99. Księstwo Warszawskie-int.

Księstwo Warszawskie
1. Ziemie Rzeczypospolitej po III rozbiorze
Zabór rosyjski
 Ziemie podzielno na gubernie, zarządzanie przez
carskich urzędników
 Za czasów Katarzyny represje
 Za czasów Pawła I i Aleksandra I stopniowe
złagodzenie (zwolnienie z więzienia m.in. Kościuszki,
mianowanie Adama Czartoryskiego kuratorem
wileńskiego ośrodka szkolnego, 1803 r. ponowne otwarcie
uniwersytetu w Wilnie)
Zabór pruski
 Pomorze to Prusy Zachodnie, Wielkopolska i
Mazowsze z Warszawą jako Prusy Południowe, ziemie
na wschód od Wisły to Prusy Nowowschodnie, cz. woj.
Krakowskiego to Nowy Śląsk
 Władza policyjna, wojskowa i skarbowa pełniły w
departamentach urzędy, zwane kamerami
 Germanizacja i kolonizacja
Zabór austriacki
 Teraz to teren Królestwa Galicji i Lodomerii
 Podzielone na cyrkuły, zarządzane przez gubernatora i
starostów
 Germanizacja Uniwersytetu Jagiellońskiego, kontrola
policyjna oraz cenzura
2. Powstanie Księstwa Warszawskiego


Zwycięstwa Napoleona dają Polakom nadzieję na
odrodzenie państwa, mimo dość chłodnego stosunku
Bonapartego do tego pomysłu (odezwa Napoleona
„Zobaczę, czy Polacy godni są być narodem”)
Jednak, gdy Napoleon był w Berlinie w Wielkopolsce
powstawały oddziały partyzanckie atakujące urzędy



W listopadzie 1806 r. Francuzi weszli do Warszawy i
stworzyli w styczniu 1807 r. Komisję Rządzącą –
tymczasowy rząd państwa polskiego; na czele
Stanisław Małachowski i książę Józef Poniatowski
Zadanie polegało na organizowaniu wojska i zaopatrzenia
dla armii francuskiej
Zebrano ok. 30 tys.; walczono o Pomorze i Gdańsk
Pokój w Tylży lipiec 1807 r.





Księstwo Warszawskie obejmowano ziemie z II i
III zaboru pruskiego
do Księstwa przyłączono także Bydgoszcz i Toruń
2,6 mln mieszkańców
104 tys. km kw.
Podzielono na 6 departamentów
3. Ustrój Księstwa

22 lipca 1807 Napoleon oktrojował konstytucję Księstwa
W-wskiego







zniesienie podziału stanowego;
zasada równości wszystkich obywateli wobec prawa;
zniesienie poddaństwa osobistego chłopów
monarchia dziedziczna; tron dla saskiej dynastii Wettinów;
władcą Księstwa został Fryderyk August I, wnuk króla
polskiego Augusta III
król posiada pełnię władzy wykonawczej i inicjatywę
ustawodawczą, a także prawo sankcji, czyli zatwierdzania
ustaw sejmowych
dawne sądownictwo stanowe zostało zastąpione przez
jednolite sądownictwo dla wszystkich obywateli
obowiązywał Kodeks Napoleona
4. Dekret grudniowy




wszelka własność ziemska należy do pana, w tym
również własność ruchoma (narzędzia i inwentarz), a
chłopi są jedynie jej dzierżawcami
utrzymanie pańszczyzny; świadczenia miały być
określane w dwustronnych umowach
rejestrowanych przez notariuszy
umowa pan-chłop mogła być rozwiązana przez
pana za rocznym wypowiedzeniem, co w praktyce
pozwalało dziedzicom na usuwanie chłopów z ziemi
„Dekret ściągał chłopom kajdany wraz z butami”
„Plusy dodatnie i plusy ujemne” Księstwa




Odrodzenie polskiego
szkolnictwa; założono
uczelnie zawodowe – Szkołę
Prawa i Szkołę Lekarską
Rozwój badań historycznych
i filologicznych; Towarzystwo
Przyjaciół Nauk S. Staszica
Odrodzenie teatru dyr.
Bogusławskiego
….



Mobilizacja rekrutów
Obciążenia ekonomiczne;
gospodarka wojenna
zadłużenie wobec Francji
(„sumy bajońskie” 21 mln
franków) – kryzys na wsi i w
miastach
….
5. Wojna z Austrią

Austria, wykorzystując zaangażowanie wojsk
francuskich w walki w Hiszpanii (gdzie królem był
brat Napoleona, Józef), zawiązuje V koalicję
antyfrancuską (Austria, Anglia, Hiszpania, Portugalia)






19-23 IV 1809 – porażki wojsk austriackich w Bawarii
14 IV 1809 wojska austriackie przekraczają
granicę Księstwa Warszawskiego;
19 IV bitwa pod Raszynem - zwycięstwo księcia
Józefa Poniatowskiego
kapitulacja Warszawy po przybyciu posiłków
austriackich
wyprawa księcia Poniatowskiego do Galicji zajęcie Lublina, Zamościa, Sandomierza
6 VII armia Napoleona zwycięża Austriaków pod
Wagram
Traktat w Schonbrunn 1809r.

Powiększenie Księstwa o departamenty: krakowski,
lubelski, radomski i siedlecki
6. Okupacja Księstwa Warszawskiego




1812 r. Napoleon ogłosił rozpoczęcie „drugiej wojny
polskiej”
W Warszawie zawiązana Konfederacja Generalna
proklamowała przywrócenie Królestwa Polskiego
Ale w Rosji trochę przymroziło, więc Bonaparte wraca, a
Polacy jako jedyni wierni do końca
W lutym 1813 r. rozpoczęła się okupacja rosyjska;
mimo tego oddziały polskie walczyły u boku cesarza
Francuzów