SPAS tresci - Powiat Ostrzeszowski

Transkrypt

Ekspertyza
dotycząca perspektyw rozwoju mechanizmów aktywizacyjnych wraz z elementami analizy ekonomicznej
LINIA KOLEJOWA OSTRZESZÓW – NAMYSŁAKI JAKO ELEMENT LOKALNEJ AKTYWIZACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ
SPIS TREŚCI:
I. WPROWADZENIE .................................................................................................................................................. 3 1. CEL OPRACOWANIA ............................................................................................................................................. 3 2. ZAKRES EKSPERTYZY ......................................................................................................................................... 3 3. WYKORZYSTANE AKTY PRAWNE I OPRACOWANIA ............................................................................................. 4 4. ZAKRES WYKONYWANYCH PRAC ........................................................................................................................ 6 II. DIAGNOZA STANU ................................................................................................................................................ 7 5. TŁO SPOŁECZNO-EKONOMICZNE ........................................................................................................................ 7 5.1. Zebranie i analiza danych bilansowych .............................................................................................................. 7 5.2. Wskazanie podstawowych problemów – definicja zagadnienia interwencji ........................................................... 26 6. ZASOBY PRZESTRZENNE .................................................................................................................................. 26 6.1. Struktura przestrzenna jednostek osadniczych w kontekście problemów społeczno-gospodarczych ....................... 26 6.2. Ważniejsze obiekty zogniskowania aktywności społecznej (miejsca pracy, punkty świadczenia usług, usługi publiczne,
ośrodki kulturalne) ................................................................................................................................................ 28 6.3. Stan zasobów w zakresie obiektów kolejowych i infrastruktury zależnej............................................................... 32 6.4. Analiza własności zasobów stanowiących oś działań aktywizacyjnych ................................................................ 34 7. INFORMACJA KULTUROWA ................................................................................................................................ 34 7.1. Tło historyczne obszaru .................................................................................................................................. 34 7.2. Podstawowe wyznaczniki tożsamości społeczno-kulturowej w kontekście zasobów dziedzictwa w wybranych
jednostkach osadniczych ...................................................................................................................................... 34 7.3. Linia kolejowa i jej znaczenie historyczne ......................................................................................................... 35 III. DEFINICJA PROGRAMU DZIAŁAŃ ...................................................................................................................... 37 8. CELE .................................................................................................................................................................. 37 9. SCENARIUSZE DZIAŁAŃ ORAZ SCENARIUSZ REKOMENDOWANY ..................................................................... 38 9.1. Scenariusz 1 ................................................................................................................................................. 38 9.2. Scenariusz 2 ................................................................................................................................................. 41 9.3. Scenariusz 3 ................................................................................................................................................. 44 9.4. Scenariusz rekomendowany (SR).................................................................................................................... 46 10. WSKAZANIA DOTYCZĄCE ZAGROŻEŃ W REALIZACJI PROGRAMU .................................................................. 52 IV. PROGRAM DZIAŁAŃ .......................................................................................................................................... 54 11. OMÓWIENIE ZAŁOŻEŃ PROGRAMU DZIAŁAŃ ................................................................................................... 54 11.1. Program działań – etap przygotowawczy ........................................................................................................ 55 11.2. Program działań – zasadniczy (właściwy) etap realizacji, część pierwsza .......................................................... 57 11.3. Program działań – zasadniczy (właściwy) etap realizacji, część druga ............................................................... 58 11.4. Program działań – koordynacja, monitoring i interwencje ................................................................................. 59 12. KIERUNKI REALIZACJI REKOMENDOWANEGO PROGRAMU ............................................................................. 59 12.1. Koherencja między programem działań a elementami opracowań dotyczącymi obszaru oddziaływania ................ 60 12.2. Szczegółowe kierunki ogólnoobszarowe......................................................................................................... 64 12.3. Szczegółowe kierunki programowe dla poszczególnych lokalizacji .................................................................... 65 13. WSTĘPNA PROGNOZA DOTYCZĄCA SKUTKÓW FINANSOWYCH PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ........................ 67 13.1. Elementy objęte finansowaniem w ramach programu ...................................................................................... 67 13.2. Analiza nakładów ......................................................................................................................................... 67 2
Ekspertyza
I. WPROWADZENIE
1. CEL OPRACOWANIA
Niniejsza ekspertyza została sporządzona jako opracowanie przygotowujące do realizacji programów
rewitalizacji, aktywizacji społeczno-gospodarczej oraz formułowania szczegółowych zamierzeń związanych z
transformacją przestrzeni tak w ujęciu społecznym jak i w zakresie zagospodarowania powiązanego z kondycją
ekonomiczną. Należy przedmiotową ekspertyzę traktować jako wstępny zestaw analiz i wnioskowania, który
potraktowany może być – z racji ograniczonego zasobu danych na tym etapie opracowania – głównie jako
referencja
Przedmiotem rozważań w ekspertyzie są następujące zagadnienia:
− jaki jest stan środowiska przestrzennego, w tym środowiska społecznego na badanym obszarze i czy
wymaga on działań wspierających,
− jakie są istniejące i potencjalne związki między linią kolejową i badanym stanem przestrzeni tak w ujęciu
społeczno-gospodarczym, jak i zasobów środowiskowych i przestrzennych,
− czy aktywizacja linii kolejowej Ostrzeszów – Namysłaki może być czynnikiem wspierającym aktywizację
społeczno-gospodarczą, jakiego oddziaływania można się po reaktywacji linii spodziewać oraz jakie mogą
być obszar i skala oddziaływania linii kolejowej,
a także w przypadku pozytywnej (częściowo lub całkowicie) odpowiedzi na ostatnie z wymienionych pytań:
− czy reaktywowana linia kolejowa może stanowić czynnik aktywizacyjny samodzielnie,
− jakie składniki powinien posiadać program reaktywacji linii kolejowej, aby mogła ona funkcjonować jako
czynnik aktywizacyjny.
2. ZAKRES EKSPERTYZY
Opracowanie obejmuje znaczącą część obszaru powiatu ostrzeszowskiego, w tym w szczególności
teren trzech gmin położonych wzdłuż dziś nieczynnej linii kolejowej Ostrzeszów – Namysłaki (gminy Ostrzeszów,
Doruchów, Grabów nad Prosną, a ponadto trzy inne gminy powiatu (gmina Mikstat, przez skraj której linia
przebiega, lecz na terenie której nie ma bezpośrednich związków przestrzennych z rzeczoną linią, a także gminy
Kraszewice i Czajków stanowiące ośrodki włączane w ramach planów regionalnych wspólnie z ww. gminami)
oraz jedną gminę Sieroszewice w powiecie ostrowskim (Ostrów Wlkp., krótki, końcowy odcinek linii kolejowej).
Istotne działania początkowe w ramach powziętych analiz dla potrzeb ekspertyzy obejmują wyznaczenie obszaru
oddziaływania (a więc obszaru, na którym pojawić by się mieli bezpośredni beneficjenci
3
Ekspertyza
Przedmiotem rozważań w ekspertyzie są następujące zagadnienia:
3. WYKORZYSTANE AKTY PRAWNE I OPRACOWANIA
1. Ustawa z dnia 28 marca 2003 roku o transporcie kolejowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 roku, Nr 16, poz.
94, ze zmianami z 2007 roku Nr 176, poz. 1238, Nr 191, poz. 1374).
2. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 roku,
Nr 155, poz. 1095, ze zmianami z 2007 roku Nr 180, poz. 1280).
3. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. z 2004 roku, Nr 173, poz. 1808, ze zmianami z 2006 roku Nr 225, poz. 1636).
4. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 roku,
Nr 99, poz. 1001, ze zmianami z 2004 roku Nr 273, poz. 2703, z 2005 roku Nr 64, poz. 565, Nr 94, poz. 788,
Nr 164, poz. 1366, Nr 175, poz. 1462, Nr 267, poz. 2257, z 2006 roku Nr 94, poz. 651, Nr 104, poz. 708 i
poz. 711, Nr 144, poz. 1043, Nr 149, poz. 1074, Nr 158, poz. 1121, Nr 217, poz. 1588, z 2007 roku Nr 89,
poz. 589, Nr 115, poz. 791 i poz. 793, Nr 120, poz. 818, Nr 176, poz. 1243, Nr 180, poz. 1280, Nr 191, poz.
1366, Nr 192, poz. 1378).
5. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 roku o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2005 roku, Nr 169, poz.
1420).
6. Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 roku o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego (Dz. U. z 2005 roku,
Nr 267, poz. 2251, ze zmianami z 2007 roku Nr 23, poz. 136).
7. Ustawa z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 roku, Nr 204, poz.
2086, ze zmianami z 2004 roku Nr 273, poz. 2703, z 2005 roku Nr 163, poz. 1362 i 1364, Nr 169, poz. 1420,
Nr 172, poz. 1440 i 1441, Nr 179, poz. 1486).
8. Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 roku Nr
80, poz. 717, ze zmianami: z 2004 roku Nr 6, poz. 41, Nr 141, poz. 1492, z 2005 roku Nr 113, poz. 954, Nr
130, poz. 1087).
9. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 roku Nr 92, poz. 880, ze zmianami:
z 2005 roku Nr 113, poz. 954, Nr 130, poz. 1087).
10. Ustawa z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 roku Nr
121, poz. 1266).
11. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 roku Nr 162,
poz. 1568, ze zmianami: z 2004 roku Nr 96, poz. 959, Nr 238, poz. 2390).
12. Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 roku, Nr 142, poz.
1591, ze zmianami z 2002 roku Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr
214, poz. 1806, z 2003 roku Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568, z 2004 roku Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz.
4
Ekspertyza
1203, Nr 167, poz. 1759).
13. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 roku, Nr
261, poz. 2603, ze zmianami z 2004 roku Nr 281, poz. 2782, z 2005 roku Nr 130, poz. 1087, Nr 150, poz.
1251).
14. Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 roku, Nr 45, poz. 435).
15. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2006 roku w sprawie niezbędnych elementów analizy
przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (Dz. U. z 2006 roku Nr 125, poz. 866).
16. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 2006 roku w sprawie ryzyk związanych z realizacją
przedsięwzięć w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (Dz. U. z 2006 roku Nr 125, poz. 868).
17. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2007 roku w sprawie programów regionalnych i projektów
lokalnych (Dz. U. z 2007 roku Nr 158, poz. 1108).
18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 roku w sprawie gatunków dziko występujących
roślin objętych ochroną (Dz. U. z 2004 roku Nr 168, poz. 1764).
19. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 roku w sprawie gatunków dziko występujących
grzybów objętych ochroną (Dz. U. z 2004 roku Nr 168, poz. 1765).
20. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 roku w sprawie gatunków dziko
występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. z 2004 roku Nr 220, poz. 2237).
21. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 roku w sprawie rodzajów, typów i podtypów
rezerwatów przyrody (Dz. U. z 2005 roku Nr 60, poz. 533).
22. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 maja 2005 roku w sprawie sporządzania projektu planu
ochrony dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego, dokonywania zmian w tym
planie oraz ochrony zasobów, tworów i składników przyrody (Dz. U. z 2005 roku Nr 94, poz. 794).
23. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 sierpnia 2005 r. w sprawie gatunków lub grup gatunków
zwierząt niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi (Dz. U. z 2005 roku Nr 174, poz. 1455).
24. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia rodzajów siedlisk
przyrodniczych podlegających ochronie (Dz. U. z 2001 roku Nr 92, poz. 1029).
25. Barełkowska, K. i Barełkowski, R.: 2005, EcoMEM: Evaluating the architectural environment in planning
procedures, w R. Barełkowski (red.), The Incalculability of architecture <Nieobliczalność architektury >,
Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań, s. 23-29
26. Barełkowski, R.: 2006, Integracja zamierzeń planistycznych i projektowych w kreacji przestrzeni wiejskiej.
Aspekty metodyczne i praktyczne, w W. Czarnecki i D. Korolczuk (red.), Odnowa Polskiej Wsi, Wydział
Architektury Politechniki Białostockiej, Białystok, s. 49-55
27. Dziergwa, R.: Grabowska "toczka", materiał własny autora (R.D.).
28. Majewski, J., Fularz, A.: 2002, Kolej Wzgórz Ostrzeszowskich: Ostrzeszów – Namysłaki. Koncepcja
marketingowa reaktywacji linii, Instytut Rozwoju i Promocji Kolei, Warszawa.
29. Tomala, J.: 2005, Budownictwo obronne powiatu ostrzeszowskiego w średniowieczu i czasach nowożytnych,
5
Ekspertyza
Wydawnictwo Edytor, Kalisz.
30. Zawada, K.: materiały dokumentacyjne dotyczące układów torowisk w Grabowie nad Prosną, Bukownicy,
przekrojów torowisk oraz układu stacji Ostrzeszów.
31. Praca zbiorowa: 2002, Strategia rozwoju Gminy Sieroszewice na lata 2000-2010, Rada Gminy Sieroszewice,
Sieroszewice.
32. Praca zbiorowa: 2004, Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Grabów nad Prosną, Rada Miejska Grabowa
nad Prosną, Grabów nad Prosną.
33. Praca zbiorowa: 2006, Gminna strategia rozwiązywania problemów społecznychna lata 2006-2013, Rada
Miejska Grabowa nad Prosną, Grabów nad Prosną.
34. Praca zbiorowa: 2004, Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Mikstat, Rada Miasta i Gminy Mikstat,
Mikstat.
35. Praca zbiorowa: 2006, Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Ostrzeszów na lata 2006-2015, Rada
Miejska w Ostrzeszowie, Ostrzeszów.
36. Praca zbiorowa: 2006, Strategia promocji Miasta i Gminy Ostrzeszów na lata 2006-2015, Rada Miejska w
Ostrzeszowie, Ostrzeszów.
37. Praca zbiorowa: 2006, Strategia rozwoju Miasta i Gminy Ostrzeszów na lata 2006-2015, Rada Miejska w
Ostrzeszowie, Ostrzeszów.
38. Praca zbiorowa: 2006, Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Ostrzeszowskiego na lata 2006-2013, Rada
Powiatu Ostrzeszowskiego, Ostrzeszów.
39. Praca zbiorowa: 2006, Zintegrowana strategia rozwoju obszarów wiejskich na lata 2006-2013 dla obszaru
Wzgórza Ostrzeszowskie i Dolina Grabowska, Ostrzeszowska Lokalna Grupa Działania, Ostrzeszów.
40. Mapa topograficzna w skali 1:50 000.
4. ZAKRES WYKONYWANYCH PRAC
W celu sporządzenia ekspertyzy przeprowadzono następujące prace:
− - zaznajomiono się z opracowaniami i dokumentami stanowiącymi podstawę sporządzenia niniejszej
ekspertyzy,
− - zaznajomiono się z danymi fizjograficznymi oraz innymi dostępnymi opracowaniami obejmującymi
obszar opracowania,
− - przeprowadzono szczegółowe wizje obszaru objętego ekspertyzą, to jest obszar linii kolejowej
Ostrzeszów – Namysłaki oraz obszar jej oddziaływania.
