Sylabusy: Studia I stopnia (licencjackie)

Transkrypt

Sylabusy: Studia I stopnia (licencjackie)
Sylabusy: Studia I stopnia (licencjackie)
A)
Przedmioty podstawowe wg standardów nauczania na kierunku
Pedagogika obowiązujące na specjalnościach w Instytucie Studiów
Edukacyjnych:
- Kształcenie wczesnoszkolne z wychowaniem przedszkolnym,
- Pedagogika terapeutyczna z oligofrenopedagogiką,
- Edukacja kreatywna z medialną,
- Pedagogika wczesnoszkolna z przyrodą,
-Pedagogika małego dziecka z wychowaniem przedszkolnym.
Nazwa przedmiotu
FILOZOFIA
Prowadzący: dr hab. Tadeusz Olewicz, prof. UO, dr hab. Grzegorz Francuz
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 4
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z problematyką
filozoficzną ujętą historycznie i problemowo. Celem
kursu jest zapoznanie studentów z problemami podstawowych
dyscyplin filozoficznych, najważniejszymi pojęciami
filozoficznymi wraz z ich historycznymi przekształceniami;
poznanie podstawowych koncepcji obecnych na przestrzeni
wieków z drugiej zaś, przedstawia się zarys zasadniczych
problemów filozoficznych.
Filozofia –przedmiot i metoda badań. Filozofia a inne
dyscypliny naukowe i dziedziny kultury. Klasyczny podział
dyscyplin filozoficznych. Wczesna filozofia jońska: Tales,
Anaksymander, Anaksymenes i Heraklit. Problemy
ontologiczne i epistemologiczne w filozofii Eleatów.
Materializm Demokryta z Abdery. Platońska teoria idei z
perspektywy ontologicznej, epistemologicznej. Uzasadnienie
idealizmu platońskiego. Polemika między Platonem i sofistami.
Etyczny aspekt teorii idei. Podstawowe pojęcia logiki,
ontologii, metafizyki i fizyki Arystotelesa. Sceptycyzm na
przestrzeni dziejów filozofii. Tropy sceptyczne. Rola
sceptycyzmu. Główne nurty badań filozoficznych w okresie
średniowiecznym. Spór o uniwersalia w filozofii
średniowiecznej. Różnice między kontynentalną i brytyjską
filozofią nowożytną –wprowadzenie. Zwrot nowożytny w
nauce i w filozofii. Kartezjusz –metoda naukowa, argumenty
sceptyczne. Problem dualizmu substancji materialnej i
duchowej. Główne zagadnienia brytyjskiej filozofii
nowożytnej. Filozofia Johna Locke'a, Georga Berkeleya i
Davida Hume'a. Kantowska filozofia transcendentalna.
Podstawowe idee romantyzmu i idealizmu niemieckiego
przełomu XVIII i XIX wieku. Filozofia naukowa przełomu
XIX i XX wieku. Próby naturalizacji filozofii. Podstawowe
założenia programowe fenomenologii Husserla. XX-wieczna
filozofia nauki –Popper, Kuhn, Feyerabend. Główne nurty
współczesnej filozofii języka. Zwrot lingwistyczny.
1. Russell, Bertrand, Problemy filozofii, Warszawa 1995.
2. Ajdukiewicz K., Zagadnienia i kierunki filozofii (teoria
poznania -metafizyka), (różne wydania)
3. Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t.1-3 (różne wydania)
4. Markiewicz B., Filozofia (wybór tekstów), t.1-3, (różne
wydania)
1. Bocheński J. M., Ku filozoficznemu myśleniu.
Wprowadzenie do podstawowych pojąć filozoficznych,
Warszawa 1986.
2. Galarowicz J., Na ścieżkach prawdy, Kraków 1992.
3. Grzegorczyk A., Mała propedeutyka filozofii naukowej.
Warszawa 1989.
4. Copleston, Frederick, Historia filozofii, T. I, T. II, T. IV, T.
V, T.VI, T. VII, T. VIII., (wydania różne).
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
SOCJOLOGIA
Prowadzący: Prof. dr hab. Ludwik Kozołub, dr Irena Czajkowska, dr Jolanta Borusowska
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 4
Liczba godzin wg planu studió w:
15 / 15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z głównymi
pojęciami i problemami socjologii ogólnej jako jednej z gałęzi
nauk społecznych niezbędnymi do opisu rzeczywistości
społecznej. Dostarczenie wiedzy dotyczącej różnych struktur
społecznych i różnych zjawisk i procesów społecznych.
Umożliwienie konfrontacji założeń teoretycznych z praktyką
życia społecznego, wiązanie abstrakcyjnych idei z konkretnymi
doświadczeniami. Perspektywa socjologiczna ma ukazać ludzi
we wzajemnych związkach. Poznanie struktur i procesów,
które kształtują życie społeczne pomoże studentom lepiej
zrozumieć życie społeczne oraz siły społeczne oddziałujące na
ich życie. Studenci uczą się analizować rzeczywistość
społeczną i zachodzące w niej zmiany oraz przygotowują do
samodzielnej lektury i myślenia kategoriami socjologicznymi.
Treści merytoryczne przedmiotu
Na zajęciach scharakteryzowana zostanie socjologia jako
nauka, jej przedmiot, początki i rozwój. Omówione też zostaną
podstawowe pojęcia socjologiczne, tj. społeczeństwo, zbiory
społeczne, zbiorowości społeczne oraz grupa społeczna.
Następnie dokonana zostanie analiza różnych struktur
społecznych, poczynając od małych grup społecznych, tj.
rodzina oraz krąg sąsiedzki, poprzez społeczność lokalną jako
przykład grupy średniej, aż do dużych grup społecznych, tj.
naród i mniejszości narodowe, państwo, klasy i warstwy
społeczne, inteligencję i elity władzy.
Literatura podstawowa
1.Goodman N., Wstęp do socjologii, Poznań 2004.
2.Januszek H., Sikora J., Podstawy socjologii, Poznań 2009.
3.Polkowska –Kujawa J., (red.) Socjologia ogólna. Wybrane
problemy, Warszawa 2005.
4.Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa
1972.
5.Sztompka P., Socjologia: analiza społeczeństwa, Kraków
2007.
Literatura uzupełniająca
1.Giddens A., Socjologia, Warszawa 2008.
2. Gołdyka, Markowska D., Stankiewicz J., Socjologia.
Pojęcia, teorie, problemy, Zielona Góra 2000.
3.Marshall G., Słownik socjologii i nauk społecznych,
Warszawa 2005.
4.Mendras H., Elementy socjologii, Wrocław 2004.
5.Olechnicki K. Załęcki P., Słownik socjologiczny, Toruń
2002.
6.Podgórski R., Socjologia. Mikrostruktury, 2008.
7. Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2008.
Nazwa przedmiotu
SOCJOLOGIA EDUKACJI
Prowadzący: dr Jolanta Borusowska, dr Irena Czajkowska
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
15 / 15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Przedmiot powinien przygotować studentów do pracy w
różnych obszarach działań edukacyjnych i społecznych.
Student powinien umieć dostrzegać oraz samodzielnie
rozwiązywać problemy teoretyczne i praktyczne z zakresu
socjologii wychowania oraz nabyć umiejętność zastosowania
wiedzy z tej dziedziny do analizy współczesnych społeczeństw,
wiązania poznanych teorii z samodzielnym opisem i
interpretacją różnych zjawisk społecznych. Powinien być też
nastawiony na działalność prospołeczną i samokształcenie oraz
przygotowany do wykorzystania literatury socjologicznej do
analizy zjawisk wychowawczych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Przedstawienie rysu historycznego i kierunków socjologii
wychowania, jej przedmiotu i zakresu, a także problematyki.
Omówienie podstawowych pojęć i problemów socjologii,
niezbędnych dla rozumienia mechanizmów procesu
wychowania. Dostarczenie studentom wiedzy o społecznych
uwarunkowaniach procesu wychowania w skali mikro i makro.
Analiza porównawcza wychowania a socjalizacji. Studenci
zapoznają się z procesem socjalizacji osób i grup społecznych
tj. rodzina i grupa rówieśnicza oraz klasa szkolna. Uwaga
będzie też skierowana na patologie procesu socjalizacji, analizę
ruchów młodzieżowych i subkultur młodzieżowych oraz
zagadnienie tzw. płci kulturowej w kontekście socjalizacji.
1. Karkowska M., Socjologia wychowania: wybrane elementy:
mechanizmy socjalizacji i edukacja szkolna, Łódź 2007.
2. Kowalski S., Socjologia wychowania w zarysie, Warszawa
1986.
3. Skarbek Władysław W., Wybrane zagadnienia socjologii
ogólnej i socjologii edukacji, Piotrków Trybunalski 2003.
4. Tillmann K.J, Teorie socjalizacji. Społeczność. Instytucja.
Uprzedmiotowienie, Warszawa 1996.
5. Woźniak R.B.,Zarys socjologii edukacji i zachowań
społecznych: ku społeczeństwu otwartej edukacji, Szczecin
2002.
6. Znaniecki F., Socjologia wychowania, Warszawa 2001.
1. Chomczyńska-Rubacha M. (red), Role płciowe. Socjalizacja
i rozwój, Łódź 2006.
2. Griese Hartmut M., Szkice z socjologii wychowania i
andragogiki , Łódź 2002.
3.Klimczuk Z., Socjologia rodziny:zagadnienia wybrane,
Olsztyn 2008.
4.Kruszewski Z., Mały słownik subkultur młodzieżowych: na
czatach i w oazie, Warszawa 2004.
5.Kwieciński Z., Między patosem a dekadencją : studia i szkice
socjopedagogiczne, Wrocław 2007.
7.Nalaskowski F., Ubóstwo a wykluczenie z kultury jako
problem dla edukacji, Olsztyn 2007.
8. Nyczaj-Drąg M. Głażewski M.,(red.) Współprzestrzenie
edukacji: szkoła, rodzina, społeczeństwo, kultura, Kraków
2006.
Nazwa przedmiotu
PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA
Prowadzący: dr Przepióra-Kapusta
Małgorzata
Studia:
Forma zajęć:
Wykład / ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
ETCS: 6
Rok
Semestr:
Liczba godzin wg planu studiów:
II
3
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Przyswojenie wiedzy o podstawowych zasadach, kierunkach i
osiągnięciach w psychicznym rozwoju człowieka w
poszczególnych okresach życia, a także wiedzy o podstawach
diagnozy i metodach badań nad rozwojem psychicznym.
Psychologia rozwoju człowieka – zagadnienia wprowadzające. (2
h).
Na jakie pytania odpowiada psychologia rozwojowa? Podstawowe
problemy i zadania psychologii rozwojowej; Podstawowe metody
badań).
Rozwój człowieka-zasady i prawidłowości psychicznego rozwoju
człowieka. (2 h).
Czynniki rozwoju psychicznego; Mechanizmy zmian
rozwojowych; Nabywanie wczesnych doświadczeń, klasyfikacja
zdarzeń życiowych, pojęcie kryzysu w rozwoju człowieka).
Okres prenatalny (2 h)
(Charakterystyka poszczególnych faz rozwoju fizycznego,
zmysłów; Nabywanie indywidualnych cech).
Okres niemowlęcy (2 h)
(Charakterystyka poszczególnych faz rozwoju i czynniki
wpływające na ich przebieg).
Okres poniemowlęcy (2 h)
(Rozwój somatyczny noworodka; Poszczególne rodzaje
odruchów).
Okres przedszkolny (4 h)
(Rozwój percepcji; Stałość przedmiotów; Opanowanie języka;
Małe dziecko i jego otoczenie).
Młodszy wiek szkolny (2 h)
(Rozwój: moralny, poznawczy, społeczny; Problemy pojawiające
się w wieku szkolnym np.: dysleksja, leworęczność).
Okres dorastania (2 h)
(Dojrzewanie biologiczne; Rozwój psychoseksualny; Rozwój
tożsamości).
Okres młodzieńczy (2 h)
(Rozwój: motoryczny, umysłowy, emocjonalny i społeczny).
Rola rodziny w rozwoju jednostki (2 h)
(Interakcje, stosunki i rozwój życia rodzinnego; Rola rodziny a
okres młodzieńczy).
Okres życia dorosłego (4 h)
(Rozwój intelektualny; Praca zawodowa; Zakładanie rodziny i
życie rodzinne).
Ostatni okres życia człowieka: starzenie i umieranie (2 h)
(Biopsychologiczny obraz starości; Bilans życia; Śmierć i żałoba).
Płeć a zachowanie człowieka (2 h).
1. Przetacznik-Gierowska M. Tyszkowa M. (2007), Psychologia
rozwoju człowieka. T. I. Warszawa
Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. Harwas-Napierała B. Trempała J. (red.) 2007, Psychologia
rozwoju człowieka. T 2. Warszawa
Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. Harwas-Napierała B. Trempała J. (red.) 2007, Psychologia
rozwoju człowieka. T 3. Warszawa
Wydawnictwo Naukowe PWN.
1. H. Bee (2004, Psychologia rozwoju człowieka. Poznań, Wyd.
Zysk i S-ka.
2. Strelau J. Doliński D. (red.) 2008, Psychologia. Podręcznik
akademicki. T. 2, rozdz. 12.
Gdańsk, GWP.
Literatura uzupełniająca
B) Przedmioty kierunkowe obowiązujące na wszystkich specjalnościach:
Nazwa przedmiotu
WPROWADZENIE DO PEDAGOGIKI
Prowadzący: dr hab. Marek Wasielewski, prof. UO, mgr Grzegorz Kozdraś, dr Daniel Wiśniewski
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zapoznanie z pojęciami, koncepcjami i kierunkami oraz
dziedzinami w pedagogice. Ukazanie zmian w naukach
pedagogicznych XXI wieku.
* Pedagogika jako nauka społeczna
* Dziedziny i obszary w pedagogice
* Integracja pedagogiki z innymi dziedzinami nauk społecznych
* Aparatura pojęciowa pedagogiki
* Koncepcje i kierunki w pedagogice
1. Śliwerski B., Pedagogika t. 1, 2, 3. Gdańsk 2006
2. Hejnicka-Bezwińska T., W poszukiwaniu tożsamości
pedagogiki. Bydgoszcz 1989
3. Pachociński R., Współczesne systemy edukacyjne. Warszawa
2008
1. Śliwerski B. (red.), Kontestacje pedagogiczne. Kraków 1994
2. Borowicz R., Współobecne dyskursy. Toruń 2009
Nazwa przedmiotu
WPROWADZENIE DO PSYCHOLOGII
Prowadzący: dr Bronowicka Anna
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 4
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Przekazanie wiedzy umożliwiającej zrozumienie przebiegu
procesów instrumentalnych i kierunkowych u innych ludzi i
samego siebie. Zapoznanie z koncepcjami wyjaśniającymi
uwarunkowania zachowania się człowieka. Zrozumienie różnic
indywidualnych w uczeniu się i zachowaniu człowieka.
Rozwijanie empatii, asertywności i doskonalenie inteligencji
emocjonalne.
Treści merytoryczne przedmiotu
* Przedmiot i zadania psychologii. Podstawowe działy
psychologii teoretycznej i stosowanej.
* Metody badań stosowane w psychologii
* Psychologiczne koncepcje człowieka –podejście
behawiorystyczne, psychodynamiczne, poznawcze,
humanistyczne.
* Procesy spostrzegania.
* Wyobraźnia.
* Pamięć i uczenie się.
* Procesy myślenia, myślenie twórcze.
* Procesy emocjonalne. Wpływ procesów emocjonalnych na
przebieg procesów poznawczych i działanie.
* Proces motywacyjny. Wpływ motywacji na przebieg
procesów poznawczych i działanie.
* Wybrane teorie osobowości –koncepcja cech i typów, Model
Wielkiej Piątki, koncepcja psychoanalityczna Freuda,
regulacyjna teoria osobowości Reykowskiego.
* Różnice indywidualne: zdolności i inteligencja, temperament,
styl poznawczy.
* Sytuacje trudne, stres, frustracja.
Literatura podstawowa
1. Zimbardo P.G.,Ruch L.F., Psychologia i życie, Warszawa
2000.
2. Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki.
Psychologia ogólna. T.2.,Gdańsk 2000.
3. Mitzel G., Wprowadzenie do psychologii, Warszawa 1999
Literatura uzupełniająca
1. Pilecka W., Rutkowska G., Wrona L., Podstawy psychologii.
Podręcznik dla studentów kierunków nauczycielskich,Kraków
1999.
2. Kozielecki J., Koncepcje psychologiczne człowieka,
Warszawa 1995.
WSPÓŁCZESNE KIERUNKI PEDAGOGICZNE
Nazwa przedmiotu
Prowadzący: dr Daniel Wiśniewski, dr Tomasz Michalewski, mgr Grzegorz Kozdraś
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Cele przedmiotu: poznanie współczesnych prądów i kierunków
w pedagogice, ukazanie kontekstów społecznych ważnych dla
współczesnej pedagogiki. Zapoznanie studentów ze
współczesnym dorobkiem pedagogiki jej rozmaitymi
stanowiskami i założeniami.
Treści merytoryczne przedmiotu
Współczesne kierunki i ideologie pedagogiczne. Syntetyczny
zarys zróżnicowanych stanowisk teoretycznych, systemów
wychowawczych. Filozofia wychowania. Aksjologia
wychowania. Metodologiczne przesłanki pedagogiki.
Ontologiczne podstawy wychowania i jego funkcje społeczne.
Język naukowy pedagogiki i ustalenia terminologiczne.
Tożsamość pedagogiki i jej metateoria /metapedagogika/.
Miejsce edukacji w kontekście przemian cywilizacyjnych.
Literatura podstawowa
1. Brzeziński J., Witkowski L.(red.) Edukacja wobec zmiany
społecznej, Poznań-Toruń 1994;
2. B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania,
Kraków 1998;
3. Hejnicka-Bezwińska T., (red.) Pedagogika ogólna tradycjateraźniejszość-nowe wyzwania, Bydgoszcz 1995;
4. Kwieciński Z., Śliwerski B., (red.) Pedagogika. Podręcznik
akademicki tom I, Warszawa 2003;
5. Kwieciński Z., (red.) Alternatywy myślenia o/dla edukacji,
Warszawa 2000;
6. Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wychowania,
Kraków 2001;
7. Witkowski L. Edukacja i humanistyka. Nowe konteksty
humanistyczne dla nauczycieli, Warszawa 2000
Literatura uzupełniająca
1. Fromm E., Mieć czy być, Poznań 1997;
2. Kwieciński Z., Tropy –ślady-próby. Studia i szkice z
pedagogiki pogranicza, Poznań-Olsztyn 2000;
3. Wołoszyn S., Nauki o wychowaniu w Polsce. Próba
syntetycznego zarysu na tle porównawczym, Kielce 1998
HISTORIA MYŚLI PEDAGOGICZNEJ
Nazwa przedmiotu
Prowadzący: dr hab. Bogusław Cimała, prof. UO, prof. Jolanta Kwiatek
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zapoznanie studentów z metodami kształcenia, wychowania i
opieki w różnych okresach historycznych, łącznie z ukazaniem
uwarunkowań zachowań w poszczególnych epokach
Ukazanie różnych koncepcji wychowania i kształcenia
prezentowanych przez pedagogów nie tylko w poszczególnych
epokach historycznych, ale także w tych samych epokach i
wyjaśnienie przyczyn rozbieżnych interpretacji faktów w różnych
epokach odmiennych wizji kształcenia i wychowania i
wyjaśnienie ich przyczyn różnych form instytucjonalnych
kształcenia ze wskazaniem przyczyn, dlaczego w różnych epokach
były one zróżnicowane
Przedmiot poświęcony jest kształtowaniu wiedzy o procesach
kształcenia, wychowania i opieki w poszczególnych epokach
historycznych od starożytności po czasy najnowsze. Pozwala
przyswoić wiedzę, w jaki sposób uczono i przygotowywano
młodzież do dorosłego życia w różnych czasach. Jakie kierunki
wiedzy i umiejętności preferowano w poszczególnych epokach
historycznych i dlaczego właśnie takie. Pozwala poznać poglądy
na proces kształcenia i wychowania pedagogów od czasów
najdawniejszych po współczesne. Przedstawia instytucjonalne
formy kształcenia i wychowania podejmowane przez Kościoły,
państwo, instytucje gospodarcze (cechy), rodzinę w różnych
epokach.
S. Kot, Historia wychowania, T. I-II, wyd. III, Warszawa 1995.
S. Wołoszyn, Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej w
zarysie, Warszawa 1964. Historia wychowania, pod red. Ł.
Kurdybachy , Warszawa 1965-1967.R. Wroczyński, Dzieje
oświaty polskiej 1795-1945, Warszawa 1980. Historia
wychowania. Wiek XX, pod red. J. Miąso, T. I-II, Warszawa 1980
J. Krasuski, Historia wychowania, wyd. II, Warszawa 1989. S. J.
Możdzeń, Historia wychowania 1795-1918, Kielce 2000. K.
Bartnicka, I. Szybiak, Zarys historii wychowania, Warszawa 2001
S. Litak, Historia wychowania T. 1. Do wielkiej rewolucji
francuskiej, Krajków 2005 J. Draus, S. Terlecki, Historia
wychowania, T. 2, wiek XIX i XX, Kraków 2006. Źródła do
dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, wyboru dokonał i
oprac. S. Wołoszyn, T. I-III, Warszawa 1964-1966
H. I. Marrou, Historia wychowania w starożytności, przeł. S. Łoś,
Warszawa 1969.W. Jaeger, Paideia, Formowanie człowieka
greckiego, przeł. M. Plezia i H. Bednarek, Warszawa 2001.
T. Zieliński, Ideał wychowawczy w starożytności, Warszawa
1929.
M. Kosznicki, Kształcenie i wychowanie w literaturze
zachodniego chrześcijaństwa od I do IV wieku, Gdańsk
1999.
P. Aries, Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych
czasach, przeł. M. Ochab, Gdańsk 1995.
Nazwa przedmiotu
METODY BADAŃ PEDAGOGICZNYCH
Prowadzący: dr Andrzej Mamroł, dr Katarzyna Wereszczyńska, dr Daniel Wiśniewski
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Wykład / ćwiczenia
Rok
stacjonarne I
ETCS: 4
Semestr:
Liczba godzin wg planu studió w:
sem. 2
15 / 15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Elementarne przygotowanie studentów do wykorzystania wiedzy
metodologicznej w teorii i praktyce pedagogicznej, a w
szczególności:
- zapoznanie studentów z metodologicznymi aspektami
uprawiania pedagogiki,
- kształtowanie umiejętności właściwego doboru metod, technik i
narzędzi badawczych w pracy dydaktyczno- wychowawczej dzieci
w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym,
- zapoznanie studentów z umiejętnością korzystania z literatury i
dorobku naukowego w zakresie problemu podjętego do rozważań
w pracy licencjackiej i przyszłej pracy zawodowej,
- wskazanie źródeł wiedzy teoretycznej na temat metod
zdobywania informacji o uczniu,
- ukazanie znaczenia badań pedagogicznych w monitorowaniu
osiągnięć uczniów.
Metody badań pedagogicznych obejmują fazy przygotowania
badań służących rozwiązywaniu problemów poznawczych i
praktycznych z dziedziny wychowania, kształcenia i
samokształcenia jednostki, prowadzenia badań, analizowania i
interpretowania wyników. Treści przedmiotowe obejmują
podstawowe sposoby wykorzystywane do badania zjawisk w
naukach pedagogicznych. W szczególności służące do ustalania
związków przyczynowo- skutkowych, badania zachowań
jednostek, diagnozowania ich osiągnięć szkolnych, a także
powstałych trudności, poznania opinii i poglądów wybranych
zbiorowości, ustalania pozycji uczniów w strukturze
socjometrycznej grupy. Dotyczą również zagadnień związanych z
planowaniem i prowadzeniem procesu badawczego- jak
formułowanie celów, problemów i hipotez badawczych, określania
listy zmiennych i wskaźników, dobór próby do badań,
opracowanie ich wyników.
1. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Kraków
2006, Impuls; Wprowadzenie do metodologii badań
pedagogicznych, Kraków 2005, wyd. II, Impuls, tenże,
2. Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008,
Wyd. Akademickie i Profesjonalne,
3. S. Palka, Podstawy metodologii badań w pedagogice, Gdańsk
2010, GWP.
4. Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe, Warszawa 2000, wyd. II Żak,
5. Gnitecki J., Wstęp do metod i przetwarzania wyników badań w
naukach pedagogicznych, Poznań 2004, wyd. Naukowe PTP,
Oddział w Poznaniu
1. Brzeziński J., Kruger H. H., Wprowadzenie w teorie i metody
badawcze nauk o wychowaniu, Gdańsk 2005, GWP,
2. Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, Warszawa
2009, PWN.
Nazwa przedmiotu
TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA
Prowadzący: dr Zofia Remiszewska, dr Małgorzata Drost- Rudnicka
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Wykład / ćwiczenia
Rok
stacjonarne I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami teorii
wychowania jako nauki, jej miejscem w systemie nauk
pedagogicznych oraz związków z innymi naukami. Przekazanie
wiedzy o strukturze i organizacji procesu wychowania oraz jego
uwarunkowaniach. Wzbudzanie refleksyjności w podejściu do
problematyki wychowania oraz wdrażanie do kreatywnego
projektowania działań wychowawczych.
Geneza i ewolucja teorii wychowania. Związki teorii wychowania
z innymi naukami. Wychowanie-zakresy znaczeniowe i
definicyjne. Wybrane teorie i koncepcje wychowania.
Aksjologiczne i teologiczne podstawy wychowania. Istota i
struktura procesu wychowania. Właściwości procesu wychowania.
Technologie i strategie wychowania. Zasady wychowania. Metody
wychowania: pojęcie, typologia, skuteczność. Formy i techniki
wychowania. Wychowanie a samowychowanie. Podstawowe
dziedziny wychowania. Granice oraz pomiar oddziaływań
wychowawczych. Współczesne konteksty i problemy
wychowania.
1. Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Wasrzawa2008.
2. Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków 2008.
3. Łobocki M., W trosce o wychowanie w szkole, Kraków 2007
4. Kubiak-Szymborska E., Zając D., Podstawowe problemy teorii
wychowania. Kontekst współczesnych przemian, Bydgoszcz 2006.
5. Dudzikowa M., Czepaniak- Walczak M., (red.) Wychowanie.
Pojęcia Procesy Kontekst współczesnych przemian, Bydgoszcz
2006
6. Górniewicz J., Teoria wychowania (wybrane zagadnienia),
Olsztyn 2004.
1. Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków
2005.
2. Brezinka W., Wychowywać dzisiaj. Zarys problematyki,
Kraków 2007.
3. Borowska T., Węzłowe problemy teorii wychowania, Opole
1997.
4. Gurycka A., Błąd w wychowaniu, Warszawa1990.
5. Łukaszewicz, R., Wrocławska Szkoła Przyszłości dla
duchowości, dla wyobraźni, dla praktyki, Wrocław 2010.
6. Remiszewska Z., Kryzysy egzystencjalne młodzieży a edukacja
szkolna, Opole 2007.
TEORETYCZNE PODSTAWY KSZTAŁCENIA
Nazwa przedmiotu
Prowadzący: dr hab. Ryszard Gmoch, prof. UO, dr hab. Marek Wasielewski, prof. UO
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
Forma zajęć:
Wykład / ćwiczenia
stacjonarne I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studió w:
30 / 30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Uzyskanie przez studenta podstawowych wiadomości i
umiejętności dydaktycznych umożliwiających
organizację i kierowanie procesem kształcenia, a także
znajomość przebiegów i różnorodnych cech procesów
kształcenia, jego modelach, strategiach i formach, jak również
kontekstach ich funkcjonowania.
Treści merytoryczne przedmiotu
Dydaktyka ogólna jako subdyscyplina pedagogiki. Główne
nurty myślenia o edukacji i szkole. Teologiczny aspekt uczenia
się. Proces kształcenia i jego rezultaty. Ocena szkolna. Metody
i zasady nauczania –uczenia się. Osiągnięcia i niepowodzenia
uczniów.
Literatura podstawowa
1. Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli. Toruń 1997 i nast.
2. Niemierko B., Kształcenie szkolne. Warszawa 2007
3. Kruszewski K., Konarzewski K.(red.), Sztuka nauczania cz.
II. Warszawa 2002
Literatura uzupełniająca
1. Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa
1989 i nast.
2. Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych. Warszawa 1997
3. Figiel M., Szkoły autorskie w Polsce. Realizacje
edukacyjnych utopii. Kraków 2001
4. Arensd R., Uczymy się nauczać. Warszawa 1995
PEDAGOGIKA SPOŁECZNA
Nazwa przedmiotu
Prowadzący: dr hab.
Weisbrot-Koziarska Anna, dr Eryk Holona
Studia:
Forma zajęć:
Wykład / ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
ETCS: 2
Rok
Semestr:
Liczba godzin wg planu studiów:
II
3
15/30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Umożliwienie studentom nabycie niezbędnej wiedzy istotnej do
zrozumienia współczesnych problemów społecznych,
uświadomienie złożoności struktury procesów wychowawczych ze
wskazaniem na różnorodność wpływów i ich wzajemne
przenikanie, także postrzegania ich jako źródła podniet
rozwojowych. Zaznajomienie ze środowiskiem wychowawczym,
jego klasyfikacjami i typami, w tym kręgami i czynnikami
empirycznymi oraz ich determinującą rolą w zaspakajaniu potrzeb
różnorodnych grup, w rozwoju i wychowaniu jednostek lub grup
społecznych. Ukazanie możliwości uczestnictwa w podstawowych
dziedzinach aktywności społecznej w czasie wolnym i jego
wykorzystaniu, działalności organizacji i stowarzyszeń.
Zapoznanie z teoretycznymi założeniami oraz praktycznymi
rozwiązaniami samoorganizacji budowy środowiska lokalnego w
celu optymalizacji oddziaływań opiekuńczo- wychowawczych
oraz kulturalnych w oparciu o zastosowanie procedur metody
środowiskowej.
Kształtowanie się pedagogiki społecznej, podstawowe środowiska
wychowawcze, profilaktyka społeczna, strategie i formy,
kompensacja, ratownictwo, pomoc; zasady organizacji i
aktywizacji środowiska wychowawczego; metody pracy socjalnej
w środowisku; starość i starzenie się jako problem indywidualny i
społeczny; czas wolny, jego kontekst wychowawczy i moralny;
poradnictwo w teorii i praktyce; niepełnosprawność.
1. Pilch T., i Nepalczyk I. (red.) Pedagogika społeczna, Warszawa
1995,
2. Kawula S., (red.) Pedagogika społeczna, dokonania- aktualnośćperspektywy, Toruń 2001,
3. Marynowicz- Hetka E., Pedagogika społeczna, t. 1, Warszawa
2006,
4. Radziewicz- Winniczki A., Pedagogika społeczna w obliczu
realiów codzienności, Warszawa 2008
1. Kawula S., Dziecko w rodzinie ryzyka- zagrożenia socjalne,
(w:) Pedagogika społeczna, Wydanie II, (red.)
