jak zdecydowanie postawić na rozwój nowoczesnych technologii, m.in. z uwagi na
przenoszenie sfery produkcyjnej do Azji południowo-wschodniej dla niższych kosztów produkcji w tamtym regionie.
Położone w centrum kraju województwo mazowieckie jest regionem
o największej liczbie mieszkańców, wytwarzającym ponad 20% PKB. Bez
wątpienia należy również do najbardziej atrakcyjnych inwestycyjnie regionów
w Polsce. W Warszawie pracuje około 1/3 jednostek naukowo-badawczych,
co stwarza niebywały potencjał rozwojowy.
W dobiegającej końca kadencji samorządu województwa opracowano dwa
dokumenty bezpośrednio odnoszące się do wspierania sfery nowoczesnych
technologii: e-Strategię Województwa Mazowieckiego i Strategię Rozwoju Woje48
wództwa Mazowieckiego do roku 2020. Przygotowany jest również Program
Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013. Na bazie tych opracowań,
a także przewidzianych tam środków pochodzących z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, Prawo i Sprawiedliwość proponuje tworzenie i dynamiczny rozwój sieci współpracy w zakresie innowacji pomiędzy jednostkami
badawczo rozwojowymi, przedsiębiorstwami, szkołami wyższymi i instytutami naukowymi oraz innymi podmiotami, które przyczyniają się do transferów nowych technologii.
Dzięki pomocy Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. przygotowywane jest
również szerokie wsparcie dla tworzenia parków przemysłowo-technologicznych, inkubatorów przedsiębiorczości, centrów transferów nowych technologii, a przede wszystkim innowacyjnych klastrów, wzorem słynnej Doliny
Krzemowej w USA. Bowiem takie inicjatywy wymuszają powstawanie bezpośrednich powiązań pomiędzy zainteresowanymi przedsiębiorstwami i sferą
nauki oraz uczą mobilności.
Inicjatywy te, otrzymujące jednoczesne wsparcie logistyczne i finansowe ze
strony samorządu województwa i jego jednostek, mają realną szansę na wprowadzenie polskiego potencjału naukowo-technicznego oraz produkcyjnego na
rynek nowoczesnych technologii i to w całkiem bliskiej perspektywie.
Nie bez znaczenia również będzie fakt stworzenia z prawdziwego zdarzenia Punktów Obsługi Inwestora, oferujących poza wysoko wykwalifikowaną,
kompetentną i specjalistycznie przeszkoloną kadrą, również szerokie wsparcie
dla przedsiębiorstw poszukujących w naszym województwie partnerów biznesowych i kooperantów.
Promocja regionu
1. Kapitał inwestycyjny, w tym także kapitał zagraniczny, jest pierwszym warunkiem zapewnienia rozwoju ekonomicznego Polski. Inwestycje bezpośrednie generują najszybciej i najefektywniej wzrost wskaźników ekonomicznych, ale nade wszystko są impulsem dla wzrostu liczby miejsc pracy,
poprawy warunków socjalnych, a tym samym warunków życia.
2. Największym problemem podmiotów promujących Polskę za granicą jest
wciąż brak szeroko zakrojonych i intensywnych działań, których efektem
jest identyfikacja Polski jako najlepszego miejsca do inwestowania. Musimy wyeliminować możliwość negatywnych skojarzeń i brak poczucia
bezpieczeństwa wśród potencjalnych inwestorów zagranicznych. W szcze49
3.
4.
5.
6.
gólności sytuacja ta dotyczy regionów zaniedbanych i opóźnionych w rozwoju gospodarczym.
Mazowsze jako region posiadający największy potencjał rozwojowy i jednocześnie rozwijający się najbardziej dynamicznie potrzebuje spójnej, jednolitej i przemyślanej strategii promocji wśród inwestorów zagranicznych.