6
Ekspertyza
II. DIAGNOZA STANU
5. TŁO SPOŁECZNO-EKONOMICZNE
Opracowanie obejmuje znaczącą część obszaru powiatu ostrzeszowskiego, w tym w szczególności
teren trzech gmin położonych wzdłuż dziś nieczynnej linii kolejowej Ostrzeszów – Namysłaki (gminy Ostrzeszów,
Doruchów, Grabów nad Prosną, a ponadto trzy inne gminy powiatu (gmina Mikstat, przez skraj której linia
przebiega, lecz na terenie której nie ma bezpośrednich związków przestrzennych z rzeczoną linią, a także gminy
Kraszewice i Czajków stanowiące ośrodki włączane w ramach planów regionalnych wspólnie z ww. gminami)
oraz jedną gminę Sieroszewice w powiecie ostrowskim (Ostrów Wlkp., krótki, końcowy odcinek linii kolejowej).
5.1. Zebranie i analiza danych bilansowych
Poniżej zebrano dane uszeregowane według zagadnień demograficznych, społecznych, gospodarczych,
przestrzennych, przyrodniczych oraz innych mających lub mogących mieć znaczny wpływ na reaktywację linii
kolejowej i jej postrzeganie w kontekście oddziaływania społecznego.
5.1.1. DANE DOTYCZĄCE POPULACJI POSZCZEGÓLNYCH JEDNOSTEK ADMINISTRACYJNYCH ORAZ
MIEJSCOWOŚCI
Jak wskazano to już w pkt. 2 opracowanie odnosi się, traktując linię kolejową Ostrzeszów – Namysłaki
jako przestrzenny "szkielet strukturalny", do zróżnicowanych jednostek terytorialnych, a tym samy odpowiada
administracyjnie zakresowi działań wielu jednostek samorządowych.
Zakres administracyjny związany z przebiegiem linii kolejowej określono w tabeli DDD.
Tabela DDD
L.p.
Nazwa stacji kolejowej
Status
Gmina
Powiat
1.
Ostrzeszów
miasto
gmina Ostrzeszów
ostrzeszowski
wieś
gmina Doruchów
ostrzeszowski
siedziba władz gminy
siedziba władz powiatu
2.
Godziętowy
(nazwa PKP – Przytocznica)
3.
Bukownica
wieś
gmina Grabów
ostrzeszowski
4.
Grabów nad Prosną
miasto
gmina Grabów
ostrzeszowski
7
Ekspertyza
5.
brak stacji
przebieg linii przez teren gmina Mikstat
ostrzeszowski
gminy (skraj gminy)
6.
Namysłaki
wieś
gmina Sieroszewice
ostrowski
W poniższej tabeli zestawiono jednostki administracyjne, zarządzające obszarami ujętymi w niniejszym
opracowaniu.
Tabela EEE
L.p.
Siedziba samorządu
Status
Urząd
Podległe
dane adresowe
miejscowości
ujęte w obszarze
odziaływania
1.A.
Ostrzeszów
3018
Starostwo Powiatowe
ujęto niżej na
ul. Zamkowa 31
szczeblu gminnym
63-500 Ostrzeszów
(wszystkie gminy
T: 0-62 7320600
należące do powiatu)
F: 0-62 7320601
Starosta:
mgr Lech Janicki
Przewodniczący Rady:
Adam Mickiewicz
1.B.
Ostrzeszów
3018073
Urząd Miasta i Gminy
Królewskie
ul. Zamkowa 31
Ostrzeszów
63-500 Ostrzeszów
Pustkowie
T: 0-62 7320600
Rogaszyce
F: 0-62 7320601
Rojów
Burmistrz:
dr inż. Stanisław
Wabnic
mgr Edward Skrzypek
2.
Doruchów
3018022
8
Urząd Gminy
Doruchów
ul. Kępińska 13
Godziętowy
63-505 Doruchów
Przytocznica
T: 0-62 7315166
Tokarzew
Wójt:
Wygoda Tokarska
Ekspertyza
Józef Wilkosz
XXX
3.
Grabów nad Prosną
3018033
Bukownica
ul. Kolejowa 8
Chlewo
63-250 Grabów nad Giżyce
Prosną
Grabów nad Prosną
T: 0-62 7305024
Grabów Wójtostwo
F: 0-62 7305050
Huby Bukowieckie
Burmistrz:
Książenie
Edmund Geppert
Marszałki
Przewodnicząca Rady:
Siekierzyn
Grażyna Jaszczyk
Skrzynki
Zawady
4.
Mikstat
3018063
5.
Ostrów
3017
Drożdżyny
ul. Zamkowa 31
Kaliszkowice Kaliskie
63-500 Ostrzeszów
Kaliszkowice
T: 0-62 7320600
Ołobockie
F: 0-62 7320601
Kotłów
Burmistrz:
Mikstat
mgr Bogdan Małecki
Przedborów
Rekienice
Włodzimierz Jarosz
Wywozy
Starostwo Powiatowe
ujęto niżej na
Al. Powstańców Wlkp.
szczeblu gminnym
16
(wszystkie gminy
63-400 Ostrów Wlkp.
należące do powiatu)
T: 0-62 7378400
F: 0-62 7378433
Starosta:
Piotr Walkowski
Adam Mickiewicz
6.
Sieroszewice
3017072
Urząd Gminy
ul. Ostrowska 65
9
Namysłaki
Ekspertyza
63-405 Sieroszewice
T: 0-62 7396089
F: 0-62 7396076
Wójt:
Czesław Berkowski
Arkadiusz Wojtczak
Tabela FFF
L.p.
Jednostka administracyjna lub miejscowość
Liczba mieszkańców
I.
Powiat Ostrzeszowski
54366
źródło: SPMiGO, 2006
1.
Gmina Ostrzeszów (wraz z miastem)
23962, 23350, 23119
źródło:
http://ostrzeszow.nowoczesnagmina.pl,
GUS, 2005, SPMiGO 2006
1.A.
Ostrzeszów – miasto
14843, 14500
źródło:
http://ostrzeszow.nowoczesnagmina.pl,
GUS, 2005
1.B.
Królewskie
w liczbie ludności Rogaszyc
1.C.
Pustkowie
500
źródło: PRL Ostrzeszów dane z 2005
roku
1.D.
Rogaszyce
1309
roku
1.E.
Rojów
660
roku
2.
Gmina Doruchów
5165
źródło: www.polska.gw.pl
2.A.
Doruchów
2691 (2037+654)
źródło: www.bip.doruchow.pl
10
Ekspertyza
(Doruchów I i Doruchów II razem)
2.B.
Godziętowy
390, 405
źródło: dane z OLGD,
www.bip.doruchow.pl
2.C.
Przytocznica
347, 364
źródło: dane z OLGD,
www.bip.doruchow.pl
2.D.
Tokarzew
297
źródło: www.bip.doruchow.pl
2.E.
Wygoda Tokarska
w liczbie ludności Tokarzewa
3.
Gmina Grabów nad Prosną
7966
źródło: bip.wokiss.pl/grabownp dane z
końca 2007 roku
3.A.
Grabów nad Prosną – miasto
2056, 2100, 1965
źródło: bip.wokiss.pl/grabownp dane z
końca 2007 roku, website Grabowa
n/Prosną, inne dane www
3.B.
Bukownica
950, 826
źródło: inne dane www, PRL Grabów
nad Prosną dane z 2004 roku
3.C.
Chlewo
410
źródło: PRL Grabów nad Prosną dane
z 2004 roku
3.D.
Giżyce
439
z 2004 roku
3.E.
Grabów Wójtostwo
589
z 2004 roku
3.F.
Huby Bukowieckie
w liczbie ludności Bukownicy
3.G.
Książenice
477
z 2004 roku
3.H.
Marszałki
736
11
Ekspertyza
z 2004 roku
3.I.
Siekierzyn
67
z 2004 roku
3.J.
Skrzynki
371
z 2004 roku
3.K.
Zawady
145
z 2004 roku
4.
Gmina Mikstat
6282
4.1.
Mikstat – miasto
1900, 1882
źródło:
www.pl.wikipedia.org/wiki/Mikstat
z
2008 roku
4.2.
Drożdżyny
w liczbie ludności Kaliszkowic Kal.
4.3.
904
źródło: PRL Mikstat dane z 2003 roku
4.4.
Kaliszkowice Ołobockie
803
4.5.
Kotłów
618
4.6.
Przedborów
378
4.7.
Rekienice
w liczbie ludności Kaliszkowic Kal.
4.8.
Wywozy
w liczbie ludności Kaliszkowic Oł.
II.
Powiat Ostrowski
158600
źródło: SPMiGO, 2006
5.
Gmina Sieroszewice
9749
źródło: www.sieroszewice.pl, dane na
koniec 2007 roku
5.1.
Namysłaki
203
źródło: www.sieroszewice.pl, dane na
koniec 2007 roku
12
Ekspertyza
5.1.2. STRUKTURA SPOŁECZNA
Zdefiniowanie potencjału przekształceń społeczno-gospodarczych jest silnie związane z czynnikiem
społecznym, a więc w szczególności ze strukturą społeczną mieszkańców powiatu ostrzeszowskiego, a w
mniejszym stopniu ostrowskiego. Trendy demograficzne w szczególności dotyczące zagadnień przyrostu
naturalnego w kontekście relacji miasta-wsie, ruchy migracyjne, struktura w zakresie wykształcenia, podział na
grupy wiekowe, to aspekty czynnika społecznego, które mają bezpośrednie przełożenie na skutki wdrażania
programów rewitalizacyjnych, aktywizacyjnych czy restrukturalizacyjnych. Innym ważnym wskaźnikiem jest
wskaźnik bezrobocia, ujawniający jeden z podstawowych problemów społecznych i jego skalę.
Dane zebrane w poniższych tabelach źródła podawały w różnych datach, stąd niemożliwe stało się porównanie
aktualnych danych na ten sam czas we wszystkich jednostkach terytorialnych. W przypadku bezrobocia uznano
za zasadne zebranie danych z końca lat 90. oraz z przedziału lat 2004-2007, dla unaocznienia tendencji
długofalowej związanej z bezrobociem, które pomimo fluktuacji utrzymuje się na zbliżonym poziomie.
Tabela HHH
Ludność gminy
Ostrzeszów
Doruchów
Grabów nad Prosną
Mikstat
Sieroszewice
Powiat Ostrowski
Łącznie
mieszkańców Wiek 0-17
Wskaźnik Wiek 18-65 Wskaźnik Wiek 66Wskaźnik
23750
6596
27,77
14723
61,99
2431
10,24
5188 brak danych
brak danych
brak danych
7974
2286
28,67
4462
55,96
1226
15,37
6430
1607
24,99
3868
60,16
769
11,96
9618 brak danych
brak danych
brak danych
0,00
54454
15826
29,06
31258
57,40
7355
13,51
158602
38817
24,47
101083
63,73
18621
11,74
Tabela III
Ludność gminy
Ostrzeszów
Doruchów
Grabów nad Prosną
Mikstat
Sieroszewice
Łącznie mieszkańców
Miejska Wskaźnik
Wiejska
Wskaźnik
23750
14952
62,96
8798
37,04
5188
0
0,00
5188
100,00
7974
2079
26,07
5895
73,93
6430
1894
29,46
4536
70,54
9618
0
0,00
9618
100,00
W gminach wiejskich ludność miejscowości będących siedzibą władz gminy obejmuje odpowiednio – w
Doruchowie 1939 osób, to jest 37,37% ogółu mieszkańców gminy, a w Sieroszewicach 1014 osób, to jest 10,54%
ogółu mieszkańców gminy.
Poniże przedstawiono dane dotyczące wskaźników bezrobocia za rok 1999 oraz z pierwszej dekady XXI wieku.
Tabela JJJ
13
Ekspertyza
Liczba bezrobotnych
Ostrzeszów
Grabów nad Prosną
Mikstat
Gmina
Miasto
Wskaźnik
Wieś
1190 b/d
b/d
372
109
29,30
399
129
32,33
Wskaźnik
263
270
Gmina
1021
448
430
451
645
3122
14062
Wskaźnik
Ilość mieszk. Wskaźnik
346
33,89
23750
4,30
448
100,00
5188
8,64
7974
5,39
295
65,41
6430
7,01
645
100,00
9618
6,71
54454
5,73
158602
8,87
70,70
67,67
Tabela KKK
Liczba bezrobotnych
Ostrzeszów
Doruchów
Grabów nad Prosną
Mikstat
Sieroszewice
Powiat Ostrowski
Miasto
Wskaźnik
675
66,11
0
0,00
b/d
156
34,59
0
0,00
b/d
b/d
Wieś
b/d
b/d
b/d
Ponadto należy zauważyć tendencje migracyjne w poszczególnych gminach:
- Ostrzeszów: migracje – przyrost liczby ludności wiejskiej, spadek liczby ludności miejskiej,
- Doruchów: migracje – stabilizacja liczby ludności wiejskiej, tendencje kumulacyjne (Doruchów kosztem
pozostałych miejscowości),
- Grabów nad Prosną: migracje – spadek liczby ludności wiejskiej, stabilizacja liczby ludności miejskiej
- Mikstat: migracje – spadek liczby ludności wiejskiej, spadek liczby ludności miejskiej,
- Sieroszewice: migracje – stabilizacja liczby ludności wiejskiej, tendencje kumulacyjne (Sieroszewice kosztem
pozostałych miejscowości).
Tabela LLL
Gęstość zaludnienia
Ostrzeszów
Doruchów
Grabów nad Prosną
Mikstat
Sieroszewice
Powiat Ostrowski
Gmina lub Powiat
123,30
51,50
64,69
71,50
58,80
70,40
136,65
Miasto
1188,00
b/d
799,22
756,00
b/d
b/d
b/d
Wieś
49,62
b/d
48,98
51,39
b/d
b/d
b/d
5.1.3. PROFIL DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ I WAŻNIEJSZE AKTYWNOŚCI GOSPODARCZE (W TYM
PRZEDSIĘBIORSTWA)
Wymaga opracowania.
W zależności od charakterystyki płytkiej budowy geologicznej zmianom ulega charakter obiegu wody.
Zasadniczo wyróżnia się cztery typy krążenia wód: infiltracyjny, ewapotranspiracyjny, retencyjny i mieszany.
14
Ekspertyza
Powierzchnia powiatu Ostrzeszów 772,37km2
Powierzchnia gminy Ostrzeszów 187,49km2
71 l/km2
z tego 53% użytki rolne
39% użytki leśne
Dochód
- na mieszkańca: 1499.16 zł do średniej dla gmin:
- w województwie: 86.10%
- w kraju: 85.40%
w 2007
kobiet 12390
mężczyzn 11572
w mieście 2007
kobiet 7765
mężczyzn 7078
Powierzchnia gminy Doruchów 99,33km2
z tego użytki rolne 6479
ludzi 5116
w 2004
kobiet 2540
mężczyzn 2576
Powierzchnia gminy Grabów nad Prosną 123,19km2
z tego użytki rolne 71%
orne 6790ha + ziel i pastw 1360+590
leśne 20%
stopa bezrobocia 12,7%
W 100%, EE 100%, NO 10%, EG 65%, TT 70%, GSM 100%
oczyszczalnia
Powierzchnia gminy Mikstat 87,17km2
z tego użytki rolne 4528ha
uż ziel 1315
15
Ekspertyza
leśne
W 96%, EE 100%, NO 20%
Powierzchnia gminy Czajków 70,80km2
z tego użytki rolne 3725ha (słabe VI i V)
z tego użytki lesne 3041ha
Powierzchnia powiatu Ostrów 1160,55km2
z tego 61% użytki rolne
28% użytki leśne
Powierzchnia gminy Sieroszewice 16,354km2
56 l/km2
z tego użytki rolne 10420ha
użytki leśne 4800
w 2005
kobiet 4842
mężczyzn 4872
jeszcze bez kanalizacji
Ostrzeszów
AGROMET Sp. z o. o.