2. Kawula S., A. Janke, J. Brągiel, Wyd. Adam Marszałek, Toruń
2004,
3. Sobczyńska K., Pedofilia „Problemy OpiekuńczoWychowawcze, nr 2, 2009,
4. Zawisza Mastyk E., Wokół pojęcia „eurosieroctwo”,
5. Sołtysiak T., Picie alkoholu przez rodziców zagrożeniem dla
rozwoju dziecka, „Wychowanie na co dzień” nr 10-11, 2000. s.4143.
C) Przedmioty specjalnościowe:
Stacjonarne i niestacjonarne
Specjalność: Kształcenie wczesnoszkolne z wychowaniem przedszkolnym,
I stopnia.
Nazwa przedmiotu
TEORETYCZNE PODSTAWY PEDAGOGIKI WCZESNOSZKOLNEJ
Prowadzący: dr hab. Gabriela Kapica, prof. UO, dr Małgorzata Drost-Rudnicka
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studió w:
sem. 4
45
Forma zaliczenia: egzamin
Cele przedmiotu
Głównym zadaniem tego przedmiotu - jako kluczowego w
procesie zdobywania przez studentów wybranej specjalności - jest
dostarczenie im wiedzy na temat specyfiki pedagogiki
wczesnoszkolnej i edukacji wczesnoszkolnej, dotyczącej jej roli i
znaczenia w stymulowaniu wielostronnego i harmonijnego
rozwoju osobowości młodszych uczniów, stanowiącej teoretyczną
podstawę kształtowania kluczowych kompetencji determinujących
twórcze wykonywanie zawodu tak, aby byli dobrymi znawcami
psychiki dziecka, umiejącymi skutecznie i kreatywnie wspierać
jego codzienne funkcjonowanie.
Zadania szczegółowe
wyposażenie w wiedzę o charakterze normatywnym,
stanowiącą podstawę do kierowania procesem edukacji dziecka,
umożliwiającą wspieranie - w sposób zindywidualizowany-jego
wielostronnego i harmonijnego rozwoju;
*
integrowanie wiedzy zdobytej przez studentów w ramach
innych przedmiotów; udział w procesie kształtowania
następujących kluczowych kompetencji zawodowych:
dydaktycznych, wychowawczych, społecznych, kreatywnych,
prakseologicznych, diagnostycznych oraz komunikacyjnych,
decydujących o jakości i skuteczności kompleksowej realizacji
zadań dydaktycznych, wychowawczych oraz opiekuńczych na
szczeblu klas początkowych;
*
pogłębienie zainteresowań i zamiłowań pedagogicznych
studentów, wyrobienie właściwych postaw etycznych i społeczno zawodowych;
*
wdrażanie studentów do samokształcenia, do refleksyjnego i
twórczego uczenia się, wyrabianie krytycznego stosunku do
zdobywanej wiedzy.
*
jako osoba znaczą dla dzieci - stara się być dla nich wzorem do
Treści merytoryczne przedmiotu
naśladowania;
1. Pedagogika wczesnoszkolna jako subdyscyplina
pedagogiczna, przedmiot i metody badań. Edukacja
wczesnoszkolna, jej swoistość, zintegrowany charakter, cele,
zadania, funkcje, kierunki modernizacji w obliczu rewolucji
informacyjnej, przemian społecznych i kulturowych ( m.in.
globalizacji oraz integracji europejskiej).
Dziecko - uczeń podmiotem w procesie edukacji. Nowy
dyskurs o dziecku i dzieciństwie w kontekście przemian
cywilizacyjnych.
2.
3.
Specyfika komunikacji pedagogicznej na I. szczeblu
kształcenia, jej wzorce;
Proces konstruowania wiedzy przez uczniów, organizowanie
środowiska informacyjnego. Postawa badawcza, kreatywność
nauczyciela i uczniów.
4.
Uwarunkowania oraz prawidłowości pracy wychowawczej na
szczeblu edukacji wczesnoszkolnej.
5.
Propedeutyczna edukacja regionalna i międzykulturowa w
klasach początkowych. Przygotowanie uczniów do partnerstwa
kulturowego.
6.
Nauczyciel osobą znaczącą w rozwoju osobowości dziecka.
Pożądane cechy osobowości i kompetencje współczesnego
nauczyciela klas I - III.
7.
Literatura podstawowa
Metody i techniki poznawania uczniów oraz ewaluacji procesu
edukacji.
1.
Kłus - Stańska D., Szczepska - Pustkowska M., Pedagogika
wczesnoszkolna. Warszawa 2009, Wyd. Akademickie i
Profesjonalne.
Podstawa programowa kształcenia zintegrowanego.
Warszawa 2008, Ministerstwo Edukacji Narodowej.
2.
Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna. Warszawa
1998, WSiP.
3.
Kłus - Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji
wczesnoszkolnej. Warszawa 2005, WSiP.
4.
Sowińska H., Michalak R. (red.), Edukacja elementarna jako
strategia zmian rozwojowych dziecka. Kraków 2004, Impuls.
5.
Szmidt K. J., Pedagogika twórczości. Gdańsk 2007. Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
6.
Kapica G., (red.), Współczesne konteksty dzieciństwa,
Racibórz 2007, Wyd. PWSZ.
7.
Kapica G., (red.), Edukacja do współbycia i współdziałania.
Racibórz 2010, Wyd. PWSZ.
8.
Nikitorowicz J., Edukacja międzykulturowa. Kreowanie
tożsamości dziecka. Gdańsk 2008. Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
9.
Smak E., Włoch S. ( red.), Pedagogika kreatywna
wyzwaniem edukacji XXI wieku. Opole 2010, Wyd. UO
10.
11.Łaciak B., ( red. ), Dziecko we współczesnej kulturze
medialnej. Warszawa 2003, Instytut Spraw Publicznych.
1. Brzezińska A., Czuba T. i in. / red. /, Dziecko w świecie
Literatura uzupełniająca
zabawy i w świecie języka. Poznań 1995.
2. Brzezińska A., Lutomski G. / red. / Dziecko wśród
rówieśników i dorosłych. Poznań 1995.
3. Brzezińska A., Lutomski G. / red. / Dziecko w świecie ludzi i
przedmiotów. Poznań 1994.
4. Kłus - Stańska D., Szatan E., Bronk D. / red. /, Wczesna
edukacja. Gdańsk, 2007, Wyd. UG.
5. Lewowicki T., Puślecki W., Włoch S., / red. /, Transformacja
w polskiej edukacji wczesnoszkolnej,. Kraków 2005, Wyd.
Impuls.
6. Włoch S. / red. /, Wczesna edukacja dziecka - perspektywy i
zagrożenia. Opole 2009, Wyd. UO
7. Smak E. / red./, Nauczyciel wczesnej edukacji. Opole 2009,
Wyd. UO
Cykl kilkunastu książek - pod red. B. Dymary z serii: Nauczyciele
- nauczycielom; tytuły rozpoczynające się: Dziecko w świecie…
Wyd. Impuls Kraków.
Czasopisma pedagogiczne: „Problemy Wczesnej Edukacji",
„Życie Szkoły”, „Edukacja i Dialog”.
Nazwa przedmiotu
TEORETYCZNE PODSTAWY PEDAGOGIKI PRZEDSZKOLNEJ
Prowadzący: dr Stanisława Włoch, dr Jolanta Olkusz
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
45
Forma zaliczenia: egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi pedagogiki
przedszkolnej. Poznanie teorii pedagogicznych, systemów, historii
wychowania przedszkolnego
Pedagogika przedszkolna jako subdyscyplina naukowa. Edukacja
a naturalny rozwój dziecka. Teorie pedagogiczne wspierające i
hamujące rozwój dziecka. Rodzaje uczenia się dzieci. Historia
wychowania przedszkolnego w Polsce i za granicą. Innowacyjność
w pracy przedszkola - aktywność i transgresja. Pedagogika
przedszkolna w aktach normatywnych. Kreatywność i twórczość
w procesie wychowania dzieci w wieku przedszkolnym.
Znaczenie wspierania inteligencji w przedszkolu w ujęciu
historycznym. Środowisko lokalne w pracy przedszkola.
Środowisko wychowawcze a rozwój dziecka. Zaniedbania
i deficyty w rozwoju. Pedagogia widzialna i niewidzialna w pracy
przedszkola. Dojrzałość szkolna i jej aspekty.
Brzezińska A., Burtowy M., Psychopedagogiczne problemy
edukacji przedszkolnej, Poznań 1992.
Waloszek D., Pedagogika przedszkolna w teorii i praktyce, red. S.
Włoch, UO Opole 2006. Start szkolny dziecka, red. S. Guz wyd.
TWP Warszawa 2010.
Guz S. (red.), Edukacja przedszkolna na przełomie tysiącleci,
Warszawa 2001.
Guz S. (red.) Rozwój i edukacja dziecka, UMCS Lublin 2005.
Śliwerski B., Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu, GWP
Gdańsk 2007.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
EDUKACJA POLONISTYCZNA W KSZTAŁCENIU ZINTEGROWANYM
Prowadzący: dr Tatiana Kłosińska
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
III
Semestr:
sem. 5
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studió w:
15 / 30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Przygotowanie do umiejętnego zastosowania wiedzy teoretycznej
z zakresu kształcenia wczesnoszkolnego oraz wypracowanie
umiejętności efektywnego zastosowania teorii w praktyce.
Przyswajanie wiedzy dotyczącej różnych koncepcji edukacji
polonistycznej w zakresie nauki czytania, pisania, opracowywania
tekstów, gramatyki, ortografii, ćwiczeń syntaktycznych,
słownikowo-frazeologicznych. Podejmowanie i rozwiązywanie
problemów metodyczno- organizacyjnych. Rozwinięcie twórczych
nastawień i dążeń w polonistycznej działalności w ramach
wczesnej edukacji.
Treści merytoryczne przedmiotu
Charakterystyka aktów normatywnych w edukacji
wczesnoszkolnej. Metody nauczania języka polskiego.
Podstawowa nauka czytania i pisania. Efektywność wypowiadania
się w mowie i piśmie. Organizacja procesu opracowania czytanek
i poznawania lektury szkolnej. Nauczanie ortografii i gramatyki.
Ćwiczenia słownikowo- frazeologiczne w nauczaniu języka
polskiego. Doskonalenie nauki czytania i pisania. Nauka i
doskonalenie sprawności językowej. Formy inscenizacyjne w
edukacji polonistycznej. Kontrola i ocena czytania i pisania.
Projektowanie pracy z edukacji polonistycznej.
Literatura podstawowa
Baczyńska H., Metodyka języka polskiego w klasach I-III
Warszawa 1985;
Metodyka nauczania gramatyki w klasach I-III, Warszawa 1981;
Bałachowicz J., Kształtowanie umiejętności czytania ze
zrozumieniem, Warszawa 1985;
Bąk P., Czytanie i recytacja w klasach początkowych W-wa1983;
Jakubowicz A., Lenartowska K., Metody nauki pisania i czytania
we współczesnych elementarzach polskich, Bydgoszcz 1997;
Jakubowicz- Bryx A., Kompetencje leksykalne uczniów w
edukacji wczesnoszkolnej, UKW Bydgoszcz 2006;
Jedut A., A. Pleskot, Nauczanie gramatyki w kl. I-III, W-wa 1991;
Kulpa J., Więckowski R., Metodyka nauczania języka polskiego w
klasach początkowyc, W-wa 1983;
Lenartowska K., Świętek K., Inspirowanie wypowiedzi pisemnych
w klasach I-III (1989), Lektura w klasach I-III (1983); Praca z
tekstem w klasach I-III (1982), Wiersz w zintegrowanej edukacji
elementarnej, AKAPIT Toruń 2006;
Letkiewicz M., Krytyczne czytanie w polonistycznej edukacji
wczesnoszkolnej, Bydgoszcz 2003;
Więckowski R., Ćwiczenia słownikowo-frazeologiczne i
syntaktyczne w klasach początkowych, Warszawa 1989;
W. Skrzypiec, Ćwiczenia gramatyczno- ortograficzne i
stylistyczne, Warszawa 1992;
W. Żuchowska, Oswajanie ze sztuką słowa, Warszawa 1992;
M. Żytko, Pisanie- żywy język dziecka, WUW, Warszawa 2006.
Literatura uzupełniająca
Brzezińska A., Czytanie i pisanie-nowy język dziecka, W-wa
2001;
Adamek I., Metody i formy wspierania uczniów w uczeniu się,
Kraków 2007
W. Puślecki (red.) Kształcenie wczesnoszkolne na przełomie
tysiącleci, Warszawa 200;
T. Kłosińska, Droga do twórczości, Impuls. Kraków 2000;
T. Lewowicki, W. Puślecki, S.Włoch )red.) Transformacja w
polskiej edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa 2004;
I. Konopnicka, Czasopisma dziecięce w kształceniu
wczesnoszkolnym, Opole 2006;
S. Włoch (red.) Wczesna edukacja dziecka-perspektywy i
zagrożenia, UO Opole 2009;
D. Klustańska, M. Szczepska- Pustkowska (red.) Pedagogika
wczesnoszkolna. Dyskursy, problemy, rozwiązania, Wyd.
Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009;
I. Adamek, B. Muchacka (red.) Dziecko-Uczeń w systemie
edukacyjnym, Teraźniejszość i przyszłość, Wyd. Nauk. UP,
Kraków 2010;
E. Smak. S. Włoch (red.) Pedagogika kreatywna wyzwaniem XXI
wieku,, UO Opole 2010; W kręgu edukacji wczesnoszkolnej, red.
J. Nowik, Opole 2011.
Artykuły tematyczne, samodzielnie dobrane przez studentów
studentów lat 2005-2013 z czasopism „Problemy wczesnej
edukacji”, „ Życie szkoły”.
PODSTAWY KSZTAŁCENIA MATEMATYKI
Nazwa przedmiotu
Prowadzący: dr Renata Reclik
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
sem. 3
15 / 15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Kształtowanie u studentów poprawnego i wieloaspektowego
rozumienia podstawowych pojęć matematycznych w trakcie ich
własnej aktywności. Kształtowanie języka matematycznego.
Zachęcanie studentów do dokładnego i precyzyjnego myślenia
podczas rozwiązywania problemów. Posiadanie pozytywnego
nastawienia i aktywnej postawy w uczeniu się matematyki.
Treści merytoryczne przedmiotu
Zakres materiału obejmuje:
- Pojęcie zbioru. Klasyfikacja zbiorów. Działania na zbiorach.
- Pojęcie relacji i odwzorowania zbiorów.
- Podstawy arytmetyki
- Typologia zadań tekstowych.
- Równania i nierówności
- Podstawowe pojęcia geometryczne.
Literatura podstawowa
1. Nowik J. Kształcenie matematyczne w edukacji
wczesnoszkolnej, Wydawnictwo NOWIK 2011,
2. Sawicki T., Reclik R., Nowik J., Matematyka. To nauczyciel
klas początkowych wiedzieć powinien, Wydawnictwo NOWIK
1997
3. Semadeni Z., Matematyka współczesna w nauczaniu dzieci,
PWN, 1979.
1. Kucharczyk S. (red.), Podstawy nauczania początkowego
matematyki, WSP Opole, 1987
2. Siwek H., Kształcenie zintegrowane na etapie
wczesnoszkolnym. Rola edukacji matematycznej, Kraków 2004
3. Semadeni Z. (red.) Nauczanie początkowe matematyki. Tom 14, WSiP, Warszawa 1991.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
EMISJA GŁOSU I PODSTAWY KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
Prowadzący: dr Elżbieta Trylnik, dr Andrzej Kącki
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Warsztaty
I
sem. 2
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Doskonalenie sprawności aparatu mowy, uwrażliwienie na
dźwiękową estetykę wypowiedzi.
Treści merytoryczne przedmiotu
Pojęcia emisji głosu, narządy mowy i ich czynności; artykulacja a
dykcja, najczęściej napotykane błędy artykulacji i dykcji;
klasyfikacja samogłosek i spółgłosek w języku polskim oraz
zasady ich prawidłowego artykułowania; rozluźnienie oraz
uelastycznienie organu głosowego; scalanie rejestru głowowego,
średniego i piersiowego w pojedynczy rejestr całościowy; akcent
wyrazowy i zdaniowy; frazowanie, fraza a interpunkcja,
wprowadzenie pauzy do frazy; środki wyrazy: iloczas, siła,
melodia, barwa głosu, pauza; intonacja: funkcje intonacji, podział
linii intonacyjnej; dźwięk jako zjawisko akustyczne, zjawiska
dźwiękowe wywołane przez aparat głosowy; głos ludzki jako
instrument muzyczny; patologia głosu; próba diagnozowania
głosu, higiena głosu powszechnego; prezentacja wystąpienia
publicznego.
Literatura podstawowa
1. Jaroszyński Cz., Jaroszyński P., Podstawy retoryki klasycznej,
Warszawa 1998
2. Morreale S.P., Spitzberg B., Barge J.K., Komunikacja między
ludźmi, Warszawa 2007
3. Tarasiewicz B., Mówię i śpiewam świadomie, Kraków 2003
4. Zielińska H., Kształcenie głosu, Lublin 2002.
Literatura uzupełniająca
1. Klemensiewicz Z., Prawidła poprawnej wymowy polskiej,
Wrocław 1993,
2. Kram J., Zarys kultury żywego słowa, Warszawa 1981
3. Sucharek A., Powszechne kształcenie głosu jako problem
pedagogiczny, Katowice 1994.
Nazwa przedmiotu
PODSTAWY PRAWNE I ORGANIZACYJNE OŚWIATY
Prowadzący: dr Edward Szkoda, dr Irena Koszyk
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Wykład
III
sem. 6
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studiów:
15
Forma zaliczenia: Zaliczenie
Cele przedmiotu
Wykształcenie u studentów możliwie wysokiej kultury prawnej i
organizacyjnej niezbędnej w pracy zawodowej; dostarczenie
odpowiedniej wiedzy o prawie w ogóle i prawie oświatowym oraz
wiedzy na temat organizacji systemu oświaty w Polsce. Ponadto
studenci powinni pozyskać kompetencje interpretacji i stosowania
prawa oraz czynności organizacyjnych. Wykształcenie postawy
gotowości przestrzegania prawa.
Treści merytoryczne przedmiotu
Przedmiot obejmuje podstawowe pojęcie prawne i organizacyjne
aplikowane do kwestii edukacyjnych. Zawiera też opis struktury
systemu oświaty w Polsce i najważniejszych oświatowych aktów
normatywnych. Istotną częścią treści programowych jest
charakterystyka organów działających w systemie oświaty i
sytuacja prawna ucznia, jego rodziców i nauczyciela.
Literatura podstawowa
1.Bogdaniecko J., Organizacja i zarządzanie w zarysie, Warszawa
2010
2. Gawroński K., Zarządzanie placówką oświatową, Warszawa
2008
3. Grabarczyk I., Podstawy prawne i organizacyjne oświaty:
źródła i materiały, Cz. 1, Olsztyn 2002
4. Grabarczyk I., Podstawy prawne i organizacyjne oświaty:
źródła i materiały, Cz. 2, Olsztyn 2003
5. Pielachowski J., Stryjowski W., Stryjowska J., Kompetencje
nauczyciela szkoły współczesnej, Poznań 2007
6. Walkiewicz E., Elementy prawa dla nauczycieli, Warszawa
2007
Literatura uzupełniająca
1. Ciborski P., Karta nauczyciela: zmiany od sierpnia 2004 roku,
Gdańsk 2004
2. Kurzyna- Chmiel D., Podstawy prawne i organizacyjne oświaty:
prawo oświatowe w zarysie, Warszawa 2008
3. Pielachowski J., Organizacja i zarządzanie oświatą i szkoła,
Poznań 2002
4. Ustawa o systemie oświaty oraz wybrane akty wykonawcze,
Kiele 2008
Nazwa przedmiotu
DIAGNOSTYKA PEDAGOGICZNA
Prowadzący: dr Stanisława Włoch, dr Agnieszka Włoch
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
III
Semestr:
sem. 5
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z wiedzą teoretyczną i praktyczną.
Rozwijanie umiejętności praktycznych z diagnozowania dzieci.
Treści merytoryczne przedmiotu
Pojęcie diagnozy; rys historyczny diagnozy pedagogicznej;
rodzaje diagnoz i ich charakterystyka; metody diagnozowania
ucznia-charakterystyka, zastosowanie; metody diagnozowania
środowiska rodzinnego; kompetencje nauczyciela diagnosty;
znaczenie diagnozy w edukacji; dokumentacja i przepisy prawne.
Literatura podstawowa
1.Diagnoza i terapia psychopedagogiczna w edukacji dziecka, red.
E. Marek, J. Łuczak, Piotrków Trybunalski 2010,
2. Poznawanie ucznia, rozdział 18 [w:] Pedagogika
wczesnoszkolna, red. D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska,
wyd. P.p. Warszawa 2009
3. E. Jarosz, E. Wysoka, Diagnoza psychopedagogiczna,
podstawowe problemy i rozwiązania, wyd. Żak, Warszawa 2006
4. S. Włoch, A. Włoch, Diagnoza całościowa w edukacji
przedszkolnej i wczesnoszkolnej, wyd. Żak, Warszawa 2009
Literatura uzupełniająca
1. E. Jarosz, E. Wysoka, Wybrane obszary diagnozowania
pedagogicznego, Katowice 2001,
2. S. Ziemski, O dobrej diagnozie, Warszawa 1997.
Nazwa przedmiotu
EKSPRESJA MUZYCZNA W PRACY NAUCZYCIELA
Prowadzący: dr Marian Biliński
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
1
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Zapoznanie z praktycznymi i metodycznymi aspektami wybranych
technik muzycznych oraz wyposażenie w kompetencje
organizacyjne i metodyczne.
Treści merytoryczne przedmiotu
Podstawowe wiadomości o muzyce-rytm, melodia, tempo,
harmonia, pismo muzyczne; formy wychowania muzycznegoćwiczenia praktyczne; śpiew; ćwiczenia mowy; ruch przy muzyce;
muzykowanie; słuchanie muzyki; kształtowanie pojęć
muzycznych w poszczególnych grupach wiekowych; opanowanie
na flecie i innych instrumentach repertuaru do piosenek i zajęć
ruchowych; improwizowanie na instrumentach i układanie
akompaniamentów instrumentalnych do piosenek i zajęć
ruchowych; ćwiczenia emisyjne, regulacja oddechu i podparcie
oddechowe: prawidłowa wymowa, prawidłowe umiejscowienie
głosu, właściwa interpretacja muzyczna i wokalna piosenek; teoria
muzyki z elementami kształcenia słuchu
Literatura podstawowa
1.Z. Kurkowski, Podstawy akompaniamentu fortepianowego
WSiP, Warszawa 1991,
2. J. K. Lasocki, Podstawowe wiadomości z nauki o muzyce PWM
Kraków 1988
3. Edukacja muzyczna. Tożsamość i praktyka. Red. Białkowski
A., Wydawnictwo UMCS Lublin 2006
4. Lipska E., Przychodzińska M.: Muzyka w nauczaniu
początkowym, Warszawa WSiP 1991
5. Kamora A., Nowe piosenki dla dzieci dużych i małych, Kraków
Impuls 2002
6. Nowe trendy w edukacji muzycznej, red. Białkowski A.,
Wydawnictwo UMCS Lublin 2005
7. Kisiel M., Media w edukacji muzycznej uczniów szkoły
ogólnokształcącej, GWSP Mysłowice 2003.
1. Edukacja muzyczna. Tożsamość i praktyka, red. Białkowski A.,
Wydawnictwo UMCS Lublin 2006
2. Lipska E., Przychodzińska M., Muzyka w nauczaniu
początkowym, Warszawa WSiP 1991
3. Sacher Macher., Wczesnoszkolna edukacja muzyczna, Kraków
Impuls 1997
4. Tarasiewicz B., Mówię i śpiewam świadomie, Kraków,
Universitas 2003
Literatura uzupełniająca
DYDAKTYKA GIER I ZABAW UMYSŁOWYCH
Nazwa przedmiotu
Prowadzący: dr hab. Gabriela Kapica, prof. UO
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
warsztaty
Rok III
Semestr:
I
sem. V
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
OPIS PRZEDMIOTU Rok Akad. 2009/10-2010/2011-2011/2012
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Zadaniem przedmiotu jest wprowadzenie studentów w
problematykę pedagogiki zabawy i ukazanie możliwości
wykorzystania strategii ludycznej w realizacji celów
edukacyjnych w przedszkolu oraz w klasach I - III
Wyrobienie umiejętności konstruowania scenariuszy gier i zabaw
„nastawionych" na realizację określonych celów edukacyjnych;
pogłębienie zainteresowań oraz zamiłowań pedagogicznych
studentów, wyrobieni u nich właściwych postaw społeczno
zawodowych, umiejętności twórczego, refleksyjnego oraz
krytycznego oraz twórczego zdobywania wiedzy, a także jej
integrowania.
1. Zabawa - podstawową formą aktywności dziecka, jej znaczenie
w procesie harmonijnego i wielostronnego rozwoju jego
osobowości. Zabawa a gra; fikcja i rzeczywistość w zabawach.
Klasyfikacja gier i zabaw, ich funkcje rozwojowe i edukacyjne.
4. Wspomagająca, służebna rola zabawy w edukacji dziecka w
okresie dzieciństwa. Zabawa jako sytuacja edukacyjna, składniki;
kierowanie zabawą w różnych przestrzeniach edukacyjnych.
Zabawa współczesnego dziecka ( na podstawie przeprowadzonej
obserwacji dzieci);
Kierowanie zabawą w różnych przestrzeniach edukacyjnych.
Stymulatory i inhibitory aktywności zabawowej dziecka..
Metodyka konstruowania i realizowania scenariuszy gier i zabaw.
Podstawowe zasady obowiązujące w toku zabawy.
3.
Strategia ludyczna, metoda projektu oraz warsztatowa forma zajęć
- odmianą treningu pedagogicznego w procesie profesjonalizacji
studentów, a głównie doskonalenia pożądanych kompetencji
pedagogicznych.
Okoń W., Zabawa a rzeczywistość, Warszawa 1987, WSiP,
Kapica G., Alternatywne formy doskonalenia kompetencji
pedagogicznych. W: Kształcenie i
Kapica G., Zabawa jako forma wychowania. W: Encyklopedia
psychologii, red. W. Szewczuk. Warszawa 1999, Wyd. Fundacja
INNOWACJA.
Brzezińska A., Lutomski G., / red./, Dziecko w zabawie i świecie
języka. Poznań 1995, Wyd. ZYSK i S-ka,
Kędzior - Niczyporuk E., (red.) Wprowadzenie do pedagogiki
zabawy. Lublin 2001, Wydawnictwo KLANZA.
Hemmerling W., (1985), Zabawy w nauczaniu początkowym.
Warszawa, WSiP
Flemming I., Po prostu zaczynamy. Praktyczne porady z zakresu
pedagogiki zabawy. Kielce, Wydawnictwo Jedność, b.r.w.
Literatura uzupełniająca
Waloszek D., Socjopedagogiczny wymiar zabawy
w
edukacji wczesnoszkolnej, W: Pedagogika wczesnoszkolna, red.
D. Kłus - Stańska, M. Szczepska - Pustkowska. Warszawa 2009,
Wyd. Akademickie
i Profesjonalne.
Kapica G., Alternatywne formy doskonalenia kompetencji
pedagogicznych. W: Podyplomowe kształcenie nauczycieli, red.
M. Mnich, A. Budniak, G. Paprotna. Mysłowice 2004, Wyd.
Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna, s. 65-83.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Kapica G., Zabawa. Jest w niej ukryty skarb. Aktualne konteksty
edukacyjne. W: Edukacja przedszkolna w teorii i praktyce, red.
S. Włoch. Opole 2006, Wyd. Uniwersytet Opolski, s. 73 - 83.
Vopel K. W., Poradnik prowadzących grupy. Kielce 1999,
Wydawnictwo Jedność.
Vopel K. W., Warsztaty. Skuteczna forma nauki. Kielce 2004,
Wydawnictwo Jedność,
Wielka księga gier i zabaw. Kielce 2002, Wydawnictwo Jedność.
Zbiory gier i zabaw dostępne na rynku księgarskim
Nazwa przedmiotu
EDUKACJA ŚRODOWISKOWA W KSZTAŁCENIU ZINTEGROWANYM
Prowadzący: dr Iwona Konopnicka
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
III
Semestr:
sem.5
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/30
Forma zaliczenia: egzamin
Cele przedmiotu
Wyposażenie studentów w wiedzę i kompetencje z zakresu
edukacji środowiskowej rozumianej jako holistyczny proces
realizowany w środowisku, ze środowiskiem, przez środowisko i
dla środowiska. Ukazanie studentom edukacji środowiskowej jako
długotrwałego procesu zachodzącego w środowisku oraz
związków człowieka z otaczającym go środowiskiem w
kontekście jego elementów składowych, struktury, wzajemnych
powiązań i re1acji oraz wartości.
Teoretyczne podstawy edukacji środowiskowej i jej miejsce w
kształceniu elementarnym, ogólny zakres pojęcia środowiska ,
,pozytywny stosunek człowieka do przyrody,
2.
Edukacja środowiskowa w literaturze przedmiotu, rys
historyczny przedstawiciele tej dziedziny nauki
3.Teoretyczne podstawy kształtowania postawy prośrodowiskowej
/proekologicznej/, struktura zdobywania wiedzy środowiskowej,
metody pracy charakterystyczne dla edukacji środowiskowej, rola
ścieżek dydaktyczno- przyrodniczych w budowaniu postawy
proekologicznej.
4.Rola nauczyciela w edukacji środowiskowej dzieci w młodszym
wieku szkolnym ,refleksyjność nauczyciela, nauczyciel a
pedagogika przeżywania.
5.Elementy edukacji regionalnej, patriotycznej, zdrowotnej i
ekologicznej jako nierozerwalny element edukacji środowiskowej.
ó.Mitotwórczy charakter naturalnego kalendarza
przyrody .przyroda czynnikiem regulującym naturalny rytm życia
dziecka, formy ochrony przyrody, ruchy proekologiczne.
Braun D., Badanie i odkrywanie świata z dziećmi, Wydawnictwo
Jedność, Kielce 2002
Budniak. A., Edukacja społeczno- przyrodnicza dzieci w wieku
przedszkolnym i młodszym szkolnym, Kraków 2009.
Domka L., Kryzys środowiska a edukacja dla ekorozwoju,
WNUAM Poznań 1998.
Dymara B. /red../, Dziecko w świecie przyrody, Wydawnictwo
Impuls, Kraków 2000.
Gołębniak D. /red /, Uczenie metodą projektów, WSiP. Warszawa
2002. Parczewska T., Edukacja ekologiczna w wychowaniu
przedszkolnym, Lublin 2008.
Suchora-Olech A., Kształtowanie postawy ekologicznej w
edukacji wczesnej, Słupsk 2005.