Strategia promocji inwestycyjnej powinna określać jasno kierunek działań,
państwa najbardziej zainteresowane inwestowaniem w Polsce oraz narzędzia i zasoby, które należy zastosować do osiągnięcia celu strategii, jakim
jest zapewnienie znaczącego wzrostu inwestycji na terenie całego województwa mazowieckiego, a nie tylko Warszawy i jej okolic.
Ważne jest, aby województwo mazowieckie postrzegane było jako region
szans nie tylko przez inwestorów zagranicznych, ale przede wszystkim
przez samych mieszkańców, którzy w efekcie przestaną myśleć o emigracji
za granicę jako o jedynym sposobie utrzymania rodziny. Stąd też promocja
Mazowsza jako najlepszego miejsca do inwestowania powinna być realizowana także na miejscu w formie jasnego komunikatu dla mieszkańców:
Mazowsze jest regionem silnym, dającym nieograniczone możliwości,
spełniającym oczekiwania Polaków na uczciwą pracę i godną płacę.
Nie wystarczy stworzyć strategię promocji i przystąpić do jej realizacji.
Należy sprawdzić, czy zaprojektowane metody i narzędzia są skuteczne.
Dlatego wszelkie poczynania władz województwa i innych podmiotów,
realizujących to zadanie, powinny być stale monitorowane pod kątem
efektywności i wpływu na wzrost inwestycji na Mazowszu.
50
Uwarunkowania realizacji
celów Samorządowego
Programu PiS Rozwoju
Województwa Mazowieckiego
I
ntegralną częścią programu wyborczego PIS są materiały programowe na wybory samorządowe 12. listopada w Warszawie Priorytety Kazimierza Marcinkiewicza dla Warszawy, dostępne na stronie www.pis.org.pl.
Warszawa i jej sukcesy gospodarcze są nierozerwalnie związane z sukcesami Mazowsza. Dlatego jesteśmy przeciwni wyłączeniu stolicy z województwa
mazowieckiego. Jedynie dochody własne samorządu mazowieckiego, osiągane na terenie Warszawy, gwarantują stały rozwój regionu.
Jesteśmy przekonani, że sukces radnych, którzy będą pracować w Klubie
Sejmikowym PIS, jest ściśle związany z osiągnięciami rządu premiera Jarosława Kaczyńskiego. Ewentualny udział w zarządzie województwa partii i klubów odrzucających współpracę z rządem może potęgować chaos i odwlekanie ważnych decyzji. Przed Mazowszem stoi szansa dobrego wykorzystania
środków pomocowych UE i dobrego wzrostu gospodarczego. Dodatkowym
atutem będzie zwycięstwo Kazimierza Marcinkiewicza w wyborach w Warszawie.
Od wszystkich dorosłych mieszkańców Mazowsza zależy, czy 12. listopada 2006 roku skorzystamy z szansy na dynamiczny rozwój naszego województwa.
51
Samorządowy Program PiS Rozwoju Województwa opracował Samorządowy
Zespół Programowy, powołany przez Klub Parlamentarny „Prawo i Sprawiedliwość” i Zarząd Główny Partii „Prawo i Sprawiedliwość”, w skład którego
weszli przedstawiciele parlamentu, administracji rządowej i samorządowej
w województwach, a także przedstawiciele instytucji i organizacji społecznogospodarczych.
Przy opracowaniu Programu wykorzystano materiały przygotowane przez
Rząd RP, a także władze samorządowe poszczególnych województw.
WYDAWCA:
KOMITET WYBORCZY
Prawo i Sprawiedliwość
ul. Nowogrodzka 84/86, 02-018 Warszawa
tel. (+48) 22 6215035, faks (+48) 22 6216767
www.pis.org.pl

Program Samorządowy - Prawo i Sprawiedliwość

Transkrypt

Podobne dokumenty

wzór tabeli

CBI Pro-Akademia / Projekty / Naukowcy dla gospodarki Mazowsza

Informacja

PROGRAM_1 Konferencji_Sirmaplus_10.01

Przyspieszenie wzrostu konkurencyjności województwa

plakat

województwo mazowieckie - Forum Rozwoju Mazowsza