Kod ucznia ………………………………………….. suma punktów

Kod ucznia
…………………………………………..
suma punktów………………………..
V POWIATOWY KONKURS Z PRZYRODY
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
POD PATRONATEM JURAJSKIEGO STOWARZYSZENIA NAUCZYCIELI TWÓRCZYCH
ETAP II
Termin : 30 maja 2014r. godz. 9.00
Czas pracy: 60 minut
Instrukcja dla ucznia:
1. Otrzymujesz test składający się z 26 zadań.
2. Za rozwiązanie wszystkich zadań możesz otrzymać max. 52 punkty.
3. Aby zostać laureatem konkursu, powinieneś uzyskać co najmniej 85% możliwych punktów, czyli co
najmniej 44 punkty. Przy każdym zadaniu podana jest liczba punktów możliwych do uzyskania.
4. Czytaj uważnie polecenia!
5. Odpowiedzi zapisuj czytelnie piórem lub długopisem.
Odpowiedzi zapisane ołówkiem lub poprawione korektorem nie będą oceniane.
6. W zadaniach wielokrotnego wyboru prawidłową odpowiedź zaznacz znakiem X.
Jeżeli się pomylisz, błędną odpowiedź obtocz kółkiem i ponownie zaznacz poprawną odpowiedź X.
7. W zadaniach otwartych błędną odpowiedź przekreśl i obok wpisz wyraźnie poprawną odpowiedź.
Życzę powodzenia!
Zad. 1. /12p/
Rozwiąż krzyżówkę:
1. Krople wody zawieszone w powietrzu - zjawisko
atmosferyczne ograniczające widoczność.
2. Występujące w Polsce drzewo iglaste, zrzucające igły na
zimę.
3. Najwyższe pasmo górskie w Karpatach.
4. Jadalne części szpinaku.
5. Ciepły, porywisty wiatr wiejący w górach
6. Najdłuższa rzeka świata.
7. Stolica Japonii.
8. Zawarta w kawie oraz w napoju typu cola (czytaj: kola)
substancja chemiczna pobudzająca centralny układ nerwowy.
9. Do 2006r. był uznawany za dziewiątą planetę Układu
Słonecznego, a obecnie jest zaliczany do planet karłowatych
10. Ziemnowodny, chroniony gryzoń, buduje żeremia ścinając
drzewa silnymi siekaczami
11. Piąta w oddaleniu od Słońca planeta Układu Słonecznego.
12. Krakowskie wzgórze, na którym stoi Zamek Królewski
Zad. 2. /1p/
Hasło powstające w wyróżnionej kolumnie krzyżówki oznacza:
A) grupę nauk, która zajmuje się lotami poza atmosferę ziemską oraz poznawaniem przestrzeni kosmicznej
B) naukę i sztukę projektowania, konstruowania i wykonywania budynków
C) bardzo silny lęk przed przebywaniem w zamkniętych pomieszczeniach
D) bardzo silny lęk przed pająkami
Zad. 3. /1p/
Które zdanie jest prawdziwe?
W Układzie Słonecznym z czterech planet najbliższych Słońcu:
A) żadna nie jest zbudowana wyłącznie z gazu, a największą orbitę ma z nich Mars
B) żadna nie jest zbudowana wyłącznie z gazu, a największą orbitę ma z nich Ziemia
C) jedna zbudowana jest wyłącznie z gazu, a największą orbitę ma z nich Mars
D) jedna zbudowana jest wyłącznie z gazu, a największą orbitę ma z nich Ziemia
Zad. 4. /1p/
Ciężar człowieka:
A) jest taki sam na Ziemi i na Księżycu oraz na każdej innej planecie
B) jest taki sam na Ziemi i na Księżycu, ale na innych planetach Układu Słonecznego byłby większy
C) jest większy na Ziemi niż na Księżycu
D) jest mniejszy na Ziemi niż na Księżycu
Zad.5. /1p/
Zaznacz prawidłowy skład powietrza:
a) 21% azotu, 78% tlenu, 1% inne gazy
b) 50% tlenu, 48% inne gazy, 21% azotu
c) 78% azotu, 21% tlenu, 1% inne gazy
d) 50% azotu, 48% tlenu, 2% inne gaz
Zad. 6./1p/
Przeanalizuj pogodę występującą w noc i dzień poprzedzające cztery wybrane dni roku 2010. W którym z
dni: A, B, C czy D mogła rano wystąpić gołoledź? Znak X postaw przy odpowiednim dniu:
Zad. 7. /1p/
Zimą zbiorniki wodne nie zamarzają w całości. Najczęściej lód pojawia się na tafli wody, ale woda poniżej
nie zamarza. W zbiornikach tych warstwy wody o różnych temperaturach nie mieszają się ze sobą. Im
większa gęstość wody, tym bliżej dna zbiornika wodnego się ona znajduje. Zależność gęstości wody od
temperatury przedstawiono na wykresie.
