Wiadomości gospodarcze z Litwy Nr 26/2015

Wiadomości gospodarcze z Litwy Nr
26/2015
2015-07-16 14:44:05
2
MAKROEKONOMIA Sejm przedłuża ulgowy VAT na ogrzewanie Jak i przewidywano, litewski Sejm przedłużył okres
obowiązywania ulgowej 9 % stawki podatku VAT na ogrzewanie do końca 2016 r. Ulgowa stawka obowiązywała
do 1 lipca br. Wcześniej identyczną...
MAKROEKONOMIA
Sejm przedłuża ulgowy VAT na ogrzewanie
Jak i przewidywano, litewski Sejm przedłużył okres obowiązywania ulgowej 9 % stawki podatku VAT na
ogrzewanie do końca 2016 r. Ulgowa stawka obowiązywała do 1 lipca br. Wcześniej identyczną decyzję podjął
rząd. Po decyzji Sejmu rząd powinien znaleźć środki na zrekompensowanie utraconych przychodów budżetowych
– 20 mln EUR w bieżącym roku. (Lietuvos rytas, 01.07.2015)
Rosną obroty handlu detalicznego
Obroty handlu detalicznego, z wyjątkiem przedsiębiorstw handlu i naprawy środków transportu oraz
przedsiębiorstw świadczących usługi gastronomiczne, w ciągu pierwszych 5 miesięcy br. wyniosły 3,404 mld
EUR. Jest to o 3,6 % więcej niż w identycznym okresie poprzedniego roku. Obroty spółek hurtowego i
detalicznego handlu oraz naprawy środków transportu w ciągu roku zwiększyły się o 5,4 % i wyniosły 985,5 mln
EUR. Natomiast obroty spółek świadczących usługi gastronomiczne zwiększyły się o 4,2 %, do 189,4 mln EUR.
(Lietuvos rytas, 30.06.2015)
Ceny w litach jeszcze pozostaną
Dzień 30 czerwca był ostatnim dniem, gdy handlowcy byli zobowiązani do podawania cen w litach i euro. Jednak
handlowcy nie zamierzają na razie wyrzekać się byłej waluty. Według Laurynasa Vilimasa, dyrektora zrzeszenia
przedsiębiorstw handlowych, większość handlowców zamierza podawać ceny w obu walutach do końca roku.
„Handlowcy uwzględniają oczekiwania klientów” – powiedział L. Vilimas. Dodał, że wydłużenie okresu podawania
cen w dwu walutach do końca roku nie jest skomplikowane. Możliwie, że ceny najmniej popularnych towarów w
tym okresie będą podawane tylko w euro, a ceny najbardziej popularnych – w obu walutach. W opinii L. Vilimasa,
wymiana etykiet może być skomplikowanym i drogim procesem, dlatego handlowcy będą je wymieniali
stopniowo, razem z wprowadzaniem nowego asortymentu. (Lietuvos rytas, 30.06.2015)
ENERGETYKA
Milionowe inwestycje „Litgrid”
Spółka energetyczna „Litgrid” w ciągu dziesięciu lat – do 2024 r. – zamierza zainwestować 870 mln EUR w
budowę nowych sieci oraz ich integrację z systemem europejskim. Spółka prognozuje, że popyt na energię
elektryczną każdego roku będzie się zwiększał o 2,6 % i w 2024 r. zużycie energii w kraju wyniesie 13,9 TWh.
(Lietuvos rytas, 03.07.2015)
„Statoil” wybrał litewską spółkę na partnera
Litewska spółka handlu gazem „Litgas” oraz norweski koncern „Statoil” podpisały list intencyjny w sprawie
powołania wspólnej spółki. Nowa spółka, która powinna powstać do końca roku, będzie dostarczała gaz LNG dla
innych portów oraz indywidualnych klientów w regionie Bałtyku. W opinii prezesa „Litgas” Dominykasa Tučkusa,
3
przyszłą spółkę interesują trzy obszary działalności: sektor żeglugowy; małe terminale LNG, które są obecnie
budowane lub już powstały nad Bałtykiem oraz naziemne wykorzystanie gazu LNG w izolowanych regionach, nie
posiadających gazociągów. Dzięki nowej spółce Litwa uzyska dodatkowe przychody z podatków, poza tym
zmniejszą się koszty utrzymania terminalu LNG. Przedstawiciel „Statoilu” stwierdził, że spółka swą działalność
powinna rozpocząć w 2017 r., gdy „Klaipėdos nafta“ wybuduje stację rozdzielczą gazu LNG. „Statoil” wybrał
litewską spółkę, gdyż, sprzedając gaz poprzez terminal LNG w Kłajpedzie dla producentów energii elektrycznej i
cieplnej, jest ona bardziej elastyczna – może kupić nieco więcej gazu i sprzedać go na małym rynku. Wspólna
spółka wydzierżawi lub kupi statek dystrybucji LNG o pojemności 5 – 7 tys. m3. (Lietuvos rytas, 03.07.2015)
PRZEMYSŁ, HANDEL
Nowe wymogi wobec opakowań wyrobów tytoniowych
Sejm uchwalił nowelizację ustawy o kontroli wyrobów tytoniowych, zgodnie z którą na opakowaniach wyrobów
tytoniowych trzeba będzie zamieścić o wiele więcej informacji o negatywnych skutkach palenia. Po wejściu
nowelizacji w życie, na opakowaniach wyrobów tytoniowych będą umieszczane zatwierdzone w UE kolorowe
zdjęcia o możliwych negatywnych skutkach palenia oraz skutkach używania wyrobów tytoniowych. Także prawie
dwukrotnie zostanie zwiększona powierzchnia ogólnego komunikatu informacyjnego o szkodzie dla zdrowia, np.