Zioło I., Edukacja środowiskowa w nauczaniu zintegrowanym,
Wydawnictwo Akademii Pedagogicznej, Kraków 2003.
Kuźnierski E., Ochrona przyrody na Śląsku Opolskim, Instytut
Śląski w Opolu, 1996.
Treści merytoryczne przedmiotu
1.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Paśko I. Kształtowanie postaw proekologicznych uczniów klas IIII szkół podstawowych, WAP, Kraków 2003.
Łukaszewicz R., Edukacja z wyobraźnią jako kreatywne
przekraczanie: od końca wizji do końca wizji, Warszawa 1999.
Nazwa przedmiotu
METODYKA WYCHOWANIA W PRZEDSZKOLU
Prowadzący: dr Ewa Jędrzejowska, mgr Emilia Mendyk
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 4
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 30
Forma zaliczenia: egzamin
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z podstawowymi założeniami rozwoju,
wychowania i kształcenia dziecka przedszkolnego. Poznanie zasad, metod
i form pracy z dzieckiem przedszkolnym. Rozwijanie kompetencji
praktycznych studentów w zakresie planowania i organizowania procesu
wychowawczo- dydaktycznego w przedszkolu z uwzględnieniem różnych
rodzajów aktywności dziecka.
Metody, zasady i formy pracy z dziećmi przedszkolnymi; Teorie zabaw,
ich charakterystyka, rozwój organizacji i klasyfikacje. Zabawka i jej rola
w edukacji małego dziecka.
Rozwój myślenia dziecka - podstawy teoretyczne i sposoby
stymulowania. Kształtowanie pojęć u dzieci w wieku przedszkolnym.
Gotowość dzieci do podjęcia nauki czytania i pisania - podstawy
teoretyczne i sposoby rozwijania. Kształtowanie umiejętności
językowych dzieci w wieku przedszkolnym. Rozwijanie pojęć
matematycznych u dzieci przedszkolnych. Edukacja przyrodnicza i
proekologiczna w przedszkolu. Wspieranie i stymulowanie kreatywności i
postaw twórczych u dzieci w wieku przedszkolnym. Edukacja zdrowotna
w przedszkolu. Edukacja regionalna w przedszkolu. Współpraca
przedszkola z rodzicami dziecka i środowiskiem lokalnym.
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
1.
Waloszek D. (red.), Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna.
Obszary poszukiwań, wyzwań i doświadczeń w kontekście zmian
oświatowych. Warszawa 2010.
2. Okoń W. Zabawa a rzeczywistość, Warszawa 1987.
3. Włoch S. (red.), Edukacja przedszkolna w teorii i praktyce, Opole
2006.
4. Guz S. (red.), Rozwój i edukacja dziecka, Lublin 2005.
5. A. Budniak, Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku
przedszkolnym i młodszym szkolnym, Kraków 2009.
M. Jąder, Efektywne i atrakcyjne metody pracy z dziećmi, Kraków 2010.
Literatura uzupełniająca
1.
Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca matematyka.
Warszawa 1997.
2.
Arndt M., Przyroda przeżywana i obserwowana z dziećmi
przedszkolnymi, Warszawa 1980.
3. Gloton R., Clero C., Twórcza aktywność dziecka, Warszawa 1976.
4. Michalewska M. (red.), Edukacja regionalna. Z historii, teorii i
praktyki, Kraków 1999.
5.Bulera M. Żuchelkowska K., Edukacja przedszkolna z partnerskim
udziałem rodziców, Bydgoszcz 2003.
6.Lipina S., Kształtowanie pojęć u dzieci w wieku przedszkolnym,
Warszawa 1984.
7.Żuchelkowska K., Wojciechowska K., Promocja zdrowia w edukacji
dzieci przedszkolnych, Bydgoszcz 2000.
Nazwa przedmiotu
LITERATURA DLA DZIECI
Prowadzący: dr Jolanta Olkusz
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 4
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
15 / 15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Zapoznanie studenta z polską i światową historią literatury dla
dzieci młodszych; rozwijanie sprawności studentów w zakresie
oceny i doboru utworów literackich, czasopism i komiksów do
potrzeb czytelniczych dzieci.
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Geneza, właściwości i funkcje literatury dla dzieci młodszych;
potrzeby czytelnicze dzieci młodszych; genologia literatury dla
dzieci; przedmiot i kryteria oceny książki dla dzieci; wybrane
zagadnienia z zakresu teorii literatury w programie kształcenia
wczesnoszkolnego; przegląd dziejów literatury dla dzieci
młodszych; formy i metody pracy z książką w edukacji przedszkolnej i kształceniu wczesnoszkolnym; nowe koncepcje
kształtowania w kontaktach z literaturą aktywnej postawy czytelniczej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym;
nowości wydawnicze z zakresu literatury dla dzieci w wieku
przedszkolnym i wczesnoszkolnym; rozwój zainteresowań
czytelniczych dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym;
analiza i interpretacja utworów poetyckich, realistycznych
opowiadań i powieści, baśni i bajek dla dzieci w wieku
przedszkolnym i wczesnoszkolnym; legenda i podanie ludowe ich cechy charakterystyczne i znaczenie w edukacji regionalnej;
współczesne czasopisma dla dzieci; komiks - jego walory
wychowawcze, poznawcz i artystyczne.
J. Pacławski, M. Kątny, Literatura dla dzieci i młodzieży, Kielce
1995; J. Papuzińska, Dziecięce spotkania z literaturą, Warszawa
2007; A. Ungeheuer-Gołąb, Tekst poetycki w edukacji estetycznej
dziecka, Rzeszów 2007; M. Ziółkowska-Sobecka, Polubić czytanie.
Utwory literackie i ich autorzy na lekcjach języka polskiego w
klasach I-III, Warszawa 2000; J. Papuzińska, Inicjacje literackie,
Warszawa 1981; H. Ratyńska, Literatura dziecięca w pracy
przedszkola, Warszawa 1998; Z. Adamczykowa, Literatura
dziecięca. Funkcje - kategorie - gatunki, Warszawa 2004.
S. Frycie, M. Ziółkowska-Sobccka, Kształcenie literackie w obesie wczesnoszkolnym. Warszawa 1998; A. Baluch, Dziecko i
świat przedstawiony, Warszawa 1997; W. Żuchowska, Oswajanie
ze sztuką słowa, Warszawa 1995; K. Krasoń, Malowniczy most do
poezji, Kraków 1999; Dziecko jako odbiorca literatury. Pod red.
M. Kielar-Turskiej, M. Przetacznik-Gierow- skiej, Warszawa
1992; M. Szczepańska, Edukacja kulturalna dziecka w wieku
wczesnoszkolnym, Kraków 2000; I. Koźmińska,
E. Olszewska, Wychowanie przez czytanie, Warszawa 2010; I.
Konopnicka, Czasopisma dziecięce w kształceniu
wczesnoszkolnym, Opole 2006; artykuły z czasopisma „Guliwer”.
Nazwa przedmiotu
EDUKACJA MATEMATYCZNA W KSZTAŁCENIU ZINTEGROWANYM
Prowadzący: dr Renata Reclik, dr Edward Szkoda
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 4
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 30
Forma zaliczenia: egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
•
•
•
Literatura podstawowa
Zapoznanie studentów z rolą i miejscem matematyki w
kształceniu zintegrowanym. Zapoznanie studentów z celami
nauczania początkowego matematyki. Zdobycie przez studentów
zasobu wiadomości i umiejętności matematycznych i
metodycznych niezbędnych do prawidłowego wprowadzania
i kształtowania pojęć i umiejętności matematycznych w klasach
początkowych.
Poznanie różnych form i metod pracy na zajęciach
matematycznych.
Rola i miejsce matematyki w zintegrowanej edukacji
wczesnoszkolnej. Cele początkowego nauczania matematyki.
• Dobór i układ treści nauczania matematyki w klasach
początkowych. Główne strategie kształcenia
matematycznego na etapie wczesnoszkolnym (metoda
realistyczna, metoda czynnościowa, metoda problemowa).
Środki dydaktyczne stosowane we wczesnej edukacji
matematycznej dziecka.
Założenia metodyczne opracowania węzłowych zagadnień
programu wychowania i nauczania matematyki w przedszkolu i
klasach 1 - III: Klasyfikacja przedmiotów i pojęcia mnogościowe;
Arytmetyka liczb naturalnych: rozwój pojęcia liczby naturalnej u
dziecka, aspekty liczby naturalnej, pojęcie dziesiątkowego układu
pozycyjnego, oś liczbowa. Porównywanie liczb, dodawanie i
odejmowanie liczb naturalnych w różnych ujęciach, mnożenie
liczb naturalnych w różnych aspektach, dzielenie z resztą i bez
reszty w aspekcie mieszczenia i podziału, własności czterech
działań arytmetycznych, kolejność wykonywania działań,
rozszerzanie zakresu liczbowego; Równania i zadania tekstowe:
metody rozwiązywania równań i nierówności użyteczne w
edukacji wczesnoszkolnej, podstawowe zasady konstruowania
zadań tekstowych, metody rozwiązywania zadań tekstowych;
Elementarne pojęcia geometryczne: stosunki przestrzenne,
podstawowe figury geometryczne, sieć kwadratowa - geoplan,
obwód figury; Umiejętności praktyczne: mierzenie długości, masy
i objętości, czas, kalendarz, obliczenia pieniężne, pomiar
temperatury.
• Cackowska M. Rozwiązywanie zadań tekstowych w klasach
1 - III, WSiP, Warszawa 1990
• Hanisz J., Matematyka w kształceniu zintegrowanym, WSiP,
Warszawa 2002
• Klus-Stańska D., Kalinowska A., Rozwijanie myślenia
matematycznego młodszych uczniów, Wydawnictwo
Akademickie Żak, Warszawa 2004
• Krygowska Z. Zarys dydaktyki matematyki, cz.1-3, WSiP,
Warszawa 1995
• Nowik J., Kształcenie matematyczne w edukacji
wczesnoszkolnej, Wydawnictwo NOWIK Sp.j., Opole 2009
• Sawicki T., Reclik R., Nowik J., Matematyka. To nauczyciel
klas początkowych wiedzieć powinien, Wydawnictwo
NOWIK, Opole 1997
Semadeni Z. (red.), Nauczanie początkowe matematyki, t. I
(1980), II (1984), III (1986), IV (1988), Warszawa, WSiP
• Siwek H., Kształcenie zintegrowane na etapie
wczesnoszkolnym. Rola edukacji matematycznej, Kraków
2004
Wojciechowska K., Zadania tekstowe w kształceniu
zintegrowanym. Jak pomagać dzieciom budować i rozwiązywać
zadania tekstowe, Wydawnictwo NOWIK, Opole 2007
• Filip J., Rams T., Dziecko w świecie matematyki, Kraków
2000, Oficyna Wydawnicza „Impuls"
• Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca
matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli, Warszawa
2009, WSiP
• Hanisz J. Geometryczne doświadczenia uczniów klas 1 - III
Reclik R., Nowik J., Rachunek pamięciowy w młodszych klasach
szkoły podstawowej, Opole 2002, Wyd. NOWIK
•
Literatura uzupełniająca
Specjalność: Pedagogika terapeutyczna z oligofrenopedagogiką
Nazwa przedmiotu
PSYCHOLOGIA KLINICZNA
Prowadzący: dr Alicja Andruszkiewicz
Studia:
Forma zajęć:
Wykład
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
4
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studió w:
15
Forma zaliczenia: zaliczenie
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Opis i wyjaśnienie patologicznych zjawisk w psychice człowieka
a w szczególności dotyczących dzieci.
Przedmiot psychologii klinicznej dziecka; kryteria zaburzeń
okresu dzieciństwa i adolescencji; stres, stresowy, odporność na
stres; zaburzenia lękowe okresu dzieciństwa; zespół
nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi ADHD.
Biegajczyk B. (20050. Można pracować z dzieckiem ADHD,
Wyd. Nowa Szkoła Nr 7
Carr A. (2009) Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu i
ludzkich siłach, Zysk i S-ka, Poznań
Garson R., Butcher J., Mineka S. (2002), Psychologia zaburzeń.
Vol I i II, GWP Gdańsk
Heszen- Niejodek J. (2002), Teoria stresu psychologicznego i
radzenia sobie. W: Psychologia. Podręcznik akademicki (red.)
Strelau J., GWP t.3, Gdańsk (s. 465-492)
Walończyk T., Kołakowski A., Pisula A., Skotnicka A. (1999),
Dziecko z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD).
Objawy i sposoby pomocy, Bifolium, Lublin
Marczak A. (2006), Program pracy z dzieckiem z objawami
nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) w przedszkolu lub
szkole, Wyd. Fraszka Edukacyjna, Warszawa,
Popiołek K., (1996) Wsparcie społeczne- zarys problematyki, W:
Popiołek K. (red.) Psychologia pomocy, Wyd. Uniwersytetu
Śląskiego, Katowice
Nazwa przedmiotu
PROFILAKTYKA I TERAPIA ZABURZEŃ EMOCJONALNYCH I NERWICOWYCH
Prowadzący: dr Alicja Andruszkiewicz, dr Mariusz Garbiec
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
4
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Opis i wyjaśnianie nieprawidłowości w sferze emocjonalnej
powodujących utrudnienia w kontaktach z innymi ludźmi,
cierpienie oraz unikanie określonych sytuacji.
Emocje, regulacyjna funkcja, składniki; znaczenie trwałych i
silnych związków emocjonalnych, cywilizowanie emocji;
lękowe zaburzenia dzieci i młodzieży; klasyfikacja i
symptomatologia zaburzeń lękowych; psychoterapia w
zaburzeniach lękowych
Carson R., Butcher J., Mineka S. (2002) Psychologia zaburzeń.
Vol I i II, GWP Gdańsk
Konrad S., Hendl C. (2005), Inteligencja emocjonalna.
Poradnik z zestawem ćwiczeń, Wyd. Videograf, Katowice
Kaduson H., Shaefer Ch. (2001), Zabawa w psychoterapii,
GWP Gdańsk,
Lewis M., Haviland- Janes J., (2005) Psychologia emocji,
GWP Gdańsk
Schaffer W.R. (2005) Psychologia dziecka, Wyd. Nauk. PWN,
Warszawa
Tomaszewska J., Kołysko W. (2009). Garść radości, szczypta
złości- mnóstwo zabawnych ćwiczeń z uczuciami, GWP
Gdańsk
Schmidt P. (2000) Trening inteligencji emocjonalnej, Wyd.
Amber, Warszawa.
Nazwa przedmiotu
PEDAGOGIKA RESOCJALIZACYJNA
Prowadzący: dr Katarzyna Wereszczyńska
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
4
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studió w:
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zadaniem głównym przedmiotu jest wprowadzenie w
teoretyczne podstawy przedmiotu pedagogika resocjalizacyjna.
W wymiarze szczegółowym zadaniami są:
- poznanie teologicznych i teoretycznych aspektów przedmiotu
pedagogika resocjalizacyjna,
- poznanie zaleceń, jakie formułuje metodyka wychowania
resocjalizującego w postępowaniu z jednostkami zagrożonymi
niedostosowaniem
społecznym
i
nieprzystosowanych
społecznie,
- poznanie wybranych aspektów z diagnozy resocjalizacyjnej
- ukazanie problematyki dysfunkcjonalności zachowań
przejawianych przez dzieci i młodzież.
Pedagogika jest dyscypliną teoretyczną i praktyczną, zajmującą
się badaniami dostarczającymi opisu i wyjaśnień określonych
procesów zachodzących w rzeczywistości wychowawczej
pomiędzy wychowawcą i wychowankiem, a przede wszystkim
dostarcza
wyjaśnień
jak
modyfikować
parametry
osobowościowe, takie jak: postawy, nastawienia, system
wartości, zachowania, potrzeby, które przyjmują niekorzystne i
nieakceptowane społecznie wskaźniki. Podstawowym,
centralnym pojęciem, wokół którego koncentrują się
przedmiotowe treści jest nieprzystosowanie społeczne, w
ujęciu definicyjnym i typologicznym. Treści przedmiotu
obejmują taką tematykę, jak: teleologiczny i aksjologiczny
wymiar działań resocjalizacyjnych, metodyka pracy pedagoga
specjalnego- strategie oddziaływań, prawne podstawy
resocjalizacji, diagnoza w resocjalizacji, instytucje profilaktyki
i resocjalizacji w środowisku otwartym.
1. Mudrecka I., Z zagadnień pedagogiki resocjalizacyjnej,
Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004
2. Urban B., Stanik J. M. (red.), Resocjalizacja t 1 i 2, Wyd.
PWN Pedagogium, Warszawa 2007
3. Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna, Wyd. Akademii
Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegowskiej, wyd. V,
Warszawa 2000
4. Urban B., Zachowanie dewiacyjne młodzieży, Wyd. UJ,
Kraków 200,
5. Stańdo- Kawecka B., Prawne podstawy resocjalizacji,
Kantor Wydawniczy ZAKAMYCZE, Zakamycze 2000
6. Pospiszyl, Patologie społeczne, PWN, Warszawa 2008
7. E. Wysoka, Diagnoza w resocjalizacji, PWN, Warszawa
2008.
1. Abgrall J. M., Sekty. Manipulacja psychologiczna, GWP,
Gdańsk 2005,
2. Cz. Czapów, Cz. Jedleński, Pedagogika resocjalizacyjna,
PWN, Warszawa 1971
3. Iłendo –Milewska A., Dysfunkcjonalność uczniów
gimnazjum, Wyd. Engram, Warszawa 2009.
4. Szczutowska K., Psychospołeczne problemy
niedostosowania społecznego, Wyd. Uczelniane WSP w
Bydgoszczy, Bydgoszcz 1993,
5. Radochoński M., Podstawy psychopatologii dla pedagogów.
Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2001,
6.”Problemy opiekuńczo- wychowawcze, „psychologia w
szkole”, „Opieka Wychowanie Terapia”,
7. Baza Naukowa Pełnotekstowa ERIC (jezyk angielski), Baza
Pedagog.
Nazwa przedmiotu
METODY PRACY Z DZIEĆMI Z TRUNOŚĆIAMI W NAUCE MATAMTYKI
Prowadzący: dr Renata Reclik
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
2
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Zapoznanie studentów z przyczynami trudności w uczeniu się
matematyki przez dzieci w warunkach szkolnych; zapoznanie ze
sposobami przeprowadzenia trafnej diagnozy tychże dzieci;
zapoznanie z zasadami prowadzenia zajęć korekcyjnowyrównawczych z matematyki; wyposażenie studentów w
wiadomości i umiejętności metodyczne związane z prowadzeniem
zajęć korekcyjno- wyrównawczych z matematyki dostosowanych
do potrzeb i możliwości rozwojowych dziecka; zachęcanie
studentów do dokładnego i precyzyjnego myślenia podczas
rozwiązywania problemów.
Przyczyny trudności i niepowodzeń w uczeniu się matematyki;
czynniki warunkujące uczenie się matematyki w warunkach
szkolnych; specyficzne zaburzenia rozwoju umiejętności
arytmetycznych oraz ich symptomologia; sposoby diagnozowania
działalności matematycznej dziecka; koncepcje terapii dzieci ze
specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki; zasady
prowadzenia zajęć korekcyjno- wyrównawczych, podstawowe
wiadomości i umiejętności związane z metodyką nauczania
matematyki.
1. Kruszczyk- Kolczyńska E. Dzieci ze specyficznymi
trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny, diagnoza,
zajęcia korekcyjno- wyrównawcze, Warszawa 2008, WSiP;
2. Oszwa U., Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych.
Problem diagnozy i terapii, Kraków 2005, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”,
3. Oszwa U., Psychologiczna analiza procesów operowania
liczbami u dzieci z trudnościami w matematyce, Wyd. UMCS,
2009
4. Oszwa U., Wczesna diagnoza dziecięcych trudności w liczeniu,
Wyd. Impuls. 2011,
5. Nowik J., Kształcenie matematyczne w edukacji
wczesnoszkolnej, Wyd. Nowik, 2011
1. Gruszczyk- Kolczyńska E., Diagnoza działalności
matematycznej dzieci z klas początkowych. Zestaw testów i
wyniki badań, Katowice, 1985, Wyd. Uniwersytet Śląski,
2. Gruszczyk- Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca
matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli, Warszawa 2009,
WSiP,
3. Gruszczyk- Kolczyńska E., Dobosz K., Zielińska E., Jak
nauczyć dzieci sztuki konstruowania gier?, Warszawa 1996,
WSiP,
4. Reclik R., Nowik J., Rachunek pamięciowy w młodszych
klasach szkoły podstawowej, Opole 2002, Wyd. NOWIK,
5. Sawicki T., Reclik R., Nowik J., Matematyka. To nauczyciel
klas początkowych wiedzieć powinien, Opole 1997, Wyd.
NOWIK
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
TERAPIA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM I WCZESNOSZKOLNYM
Prowadzący: dr Stanisława Włoch, dr Małgorzata Ganczarska
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
3
ETCS: 3
Liczba godzin wg planu studió w:
15/30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Zgromadzenie i uporządkowanie wiedzy dotyczącej
rozpoznawania
i
diagnozowania
zaburzeń
rozwoju
psychomotorycznego oraz zaburzeń procesów emocjonalnomotywacyjnych, występujących u dzieci w młodszym wieku
szkolnym, zdobycie wiedzy na temat adekwatnego
postępowania terapeutycznego, a także nabycie umiejętności
projektowania i prowadzenia działań korygujących w toku
zajęć terapeutycznych z dziećmi w młodszym wieku szkolnym.
Terapia dzieci w młodszym wieku szkolnym to przedmiot
poświęcony
specyfice
oddziaływania
terapeutycznowychowawczego, którego adresatami są dzieci w wieku 7-11
lat, dotknięte pewną grupą zaburzeń. Złożoność problemów i
zadań związanych z tym oddziaływaniem wymaga
rozpatrywania go na gruncie dwóch dziedzin naukowych:
psychologii i pedagogiki. Treści przedmiotowe koncentrują się
wokół następujących zagadnień: różnice indywidualne a
zaburzenia występujące u dzieci w młodszym wieku szkolnym;
specyfika i organizacja procesu terapeutycznego w terapii
dziecięcej; współpraca terapeuty z rodzicami dziecka
zaburzonego; nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu z
dzieckiem w procesie terapeutycznym; projektowanie działań
terapeutycznych; mechanizmy: współpracy i rywalizacji, które
można wykorzystać w pracy terapeutycznej z grupą dzieci w
młodszym wieku szkolnym.
1. Kendall C. K., Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji.
Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne, Gdańsk 2004,
GWP,
2. Kozak S., Patologie wśród dzieci i młodzieży. Leczenie i
profilaktyka, Warszawa 2007, wyd. Difin,
3. Williński P., Wiek szkolny. Jak rozpoznać ryzyko i jak
pomagać?, w: Psychologiczne portrety człowieka, red. A. I.
Brzezińska, Gdańsk 2005, GWP,
4. Porębska M., Co warto wiedzieć o procesie rozwoju
człowieka, gdy próbujemy ingerować w jego przebieg, w;
Psychospołeczne problemy rozwoju dziecka. Aspekty
diagnostyczne i terapeutyczne, red. A. Czapiga, Toruń 2004,
5. KAduson H., Schaefer Ch., Zabawa w psychoterapii, Gdańsk
2002, GWP,
6. Kaja B., Zarys terapii dziecka, Bydgoszcz 2001, Wyd.
Akademii Bydgoskiej.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
1. Aichniger A., Holl W., Psychodrama- terapia grupowa z
dziećmi, Kielce 1999, wyd. Jedność,
2. Danilewska J., Agresja u dzieci- szkoła porozumienia,
Warszawa 2002, WSiP,
3. Grzesiuk L., Jakubowska U., Podejście systemowe, w:
Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne
problemy, red. L. Grzesiuk, Warszawa 2000, PWN,
4. Babich M., Jak współpracować z rodzicami „trudnych”
uczniów?, Warszawa 2002, WSiP,
5. Sikorski Sikorki., Bezsłowne komunikowanie się w
psychoterapii, Kraków 2002, wyd. Impuls,
6. Luvmour J. i B., Weistar D. i T. Kara, Scenariusze dla
rodzin, przedszkoli, szkół, kolonii i obozów wypoczynkowych,
Gdańsk 2008, GWP,
7. Day J., Twórcza wizualizacja dla dzieci, Łódź 2009, wyd.
Zysk i S-ka,
8. Małkiewicz E., Bajki relaksacyjno- terapeutyczne i ich
wykorzystanie w pracy z dziećmi z problemami
emocjonalnymi, w: Psychostymulacja i psychoreakcja, red. B.
Kajta, T. 1, Bydgoszcz 1997, wyd. WSP
TERAPIA OSÓB W OKRESIE DORASTANIA
Prowadzący: dr Małgorzata Ganczarska
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
III
Semestr:
VI
ETCS: 3
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: egzamin
Cele przedmiotu
Zgromadzenie przez studenta wiedzy dotyczącej prawidłowości
oraz zaburzeń rozwoju nastolatków,
a także adekwatnego
postępowania wychowawczo-profilaktycznego i terapeutycznego
w przypadku rozpoznania problemów czy zaburzeń. Wzbudzenie
u studenta refleksji na temat optymalnego postępowania
wychowawczo-terapeutycznego
z nastolatkami
przeżywającymi problemy na tle rozwojowym, a także z
nastolatkami dotkniętymi zaburzeniami.
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
1.
2.
3.
4.
Literatura uzupełniająca
1.
2.
3.
Nazwa przedmiotu
Treści przedmiotowe zawierają przede wszystkim: przegląd
wybranych problemów i zaburzeń charakterystycznych dla okresu
adolescencji,
przebieg
postępowania
diagnostycznoterapeutycznego,
przegląd
szczegółowych
propozycji
metodyczno-terapeutycznych (z uwzględnieniem zarówno terapii
indywidualnej, jak i grupowej) oraz charakterystykę terapeuty
młodzieżowego i jego postawy w kontaktach z młodzieżą i jej
opiekunami. Sporo miejsca poświęca się również szczegółowemu
określeniu samodzielnych uprawnień pedagoga-terapeuty w
postępowaniu z nastolatkami wymagającymi pracy terapeutycznej
oraz wyznaczeniu granic tej samodzielności, wiążących się z
koniecznością kierowania nastolatków do innych specjalistów:
psychologa, psychoterapeuty, psychiatry, neurologa czy
seksuologa.
1. Ribner N.G., Terapia nastolatków, Gdańsk 2005,
GWP.
2. Kendall C.K., Zaburzenia okresu dzieciństwa i
adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne,
Gdańsk 2004, GWP.
3. Herbert M., Rozwój społeczny ucznia. Poznawanie
potrzeb i problemów dzieci w okresie dorastania, Gdańsk, 2008,
GWP.
4. Obuchowska I., Drogi dorastania, Psychologia
rozwojowa okresu dorastania dla rodziców
i
wychowawców, Warszawa 1996, WSiP.
5.
Radochoński M., Podstawy psychopatologii dla
pedagogów, Rzeszów 2001, Wydawnictwo Uniwersytetu
Rzeszowskiego.
1. King G., Umiejętności terapeutyczne nauczyciela,
Gdańsk 2004, GWP.
2. Bradley J. i in., Zrozumieć nastolatka, Warszawa
1997.
3. Grzesiuk L., Spotkania, które leczą. Doświadczenia z
psychoterapii młodzieży, Warszawa 1987.
METODYKA PRACY W SZKOLE ŻYCIA
Prowadzący: dr Bożena Bobeł
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
III
Semestr:
5
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studió w:
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Zadaniem realizacji przedmiotu jest wyposażenie studentów w
podstawową wiedzę teoretyczną i praktyczną dotyczącą metod
pracy z dziećmi i młodzieżą z upośledzeniem umysłowym w
stopniu umiarkowanym i znacznym.
Funkcjonowanie osób z głębszym upośledzeniem umysłowym.
Cele i zadania szkoły życia. Praca pedagogiczna z dzieckiem z
upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i
znacznym w tym: zasady pracy, metody i formy oraz
organizacja i planowanie pracy. Środki dydaktyczne stosowane
w edukacji uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
głębszym.
Konstruowanie
indywidualnego
programu
rewalidacji ucznia szkoły życia. Organizacja procesu
dydaktyczno- wychowawczego uczniów z upośledzeniem
umysłowym w stopniu głębszym. Struktura dziennego ośrodka
pracy, jako formy organizacyjnej procesu kształcenia w szkole
życia. Wybraniane zagadnienia z zakresu kształtowania
uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu
głębszym kompetencji w różnych zakresach edukacji i
współżycia i współdziałania z innymi ludźmi i kontaktowania
się ze światem. Rola i funkcja oceniania uczniów w szkole
życia.
1. Dworznikowska M., Rewalidacja indywidualna w szkole
życia, Olsztyn 1997,
2. Klaro- Celej L., Mossakowska L., Komentarz do programu
wychowania i nauczania dzieci i młodzieży upośledzonych
umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, Warszawa
1999,
3. Pilecki J. (red.), Usprawnianie, wychowanie i nauczanie
osób głębszym upośledzeniem umysłowym, Kraków 1998,
4. Polkowska I., Praca rewalidacyjna z dziećmi upośledzonymi
umysłowo w szkole życia. Poradnik metodyczny dla
nauczycieli, Warszawa 1998,
5. Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo,
Kraków 2004
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
1.Kaniowska D., Programy wspomagania rozwoju dziecka w
szkole życia [ w:] Dziecko o specjalnych potrzebach
edukacyjnych (red.) Kossakowskiego Cz., Zaorskiej M., Toruń
2000
2. Żyta A., Kształcenie osób z głębszą niepełnosprawnością
intelektualną- pomiędzy teorią a praktyką [w:] Pedagogika
specjalna szansą na realizację potrzeb osób niepełnosprawnych
(red.) Dykcik W., Kossakowski Cz., Kuczyńska – Kwapisz J.,
Poznań, Olsztyn, Warszawa 2002.
Nazwa przedmiotu
MUZYKOTERAPIA
Prowadzący: dr Marian Biliński
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
ETCS: 6
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Liczba godzin wg planu studiów:
Konwersatoria
II
3
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Przedmiot obejmuje podstawy i założenia muzykoterapii.
Wprowadzone są główne pojęcia i terminy muzyczne i
terapeutyczne. Głównym zadaniem realizacji treści przedmiotu
jest zapoznanie studentów z możliwościami wykorzystania
elementów muzykoterapii na zajęciach z dziećmi w szkole,
przedszkolu i placówkach terapeutycznych. Zajęcia powinny
przygotować studentów do samokształcenia i samokontroli.
Program przedmiotu obejmuje ćwiczenia z podstawowych
metod i form muzykoterapii. Studenci poznają ćwiczenia z
emisji głosu, śpiewają różne piosenki, grają proste struktury
rytmiczne na instrumentach Orffa. Ponadto program
uwzględnia zapoznanie studentów z rytmiką dalcrozowską,
elementami prostych tańców ludowych i towarzyskich.
