Pies na kilometry

Test VDL Futura FDH2-139/460
Pies na kilometry
To on zdobył tytuł
Coach of the Year 2012.
W cuglach wygrał także
test porównawczy
IBC z renomowanymi
konkurentami. Dystans
1000 kilometrów
trójosiowy VDL pokonał
z lekkością i gracją, jak
przystało na mistrza.
Odcinki długodystansowe
to jego właściwy rewir, ale
z dobrym 21 m kołem skrętu długi
Futura jest też całkiem zwinny
46
J
ako Coach of the Year 2012 przystąpił do
rywalizacji obsypany licznymi nagrodami. Swoją pozycję potwierdził wygraną
z mocną konkurencją w teście porównawczym IBC. Trójosiowy Futura jest godnym
następcą legendarnych poprzedników, oferując sprawdzony napęd, niską masę i bardzo
dobrze skalkulowaną cenę.
VDL Bus&Coach jest zachowawcze
i wbrew rynkowym tendencjom nie wprowadza z marszu nowych silników Euro 6 (od
DAF). Powód jest jeden – po co przechodzić
z DAF „choroby wieku dziecięcego’’, skoro i tak
typowi nabywcy autobusów dalekobieżnych nie
mają skłonności w kierunku nowej techniki silników. Wolą sprawdzone, bezawaryjne silniki.
Nasz autobus testowy ma 460-konny
mocny silnik Euro 5 ze skrzynią AS-Tronic.
Ekstrawertyczny wygląd pojazdu pokazuje,
że jest pewny siebie – chociaż optyka w ogólnym zarysie znana jest z poprzednika Magiq.
Aerodynamiczny przód odróżnia brzuchatego Futura od Bova, który po ponad 11000
egzemplarzy zostanie wkrótce wycofany
z produkcji. Małe, ale wytworne linie nadają
designowi ciekawego wyglądu – dynamiczne
i mocno profilowane elementy reflektorów
na przedniej masce i przede wszystkim ostro
zaznaczone wnęki koła, które nadają VDL
znacząco męską linię.
Linia okien, jakby „popchnięta” do góry,
wznosi się do dachu. Pasażerowie cieszą się
dobrą widocznością, co jest niebagatelną
zaletą w tego typu autobusach. Chociaż Futura wydaje się bardzo masywny, to jednak
wysokość 3,7 metra jest umiarkowana i pozwala na pokonanie wielu mostów i tuneli, co
w Europie czasami bywa problemem.
Żadnego „skąpstwa”
na kilogramach
W 14-metrowym autobusie wygodnie podróżuje do 57 pasażerów. W teście w ich rolę
wcieliły się wodne manekiny. Duża toaleta
z tyłu została wygospodarowana kosztem
czterech miejsc siedzących. Idealnie wpisuje
się w równą podłogę, a jej dodatkową zaletą
jest fakt, że mogą z niej korzystać również
osoby niepełnosprawne. Tym samym znaleźliśmy się przy temacie, który zajmuje już
wiele przedsiębiorstw: wspieranie pasażerów,
którzy jeżdżą na wózkach inwalidzkich. Winda w Futurze FHD kosztuje niewiele miejsca,
znajduje się zaraz za osią wleczoną. Bez obaw,
winda Dhollandia jest łatwa w użyciu, może
unieść maksymalnie 500 kg, wystarczające zapasy dla wózka elektrycznego i osoby
towarzyszącej. Trzy podwójne siedzenia
z szybkimi zamknięciami zostają zdemontowane przed wsiadaniem. W ten sposób
powstaje miejsce na trzy wózki inwalidzkie,
które są bezpiecznie kotwiczone w szynach
opatentowanego systemu bezpieczeństwa.
Cały system waży podobno około 180 kg
– bez obaw, ten trójosiowy pojazd zniesie to
swobodnie. Producent podaje masę własną
16220 kg, razem z pełnym wyposażeniem
z kuchenką i urządzeniem odkurzającym.
Przy limicie 25 t kierowca „długaśnego” Futury nie musi uważać na ładowność, nawet
jeśli zapełni bagażnik o pojemności 10,7 m³.
Nieoślepiający
design nocny
Atrakcyjny kokpit z prostą
obsługą, dobra widoczność do przodu i na boki
Na długich trasach
Właściwym „środowiskiem” długiego Futury
są dalekie dystanse. Choćby tylko dlatego, że
doskonale trzyma linię jazdy na wprost. Jest
to pozytywna konsekwencja dużego rozstawu kół i osi wleczonej, która od 40 km/h już
nie skręca. Duża prędkość podróżna na autostradzie? Tu Futura nie daje się długo prosić,
zdecydowana moc silnika i napęd sprawiają,
że jest to proste. Osiągnięta prędkość średnia
97,99 km/h przez 750 km mówi sama za siebie – małe straty prędkości wyrównuje mocny sześciocylindrowy MX. Wystarczy mu
1200 obrotów do osiągnięcia 100 km/h na
długim dwunastym biegu. Skrzynię z jednej
strony chroni napęd, a z drugiej wspiera niskie zużycie paliwa. Mocny diesel spala poniżej 25 l podczas długiej jazdy, chociaż mokre
podczas testu jezdnie i niskie temperatury
nie sprzyjały ekonomice. Niski poziom obrotów powinien błogo odzwierciedlić się
w pasażerach. Z tyłu od basowych do dosadnych dźwięków grzmi sześciocylindrowiec.