„Palenie zabija – rzuć palenie natychmiast”. Kombinowane ostrzeżenia powinny być umieszczone na przedniej i
tylnej części paczki oraz zewnętrznego opakowania wyrobów tytoniowych oraz powinny zakrywać 65 %
powierzchni tych opakowań. Aby palacze nie sądzili, że papierosy zawierające mniej szkodliwych substancji są
mniej szkodliwe, postanowiono zabronić podawania informacji o zawartości nikotyny, smoły i innych substancji w
wyrobach tytoniowych. Zgodnie z nowelizacją zostanie zabroniony import wyrobów zawierających kofeinę,
taurynę i inne dodatki. Projekt nowelizacji został oparty na nowej dyrektywie tytoniowej UE. Nowelizacja wejdzie
w życie od 20 maja 2016 r. (Lietuvos rytas, 01.07.2015)
ROLNICTWO
Minister rolnictwa oskarża przetwórców mleka
Virginija Baltraitienė, minister rolnictwa Litwy, oskarżyła przetwórców mleka, że dążą do zniszczenia litewskiego
sektora mleka. „Widzimy, że przetwórcy specjalnie chcą zniszczyć i spółdzielczość, i wreszcie sam sektor mleka.
Wszyscy widzimy, że specjalnie nie są zawierane umowy. Dla jednej grupy producentów, którzy się kooperują,
sądzę, sztucznie jest zmniejszana cena.” – powiedziała minister. Wg niej wpływ na to może mieć niedawno
uchwalona w Sejmie ustawa o regulacji rynku mleczarskiego. Przewiduje ona, że podmioty skupujące mleko
powinni skupić całą jego ilość w oparciu o umowy kupna – sprzedaży, a odchylenie może wynosić do 10 %.
„Przed uchwaleniem ustawy negocjowano ze spółdzielniami, że ich mleko zostanie kupione. Już miały być
podpisane umowy na rok. Rozpoczęto negocjacje, ale teraz widzę, że nie zawierają umów, gdyż ustawa
przewiduje, że powinni skupić całą ilość mleka. Poza tym usłyszeliśmy, że zakłady nie mają mocy produkcyjnych,
gdyż mleka jest pełno.” – mówiła V. Baltraitienė. Dyrektor jednej ze spółdzielni, która długoterminowe umowy z
przetwórcami podpisała jeszcze przed uchwaleniem ustawy stwierdził, że zjawisko dyskryminowania spółdzielni
istnieje, a sytuacja na rynku jest skomplikowana. Prezes jednego z największych zakładów przetwórczych – spółki
„Vilkyškių pieninė” – nie ukrywał, że mleko na razie nie jest kupowane od spółdzielni. Wg niego nadwyżka mleka
na Litwie powstała, gdy zmniejszył się eksport surowca do Polski. „Spółdzielnie, które przed rokiem w podobnym
okresie eksportowały do Polski około 600 ton mleka dziennie, obecnie eksportują około 200 ton, a 400 ton
pozostaje na Litwie. Nadwyżkę trzeba gdzieś przetworzyć, a spółki nie mają takich zdolności.” – stwierdził prezes
zakładu. Przewiduje się, że od następnego roku w życie wejdą jeszcze bardziej restrykcyjne ograniczenia dla
4
przetwórców mleka. Agencja Regulacji Rynku Rolnego i Artykułów Żywnościowych będzie zobowiązana do
analizowania każdej umowy kupna – sprzedaży mleka, jeżeli cena skupu zostanie zmniejszona więcej niż o 3 %.
Natomiast Państwowa Inspekcja Żywności i Weterynarii będzie zobowiązana do obserwowania, czy na
przetworzonych produktach jest podany kraj pochodzenia mleka. (Lietuvos rytas, 03.07.2015)
USŁUGI
UE sfinansuje większość kosztów budowy trasy „Rail Baltica”
Komisja Europejska poinformowała, że proponuje przeznaczyć na realizację projektu „Rail Baltica” w krajach
bałtyckich maksymalną kwotę wsparcia, którą może sfinansować UE – 442 mln EUR. Jest to 82 % kwoty, o którą
na pierwszym etapie ubiegała się wspólna spółka krajów bałtyckich „RB Rail AS”. Dodatkowo 106 mln EUR KE
proponuje przeznaczyć na podstawie wniosku spółki kolejowej „Lietuvos geležinkeliai” na budowę brakujących
połączeń infrastruktury kolejowej o europejskim rozstawie torów na trasie od granicy polsko – litewskiej do
Kowna oraz na przygotowanie się do budowy europejskich torów na trasie od Kowna do Łotwy. Na razie KE nie
zaproponowała dofinansowania na budowę sygnalizacji na trasie „Rail Baltica” od granicy polsko – litewskiej do
Kowna oraz na elektryfikację korytarza transportowego IX B. Jednak jak zaznaczył wiceminister komunikacji,
jesienią br. jest planowany drugi etap składania wniosków, więc będzie okazja do złożenia poprawionych
projektów. (Verslo žinios, 01.07.2015)
Opracowanie
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Wilnie
na podstawie litewskiej prasy ekonomicznej
5