AKME Sp. z o. o.
ALOPAK Sp. z o. o.
Ema – Elfa Sp. z o. o.
Fabryka Ceramiki Budowlanej Sp. z o. o.
Fabryka Mebli UNIMEBEL
Leoni Autokabel Polska Sp. z o. o.
MAYR Polska Sp. z o. o.
Ostrzeszowskie Zakłady Chemii Gospodarczej POLLENA
Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych SA
R&M Plettac Sp. z o. o.
Trasko Inwest Sp. z o. o.
16
Ekspertyza
TULCON SA
Unimetal, Bogumił Kut
Grabów nad Prosną
Wielkopolska Wytwórnia Żywności PROFI SA
Jarych Meble
Grabowska Firma Montażowa GFM Rusztowania – Sitek Warszawski Sitek Sp. j.
Wymaga opracowania.
W zależności.
Ostrzeszów
sektor publ. – przeds. państw. 4
sektor pryw – spółki prawa handl. 4
os. fiz. prow. dz. gosp. 1850
Gospodarstwa agroturystyczne (wymienione w biuletynie informacji publicznej Powiatu Ostrzeszowskiego)
Powiat Ostrzeszowski, Gmina Ostrzeszów – 10, w tym 3 w całkowitym obszarze oddziaływania, a 1 w
bezpośrednim obszarze oddziaływania:
Andrzej i Maria Bacik
Pustkowie Północ 6, 63-500 Ostrzeszów
Andrzej Cichosz
Niedźwiedź 77, 63-500 Ostrzeszów
Barbara i Andrzej Grzyb
Siedlików (Huby Siedlikowskie), 63-500 Ostrzeszów
Witold Hudzik
ul. Pogodna 17, 63-500 Ostrzeszów
Wiesława Jończak
Rojów 80, 63-500 Ostrzeszów
Justyna Krawczyńska
ul. Królowej Bony 2, 63-500 Ostrzeszów
Marek Kubacki
Korpysy 30, 63-500 Ostrzeszów
17
Ekspertyza
Jan Rybczyński
ul. Powst. Wlkp. 55, 63-500 Ostrzeszów
Stefan Sadowski
Niedźwiedź 1a, 63-500 Ostrzeszów
Jan Sokołowski
Rogaszyce 188, 63-500 Ostrzeszów
Powiat Ostrzeszowski, Gmina Doruchów – 6, w tym 5 w całkowitym obszarze oddziaływania, a 4 w bezpośrednim
obszarze oddziaływania:
Jan Cegielski
Doruchów 5, 63-505 Doruchów
Jan Jaśkiewicz
Stara Kuźnica 26, 63-505 Doruchów
Edward Kolarski
Tokarzew 44, 63-505 Doruchów
Arleta Niewiadomska, Janusz Pinkowski
Doruchów 7, 63-505 Doruchów
Jadwiga Pietroń
Zalesie 38, 63-505 Doruchów
Andrzej Serafin
Morawin 17, 63-505 Doruchów
Powiat Ostrzeszowski, Gmina Czajków – 1, w tym 0 w całkowitym obszarze oddziaływania, a 0 w bezpośrednim
Powiat Ostrzeszowski, Gmina Grabów nad Prosną – 1, w tym 1 w całkowitym obszarze oddziaływania, a 0 w
Sylwia Kicińska
Skrzynki 8a, 63-520 Grabów nad Prosną
Powiat Ostrzeszowski, Gmina Kraszewice – 1, w tym 1 w całkowitym obszarze oddziaływania, a 0 w
Barbara Owczarek
Kuźnica Grabowska 88, 63-522 Kraszewice
Powiat Ostrzeszowski, Gmina Mikstat – 1, w tym 1 w całkowitym obszarze oddziaływania, a 0 w bezpośrednim
18
Ekspertyza
Zenon Sobczak
Kotłów 100, 63-510 Mikstat
Powiat Ostrzeszowski, Gmina Kobyla Góra – 18, w tym 0 w całkowitym obszarze oddziaływania, a 0 w
5.1.4. POTENCJAŁ KULTURALNY
Obszar, którego dotyczy ekspertyza, posiada znaczący potencjał kulturalny, który można
usystematyzować w kilka grup zasobów, stanowiących miejsca ogniskowania zainteresowania lub aktywności
społecznych o charakterze kulturalnym względnie rekreacyjnym, powiązanym z zagadnieniami kulturowymi
(turystyka poznawcza, krajoznawcza). Pierwszą z tych grup stanowią cenne zasoby dziedzictwa kulturowego,
czyli zespoły urbanistyczne, zespoły zabytkowe, zabytki – a więc wszelkie kategorie obiektów chronionych w
myśl ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, a także obiekty cenne, nie znajdujące się w rejestrze
zabytków, ale bądź to uzupełniające krajobraz kulturowy, bądź też stanowiące obiekt pamięci (pomniki, tablice
upamiętniające, itp.). Drugą grupą są obiekty o charakterze związanym z infrastrukturą turystyczną, posiadające
możliwości obsługi ruchu związanego z przyswajaniem dziedzictwa kulturowego, a także rozwinięta infrastruktura
szlaków turystycznych, przy których wymienione ośrodki funkcjonują. Trzecią grupę zasobów należy powiązać z
lokalnymi społecznościami i ich aktywnościami, a więc z potencjalną ofertą wyrobów lokalnych, rękodzieła
lokalnego, pielęgnacji kultury lokalnej przez imprezy, cykliczne festyny, targi i inne wydarzenia skupiające
czasowo ludzi i tworzące okazję do ożywienia życia mieszkańców obszaru opracowania, ale i gości.
W grupie pierwszej należy wymienić następujące obiekty:
5.1.4.A. na terenie gminy Ostrzeszów
Kochłowy Dwór – dawny dwór Wężyków wraz z zabytkowym parkiem przydworskim
Kochłowy Dwór – neobarokowy kościół pw. św. Katarzyny
Ostrzeszów – baszta – pozostałości zamku ostrzeszowskiego
Ostrzeszów – klasztor pobernardyński
Ostrzeszów – kościół pw. Chrystusa Króla (ewangelicki)
Ostrzeszów – kościół pw. NMP
Ostrzeszów – kościół pw. św. Mikołaja
Ostrzeszów – kościół pw. św. Michała Archanioła
Ostrzeszów – ratusz
19
Ekspertyza
Ostrzeszów – stacja kolejowa
Rogaszyce – dwór Wężyków wraz z zabytkowym parkiem przydworskim
Rogaszyce – neogotycki kościół pw. św. Bartłomieja
Rojów – neogotycki kościół pw. św. Wojciecha
Rojów – dwór drewniany
oraz
Drewniany koźlak (wiatrak nieopodal "Szlaku Doruchowskiego" – gm. Ostrzeszów
Pomnik Partyzantów Oddziału AK Howerla – gm. Ostrzeszów
5.1.4.B. na terenie gminy Doruchów
Doruchów – dwór Thielów
Doruchów – kopiec pod dawnym dworem podstarościego
Doruchów – neoromański kościół pw. św. Stanisława Kostki
Godziętowy – dwór Małeckich
Godziętowy – stacja kolejowa
Przytocznica – dwór Cybulskich
Przytocznica – dawna gorzelnia
Tokarzew – cmentarz ewangelicki
Tokarzew – dwór Kleinertów
oraz
Wzgórze Czarownic – ostatni stos w Polsce – gm. Doruchów
5.1.4.C. na terenie gminy Grabów nad Prosną
Bukownica – barokowy pw. św. Filipa i Jakuba
Bukownica – stacja kolejowa
Chlewo – grodzisko pierścieniowate, wczesnośredniowieczne
Chlewo – kościół pw. św. Marcina, drewniany
Giżyce – dwór drewniany
Giżyce – młyn wodny
Giżyce – neoklasyczny kościół pw. Przemienienia Pańskiego
Grabów nad Prosną – budynek Urzędu Miasta i Gminy
Grabów nad Prosną – dawna bożnica
Grabów nad Prosną – dawna stanica graniczna (okres zaborów)
Grabów nad Prosną – kościół pw. Niepokalanego Serca NMP i św. Mikołajai klasztor franciszkanów
Grabów nad Prosną – krzyż ludowy Pawła Brylińskiego
Grabów nad Prosną – młyn
Grabów nad Prosną – nasyp po zamku średniowiecznym
Grabów nad Prosną – wieża ciśnień
20
Ekspertyza
Grabów nad Prosną – stacja kolejowa
Grabów Wójtostwo – dawny kirkut
Marszałki – Zespół dworski z XIX w. Haliny Bismarck von Bohlen
5.1.4.D. na terenie gminy Mikstat
Kaliszkowice Ołobockie – drewniana zabudowa
Kotłów – romański pw. Narodzenia NMP
Mikstat – kościół pw. św. Rocha, drewniany
Mikstat – krzyż ludowy Pawła Brylińskiego
Mikstat – neobarokowy kościół pw. Św. Trójcy
Mikstat – zabytkowa cegielnia
Przedborów – Dwór Szeliskich wraz z zabytkowym parkiem przydworskim
Przedborów – neoromański kościół pw. św. Idziego
5.1.4.E. na terenie gminy Sieroszewice
Namysłaki – stacja kolejowa
Namysłaki – zespół folwarczny
W grupie drugiej należy wymienić następujące obiekty:
5.1.4.F. na terenie gminy Ostrzeszów
Ostrzeszów – Muzeum Regionalne
Ostrzeszów – Ostrzeszowskie Centrum Kultury
Ostrzeszów – OSiR
Ostrzeszów – Ośrodek jeździecki Brzózki
Ostrzeszów – strzelnica sportowa
szlak turystyczny konny
szlak turystyczny pieszy "czerwony"
szlak turystyczny pieszy "zielony I"
szlak turystyczny pieszy "zielony II"
szlak turystyczny pieszy "żółty"
szlak turystyczny rowerowy "czerwony" – Dookoła Powiatu Ostrzeszowskiego
szlak turystyczny rowerowy "czerwony" – Szlak Przyrodniczy
szlak turystyczny rowerowy "niebieski" – Pierścień wokół Ostrzeszowa
szlak turystyczny rowerowy "zielony" – Szlak Bursztynowy
szlak turystyczny rowerowy "zielony" – Szlak Doruchowski
5.1.4.G. na terenie gminy Doruchów
Doruchów – Ośrodek jeździecki Foran
szlak turystyczny rowerowy "czerwony" – Szlak Przyrodniczy
21
Ekspertyza
szlak turystyczny rowerowy "niebieski" – Pierścień wokół Ostrzeszowa
szlak turystyczny rowerowy "zielony" – Szlak Doruchowski
5.1.4.H. na terenie gminy Grabów nad Prosną
5.1.4.I. na terenie gminy Mikstat
Kotłów – Gospodarstwo agroturystyczne "Przystań tu" R. Z. Sobczak
Mikstat – Ośrodek jazdy konnej Rancho
Mikstat – Stajnia Ika
szlak turystyczny pieszy "żółty"
5.1.4.J. na terenie gminy Sieroszewice
szlak turystyczny rowerowy "czerwony" – Dookoła Powiatu Ostrzeszowskiego
W grupie trzeciej wspomnieć należy o zróżnicowanych imprezach i wydarzeniach organizowanych cyklicznie,
regularnie, bądź sporadycznie wśród lokalnych społeczności:
Uzupełnieniem potencjału kulturalnego jest dobrze rozwinięta sieć infrastruktury edukacyjnej w postaci szkół
podstawowych (Ostrzeszów, Grabów nad Prosną, Mikstat, Kraszewice, Doruchów, Bukownica, Marszałki,
Przytocznica, Tokarzew), gimnazjów (Ostrzeszów, Mikstat, Doruchów) bądź szkół ponadgimnazjalnych
(Ostrzeszów, Grabów nad Prosną). Należy także wskazać rozwiniętą sieć bibliotek z filiami (Ostrzeszów, Grabów
nad Prosną), świetlic służących społeczności (np. Rojów), i inne obiekty wspierające krzewienie kultury. W
samym Ostrzeszowie znajduje się ponadto kino (Piast), OCK. Także w Grabowie znajduje się Centrum Kultury.
Na terenie objętym planem występuje typ infiltracyjny (występujący na terenach, z występującymi w
powierzchniowej budowie geologicznej piaskami do poziomu występowania wód gruntowych) oraz typ mieszany
(w tym przypadku od powierzchni terenu występuje warstwa piasków gliniastych złożonych na glinach oraz glin
piaszczystych).
5.1.5. POTENCJAŁ PRZYRODNICZY
Jednym z istotnych elementów budujących potencjał środowiska przestrzennego badanego obszaru jest
zespół interesujących walorów przyrodniczych, które skupiają się w obszarze ścisłego oddziaływania. W wielu
miejscach skonsolidowana jeszcze zabudowa pozwala na traktowanie wnętrz między ścisłymi enklawami
przyrodniczymi jako wnętrz krajobrazowych o wysokich walorach dla świata przyrody, w tym świata zwierzęcego.
Bogactwo zasobów naturalnych – przyrodniczych skutkowało wywołaniem procesu ustanowienia obszarów
chronionego krajobrazu – Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Prosny oraz Obszar Chronionego Krajobrazu
Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska.
22
Ekspertyza
Z mocy ustawy są jeszcze chronione rezerwaty (3 w obszarze oddziaływania bezpośredniego) oraz pomniki
przyrody, rozlokowane w poszczególnych gminach. Niezależnie od wymienionych, nie chronione ustawowo, ale
posiadające istotne walory przyrodnicze i estetyczne są inne elementy przyrodnicze, wizualnie zaznaczające
swoją obecność w panoramie otwarć krajobrazowych.
Rezerwaty przyrody (zgodnie z zapisem art. 6, ust. 1, pkt. 2 ustawy o ochronie przyrody):
1. Rezerwat "Jodły Ostrzeszowskie" to obszar lasu o pow. 8,96 ha w Leśnictwie Pieczyska położony w
miejscowości Godziętowy. Rezerwat ma na celu zachowanie fragmentu boru mieszanego z udziałem jodły – gm.
Doruchów.
2. Rezerwat "Pieczyska" to obszar lasu i śródleśnego torfowiska o pow. 5,00ha w Leśnictwie Pieczyska mający
na celu zachowanie w stanie naturalnym fragment lasu mieszanego ze stanowiskami jodły i świerka oraz
śródleśne torfowisko z charakterystycznymi zespołami roślin bagiennych – gm. Doruchów.
3. Rezerwat przyrody "Niwa" w rejonie wsi Namysłaki, utworzony w 1959 roku o pow. 16,89ha, stanowiący las o
typie boru mieszanego z udziałem świerka – gm. Sieroszewice.
Obszary chronionego krajobrazu (zgodnie z zapisem art. 6, ust. 1, pkt. 4 ustawy o ochronie przyrody):
1. "Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska" są to rozległe tereny obejmujące swym zasięgiem grunty
sąsiadujących ze sobą gmin : Odolanów, Sośnie, Międzybórz, Mikstat, Przygodzice, Kobyla Góra, Ostrzeszów,
Grabów nad Prosną, Kępno, Syców i Doruchów o pow. ok. 87000 ha. Na terenie Gminy Doruchów swym
zasięgiem obejmuje tereny leśne miejscowości Przytocznica, Godziętowy i Tokarzew leżące przy granicy z gminą
Ostrzeszów.