Wprowadzone są ćwiczenia z metod treningowych i
relaksacyjnych.
1. Galińska E., Z zagadnień muzykoterapii, WSiP Warszawa
1991,
2. Galińska E., Muzykoterapia jako jedna z form terapii przez
sztukę, Z.N nr 48 Akademia Muzyczna Wrocław,
3. Jasiński J., Muzykoterapia profilaktyczna, Warszawa 1992,
4. Lewandowska K., Muzykoterapia dziecięca, 1996 Gdańsk,
5. Lewandowska K., Muzykoterapia na letnim kursie w
Instytucie C. Orffa w Salzburgu,
6. Romanowski W., Teoria i metodyka ćwiczeń relaksowoterapeutycznych, PZWL Warszawa 1975,
7. Wierszyłowski J., Psychologia muzyki, PWN Warszawa
1981.
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
1.Stadnicka J., Terapia dzieci muzyką, ruchem i mową, WSiP
1998
2. Kronenberger M., Muzykoterapia- Podstawy teoretyczne do
zastosowania muzykoterapii w profilaktyce stresu, Uniwersytet
Łódzki 2004,
3. Kiery M., Elementy terapii i profilaktyki muzycznej,
Warszawa 2004.
4. Gąsienica- Szostak A., Muzykoterapia w rehabilitacji i
profilaktyce, Wyd. Lekarskie PZWL Warszawa 2003,
5. Koziełło D., Taniec i psychoterapia, Poznań 2002.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
TERAPIA OSÓB UZALEŻNIONYCH
Prowadzący: dr Alicja Anruszkiewicz
Studia:
Forma zajęć:
Wykład / ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
III
Semestr:
VI
ETCS:2
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Treści edukacyjne dotyczące problematyki uzależnienia jak
również specyfiki środków uzależniających.
- Zaburzenia
związane
z
substancjami
psychoaktywnymi : obraz kliniczny nadużywania
środków, terminy, definicje.
- Czynniki wywołujące Zespół uzależnienia
- Jak działają środki psychoaktywne
- Znaczenie profilaktyki
- Profesjonalna terapia
- System pomocy dla osób z problemami
Carson R, Butcher J, Mineka S(2001). Psychologia zaburzeń.
Vol I i II. GWP. Gdańsk.
Grzelak A.(2000) "Cukierki" Fundacja Homo Ilomini.
Kraków. Paź G. (2002).red. Wczesna profilaktyka - Program
Cukierki. Wrszawa. Fundacja Homo Homini.
Prajsner M.(1998). Alkohol a zachowania problemowe dzicci
- opinie i badania. PARPA. Warszawa.
Prajsner M.(2003). Młodzież z grup ryzyka - perspektywy
profilaktyki. PARPA. Warszawa.
Woronowicz B.(1993). Alkoholowe vademecum dla każdego.
Wyd. O środek Apostolstwa Trzeźwości. Zakroczym.
Zajączkowska
K.(2003).Uzależnienie
od
substancji
psychoaktywnych. WSiP. Warszawa.
Miesięcznik „REMEDIUM” Wyd.PARPA - dowolny numer.
Strona internetowa AA
Filmy fabularne z cyklu „Święta Polskie”, „Żółty szalik”,
„Wesele”.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
ARTETERAPIA
Prowadzący: mgr Marian Wojewoda
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Konwersatoria
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Studenci zostaną zapoznani z możliwościami wykorzystania
sztuki w terapii oraz wyposażeni
w kompetencje w
zakresie wspomagania kreatywności i organizowania zajęć,
uwzględniających twórczą ekspresję plastyczną jako środek
pomocny
w przezwyciężaniu problemów
życiowych jednostki.
Przedmiot „arteterapia” zawiera propozycje działań, opartych
na aktywności plastycznej, wykorzystywanych w procesach
rehabilitacji, kompensacji, korekcji i socjoterapii. Proponowane
działania terapeutyczne skierowane są głównie na jednostki o
niespecyficznym zachowaniu, zaburzone
w sferze
rozwojowej i społecznej oraz dzieci
z
taidnościami edukacyjnymi. Zajęcia w ramach arteterapii
obejmują m.in. różnorodne ćwiczenia
w zakresie
pracy z własnym wizerunkiem, komunikacji bezsłownej i
plastycznej aktywności grupowej.
■ Arciszewska
Literatura podstawowa
■
■
■
■
■
Literatura uzupełniająca
■
■
■
■
■
■
■
■
Nazwa przedmiotu
- Binnebesel, A., Arteterapia.
Szczęśliwy świat tworzenia, Wydawnictwo BEA,
2003;
Fincher, S., Kreatywna mandala. Poznawanie
i
uzdrawianie siebie poprzez autoekspresję, Łódź
1994;
Konieczna, E., Arteterapia w teorii i praktyce,
Kraków 2004;
Kwiatkowska, GE., Arteterapia, Lublin 1991;
Oster, G., Gould, P., Rysunek w psychoterapii,
Gdańsk 1999;
Piszczek, M., Terapia zabawą. Terapia przez sztuką,
Warszawa 1997.
Chermet-Carroy, S., Zrozum rysunki dzieci, Łódź
2004;
Czajkowska, T., Herda, K., Zajęcia korekcyjnokompensacyjne w szkole, Warszawa 1989;
Degenhard, I., Świat zamknięty w okręgu, Kielce
2007;
Karolak, W., Mandale. Twoje mandale, Łódź 2004;
Karolak, W., Moje portrety, Częstochowa 2002;
Karolak, W., Kaczorowska, B.,(red.), Arteterapia w
medycynie i edukacji, Łódź 2008;
Knapik, M., Sacher, W., Sztuka w edukacji
i
terapii, Kraków 2004;
Szulc, W. (red.), Arteterapia jako dyscyplina
akademicka w krajach europejskich, Atut, 2010.
TEATROTERAPIA
Prowadzący: mgr Maria Skiba
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Przekazanie wiedzy dotyczącej oddziaływania sztuki na
człowieka i znaczenia jej terapeutycznej funkcji Zapoznanie
studentów z podstawowymi metodami
i technikami
teatralnymi stosowanymi w terapii Przekazanie wiedzy
dotyczącej sposobów prowadzenia zajęć teatralnych i
umiejętności ich wykorzystania w pracy terapeutycznej.
Zapoznanie studentów z zasadami tworzenia scenariusza
teatralnego i realizacji przedstawienia służącego terapii.
Kształtowanie u studentów wrażliwości oraz odpowiedniego
podejścia pedagogicznego
i terapeutycznego
w realizacji celów zawodowych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
l. Od teatru do terapii-terapeutyczne funkcje teatru, rodzaje
teatroterapii:
-psychodrama i jej zastosowanie
-pantomima
-drama i proces dramoterapeutyczny
–odmiany i formy teatralne w teatroterapii
2.Ćwiczenia i zadania aktorskie
3.Dobór metod dla danej grupy dysfunkcyjnej
4.Zajęcia z zakresu świadomości i plastyki ciała umiejętność ich wykorzystania w pracy terapeutycznej
5.Przygotowanie
scenariusza zajęć o charakterze
teatroterapeutycznym.
Ewelina J. Konieczna - Arteterapia w teorii i praktyceOficyna Wydawnicza „Impuls” Kraków 2004 r.
Brian Way – „Drama w wychowaniu dzieci
i młodzieży”
Krystyna Pankowska - „Edukacja przez dramę”
Słownik wiedzy o teatrze pod red. Dariusza Kosińskiego –
Wyd. PARK sp. z oo Bielsko-Biała 2005
Anna Bielańska - „Teatr, który leczy” Kraków, 2002
Zbigniew Raszewski – „Z dziejów pantomimy czyli pałac
zaczarowany”
pod red. Iwony Dąbrowskiej-Jabłońskiej „Terapia dzieci i
młodzieży”. Metody i techniki pomocy psychologicznej” Oficyna Wydawnicza „Impuls”-Kraków 2008
L. Sliwonik, Teatr dla życia. Kilka wyjaśnień, refleksji,
propozycji, W: Teatr a dziecko specjalnej troski..,,s. 61.
J.Grotowski, za: D. R. Johnson , Forrester A., Dintino C.,
Miller J., Schnee G (1996): Towards a poor drama therapy,
"The Arts in Psychotherapy", 1996 Vol 23, nr 4
Zofia Wójcik - „Zabawa w teatr” - scenariusze dla dzieci cz. I
i II-Wydawnictwo Didasko W-wa 1997 Elke Furl - „Teatr w
przedszkolu i świetlicy”- Wydawnictwo Jedność HERDER
Kielce 2004
Teresa Samczuk - Pawluk –„Edukacja teatralne
w szkole podstawowej” Oficyna Wydawnicza Impuls,
Kraków 2005
Ewa Małgorzata Skorek – „100 tekstów do ćwiczeń
logopedycznych” Wyd. Harmonia Gdańsk 2009 Aneta Łastik
(2002) „Poznaj swój głos... twoje narzędzie pracy”.
Wydawnictwo Studio EMKA. Warszawa.
Tarasiewicz Bogumiła (2006) „Mówię i śpiewam świadomie”.
Podręcznik do nauki emisji głosu. Universitas. Kraków.
Toczyska Bogumiła (2007) „Głośno i wyraźnie. 9 lekcji
dobrego mówienia”. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Gdańsk
Nazwa przedmiotu
OLIGOFRENOPEDAGOGIKA
Prowadzący: dr Bożena Bobeł
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 3,4
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
75
Forma zaliczenia: egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Głównym zadaniem realizacji przedmiotu jest wyposażenie
studenta w podstawową wiedzę teoretyczną i praktyczną z
zakresu opieki, wychowania, kształcenia i rewalidacji osób z
upośledzeniem umysłowym. Chodzi z jednej strony o wiedzę
teoretyczną, która winna tak być ukształtowana, aby student w
pełni rozumiał problemy osób
z
upośledzeniem umysłowym Jak również w sposób praktyczny
mógł w ich rozwiązywaniu uczestniczyć.
Przedmiot, cele i zadania oligofrenopedagogiki. Orzecznictwo,
poradnictwo oraz kwalifikowanie upośledzonych umysłowo
dzieci do szkolnictwa specjalnego. Zasady i metody pracy
pedagogicznej
z dziećmi i młodzieżą z
upośledzeniem umysłowym. System kształcenia specjalnego w
Polsce i na świecie. Rehabilitacja zawodowa jednostek z
upośledzeniem umysłowym. Proces rewalidacji społecznej
jednostek
z upośledzeniem umysłowym. Postawy
społeczne wobec jednostek z upośledzeniem umysłowym a
idea integracji osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem.
Problemy osób dorosłych z upośledzeniem umysłowym
funkcjonujących samodzielnie
w rodzinach, we
wspólnotach i instytucjach opiekuńczych.
1.Janiszewska-Nieścioruk Z.(red.), Człowiek
z
niepełnosprawnością intelektualną T. I, II, Kraków 2003.
2.Kirejczyk K. (red.), Upośledzenie umysłowe. Pedagogika,
Warszawa 1981.
3.Kościelska M., Oblicze upośledzenia, Warszawa 1998.
4.Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo,
Kraków 2004.
1.Kościelak R., Funkcjonowanie psychospołeczne osób
niepełnosprawnych umysłowo, Warszawa 1996.
2.Polkowska I., Praca rewalidacyjna z dziećmi upośledzonymi
umysłowo w szkole życia, Warszawa 1998.
Nazwa przedmiotu
SOCJOTERAPIA DZIECI
Prowadzący: dr Małgorzata Ganczarska
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 2
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Ukazanie specyfiki terapeutycznej pracy grupowej z dziećmi
przejawiającymi zaburzenia zachowania, poznanie zasad
diagnozowania zaburzeń zachowania oraz projektowania w
procesie terapeutycznym doświadczeń korygujących. Nauka
praktycznych umiejętności socjoterapeutycznych w pracy z
grupami
dziecięcymi,
nauka
umiejętności
podstaw
diagnozowania zaburzeń dziecka i stosownie do diagnozy –
wyznaczania kierunku pracy terapeutycznej. Nabycie
umiejętności projektowania programów socjoterapeutycznych
dla dzieci, z uwzględnieniem różnych warunków
organizacyjnych.
Socjoterapia dzieci to przedmiot poświęcony grupowej formie
pomocy psychologiczno-pedagogicznej, której adresatami są
dzieci w wieku 7-11 lat, przejawiające kłopotliwe zachowania.
Treści
przedmiotowe
zawierają
przede
wszystkim:
terminologię związaną z socjoterapią, zagadnienie zaburzeń
zachowania w ujęciu J. Strzemiecznego, opis postępowania
korekcyjnego w oparciu o diagnozę relacyjną w czterech
obszarach zaburzeń („ja-dorośli”, „ja-rówieśnicy”, „ja-zadanie”
i „ja-ja”), zasady i metody zajęć socjoterapeutycznych oraz
kwestię bezpiecznego udziału dzieci w terapeutycznych
spotkaniach grupowych.
1. Socjoterapia, pod red. K. Sawickiej, Warszawa 1999,
wyd. Centrum Metodyczne Pomocy PsychologicznoPedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej.
2. Strzemieczny J., Zajęcia socjoterapeutyczne, PTP
Ośrodek rozwoju umiejętności wychowawczych,
Zeszyt II, Warszawa 1988.
3. Socjoterapia wychowanków pogotowia opiekuńczego,
red. M. Ganczarska, Opole 2008, Wydawnictwo
Uniwersytetu Opolskiego.
Jagieła J., Socjoterapia w szkole, Kraków 2007, wyd.
„Rubikon”..
1. Harris J., Geny czy wychowanie?, Warszawa 1998,
wyd. Jacek Santorski & Co.
2. Floryszczak M., Metody pracy z grupą stosowane w
socjoterapii, „Opieka. Wychowanie. Terapia” 2004, nr
3-4.
Jachimska M., Grupa bawi się i pracuje, Wałbrzych 1994,
Oficyna Wydawnicza UNUS.
Nazwa przedmiotu
EDUKACJA MEDIALNA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Prowadzący: dr Andrzej Mamroł
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 4
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu




Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zapoznanie studentów z założeniami i podstawowymi
celami
edukacji
medialnej
wśród
osób
niepełnosprawnych.
Wyposażenie studentów w wiedzę dotyczącą specyfiki
środków masowego przekazu i ich odbioru przez
osoby niepełnosprawne.
Zapoznanie studentów z różnymi rozwiązaniami –
programowymi i sprzętowymi, wykorzystywanymi w
życiu i terapii osób niepełnosprawnych.
Uświadomienie zagrożeń, jakie niesie korzystanie z
mediów przez osoby niepełnosprawne.
1. Istota i cele edukacji medialnej wśród osób
niepełnosprawnych
2. Funkcje
środków
masowego
przekazu
a
niepełnosprawność
3. Istota i podział środków masowego przekazu
4. Nowoczesne technologie w życiu i terapii osób
niepełnosprawnych
5. Przygotowanie osób niepełnosprawnych do odbioru
telewizji
6. Film w życiu osób niepełnosprawnych
7. Media audialne i drukowane w życiu osób
niepełnosprawnych
8. Komunikaty perswazyjne – odbiór reklam przez osoby
niepełnosprawne
9. Wykorzystanie komputera i programów komputerowych
przez osoby niepełnosprawne
10. Wykorzystanie gier komputerowych przez osoby
niepełnosprawne
11. Telefon komórkowy – środek komunikacji czy zabawka
dla osób niepełnosprawnych?
12. Osoba niepełnosprawna w Sieci – przygotowanie do
korzystania z Internetu
13. Wizerunek osoby niepełnosprawnej w mediach
masowych
14. Portale społecznościowe miejscem spotkań osób
niepełnosprawnych
1. J. Bednarek (red.), Osoby niepełnosprawne a media cyfrowe,
Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2010.
2. J. Bednarek, Społeczeństwo informacyjne i media w opinii
osób niepełnosprawnych, Warszawa 2005, APS.
1.
2.
3.
T. Feibel, Zabójca w dziecinnym pokoju, Warszawa
2006, Instytut Wydawniczy PAX
J. Gajda, Media w edukacji, Kraków 2005, Impuls
F.W. Kron, A. Sofos, Dydaktyka mediów, Gdańsk 2008,
GWP
Specjalność: Edukacja kreatywna z medialną, studia I stopnia,
stacjonarne.
Nazwa przedmiotu
PEDAGOGIKA KREATYWNA
Prowadzący: dr Tomasz Michalewski
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Wykład / ćwiczenia
III
sem. 5
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Zasadniczym celem zajęć jest wprowadzenie studentów w
problematykę związaną z twórczością
w sensie
psychologicznym i aspekcie pedagogicznym. Bycie twórczym i
kreatywnym pojmujemy jako zespół cech i umiejętności, które w
określonym stopniu może opanować każdy, ucząc się pewnych
reguł i działań związanych z twórczym rozwiązywaniem
problemów. W trakcie realizacji przedmiotu ukazana zostanie m.
in. charakterystyka procesu twórczego, wytłumaczenie
osobowościowych i środowiskowych uwarunkowań twórczości,
umiejętności opisania orientacji podmiotowo-twórczej w
działaniu. Wyjaśniona zostanie również idea twórczej edukacji.
Przytoczone zagadnienia realizowane będą w ten sposób, by
przyszli pedagodzy nie tylko uzyskali orientację w szeroko pojętej
twórczości, ale także mogli znaleźć zatrudnienie w instytucjach
takich jak: szkoły, ośrodki wychowawcze, internaty i bursy,
ośrodki kultury oraz firmy usług edukacyjnych.
W realizacji przedmiotu zostanie położony nacisk w problematykę
związaną z twórczością w sensie pedagogicznym i aspekcie
psychologicznym. Student zapozna się z charakterystyką procesu
twórczego w świetle teorii psychologicznych, wyjaśnieniem
osobowościowych i środowiskowych uwarunkowań twórczości,
umiejętności opisywania orientacji podmiotowo-twórczej w
działaniu,a także charakterystyki idei twórczej edukacji. W
związku z tak formułowanym celem realizacja przedmiotu zwróci
uwagę w szczególności na następujące treści programowe: a)
twórczość jako istotny element aktywności życiowej
współczesnego człowieka, b) tereny twórczości i jego rodzaje, c)
lekcje twórczości, d) wybrane typologie twórczości, e)
kreacjonizm pedagogiczny; realizacja idei kreacjonistycznych w
kontekście reformy systemu edukacji w Polsce, f) edukacja dla
twórczości; rozwijanie umiejętności myślenia twórczego oraz
kształtowanie postawy twórczej.
1. Limont W. Synektyka a zdolności twórcze. Toruń 1994.
2. Nęcka E. Orzechowski J. Słabosz A. Szymura B. Trening
twórczości. Gdańsk 2005.
3. Stasiak M. K. Twórczy i harmonijny rozwój człowieka. Łódź
2000.
4. Schulz R. Studnia z innowatyki pedagogicznej. Toruń 1996.
5. Szmidt K.J. Szkice do pedagogiki twórczości. Kraków 2001.
6. Szmidt K. J. Metody pedagogicznych badań nad twórczością.
Teoria i empiria. Łódź 2009.
7. Szmidt K. J. ABC kreatywności. Warszawa 2010.
1. Nęcka E. Psychologia twórczości. Gdańsk 2002.
2. Proctor T. Twórcze rozwiązywanie problemów. Gdańsk 2002.
3. Stasiak M. K. Metodyka pracy nad rozwojem podmiotu. Łódź
2003.
4. Szymański M. S. Twórczość i style poznawcze uczniów.
Warszawa 1987.
5. Szmidt K. J. Szkice do pedagogiki twórczości. Kraków 2001.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
JĘZYK MEDIÓW
Prowadzący: dr Elżbieta Trylnik
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Wykład / ćwiczenia
II
sem. 4
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zdobycie wysokiej komunikacji językowej i stylistycznej w
zakresie sprawnego komunikowania w mass mediach. Zapoznanie
z najnowszym stanem wiedzy o języku i jego funkcjonowaniu
w kontekście społeczno-kulturowym oraz doskonalenie
umiejętności analityczno-interpretacyjnych.
Język i jego funkcje; kulturotwórcza rola języka; świadomość
językowa a świadomość lingwistyczna; początki polskiej
świadomości językowej; język w strukturze przestrzeni
społecznej; język familijny; język kobiet i mężczyzn; codzienny
język Polaków na przełomie XX i XXI wieku; nowości w
codziennej
komunikacji
drugiej
połowy XX
wieku;
komunikowanie i komunikowanie się w mediach; niektóre
problemy komunikacji językowej w Internecie; o nowomowie
inaczej; obiektywizm i tendencyjność tekstu dziennikarskiego oraz
środki ich wyrażania; koncepcja framingu; język reklamy; język:
infotainment, democratainment, edutainment; poczucie językowe,
znajomość językowa i praktyka językowa; recepty na
zrozumiałość wypowiedzi; podstawy warsztatu pisarskiego; język
i styl tekstu dziennikarskiego; język podstawowych gatunków
dziennikarskich; język informacyjny a perswazyjny; język
tabloidyzacji; grzeczność w komunikowaniu interpersonalnym i
interpersonalno-medialnym; grzeczność w komunikowaniu
publicznym i komunikowaniu masowym; anatomia porwania
emocjonalnego; erystyka – sztuka prowadzenia sporów;
dziennikarze w Polsce; wartości, priorytety i standardy zawodowe;
pisemne formy wypowiedzi: opis, streszczenie, sprawozdanie,
felieton;
mówione
formy
wypowiedzi:
opowiadanie,
przemówienie, dyskusja.
1. Bugajski M. Język w komunikowaniu. Warszawa 2007.
2. Fras J. Dziennikarski warsztat językowy. Wrocław 2005.
3. Marcjanik M. Grzeczność w komunikacji językowej. Warszawa
2007.
4. Pisarek W. O mediach i języku. Kraków 2007.2010.
1. Handke K. Socjologia języka. Warszawa 2008.
2. Lisowska-Magdziarz M. Media powszednie. Kraków 2008.
3. „Studia medioznawcze”. Warszawa 2011.
Nazwa przedmiotu
PSYCHOLOGIA TWÓRCZOŚCI
Prowadzący: dr Agnieszka Gawor
Studia:
Forma zajęć:
Wykład
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
Semestr:
II
sem.4
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zapoznanie z problematyką twórczości; rozwinięcie zdolności
twórczych uczestników zajęć; zapoznanie z metodami badania
zdolności twórczych.
Psychologia twórczości – wprowadzenie, omówienie formy
zaliczenia przedmiotu, podstawowe założenia i pojęcia, zasady i
strategie twórczego rozwiązywania problemów (2 h);
Trening umiejętności interpersonalnych – klimat grupowy,
porozumiewanie się (1 h);
Trening umiejętności interpersonalnych – współdziałanie (1 h);
Trening zdolności – abstrahowanie (definiowanie i redefiniowanie
obiektów, klasyfikowanie ich według mniej lub bardziej typowych
kryteriów);
Trening zdolności – dokonywanie skojarzeń (kojarzenie odległe:
zaskakujące i nieprzewidywalne) (1 h);
Trening zdolności – rozumowanie dedukcyjne i rozumowanie
indukcyjne (1 h);
Trening zdolności – metaforyzowanie i transformowanie (1 h);
Praca nad motywacją – katalog motywów, ciekawość poznawcza
(1 h);
Praca nad motywacją – potrzeba naprawiania (1 h);
Radzenie sobie z przeszkodami – widzenie inaczej, osłabienie
wewnętrznej cenzury (1 h);
Radzenie sobie z przeszkodami – twórcza samoocena, umiejętność
przyjmowania nowych
i różnorodnych ról społecznych
(1 h);
Metoda badania twórczej postawy (metoda Guilforda; Test
zdolności twórczych Urbana i Jellena; rozpoznawanie jednostek
wybitnie twórczych) (2 h);
Konstruowanie indywidualnego planu rozwijania twórczości (1 h).
Nęcka E. Psychologia twórczości. Gdańsk 2002, GWP.
Nęcka E. Orzechowski J., Słabosz A. Szymura B. Trening
twórczości. Gdańsk 2005, GWP.
Sękowski A. E. Inteligencja, twórczość, mądrość a wybitne
zdolności, (w: ) Sękowski A. E. (red.) Psychologia zdolności.
Współczesne kierunki badań. Warszawa 2004, PWN.
Chybicka A. Psychologia twórczości grupowej. Jak moderować
zespoły twórcze i zadaniowe. Kraków 2006. Oficyna Wydawnicza
„IMPULS”.
Karwowski M. Identyfikacja potencjału twórczego. Teoria,
metodologia, diagnostyka. Warszawa 2009, APS.
Nazwa przedmiotu
PEDAGOGIKA MEDIALNA
Prowadzący: dr Andrzej Mamroł
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
Semestr:
II
sem.4
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studió w:
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
- Zapoznanie studentów ze specyfiką środków masowego
przekazu.
- Ukazanie pedagogicznego aspektu mediów masowych.
- Uświadomienie wpływu środków masowego przekazu na
osobowość dzieci.
- Zapoznanie z szansami i zagrożeniami płynącymi z Internetu.
- Wskazanie możliwości zastosowanie mediów w procesie
dydaktyczno-wychowawczym.
Pedagogika medialna to dyscyplina, której celem jest odkrywanie i
rozwijanie wiedzy na temat mechanizmów odbioru i
oddziaływania mediów w szeroko pojętych procesach
edukacyjnych. Mediów rozumianych nie tylko jako środki
masowego przekazu (np. prasa, radio czy telewizja) ale wszelkie
pomoce naukowe, środki dydaktyczne i technologie informacyjne,
które wspomagają bądź samodzielnie realizują proces nauczania
lub wychowania.
Treści przedmiotowe obejmują zagadnienia dotyczące
podstawowych pojęć związanych z mass mediami, problematykę
wychowawczą w relacji wychowanek – media, kwestie związane z
siłą wpływu, zasięgiem i skutecznością oddziaływania
poszczególnych środków masowego przekazu. Zawierają ponadto
tematykę wykorzystania mediów w procesie dydaktycznowychowawczym, a także dotyczące szans i zagrożeń płynących z
Internetu.
1. Lepa A. Pedagogika mass mediów, Łódź 2000, AWŁ.
2. Ejsmond M. Kosmalska B. Media, wartości, wychowanie,
Kraków 2008, Impuls.
3. Kubicka D. Kołodziejczyk. A Psychologia wpływu mediów,
Kraków 2007, Impuls.
4. Lemish D. Dzieci i telewizja, Kraków 2008, Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
1. Doliński D. Psychologiczne mechanizmy reklamy, Gdańsk
2003, GWP.
2. Goban-Klas T. Media i komunikowanie masowe, WarszawaKraków 2001, PWN.
3. Gajda J. Juszczyk S. Siemieniecki B. Wenta K. Edukacja
medialna, Toruń 2003,
Wydawnictwo Adam Marszałek.
4. Śliwerski B. (red.) Pedagogika, t. 3., Gdańsk 2006, GWP.
5. Lenardon J. Zagrożenia w Internecie, Gliwice 2007, Helion.
Nazwa przedmiotu
ELEMENTY CHOREOGRAFII
Prowadzący: mgr Alicja Morand
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Konwersatoria
III
Semestr:
6
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zapoznanie studentów z kompozycją tańca, czyli choreografią.
Przygotowanie do pracy artystycznej i twórczej.
Przygotowanie do pracy dydaktycznej w zakresie prowadzenia
zespołów tanecznych.
Poznanie głównych czynników konstrukcyjnych tańca (rytm i
tempo).
Poznanie technik konstrukcyjnych (progresja, improwizacja
kontaktowa, formy swobodne).
Rodowód sztuki tanecznej. Dynamika ruchu tanecznego. Elementy
muzyki. Historia stylów i form muzycznych. Geneza choreografii
(sposoby jej tworzenia). Kompozycja tańca. Formy realizacji
scenicznej. Technika tańca klasycznego. Technika tańca
współczesnego. Tańce polskie. Tańce charakterystyczne.
Podstawowe elementy ruchowe w zabawach tanecznych i tańcach.
Układy ćwiczeń gimnastycznych z elementami tanecznymi (2
godz.). Tańce integracyjne różnych narodów. Tańce
latynoamerykańskie. Graficzne przedstawienie wybranej
choreografii. Elementarne zadania sceniczne.
1. Dobosz I. Dzieło choreograficzne jako przedmiot prawa
autorskiego, Kraków 1984.
2. Dobosz I. Przesłanki istnienia dzieła choreograficznego,
Kraków 2002.
3. King J. Tańce w kręgu, Warszawa 2001.
4. Lange R. Podręcznik kinetografii według metody Labana –
Knusta, Poznań 1995.
5. Turska I. Spotkanie ze sztuką tańca, Kraków 2000
1. Bogdanowicz M. Kasica A. Ruch rozwijający dla wszystkich,
Gdańsk 2003.
2. Głuch W. Warsztaty edukacji twórczej, 2000.
3. Laird W. Latin Dancing, London 1997.
4. Skowrońska-Lebecka E. Dźwięk i gest, Warszawa 1995.
5. Sułowska A. Tańcz z nami, Bydgoszcz 1989.
Nazwa przedmiotu
PODSTAWY DYRYGOWANIA
Prowadzący: mgr Krzysztof Biliński
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Konwersatoria
III
Semestr:
6
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Przedmiot obejmuje podstawy i główne techniki dyrygowania.
Wprowadzone są podstawowe ćwiczenia ruchów, pojęcia i
terminy muzyczne i metodyczne.
Głównym zadaniem realizacji treści przedmiotu jest zapoznanie
studentów z możliwościami wykorzystania umiejętności
prowadzenia zespołów na zajęciach z dziećmi, młodzieżą i
osobami dorosłymi w szkole, przedszkolu i placówkach
kulturalnych.
Przedmiot powinien zapoznać studentów z historią sztuki
dyrygenckiej, zasadami dyrygowania. Studenci powinni
opanować:
- Schemat taktowania na 2, 3, 4, 6.
- Podstawowe ruchy dyrygenta.
- Ruch zamykający i wprowadzający.
- Przedtakt i odbitkę.
- Interpretować partytury.
- Prowadzić praktycznie kanon i utwory polifoniczne.
Na zajęciach studenci poznają różnice w prowadzeniu zespołów
wokalnych i instrumentalnych,
analizują postawę dyrygenta i
jego zachowanie się na scenie w trakcie koncertów.
1. Lasocki J. K. Chór, poradnik dla dyrygentów, PWM 62 i dalsze.
2. Stankowska K. Chór w szkole, poradnik metodycznorepertuarowy.
3. Komorowska M. Orkiestra dziecięca, cz. I i II WSiP 1978
Warszawa.
4. Krystyniak T. Ręce pełne muzyki. Instrumenty, zespoły,
repertuar, wskazówki realizacyjne,
WSiP 1997.
5. Rola nauczyciela – Dyrygenta w kształtowaniu poziomu
artystycznego chóru: Materiały
z konferencji naukowej w Bydgoszczy w dniach 20-21. 06.
1994 r. WSP Bydgoszcz 1994.
