O Polsce

O Polsce
POLSKA
Język urzędowy: polski
Ustrój polityczny: demokracja parlamentarna
Głowa państwa: prezydent Bronisław Komorowski
Szef rządu: premier Donald Tusk
Powierzchnia (68 na świecie): całkowita - 322 575 km²
Liczba ludności (2009) - 34 na świecie; całkowita: 38 138 000, gęstość zaludnienia: 118,2
osób/km²
Podział administracyjny: 16 województw, 379 powiatów, 2478 gmin.
Jednostka monetarna: 1 złoty = 100 groszy (PLN, zł)
Kod telefoniczny: +48
Religia: rzymski katolicyzm. Największą wspólnotę religijną stanowi Kościół katolicki, do
którego należy około 34 200 000 wiernych. W obrządku rzymskokatolickim ochrzczonych jest
34 158 000 obywateli RP, co stanowi około 89% populacji. W Polsce praktykuje 40,4%
wszystkich wierzących i jest to po Malcie najwyższy wskaźnik w Europie, przy czym w latach
osiemdziesiątych praktykowało prawie 55%. Wspólnoty tradycji prawosławnej liczą ponad 500
000 wiernych. Do protestantyzmu przyznaje się prawie 150 000 wiernych, do innych grup
wyznaniowych podobnie a największy z nich to Muzułmanie – 5 tys. wiernych.
Historia: początki państwa polskiego sięgają X wieku n.e. W roku 966 książe Polan - Mieszko I
- poślubił księżniczkę czeską Dobrawę, tym samym przyjął chrzest i Polska wlączyła się do
wspólnoty chrześcijańskiej. Przez kolejne 4 wieki krajem rządziła dynastia Piastów. Okres ten
był dla Polski czesem wzlotów i upadków. W tym czasie powstał m. in. pierwszy uniwersytet w
Polsce - Akademia Krakowska. W XIV w. władzę na kolejne 200 lat przejmują Jagiellonowie.
Ten czas to okres świetności państwa polskiego. Jagiellonowie odnosili sukcesy na polu
gospodarczym (rolnictwo - byliśmy spichleżem Europy), politycznym (obsadzenie przez
członków rodu Jagiellonów tronów w Polsce, Czechach, na Węgrzech i Litwie)i militarnym
(zwycięstwo nad Zakonem Krzyżackim). Po Jagiellonach nastał czas wolnej elekcji, która
polegała na wyborze króla przez szlachtę polską. Władcy pochodzilli z różnych krajów
europejskich, ich rządy były słabe (ograniczane przez szlachtę). Polska słabła gospodarczo,
politycznie i militarnie, prowadziła wojny z Rosją, Szwecją czy Turcją. Wynikiem tej słąbej
władzy były 3 rozbiory Polski zainicjowane przez carycę Katarzynę II, w efekcie których Polska
zniekęła z mapy Europy na 123 lata. Ostatnią próbą ratowania kraju było uchwalenie
Konstytucji 3 Maja (1791) - I kostytucji w Eurpie i II na świecie. Ziemie polskie zostały odzielone
między Austrię, Prusy i Rosję. Naród polski nie utracił wiary w odzyskanie niepodległości, czego
dowodem są powstania narodowe. Ostatecznie Polska wraca na mapę Europy wraz z
1/3
O Polsce
zakończniem I wojny światowej. Wolnością Polacy cieszyli się tylko 21 lat. 1 września 1939 r.
Polska zostaje zaatakowana przez III Rzeszę Niemiecką a 17 września od wschodu atakuje
Związek Radziecki. 1945 rok to tylko pozorne odzyskanie niepodległości, gdyż Polska trafiła w
obszar wpływów komunistycznego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Krajem
całkowicie niezależnym Polska staje się w roku 1989. Buduje się demokracja, Polska wstępuje
do NATO (1999) i Unii Europejskiej (1.V.2004).
Ustrój polityczny: Władzę ustawodawczą stanowi dwuizbowy parlament (Sejm – 460 posłów,
Senat – 100 senatorów) wybierany w bezpośrednich, powszechnych i tajnych wyborach
parlamentarnych na 4-letnią kadencję. Prawo inicjatywy ustawodawczej, na mocy Konstytucji
RP, przysługuje prezydentowi, rządowi, Senatowi, grupie 15 posłów lub komisji sejmowej, a
także grupie 100 tys. obywateli. Uchwalona przez Sejm i Senat ustawa trafia następnie do
Prezydenta RP, który może w ciągu 21 dni przyjąć i podpisać ją, bądź zgłosić weto i przekazać
do ponownego rozpatrzenia Sejmowi (weto prezydenckie może być odrzucone przez izbę
niższą parlamentu większością 3/5 głosów w obecności co najmniej 230 posłów) lub wystąpić z
wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie jej zgodności z Konstytucją.