2. "Dolina Rzeki Prosny" obejmuje Dolinę Prosny, Kotlinę Grabowską, Wzgórza Chełmce – Godziesze. Na
obszarze gminy Doruchów obejmuje tereny wyznaczone od granicy gminy drogą Kolonia – Torzeniec, Torzeniec
– Wrzosy do granicy z gminą Grabów nad Prosną. Są to tereny o pow. ok. 4000 ha. Swoim zasięgiem obejmuje
aleję klonową w Plugawicach, aleję wierzbową między miejscowościami Torzeniec a Rudniczysko oraz park
podworski w Torzeńcu.
Pomniki przyrody (zgodnie z zapisem art. 6, ust. 1, pkt. 6 ustawy o ochronie przyrody):
1. Doruchów – dąb, pomnik przyrody przy dworze Thielów.
2. Giżyce – dąb bezszypułkowy, pomnik przyrody
3. Przedborów – dąb, pomnik przyrody
4. Namysłaki – dąb, pomnik przyrody
Użytki ekologiczne (zgodnie z zapisem art. 6, ust. 1, pkt. 7 ustawy o ochronie przyrody) na terenie gmin
Ostrzeszów, Doruchów, Mikstat.
23
Ekspertyza
Elementy przyrodnicze o wysokich walorach krajobrazowych:
1. Aleja jesionów przy drodze z Doruchowa do Mikorzyna (ul. Kępińska, Doruchów) – gm. Doruchów.
2. Aleja lip przy drodze z Grabowa nad Prosną na Kalisz (ul. Ostrowska, Grabów nad Prosną) – gm. Grabów nad
Prosną.
3. Aleja jesionów przy drodze z Kotłowa do Strzyżewa (ul. Kaliska, Mikstat) – gm. Mikstat.
4. Giżyce – Odnoga Młyńska i dolina Prosny
5. Staw Wiązownia – gm. Ostrzeszów
oraz parki podworskie:
- Chlewo – park podworski
- Doruchów – park zabytkowy o pow. 3,86 ha wraz z dawnym dworem z przełomu XIX/XX wieku położony w
centrum miejscowości,
- Godziętowy podworski,
- Plugawice, park podworski wraz z pałacem z drugiej połowy XIX w.,
- Przytocznica, podworski,
- Rudniczysko, podworski,
- Torzeniec, park podworski o pow. 7,48 ha,
W zabytkowym parku w Doruchowie znajduje się staw z wyspą, na której znajduje się piwnica, gdzie więziono
kobiety posądzone o czary.
5.1.6. PROBLEMY SPOŁECZNE
Wymaga opracowania.
Alkoholizm – zweryfikować skalę problemu
Bezrobocie – w planach zdefiniowano działania na rzecz zmniejszenia bezrobocia, aczkolwiek wskaźniki z rejonu
są bardzo pozytywne w porównaniu z analogicznymi z obszarów silnie zagrożonych bezrobociem
Aktywizacja zawodowa kobiet – bardzo istotna nisza, kobiety stanowią znaczącą grupę wśród osób bez pracy, z
tendencją utrzymywania się sytuacji pozostawania bez pracy właśnie w tej grupie
Starzenie się społeczeństwa oraz tendencja odpływu osób młodych pozostających w regionie
Restrukturyzacja zatrudnienia ze względu na trudne uwarunkowania realizacji produkcji rolnej (małe
gospodarstwa oraz słabe warunki glebowe)
5.1.7. ZASOBY INFRASTRUKTURALNE
Wymaga opracowania.
24
Ekspertyza
Na terenie.
5.1.8. DANE BUDŻETOWE Z POSZCZEGÓLNYCH GMIN – MIAST
Potencjał i możliwości realizacji poszczególnych zadań obrazują dane dotyczące wykonywania budżetu
przez poszczególne jednostki samorządowe. To te dane (wraz z niezbędnym przy kontynuacji działań na rzecz
reaktywacji linii kolejowej zweryfikowaniem możliwości finansowych w kontekście struktury wydatków) ukazują
możliwości poszczególnych jednostek w zakresie partycypowania w kosztach ewentualnej realizacji programu
reaktywacyjnego dla linii Ostrzeszów – Namysłaki. Dane zamieszczone w tabeli pochodzą z różnych okresów
bilansowania – wg. dostępności danych (wybrane dane to wydatki i przychody planowane).
L.p.
Jednostka terytorialna
Wydatki
Dochody
1.
Gmina Ostrzeszów
46.287.358,- PLN
44.224.230,- PLN
2.
Gmina Doruchów
12.133.071,- PLN
11.392.000,- PLN
3.
Gmina Grabów nad Prosną
17.950.684,- PLN
16.053.995,- PLN
4.
Gmina Mikstat
12.381.944,- PLN
11.927.133,- PLN
5.
Gmina Sieroszewice
23.960.340,- PLN
20.262.891,- PLN
6.
43.145.506,- PLN
39.754.585,- PLN
7.
Powiat Ostrowski
93.738.059,- PLN
92.386.885,- PLN
Ujęte dane przedstawiają informacje z ostatnich dwu lat – to jest plany budżetowe na rok 2008 względnie
wykonanie budżetu na rok 2007.
5.1.9. INFORMACJA NA TEMAT INNYCH PLANÓW PONADLOKALNYCH REALIZOWANYCH NA
PRZEDMIOTOWYM TERENIE
Na obszarze opracowania realizowane są zróżnicowane procesy integracyjne lub transformacyjne,
ukierunkowane na poprawę warunków życia społeczeństwa, poprawę ochrony środowiska, w tym jego
przyrodniczych komponentów, wspieranie przedsiębiorczości i aktywności zawodowej mieszkańców, tworzenie
zróżnicowanego potencjału turystycznego, rekreacyjnego, a także ochrona kultury i krzewienie oświaty, w tym
budowanie świadomości lokalnej.
25
Ekspertyza
Ryc. 1. Obszar
Warto podkreślić, że obszar badań objęty jest zakresem rozważań i wskazań opracowań wytyczających działania
w skali ponadlokalnej, a więc wiążący cele lokalne z celami o zasięgu powiatowym, styku powiatów oraz
wojewódzkim. Do dokumentów takich należą w szczególności Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego,
Strategia Rozwoju Powiatu Ostrzeszowskiego, Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Ostrzeszowskiego, Strategia
Rozwoju Powiatu Ostrowskiego. Uwzględnić tu należy działalność organizacji pozarządowych i stowarzyszeń
wspierających rozwój lokalny zróżnicowanymi metodami. Na szczególną uwagę zasługuje Zintegrowana
Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich sformułowana przez OLGD.
Odniesienie programowe niezbędne do opracowań i planów ponadlokalnych wskazano w dalszej części
opracowania, w prezentacji programu działań.
5.2. Wskazanie podstawowych problemów – definicja zagadnienia interwencji
Wymaga opracowania.
6. ZASOBY PRZESTRZENNE
6.1. Struktura przestrzenna jednostek osadniczych w kontekście problemów społecznogospodarczych
Sposób wykształcenia poszczególnych jednostek osadniczych na badanym obszarze, program
funkcjonalny (przeznaczenie terenów i ich wypełnienie w chwili obecnej), a także wzajemne relacje są istotnym
elementem, który może sprzyjać aktywizacji społeczno-gospodarczej lub ją utrudniać. Dyspozycja przestrzenna
przesądza również o zdolności do uformowania określonych profili gospodarczych na analizowanym obszarze.
Obszar opracowania obejmuje trzy miasta oraz stosunkowo gęstą sieć osadniczą opiętą równie gęstą siecią
powiązań drogowych. Oprócz ośrodków miejskich (Ostrzeszów – główne miasto gminy Ostrzeszów, a także dwa
miasta będące siedzibami władz gminnych Grabów nad Prosną i Mikstat), są tu również gminne ośrodki wiejskie
(Doruchów i Kraszewice) oraz liczne wsie o zróżnicowanej postaci przestrzennej i różnej wielkości tak pod
względem terytorialnym jak i demograficznym.
Ostrzeszów to miasto o korzeniach XIII wiecznych i jako struktura posiada w najstarszej części pozostałości rytu
lokacyjnego. Późniejsze procesy ekspansji nie odcisnęły na strukturze urbanistycznej silniejszego piętna aż do
czasów nowożytnych, w których źródła historyczne wyróżniają trzy cezury. Pierwszą z nich jest zniszczenie
miasta w trakcie najazdu szwedzkiego, drugą okres pruski, trzecią okres powojennego kształtowania osiedli w
strefie obrzeżnej i pośredniej. Korzystną cechą jednostki przestrzennej jest jej zwartość, a uwarunkowania
26
Ekspertyza
fizjograficzne stanowią naturalną i korzystną barierę dla ekstensywnego zużytkowania obszarów wokół
Ostrzeszowa. Obecna postać miasta jest oparta o dawny rdzeń, nadal centralnie położony, a uzupełnienie i
zarazem kompensację XX wiecznego gwałtowanego procesu przyrostu struktury miejskiej ujawniają osiedla
mieszkaniowe rozlokowane w zachodniej części Ostrzeszowa (Osiedle Harcerskie, Osiedle Młodych, Osiedle
Jagiellonów). Tereny przemysłowe i aktywizacji gospodarczej rozlokowane są wzdłuż głównych tras
wyjazdowych, a także w pobliżu trasy kolejowej. Stacja kolejowa położona jest korzystnie, niemal centralnie
wobec kontury struktury miejskiej, a odcięta w ten sposób północno-wschodnia część miasta wykształciła mniej
efektywną i mniej klarownie zarysowaną przestrzeń z nieco wymieszanymi funkcjami, sankcjonując technicznoprodukcyjny charakter ze względu na składowisko odpadów. Należy podkreślić, że struktura przestrzenna
Ostrzeszowa nie stanowi bariery do realizacji celów aktywizacyjnych i jest obszarem o znaczącym potencjale
rozwojowym.
Grabów nad Prosną prawa miejskie uzyskał za Jagiellonów w XV wieku, aczkolwiek wzmiankowany jest już w
wieku XIII. Intensywny rozwój miasto przeżywa w XVI wieku, a później za czasów zaborów (liczba ludności
niemal równa dzisiejszej, w 1905 roku Grabów liczył 1806 mieszkańców), by po odzyskaniu niepodległości stać
się ośrodkiem o znaczeniu lokalnym. Położona najbliżej Prosny najstarsza część miasta obudowana została dość
nieklarownie wykształconym układem ulicowym rozlokowanym wzdłuż ul. Ostrzeszowskiej, ul. Kolejowej, przy
wyjeździe na Kaliszkowice Kaliskie oraz wzdłuż ul. Ostrowskiej. Po drugiej stronie Prosny klin zabudowy o
głównie mieszkaniowym charakterze rozciąga się między ul. Klonową a drogą na Zawady i Dębicze. Struktura
przestrzenna Grabowa nad Prosną jest czynnikiem utrudniającym konsolidację przestrzenną i racjonalizację
gospodarki przestrzennej. Charakter wymieszania funkcji oraz dyspersja zabudowy powodują konieczność
rozważania działań stymulujących scalanie istniejącej struktury z jej równoczesnym porządkowaniem. Linia
kolejowa stanowi zachodnią barierę miasta i częściowo z racji wyłączenia z eksploatacji jest dziś
substandardowym składnikiem przestrzennym.
Mikstat to miasto założone w XIV wieku, jakkolwiek już w X wieku trwał tu stały proces gromadzący społeczność
– konsolidacja osadnicza. Jest to niewielkie miasto rozłożone strukturalnie wzdłuż głównych szlaków
komunikacyjnych, to jest drogi wojewódzkiej 447 (ulice Wrocławska i Grabowska), ul. Kaliskiej wyprowadzającej
na Kotłów oraz drogi prowadzącej przez Komorów w stronę Ostrzeszowa. Niemal ulicowy układ zabudowy jest
jednak stosunkowo zwarty i zdatny do harmonijnego rozwijania. Należy zauważyć tendencje konsolidacji
struktury Mikstatu z pobliskim Komorowem.
Pozostałe struktury osadnicze to wsie. Większe, w szczególności ośrodki gminne, rozwijane były z układów
wielodrożnicy (Doruchów), względnie przydrożnicy (Rogaszyce, Godziętowy, Bukownica, Kraszewice, i in.),
sporadycznie pojawia się układ widlicy (Skrzynki) albo hybrydowy (Chlewo, zbliżone do wielodrożnicy). Tak
wykształcone struktury przestrzenne, typowe dla krajobrazu wiejskiego, o ile zachowują znaczny stopień
zwartości (przynajmniej w centralnej, zasadniczej części), pozwalają na racjonalny rozwój infrastruktury i dają
dobre pole do jakichkolwiek oddziaływań transformacyjnych, gdyż gwarantują intensywne użytkowanie terenu,
zamiast ekstensywnego. Wprawdzie tendencja zabudowy ciągłej wzdłuż drogi od jednej miejscowości do drugiej
27
Ekspertyza
stanowi wyraz rozprężenia i rozdźwięku między uwarunkowaniami przestrzennymi i społecznymi, ale okazuje się
to sytuacją lepszą od zabudowy rozproszonej – wsie samotnicze, bądź też zagospodarowanie z zabudową
astrukturalną (pod względem urbanistycznym) stanowią duże zagrożenie krajobrazowe i rodzą poważne
problemy wdrożeniowe dla każdego wielkoobszarowego terenu. Taką formę posiadają na przykład wsie Grabów
Wójtostwo, Grabów Pustkowie, Drożdżyny, Rekienice, a bliżej Ostrzeszowa wieś Pustkowie.
Struktury rozproszone obecne w otwartym krajobrazie są czynnikiem hamującym, gdyż utrudniają uzbrojenie w
infrastrukturę, utrudniają wprowadzenie zintegrowanego systemu komunikacji i współdziałania ośrodków turystyki
i agroturystyki, komplikują lokalizację większych niż indywidualne (małe) przedsiębiorstw z ich potrzebami
przestrzennymi, nieefektywnie wykorzystują układ drogowy i inne środki transportu. Na szczęście dla
omawianego obszaru udział jednostek o dużym stopniu rozproszenia jest stosunkowo niewielki, a ulicowe układy
pozostałych wsi sprzyjają realizacji programów regionalnych i lokalnych. Należy tu zauważyć, że nadmiernie
liberalna polityka przestrzenna, skutkująca dyspersją urbanizacyjną, winna być ograniczana, jeśli przyszłe
warunki przestrzenne lepiej miałyby odpowiadać potrzebom społecznym. Silniej skoncentrowane społeczności
wytwarzają bowiem mocniejsze więzi, są lepiej przygotowane do współdziałania, efektywniej korzystają ze
środków transportu publicznego w skali gminnej i powiatowej, lepiej użytkują zasoby energetyczne i surowcowe,
wyciągają więcej korzyści ze sprzężonych lokalizacji przedsiębiorstw.
Ryc. 2. Układ
6.2. Ważniejsze obiekty zogniskowania aktywności społecznej (miejsca pracy, punkty
świadczenia usług, usługi publiczne, ośrodki kulturalne)
W naturalny sposób ośrodki gminne pełnią rolę lokalnych centrów życia społecznego, gospodarczego i
kulturalnego, zaspokajając w tym względzie (z wyjątkiem miast) jedynie podstawowe potrzeby. Nie oznacza to
braku ożywionej i bogatej kulturowo działalności, której charakter stanowi istotny potencjał związany z
planowanymi transformacjami użytkowania przestrzeni i może odgrywać istotną rolę w sprzężeniu z reaktywacją
linii kolejowej Ostrzeszów – Namysłaki.