1. Nowe trendy w edukacji muzycznej, Red. A. Białkowski, Wyd.
UMCS Lublin 2005.
2. Kisiel M. Media w edukacji muzycznej uczniów szkoły
ogólnokształcącej.
GWSP Mysłowice 2003.
Nazwa przedmiotu
FORMY WIZUALNE I PLASTYCZNE
Prowadzący: mgr Marian Wojewoda
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
Semestr:
II
4
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Studenci zostaną wyposażeni w kompetencje w zakresie
praktycznego rozwiązywania problemów kompozycyjnych,
dotyczących organizowania przestrzeni w ramach plastycznej
oprawy imprez kulturalnych, rozrywkowych, okolicznościowych i
artystycznych
oraz
wybierania
właściwych
rozwiązań
technologicznych.
Przedmiot „Elementy scenografii plastycznej” obejmuje
problematykę plastycznej oprawy różnorodnych działań
artystycznych, imprez kulturalnych, rozrywkowych i
okolicznościowych
(uroczystość szkolna, przedstawienie
teatrzyku szkolnego, spektakl teatru amatorskiego, festyn) z
uwzględnieniem jej aspektów technologicznych (wykorzystanie
różnorodnych materiałów) oraz odniesieniem propozycji
scenograficznych do konkretnych warunków. Uwzględnia też
zagadnienia, związane z informacją wizualną w powiązaniu z
zasadami kompozycji i liternictwa (afisz, plakat, zaproszenie).
- Sanmiguel D. (red.), Perspektywa i kompozycja, Łódź 1997.
- Strzelecki Z. Scenografia. Projektowanie wstępne, Warszawa
1975.
- Strzelecki Z. Współczesna scenografia polska, Warszawa 1983
- Bablet D. Rewolucje sceniczne XX wieku, Warszawa 1984;
- Hoare D. Advanced calligraphy techniques. Ideas in action,
London 1989;
- Sheybal S. Kompozycja plastyczna. Podstawowe zasady,
Warszawa 1964;
- Smith J. The art. of poster making, Osmiroid International Ltd.,
1989;
- Strzelecki Z. Kierunki scenografii współczesnej, Warszawa
1970;
- Technika w teatrze a sztuka inscenizacji: materiały
Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej
w Poznaniu, 30 maja – 1 czerwca 1988 r. Poznań 1988.
Nazwa przedmiotu
INSTRUMENTY MUZYCZNE W EDUKACJI
Prowadzący: mgr Krzysztof Biliński
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
Semestr:
II
4
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
W ramach przedmiotu „Instrumenty muzyczne” studentom jest
dostarczane kompendium wiedzy dotyczącej akompaniamentu
fortepianowego, gitarowego i perkusyjnego oraz aranżera, do
piosenek i utworów wykorzystywanych w pracy instruktorskiej i
na lekcjach muzyki. Są także poszerzane i pogłębione ich
indywidualne kompetencje w zakresie gry na instrumentach i ich
zastosowanie do akompaniamentów.
Ze względu na ograniczony czas i niewielką stosunkowo ilość
godzin zajęć program należy przerobić ze studentami w sposób
zwięzły i przystępny. Aby usprawnić i przyspieszyć sposób
przyswajania wiedzy i umiejętności należy wykorzystywać ich
wiedzę z innych dziedzin muzyki, tj: zasad muzyki, kształcenia
słuchu, ich umiejętności gry na instrumentach. Właściwy materiał
dydaktyczny realizować należy w formie podstawowych
schematów typowych dla różnych sposobów akompaniowania.
Zwroty te należy realizować w postaci zadań i ćwiczeń
pisemnych, grać je na poszczególnych instrumentach w celu
utrwalenia właściwych nawyków realizacyjnych i przyswojenia
sobie poznanych prawideł i wzorców.
1. Sikorski K. Harmonia cz. I i II PWM, wszystkie wydania.
2. Gawlas J. Harmonia funkcyjna. PWM 1973 i następne.
3. Kurkowski Z. Podstawy akompaniamentu fortepianowego.
WSiP, Warszawa 1991.
4. Lasocki J. K. Podstawowe wiadomości z nauki o muzyce. PWM
Kraków 1988.
5. Malko D. Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu.
WSiP Warszawa 1988.
6. Ciechan Z. Nauczyciel i twórczość muzyczna uczniów. WSiP
Warszawa 1990.
7. Podręczniki i przewodniki muzyczne.
1. Kamosa A. Nowe piosenki dla dzieci dużych i małych. Kraków.
Impuls 2002.
2. Nowe trendy w edukacji muzycznej. Red. A. Białkowski.
Wydawnictwo UMCS Lublin 2005.
3. Kisiel M. Media w edukacji muzycznej uczniów szkoły
ogólnokształcącej.
GWSP Mysłowice 2003.
4. Socha J. Nasze muzykowanie. Podręcznik dla klas I – III, WSiP
1997.
5. Gummerson Thord. „Miał raz Tata grata fiata”. WSiP 1987.
6. Powroźniak J. Szkoła gry na gitarze. PWM Kraków 1989.
Nazwa przedmiotu
ORGANIZACJA ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH I POZASZKOLNYCH
Prowadzący: mgr Alicja Morand
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 4
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studió w:
15 /30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zapoznanie studentów z organizacją zajęć pozalekcyjnych i
pozaszkolnych. Przybliżenie zagadnień prawnych i finansowych
organizacji tych zajęć. Nabycie umiejętności opracowania
scenariusza do zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Poznanie
narzędzi pomocnych
w organizacji i zarządzaniu zajęciami. Poznanie formy pisania
projektu na pozyskanie funduszy na organizację zajęć.
Podstawy prawne organizacji zajęć pozalekcyjnych.
Omówienie wytycznych aktualnych rozporządzeń prawnych.
Europejski Fundusz Społeczny; pozyskanie funduszy na
organizację zajęć pozalekcyjnych.
Wzory dokumentów i umów potrzebne do wniosku z EFS.
Scenariusze zajęć pozalekcyjnych.
Kompetencje współczesnego animatora kultury.
Zasady organizowania zajęć pozalekcyjnych.
Zasady prowadzenia zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych.
1. Dąbrowski Z. Czas wolny dzieci i młodzieży. PZWS,
Warszawa 1966.
2. Elsner D. Współczesne trendy i koncepcje w zarządzaniu
oświatą. Antologia 1, Ośrodek
Kształcenia Kadr Instytutu Technologii Eksploatacji. Radom
1997.
3. Grad, U. Kaczmarek. Organizacja i upowszechnianie kultury w
Polsce – zmiany modelu.
Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
4. Kuś W. Czas wolny, rekreacja i zdrowie. Warszawa 1981.
5. Nowak M. Animacja w edukacji szkolnej. Koszalin 1995.
6. Pilich M. Ustawa o systemie oświaty. Komentarz. Warszawa
2008.
1. Gładysz A. Uczestnictwo w kulturze. Katowice 1975.
2. Gurycka A. Rozwój i kształtowanie zainteresowań. Warszawa
1978.
3. Niedbalec – Markiewicz E. Uczestnictwo w kulturze i aspiracje
życiowe młodzieży szkolnej.
Zielona Góra 1997.
4. Wilgocka – Okoń B. Organizacja pracy i odpoczynku ucznia.
Warszawa 1989.
Nazwa przedmiotu
TECHNIKI TANECZNE Z ELEMENTAMI METODYKI TAŃCA
Prowadzący: mgr Alicja Morand
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Warsztaty
II
sem.3
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Zapoznanie studentów z zarysem historii, rozwoju i klasyfikacji
zjawisk tanecznych.
Poznanie głównych tradycji tanecznych, rodzajów i stylów
tanecznych.Poznanie głównych technik tanecznych.
Nabycie praktycznych umiejętności tanecznych z zakresu polskich
tańców narodowych
i regionalnych.
Poznanie podstawowych zasad i elementów technik tanecznych
jako pomocniczych
w kształtowaniu umiejętności przekazywania treści tańca.
Poznanie podstaw użytkowego tańca towarzyskiego, tańców
uzupełniających i integracyjnych.
Zagadnienia teoretyczne dotyczące kultury ludowej, folkloru,
kultywowania i upowszechniania kultury ludowej.
Geneza i historia polskich tańców narodowych i regionalnych.
Tańce narodowe – kroki podstawowe, sposoby ułożenia rąk,
zasadnicze sposoby trzymania
w parze, charakterystyczne figury parowe i zespołowe, sposoby
łączenia kroków i figur
w kompozycjach grupowych.
Tańce regionu śląskiego.
Wybrane elementy polskich tańców regionalnych.
Wybrane elementy technik tanecznych (klasycznej,
charakterystycznej i wolnej) oraz przykłady ich zastosowania w
nauczaniu tańca ludowego.
Muzyka ludowa i przyśpiewki ludowe.
Związki tańca towarzyskiego z rytmiką.
Nauka dziesięciu tańców towarzyskich w formie użytkowej wg
Światowego Programu Tanecznego. Elementy metodyki nauczania
tańca towarzyskiego.
Podstawowe pojęcia i terminy w tańcu towarzyskim.
Aerobik i jego formy oparte na technikach relaksacyjnorozciągających (stretching) i elementach „body & minde” (pilates,
flexible strenght).
1. Allen J. Taniec towarzyski, Poznań 2006.
2. Bogdanowicz M. Kasica A. Ruch rozwijający dla wszystkich.
Gdańsk 2003.
3. Hryniewiecka J. Pięć tańców polskich. Warszawa 1990.
4. King J. Tańce w kręgu. Warszawa 2001.
5. Kubinowski D. Proces wychowania tanecznego w środowisku
wiejskim. Lublin 1997.
6. Laird W. Latin dancing. London 1997.
7. Lange R. Tradycyjny taniec ludowy w Polsce i jego
przeobrażenia w czasie i przestrzeni.
Londyn 1978.
8. Marcinkowska J. Sobczyńska K. Pieśni, tańce i obrzędy
Górnego Śląska. Warszawa 1973.
9. Turska I. Krótki zarys historii tańca i baletu. Kraków 1983.
10. Wieczysty M. Tańczyć może każdy. Kraków 1986.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
1. Brzozowska-Kuczkiewicz M. Dalcroze E.-J. i jego rytmika.
Warszawa 1991.
2. Głuch W. Warsztaty edukacji twórczej. 2000.
3. Kuźmińska O. Taniec w teorii i praktyce. Poznań 2002.
4. Kuźmińska ). Gimnastyka jazzowa czy aerobik. Poznań 1983.
5. Sroka C. Polskie tańce narodowe: systematyka. Warszawa
1990.
6. Skowrońska-Lebecka E. Dźwięk i gest. Warszawa 1995
TEORIA KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
Prowadzący: dr Elżbieta Trylnik
Studia:
Forma zajęć:
Wykład
stacjonarne i niestacjonarne
ETCS: 1
Rok
Semestr:
Liczba godzin wg planu studió w:
II
sem.3
15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Doskonalenie zdolności konwersacyjnych i uwrażliwienie na
etyczne komunikowanie się. Doskonalenie zdolności
komunikacyjnych i rozumienia ich roli w procesie kształcenia.
Pojęcie i funkcje komunikowania się; elementy historycznego
ukształtowania procesów komunikacji; medioznawcze aspekty
komunikacyjne; tendencje we współczesnych procesach
komunikacji; narodziny radia; zmiany w komunikacji społecznej;
Internet na tle mediów tradycyjnych; kompetencje w komunikacji
internetowej; znaczenie i rola modeli komunikacji; komunikacja
werbalna i niewerbalna jako determinanty procesu kształcenia;
media masowe
w demokratyzujących się systemach
politycznych; media w rozwoju historycznym; narodziny,
ewolucja i perspektywy radiofonii; powstanie, rola, przyszłość
telewizji; współczesna rzeczywistość komunikacyjna w teorii H.
Lasswella; rola mass mediów w kreowaniu rzeczywistości;
manipulacje w mass mediach; polityka, a mass media;
przygotowanie wystąpienia publicznego; wystąpienie
informacyjne; wystąpienie perswazyjne; kompetentne
prowadzenie wywiadów.
1.Bauer Z. Chudzińska E. Dziennikarstwo i świat mediów.
Kraków 2000.
2. Goban-Klass T. Media i komunikowanie masowe. WarszawaKraków 2004.
3. Lisowska-Magdziarz M. Media powszechne. Kraków 2008.
4. Warecki W. Warecki M. Co wpływa na dziennikarzy ... i na co
mają wpływ dziennikarze?
Warszawa 2006..
1. Chudziński E. (red.) Słownik wiedzy o mediach. WarszawaBielsko-Biała 2007.
2. Dobek-Ostrowska B. Podstawy komunikowania społecznego.
Wrocław 1999.
3. Le Bon G. Psychologia tłumów. Kęty 2004.
4. Mc Luhan M. Zrozumieć media. Warszawa 2000.
5. Pease A. Mowa ciała. Kielce 2001.
Nazwa przedmiotu
EKSPRESJA TEATRALNA W PRACY NAUCZYCIELA
Prowadzący: dr Agnieszka Włoch
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Warsztaty
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
- Zapoznanie studentów ze znaczeniem i wykorzystaniem
przestrzeni w myśleniu twórczym.
- Rozwijanie sprawności poznawczych, twórczej ekspresji,
wrażliwości teatralnej oraz zdolności
do harmonizowania i systematyzowania myśli.
- Zapoznanie z różnymi formami artystycznymi,
wykorzystywanymi w działaniach teatralnych.
- Zrozumienie znaczenia przedmiotu jako formy w działaniach
twórczych.
- Wstępne przygotowanie do prowadzenia zajęć teatralnych
1. „Teatr przedmiotu” w teorii i praktyce – forma rozwijająca
wyobraźnię i abstrakcyjne myślenie.
2. Znaczenie wyrazistości mowy w komunikacji – podstawy
poprawnej dykcji, artykulacji
i impostacji.
3. Teatr z niczego – poszukiwanie nowych form i znaków
teatralnych.
4. Plastyka a wyobraźnia – teatralne formy plastyczne, ich
znaczenie i wpływ na kreowanie
rzeczywistości.
5. Od pomysłu do realizacji – zapis myśli twórczej i zdarzenia
artystycznego.
6. Świadomość przestrzeni – oddziaływanie przestrzeni teatralnej
na wyobraźnię.
1. Słownik wiedzy o teatrze – praca zbiorowa. Wydawnictwo
Szkolne PWN Bielsko Biała 2009.
2. Toczyska B. Elementarne ćwiczenia dykcji. Gdańskie
Wydawnictwo Oświatowe 1998.
3. Ryl H. Jurkowski H. Stanowiska A. Teatr lalek – zagadnienia
metodyczne. Warszawa 1979.
4. Jurkowski H. Metamorfozy teatru lalek w XX wieku.
1. Bednarek J. Ćwiczenia wyrazistości mowy. Wydawnictwo
Naukowe Dolnośląskiej Szkoły
Wyższej Edukacji TWP – Wrocław 2005.
2. Pietrzak M. Interpretacje. CEBI i D Warszawa 2004.
3. Grotowski i jego laboratorium. PIW Warszawa 1980.
4. Ryl H. Teatr cieni.
5. Teatr lalek – czasopismo Polunimy..
Nazwa przedmiotu
DYDAKTYKA TWÓRCZOŚCI
Prowadzący: dr Tomasz Michalewski
Studia:
Forma zajęć:
Wykład / konwersatoria
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 3
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
-Określenie kluczowych pojęć związanych z
dydaktyką
twórczości,
-Dostarczenie uzasadnionych naukowo narzędzi opisu
i wyjaśniania problemów kreatywności;
-Zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi
i praktycznymi dydaktyki twórczości;
- Przygotowanie do samodzielnego prowadzenia i
projektowania
zajęć treningowych z zakresu edukacji do twórczości i
edukacji
twórczej;
1.Współczesne
koncepcje
wychowania
do
kreatywności
i nauczania twórczości:
przegląd stanowisk polskich.
2.Pedeutologiczne konteksty dydaktyki twórczości i ich
pragmatyczne implikacje: pedeutologia twórczości a
dydaktyka twórczości.
3. Drama jako twórcza metoda edukacyjna.
4. Twórczość a meta poznanie.
5. Dwa oblicza twórczego myślenia: generowanie idei i
ich ocena.
6.Konforniści i nonkonformiści w szkole.
7. Model rozwijania kompetencji kreatywnej.
1. K. J. Szmidt, red. (2003) Dydaktyka twórczości.
Koncepcje - Problemy – Rozwiązania,
Oficyna
Wydawnicza IMPULS, Kraków.
2. K. J. Szmidt (2007), Pedagogika twórczości, GWP,
Gdańsk
3. Szmidt K. J. (2001) Szkice do pedagogiki
twórczości. Oficyna
Wydawnicza Impuls, Kraków.
4.Nęcka E. (1992) Trening twórczości. Polskie
Towarzystwo
Psychologiczne Pracownia Wydawnicza, Olsztyn.
1.Dobrołowicz
W.
(1995),
Psychodydaktyka
kreatywności, WSPS, Warszawa.
2. Dobrołowicz W. (1995), Myśleć intuicyjnie,
Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa.
3. Fisher R. (1999), Uczymy, jak się uczyć, tłum. K.
Kruszewski, WSiP, Warszawa
4. Giza T. (1998), Pedagogika twórczości w pracy
nauczycielskiej, WSP, Kielce
5.Góralski A., red. (1996), Szkice z pedagogiki
zdolności, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”,
Warszawa
6.Kłosińska T. (2013), Dziecko – uczeń. Droga do
edukacji skutecznej. Twórcze techniki Celestyna
Freineta we wczesnej edukacji, Wydawnictwo UO.
7. Nęcka E. (1995), Proces twórczy i jego ograniczenia,
Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków.
8. Pankowska K. (2000), Pedagogika dramy. Teoria i
praktyka,
Wydawnictwo
Akademickie
ŻAK,
Warszawa.
9. Pilch T. ( 1999), Spór o szkołę. Pomiędzy tradycją a
wyzwaniami współczesności, Wyd. Akademickie
ŻAK, Warszawa.
10. Popek S. (2001), Człowiek jako jednostka twórcza,
UMCS, Lublin.
11.Schulz R. red. (1992), Kształcenie dla innowacji
pedagogicznych, Wydawnictwo UMK, Toruń.
Sylabusy: Studia II stopnia (magisterskie)
Kierunek: Pedagogika, specjalności:
- Kształcenie wczesnoszkolne z wychowaniem przedszkolnym,
- Pedagogika terapeutyczna z oligofrenopedagogiką,
- Edukacja kreatywna z medialną,
- Kształcenie wczesnoszkolne z gimnastyką korekcyjna,
- Edukacja elementarna z językiem obcym.
A. Przedmioty podstawowe wg standardów nauczania obowiązujące na
wszystkich specjalnościach:
- Metodologia badań społecznych,
- Antropologia kulturowa,
- Współczesne koncepcje filozofii i etyki,
- Logika.
Nazwa przedmiotu
LOGIKA
Prowadzący: dr Renata Reclik, dr Edward Szkoda
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 4
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Wyposażenie studenta w elementarną, teoretyczną i praktyczną
wiedzę pozwalającą na pogłębianie i doskonalenie umiejętności w
zakresie jasnego i konsekwentnego formułowania myśli,
poprawnego rozumowania, argumentowania i stosowania
zabiegów metodologicznych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Logika jako nauka, sztuka i przedmiot nauczania, jej geneza i
rozwój od starożytnych początków do współczesności. Semiotyka
logiczna i jej działy. Język w koncepcji logicznej: rodzaje
języków. Pojęcie kategorii ontologicznej i syntaktycznej, kategorie
wyrażeń językowych: nazw, zdań i funktorów. Pojęcie zbioru w
sensie dystrybutywnym, działania na zbiorach. Definicje i ich
rodzaje: błędy definicyjne, metody urabiania definicji. Logiczne
przyczyny nieporozumień w wypowiedziach ustnych i pisemnych.
Wprowadzenie do logiki formalnej; klasyczny rachunek zdań
(KRZ): język, budowanie schematów zdań na gruncie KRZ;
pojęcie tautologii, badanie tautologiczności formuł –wybrane
tautologie i ich znaczenie, wynikanie logiczne i wnioskowanie.
Elementy klasycznego rachunku kwantyfikatorów. Elementy
Sylogistyki,
badanie poprawności sylogizmów, kwadrat logiczny. Podział
logiczny i typologiczny, klasyfikacja. Uzasadnianie twierdzeń.
Pojęcie relacji oraz jej wybrane własności
Literatura podstawowa
1. Bremer Józef, Wprowadzenie do Logiki, Wydawnictwo WAM,
Kraków 2005.
2. Lewandowski Sławomir, Machińska Hanna, Malinowski
Andrzej, Petzel Jacek. Logika dla prawników, Wydawnictwo
Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002.
3. Słupecki Jerzy, Borkowski Ludwik, Elementy logiki i teorii
mnogości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1984 (oraz
wyd. późniejsze).
4. Ziembiński Zygmunt, Logika praktyczna, z aneksem K.
Świrydowicza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997
(oraz wyd. późniejsze).
Literatura uzupełniająca
1. Ajdukiewicz Kazimierz, Logika pragmatyczna, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 1974.
2. Kotarbiński Tadeusz, Wykłady z dziejów logiki, Wydawnictwo
Nauwkowe PWN, Warszawa 1985.
3. Kwiatkowski Tadeusz, Wykłady i szkice z logiki ogólnej, Wyd.
UMCS, Lublin 2003.
Nazwa przedmiotu
ANTROPOLOGIA KULTUROWA
Prowadzący: dr Tomasz Michalewski
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 4
Liczba godzin wg planu studió w:
15 / 15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z podstawowymi kategoriami
teoretycznymi z obszaru kultury, zrozumienie przez nich
problematyki różnic i podobieństw kulturowych, zależności
między instytucjami społecznymi a kulturą oraz
uwarunkowaniami historycznymi a kulturą. Otwarcie na „obcych”
w dobie procesów globalizacyjnych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Rozumienie antropologii kultury oraz jej rozwój: Ewolucjonizm,
dyfuzjonizm, funkcjonalizm; Wyróżniki antropologii, symbolizm,
holizm, subiektywny sens zjawisk kultury, współczynnik
humanistyczny. Pojęcia służące do badania dynamiki zjawisk
kultury: ewolucja, dyfuzja, akulturacja, synkretyzm kulturowy ;
funkcjonalizm w kulturze -dorobek Bronisława Malinowskiego;
Rodzina i systemy pokrewieństwa; Monografizm historyczny
F. Boasa; Amerykańska szkoła kultury i osobowości-M. Mead;
Konfiguracjonizm w kulturze- R. Benedict; Strukturalizm C. LeviStraussa ; Dramaturgiczna teoria kultury E. Goffman; Globalizacja
kultury, nowe pojęcie lokalności
Literatura podstawowa
1. M. Mead, Kultura i tożsamość. Studium dystansu
międzypokoleniowego
2. Antropologia kulturowa. Wybór tekstów, wybór i opracowanie,
D. Tomaszewska, J. Szarańczak, Olsztyn 1995.
3. Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów. Wstęp i
redakcja A. Mencwel, Warszawa 1998.
4.J. W. Burszta, Antropologia kultury. Tematy, teorie,
interpretacje, Poznań 1998
5.J. Gajda, Antropologia kulturowa-część I. Wprowadzenie do
wiedzy o kulturze, Toruń 2005
Literatura uzupełniająca
1. .E. Nowicka, Świat człowieka -świat kultury, systematyczny
wykład problemów antropologii kulturowej, Warszawa 1997.
2. B. Malinowski, Szkice z teorii kultury, Warszawa 1958.
3. E. Goffman, Pietno, Rozważania o zranionej tożsamości,
Gdańsk 2005.
Nazwa przedmiotu
WSPÓŁCZESNE KONCEPCJE FILOZOFII I ETYKI
Prowadzący: dr hab. Alechnowicz Iwona, prof. UO, dr hab. Tadeusz Olewicz, prof. UO
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 4
Liczba godzin wg planu studió w:
15 / 15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Celem kursu jest: zapoznanie studentów z podstawami filozofii
współczesnej i ukazanie jej najważniejszych nurtów. Wskazanie
aktualności zagadnień filozoficznych i prezentacja współczesnych
problemów filozofii. Na zajęciach omawiane będą między innymi
zagadnienia związane z etycznymi dylematami współczesnej
cywilizacji: problemy nauk biologicznych, medycyny czy polityki.
Treści merytoryczne przedmiotu
Przegląd współczesnych kierunków filozoficznych i etycznych.
Nurt współczesnej etyki i metaetyki. Dylematy etyki i bioetyki.
Sprawiedliwość w ujęciu utylitarystycznym. Jon Rawls jako
klasyk współczesnego liberalizmu i teorii umowy społecznej.
Krytyka koncepcji Rawlsa. Spór liberałów z komunitarystami o
realacje jednostki wobec wspólnoty. Antropologia filozoficzna.
Miejsce człowieka w kosmosie, specyfika bycia człowiekiem.
Autonomia moralna. Wolność woli. Egzystencjalizm. Filozofia
język. Filozofia nauki. Problemy postmodernizmu. Filozofia
dialogu. Ekofilozofia jako odpowiedź na wyzwania kryzysu
cywilizacyjnego.
Literatura podstawowa
1. Anthony Kenny, Krótka historia filozofii zachodniej, przekł.
W. J. Pomowski, Warszawa 2005.
2. Jacek Hołówka, Etyka w działaniu, Warszawa 2000,
3.Maria Ossowska, Normy moralne: próba systematyzacji,
Warszawa 1975.
4.Miś Bogusław, Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa
1995.
5.Singer Peter, Etyka praktyczna, KiW 2003
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
1. Rawls J., Liberalizm polityczny, Warszawa 1998, Prz-Taylor
Ch., Etyka autentyczności, Kraków 2002
2. –MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty, Warszawa 1996.
3. Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa
2000.
4. Karl Jaspers, Nietsche a chrześcijaństwo, Warszawa 1991.
5. Przewodnik po etyce, red. P. Singer, Warszawa 2002.
6. A. Gehlen, W kręgu antropologii i psychologii społecznej,
Warszawa 2001
7. Scheler M., Pisma z antropologii i socjologii wiedzy, Warszawa
1987.
METODOLOGIA BADAŃ SPOŁECZNYCH
Prowadzący: dr hab. Ewa Smak, prof. UO, dr Andrzej Mamroł
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 7
Liczba godzin wg planu studió w:
15 / 15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
- Wyposażenie w wiedzę konieczną do rozumienia podstawowych
paradygmatów wiedzy naukowej.
- Doskonalenie umiejętności związanych z opisem i wyjaśnianiem
badanych zjawisk społecznych w wybranych orientacjach
badawczych.
- Wzbogacenie wiedzy na temat sposobów przetwarzania i
analizowania wyników badań ilościowo-jakościowych w pracy
magisterskiej / zawodowej.
- Zwrócenie uwagi na etyczny aspekt prowadzenia badań w
naukach społecznych.
Metodologia badań społecznych to system jasno określonych reguł
i procedur, do których odwołują się badania, będące podstawą
ewaluacji wiedzy. Stanowią one swoistego rodzaju standardy
powielane w badaniach i analizach naukowych. Umożliwiają
komunikację, konstruktywną krytykę i naukowy postęp.
Metodologia dostarcza wiedzy na temat wnioskowania i analizy
zjawisk (wnioskowania dedukcyjnego i probabilistycznego –
indukcyjnego, teorii prawdopodobieństwa, reguł pomiaru),
tworząc metodologiczny warsztat naukowca prowadzącego
badania w dziedzinie nauk społecznych.Treści przedmiotowe
obejmują zagadnienia dotyczące prezentacji podstawowych pojęć,
twierdzeń, teorii oraz prawidłowości charakteryzujących tok
postępowania badawczego w naukach społecznych. Zawarto w
nich ponadto kwestie dotyczące obowiązujących paradygmatów, a
także orientacji badawczych. Istotne miejsce zajmują także
etyczne aspekty prowadzenia badań w naukach społecznych.
1. Frankorf – Nachmnias Ch. Nachmias D. Metody badawcze w
naukach społecznych.
Poznań 2001, Zysk i S-ka.
2. Babbie E. Badania społeczne w praktyce. Warszawa 2003.
PWN.
3. Rubacha K. Metodologia badań nad edukacją. Warszawa 2008.
Wydawnictwo Akademickie
i Profesjonalne.
4. Palka S. Podstawy metodologii badań w pedagogice. Gdańsk
2010, GWP.
5. Spinaski D. Jakościowe badania pedagogiczne. Lublin 2010.
UMCS.
1. Palka S. Metodologia. Badania. Praktyka pedagogiczna,.
Gdańsk 2006. Gdańskie Towarzystwo
Psychologiczne.
2. Pilch T. Bauman T. Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe.
Warszawa 2000, Wyd. II.
3. Gnitecki J. Wprowadzenie do metod badań w naukach
pedagogicznych, Poznań 2006. Spina.
4. Urbaniak-Zając D. Piekarski. Jakościowe orientacje w
badaniach pedagogicznych. Studia
i materiały. Łódź 2003.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
B. Przedmioty kierunkowe obowiązujące na wszystkich specjalnościach
Nazwa przedmiotu
PEDAGOGIKA OGÓLNA
Prowadzący: dr Tomasz Michalewski, dr Daniel Wiśniewski, mgr Grzegorz Kozdraś
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 7
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Ukazanie podstawowego charakteru przedmiotu przez
poszukiwanie zakorzenienia metorycznego i metodologicznego w
szeroko rozumianej humanistyce mające wieść do poznania
edukacji z jej kulturowymi, cywilizacyjnymi, formalnymi,
organizacyjnymi, prawnymi uwarunkowaniami. Zorientowanie
studentów w hierarchicznej strukturze wartości edukacyjnych,
możliwych sposobach ich realizacji, kształcenie uzdolnień do
wartościowania składników edukacji, jak i kompetencji do
myślowego „oswajania” sfery edukacji czyli rozumienia jej
tożsamości w zależności od uruchamianych różnych typów
wiedzy o niej. Próby praktycznej weryfikacji założeń pedagogiki
ogólnej humanistycznie zorientowanej.
W realizacji przedmiotu zostaje położony nacisk- z jednej stronyna teoretyczno- metodologiczne podstawy pedagogiki i
wynikające zeń możliwe sposoby ujmowania pedagogiki ogólnej,
a z drugiej- na problemy historycznego różnicowania się różnych
typów wiedzy o edukacji i ich uwikłania w zjawiska stereotypów.
Student zapoznaje się z istnieniem wielu pedagogik, a w
konsekwencji z nieokreślonym, wieloznacznym statusem
pedagogiki ogólnej, który winien konstatować jako normalny. W
trakcie
studiowania
przedmiotu
otrzymuje
możliwość
praktycznego posługiwania się poszczególnymi typami wiedzy o
edukacji, co pozwala uświadomić ich status i przydatność.