A znaczne szumy wiatru z przodu wskazują na to, że właściwie dobra aerodynamika
Futury ma jeszcze kilka rzeczy do naprawy.
Ogrzewanie także nie pracuje całkiem cicho,
zamiast cichych konwektorów pomieszczenie
ogrzewają cztery podpodłogowe nagrzewnice powietrzne.
Jednak jak tylko usiądzie się w części
pasażerskiej, nie ma się zastrzeżeń do świata i Futury. Fotele autobusowe oferują do-
Oszczędność miejsca:
winda Dhollandia dla
wózków inwalidzkich
z udźwigiem 500 kg
47
Test VDL Futura FDH2-139/460
Fakty VDL Futura FD H2-139/460
Zdaniem testera
Napęd
Mocny sześciocylindrowy diesel
Duże przebiegi
Korzystne zużycie paliwa
Ociężały sposób
przełączania biegów
skrzyni AS-Tronic
Dane techniczne
Silnik
Chłodzony wodą sześciocylindrowy
silnik rzędowy typ MX340 U1 OBD2
znajdujący się z tyłu, elektronicznie
regulowany wtrysk bezpośredni, turbosprężarka i intercooler,
cztery zawory na cylinder, wartości
wydalania CO2 według normy
Euro 5 z katalizatorem SCR
Pojemność: 12810 cm3
Moc: 340 kW/462 KM przy
1500-1900 obr./min
Maksymalny moment obrotowy:
2300 Nm przy 1000-1410 obr./min
Przeniesienie napędu
Jednotarczowe sprzęgło suche,
automatyczna skrzynia biegów ZF
AS-Tronic, przełożenia 12,33-0,78,
oś hipoidalna, przełożenia osi i=2,93
Podwozie
Zawieszenie pneumatyczne
z elektroniczną regulacją podwozia
Ecas, z przodu niezależne zawieszenie kół ZF RL 75 E z podwójnym
wahaczem poprzecznym i dwoma
miechami powietrznymi, dwa amortyzatory, dopuszczalny nacisk na oś
7,1 t; z tyłu sztywna oś napędowa
ZF A132, cztery miechy powietrzne,
cztery amortyzatory, stabilizator,
maksymalny nacisk na oś 12,0 t;
kierowana oś wleczona ZF RL-75
A, dwa miechy powietrzne, dwa
amortyzatory, dopuszczalny nacisk
na oś 6 t. Opony 295/80 R 22,5.
Układ hamulcowy
Elektronicznie regulowany dwu-
48
obwodowy pneumatyczny układ
hamulcowy (EBS), na wszystkich osiach hamulce tarczowe,
zwalniacz intarder, zintegrowany
ABS i ASR, seryjne wyposażenie
z ESP (elektroniczny program
stabilizacji) i asystent hamowania.
Układ kierowniczy
Układ kierowniczy ZF typ Servocom 8098, zmienne przełożenie 22,2-26,2:1, maksymalne
wychylenie przedniego koła przy
skręcaniu 60 stopni, pneumatyczna regulacja wysokości
kierownicy i jej nachylenia.