Tabela GGG
L.p.
Miejscowość
Obiekty ogniskowania aktywności społecznej
1.A.
Ostrzeszów – miasto
Służba zdrowia: TAK
Przychodnie publiczne – 3
Przychodnie niepubliczne – 4
Szpitale – 1
Apteki – 6
28
Ekspertyza
Policja Państwowa: TAK
Państwowa Straż Pożarna (wzgl. OSP): TAK
Urząd pocztowy lub delegatura: TAK
Banki: TAK
Oświata i edukacja: TAK
Obiekty sakralne: TAK
Usługi turystyczne: TAK (w tym hotele)
Usługi rekreacyjne i sportowe: TAK
Obsługa transportu: TAK
Węzeł transportowy: TAK
1.B.
Królewskie
1.C.
Pustkowie
brak
1.D.
Rogaszyce
Usługi turystyczne: TAK
1.E.
Rojów
2.A.
Doruchów
Banki: TAK
2.B.
Godziętowy
2.C.
Przytocznica
2.D.
Tokarzew
2.E.
Wygoda Tokarska
brak
3.A.
Grabów nad Prosną – miasto
Przychodnie niepubliczne – 1
29
Ekspertyza
Apteki – 2
Banki: TAK
Węzeł transportowy: TAK
3.B.
Bukownica
3.C.
Chlewo
3.D.
Giżyce
3.E.
Grabów Wójtostwo
brak
3.F.
Huby Bukowieckie
brak
3.G.
Książenice
3.H.
Marszałki
3.I.
Siekierzyn
brak
3.J.
Skrzynki
3.K.
Zawady
brak
4.1.
Mikstat – miasto
30
Ekspertyza
Banki: TAK
4.2.
Drożdżyny
brak
4.3.
4.4.
Kaliszkowice Ołobockie
4.5.
Kotłów
4.6.
Przedborów
4.7.
Rekienice
brak
4.8.
Wywozy
brak
5.1.
Namysłaki
6.1.
Kraszewice
Banki: TAK
6.2.
Kuźnica Grabowska
31
Ekspertyza
6.3. Stan zasobów w zakresie obiektów kolejowych i infrastruktury zależnej
Stan zasobów infrastruktury kolejowej podsumowuje opracowanie Instytutu Rozwoju i Promocji Kolei
autorstwa Majewskiego i Fularza – Kolej Wzgórz Ostrzeszowskich: Ostrzeszów – Namysłaki. Koncepcja
marketingowa linii (KWO). W części nazywanej przez autorów audytem (audyt opracowało Ostrowskie
Stowarzyszenie Miłośników Techniki i Kolejnictwa) zaprezentowano stan podstawowego elementu infrastruktury,
to jest torowiska, na odcinku od Rogaszyc do Godziętów oraz od Godziętów do Grabowa nad Prosną. Ponadto
opracowanie wskazuje na stan budowli architektonicznych i inżynierskich na wymienionych odcinkach.
Niezależnie Zawada udostępnił dodatkowy protokół z oględzin i weryfikacji stanu odcinka linii Grabów nad Prosną
do Namysłaków.
Tło historyczne powstania linii kolejowej zarysowuje Dziergwa w opracowaniu autorskim. Prace przygotowawcze,
według źródeł historycznych, rozpoczęto już w 1908 roku, a symboliczna inaugurująca budowy nastąpiła 19
kwietnia 1909 roku. Prace ziemne na całej trasie podzielono na trzy odcinki realizowane odpowiednio przez
Królewską Dyrekcję Kolei bezpośrednio (dla odcinka od stacji Ostrzeszów po linii na Kepno), przez Franza
Maciejewskiego oraz Richarda Schulze. W dniu 20 września 1910 roku Królewska Dyrekcja Kolei Żelaznych
zawiadamiała o otwarciu normalnotorowej linii kolejowej Ostrzeszów - Namysłaki jako kolei drugorzędnej z
dworcami 4 klasy w Godziętowach i Bukownicy, 3 klasy w Grabowie i 4 klasy w Namysłakach do ruchu
osobowego, towarowego i bagażowego oraz w celu odprawy zwłok i żywych zwierząt. Pociągi miały kursować
według specjalnie opublikowanych rozkładów jazdy. Kolej zaczęła regularnie kursować 1 października 1910 roku.
W 1914 roku kolej grabowska przeżywała swój najlepszy okres, w nowym rozkładzie można było naliczyć aż 5
par pociągów, kursujących codziennie w obu kierunkach, przy czym najszybsze czasy ówczesnych połączeń
wynosiły do Namysłaków 1 godz. 18 min. a do Grabowa nawet 37 min. Warto także zwrócić uwagę na
bezproblemowe skomunikowanie połączeń do i z Grabowa z komunikacją osobową na linii Poznań - Kluczbork.
Konkurencją dla linii kolejowej stały się otwierane od 1928 roku połączenia autobusowe.
W marcu 1931 roku na kolejach polskich wprowadzono wiele ograniczeń w ruchu pasażerskim, zmierzających do
oszczędności w wydatkach eksploatacyjnych. Około 1936 roku zamknięto w Grabowie parowozownię (położona
w pobliżu wieży ciśnień dwustanowiskowa prostokątna hala z pomieszczeniem dla drużyn konduktorskich,
mieszkaniem i łaźnią).
Po wojnie, od końca lat 50. rola kolei lokalnych zaczęła szybko maleć. Od 1 stycznia 1965 roku zamknięto stację
Bukownica, około 1978 roku stację Godziętowy. Stan torów systematycznie się pogarszał. W latach 1983-1985
zawieszono przewozy na czas wymiany nawierzchni. W 1988 roku podjęto decyzję o zawieszeniu przewozów
pasażerskich na praktycznie nie funkcjonującej już wówczas trasie. Pozostał jedynie nocny pociąg towarowy,
kursujący do 1994 roku, ostatni przejazd odbył się w 1999 roku. Linii nie rozebrano.
Zgodnie z klasyfikacją opracowania KWO linia Ostrzeszów – Namysłaki to linia jednotorowa, niezelektryfikowana.
Jest to linia nie uznawana za znaczącą dla funkcjonowania jednostek rządowych. Długość eksploatacyjna linii to
28,716km. Prędkość maksymalną określono na 90km/h (należy przyjąć założenie, że dla odnowionego torowiska
32
Ekspertyza
i po weryfikacji stanu technicznego budowli inżynierskich zapewniających przejazd po nasypie np. ponad drogami
– wiadukty), prędkość handlową na 64km/h.
6.3.1. ODCINEK OSTRZESZÓW – ROGASZYCE
Odcinek – km 0,0 do km 4,7
Odcinek dotyczy torowiska użytkowanego na trasie głównej Poznań – Kępno/Kluczbork. Nie obejmowano
badaniem – trasa w stałym użytkowaniu przez PKP.
6.3.2. ODCINEK ROGASZYCE – GODZIĘTOWY
W 2002 roku stwierdzono kompletność szyn na torowisku. Podkłady na torowisku – betonowe, na niewielkim
odcinku mieszane.
Na rzeczonym odcinku są trzy wiadukty ceglane, spływy i przepusty. Ponadto istnieją nadal elementy
infrastruktury takie, jak rampa. Na stacji Godziętowy dworzec wraz z magazynem, budynek gospodarczotoaletowy, peron.
Istnieją na tym odcinku cztery przejazdy. Torowisko silnie porośnięte roślinnością.
6.3.3. ODCINEK GODZIĘTOWY – GRABÓW NAD PROSNĄ
W 2002 roku stwierdzono kompletność szyn na torowisku, brak północnych odbojnic na wiadukcie w
Godziętowach. Podkłady na torowisku – betonowe, drewniane i na niewielkim odcinku mieszane.
Na rzeczonym odcinku są dwa wiadukty ceglane, trzy wiadukty stalowe, jeden most ceglany oraz spływy i
przepusty. Ponadto istnieją nadal elementy infrastruktury takie, jak rampy, pompownia, kanał oczystkowy. Na
stacjach Godziętowy i Grabów nad Prosną kompleks zabudowy stacyjnej. W Grabowie nad Prosną dworzec wraz
z magazynem, budynek gospodarczo-toaletowy, peron, waga wagonowa, rampa ładunkowa.
Spośród dwunastu przejazdów dwa przejazdy są "dzikie". Torowisko porośnięte roślinnością.
6.3.4. ODCINEK GRABÓW NAD PROSNĄ – NAMYSŁAKI
W 2002 roku stwierdzono kompletność szyn na torowisku. Podkłady na torowisku – betonowe, drewniane i
mieszane.
Na rzeczonym odcinku są cztery mosty ceglane, przepusty. Ponadto istnieją nadal elementy infrastruktury takie,
jak rampa i ładownia. Na stacji Namysłaki dworzec wraz z magazynem, budynek gospodarczo-toaletowy, peron,
33
Ekspertyza
dodatkowy magazyn.
Istnieją na tym odcinku jedenaście przejazdów. Torowisko silnie porośnięte roślinnością.
6.4. Analiza własności zasobów stanowiących oś działań aktywizacyjnych
Zasadniczo tereny linii kolejowej Ostrzeszów – Namysłaki pozostają w chwili obecnej we władaniu i
zarządzie Polskich Kolei Państwowych.
Wymaga opracowania – ilość działek, nr ewid., własność, itp.
7. INFORMACJA KULTUROWA
7.1. Tło historyczne obszaru
Wymaga opracowania.
7.2. Podstawowe wyznaczniki tożsamości społeczno-kulturowej w kontekście zasobów
dziedzictwa w wybranych jednostkach osadniczych
O tożsamości społeczno-kulturowej można mówić wówczas, gdy lokalna społeczność dysponuje
determinacją w zachowaniu wartości kulturowych, etnograficznych, a także gdy dysponuje odpowiednimi
warunkami do ich kultywowania. Choć te ostatnie – czyli warunki – nie są absolutnie niezbędne, to w sytuacji
występowania wielu niesprzyjających czynników, pośród ważniejszych można tu wymienić brak polityki
edukacyjnej wskazującej na wartość lokalną jako nadrzędne dobro społeczne oraz brak polityki informacyjnej na
temat wpływu tożsamości lokalnej i poczucia wartości lokalnej na kondycję i postawę społeczną, istotnym jest
przygotowywanie środowiska, które zastępować będzie lub uzupełniać działania edukacyjne, najczęściej
niewystarczające do obrony walorów kulturowych (osiągniętej przez wpojenie właściwych postaw społecznych
niezależnych od statusu społecznego i warunków życia).
Powołując się na badania przeprowadzone na rzecz OLGD w ramach formułowania ZSROW należy wymienić
elementy, które sami Ostrzeszowianie (w znaczeniu mieszkańców powiatu) wymieniają jako kluczowe dla
tożsamości lokalnej i jej formowania.
Elementy kulturowe materialne wraz z miejscami – nośnikami wartości kulturowych:
− baszta i pozostałości zamku z czasów Kazimierza Wielkiego w Ostrzeszowie,
− obiekty sakralne: kościół farny w Ostrzeszowie, kościół w Kotłowie, kościół w Grabowie nad Prosną,
34
Ekspertyza
drewniane kościoły w Ostrzeszowie, Mikstacie i wsi Chlewo, kompleksy klasztorne w Ostrzeszowie i
Grabowie nad Prosną,
− dorzecze Prosny,
− wiatraki,
− muzea,
− izby pamiątek i izby pamięci.
Elementy kulturowe pozostałe:
− obrzęd palenia i topienia czarownic (gmina Doruchów),
− cykliczne festyny gminne (patrz rozwinięcie niżej),
− tradycyjny, uroczysty odpust Św. Rocha w Mikstacie, podczas którego święci się zwierzęta domowe. W
Polsce jest to jedno z zaledwie czterech miejsc gdzie w sposób tak szczególny czci się zwierzęta,
− zespoły folklorystyczne (m.in. Zaprośnianki, Doruchowianie).
Uzupełniając tę listę należy wskazać pozostałe elementy budujące tożsamość kulturową (wybór).
Elementy kulturowe materialne wraz z miejscami – nośnikami wartości kulturowych:
− drewniany kościółek pw. Św. Stanisława Kostki (gmina Czajków)
− wyspa na stawie w parku, na której znajduje się piwnica uchodząca za więzienie czarownic (Doruchów)
− neogotycki kościół parafialny p.w. Św. Apostołów Piotra i Pawła (gmina Kraszewice)
− dwory szlacheckie,
− walory krajobrazowe zarówno parków chronionego krajobrazu jak i terenów nie objętych ochroną
ustawową,
− linia kolejowa Ostrzeszów – Namysłaki wraz z elementami infrastruktury.
Elementy kulturowe pozostałe:
− topienie marzanny w pierwszy dzień wiosny
− święcenie pól kropidłem z palmy wielkanocnej, przynoszące pomyślność w pracach rolniczych
− Boże rany – zwyczaj budzenia domowników przy pomocy wierzbowych gałązek odnoszący się do
biczowania Pana Jezusa,
− pierzocha – zwyczaj darcia pierza przez kobiety podczas długich, jesiennych wieczorów,
− dożynki – rolnicze święto plonów wieńczące prace polowe
− organizowanie i aktywne uczestnictwo w tradycyjnych obrzędach i festynach (dożynki, uroczystości
odpustowe itp.),
− pielęgnowanie tradycji wyrobu produktów lokalnych: wędzonka ostrzeszowska. tradycyjny wypiek chleba,
wytwarzanie przedmiotów z wikliny.
7.3. Linia kolejowa i jej znaczenie historyczne
35
Ekspertyza
Poniższe rozważania oparto na materiałach w znacznej mierze zebranych w ramach historycznego,
udokumentowanego podsumowania losów kolei ostrzeszowskiej (linia do Namysłaków), przygotowanych przez
Dziergwę. Między innymi autor opracowania wskazuje, że kolej pełniła i w wielu krajach nadal pełni rolę istotnego
czynnika integracji międzyludzkiej i ożywienia gospodarczego, czego ślady można było znaleźć w pierwszych
artykułach prasowych zapowiadających inaugurację linii Ostrzeszów – Namysłaki w czasach jej powstawania, to
jest na koniec pierwszej dekady XX wieku.
O planowanej trasie kolei żelaznej z Ostrzeszowa do Grabowa i Namysłaków pierwsze informacje źródła podają
pod koniec XIX wieku. Wówczas spółka zajmująca się wdrożeniem projektów kolejowych analizowała na
podstawie map i danych statystycznych miejscowości zaproponowane przez część zainteresowanych osób
połączenie kolejowe z Grabowa do Ostrzeszowa. Jednak wnioski wskazywały, że nawet przy najprostszym
zaprojektowaniu linii i najtańszej eksploatacji nie można było zakładać jej rentowności (pomimo skrócenia
wcześniej planowanego wariantu linii z Grabowa do Kępna). Zwrócono uwagę na fakt, że na linii pojawiało się
więcej przeszkód terenowych, niż na potencjalnej linii z Grabowa do Kępna.
Linie kolejowe o znaczeniu drugorzędnym, które miały uzupełniać koleje główne, budowano wtedy na podstawie
pruskiej ustawy z 1880 roku, a później również na podstawie ustawy o kolejkach z 1892 roku. Linia Ostrzeszów –
Namysłaki została wybudowana w drugim okresie prosperity drugorzędnych linii kolejowych rozwijających się
najbardziej w latach 1886-1890 i 1906-1910. W 1907 roku podkreślano, jak wielkie znaczenie kolej ta mogłaby
mieć dla południa Prowincji Poznańskiej. Kolej była jednym z najskuteczniejszych środków podniesienia
położenia gospodarczego miejscowej i okolicznej ludności – według historycznych relacji z tamtego okresu. Na
otwartej trasie zdecydowano się realizować ruch osobowy, towarowy i bagażowy, przewożono również zwłoki,
żywy inwentarz, wykluczano jednak przyjmowanie i dostarczanie materiałów wybuchowych.