Literatura podstawowa
1. Bogaj A. (red.) Rozwój pedagogiki ogólnej. Inspiracje
ograniczenia kulturowe oraz poznawcze, Warszawa- Kielce 2001,
2. Hejnicka- Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008,
3. Hejnicka- Bezwińska (red.) Racjonalność pedagogiki,
Bydgoszcz 1995,
4. Hessen S., Podstawy pedagogiki, Warszawa 1993,
5. Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa
1993,
6. Rodziewicz E., Szczepska-Pustkowska M., (red.) Od
pedagogiki ku pedagogii, Toruń 1993,
7. Schulz R., Wykłady z pedagogiki ogólnej. Perspektywy
światopoglądowe w wychowaniu, Toruń 2003.
Literatura uzupełniająca
1. Bocheński J., M., Współczesne metody myślenia, Poznań 1992,
2. Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin 1999,
3. Palka S. Pedagogika w stanie tworzenia. Kontynuacje. Kraków
2003,
4. Pluta A., Pedagogika pogranicza. Cz. I i II, Częstochowa 1997,
1999,
5. Tarnowski S. (red.), Krytyka rozumu pedagogicznego.
Bydgoszcz 1993.
Nazwa przedmiotu
PRACOWNIA BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH I EKSPERYMENTALNYCH
Prowadzący: dr hab. Ewa Smak, prof. UO, dr Andrzej Mamroł, dr Katarzyna Wereszczyńska
Studia:
Forma zajęć:
Ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Zajęcia wzbogacają doświadczenia badawcze studentów. W
ramach realizacji programu mogą oni w sposób praktyczny
zastosować zdobytą wcześniej wiedzę z zakresu metodologii
badań pedagogicznych. Przewidziane cele kształcenia dotyczą w
szczególności:
• rozwijania
umiejętności
zastosowania
założeń
konkretnego paradygmatu naukowego w podjętym
postępowaniu,
• doskonalenia umiejętności wykorzystania wiedzy
teoretycznej
z
zakresu
badań
opisowych,
diagnostycznych i eksperymentalnych dla przygotowania
i realizacji procedur badania konkretnych zjawisk
doskonalenie umiejętności w zakresie korzystania ze
źródeł instytucjonalnych i elektronicznych baz
naukowych
oraz
przygotowania
zestawień
bibliograficznych.
• doskonalenie umiejętności w opracowaniu danych z
materiału naukowego i empirycznego, szczególnie:
opracowania
krytycznych
streszczeń,
analiz
(jakościowych i ilościowych) i opisu bibliograficznego,
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
zastosowania statystyki opisowej i matematycznej.
Kształtowania postawy odpowiedzialności za uzyskane wyniki w
związku z etycznym aspektem prowadzenia badań
Tematyka zajęć:
1. Badania diagnostyczne – charakterystyka zagadnienia
2.
Pedagogiczne badania diagnostyczne (opisowe)
przygotowanie i realizacja projektu:
a) etap wyboru przedmiotu badań: zjawiska, cechy, procesu,
a także umiejscowienia badań w wybranym środowisku
(polu badawczym: instytucji, zbiorowości, zjawisk i
procesów)
–
opracowanie
projektu
badań
diagnostycznych (problematyka badawcza i konstrukcja
narzędzi
badawczych);
przeprowadzenie
badań
terenowych
–
gromadzenie
i przetwarzanie materiału badawczego;
b) sporządzenie raportu badawczego - ustalenie zakresu
i kryteriów.
3.
Pedagogiczne badania eksperymentalne – zagadnienia
teoretyczne
a) etap doboru grup i przeprowadzenia badań
początkowych w eksperymencie;
b) wprowadzenie czynnika eksperymentalnego –
kontrola zmiennych;
c) etap badań końcowych w eksperymencie.
7. Procedury ilościowe w eksperymencie – wnioskowanie
statystyczne.
8. Realizacja badań w terenie – opracowanie projektu badań
eksperymentalnych.
9. Diagnostyka edukacyjna – współczesne paradygmaty
diagnostyki edukacyjnej, pomiar w procesie kształcenia –
zagadnienia teoretyczne:
a) testy pedagogiczne w zakresie sprawdzania wiedzy i
umiejętności
- dobór narzędzi, konstrukcja testu
niestandaryzowanego i standaryzowanego, sposoby
opracowania materiału diagnostycznego;
b) diagnostyka w terapii dzieci o specjalnych potrzebach
wychowawczych, dydaktycznych i społecznych – testy w
diagnozach indywidualnych;
c) badania socjometryczne w edukacji - badanie sytuacji
społecznej jednostki, dobór techniki i procedury obliczeń
materiału empirycznego .
. Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008,
Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne
3. Palka S., Podstawy metodologii badań w pedagogice, Gdańsk
2010, GWP.
4. Kubinowski D., Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia –
Metodyka - Ewaluacja, Lublin 2010, Wydawnictwo UMCS.
5. Niezbędnik badacza – seria wydawnicza METODOLOGIA,
Warszawa 2008-2011, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN.
6. Seminaria Metodologii Pedagogiki –Polskie Towarzystwo
Pedagogiczne, Seria wydawnicza Kraków 2008-2012, Oficyna
Wydawnicza „Impuls”.
7. Żegmałek K., Metodologia badań dla autorów prac
magisterskich i licencjackich z pedagogiki, Warszawa 2010,
Wydawnictwo „Comandor”,
6. Elektroniczne bazy naukowe Uniwersytetu Opolskiego:
PEDAGOG, ERIC, ProQuest Education Journals, ProQuest
Science Journals, ProQuest Social Science Journals, SocINDEX
with Full Text.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
1. Kruger H. H., Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk
o wychowaniu, Gdańsk 2005, GWP.
2. Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, Warszawa
2009, PWN.
3. Angrosino M., Badania etnograficzne i obserwacyjne,
Warszawa 2010, PWN.
4. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Kraków
2006, Oficyna Wydawnicza „Impuls”; Wprowadzenie do
metodologii badań pedagogicznych, Kraków 2005, Oficyna
Wydawnicza „Impuls”, tenże.
5. Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie
ilościowe i jakościowe, Warszawa 2000, Wydawnictwo
Akademickie „Żak”.
6. Gnitecki J., Wprowadzenie do metod badań w naukach
pedagogicznych, Poznań 2006, WSPiA .
ANDRAGOGIKA
Prowadzący: dr Irena Koszyk
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykłady
I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 1
Liczba godzin wg planu studiów:
15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Zapoznanie studenta z problematyką edukacji dorosłych,
możliwościami rozwoju na każdym etapie życia, zapoznanie
studentów z teoretycznymi i praktycznymi problemami edukacji
ludzi dorosłych, tj. nauczania, uczenia się, samokształcenia,
wychowania i samowychowania. Przedstawienie form edukacji
formalnej i pozaformalnej w Polsce i na świecie. Poznanie
podstawowej wiedzy o psychospołecznych właściwościach
człowieka dorosłego i uwarunkowaniach jego całożyciowego
rozwoju w obliczu zachodzących współczesnych przemian,
przyswojenie podstawowej wiedzy o swoistości procesów
edukacyjnych ludzi dorosłych, ich planowaniu, organizowaniu i
prowadzeniu
Pojęcie i przedmiot Androgogika- działy, nauki wspomagające,
język i metodologia badań. Potrzeby kształcenia dorosłych
wypływające z postępu technicznego, technologicznego i
organizacyjnego oraz niedomagań kształcenia dzieci i młodzieży.
Cechy współczesnej edukacji dorosłych- wielość organizatorów,
ustawiczność, otwartość. Typy i nurty edukacji dorosłych. Funkcje
społeczne edukacji dorosłych. System edukacji dorosłych, formy i
instytucje- ich klasyfikacja oraz główne cechy. Szkolnictwo dla
dorosłych- rodzaje, trendy w dotychczasowym rozwoju, poziomy,
specyfika organizacyjna i metodyczna kształcenia. Edukacja na
odległość- rodzaje, specyfika organizacyjna i metodyczna,
zagadnienia edukacji niestacjonarnej u uniwersytetu otwartego.
Edukacja przez sztukę i rozrywkę. Pracownicy oświaty dorosłych i
ich społeczne funkcje. Edukacja dorosłych w innych krajachrozwój, współczesne osiągnięcia. Międzynarodowa współpraca w
zakresie edukacji dorosłych.
1. Szatur- Jaworska B., Błędowski P., Dzięgielewska M.,
Podstawy gerontologii społecznej, Warszawa 2006,
2. Błędowski P., Lokalna polityka społeczna wobec ludzi starych,
Warszawa 2002,
3. Szatur- Jaworska B., Starość i ludzie starzy w polityce
społecznej, Warszawa 2000,
4. Synak B., (red.) Polska starość, Gdańsk 2002.
1. Czerniakowska O., Szkice z Androgogika i gerontologii, Łódź
2007,
2. Szarota Z., Gerontologia społeczna i oświatowa, Kraków 2004,
3. Synak B. (red.) Polska starość, Gdańsk 2002,
4. Halik J. (red.) Starzy ludzie w Polsce. Społeczne i zdrowotne
skutki starzenia się społeczeństwa, Warszawa 2002.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
PEDAGOGIKA PORÓWNAWCZA
Prowadzący: Prof. dr hab. Zenon Jasiński, dr Eugenia Karcz
Studia:
Forma zajęć:
Wykłady/ ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi
przesłankami teoretycznymi pedagogiki porównawczej, z jej istotą
i zadaniami. Przekonanie o potrzebie badań nad systemami
oświatowymi w celu ich doskonalenia. Poznanie założeń polityki
oświatowej. Opanowanie podstawowej wiedzy w zakresie
funkcjonowania systemów edukacyjnych.
Zadaniem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką
badań w pedagogice porównawczej oraz z głównymi jej nurtami.
Przedstawione zostanie szkolnictwo różnego szczebla we
współczesnych systemach oświatowych. Modele wyższych
uczelni. Modele uczelni amerykańskich i europejskich. Omówione
będą także takie zagadnienia jak modernizacja programów
kształcenia, zmiany organizacyjno- prawne, selekcja szkolna i
zawodowa, odsiew i drugoroczność. Realizacja obowiązku
szkolnego w różnych systemach oświatowych. Rola szkół sektora
państwowego, publicznego oraz prywatnego. Uprawnienia oraz
obowiązki nauczycieli w krajach Europy. Sposoby zarządzania
oświatą. Główne problemy w kierowaniu oświatą. Zasady
przygotowywania i przeprowadzania reform oświatowych.
Międzynarodowe organizacje i stowarzyszenia prowadzące
badania pedagogiczne.
1. Dziewulak D., Systemy szkolne UE, Warszawa 1997,
2. Pachociński R., Pedagogika porównawcza, Warszawa 2000,
3. Pachociński R., Współczesne systemy edukacyjne, Warszawa
2000,
4. Prucha J., Pedagogika porównawcza,
5. Śliwierski B., Problemy współczesnej edukacji. Dekonstrukcja
polityki oświatowej III RP, Warszawa 2009.
1. Jasiński Z., Karcz E. (red.) Pedagogika porównawcza.
Konteksty teoretyczne i praktyczne, Opole 2005,
2. Kwieciński Z., Śliwerski B., (red.) Pedagogika. Podręcznik
akademicki, t. 2, Warszawa 2003,
3. Leppert R., (red.), Edukacja w świecie współczesnym, Kraków
2000,
4. Pachociński R., Zarys pedagogiki porównawczej, Warszawa
1998,
5. Szamański M., Kryzys i zmiana. Studia nad przemianami
edukacyjnymi w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, Kraków
2001.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
PEDEUTOLOGIA
Prowadzący: dr Edward Szkoda, dr Irena Koszyk
Studia:
Forma zajęć:
Wykłady/ ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 4
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
- Wyposażenie w podstawową wiedzę na temat genezy i ewolucji
zawodu nauczycielskiego na
przestrzeni wieków na świecie i w Polsce.
- Osiągnięcie rozumienia różnic między genezą, treścią a efektami
odmiennych koncepcji
kształcenia nauczycieli.
- Wykształcenie: umiejętności samodzielnego kształtowania
zachowań prospołecznych, refleksji
nad własną praktyką pedagogiczną, rozumienia różnorodnych,
społeczno-kulturowych
zachowań w tej roli.
- Ukształtowanie etosu zawodowego u studentów – potencjalnych
nauczycieli.
- Przedmiot obejmuje wiedzę o nauczycielu w kategorii – zawód
czy misja, zmienność funkcji
zawodowych nauczyciela.
- Charakterystyka działania pedagogicznego – intelektualność, a
niestandardowość,
niewymierność rezultatów, techniczność a komunikatywność
działań.
- Charakterystyka zawodowa i społeczna nauczyciela w Unii
Europejskiej i w zglobalizowanym
świecie.
- Sytuacja prawna nauczyciela.
- Wybrane moralno-etyczne problemy zawodu nauczyciela.
- Malinowska J. Myślenie o nauczycielu i jego edukacji.
Warszawa 2010.
- Day Ch. Rozwój zawodowy nauczyciela. Uczenie się przez całe
życie. Gdańsk 2004.
- Kwiatkowska H. Pedeutologia. Warszawa 2008.
- Kwiatkowska H. Tożsamość nauczycieli. Gdańsk 2005.
- Pachociński R. Edukacja nauczycieli w krajach UE. Warszawa
1994.
- Plewka Cz. Uwarunkowania zawodowego rozwoju nauczycieli.
Warszawa 2009.
- Smołalski A. Wizje nauczycieli w polskiej myśli pedagogicznej.
Opole 1997.
- Budzeń H. Wybrane zagadnienia i problemy z pedeutologii.
Bielsko Biała 2009.
- Fudali R. Edukacyjne pytania: wybrane problemy pedeutologii,
opieki i wychowania w ujęciu
komplementarnym. Zielona Góra 2010.
- Smołalski A. Pedeutologia historyczna.
- Szkoda E. Obowiązki i ocena pracy nauczycieli w okresie Polski
Ludowej. Opole 2000.
Literatura uzupełniająca
C. Przedmioty specjalnościowe - II stopień
Specjalność: Pedagogika terapeutyczna z oligofrenopedagogiką
Nazwa przedmiotu
WSPÓŁCZESNE KIERUNKI TEORETYCZNE I METODYCZNE W OLIGOFRENOPEDAGOGICE
Prowadzący: dr Bożena Bobeł
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Głównym zadaniem realizacji przedmiotu jest wyposażenie
studenta w podstawową wiedzę teoretyczną i metodyczną w
zakresie opieki, wychowania, edukacji i rewalidacji dzieci,
młodzieży i dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną.
Wiedza teoretyczna powinna być podstawą zrozumienia
problemów i potrzeb osób z upośledzeniem umysłowym, jak
również praktycznego postępowania rewalidacyjnego.
Treści merytoryczne przedmiotu
Przedmiot, cele i zadania oligofrenopedagogiką. Kwalifikowanie
uczniów z upośledzeniem umysłowym do szkolnictwa
specjalnego. Zasady i metody pracy pedagogicznej z dziećmi i
młodzieżą z upośledzeniem umysłowym. Kształcenie specjalnemetoda ośrodków pracy i jej realizacja. Rewalidacja społeczna i
zawodowa osób niepełnosprawnych intelektualnie.
Literatura podstawowa
1. Janiszewska- Nieścioruk Z. (red.), Człowiek z
niepełnosprawnością intelektualną, T. I, II Kraków 2003,
2. Kościelska M., Oblicze upośledzenia, Warszawa 1998,
3. Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków
2004.
1. Kościelak R., Funkcjonowanie psychospołeczne osób
niepełnosprawnych umysłowo, Warszawa 1996,
2. Polkowska i., Praca rewalidacyjna z upośledzonymi umysłowo
w szkole życia, Warszawa 1998.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu METODYKA PRACY Z OSOBAMI NIEPEŁNOSPRAWNYMI INTELEKTUALNIE
Prowadzący: dr Bożena Bobeł
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład / ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studiów:
15 / 30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zadaniem realizacji przedmiotu jest zaznajomienie studentów z
aktualnymi trendami i nurtami w pracy w oddziałach edukacyjnoterapeutycznych tzw. szkoły życia z dziećmi i młodzieżą z
upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i
znacznym. Wprowadzenie studentów we współczesne metody
dydaktyczne i terapeutyczne stosowane w edukacji jednostek z
upośledzeniem umysłowym w stopniu głębszym.
Treści merytoryczne przedmiotu
Specjalne potrzeby edukacyjne dziecka z upośledzeniem
umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym. Współczesne
zasady pracy pedagogicznej, metody, formy i środki dydaktyczne
stosowane w szkole życia. Organizacja i planowanie pracy we
współczesnej szkole specjalnej. Konstruowanie indywidualnego
programu rewalidacyjnego dla uczniów szkoły życia. Arteterapia i
jej szczególne znaczenie we współczesnej edukacji specjalnej.
Literatura podstawowa
1. Polkowska I., Praca rewalidacyjna z dziećmi upośledzonymi
umysłowo w szkole życia. Poradnik metodyczny dla nauczycieli,
Warszawa 1998.
2. Pielcki J, 9red.) Usprawnianie, wychowanie i nauczanie osób z
głębszym upośledzeniem umysłowym, Kraków 1998,
3. Klaro- Celej L., Mossakowska L., Komentarz do programu
wychowania i nauczania dzieci i młodzieży upośledzonych
umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, Warszawa
1999,
4. Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków
2004,
5. Dworznikowska M., Rewalidacja indywidualna w szkole życia,
Olsztyn 1997.
Literatura uzupełniająca
1. Kaniowska D., Programy wspomagania rozwoju dziecka w
szkole życia [w:] Dziecko o specjalnych potrzebach edukacyjnych
(red.) Kosakowski Cz., Zaorska M., Toruń 2000,
2. Żyta A., Kształcenie osób z głębszą niepełnosprawnością
intelektualną- pomiędzy teorią a praktyką [w:] Pedagogika
specjalna szansą na realizację potrzeb osób niepełnosprawnych
(red.) Dykcik Dykcie., Kosakowski Cz., Kuczyńska- Kwapisz J.,
Poznań, Olsztyn, Warszawa 2002.
Nazwa przedmiotu
SOCJOTERAPIA MŁODZIEŻY
Prowadzący: dr Małgorzata Ganczarska
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 3
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Usystematyzowanie i pogłębienie wiedzy na temat specyfiki
postępowania psychokorektywnego z młodzieżą przejawiającą
zaburzenia zachowania w formule terapii grupowej; nabycie
umiejętności projektowania i przeprowadzania działań
diagnostycznych i terapeutycznych wobec nastolatków
wychowujących się w rodzinach dysfunkcyjnych; poznanie
złożonych mechanizmów i zjawisk współtowarzyszących terapii
grupowej i nabycie umiejętności odpowiedniego na nie
reagowania, wzbudzenie refleksji co do własnych predyspozycji
do ewentualnego wykonywania w przyszłości zawodu
socjoterapeuty młodzieżowego.
Treści merytoryczne przedmiotu
Projektowanie doświadczeń korygujących w obszarze relacji
nastolatka z dorosłymi; Projektowanie doświadczeń korygujących
w obszarze relacji nastolatka z rówieśnikami; Projektowanie
doświadczeń korygujących w obszarze relacji zadaniowych;
Projektowanie doświadczeń korygujących w obszarze
ustosunkowań nastolatka do siebie samego; Przykładowe
ćwiczenia i zabawy dla socjoterapeutycznej grupy młodzieżowej
umożliwiające artykułowanie i przyjmowanie informacji
zwrotnych; Przykładowe ćwiczenia i zabawy dla
socjoterapeutycznej grupy młodzieżowej na rozwijanie
umiejętności rozpoznawania własnych emocji; Przykładowe
ćwiczenia i zabawy dla socjoterapeutycznej grupy młodzieżowej
na rozwijanie empatii; Przykładowe ćwiczenia i zabawy dla
socjoterapeutycznej grupy młodzieżowej na wzmacnianie
poczucia własnej wartości.
1. Karasowska A., Jak wychowywać i uczyć dzieci z zaburzeniami
zachowania, Warszawa 2006,
2. Jagieła J., Socjoterapia w szkole, Kraków 2007, wyd. Rubikon,
3. Socjoterapia, pod red. K. Rawickiej, Warszawa 1999, wyd.
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologicznej Ministerstwa
Edukacji Narodowej,
4. Terapia dzieci i młodzieży. Metody i techniki pomocy
psychopedagogicznej, red. I. Dąbrowska- Jabłoński, Kraków
2006, wyd. Impuls,
5. Socjoterapia wychowanków pogotowia opiekuńczego, red. M.
Gandczarska, Opole 2008, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego
6. Corey M. S., Corey G., Grupy. Metody grupowej pomocy
psychologicznej, Warszawa 2002, wyd. Instytut Psychologii
Zdrowia Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
1. Podstawy terapii grupowej, red. H. S. Bernard K.R. MacKenzie,
Gdańsk 2003, GWP
2. Seweryńska A. M., Uczeń z rodziny dysfunkcyjnej. Poradnik
dla wychowawców i nauczycieli, Warszawa 2004, WSiP,
3. Egan G., Twarzą w twarz, Poznań 1998, Wyd. Zysk i S-ka,
4. Jones C. i In., Co wolno, a czego nie wolno terapeucie,
Zagadnienia etyczne w pytaniach i odpowiedziach, Gdańsk 2005,
GWP.
Nazwa przedmiotu
BAJKO - I BIBLIOTERAPIA
Prowadzący: dr Iwona Konopnicka
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ Konwerstat
II
Semestr:
sem. 4
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Wyposażenie studentów w wiadomości z zakresu teoretycznych
podstaw biblioterapii oraz w umiejętności praktyczne stosowania
materiałów czytelniczych rozumianych jako środek wspierający
proces terapeutyczny w medycynie i rodzaj psychicznego
wsparcia w rozwiązywaniu problemów życiowych. Ukazanie
studentom zakresu oddziaływań terapeutycznych w ramach
biblioterapii oraz doświadczanie uczuć- efektów stosowania
wybranych metod i technik biblioterapeutycznych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Rys historyczny biblioterapii; objaśnienia terminologiczne; cele i
zadania; rodzaje biblioterapii, etapy procesu
biblioterapeutycznego; efektywność i zasady biblioterapii; funkcje
literatury dla dzieci i młodzieży: inscenizacja i psychodrama w
biblioterapii.
Literatura podstawowa
1.Borecka I., Biblioterapia, teoria i praktyka, Warszawa 2001,
SBP,
2. Brett D., Czytajmy dzieciom! Bajki, które leczą, część 1, 2,
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002,
3. A. King, N. Drama, Tworzenie opowieści w edukacji i terapii,
Wyd. Cyklady, Warszawa 1999,
4. Molicka M., Bajkoterapia. O lękach dzieci i nowej metodzie
terapii, Wyd. Media Rodzina, Poznań 2002,
5. Koźmińska I., Olszewska E., Wychowanie przez czytanie, Wwa 2010.
Literatura uzupełniająca
1.Von Keyserling L., Opowieść przeciwko lękom, Wyd. Jednosć,
Kielce 2000,
2. Molicka M., Bajki terapeutyczne, część 1, 2, Media Rodzina,
Poznań 1999, 2004.
Nazwa przedmiotu
MUZYKA W TERAPII
Prowadzący: dr Marian Biliński
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Przedmiot obejmuje podstawy i założenia muzykoterapii.
Wprowadzone są i pogłębione główne pojęcia i terminy muzyczne
i terapeutyczne. Zadaniem realizacji treści przedmiotu jest
zapoznanie studentów z możliwościami wykorzystania elementów
muzykoterapii i leczniczego działania muzyki na zajęciach z
dziećmi w szkole, przedszkolu i placówkach terapeutycznych.
Zajęcia powinny przygotować studentów do samokształcenia i
samokontroli.
Treści merytoryczne przedmiotu
Program przedmiotu obejmuje ćwiczenia z podstawowych metod i
form muzykoterapii. Studenci poznają recepty muzyczne,
wykonują ćwiczenia z emisji głosu, śpiewają różne piosenki, grają
proste struktury rytmiczne na instrumentach Orffa. Ponadto
program uwzględnia zapoznanie studentów z rytmiką
dalcrozowską, elementami prostych tańców ludowych i
towarzyskich. Wprowadzone są ćwiczenia z metod
treningowych i relaksacyjnych.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
1. Galińska E., Z zagadnień muzykoterapii, WSiP Warszawa
1991,
2. Galińska E., Muzykoterapia jako jedna z form terapii przez
sztukę, Z.N nr 48 Akademia Muzyczna Wrocław,
3. Jasiński J., Muzykoterapia profilaktyczna, Warszawa 1992,
4. Lewandowska K., Muzykoterapia dziecięca, 1996 Gdańsk,
5. Lewandowska K., Muzykoterapia na letnim kursie w
Instytucie C. Orffa w Salzburgu,
6. Romanowski W., Teoria i metodyka ćwiczeń relaksowoterapeutycznych, PZWL Warszawa 1975,
7. Wierszyłowski J., Psychologia muzyki, PWN Warszawa
1981.
1.Stadnicka J., Terapia dzieci muzyką, ruchem i mową, WSiP
1998
2. Kronenberger M., Muzykoterapia- Podstawy teoretyczne do
zastosowania muzykoterapii w profilaktyce stresu, Uniwersytet
Łódzki 2004,
3. Kiery M., Elementy terapii i profilaktyki muzycznej,
Warszawa 2004.
4. Gąsienica- Szostak A., Muzykoterapia w rehabilitacji i
profilaktyce, Wyd. Lekarskie PZWL Warszawa 2003,
5. Koziełło D., Taniec i psychoterapia, Poznań 2002.
Nazwa przedmiotu
FORMY PLASTYCZNE W TERAPII
Prowadzący: mgr Marian Wojewoda
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studió w:
15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Studenci zostaną wyposażeni w informacje i umiejętności
niezbędne do prowadzenia twórczych zajęć terapeutycznych a w
szczególności zapoznani z możliwościami stosowania
różnorodnych działań i technik plastycznych dla celów
terapeutycznych. Poszerzone i pogłębione zostaną zarówno
umiejętności warsztatowe studentów jak i ich kompetencje w
zakresie wykorzystywania sztuki w terapii.
Treści merytoryczne przedmiotu
Treścią przedmiotu są techniki i działania plastyczne o walorach
terapeutycznych; w szczególności socjoterapeutycznych; możliwe
do wykorzystania w praktyce szkolnej. W oparciu o realizowany
na I stopniu studiów przedmiot „arteterapia” studenci poszerzają i
pogłębiają swoją znajomość różnorodnych działań plastycznych:
rysunku, malowania, stosowania techniki collage, budowania form
przestrzennych czy działań grupowych w ramach land artu i
techniki environment. W realizacji przedmiotu nacisk położony
jest na wielość technik i działań plastycznych oraz na
uwarunkowania ich stosowalności.
Literatura podstawowa
1.Czajka S., Jeśli chcesz malować, Warszawa 1989;
2. Garda- Łukaszewska J., Szperkowski T., Współtworzenie.
Zajęcia plastyczne z osobami upośledzonymi umysłowo,
Warszawa 1992,
3. Gilroy A., Arteterapia- badania i praktyka, Łódź 2009,
4. Karolak W., Sztuka jako zabawa. Zabawa jako sztuka,
Warszawa 2001,
5. Popek S., Twórczość artystyczna w wychowaniu dzieci i
młodzieży, Warszawa 1992,
6. Watt F., Szkoła malowania. Przewodnik pomysłów
plastycznych, Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media.
Literatura uzupełniająca
1.Handford O., Karolak W., Mandala w arteterapii, Łódź 2008
2. Handford O., Karolak W., Zabawa z przedmiotami w
twórczym rozwoju i arteterapii, Łódź 2008,
3. Handford O., Karolak W., Portrety i maski w twórczym
rozwoju i arteterapii, Łódź 2009,
4. Karolak W., Rysunek w arteterapii, Łódź 2007,
5. Marcinkowska K., Michejda- Kowalska K., Barwne fantazje,
Warszawa 1993,
6. Popek S., Barwy i psychika, Lublin 2001,
7. Siemięż M., Siemięż T., Arteterapia w edukacji i rozwoju
człowieka, Wrocław 2008.
Nazwa przedmiotu
WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PEDAGOGICE SPECJALNEJ
Prowadzący: dr Mariusz Garbiec
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 2
ETCS: 5
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Zadaniem realizacji przedmiotu jest zaznajomienie studentów z
aktualnymi tendencjami i nurtami w pedagogice specjalnej oraz
ich związków z aktualnymi problemami innych nauk i
codziennego życia. Wprowadzenie studentów we współczesną
problematykę działalności terapeutycznej, edukacyjnej i
rewalidacyjnej w stosunku do osób niepełnosprawnych.
Współczesne problemy i potrzeby osób niepełnosprawnych.
Główne kierunki badań i zmian we współczesnej pedagogice
specjalnej. Wczesna diagnoza i interwencja w zakresie
rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego. Normalizacja życia osób
niepełnosprawnych. Wsparcie społeczne dziecka
niepełnosprawnego i jego rodziny. Problemy integracji społecznej
osób niepełnosprawnych. Pedagogika specjalna wobec aktualnych
wyzwań i zagrożeń.
1.Dykcik W., (red.) Pedagogika specjalna, Poznań 2003
2. Dykcik W., Szchowiak B., (red.), Nowatorskie i alternatywne
metody w teorii i praktyce pedagogiki specjalnej, Poznań 2001,
3. Dykcik W., Pedagogika specjalna wobec aktualnych zagrożeń i
problemów osób niepełnosprawnych, Poznań 2005.
4. Ochonczenko H,, Nowicka A. (red.), Potrzeby osób
niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społecznogospodarczych T I, II, Kraków 2006,
5. Żółkowska T. (red.) Pedagogika specjalna –aktualne osiągnięcia
i wyzwania, Szczecin 2005,
6. Żółkowska T. (red.), Pedagogika specjalna- koncepcje i
rzeczywistość, T I i II, Szczecin 2007,
7. D. D. Smith, Pedagogika specjalna, T. I i II, Warszawa 2009.
1.Chodkowska M., (red.) Wielowymiarowość integracji w
teorii i praktyce edukacyjnej, Lublin 2003,
2. Baran J., Olszewski S. (red.), Świat pełen znaczeń- kultura i
niepełnosprawność.
Nazwa przedmiotu
WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PEDAGOGICE RESOCJALZIACYJNEJ
Prowadzący: dr Katarzyna Wereszczyńska
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Wykład / ćwiczenia
I
I
ETCS: 3
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Współczesne tendencje w pedagogice resocjalizacyjnej są
dyskusją nad zagadnieniami związanymi z takimi zjawiskami
społecznymi jak: współczesne, nowe typy zachowań aspołecznych
i antyspołecznych przejawiane przez społeczeństwo przełomu XX
i XXI wieku, a w szczególności przez młodzież i dzieci; zmiany w
funkcjonowaniu
współczesnej
rodziny
jako
podłoże
demoralizacji,
niedostosowania
lub
nieprzystosowania
społecznego jej członków, w pełnionych rolach społecznych;
postawy bierności i wykluczania społecznego dzieci i młodzieży
oraz osób niewydolnych społecznie ze względu na status
ekonomiczny i zawodowy; nowe podejście do systemu probacji i
kurateli sądowej. Treści przedmiotu obejmują także zagadnienia z
obszaru twórczych metod pracy resocjalizacyjnej i terapeutycznej.