Zdecyduj, na którym z poniższych rysunków przedstawiono prawidłowo rozkład temperatur w zbiorniku
wodnym, którego powierzchnia została skuta lodem.
Zad.8./1p/
W górach temperatura powietrza zmienia się wraz z wysokością. W Tatrach spada o około 0,50C na każde
100 m. Jaka będzie temperatura na Kasprowym Wierchu (1985 m n.p.m) gdy w Kuźnicach (1014 m n.p.m.)
jest 240C
a) 180C
b) 19,50C
c) 210C
d) 28,50C
Zad.9. /2p/
Wykreśl z nawiasów błędne informacje.
Chmury pierzaste występują (bardzo nisko, bardzo wysoko). Przypominają delikatne smugi. Są zbudowane
z kryształów lodu i z nich (nie będzie, będzie) padać.
Zad.10. /1p/
Latem często występują gwałtowne burze z piorunami. Jak się zachowasz jeśli zaskoczy Cię burza?
a) stanąć z dala od drzewa
b) stanąć pod drzewem
c) wdrapać się na drzewo
d) położyć się w trawie, daleko od drzewa
Zad.11. /1p/
Dźwięki w powietrzu rozchodzą się z prędkością ok. 300 m/s. Od momentu zobaczenia błysku do
usłyszenia grzmotu minęły 3 sekundy. Jak daleko uderzył piorun od Ciebie? Podkreśl właściwą odpowiedź.
a) około 9km
b) około 100m
c) około 1km
Zad. 12. /1p/
Sześcioletni Patryk chciał się pohuśtać ze swoim starszym, dwa razy cięższym bratem. Aby chłopcy mogli
się swobodnie huśtać, huśtawka powinna być zrównoważona, to znaczy, że powinna ustawić się poziomo
bez podpierania jej nogami przez chłopców. W której sytuacji przedstawionej na rysunku chłopcy mogli się
huśtać swobodnie?
Zad. 13. /1p/
Na mapie topograficznej obok zaznaczono rzeźbę terenu za pomocą
poziomic. Na mapie tej znajduje się:
A) pagórek ze stromymi zboczami
B) wzgórze
C) wąwóz
D) kotlina
Zad. 14. /1p/
Do okrytonasiennych nie należy:
A) trawa pospolita
B) poziomka
C) lipa
D) modrzew
Zad. 15. /1p/
Biedronki pomagają w zwalczaniu:
A) pcheł
B) mszyc
C) wszy
D) kleszczy
Zad. 16. /1p/
Podstawowym składnikiem proszku, z którego robi się budyń jest:
A) mąka pszenna
B) mąka ziemniaczana (skrobia)
C) cukier puder
D) proszek do pieczenia lub soda oczyszczona
Zad. 17. /4p/
Przyjrzyj się rysunkom i prawidłowo przyporządkuj gałęziom pochodzącym z drzew inne części spotykane
na tych drzewach (owoce, szyszki itp.):
1-……………
2-…………
3- ……………
4- …………….
Zad. 18.
a) /3p/ Wykreśl te litery, przy których napisane jest fałszywe stwierdzenie.
Rosiczka jest rośliną owadożerną
Glukoza jest rodzajem tłuszczu
Kukułka podrzuca swoje jaja do gniazd innych ptaków
Ślimak jest płazem
Stonka ziemniaczana żeruje na liściach ziemniaków
Antybiotyki to lekarstwa przeciw wirusom
Żaby posiadają szkielet kostny
Chlorofil jest odpowiedzialny za zielony kolor liści
Paradontoza jest chorobą przyzębia (np. dziąseł)
G
C
O
Y
N
K
A
D
Y
b) /1p/ Pozostałe litery odczytane z góry na dół utworzą hasło. Oznacza ono:
A) owady, wydające latem charakterystyczne zespołowe dźwięki (cykanie)
B) gruczoły płciowe produkujące komórki i hormony płciowe
C) okres, w którym zwierzęta łączą się w pary i przystępują do rozrodu
D) typ gromady zwierząt
Zad. 19. /1p/
A/H1N1 to symbol:
A) bakterii powodującej grypę
B) bakterii powodującej zapalenie opon mózgowych
C) wirusa powodującego grypę
D) wirusa powodującego zapalenie opon mózgowych
Zad. 20. /1p/
W tabeli zapisano nazwy różnych roślin, wskazując miejsca, w których znajdują się ich części jadalne. W
której kolumnie popełniono błąd?
W koronie drzewa
Na krzewie
jabłoń
śliwa
grusza
czarna porzeczka
czerwona porzeczka
agrest
Na pnączu (łodydze
płożącej)
ogórek
arbuz
dynia
A) w kolumnie „w koronie drzewa”
B) w kolumnie „na krzewie”
C) w kolumnie „na pnączu (łodydze płożącej)”
D) w kolumnie „w głębi ziemi”
Zad. 21./1p/
Czego rośliny samożywne nie potrzebują do fotosyntezy?