Budowę kolei postulowano zasadniczo ze względów ekonomicznych, służyła ona głównie do transportu
wydobywanej w okolicach Ostrzeszowa rudy darniowej, przewozu płodów rolnych z okolicznych majątków, trzody
chlewnej i drobiu przez wiejską ludność powiatu oraz do transportu przygranicznego, w tym niemieckich
osadników z Królestwa Kongresowego, docierających do Prowincji Poznańskiej przez przejście graniczne w
Grabowie. Z Grabowa-Wójtostwa na dworzec w Grabowie a potem dalej przewożono żużel, dalej dystrybuowany
przez wozaków dysponujących dobrymi końmi.
Obecna substancja infrastruktury kolejowej, jakkolwiek w pewnym stopniu zdekapitalizowana, nawet jeśli nie
zostanie reaktywowana, pozostawi istotny kulturowy ślad w przestrzeni, świadectwo dawnych procesów,
aspiracji, dzieł podnoszonych przez przodków. Nadal budynki dworców i trwałe budowle ziemne (nasypy, mosty)
wnosić będą atrybuty ingerencji ludzkiej o dobrze zharmonizowanej z krajobrazem formie. Niezależnie od swej
przyszłości linia Ostrzeszów – Namysłaki jest pomnikiem techniki z początków XX wieku i pozostanie na zawsze
w świadomości i pamięci kulturowej mieszkańców ziemi ostrzeszowskiej.
36
Ekspertyza
III. DEFINICJA PROGRAMU DZIAŁAŃ
8. CELE
Program reaktywacji linii kolejowej Ostrzeszów – Namysłaki, aby mógł być rozważany jako realny
program wspierania rozwoju regionalnego, musi spełniać kilka podstawowych kryteriów, wśród których
szczególnie istotne są aspekty powiązania i koordynacji z innymi programami lokalnymi i ponadlokalnymi,
wzajemna koherentność programów rozwoju lokalnego, strategii i studiów definiujących zarówno na szczeblu
powiatu (ew. powiatów, z włączeniem powiatu ostrowskiego) jak i poszczególnych gmin, skoncentrowanie na
wytworzeniu konkretnego efektu głównie przez podjęcie działań mających długoterminowe skutki (a więc takich,
w których polityka informacyjna musi oddziaływać za pośrednictwem mediów o trwałej formie przekazu).
Należy tu podkreślić, że w chwili obecnej sformułowanie programu LINIA KOLEJOWA OSTRZESZÓW –
NAMYSŁAKI JAKO ELEMENT LOKALNEJ AKTYWIZACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ ma charakter
wstępny, roboczy i jest propozycją wyjściową do dalszych analiz, wymagając jeszcze potwierdzenia symulowanej
skuteczności w rozlicznych badaniach, analizach szczegółowych i procesie weryfikacyjnym, z udziałem
społecznym i instytucjonalnym, co nie było w zakresie opracowania niniejszej ekspertyzy.
W takim kontekście sformułowano cele ogólne i cele szczególne programu, wśród nich pierwsze wskazują na
komplementarność zadań programu z innymi strategiami, programami i planami, a drugie wskazują indywidualne,
specyficzne zadania charakterystyczne i zarazem unikalne dla badanego obszaru i badanego zestawu zjawisk
problemowych.
Cele ogólne programu (porządek nie odzwierciedla hierarchii ważności)
− ochrona dziedzictwa kulturowego ściśle związanego z tożsamością lokalnych społeczności,
− racjonalizacja i optymalizacja w korzystaniu z zasobów przyrodniczych przy zachowaniu wysokiego
poziomu ochrony tych zasobów,
− poprawa dostępności regionu oraz wzajemnej komunikacji między członkami poszczególnych
społeczności lokalnych w skali powiatu,
− poprawa dostępności do miejsc pracy,
− poprawa dostępności i wzmocnienie potencjału dla tworzenia indywidualnych miejsc pracy w ramach
indywidualnej działalności gospodarczej,
− realizacja elementów promocji regionu – w tym kultury i obyczajowości regionalnej,
− wspieranie procesów udostępniania terenów dla celów turystycznych i rekreacyjnych,
− wspieranie działalności istniejących podmiotów gospodarczych przez rozszerzenie możliwości transferu
ich produktów poza obszar rejonu.
Cele szczególne programu (porządek nie odzwierciedla hierarchii ważności)
− reaktywacja linii Ostrzeszów – Namysłaki w preferowanym możliwie jak największym stopniu,
37
Ekspertyza
− udostępnienie nowej infrastruktury komunikacyjnej dla potrzeb transportu pasażerskiego, towarowego lub
turystycznego względnie kombinacji wszystkich trzech ww. kategorii transportu,
− powiązanie odtwarzanej infrastruktury kolejowej, a w szczególności zespołów stacyjnych na trasie, ze
strukturą przestrzenną powiatu,
− kreacja wizerunku i programu funkcjonalnego stacji jako punktów oddziaływania w poszczególnych
gminach (przebieg trasy) – jako koncentratorów życia gospodarczego, społecznego i kulturalnego (ze
świadomością ograniczeń w pełnieniu tego rodzaju funkcji),
− wprzęgnięcie zespołów stacyjnych linii kolejowej w system szlaków turystycznych, krajoznawczych i
przyrodniczych, w tym szlaków pieszych, rowerowych i konnych, wraz z powiązaniem ich z ośrodkami
wypoczynku i rekreacji oraz lokalizacjami ważnymi kulturowo, w tym z muzeami, ośrodkami kultury,
− realizacja systemu wizualnej informacji przestrzennej służącej usprawnieniu komunikacji zarówno
mieszkańców jak i osób przyjezdnych,
− kreacja nowych elementów wizerunku powiatu i poszczególnych gmin jako twórców zintegrowanego
wielodyscyplinarnie inicjowanego procesu transformacji środowiska przestrzennego zmierzającego do
poprawy warunków życia, konkurencyjności regionu i jego atrakcyjności dla przyjezdnych z kraju i
zagranicy,
− konsolidacja regionu w oparciu o powiązania wytworzone za pośrednictwem reaktywowanej linii kolejowej.
9. SCENARIUSZE DZIAŁAŃ ORAZ SCENARIUSZ REKOMENDOWANY
Zgodnie ze zdefiniowanymi powyżej celami, które docelowy program działań ma wypełnić, przedstawia
się scenariusze ingerencyjne, kumulujące główne zamierzenia i tendencje, jakie miałyby określać kierunki
przywracania aktywności linii kolejowej.
9.1. Scenariusz 1
Scenariusz pierwszy zakłada reaktywację linii kolejowej, z położeniem zasadniczego nacisku na ruch
pasażerski. W ramach scenariusza 1 podjęto by działania zmierzające do odtworzenia pełnej infrastruktury
kolejowej, to jest zespołów stacyjnych na pięciu stacjach, przywrócenia taboru kolejowego z preferencją dla
taboru obsługującego ruch pasażerski.
Tabela MMM
Zagadnienie
Element scenariusza
Zamierzenie reaktywacyjne
Linia kolejowa Ostrzeszów – Namysłaki
38
Ekspertyza
Podstawowy program reaktywacji
Odtworzenie ruchu pasażerskiego
Założenia podstawowego programu reaktywacji
Wprowadzenie połączenia szynobusem odcinka
Ostrzeszów – Namysłaki (wariantowo Ostrzeszów –
Grabów nad Prosną – w zależności od wyników
studium wykonalności SWFS)
Uzupełniający program reaktywacji
Otwarcie możliwości realizacji ruchu towarowego oraz
okolicznościowego ruchu turystycznego; poza tym
ruch turystyczny odbywałby się w oparciu o
standardowe połączenia pasażerskie
Założenia uzupełniającego programu reaktywacji
Okazjonalne połączenia kolejowe jako oferta
dodatkowa zarówno na polu transportu towarowego
jak i kursów turystycznych
Ilość (minimalna) zakładanych połączeń stałych
3 (w obie strony)
Ilość (minimalna) zakładanych miejsc w połączeniu
150 miejsc dla pasażerów
pasażerskim (pojemność składu)
Kursy pasażerskie
Według ustalonego taryfikatora
Kursy towarowe
Okazjonalne, indywidualnie ofertowane według
ramowego taryfikatora
Kursy turystyczne
Okazjonalne, indywidualnie ofertowane według ustaleń
umownych
Dodatkowe uwagi
Silna rekomendacja przedłużenia połączeń
pasażerskich szynobusem do Ostrowa Wlkp. i Kępna
(wówczas możliwa konieczność zwiększenia taboru)
Ilość stacji reaktywowanych
5
(lub 4 – w zależności od wyników SWFS)
Tabor podstawowy
2 autobusy szynowe ZNTK Region Tramp 213M,
wagony w wersji z WC
ilość miejsc siedzących jednego autobusu 35
ilość łącznych miejsc jednego autobusu 90
nowy
Tabor uzupełniający
Wynajmowany na podstawie umów lub używany
Zamierzenia aktywizacyjne
Aktywizacja gospodarcza
Aktywizacja społeczna
Redukcja tendencji migracyjnych
Podstawowy program aktywizacji
Zwiększenie dostępności miejsc pracy
39
Ekspertyza
Zwiększenie dostępności terenów w powiecie i
wzajemnej komunikacji
Wspieranie lokalnej przedsiębiorczości
Przeciwdziałanie trendom migracyjnym
Ostrzeszów, Grabów nad Prosną
Strefa bezpośredniego i pośredniego oddziaływania
Głównie Grabów nad Prosną, także pomniejsze
miejscowości wzdłuż linii w strefie bezpośredniego
oddziaływania – Bukownica, Chlewo, Giżyce,
Godziętowy, Grabów Pustkowie, Grabów Wójtostwo,
Kaliszkowice Ołobockie, Książenice, Namysłaki,
Przytocznica, (skuteczniejsze formy funkcjonowania
indywidualnej przedsiębiorczości ze względu na
dodatkowe możliwości komunikacyjne i opcjonalne
transportowe)
Zwiększenie dostępności i polepszenie warunków
komunikacyjnych jako przeciwwaga dla starzenia się
społeczności lokalnych oraz redukcja ilości osób
wkraczających w wiek produkcyjny, opuszczających
obszar opracowania jako swoje miejsce zamieszkania
Scenariusz ten jest wprawdzie z punktu widzenia odtwarzania stosunkowo hermetyczny, bowiem odtworzenie
taboru kolejowego polegające na wprowadzeniu szynobusów wyklucza realizację połączeń towarowych, niemniej
tabor towarowy ma zupełnie inne wymagania i specyfikę obsługową, którą należy rozważać w kontekście
regularności takich usług (przewozu towarowego) i szczegółowych studiów nad jego opłacalnością. Oferta
przewozów pasażerskich ma stosunkowo niedużą bezwładność marketingową, to znaczy, że relatywnie szybko
przekonuje (pod warunkiem poprawnego skonstruowania oferty) do korzystania z niej.
Należy wskazać, że po stronie pozytywnych, a nie wykazywanych w scenariuszu skutków, występować będzie
spontanicznie wygenerowany i stopniowo wzrastający ruch turystyczny, ale nie należy się spodziewać (w tak
konstruowanych zrębach programu interwencyjnego) wielkości tego ruchu na poziomie uzasadniającym
traktowanie go jako silnego czynnika. Raczej ruch ten przyniesie długofalowe skutki związane z pośrednią
promocją regionalną. Istnieją również czynniki negatywne, bowiem ruch pasażerski traktowany w sposób
priorytetowy w reaktywacji mieć będzie ograniczone oddziaływanie. Należy podkreślić, że miejscowości takie, jak
Mikstat, Kraszewice, Kotłów, Przedborów, a także inne położone dalej od stacji (które np. w Godziętowach i
Bukownicy nie są nawet przy wsi, lecz opodal wsi), będą beneficjentami takiego scenariusza w znikomym
40
Ekspertyza
stopniu. Podstawowym wymiernikiem musi się stać szczegółowe studium opłacalności (czyli np. skala
rentowności, z ewentualnym wskazaniem wielkości wymaganych do utrzymania linii dopłat).
9.2. Scenariusz 2
Scenariusz drugi zakłada reaktywację linii kolejowej, z położeniem zasadniczego nacisku na ruch
towarowy. W ramach scenariusza 2 podjęto by działania zmierzające do odtworzenia pełnej infrastruktury
kolejowej, to jest zespołów stacyjnych na pięciu stacjach, przywrócenia taboru kolejowego z preferencją dla
taboru obsługującego ruch towarowy. Wariant zakłada stosowanie składów mieszanych, z jednym wagonem
pasażerskim, co wymagałoby jednak koordynacji rozkładu przejazdów.
