tu - Okręgowa Stacja Chemiczno

OKRĘGOWA STACJA CHEMICZNO – ROLNICZA
w Białymstoku
ul. Ogrodowa 10, 15-027 Białystok,
tel. (85) 7435457, tel./fax: (85) 743 58 41
e-mail: [email protected]
Rolnicy zlecający badania siarki
w glebie w Okręgowej Stacji
Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku
Przekazuję Państwu, zamówione w naszej Stacji, wyniki badań siarki
siarczanowej w glebie wraz z ich oceną.
Oceny wyników badań gleby dokonano na podstawie publikacji Wojciecha
Lipińskiego, Henryka Terelaka i Teresy Matowickiej – Terelak pt. „Propozycja liczb
granicznych zawartości siarki siarczanowej w glebach mineralnych na potrzeby
doradztwa nawozowego”.
I. Liczby graniczne do oceny zawartości siarki w glebie:
Wyszczególnienie Bardzo
niska
Przedziały
Do 0,50
zawartości
Zawartość S-SO4 w mg/100g gleby:
Niska
Średnia
Wysoka
0,51 – 1,00
1,01 – 1,50 1,51 – 2,00
Bardzo
wysoka
Powyżej
2,00
II. Dawki siarki (kg S/ha) w zależności od zawartości S-SO4 w glebie (na
podstawie instrukcji upowszechnieniowej nr 151 Puławy 2008 zawartej
w publikacji „Zalecenia nawozowe dla roślin uprawy polowej i trwałych użytków
zielonych” dr Tamary Jadczyszyn, dr Jana Kowalczyka, dr hab. Wojciecha
Lipińskiego)
Rośliny lub
grupy
Bardzo
roślin
niska
Zawartość siarki w glebie
Niska
Średnia
Wysoka
Dawka siarki w kg S/ha /1
30
25
80
75
50
45
50
40
80
50
70
40
Zboża
35
Bobowate
85
Ziemniak
65
Kukurydza
60
Rzepak
75
Burak
60
cukrowy
Łąki
70
65
60
i pastwiska
/1 – przy stosowaniu obornika dawkę siarki można zmniejszyć o
Bardzo
wysoka
30
20
20
25
20
-
30
-
5kg S na każde 10 ton
zastosowanego nawozu.
III. Nawożenie siarką:
Siarka jest pierwiastkiem niezbędnym dla wszystkich roślin. Dobre zapatrzenie
roślin w ten pierwiastek przyczynia się do wzrostu plonów – spowodowanego
dobrym wykorzystaniem azotu z gleby, poprawia się również jakość plonów.
Ponadto stosowanie siarki zwiększa odporność roślin na działanie szkodników,
chorób i innych czynników, takie jak susza, chłód, metale ciężkie. Przy niskich
plonach roślin, ilość wnoszonej siarki do gleby w nawozach naturalnych oraz jej
opad z powietrza zabezpieczał potrzeby roślin na ten składnik pokarmowy.
Działania na rzecz ochrony środowiska powodują, że emisja siarki do atmosfery
i następnie jej opad na glebę został znacznie ograniczony. Ponadto, w ślad za
wzrostem wysokości nawożenia (zwłaszcza azotem) znacząco wzrastają plony
roślin, co powoduje, że powstają niedobory siarki w formach przyswajalnych
(S-SO4) dla roślin.
Pobranie i następnie efektywne wykorzystanie azotu przez rośliny wymaga
dobrego zaopatrzenia roślin (czyli również zawartości w glebie) w –
przetworzoną formę siarki – jaką jest forma siarczanową. Literatura
fachowa podaje, że na każde pobrane 9 - 10 do 15 kg azotu roślina musi
pobrać 1kg siarki z gleby. W praktyce niedobory siarki w rejonie działania
naszej Stacji występują najczęściej na: rzepaku, kukurydzy oraz na zbożach
z wysokim nawożeniem azotowym.
Zjawisko to występuje bardziej intensywnie w gospodarstwach bez nawożenia
nawozami naturalnymi, przy stosowaniu nawozów bez siarczanowych oraz na
glebach lżejszych.
Proszę nieć na uwadze, że symptomy niedoboru S są łatwe do pomylenia
z niedoborami azotu, a ponadto dopuszczenie do objawów niedoboru (nawet po
późniejszym uzupełnieniu siarki) obniża plon. Praktyczne rozróżnienie
niedoborów tych dwóch pierwiastków: niedobór siarki pojawia się na
najmłodszych liściach, natomiast azotu na liściach starszych (azot jako bardziej
ruchliwy niż siarka, łatwiej przemieszcza się do najmłodszych liści). Objawy
niedoboru S często ulegają zaostrzeniu w warunkach wysokiego poziomu
nawożenia azotem.
Badania wykonywane w ostatnich latach w naszej Stacji wskazują, że
większość badanych gleb z gospodarstw o intensywnej produkcji rolnej
charakteryzuje się niską i bardzo niską zawartością siarki siarczanowej (np. w
badaniach 154 próbek w latach 2013 - 2014 z terenu woj. podlaskiego 75 % z
nich charakteryzowały się zasobnością niską i bardzo niską). Oprócz siarki
znajdującej się w glebie, istotnym źródłem tego pierwiastka dla roślin są nawozy
naturalne (obornik, gnojówka i gnojowica) – dopiero po ich mineralizacji i
przekształceniu się siarki w formę siarczanową, niektóre nawozy mineralne oraz
bieżące opady atmosferyczne. Najbardziej popularne nawozy mineralne
zawierają następujące ilości siarki w przeliczeniu na formę pierwiastkową:
siarczan amonu – 24%, superfosfat prosty pylisty - 11,5 – 14,0%, siarczan potasu
– 17%, sól potasowa -2%, kalimagnezja – 18%, kainit – do 7% i inne.
Podejmując decyzję o nawożeniu siarką należy mieć na uwadze, że
pierwiastek ten zawarty w większości nawozów, w tym zwłaszcza w nawozach
stałych, wymaga uwolnienia się z granuli i następnie przekształcenia do formy
S-SO4, a to wymaga czasu. Rośliny będą pobierały zastosowaną siarkę
ze znacznym opóźnieniem. Stan ten powoduje, że zabezpieczenie potrzeb roślin,
zwłaszcza tych siarkolubnych, na ten pierwiastek należy rozpatrywać
i lokalizować nawożenie tym pierwiastkiem w zmianowaniu.
Białystok 2015r.
Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza
w Białymstoku