A) tlenu
B) wody
C) soli mineralnych
D) promieni słonecznych
Zad. 22. /1p/
Wszystkie organizmy żyjące na Ziemi muszą oddychać. Oddychanie to:
a) zapewnienie pokarmu, każdej żywej komórce
b) pobieranie tlenu ze środowiska i oddawanie dwutlenku węgla
c) utlenianie substancji organicznej, w czasie którego wytwarza się energia
d) wytwarzanie związków organicznych kosztem energii słonecznej
Zad.23. /1p/
Efekt cieplarniany wywołuje:
a) obecność dwutlenku siarki w powietrzu
b) zwiększona aktywność słońca
c) nadmiar dwutlenku węgla w atmosferze
d) niszczenie warstwy ozonowej
Zad.24. /1p/
Szczególnie wrażliwe na zanieczyszczenia atmosfery są:
a) paprotniki
b) porosty
c) grzyby
d) mszaki
W głębi ziemi
ziemniak
kukurydza
marchew
Zad. 25. /4p/
Uzupełnij tabelę, dobierając do opisu parku narodowego jego nazwę oraz krainę geograficzną, na terenie
której jest położony. Nazwy wybierz spośród podanych poniżej.
Parki narodowe (jeden park zostanie nieprzyporządkowany):
Białowieski, Gór Stołowych (Stołowogórski), Ojcowski, Słowiński, Bieszczadzki
Krainy Polski (jedna kraina zostanie nieprzyporządkowana):
Sudety, Wyżyna Krakowsko – Częstochowska, Karpaty, Nizina Podlaska, Pobrzeże Słowińskie
Lp.
Opis parku
1.
Obszar krasowy, z licznymi
jaskiniami, skałami o urozmaiconych
kształtach, np.: maczugi, iglice.
Największe w Europie skupienie
ruchomych wydm. Występują tu
przybrzeżne jeziora.
To największy i najlepiej zachowany
fragment pierwotnego europejskiego
lasu niżowego. Dominują grądy i bory.
Jedyny w Polsce przykład gór o
budowie płytowej. Osobliwością są
fantastyczne formy skalne, ostańce,
labirynty skalne.
2.
3.
4.
Park narodowy
Kraina
geograficzna
(region) Polski
Zad. 26.
Morze Śródziemne oddziela trzy kontynenty: Afrykę, Europę i Azję. Na jego wybrzeżach występuje
charakterystyczna roślinność przystosowana do specyficznych warunków klimatycznych. Drzewa i krzewy
mają małe, twarde i lśniące liście, a kora pni i gałęzi jest twarda i wytrzymała. W ten sposób rośliny te
chronią się przed nadmierną utratą wody.
a) /1p/ Podaj jak nazywają się gęste i niedostępne zarośla, złożone głównie z krzewów
i karłowatych drzew, porastające wybrzeże Morza Śródziemnego.
Odpowiedź: ……………………………………………………………………………………
b) /2p/ Podkreśl nazwy czterech roślin, które występują w krajobrazie śródziemnomorskim:
oleander, wawrzyn, grab, pinia, limba, baobab, rozmaryn, dąb korkowy
c) /3p/ Określ poprawność zdań, wpisując do kwadratu:
P – jeśli zdanie jest prawdziwe, F – jeśli zdanie jest fałszywe.
1. W krajobrazie śródziemnomorskim lata są gorące i suche, a zimy łagodne.
2. Morze Śródziemne jest częścią Oceanu Spokojnego.
3. Klimat śródziemnomorski nie sprzyja uprawie winogron i oliwek.
Zad.
1.
pkt
12
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
1
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
1
4
18.
a) 3
b) 1
1
1
1
1
1
1
4
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Klucz do testu – II etap V jurajskiego konkursu z przyrody
Poprawna odpowiedź
Uwagi
1. MGŁA
po 1 pkt za
2. MODRZEW
każde hasło
3.
TATRY
4.
LIŚCIE
5.
HALNY
6.
NIL
7. TOKIO
8.
KOFEINA
9. PLUTON
10. BÓBR
11. JOWISZ
12.
WAWEL
D
A
C
C
B
C
B
Wykreśla: bardzo nisko oraz będzie
D
C
C
B
D
B
B
1-Y
2-Z
3-X
4-W
Wykreśla: C, Y, K
B
C
D
A
C
C
B
1.Ojcowski PN - Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
2. Słowiński PN – Pobrzeże Słowińskie
3. Białowieski PN – Nizina Podlaska
4. Stołowogórski PN – Sudety
Po 1p za
poprawnie
wypełniony
wiersz
26.
a) 1
b) 2
Makia/ makchia/ roślinność twardolistna
Podkreśla cztery spośród pięciu: oleander, wawrzyn,
pinia, rozmaryn, dąb korkowy,
c) 3
P, F, F
Po 0,5 za
każde dobre
podkreślenie