Tabela NNN
Zagadnienie
Element scenariusza
Odtworzenie ruchu towarowego
Wprowadzenie połączeń towarowych odcinka
Otwarcie możliwości realizacji ruchu pasażerskiego
oraz okolicznościowego ruchu turystycznego
Połączenia pasażerskie powiązane z towarowymi
Okazjonalne połączenia kolejowe jako oferta
dodatkowa turystyczna
Wg wyników analizy uwarunkowań gospodarczych
Wielkość (minimalna) składu
4 wagony towarowe
Wielkość (maksymalna) składu
10 wagonów towarowych (wielkość standardowa,;
przyczyna – parametry budowli inżynierskich,
kolejowych)
Kursy pasażerskie
Okazjonalne lub związane z kursami towarowymi,
według ustalonego taryfikatora
Kursy towarowe
Regularne w oparciu o szczegółową analizę
uwarunkowań gospodarczych, indywidualnie
ofertowane według ramowego taryfikatora, ale
niezależnie oferta dostosowana dla odbiorców
41
Ekspertyza
indywidualnych – cargo, obsługa logistyczna małych
podmiotów (z odbiorem lub załadunkiem w stacjach)
Kursy turystyczne
Okazjonalne, indywidualnie ofertowane według ustaleń
umownych
Dodatkowe uwagi
Skoordynowanie transportu towarowego z ruchem
dalekosiężnym (niezbędne)
Konieczne wyposażenie reaktywowanych stacji w
sprzęt do obsługi ruchu towarowego wraz z zależną
infrastrukturą
5
(2, 3, 4 – w wariancie minimalnym będzie to
połączenie Ostrzeszów – Grabów nad Prosną bez
przystanków pośrednich – włączanie każdej z
pozostałych stacji w zależności od wyników SWFS)
Tabor podstawowy
Lokomotywa (1 lub 2)
Wagony towarowe dostosowane do specyfiki
przewożonych towarów (produkty rolnicze, w tym żywy
inwentarz, ew. chłodnie dla produktów spożywczych,
inny profil wagonów)
Wagon pasażerski
Rozbudowa potencjału gospodarczego obszaru
Rozbudowa potencjału turystycznego obszaru
Strefa bezpośredniego oddziaływania
może być obsługiwana dzięki stworzeniu oferty obsługi
infrastruktury turystycznej oraz opcjonalnie dzięki
wytworzeniu dodatkowych powiązań przestrzennych
(w tym komunikacyjnych) między linią kolejową i
punktami obsługi turystycznej
Strefa bezpośredniego i pośredniego oddziaływania,
42
Ekspertyza
szczególnie Grabów nad Prosną, ale również obszary
gminy Doruchów, Mikstat (choć w niewielkim stopniu
dla samego miasta) i Kraszewice, także pomniejsze
Kaliszkowice Kaliskie, Kaliszkowice Ołobockie,
Książenice, Namysłaki, Przedborów, Przytocznica,
Skrzynki, Tokarzew, Zawady, (skuteczniejsze formy
funkcjonowania indywidualnej przedsiębiorczości ze
względu na dodatkowe możliwości obsługi
transportowej i uzupełnienie w postaci opcjonalnego
ruchu pasażerskiego i turystycznego)
Stworzenie atrakcyjnej alternatywy związanej z
prowadzeniem skutecznej aktywności gospodarczej w
rejonie rolniczym oraz redukcja ilości osób
Scenariusz ten w bezpośredni sposób odwołuje się do generowania określonego produktu o znaczącym wpływie
na życie gospodarcze obszaru opracowania, w ujęciu bezpośrednim. Formy wykorzystania do celów transportu
produktów, dóbr, powinny przybrać możliwie szeroki zakres, bowiem transport produkcyjny (z zakładów
przemysłowych w Grabowie nad Prosną) może się okazać niewystarczający przy przeprowadzeniu szczegółowej
analizy. Dlatego scenariusz 2 zakłada, że oferta będzie obejmowała: regularne (rejsowe) przewozy towarowe na
potrzeby lokalnych przedsiębiorstw produkcyjnych, cykliczne przewozy towarowe na potrzeby średnich i małych
przedsiębiorstw wymagających transportu dalekosiężnego i o średnim zasięgu krajowym, dostawy i odbiory –
obsługę logistyczną (w tym przesyłek pocztowych) realizowaną w reaktywowanych stacjach. Zakres i wpływ
ruchu pasażerskiego i turystycznego będzie zdecydowanie mniejszy. Przygotowanie takiego zakresu ofertowego
wiąże się jednak z wyprzedzającym, długotrwałym przygotowaniem odbiorców oraz przygotowaniem
organizacyjnym gestora linii kolejowej do realizacji wyznaczonych zadań. Przy dużej bezwładności ofertowej,
zwłaszcza w odniesieniu do odbiorców (oferty) średnich i małych, należy zakładać długoterminowe
przyzwyczajanie klientów do stałości, stabilności, wysokiej jakości takiej oferty. Scenariusz taki wymaga
znaczącej rozbudowy infrastruktury, to jest przestrzeni magazynowej, być może wykraczającej poza istniejącą
substancję budowlaną (głównie chodzi tu o Grabów nad Prosną), a także odpowiednią organizację
przedsiębiorstwa eksploatującego linię (personel, sprzęt, organizacja). Strategię marketingową będzie można
budować na podstawie anchor customers czyli stałych, dużych klientów, którzy stanowić będą o ponad 90%
43
Ekspertyza
poziomu obrotów przedsiębiorstwa. To powoduje, że w szczególności w początkowym okresie rentowność może
być niezadowalająca, a przełamanie zakresu dotarcia z ofertą do szerszej grupy odbiorców długotrwale będzie
podatne na tendencje makroekonomiczne i mikroekonomiczne oddziałujące na owych kluczowych klientów
(nadmierna zależność).
9.3. Scenariusz 3
Scenariusz trzeci zakłada reaktywację linii kolejowej, z położeniem zasadniczego nacisku na ruch
turystyczny. W ramach scenariusza 3 podjęto by działania zmierzające do odtworzenia pełnej infrastruktury
kolejowej, to jest zespołów stacyjnych na pięciu stacjach z budową jednej dodatkowej w Królewskiem,
przywrócenia taboru kolejowego z preferencją dla taboru obsługującego ruch turystyczny. Wariant zakłada
stosowanie składów mieszanych, z opcjonalnym jednym lub dwoma wagonami towarowymi dołączanymi do
składu według potrzeb.
Tabela OOO
Zagadnienie
Element scenariusza
Stworzenie ruchu turystycznego
Wprowadzenie połączeń turystycznych odcinka
Otwarcie możliwości realizacji okazjonalnego ruchu
towarowego
Połączenia towarowe powiązane z turystycznymi
-
Według potrzeb
Według potrzeb
Kursy pasażerskie
Nie dotyczy – ruch pasażerski wymaga regularności
Kursy towarowe
Okazjonalne, indywidualnie ofertowane według
ramowego taryfikatora, możliwe także cykliczne
związane z obsługą infrastruktury turystycznej –
obsługa logistyczna
Kursy turystyczne
Indywidualnie ofertowane według ustaleń umownych,
sezonowo aktywizowane, a także wprowadzenie ruchu
44
Ekspertyza
turystycznego orientowanego na kolejnictwo (drezyny)
Dodatkowe uwagi
Skoordynowanie transportu turystycznego z całym
układem szlaków turystycznych i aktywizacją ruchu
turystycznego w obszarze (niezbędne)
Konieczne przysposobienie reaktywowanych stacji do
obsługi ruchu turystycznego
5+1
(lub 4 – w zależności od wyników SWFS)
Tabor podstawowy
Lokomotywa (1 lub 2)
Wagony dostosowane do specyfiki obsługi, zarówno
pasażerskie (większość), jak i towarowe (nieco mniej)
-
Aktywizacja turystyczna (w tym rozumieniu również
gospodarcza)
Aktywizacja społeczno-kulturowa
Promocja regionu
Promocja lokalnej kultury, lokalnych wartości,
lokalnych produktów
pod warunkiem stworzenia powiązań ze szlakami
turystycznymi i elementami istniejącej i stymulowanej,
nowo powstającej infrastruktury turystycznej, także
obsługa logistyczna infrastruktury turystycznej
gminy Doruchów, Mikstat (choć w niewielkim stopniu
dla samego miasta) i Kraszewice, także pomniejsze
Kaliszkowice Kaliskie, Kaliszkowice Ołobockie,
Książenice, Namysłaki, Przedborów, Przytocznica,
Skrzynki, Tokarzew, Zawady, (skuteczniejsze formy
45
Ekspertyza
funkcjonowania indywidualnej przedsiębiorczości ze
względu na dodatkowe możliwości obsługi
transportowej i uzupełnienie w postaci opcjonalnego
ruchu pasażerskiego i turystycznego)
Zespoły stacyjne jako katalizatory dla krzewienia
kultury lokalnej ale i przedsiębiorczości lokalnej, w tym
produktów (rzemiosła, wytwórczości lokalnej),
wytworzenie
Scenariusz ten jest teoretycznie najmniej kosztowny inwestycyjnie, ale odwołuje się do sfery życia społecznogospodarczego nie będącego podstawowym czynnikiem przesądzającym o funkcjonowaniu obszaru. Siła
oddziaływania jest zatem ograniczona. Niemniej scenariusz ten może być rozważany jako przygotowawczy – dla
wprowadzania kolejnych kroków w etapach następnych, w których pojawić by sie miała obsługa ruchu
pasażerskiego, albo zdecydowane rozszerzenie ruchu towarowego. Należy tu podkreślić, że po stronie
infrastruktury kolejowej pozwala na zastosowanie tańszego taboru (aczkolwiek bez perspektywy stałych i
stabilnych zwrotów nakładów w krótkim czasie), a dla stacji kolejowych uzasadnia podjęcie kroków najpełniej
eksploatujących tradycyjne pierwiastki kulturowe. W ogóle ten aspekt należy uznać za wyjątkowo eksponowany
w scenariuszu 3, gdyż kładzie on szczególny nacisk na wartości nieodtwarzalne, ich ochronę i ekspozycję.
Scenariusz jednak – o ile zakładać go jako autonomiczną receptę dla transformacji obszaru badanego – należy
traktować głównie jako silny element promocyjny, uzupełniający działania na polu lokalnych aktywności i
działalności organizacji pozarządowych i samorządowych. Ruch towarowy nie zakłada przewozów bardzo
dużego tonażu, raczej koncentruje się na obsłudze lokalnych podmiotów, stąd nie skutkuje koniecznością
koordynacji z programem modernizacji i rozbudowy infrastruktury drogowej. Scenariusz 3 zakłada, że oferta
będzie obejmowała: obsługę rozbudowanego szlaku przyrodniczego ujmującego stację Godziętowy, Grabów nad
Prosną i Namysłaki, obsługę rozbudowanego szlaku krajoznawczego obejmującego stację Godziętowy i Grabów
nad Prosną, obsługę rozbudowanego szlaku śladem "korzeni lokalnej tożsamości" obejmującego stację
Królewskie (Rogaszyce), Godziętowy, Bukownica, Grabów nad Prosną i Namysłaki, a także obsługę turystyki
kolejowej dla przejazdów składami spalinowymi i drezynami. Przygotowanie takiego zakresu ofertowego wiąże
się z silnie zorganizowaną koordynacją z poczynaniami na polu aktywności społecznej powiązanej z turystyką (w
tym turystyką o profilu gastronomicznym, agroturystycznym, przyrodniczym), rekreacją i aktywnościami z
pogranicza rekreacji i sportu.
9.4. Scenariusz rekomendowany (SR)
Scenariusz rekomendowany to prezentacja założeń skoordynowanego, szerokiego pola działań, które
zdaniem zespołu autorskiego jest najlepszą perspektywą postrzegania reaktywacji linii kolejowej, o ile
46
Ekspertyza
rzeczywiście miałaby ona stać się osią aktywizacji społeczno-gospodarczej na badanym obszarze. Przyjęcie
realnym ram funkcjonowania procesów społeczno-gospodarczych wraz z uwarunkowaniami przestrzennymi,
niezbędnymi do uwzględnienia w przedmiotowej materii, prowadzi do wniosku, że próba osiągnięcia
zadowalającego poziomu rentowności całego przedsięwzięcia (a dokładniej, osiągnięcia w podwariancie najmniej
korzystnym racjonalnie niskiego pułapu dotowania reaktywacji linii kolejowej) zmusza do:
− podjęcia działań długoterminowych, w których nie można zakładać krótkoterminowej rentowności
przedięwzięcia,
− podjęcia działań wielotorowych i stopniowego budowania wieloźródłowych podstaw ekonomicznych
funkcjonowania linii kolejowej, aby uniezależnić ją od monoczynników (np. od kondycji jednego lub dwóch
kluczowych przedsiębiorstw jak w scenariuszu 2, w którym to przypadku wobec złej kondycji lub upadłości
ww. firm należałoby rozważać przyszłą ponowną likwidację linii także jako możliwy rozwój wydarzeń),
− podjęcia koordynacji programów i planów wielodyscyplinarnych (w interdyscyplinarnych gremiach), w
związku z tym generuje większe obciążenia i zwiększoną odpowiedzialność w każdym ze standardowych
zadań przygotowawczych realizowanym przez samorządy (programy lokalne, studia uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego,
strategie rozwoju, programy wspierania przedsiębiorczości, programy wspierania aktywności społecznych,
w tym na polu turystyki i agroturystyki, programy inwestycyjne w zakresie infrastruktury kulturowej,
turystycznej, drogowej, informacyjnej, w tym dofinansowanie lub zainwestowanie w obiekty użyteczności
publicznej,
− koordynacji programów promocyjnych
− ścisłej współpracy samorządowej,
− najprawdopodobniej powołania podmiotu realizującego organizacyjnie i gospodarczo powierzone zadania
eksploatacyjne,
− rozbudowy linii kolejowej Ostrzeszów – Namysłaki o wybrane dodatkowe elementy takie, jak dodatkowa
stacja Królewskie, opcjonalnie dodatkowe powierzchnie magazynowe itp.
niemniej równocześnie umożliwia:
− zachowanie priorytetu kulturowego z uszanowaniem lokalnej specyfiki, pomimo intensywnego
gospodarczego wykorzystania – głównie z racji wysokiego stopnia skoordynowania na wczesnym etapie
założeń gospodarczych i kulturowych (z uwzględnieniem potrzeb turystyki),
− trwałe odtworzenie linii kolejowej z przywróceniem jej realnej siły oddziaływania, nie tylko w obszarze
oddziaływania bezpośredniego, ale i w obszarze oddziaływania pośredniego,
− wielofunkcyjne traktowanie infrastruktury kolejowej – dla potrzeb ruchu pasażerskiego, transportu
towarowego i ruchu turystycznego,
− kształtowanie wizerunku kolei lokalnej jako elementu stabilizującego kondycję regionu.
47
Ekspertyza
Tabela PPP
Zagadnienie
Element scenariusza
Stworzenie skoordynowanego programu
obejmującego transport pasażerski, towarowy i
turystyczny wraz z funkcjonowaniem zależności
społeczno-gospodarczych w obszarze oddziaływania
Wprowadzenie połączenia szynobusem,
wprowadzenie połączeń towarowych, wprowadzenie
połączeń turystycznych odcinka Ostrzeszów –
Namysłaki (wariantowo Ostrzeszów – Grabów nad
Prosną – w zależności od wyników studium
wykonalności SWFS)
Powiązanie z programami aktywizacji lokalnej,
powiązanie ze strukturą relacji przestrzennoturystycznych w obszarze opracowania, skorelowanie
z połączeniami dalekobieżnymi, w szczególności
połączeń pasażerskich (stacja Ostrzeszów w ruchu
ponadlokalnym, stacja Królewskie w ruchu lokalnym w
skali powiatu i ew. powiatów ościennych –
ostrowskiego i kępińskiego)
-
3 (w obie strony) ze względu na ruch pasażerski,
modyfikowane pozostałym profilem użytkowym (ruch
towarowy i turystyczny)
Ilość (minimalna) zakładanych miejsc w połączeniu
180 miejsc dla pasażerów
pasażerskim (pojemność składu)
Wielkość (minimalna) składu pasażerskiego /
1 wagon pasażerski (w przypadku szynobusu 2)
turystycznego
Wielkość (minimalna) składu towarowego
4 wagony towarowe
10 wagonów towarowych (wielkość standardowa,;
przyczyna – parametry budowli inżynierskich,
kolejowych)
-
Według potrzeb
48
Ekspertyza
Według potrzeb
Kursy pasażerskie
Według ustalonego taryfikatora
Kursy towarowe
Regularne lub okazjonalne w oparciu o szczegółową
analizę uwarunkowań gospodarczych, indywidualnie
ofertowane według ramowego taryfikatora, ale
niezależnie oferta dostosowana dla odbiorców
indywidualnych – cargo, obsługa logistyczna małych
podmiotów (z odbiorem lub załadunkiem w stacjach)
Kursy turystyczne
Indywidualnie ofertowane według ustaleń umownych,
sezonowo aktywizowane, a także wprowadzenie ruchu
turystycznego orientowanego na kolejnictwo (drezyny)
Dodatkowe uwagi
Silna rekomendacja przedłużenia połączeń
pasażerskich szynobusem do Ostrowa Wlkp. i Kępna
(wówczas możliwa konieczność zwiększenia taboru)
Skoordynowanie transportu towarowego z ruchem
dalekosiężnym (niezbędne)
Konieczne wyposażenie reaktywowanych stacji w
sprzęt do obsługi ruchu towarowego wraz z zależną
infrastrukturą
Skoordynowanie transportu turystycznego z całym
układem szlaków turystycznych i aktywizacją ruchu
turystycznego w obszarze (niezbędne)
Konieczne przysposobienie reaktywowanych stacji do
obsługi ruchu turystycznego
5+1
(lub 4 + 1 – w zależności od wyników SWFS)
Tabor podstawowy
2 autobusy szynowe ZNTK Region Tramp 213M,
wagony w wersji z WC
ilość miejsc siedzących jednego autobusu 35
ilość łącznych miejsc jednego autobusu 90
nowy
Lokomotywa (1) z wagonami towarowymi
lub alternatywnie
Lokomotywy (2) z wagonami głównie dostosowanymi
do specyfiki obsługi (2 pasażerskie, towarowe wg
49
Ekspertyza
potrzeb)
Wynajmowany na podstawie umów lub używany
Aktywizacja turystyczna (w tym rozumieniu również
gospodarcza)
Aktywizacja społeczno-kulturowa
Promocja regionu
gminy Doruchów, Mikstat i Kraszewice, także
pomniejsze miejscowości wzdłuż linii w strefie
bezpośredniego oddziaływania – Bukownica, Chlewo,
Giżyce, Godziętowy, Grabów Pustkowie, Grabów
Wójtostwo, Kaliszkowice Kaliskie, Kaliszkowice
Ołobockie, Książenice, Namysłaki, Przedborów,
Przytocznica, Skrzynki, Tokarzew, Zawady,
(skuteczniejsze formy funkcjonowania indywidualnej
przedsiębiorczości ze względu na dodatkowe
możliwości obsługi transportowej i uzupełnienie w
postaci opcjonalnego ruchu pasażerskiego i
turystycznego)
Strefa bezpośredniego oddziaływania
50
Ekspertyza
Stworzenie atrakcyjnej alternatywy związanej z
prowadzeniem skutecznej aktywności gospodarczej w
rejonie rolniczym oraz redukcja ilości osób
pod warunkiem stworzenia powiązań ze szlakami
turystycznymi i elementami istniejącej i stymulowanej,
nowo powstającej infrastruktury turystycznej, także
obsługa logistyczna infrastruktury turystycznej
Zespoły stacyjne jako katalizatory dla krzewienia
kultury lokalnej ale i przedsiębiorczości lokalnej, w tym
produktów (rzemiosła, wytwórczości lokalnej),
wytworzenie
Scenariusz ten jest teoretycznie najbardziej kosztowny zarówno pod względem zakresu prowadzonych
inwestycji, w tym inwestycji sprzężonych w ramach koordynacji zadań w WPI poszczególnych gmin, ale i wymaga
długiego reżimu organizacyjnego i utrzymywania dyscypliny niezależnie od kierunków społeczno-politycznych, a
więc konsekwencji w realizacji zamierzenia, gdyż ze swej natury przedsięwzięcie szczególnie w omawianym
kształcie jest zakrojone na budowanie stabilności rejonu oddziaływania w okresie co najmniej dekady.