Instalacja elektryczna
Napięcie pokładowe 24 wolt,
system diagnostyczny CANBUS, alternatory, 2x110 A,
akumulator 2 x 12 V/230 AH
Wymiary i masy
Długość/szerokość/wysokość:
13945/2550/3700 mm
Rozstaw kół: 6530/1500 mm
Przedni zwis: 2705 mm
Tylny zwis: 3210 mm
Koło skrętu: 21 440 mm
Wysokość stania w przejściu
środkowym: 1920 mm
Pojemność bagażnika:
10,7 m3 (z toaletą)
Masa własna według producenta: 16220 kg
Masa pojazdu testowego: 22240 kg
Dopuszczalna masa całkowita: 25100 kg
Liczba miejsc
Miejsca siedzące 57 +1 +1
Ceny
Pojazd testowy: 310000 euro
Dopłata za windę Dhollandia plus
pakiet bezpieczeństwa: 15560 euro
Dopłata za AS Tronic: 5350 euro
Wartości zmierzone
Warunki pogodowe: 2-8 0C,
mokre ulice, wiatr
Przejechane kilometry: 1081 km
Przeciętne zużycie paliwa: 25,92 l/100 km
Zużycie paliwa na pojedynczych etapach:
Stałe zużycie przy 80
km/h: 15,27 l/100 km
Stałe zużycie przy 100
km/h: 26,47 l/100 km
Autostrada warunki średnie
24,82 l/100 km, przeciętna
prędkość 97,99 km/h
Drogi krajowe
29,97 l/100 km, przeciętna
prędkość 63,57 km/h
Wzniesienia
(przeciętnie 10% wzniesienia)
173,33 l/100 km, przeciętna prędkość 46,58 km/h
Dynamika jazdy
Przyspieszenie 0-50/60/80/100
km/h : 15,3/18,7/30,0/46,4 s
Elastyczność 80-100
km/h, 12 bieg 19,1 s
Hałas w środku w dB (A) 80 km/h
przód/środek/tył: 69,6/69,8/70,8
100 km/h w dB (A): 68,3/67,5/68,5
Właściwości
jezdne
Bezpieczne zachowanie podczas jazdy
Słabe strony w komforcie toczenia
Bezpieczeństwo
Nowoczesny układ
hamulcowy
Retarder ze słabą
mocą hamowania
Komfort
pasażerów
Doskonałe fotele
dla pasażerów
Sympatyczne komfortowe komponenty
(ogrzewanie/wentylacja/klimatyzacja/19calowe monitory)
Miejsce
pracy kierowcy
Przejrzysty, nowoczesny kokpit z dobrym
komfortem obsługi
Stojący pedał hamulca
Dostęp z ułatwieniami
dla osób niepełnosprawnych do toalety z tyłu,
która oferuje znacznie
więcej miejsca
Skromne wnętrze
z równą podłogą
i bardzo wygodnymi
57 siedzeniami
bry komfort i odpowiadają także wysokim
osobom. Z wystarczająco długim i dobrze
wyściełanym oparciem, które podtrzymuje głowę nawet, jeśli wybierzemy pozycję
„spanie”. Te rzeczywiście wygodne fotele są
produkowane w Turcji. Dostawca nazywa
się Brusa i oferuje swoje wyroby licznym
producentom autobusów. Równa podłoga
bez obniżanego przejścia środkowego zapewnia dużą swobodę ruchu, zarówno przy
wsiadaniu, jak i wysiadaniu, a także przy
zmianie miejsca w czasie jazdy. Jeśli chodzi
o oświetlenie, nieoślepiające i pośrednie, jest
tu mało do zarzucenia. Przy długich nocnych
jazdach brakuje w zasadzie świecących pasm
w podłodze, które towarzyszyłyby pasażerom
w bezpiecznej drodze do toalety.
Także kierowca cieszy się podczas jazdy
dobrym komfortem i swobodą ruchów. Mało
wprawy wymaga obsługa – z kokpitem można
sobie poradzić za pomocą kilku dobrze uporządkowanych przełączników. Z lewej strony
od klimatyzacji, z prawej od drzwi, światła wewnątrz i klapy bagażnika. Cyfrowy tachograf
zamieniłby chętnie miejsce z odtwarzaczem
CD, powinno się go raczej mieć na oku.
nie przy jeździe w mieście. Duży silnik DAF
dobrze harmonizuje z automatyczną skrzynią
biegów. Punkty na plus zbiera za porządną widoczność do przodu i na boki. Tylko szkoda,
że nie można złożyć lusterek w myjni. Jeśli
w przestrzeni drogowej zrobi się wąsko, doceni się wówczas duże wychylenie przednich kół
przy skręcaniu i kierowaną trzecią oś. Chociaż
współdziała ona także przy jeździe w tył. Przy
manewrowaniu skórzana kierownica nie potrzebuje ani siły mięśni, ani wielu obrotów.
Po obliczeniach
Futura dostępny jest w cenie 310000 euro,
dokładnie taki jaki przystąpił do testu. To
wyczaruje u niejednego kontrolera diaboliczny uśmiech na ustach, kiedy porówna
bogate wyposażenie Futury z najdroższymi
niemieckimi konkurentami. Przy czym argument „tania siła robocza” nie jest przekonujący, tylko że Holender jest produkowany
bardzo racjonalnie. Nie brakuje przecież
zasadniczej jakości, filigranowy kadłub wyprodukowany jest ze stali szlachetnej, pojedyncze moduły są klejone lub łączone śrubami. Z przeciętnym zużyciem 29,21 l/100
km na ponad 1000 km, i to zimową porą
roku, zalicza się do najbardziej oszczędnych
przedstawicieli swojej paczki.
Wolfgang Tschakert
Transfery i codzienny biznes
Jeśli na porządku dziennym są krótkie transfery, kierowca będzie narzekać na powolne
drzwi – warsztat może to załatwić, kwestia
ustawienia. Szerokie przejście środkowe i wejście, brak stopni, o które można by się przewrócić, ułatwiają płynne wsiadanie i wysiada-
Ogromny bagażnik: 10,7
m3 między osiami, kolejne
1,3 m3 nad tylną osią
49