Celem procesu kształcenia jest: poznanie przez studentów
rozszerzonych i zagadnień, pojęć i kategorii teoretycznych w
obszarze współczesnych koncepcji resocjalizacji instytucjonalnej i
pozainstytucjonalnej; poznanie najnowszych badań, opinii o
zagadnieniach prawnych, społecznych i metodycznych w zakresie
teorii i praktyki resocjalizacyjnej w pracy wychowawczej z
dziećmi i młodzieżą, kształtowanie refleksyjnej i profesjonalnej
postawy wychowawczej wobec dzieci i młodzieży, których
sytuację
życiową określa się jako dysfunkcjonalną lub
patologiczną, przede wszystkim zdeterminowaną negatywnymi
społecznie warunkami środowiskowymi, a także zależną od
predyspozycji i społecznego poziomu funkcjonowania jednostek,
które zaliczane są do grupy wykluczanych społecznie.
Tematyka zajęć:
1. Postawy
współczesnej młodzieży a relatywizm i
permisywizm moralny.
2. Zjawiska nowych anomii okresu transformacji
ustrojowej.
3. Standardy etyczne we współczesnych relacjach
ekonomicznych i społecznych.
4. Współczesne rozwiązania w profilaktyce zapobiegania
wykolejeniu społecznemu i przestępczości.
5. Systemy resocjalizacji nieletnich w współczesnej
Europie.
6. Istota
twórczej
resocjalizacji
w
teoriach
psychologicznych i rozwiązaniach pedagogicznych –
zarys zagadnienia.
7. Dewiacyjne zachowania w świetle nowych interpretacji
teoretycznych i badawczych.
8. Kształtowanie się orientacji i świadomości nowego
pokolenia młodzieży w kontekście nowych form
zagrożeń i nowe zjawisk społecznych w okresie
transformacji
ustrojowej
i
kształtowania
się
społeczeństwa polskiego po 1990 roku.
9. Twórcza resocjalizacja – założenia metodyczne,
procedury i strategie.
10. Dysfunkcjonalność młodzieży dzieci i młodzieży obraz nowych zachowań z pogranicza patologii
społecznych.
11. Sytuacja dziecka wiejskiego w kontekście oddziaływań
niekorzystnych sytuacji moralno – obyczajowych współczesne.
1. Urban B., Agresja młodzieży i odrzucenie rówieśnicze,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
2. Konopczyński M., Metody twórczej resocjalizacji, Wydaw.
Nauk PWN Pedagogium, Warszawa 2007.
3. Wycisk J., Ziółkowska B., Młodzież przeciwko sobie.
Zaburzenia odżywiania i samouszkodzenia - jak pomóc
nastolatkom w szkole, Wydaw. Difin, Warszawa 2010.
4. Diagnostyka resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia, red. A
Wojnarowska, Wydaw. UMCS, Lublin 2010.
5. Iłendo-MilewskaI., Dysfunkcjo-nalność uczniów gimnazjum,
Difin, Warszawa 2009.
6. Prejs B., Subkultury młodzieżowe. Bunt nie przemija, Wydaw
KOS, Katowice 2005.
7. Czasopisma pedagogiczne, prawne, społeczne.
Elektroniczne bazy naukowe Uniwersytetu Opolskiego:
PEDAGOG, ERIC, ProQuest Education Journals, ProQuest
Science Journals, ProQuest Social Science Journals, SocINDEX
with Full Text.
. Szczęsny W., Zarys resocjalizacji z elementami patologii
społecznej i profilaktyki, Wydaw. Akademickie Żak”, Warszawa
2003.
2. Urban B, Stanik J. M. (red.), Resocjalizacja t 1 i 2, Wydaw.
Nauk. PWN Pedagogium, Warszawa 2007.
3. J –M Abgrall, Sekty. Manipulacja psychologiczna. Terapia
ofiar – charyzma guru - techniki uzależniania, GWP, Gdańsk
2005.
4.From E., Zdrowe społeczeństwo, Wydaw. vis –à –vis/Etiuda,
Kraków 2012.
5. Bauman Z., Etyka ponowoczesna, Wydaw. Aletheia, Warszawa
2012.
6. Akty prawne – aktualne dotyczące kurateli, rodziny, nieletnich,
pomocy psychologiczno-peadgogicznej
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu DIAGNOZOWANIE OSÓB O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNCYH
Prowadzący: dr Stanisława Włoch
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ konwersatoria
II
Semestr:
sem. 3
ETCS:6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z określonymi potrzebami i deficytami
uczniów- nabywanie wiedzy o rodzajach zdolności. Opanowanie
kompetencji diagnostycznych dzieci z problemami i zdolnościami.
Treści merytoryczne przedmiotu
Pojęcie i rodzaje diagnozy. Typologia mikrouszkodzeń uczniów i
dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Zdolności i
ich rodzaje. Dominanta inteligencji. Metody rozpoznawania
mikrouszkodzeń i ich przyczyn. Diagnozowanie dzieci zdolnych.
Diagnozowanie rodzaju dominanty inteligencji. Diagnozowanie
dojrzałości szkolnej. Opracowanie diagnozy indywidualnego
przypadku. Dobór metod i sposoby ich wykorzystania.
Umiejętności nauczycieli w diagnozowaniu dzieci i uczniów klas
początkowych.
Literatura podstawowa
1.Diagnoza i terapia psychopedagogiczna w edukacji dziecka, red.
E. Marek i J. Łuczak, Piotrków Trybunalski 2010,
2. Poznawanie ucznia, rozdział 18 [w:] Pedagogika
wczesnoszkolna, red. D. Klus- Stańska, Warszawa 2009,
3. E. Jarosz, E. Wysocka, Diagnoza psychopedagogiczna
podstawowe problemy i rozwiązania, wyd. Żak, Warszawa 2006,
4. S. Włoch, A. Włoch Diagnoza całościowa w edukacji
przedszkolnej i wczesnoszkolnej, wyd. Żak, Warszawa 2009
5. Andreas Salcher, Utalentowany uczeń i jego wrogowie,
Rzeszów 2009,
6. Horward Gardner, Inteligencje wielorakie, Nowe horyzonty w
teorii i praktyce, Warszawa
Literatura uzupełniająca
1.E. Jarosz, E. Wysocka, Wybrane obszary diagnozowania
pedagogicznego, Katowice 2001,
2. Lanna Nakone, Każde dziecko myśli inaczej. Jak
rozpoznawać i rozwijać wrodzone zdolności dziecka,
Warszawa 2008,
3. A. Kopik, M. Zatorska, Wielorakie podróże- edukacja dla
dziecka, Kielce 2010,
4. A. Włoch, S. Włoch, Diagnozowanie dzieci zdolnych, w:
red. Ewa Smak, Tatiana Kłosińska, Iwona Konopnicka,
Edukacja wczesnoszkolna „w teorii i praktyce, Opole 2013.
Specjalność: Kształcenie wczesnoszkolne z wychowaniem
przedszkolnym (II stopień)
Nazwa przedmiotu
WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W KSZTAŁCENIU I WYCHOWANIU
Prowadzący: dr hab. Gabriela Kapica, prof. UO, dr Małgorzata Drost-Rudnicka
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zadaniem tego przedmiotu jest wzbogacenie i ugruntowanie
wiedzy teoretycznej niezbędnej do skutecznego kierowania
procesem edukacji dziecka, zdobytej przez studentów w ramach
studiów licencjackich, a także zintegrowanie jej z wiedzą z innych
subdyscyplin i dyscyplin naukowych. Inne zadania: wdrażanie
studentów do samokształcenia, do refleksyjnego, krytycznego i
twórczego stosunku do zdobywanej wiedzy i kompetencji,
pogłębienie zainteresowań pedagogicznych, ukształtowanie
właściwych postaw emocjonalnych i społeczno- zawodowych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Współczesne konteksty edukacji wczesnoszkolnej. Zjawisko
analfabetyzmu funkcjonalnego- etapy powstawania, przyczyny,
skutki, przezwyciężanie. Kompetencje językowe uczniów a ich
kariera edukacyjna i życiowa. Modernizacja procesu nabywania
wiedzy przez dziecko. Organizowanie środowiska
informacyjnego. Wdrażanie uczniów do propedeutycznego
samokształcenia. Główne słabości współczesnej edukacji
wczesnoszkolnej, zaniedbane jej obszary. Optymalizacja i
intensyfikacja systemu. Udział sfery emocjonalno- motywacyjnej
nauczyciela i uczniów w procesie edukacji. Edukacja
wczesnoszkolna w procesie budowania społeczeństwa
obywatelskiego- wdrażanie uczniów do współbycia i
współdziałania.
Literatura podstawowa
1.Klus- Stańska D., Szczepska- Pustkowska M., Pedagogika
wczesnoszkolna, Warszawa 2009, Wyd. Akademickie i
Profesjonalne.
2. Podstawa programowa kształcenia zintegrowanego, Warszawa
2008, MEN,
3. Klus- Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji
wczesnoszkolnej, Warszawa 2005, WSiP,
4. Sowińska H. (red.) Dziecko w szkolnej rzeczywistości, Poznań
2011, Wyd. Naukowe UAM,
5. Klus- Stańska D., Bronk D., Malenda A. (red.), Pedagogika
wczesnej edukacji, Warszawa 2011, Wyd. Akademickie Żak,
6. Sowińska H., Michalak R., (red.) Edukacja elementarna jako
strategia zmian rozwojowych dziecka, Kraków 2004, Impuls,
7. Szmidt K., J., Pedagogika twórczości, Gdańsk 2007, Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne,
8. Kapica G., (red.) Edukacja do współbycia i współdziałania,
Racibórz 2010, Wyd. PWSZ,
9. Nikitorowcz J., Edukacja międzykulturowa. Kreowanie
tożsamości dziecka, Gdańśk 2008, Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne,
10. Segiet K., Dziecko i jego dzieciństwo w perspektywie
naukowego poznania i doświadczania rzeczywistości, Poznań
2011, wyd. Naukowe UAM.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
1.Włoch S. (red.) Wczesna edukacja dziecka- perspektywy i
zagrożenia, Opole 2009, Wyd. Uo,
2. Smak E. (red.) Nauczyciel wczesnej edukacji, Opole 2009,
Wyd. UO,
3. Smak E., Włoch S., Ku integralności edukacji
wczesnoszkolnej, Opole 2010, Wyd. NOWIK.
METODYKA PRACY W KLASACH ZINTEGROWANYCH
Prowadzący: dr Mariusz Garbiec
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ konwersatoria
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 4
ETCS: 2
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Głównym zadaniem realizacji przedmiotu jest wyposażenie
studenta w podstawową wiedzę teoretyczną i praktyczną z zakresu
metodyki pracy w klasach integracyjnych a więc dotycząca zasad,
form, metod dydaktycznych i wspierających oraz zajęć
rewalidacyjnych z dziećmi i młodzieżą w integracyjnych
oddział ach szkolnych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Sytuacja jednostek o specjalnych potrzebach edukacyjnych w
szkole masowej. Placówki specjalne wychowawczo- edukacyjne o
charakterze segregacyjnym i integracyjnym. Idea integracji
społecznej w kontekście edukacyjnym. Cele i zadania edukacji
integracyjnej. Uwarunkowania efektywności kształcenia
integracyjnego. Konstruowanie indywidualnego programu
nauczania dla dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Struktura zajęć dydaktycznych w oddziałach integracyjnych.
Kontrola i ocena osiągnięć ucznia o specjalnych potrzebach
edukacyjnych.
Literatura podstawowa
1.Bogucka J., Kościelska M., Wychowanie i nauczanie
integracyjne, Warszawa 1996,
2. Fintan J., O’Regan, Jak pracować z dziećmi o specjalnych
potrzebach edukacyjnych, Warszawa 2005,
3. Popławska J., Sierpińska B., Zacznijmy razem. Dzieci
specjalnej troski w szkole podstawowej. Poradnik dla nauczycieli
klas integracyjnych, Warszawa 2001,
4. Rozenbajgier M., Powodzenie edukacyjne uczniów
niepełnosprawnych kształconych w systemie integracyjnym,
Kraków 2006.
5. Szczygieł B., Jak pracować z dzieckiem niepełnosprawnym?
Konstruowanie
programu
zajęć.
Organizowanie
klasy
integracyjnej. Konspekty zajęć, Kraków 2007
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
1.Chodkowska M., Socjopedagogiczne problemy eduakcji
integracyjnej dzieci z obciążeniami biologicznymi i
środowiskowymi, Warszawa 2004,
2. Kazanowski Z., Osik- Chudowska D. (red.) Integracja osób
niepełnosprawnych w edukacji i interakcjach społecznych,
Lublin 2003.
WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W KSZTAŁCENIU MATEMATYCZNYM
Prowadzący: dr Renata Reclik
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ konwersatoria
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 3
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z najnowszymi tendencjami w kształceniu
matematycznym. Zapoznanie z psychodydaktycznymi
uwarunkowaniami rozwoju i kształtowania pojęć matematycznych
na poziomie wczesnoszkolnym. Specyficznymi trudnościami w
nauce matematyki, możliwościami ich diagnozy i zapobiegania.
Treści merytoryczne przedmiotu
„Filozofia” nauczania matematyki we współczesnej szkole; rozwój
koncepcji nauczania początkowego matematyki; idee przewodnie
współczesnych reform nauczania matematyki w przedszkolu i
klasach początkowych. Społeczne, psychologiczne i pedagogiczne
przesłanki reform. Sposoby kierowania myśleniem uczniów w
nauczaniu matematyki. Indukcja, dedukcja i analogia w nauczaniu
matematyki. Rola schematów w nauczaniu matematyki na
poziomie kształcenia wczesnoszkolnego. Rodzaje aktywności
matematycznej uczniów i sposoby ich rozwijania. Metody
aktywizujące w nauczaniu początkowym matematyki.
Specyficzne trudności w uczeniu się matematyki- przyczyny i
możliwości zapobiegania im .
Literatura podstawowa
1.Hanisz J., Matematyka w kształceniu zintegrowanym, WSiP,
Warszawa 2002,
2. Klus- Stańska D., Kalinowska A., Rozwijanie myślenia
matematycznego młodszych uczniów, Wyd. Akademickie Żak,
Warszawa 2004
3. Krygowska Z., Zarys dydaktyki matematyki, cz. 1-3, WSiP,
Warszawa 1995
4. Nowik J., Kształcenie matematyczne w edukacji
wczesnoszkolnej, Wyd. Nowik, Opole 2009,
5. Semadeni Z., (red.) Naucznie początkowe matematyki, t. 1
(1980), II , III i IV, Warszawa WSiP,
6.
Siwek H.,
Kształcenie
zintegrowane
na
etapie
wczesnoszkolnym. Rola edukacji matematycznej, Kraków 2004.
1.Filip J., Rams T., Dziecko w świecie matematyki, Kraków
2000, Oficyna Wydawnicza Impuls,
2. Gruszczyk- Kolczyńska E., Zielińska E., Dziecięca
matematyka. Książka dla rodziców i nauczycieli, Warszawa
2009, WSiP,
3. Gruszczyk- Kolczyńska E., Dzieci ze specyficznymi
trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny, diagnoza,
zajęcia korekcyjno- wyrównawcze, Warszawa 2008, WSiP,
4. Oszwa U., Zaburzenia rozwoju umiejętności
arytmetycznych. Problem diagnozy i terapii, Kraków 2005,
Oficyna Wydawnicza Impuls.
Literatura uzupełniając
Nazwa przedmiotu
SZTUKA W EDUKACJI ELEMENTARNEJ- MUZYKA
Prowadzący: dr Marian Biliński
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 3
Liczba godzin wg planu studiów:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Studenci mają nabyć umiejętności nauczania muzyki w klasach IIII, prowadzenia zajęć umuzykalnienia w przedszkolu oraz
przygotowanie ich do samokształcenia i samokontroli. Na
zajęciach zostaną pogłębione i poszerzone ich indywidualne
kompetencje w zakresie posługiwania się rozmaitymi technikami
muzycznymi oraz ich wiedza metodyczna niezbędna do pracy w
szkole i przedszkolu.
Treści merytoryczne przedmiotu
Prowadzenie zajęć muzycznych w przedszkolu i szkole wymaga
od nauczycielek znajomości wielu dyscyplin. Gra na
instrumentach, poprawne śpiewanie, prowadzenie zajęć
muzyczno-ruchowych, teoria muzyki itp. W związku z tym
program nie może być jednolity. Musi się składać z szeregu
przedmiotów ściśle ze sobą zintegrowanych. Dyscypliną
przewodnią jest tu metodyka muzyki, gdyż do jej realizacji
potrzebne są pozostałe i są jej ściśle podporządkowane. Czas
nauki i studiów należy wykorzystać na opanowanie gry na
instrumencie przydatnym do akompaniamentu do śpiewu. Może to
być fortepian, gitara lub elektroniczny instrument klawiszowy.
Natomiast wszystkich studentów powinna obowiązywać nauka gry
na flecie prostym oraz dziecięcych instrumentach perkusyjnych.
Literatura podstawowa
1.Eduakcja muzyczna, Tożsamość i praktyka, red. A. Białkowski,
Wyd. UMCS Lublin 2006,
2. Socha J., Nasze myszkowanie, WSiP Warszawa 2005,
3. Przychodzińska M., Dziecko i muzyka, Nasza Księgarnia wyd.
II 1989,
4. Przychodzińska M., Muzyka i wychowanie WSiP Warszawa
1989,
5. Lewandowska K., Rozwój zdolności muzycznych WSiP,
Warszawa 1999.
1.Kamosa A.: Nowe piosenki dla dzieci dużych i małych.
Kraków Impuls 2002,
2. Nowe trendy w redakcji muzycznej, red. Białkowski A.,
Wyd. UMCS Lublin 2005,
3. Kisiel M.: Media w edukacji muzycznej uczniów szkoły
ogólnokształcącej, GWSP Mysłowice 2003,
4. Sacher W., Wczesnoszkolna edukacja muzyczna, Kraków
Universitas 2003.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
SZTUKA W EDUKACJI ELEMENTARNEJ- PLASTYKA
Prowadzący: mgr Barbara Klimczyk
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 1
ETCS: 3
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Studenci zostaną wyposażeni w wiedzę i umiejętności związane z
edukacją artystyczna w systemie edukacyjnym. Zostaną
poszerzone i pogłębione ich indywidualne kompetencje w zakresie
posługiwania się rozmaitymi technikami plastycznymi w pracy z
dziećmi, jak i związane z plastyką kompetencje metodyczne,
niezbędne do pracy w szkole.
Treści merytoryczne przedmiotu
Studenci poznają różne aspekty wychowania plastycznego i
wykorzystywania plastyki w edukacji przedszkolnej i
wczesnoszkolnej. Przedmiot obejmuje m.in. problematykę
znaczenia i miejsca sztuki w wychowaniu, zagadnienia
organizacyjne, problematykę kryteriów oceny prac dziecięcych,
zagadnienia związane z integracyjną i terapeutyczną rolą
aktywności plastycznej. Istotna część zajęć w ramach przedmiotu
poświęcona jest prowadzeniu zajęć edukacyjnych w różnych
placówkach oświatowych i kulturalnych, w pracowni i w plenerze.
Literatura podstawowa
1.Bojrakowska- Przeniosło A., Kwiaty i bukiety z bibuły, Łódź
2010,
2. Dymara B., Dziecko w świecie sztuki, Kraków 1996
3. Ingarden R., Przeżycie, dzieło, czas, Warszawa 1988
4. Limont W., Synektyka a zdolności twórcze, Toruń 1994,
5. Musolesi D., Sarti M., Szkoła wyobraźni, Warszawa 2000,
6. Popek S., Twórczość artystyczna w wychowaniu dzieci i
młodzieży, Warszawa 1985,
7. Trojanowska A., Dziecko i plastyka, Warszawa 1988.
Literatura uzupełniająca
1.Adler H., Inteligencja kreatywna, Warszawa 2003,
2. Handford O., Karolak ., Mandala w arteterapii, Łódź 2008
3. Popek S., Barwy i psychika, Lublin 2001,
7. Popek S., Aktywność twórcza dzieci i młodzieży, Warszawa
1998.
Nazwa przedmiotu DIAGNOZOWANIE OSÓB O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNCYH
Prowadzący: dr Stanisława Włoch
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ konwersatoria
II
Semestr:
sem. 3
ETCS:6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z określonymi potrzebami i deficytami
uczniów- nabywanie wiedzy o rodzajach zdolności. Opanowanie
kompetencji diagnostycznych dzieci z problemami i zdolnościami.
Treści merytoryczne przedmiotu
Pojęcie i rodzaje diagnozy. Typologia mikrouszkodzeń uczniów i
dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Zdolności i
ich rodzaje. Dominanta inteligencji. Metody rozpoznawania
mikrouszkodzeń i ich przyczyn. Diagnozowanie dzieci zdolnych.
Diagnozowanie rodzaju dominanty inteligencji. Diagnozowanie
dojrzałości szkolnej. Opracowanie diagnozy indywidualnego
przypadku. Dobór metod i sposoby ich wykorzystania.
Umiejętności nauczycieli w diagnozowaniu dzieci i uczniów klas
początkowych.
Literatura podstawowa
1.Diagnoza i terapia psychopedagogiczna w edukacji dziecka, red.
E. Marek i J. Łuczak, Piotrków Trybunalski 2010,
2. Poznawanie ucznia, rozdział 18 [w:] Pedagogika
wczesnoszkolna, red. D. Klus- Stańska, Warszawa 2009,
3. E. Jarosz, E. Wysocka, Diagnoza psychopedagogiczna
podstawowe problemy i rozwiązania, wyd. Żak, Warszawa 2006,
4. S. Włoch, A. Włoch Diagnoza całościowa w edukacji
przedszkolnej i wczesnoszkolnej, wyd. Żak, Warszawa 2009
5. Andreas Salcher, Utalentowany uczeń i jego wrogowie,
Rzeszów 2009,
6. Horward Gardner, Inteligencje wielorakie, Nowe horyzonty w
teorii i praktyce, Warszawa
Literatura uzupełniająca
1.E. Jarosz, E. Wysocka, Wybrane obszary diagnozowania
pedagogicznego, Katowice 2001,
2. Lanna Nakone, Każde dziecko myśli inaczej. Jak
rozpoznawać i rozwijać wrodzone zdolności dziecka,
Warszawa 2008,
3. A. Kopik, M. Zatorska, Wielorakie podróże- edukacja dla
dziecka, Kielce 2010,
4. A. Włoch, S. Włoch, Diagnozowanie dzieci zdolnych, w:
red. Ewa Smak, Tatiana Kłosińska, Iwona Konopnicka,
Edukacja wczesnoszkolna „w teorii i praktyce, Opole 2013.
Nazwa przedmiotu
WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W EDUKACJI POLONISTYCZNEJ
Prowadzący: dr Tatiana Kłosińska
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ konwersatoria
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 4
ETCS:5
Liczba godzin wg planu studió w:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Przyswajanie wiedzy dotyczącej nowych tendencji i koncepcji
kształcenia polonistycznego oraz umiejętności zastosowania
nowoczesnych technologii oraz edukacyjnych programów
multimedialnych wspierających proces edukacji polonistycznej.
Wskazanie możliwości efektywnego nauczania. Rozwijanie
myślenia metaforycznego. Wyposażenie studentów umiejętności
optymalnego i konstruktywnego wykorzystania nabytej wiedzy.
Podejmowanie i rozwiązywanie problemów metodycznoorganizacyjnych.
Treści merytoryczne przedmiotu
Determinanty kształcenia polonistycznego. Uwarunkowania
działalności innowacyjnej nauczycieli. Innowacje polonistyczne w
edukacji. Rola mass mediów w edukacji polonistycznej. Nowe
tendencje w e wczesnoszkolnej edukacji literackiej. Projektowanie
edukacyjne. Model konstruowania wiedzy o szkole. Model
organizacji zajęć twórczych. Model planowania bloku
tematycznego i jednostki tematycznej.
Literatura podstawowa
1.Adamek I., Projektowanie i modelowanie edukacji, AP Kraków
2002,
2. Gołębniak, Metoda projektu; T. Kłosińska, Droga do
twórczości, Kraków 2000,
3. D. Klus- Stańska, W nauczaniu początkowym inaczej, Kraków
1999,
4. Michalak R., Edukacja elementarna jako strategia zmian
rozwojowych dziecka, Impuls, Kraków 2004.
Literatura uzupełniająca
1.Cieszyńska J. Kocham uczyć, czytać. Poradnik dla rodziców i
nauczycieli, wyd. edukacyjne, Kraków 2008,
2. G. Kapica, Rozrywki umysłowe w nauczaniu początkowym,
Warszawa 1986,
3. A. Jakubowicz, Zabawy i gry ortograficzne w edukacji
wczesnoszkolnej, Acanus, Bydgoszcz 2000,
4. E. Szefler, M. Sobieszczyk, Z działalności innowacyjnej
nauczycieli klas młodszych, WSP Bydgoszcz 2000.
Nazwa przedmiotu
EDUKACJA EKOLOGICZNA
Prowadzący: dr Iwona Konopnicka
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ konwersatoria
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 4
ETCS:2
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Wyposażenie studentów w wiedzę i kompetencje z zakresu
edukacji ekologicznej, której rolą jest doprowadzenie jej
uczestników do zdobycia wiadomości, umiejętności, kompetencji
praktycznych, koniecznych do odpowiedzialnego uczestnictwa w
samodzielnym rozwiązywaniu problemów ekologicznych.
Ukazanie studentom struktury procesów ekologicznych oraz
związków młodego pokolenia z otaczającym je środowiskiem w
kontekście elementów składowych środowiska życia człowieka
jako struktury wzajemnych powiązań i wartości.
Treści merytoryczne przedmiotu
Edukacja ekologiczna jest procesem zdobywania wiedzy,
rozwijania umiejętności i zachowań niezbędnych do zrozumienia,
akceptacji wzajemnych relacji pomiędzy dzieckiem, jego
środowiskiem naturalnym i kulturowym. Ma przygotować do
poznania struktury, powiązań i funkcjonowania przyrody w
rozumieniu, że człowiek jest jej częścią. Oraz ma uczyć
praktycznego podejmowania samodzielnych decyzji i sposobów
zachowań ekologicznych.
Literatura podstawowa
1.Banaszak J., Wiśniewski H., Podstawy ekologii, Bydgoszcz
1999,
2. Bogucka B., Edukacja ekologiczna w klasach I-III, Jelenia Góra
2001,
3. Domka L., Kryzys środowiska a edukacja dla ekorozwoju,
Poznań 1998,
4. Kulasiewicz J., Głęboka ekologia Arne Naessa, Bielsko Biała
1993,
5. Sobczyk W., Edukacja ekologiczna i prozdrowotna, Kraków
2003,
6. Tuszyńska L., Edukacja ekologiczna dla nauczycieli i
studentów, Warszawa 2006.
Literatura uzupełniająca
1.Kulik R., Jak kształtować postawy proekologiczne, Katowice
2001,
2. Karolak W., Warsztaty twórcze, warsztaty artystyczne, wyd.
Jedność 2005,
3. Skolimowski H., Filozofia żyjąca jako Drzewo Życia, Pusty
Obłok, Warszawa 1996,
4. Strzałko J., Mossor- Pietraszewska, Kompendium wiedzy o
ekologii, WN PWN Warszawa 2005.
Nazwa przedmiotu
TEORETYCZNE PODSTAWY KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO
Prowadzący: dr Anna Malec
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
Semestr:
I
2
ETCS: 6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest poznanie istoty kształcenia
zintegrowanego jako modelu pracy z dziećmi w klasach I-III w
różnych płaszczyznach tj. treściowej, poznawczej, społecznej.
Ważnym elementem rozważań studentów jest określenie
kompetencji nauczycielskich w systemie kształcenia
zintegrowanego. Istotne jest także uświadomienie słuchaczom
zarówno szans, jak i zagrożeń kształcenia zintegrowanego.
Przedmiot obejmuje prezentację teoretycznych podstaw
kształcenia zintegrowanego. Uwzględnia wątki historyczne, w tym
nauczanie
całościowe,
podstawy
psychologiczne
i
metodologiczne, w szczególności zaś współczesne rozwiązania
metodyczne.
Treści merytoryczne przedmiotu
Treści przedmiotu obejmują następujące zagadnienia:
Historyczne uwarunkowania współczesnego kształcenia
zintegrowanego
Istota i fenomen integralności, jako wielowymiarowa koncepcja
kształcenia
Psychologiczne, socjologiczne i pedagogiczne podstawy
kształcenia zintegrowanego
Wartości dodane do idei zintegrowanej edukacji
Konstruktywizm jako teoria wiedzy, poznania, uczenia
Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych
Adamek I., Projektowanie i modelowanie edukacji zintegrowanej,
Kraków 2002
Adamek I. Nauczyciel i uczeń w edukacji zintegrowanej, Kraków
2001.
Andrukowicz W., Edukacja integralna, Kraków 2001
Bałachowicz J., Style działań edukacyjnych nauczycieli klas
początkowych Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością,
Warszawa 2009
Literatura podstawowa
Czelakowska D., Twórczość a kształcenie języka dzieci
w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 1996
Duraj-Nowakowa K., Integrowanie edukacji wczesnoszkolnej,
Kraków 1998
Jaroni E., Dylematy integrowanej edukacji wczesnoszkolnej,
Kraków 2008
Klus- Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji
wczesnoszkolnej, Warszawa 2005
Klus-Stańska., Konstruowanie wiedzy w szkole, Olsztyn 2000.
Klus-Stańska D., Szatan E., Bronk D., Wczesna edukacja. Między
schematyzmem a poszukiwaniem nowoczesnych ujęć teoretycznobadawczych, Gdańsk 2007.
Misiorna E., Ziętkiewicz E., Zintegrowana edukacja w klasach IIII, Warszawa 1999.
Nowak-Łojewska A., Zintegrowane zadania w edukacji
wczesnoszkolnej, Kraków 2001.
Żytko M., Kształcenie zintegrowane. Problemy teorii i praktyki,
Warszawa 2002
Moroz H., Edukacja zintegrowana w reformowanej szkole,
Kraków 2001
Andrukowicz., Edukacja integralna, Kraków 2001.
Gribble D., Edukacja w wolności, W poszukiwaniu idealnego
systemu kształcenia
Kubiczek B., Metody aktywizujące Jak nauczyć uczniów uczenia
się? Opole 2005
Kowalik – Olubińska M., Uczymy inaczej, Toruń 1998
Kwiatkowska H., Lewowicki T., Dylak T., Współczesność a
kształcenie nauczycieli, Warszawa 2000.
Gnitecki J., Konstruowanie programu kształceni stymulującego i
wspierającego rozwój, Poznań2000.