Ogromną siłą scenariusza jest jednak duża możliwość dzielenia na etapy, silnie autonomiczne, i realizowania
całościowego zamierzenia krok po kroku, w tym z pomocą gremiów pozasamorządowych. Scenariusz korzysta z
synergicznej kompilacji przedstawianych wcześniej scenariuszy 1, 2 i 3, oferując wartość dodaną w postaci
przemyślanej przestrzennie i środowiskowo polityki działań o trwałych skutkach i oddziaływaniu (pozytywnym) na
obszar oddziaływania, i to w możliwie najszerszym wariancie, a więc angażującym jako potencjalnych i
faktycznych beneficjentów najszerszą grupę lokalnej społeczności. Ta szeroka rzesza odbiorców usług
powiązanych oraz beneficjentów indywidualnych skłania do uznania na obecnym etapie opracowania, że pomimo
ryzyk, o jakich mowa w dalszym rozdziale, scenariusz ten warto rozważać jako realistyczny pod warunkiem
trwałego i konsekwentnego powiązania zainteresowanych sił, niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia. Przede
wszystkim mowa tu o wspólnym angażowaniu sił szczebla powiatowego i gminnego, w którym w szczególności
powinny uczestniczyć wszystkie gminy objęte oddziaływaniem (także gminy, których dotyczy oddziaływanie
pośrednie).
Scenariusz umożliwia wprowadzenie taboru kolejowego stopniowo, w standardzie dostosowanym do aktualnych
potrzeb. Stacje mogą być otwierane sukcesywnie, początkowa faza może dotyczyć aspektu promocyjnego pod
szyldem działalności wspierającej turystykę, później dodać w ograniczonym zakresie transport towarowy i
51
Ekspertyza
pilotażowy program przewozów pasażerskich (np. w oparciu o 1 wagon szynobusu – pomimo nierentowności
traktowany jako zapoznanie odbiorców z nową ofertą), by ostatecznie wypełnić całość zamierzeń programowych.
10. WSKAZANIA DOTYCZĄCE ZAGROŻEŃ W REALIZACJI PROGRAMU
Należy podkreślić, że realizacja programu działań aktywizacyjnych w proponowanym niżej kształcie
zakłada wystąpienie czynników wspierających pozytywne tendencje w stymulowaniu przestrzeni – czyni tak
głównie ze względu na stadium opracowania (wczesne, z niemożnością przeprowadzenia pełnych, szerokich
analiz obszarowych i społeczno-gospodarczych) jak i w odpowiedzi na obserwowaną silną aktywność społeczną,
w ramach której można wyegzekwować np. koordynowanie efektów funkcjonowania Ostrzeszowskiej Lokalnej
Grupy Działania oraz grupy inicjującej reaktywację linii kolejowej. Jednak potencjał działań i ich koordynacji nie
stanowi gwarancji powodzenia dla programu aktywizacji społeczno-gospodarczej przedmiotowego obszaru,
szczególnie w ujęciu reaktywacji kolei jako katalizatora tego procesu. W związku z powyższym należy omówić –
znaczące – pola ryzyka, które mogą utrudniać lub uniemożliwiać realizację programu. Ich wskazanie w
niniejszym opracowaniu winno skutkować – o ile gremia inicjujące transformację obszarową zdecydują się
kontynuować program – rozszerzeniem badań o wymienione zagadnienia, aby albo zidentyfikować precyzyjnie
skalę ryzyka, albo wykluczyć jego istnienie, domniemywane poniżej.
Wstępnie należy podkreślić, że scenariusz rekomendowany jednoznacznie wskazuje na konieczność
potraktowania aktywizacji linii kolejowej jako jednego z elementów działania, a także podnosi obligatoryjność
sprzężenia tej reaktywacji z innymi działaniami na polu rozwoju lokalnego, restrukturyzacji zatrudnienia,
wspierania przedsiębiorczości, aktywizacji turystycznej (w tym agroturystycznej) i szerokim polem działań w
ramach kształtowania tożsamości lokalnej wraz z jej marketingowymi aspektami.
Podstawowym zagrożeniem dla powodzenia działań aktywizacyjnych, w których reaktywacja linii kolejowej pełni
istotną rolę, jest ostateczny efekt reaktywacji, a więc bilans wydatków i aktywności zestawiony z osiągniętymi
korzyściami i długofalowymi jej skutkami. Zgodnie ze wskazaniami scenariuszowymi linia kolejowa może pełnić
funkcje transportu osobowego, transportu towarowego, względnie stanowić składnik infrastruktury turystycznej.
Jak wyjaśniano to już wyżej, zalecanym rozwiązaniem jest przyjęcie mieszanego, wielotorowego wykorzystania
transportu w oparciu o uszczegółowiony program powiązany z innymi działaniami lokalnymi, gdyż każde z
izolowanych pól reaktywacji linii kolejowej traktowane autonomicznie wskazuje na duże ryzyko nieefektywności. I
tak w zakresie transportu osobowego nakłady poniesione na odtworzenie linii kolejowej będą tylko jednym z wielu
elementów kosztotwórczych, wśród których pojawią się nakłady związane z organizacją informacji przestrzennej
wiążącej linię kolejową z punktami aktywizacji i odwrotnie dającej mieszkańcom dane o cyklu transportowym kolei
lokalnej, zapewnienie należytego zaplecza technicznego do obsługi taboru (co możliwe jest w oparciu o
infrastrukturę dworca w Ostrzeszowie), zatrudnienie personelu obsługującego linię, utrzymanie atrakcyjności linii
dla potrzeb lokalnych społeczności (ceny przejazdów). W przypadku transportu towarowego koniecznym jest
52
Ekspertyza
niemożliwe na chwilę obecną pełne prześledzenie kierunków ruchu towarowego z wykorzystaniem kolei i
zbadanie opłacalności tegoż ruchu. Ruch towarowy lokalny jest nieopłacalny w chwili obecnej jako ruch cykliczny
i mógłby służyć zasadniczo do obsługi poszczególnych inwestycji (wykorzystanie sporadyczne). Konkurencja
transportu kolejowego w stosunku do transportu samochodowego np. dla firm zlokalizowanych w Grabowie nad
Prosną może być niesatysfakcjonująca. W przypadku obsługi ruchu turystycznego potencjał infrastruktury
turystycznej, choć znaczący, jest jednak dalece niewystarczający, aby zapewnić przynajmniej przybliżoną
rentowność w reaktywacji linii kolejowej.
Innym czynnikiem ryzyka jest stosunkowo dobrze rozwinięta sieć dróg na obszarze opracowania, która stanowi
silną alternatywę, na dodatek nie obarczoną ograniczeniami związanymi z linią kolejową (tablica przejazdów –
ścisłe godziny kursowania pociągów). Droga powiatowa z Ostrzeszowa do Grabowa nad Prosną (nr 449) jest
bliższą alternatywą transportową, choć w chwili obecnej droga nie posiada parametrów zdatnych do obsługi
pełnego ruchu pojazdów ciężarowych (aczkolwiek jest wystarczająca do obsługi zwiększonego natężenia ruchu
pojazdów osobowych). Argument ten jest powiązany z czynnikiem transportu towarowego, ponieważ wskazuje,
że taki transport towarowy traktowany jako jedyna albo podstawowa funkcja reaktywowanej linii kolejowej może
nie spełnić pokładanych w niej nadziei.
Odtworzenie obiektów infrastruktury kolejowej – to jest konkretnie stacji na szlaku Ostrzeszów – Namysłaki – nie
będzie wystarczające, o ile linia kolejowa ma stać się osią ogniskującą transformację społeczno-gospodarczą
obszaru (naturalnie nadal rozpatrywaną w ograniczonym, realnym zakresie). Funkcja związana z infrastrukturą
kolejową, o ile pozostawić ją jako monofunkcję poszczególnych stacji, nie będzie wywoływać wielopoziomowego
oddziaływania potrzebnego, aby mówić o restytucji poszczególnych stacji jako obiektów o charakterze
użyteczności publicznej. Szczególnie problematyczne stają się nie tylko stacje Bukownica i Godziętowy ze
względu na znaczące oddalenie od zabudowy mieszkalnej. Również problematyczna jest stacja w Grabowie,
której los może być przypieczętowany nieracjonalnym rozwiązaniem pseudoobwodnicy, rozbijającej swoim
przebiegiem zabudowę i zagospodarowanie stacji (którą zaplanowano tak, że zamiast wspierać się wzajemnie ze
stacją jej geometria stoi w ewidentnej sprzeczności), a także z racji peryferyjnego usytuowania ze stosunkowo
niekorzystnym związaniem z siecią dróg (stacja zwraca się w stronę wschodnią, gdzie dróg brakuje, podczas gdy
przebieg dróg wojewódzkich nr 447 i nr 449 nastręczać będzie problemy przestrzenne w sytuacji włączania stacji
w rytm życia społeczno-gospodarczego (dodatkowe nakłady).
Elementem negatywnym jest również fakt, że szczególnie silne oddziaływanie dotyczy przede wszystkim terenu
dwóch gmin – Doruchów i Grabów nad Prosną, w mniejszym stopniu potencjalne efekty mogą być odczuwane w
gminach Ostrzeszów i Mikstat, a jedynie śladowe w gminie Kraszewice.
Pewnym utrudnieniem jest struktura budżetów poszczególnych jednostek samorządu lokalnego. W szczególności
budżety gmin są znacząco obciążone wydatkami bieżącymi i wydatkami związanymi z rozwojem podstawowej,
bazowej infrastruktury koncentrującej się na rozwoju sieci dróg, rozwoju infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, a
także na wspieraniu planowych działań społecznych. Należy także podkreślić, że w Wieloletnich Planach
Inwestycyjnych (WPI) gmin reaktywacja linii kolejowej bądź jakiekolwiek elementy współgrające z tym działaniem
53
Ekspertyza
nie są uwidocznione. Ponadto dodatkową barierą jest ignorowanie przedmiotowego obszaru jako obszaru
oddziaływania aktywizacyjnego w uregulowaniach prawa miejscowego. Obszar – zgodnie z ustaleniami prawa –
traktowany jest jako obszar zamknięty, a więc nie obejmowany ustaleniami planistycznymi, ale ani Studia
Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, ani plany miejscowe nie tworzą w oparciu o oś
nieczynnej dziś kolei nawet sugestii przywrócenia działań aktywizacyjnych (niekoniecznie przecież związanych z
samą infrastrukturą kolejową).
IV. PROGRAM DZIAŁAŃ
11. OMÓWIENIE ZAŁOŻEŃ PROGRAMU DZIAŁAŃ
Program działań pn.
LINIA KOLEJOWA OSTRZESZÓW – NAMYSŁAKI
JAKO ELEMENT LOKALNEJ AKTYWIZACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ
ma za zadanie wypełnić postulaty i cele sprecyzowane w rozdziale 8 niniejszego opracowania. Wymaga to
podkreślenia, że program działań zakłada działanie interdyscyplinarne podzielone na następujące segmenty
aktywności:
− działania przygotowawcze jednostek samorządu terytorialnego szczebla powiatowego,
− działania przygotowawcze jednostek samorządu terytorialnego szczebla gminnego,
− działania przygotowawcze instytucji i organizacji pozarządowych,
− działania przygotowawcze powierzane i wykonywane przez zespoły eksperckie,
− wdrażanie elementów przygotowawczych programu przez wyznaczone jednostki z powierzaniem ich
wykonawcom wyznaczanym w trybie zgodnym z obowiązującymi przepisami – pierwsza faza realizacji
programu właściwego,
− prace koordynacyjne realizowane przez międzyinstytucjonalny zespół – pierwsza i druga faza realizacji
− wdrażanie elementów zasadniczych programu przez wyznaczone jednostki z powierzaniem ich
wykonawcom wyznaczanym w trybie zgodnym z obowiązującymi przepisami – druga faza realizacji
− monitoring skutków realizacji poszczególnych elementów programu – trzecia faza realizacji programu
właściwego,
− działania interwencyjne związane z bieżącym korygowaniem programu pod kątem potrzeb bieżących,
zmieniających się tendencji skali makro lub lokalnej, zmieniających się dynamicznie potrzeb itp. – trzecia
faza realizacji programu właściwego.
54

SPAS tresci - Powiat Ostrzeszowski

Transkrypt

Podobne dokumenty

Wykaz dróg powiatowych.

Kampania promocyjna projektu „Konno i koleją, historycznie

Regeneracja hamulca OGURA MCNB 25-03 CENA: 1,00

Z okazji Dnia Kobiet wszystkim Paniom składamy najserdeczniejsze

Oferta wynajmu

"ATV Motosport" S.C. Krzysztof Mazurkiewicz Jerzy Sokolowski

Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna jest "Ziemią Obiecaną

wniosek o zarejestrowanie umowy dzierżawy