Prezydent jest wybierany w powszechnych wyborach prezydenckich na 5-letnią kadencję
(wygrywa ten kandydat, który otrzyma bezwzględną większość głosów). Może on sprawować tę
funkcję maksymalnie przez dwie kadencje. Jest najwyższym przedstawicielem państwa w
stosunkach wewnętrznych i międzynarodowych, podpisuje ustawy przyjęte przez Sejm i Senat,
ratyfikuje umowy międzynarodowe, stosuje prawo łaski. Prezydent desygnuje Radę Ministrów
wraz z prezesem Rady Ministrów.
Grupy etniczne: W 2002 r. ponad 96% ludzi zadeklarowało narodowość polską, 1,23%
zadeklarowało przynależność do innej narodowości, natomiast 2,03% ludności nie określiło
swej przynależności narodowościowej. Najbardziej liczne mniejszości narodowe i etniczne
stanowią Ślązac (173,2 tys.), Niemcy (152,9 tys.), Białorusini (48,7 tys), Ukraińcy (31,0 tys),
Romowie (12,9 tys), Rosjanie (6,1 tys.), Łemkowie (5,9 tys.) i Litwini (5,8 tys.). Język polski jest
językiem urzędowym Rzeczypospolitej, jakkolwiek prawo gwarantuje mniejszościom
narodowym używanie ich własnych języków, zwłaszcza na obszarach, gdzie występują ich
większe skupiska. W 21 gminach[26] jako pomocnicze języki urzędowe stosowane są język
niemiecki, język kaszubski, język litewski oraz język białoruski.
Miasta: stolicą kraju jest Warszawa (1 700 000 mieszkańców). Pierwszą 10 największych miast
uzupełniają: Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Szczecin, Bydgoszcz, Lublin, Katowice.
Silnie zurbanizowany obszar, umownie nazywany aglomeracją śląską zamieszkuje 5 000 000
ludzi (10 miast powyźej 100 000 mieszkańców)
2/3
O Polsce
Kuchnia: Na przestrzeni dziejów kuchnia polska ulegała wpływom i zmianom regionalnym,
zwłaszcza, że tereny Rzeczypospolitej Polskiej historycznie zamieszkiwała zmieniająca się
mozaika narodów. W efekcie silne są kulinarne wpływy wschodnie (tatarsko-tureckie, wcześniej
mongolskie), rusińskie, niemieckie, francuskie, włoskie i żydowskie.
Najpopularniejsze polskie potrawy (wszystkie są popularne także w krajach sąsiednich) to m.in.:
pierogi, kasze, kluski, gołąbki, bigos, zupy wszelkiego rodzaju (kapuśniak, krupnik, barszcz
czerwony, żur, rosół), potrawy z kapusty i ziemniaków, pieczywo (chleb żytni, pszenny), ciasta,
warzywa, owoce (jabłka, gruszki, rozmaite jagody, porzeczki), ser biały, jak i wszelkiego rodzaju
mięsa (głównie wieprzowe, drobiowe i wołowe). Specyficznym polskim deserem są faworki,
popularne są też inne wypieki, w tym babka, pierniki czy pączki.
Wśród napojów alkoholowych wódka pędzona ze zbóż i ziemniaków wyparła rozpowszechniony
niegdyś miód pitny. Piwo, w Polsce chmielowe, jest napojem tradycyjnym i pospolitym, podczas
gdy wino – mniej. Popularnym napojem jest herbata (zwykle czarna) pita często z dodatkiem
plasterka cytryny i słodzona cukrem.
Sport: Najpopularniejszym sportem w Polsce jest piłka nożna. Dużym zainteresowaniem cieszy
się również żużel. W tej dyscyplinie Polacy odnoszą duże sukcesy na arenie międzynarodowej
a polska liga jest najlepszą i najlepiej ołacaną w Europie. Startują w niej wszyscy najlepsi
zawodnicy na świecie. Popularna jest także siatkówka, po zdobyciu mistrzostwa Europy w 2003
i 2005 przez reprezentację narodową kobiet, tzw. "Złotka", oraz wicemistrzostwa świata w 2006
przez reprezentację narodową mężczyzn. W ostatnim okresie na znaczeniu zyskały skoki
narciarskie dzięki sukcesom Adama Małysza, Formuła 1 za sprawą Roberta Kubicy, piłka
ręczna ze względu na sukcesy reprezentacji Polski na Mistrzostwach Świata w roku 2007 i
2009, a także pływanie dzięki sukcesom m.in. Otylii Jędrzejczak.
Źródło: Wikipedia
3/3