Mikina A., Zając B., Jak wdrażać metodę projektów? Kraków
2001
Sowińska H., Michalak R., Edukacja elementarna jako strategia
zmian rozwojowych dziecka, Kraków 2004.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
PEDAGOGIKA PRZEDSZKOLNA
Prowadzący: dr Jolanta Olkusz, dr Stanisława Włoch
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
ETCS: 7
Rok
Semestr:
Liczba godzin wg planu studiów:
I
2
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z teorią pedagogiki przedszkolnej- historią
myśli wychowania przedszkolnego. Współczesnymi systemami
edukacji przedszkolnej w Polsce i za granicą. Aspektami
rozwojowymi dzieci w wieku przedszkolnym.
Treści merytoryczne przedmiotu
Myśl historyczna wychowania przedszkolnego i ich
przedstawiciele:
- Jan Jakub Rosseau,
- August Froebel,
- Owidiusz Decroly,
- Maria Montasorii,
- Stanisław Karpowicz.
Systemy wychowania przedszkolnego w wybranych krajach UE.
Współczesne tendencje w edukacji przedszkolnej. Środowisko a
rozwój dzieci w wieku przedszkolnym. Podmiotowość w edukacji
przedszkolnej. Innowacyjne metody w pracy przedszkola.
Współpraca ze środowiskiem lokalnym.
1.Danuta Waloszek. Pedagogika przedszkolna, Kraków UP.
2. Rozwój i edukacja dziecka- szanse i zagrożenia, red. S. Guz,
UMCS Lublin 2005,
3. Dziecko- uczeń a wczesna edukacja, red. I. Adamek i Z. Zbróg,
Kraków 2001 UP,
Literatura podstawowa
4. Edukacja przedszkolna, red. Paweł Swaniewicz, W-wa 2012,
UW,
5. B. Śliwerski, Pedagogika dziecka- Studium pajdocentryczne,
GWP, Gdańsk 2007,
6. Wybrane artykuły z czasopism pedagogicznych.
Literatura uzupełniająca
1. Hanna Pac Meijer, Brytyjski system edukacji dzieci do lat 7,
wyd. Żak, W-wa 2012,
2.Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna w warunkach
przemian początku XXI wieku, red. A. Jakubowicz- Bryx,
Bydgoszcz 2004, UKW,
3. Dawid Wodo, Jak dzieci uczą się i myślą, UJ Kraków 2006.
Nazwa przedmiotu
INNOWACJE PEDAGOGICZNE
Prowadzący: dr hab. Ewa Smak, prof. UO
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
ETCS:2
Rok
Semestr:
Liczba godzin wg planu studiów:
II
3
15/15
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Zapoznanie studentów z innowacjami pedagogicznymi
nauczycieli. Ukazanie potrzeby tworzenia własnych programów
autorskich oraz sposoby wykorzystania w praktyce.
Treści merytoryczne przedmiotu
Istota i podstawy działalności twórczej. Innowacje i nowatorstwo
pedagogiczne.
Uwarunkowania
i
obszary
działalności
innowacyjnej nauczycieli. Programy autorskie- zastosowanie w
praktyce. Rodzaje i kryteria innowacji pedagogicznych.
1.Ewa Smak, Z zagadnień innowatyki pedagogicznej, Opole 1997
UO
2. Palka S., Innowacje dydaktyczne jako czynnik rozwoju
aktywności twórczej uczniów w: Aktywność twórcza dzieci i
młodzieży, red. Stanisław Popek, Warszawa 1998,
3. Palka S., Nauczycielskie nowatorstwo w odczuciach i opiniach
nauczycieli, w: Prace z innowatyki pedagogicznej, red. Schulz,
Warszawa 1989,
4. Schulz R., Studia z innowatyki pedagogicznej, Toruń 1996.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
1. Schulz R., Teoretyczne podstawy twórczości pedagogicznej,
Warszawa 1990,
2. Smak E., Nauczyciel wobec współczesnych przemian
edukacyjnych w: Edukacja i rozwój, red. A. Jopkiewicz, Kielce
1995.
Specjalność: Edukacja kreatywna z medialną
Studia stacjonarne II stopnia
Nazwa przedmiotu
WSPÓŁCZESNE TENDENCJE W PEDAGOGICE KREATWYNEJ
Prowadzący: dr Tomasz Michalewski
Studia:
Forma zajęć:
Wykład/ćwiczenia
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
Semestr:
I
2
ETCS:6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Celem przedmiotu jest opanowanie zasadniczych kwestii związanych z
twórczością jako istotnym elementem aktywności życiowej
współczesnego człowieka. Zdobyta wiedza umożliwi studentowi
pełnienie takich funkcji jak: diagnozowanie uczniów o ponadprzeciętnych
zdolnościach twórczych, rozwijanie i kultywowanie zdolności,
wartościowanie nowości (i nowinek pedagogicznych) oraz umiejętności
twórczego rozwiązywania dylematów pedagogicznych.
1. Fazy rozwoju myślenia i działań twórczych dzieci i młodzieży.
2. Niekonwencjonalne myślenie.
3. Kształtowanie postawy twórczej.
4. Podstawowe metody twórczego rozwiązywania problemów.
5. Modele rozwijania twórczości w reformowanej szkole.
6. Współczesne tendencje występujące na gruncie twórczości.
7. Rady na twórczą drogę.
1. Góralski A. Być nowatorem. Poradnik twórczego myślenia. Warszawa
1990.
2. Limont W. Synektyka a zdolności twórcze. Toruń 1994.
3. Nęcka E. Proces twórczy i jego ograniczenia. Kraków 1995.
4. Nęcka E. Psychologia twórczości. Gdańsk 2002.
5. Schulz R. Studia z innowatyki pedagogicznej. Toruń 1996.
6. Stasiak M. K. Metodyka pracy nad rozwojem podmiotu. Łódź 2003.
7. Szymański M. S. Twórczość i style poznawcze uczniów. Warszawa
1987.
8. Szmidt. K. J. Elementarz twórczego życia. Warszawa 1997.
9. Szmidt K. J. Porządek i przygoda. Lekcje twórczości. Warszawa 1997.
10. Szmidt K. J. Piotrkowski K. J. (red.) Nowe teorie twórczości. Nowe
metody pomocy
w tworzeniu. Kraków 2005.
11. Szmidt K. J. Pedagogika twórczości. Gdańsk 2007.
12. Szmidt K. J. ABC kreatywności. Warszawa 2010.
1. Adair J. Sztuka twórczego myślenia. Źródła innowacji i świetnych
pomysłów. Warszawa 2008.
2. Limont W. Pedagogika twórczości, czyli edukacja ku twórczości. (w:)
Pedagogika.
Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji. T. 4, red. Śliwerski B.
Gdańsk 2010.
3. Sajdak A. Edukacja kreatywna. Kraków 2008.
4. Stasiak M. K. Metodyka pracy nad rozwojem podmiotu. Łódź 2003.
5. Sołowiej J. Psychologia twórczości. Gdańsk 1997.
6. Strzałecki A. Wybrane zagadnienia z psychologii twórczości.
Warszawa 1969.
7. Szmidt K. J. Szkice do pedagogiki twórczości. Kraków 2001.
Nazwa przedmiotu
EDUKACJA PLASTYCZNA MŁODZIEŻY
Prowadzący: mgr Marian Wojewoda
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 1
ETCS:3
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
W ramach przedmiotu „Edukacja plastyczna młodzieży” studenci
specjalności Edukacja kreatywna z medialną, zostaną wyposażeni
w wiedzę na temat roli i miejsca sztuki, twórczości plastycznej i
wychowania plastycznego w rozwoju osobowości i w systemie
edukacyjnym. Zostaną poszerzone i pogłębione ich indywidualne
kompetencje w zakresie posługiwania się technikami
plastycznymi, jak i związane z plastyką kompetencje metodyczne,
niezbędne do pracy w szkole
W ramach przedmiotu studenci poznają różne aspekty
wychowania plastycznego i wykorzystania sztuki w edukacji.
Przedmiot obejmuje m.in. problematyką znaczenia i miejsca sztuki
w wychowaniu, zagadnienia organizacyjne (organizacja pracowni,
planowanie pracy, organizacja warsztatów plastycznych,
organizowanie ekspozycji), problematykę odbioru i oceny dzieł
i wytworów plastycznych, zagadnienia arteterapeutyczne i
integracyjne. Istotna część zajęć
w ramach przedmiotu
poświęcona
jest
również
poszerzeniu
i
pogłębieniu
indywidualnych kompetencji warsztatowych studentów –
szczególnie ważnych dla tej specjalności – na bazie doświadczeń,
zdobytych na I stopniu studiów.
- Dymara B. Dziecko w świecie sztuki. Kraków 1996.
- Kościelecki S. Współczesna koncepcja wychowania
plastycznego. Warszawa 1985.
- Musolesi D. Sarti M. Szkoła wyobraźni. Warszawa 2000.
- Popek R. (red.) Zajęcia plastyczne w placówkach wychowania
pozaszkolnego. Warszawa 1988.
- Popek S. Twórczość artystyczna w wychowaniu dzieci i
młodzieży. Warszawa 1985.
- Szmidt K.J. Piotrowski K.P. (red.) Nowe teorie twórczości.
Nowe metody pomocy w tworzeniu.
Kraków 2002.
- Fincher S. F. Kreatywna mandala. Poznawanie i uzdrawianie
siebie poprzez autoekspresję.
Łódź 1994.
- Karolak W. Moje portrety. Częstochowa 2002.
- Knapik M. (red.) Spotkania ze sztuką. Katowice 2005.
- Maly Z. Techniki graficzne dla każdego. Warszawa 2007.
- Olinkiewicz E. Repsch E. (red.) Jak rozwijać osobowość przez
sztukę. Warsztaty edukacji
twórczej. Wrocław 2001.
- Popek S. Barwy i psychika. Lublin 2001.
- Popek S. Tarasiuk R. (red.) W kręgu teorii i praktyki edukacji
plastycznej. Lublin 1995.
- Read H. Sens sztuki. Warszawa 1994.
- Sabard V. Geneslay V. Rébéna L. Kaligrafia łacińska.
Warszawa 1994.
- Smith R. Tajemnice warsztatu artysty. Warszawa 1994.
- Winner E. Simmons S. Arts propel: A Handbook for Visual
Arts. Educational Testing Service of
Harvard College. 1992.
Nazwa przedmiotu
EDUKACJA MUZYCZNA MŁODZIEŻY
Prowadzący: mgr Marian Biliński
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
I
Semestr:
sem. 1
ETCS:3
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
W ramach przedmiotu „Muzyka w edukacji” studenci
specjalności Edukacja Kreatywna
z Medialną zostaną
wyposażeni w wiedzę i umiejętności nauczania różnych form
zajęć muzycznych w przedszkolach, świetlicach szkolnych i
placówkach zajęć pozaszkolnych oraz przygotowanie ich do
samokształcenia i samokontroli. Zostaną pogłębione ich
indywidualne kompetencje w zakresie posługiwania się rozmaitą
wiedzą i umiejętnościami muzycznymi niezbędnymi do pracy z
dziećmi i młodzieżą a także do pracy w rozmaitych mediach.
Prowadzenie zajęć muzycznych wymaga od nauczycieli i
instruktorów znajomości wielu dyscyplin muzycznych. Gra na
instrumentach, poprawne śpiewanie, prowadzenie zajęć
muzyczno-ruchowych, teoria muzyki itp. W związku z tym
program nie może być jednolity. Musi składać się z szeregu
przedmiotów ściśle ze sobą zintegrowanych. Dyscypliną
przewodnią jest tu metodyka muzyki, gdyż do jej realizacji
potrzebne są pozostałe i są jej ściśle podporządkowane.
Czas nauki i studiów należy wykorzystać na opanowanie gry na
instrumencie przydatnym do akompaniamentu do śpiewu. Może to
być fortepian, gitara lub elektroniczny instrument klawiszowy.
Natomiast wszystkich powinna obowiązywać nauka gry na flecie
prostym oraz dziecięcych instrumentach perkusyjnych.
W trakcie studiów studenci powinni również zapoznać się z
innymi możliwościami edukowania muzycznego dzieci poprzez
Internet, multimedia, placówki kształcenia pozaszkolnego i
placówki kulturalne..
1. Kurkowski Z. Podstawy akompaniamentu fortepianowego.
WSiP Warszawa 1991.
2. Lasocki J. K. Podstawowe wiadomości z nauki o muzyce.
PWM Kraków 1988.
3. Malko D. Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu.
WSiP Warszawa 1988.
4. Ciechan Z. Nauczyciel i twórczość muzyczna uczniów. WSiP
Warszawa 1990.
5. Burowska Z. Współczesne systemy wychowania muzycznego.
6. Lipska E. Muzyka klasa II. Przewodnik metodyczny. WSiP
Warszawa 1987.
7. Socha J. Nasze muzykowanie. Podręcznik dla klas I – III,
WSiP Warszawa 1997.
8. Gummerson Thord. Miał raz Tata grata fiata. WSiP Warszawa
1987.
9 Reichel G, Rabenstein R. Thanhoffer M. Grupa i ruch. Centrum
Animacji Kultury 1997.
10. Przychodzińska M. Dziecko i muzyka. Nasza Księgarnia.
Warszawa. Wyd. II 1989.
11. Przychodzińska M. Muzyka i wychowanie. WSiP Warszawa
1989.
12. Lewandowska K. Rozwój zdolności muzycznych. WSiP
Warszawa 1999.
Podręczniki i przewodniki muzyczne.
1. Kamosa A. Nowe piosenki dla dzieci dużych i małych.
Kraków. Impuls 2002.
2. Nowe trendy w edukacji muzycznej. Red. Białkowski A.
Wydawnictwo UMCS Lublin 2005.
3. Kisiel M. Media w edukacji muzycznej uczniów szkoły
ogólnokształcącej. GWSP Mysłowice
2003.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
WARSZTATY MEDIALNE
Prowadzący: mgr Jan Nowara
Studia:
Forma zajęć:
Warsztaty
stacjonarne i niestacjonarne
Rok
II
Semestr:
sem. 4
ETCS:3
Liczba godzin wg planu studió w:
30
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Cele przedmiotu
Celem zajęć jest stworzenie krótkiego dzieła audiowizualnego, a
następnie jego publiczna prezentacja, poprzedzona kampanią
reklamowo-promocyjną.Jest to realizacja interdyscyplinarnego
projektu, w ramach którego studenci najpierw gromadzą
informacje na temat poszczególnych elementów dzieła filmowego
(scenariusz, scenografia, kostiumy, reżyseria, oprawa muzyczna,
montaż) – podczas spotkań warsztatowych z twórcami
i
realizatorami TWP Opole. A następnie tworzą krótki film,
podzieleni na zespoły. Potem przygotowują materiał promujący
projekt. Wreszcie na koniec organizują projekcję premierową..
Treści merytoryczne przedmiotu
1. Zapoznanie studentów z metodą produkcji telewizyjnej
(opisanie poszczególnych funkcji osób
uczestniczących przy produkcji materiału audiowizualnego;
zapoznanie studentów ze sprzętem
nagrywającym, studiem telewizyjnym, metodami montażu
cyfrowego).
2. Administrowanie i koordynacja produkcji filmowych i
telewizyjnych – spotkanie
z kierownikiem produkcji TVP Opole.
3. Pokaz krótkometrażowych filmów amatorskich, omówienie
nowoczesnych technik
amatorskich tworzenia dzieła audiowizualnego.
4. Stworzenie scenariusza produkcji audiowizualnej, podział na
osoby odpowiedzialne za
poszczególne działy, omówienie metod pracy.
5. Zapis materiału audiowideo – spotkanie z operatorem TVP
Opole.
6. Metoda montażu wideo i dźwięku – spotkanie z montażystą
TVP Opole.
7. Zapis materiału audiowizualnego na podstawie stworzonego
scenariusza, obróbka i montaż
sfilmowanego materiału.
8. Prezentacja stworzonego materiału.
1. Block B. Opowiadanie obrazem. Tworzenie wizualnej struktury
w filmie, telewizji i mediach
filmowych. Wyd. Wojciech Marzec. Warszawa 2010.
2. Kluszczyński R. Film, wideo, multimedia. Sztuka ruchomego
obrazu w erze elektronicznej.
Instytut Kultury, Warszawa 1999.
3. Manovich L. Język nowych mediów. Wyd. WA i P Warszawa
2006.
4. Murch W. W mgnieniu oka. Sztuka montażu filmowego. Wyd.
W. Marzec. Warszawa 2006.
5. Płażewski J. Język filmu. Wyd. K i W. Warszawa 2008.
6. Przylipiak M. Kino stylu zerowego. Wyd. GWP Gdańsk 1994.
7. Reisz K. Technika montażu filmowego. Wyd. WA i F,
Warszawa 1967.
1. Helman A. Przedmiot i metody filmoznawstwa. Łódź 1985.
2. Helman A. Miczka T. (red.) Analizy i interpretacje: film polski.
Katowice 1984.
3. Helman A. (red.) Analizy I interpretacje: film zagraniczny.
Katowice 1986.
4. Hendrykowska M. (red.) Widziane po latach. Analizy i
interpretacje filmu polskiego.
Poznań 2000.
5. Płażewski J. Język filmu. Warszawa 1982.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
Współczesne tendencje w pedagogice medialnej
Prowadzący: dr Andrzej Mamroł
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ ćwiczenia
I
Semestr:
sem. 2
ETCS:6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/15
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Zajęcia mają na celu poszerzenie wiedzy studentów na temat
środków masowego przekazui zjawisk powstałych pod ich
wpływem. W szczególności:
• wyposażenie studentów w wiedzę dotyczącą działalności
perswazyjnej środków masowej komunikacji,
• zapoznanie ze specyfiką i mechanizmami powstawania
zjawisk społecznych generowanych przez środki
masowego przekazu,
• zapoznanie z cechami charakterystycznymi kultury
popularnej,
• poszerzenie wiedzy studentów na temat wykorzystania
mediów w pracy edukacyjnej, w tym wśród osób
niepełnosprawnych,
• poszerzenie wiedzy studentów na temat zagrożeń
wynikających z korzystania z mediów.
Treści merytoryczne przedmiotu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
1. B. Siemieniecki (red.), Pedagogika medialna, tom 1. i 2.,
Warszawa 2007, PWN.
2. 1. D. Kubicka, A. Kołodziejczyk, Psychologia wpływu
mediów, Kraków 2007, Impuls.
3. M. Ejsmond, B. Kosmalska, Media, wartości, wychowanie,
Kraków 2008, Impuls.
2. D. Lemish, Dzieci i telewizja, Kraków 2008, Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
3. W. Godzic, Telewizja i jej gatunki, Kraków 2004, Universitas.
4. T. Feibel, Zabójca w dziecinnym pokoju, Warszawa 2006,
PAX.
5. W. Tuszyńska-Bogucka, Media – przyjaciel czy wróg dziecka,
Poznań 2006, eMPi².
6. B. Siemieniecki (red.), Manipulacja. Edukacja medialna, Toruń
2007, Wydawnictwo Adam Marszałek.
7. A. Nowak (red.), K. Winkowska-Nowak (red.), L. Rygielska
(red.), Szkoła w dobie
Internetu, Warszawa 2009, PWN.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
Pojęcie, cele i przedmiot pedagogiki medialnej
Komunikacja a społeczeństwo
Człowiek w świecie mediów
Kultura popularna i rola mass mediów w jej tworzeniu
Funkcje środków masowego przekazu
Ekshibicjonizm w mass mediach
Szkoła w społeczeństwie informacyjnym
Mass media a wychowanie
Media a patologie
Edukacja medialna w polskich szkołach
Gry komputerowe – zagrożenie czy stymulator rozwoju
Mass media w życiu osób niepełnosprawnych
Internet w najnowszych badaniach
Telewizja publiczna i niepubliczna – czego chcą ludzie?
Kognitywistyczna teoria w edukacji wspieranej mediami
Dydaktyka edukacji medialnej w gimnazjum
Prowadzący: dr Andrzej Mamroł
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 3
ETCS:5
Liczba godzin wg planu studiów:
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu




Zapoznanie studentów z istotą i uwarunkowaniami
procesu dydaktycznego w edukacji medialnej w
gimnazjum.
Zapoznanie z celami, treściami i osiągnięciami z zakresu
edukacji medialnej w gimnazjum.
Zapoznanie z Podstawą programową kształcenia
ogólnego, programami przedmiotówi podręcznikami pod
kątem obecności treści edukacji medialnej realizowanej
w gimnazjum.
Zapoznanie ze złożonością zjawisk powstałych na skutek


Treści merytoryczne przedmiotu
oddziaływania mediów.
Wskazanie możliwości zastosowania mediów w procesie
dydaktyczno-wychowawczym w gimnazjum.
Wskazanie roli nauczyciela – realizatora edukacji
medialnej w gimnazjum.
1.
Edukacja medialna w szkołach gimnazjalnych – istota i
główne założenia
2.
Proces dydaktyczny w edukacji medialnej – podstawowe
elementy, determinanty realizacji
3.
Wpływ mediów na człowieka – podstawowe teorie
oddziaływania
4.
Cele, treści i osiągnięcia uczniów z zakresu edukacji
medialnej w gimnazjum – Podstawa programowa kształcenia
ogólnego
5.
Treści edukacji medialnej w podręcznikach i programach
nauczania w gimnazjum
6.
Rodzaje i formy komunikatów medialnych
7.
Istota i zastosowanie programów komputerowych w procesie
dydaktycznym w edukacji medialnej
8.
Istota i zastosowanie gier komputerowych w edukacji
medialnej
9.
Charakterystyka Internetu i jego wykorzystanie w edukacji
medialnej
10. Wykorzystanie mediów, mass mediów i hipermediów w
edukacji medialnej w gimnazjum
11. Nauczyciel i jego rola w procesie kształcenia uczniów z
zakresu edukacji medialnej
12. Czynniki zwiększające i zmniejszające efektywność realizacji
edukacji medialnej w gimnazjum
13. Stan badań dotyczących realizacji edukacji medialnej w
gimnazjum
14. Kognitywistyczna teoria edukacji wspieranej mediami
Literatura podstawowa
1. A. Mamroł, Stan i możliwości edukacji medialnej w
gimnazjach Ślaska Opolskiego, Opole 2010, Wydawnictwo
Uniwersytetu Opolskiego
2. A. Nowak (red.), K. Winkowska-Nowak (red.), L. Rygielska
(red.), Szkoła w dobie Internetu, Warszawa 2009, PWN.
3. M. Ejsmond, B. Kosmalska, Media, wartości, wychowanie,
Kraków 2008, Impuls.
4. B. Siemieniecki (red.), Pedagogika medialna, tom 1. i 2.,
Warszawa 2007, PWN.
5. T. Feibel, Zabójca w dziecinnym pokoju, Warszawa 2006,
PAX.
1. D. Lemish, Dzieci i telewizja, Kraków 2008, Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego.
2. B. Siemieniecki (red.), Manipulacja. Edukacja medialna, Toruń
2007, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
Metodyka teatru młodzieżowego
Prowadzący: dr Agnieszka Włoch
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Semestr:
Wykład/ ćwiczenia
I
sem. 2
ETCS:3
Liczba godzin wg planu studió w:
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Treści merytoryczne przedmiotu
Cele ogólne:
Pogłębienie wiadomości i umiejętności z zakresu sztuki teatralnej
oraz praktycznego wykorzystania metod teatralnych i elementów
edukacji teatralnej w procesie kształcenia i wychowania
młodzieży.
Cele szczegółowe:
Student:
- potrafi zdefiniować pojęcie oraz „edukacja teatralna”, „teatr
szkolny”,
- zna historię teatru szkolnego (teatru dzieci i młodzieży),
- zna różne odmiany teatru (teatr lalek, teatr ruchu, teatr cieni, teatr
przedmiotu, teatr poezji, teatr dramatyczny itd.)
i potrafi je wykorzystać w kreowaniu spektaklu teatralnego,
- zna wybitnych twórców teatru,
- zna zasady pracy teatralnej z młodzieżą,
- potrafi przeprowadzić zajęcia teatralne z młodzieżą,
- potrafi napisać program nauczania z zakresu edukacji teatralnej i
zastosować jego założenia w praktyce,
- potrafi zrealizować spektakl teatralny,
- uczestniczy w kulturze teatralnej.
Program treści realizowanych w ramach wykładów:
1. Edukacja teatralna i jej składniki.
2. Historia teatru szkolnego.
3. Odmiany teatru i ich przydatność na gruncie szkolnym.
4. Wybitni twórcy teatru.
5. Zasady tworzenia spektaklu młodzieżowego.
6. Metody dydaktyczne w edukacji teatralnej.
Program treści realizowanych w ramach ćwiczeń:
1. Ćwiczenia z zakresu artykulacji i dykcji.
2. Elementy ruchu scenicznego i pantomimy.
3. Znak w teatrze – tworzenie etiud z wykorzystaniem
wybranych znaków teatralnych.
4. Edukacja teatralna w dokumentach formalnych.
5. Konstruowanie programów nauczania z zakresu edukacji
teatralnej.
Braun K., Wprowadzenie do reżyserii, Warszawa 1997..
Hausbrandt A., Elementy wiedzy o teatrze, Warszawa 1990.
Jurkowski H., Teatr lalek. Zagadnienia metodyczne. Z historii
teatru lalek, Warszawa 1979.
Jurkowski H., Szkice o teatrze lalek, Wyd. „DiG”, Warszawa
1993.
Kowzan T., Znak w teatrze, [w:] Problemy teorii teatru i
dramatu, red. J. Degler, tom 2, Wrocław 2003.
Michalska I., Michalski G., Wychowanie przez teatr szkolny
w II Rzeczypospolitej, Warszawa 1994.
Olszewska-Gniadek, Teatr młodzieży w świetle badań na
terenie Krakowa, Kraków 2009.
Samulczyk-Pawluk T., Edukacja teatralna w szkole
podstawowej, Kraków 2005.
Włoch A., Kształcenie i wychowanie teatralne młodzieży w
procesie edukacji kulturalnej – założenia ogólnopedagogiczne
a praktyka szkolna, [w:] Pedagogika ogólna a teoria i
praktyka dydaktyczna, red. M. Myszkowska-Litwa, Kraków
2011, s. 245-264.
Żardecki W., Teatr w refleksji i praktyce edukacyjnej. Ku
pedagogice teatru, Lublin 2012.
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Nazwa przedmiotu
Grześczak M., Trzeci wiersz – przypadki teatru poezji,
Warszawa 1973.
Hannowa A., Młodzież i teatr, PWN, Warszawa-Wrocław
1990.
Taranienko Z., Teatr bez dramatu, Warszawa 1979.
Włoch A., Teatr metaforyczny w kształtowaniu dyspozycji
twórczych dzieci i młodzieży. W poszukiwaniu koncepcji
kreatywnej edukacji. [w:] Edukacja jutra, red. K. Zaton, T.
Koszczyc i M. Sołtysik, Wrocław 2007, s. 69-74.
Diagnozowanie dzieci zdolnych
Prowadzący: dr Agnieszka Włoch
Studia:
stacjonarne i niestacjonarne
Forma zajęć:
Rok
Wykład/ ćwiczenia
II
Semestr:
sem. 3
ETCS:6
Liczba godzin wg planu studiów:
15/30
Forma zaliczenia: Egzamin
Cele przedmiotu
Cele ogólne:
Zgromadzenie wiadomości na temat zdolności dziecka i sposobów
ich rozpoznawania oraz wyposażenie w praktyczne umiejętności z
zakresu wykorzystania metod diagnozowania dzieci zdolnych w
praktyce pedagogicznej.
Cele szczegółowe:
Student:
- potrafi zdefiniować pojęcia: „zdolności”, „uzdolnienia
specjalne”, „talent”, „geniusz”;
- zna historyczne i współczesne modele uzdolnień;
- zna rodzaje uzdolnień;
- zna klasyczne i współczesne modele inteligencji;
- potrafi dokonać charakterystyki dziecka zdolnego;
- zna metody i techniki rozpoznawania dziecka zdolnego.
Treści merytoryczne przedmiotu
Literatura podstawowa
Literatura uzupełniająca
Wykłady:
1. Podstawowe
pojęcia:
„zdolności”,
„uzdolnienia
specjalne”, „talent”, „geniusz”.
2. Historyczne i współczesne modele uzdolnień.
3. Rodzaje uzdolnień specjalnych i ich charakterystyka.
4. Klasyczne i współczesne modele inteligencji.
5. Inteligencja emocjonalna, społeczna, intuicyjna.
6. Metody i techniki rozpoznawania dziecka zdolnego.
7. Metody i strategie pracy z uczniem zdolnym.
Ćwiczenia:
1. Zabawy i ćwiczenia rozwijające różne rodzaje zdolności.
2. Przejawy uzdolnień w okresie dzieciństwa w biografiach
geniuszy oraz analiza środowisk wychowawczych osób
genialnych.
3. Charakterystyka dziecka zdolnego.
4. Inteligencje wielorakie w teorii H. Gardnera i
podstawowe założenia gardnerowskiej koncepcji
edukacji.
5. Rola środowisk wychowawczych w rozwijaniu zdolności
dziecka.
6. Konstruowanie
narzędzi
diagnozowania
dziecka
zdolnego.
7. Projektowanie strategii pracy i scenariuszy zajęć dla
dzieci zdolnych.
Diagnoza holistyczna jednostki zdolnej.
Bates J., Munday S., Dzieci zdolne, ambitne i utalentowane,
Warszawa 2005.
Czaja-Chudyba I., Jak rozwijać zdolności dziecka?, WSiP,
Warszawa 2009.
Gardner H., Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce, Wyd.
Media Rodzina, Poznań 2002.
Hornowski B., Rozwój inteligencji i uzdolnień specjalnych,
WSiP, Warszawa 1986.
Karwowski M., Konstelacje zdolności. Typy inteligencji a
kreatywność, Wyd. „Impuls”, Kraków 2005.
Lewis D., Jak wychowywać zdolne dziecko, Państwowy
Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1988.
Lewowicki T., Kształcenie uczniów zdolnych, WSiP,
Warszawa 1980.
Limont W., Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim
pracować, GWP, Gdańsk 2005.
Popek S., Człowiek jako jednostka twórcza, Wyd. UMCS,
Lublin 2003.
Chruszczewski M. H., Profile uzdolnień. Intelektualne i
osobowościowe składniki uzdolnień plastycznych i
muzycznych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,
2009.
Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Wyd. Media Rodzina,
Poznań 1997.
Goleman D., Inteligencja społeczna, Dom Wyd. Rebis,
Poznań 2007.
Karwowski M., Konstelacje zdolności. Typy inteligencji a
kreatywność, Wyd. „Impuls”, Kraków 2005.
Zdolności. Talent. Twórczość, W. Limont, J. Cieślikowska, J.
Dreszer (red.), Wydawnictwa Naukowe Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika, Toruń 2008, t 1 i 2.
Puślecki W., Wspieranie elementarnych zdolności twórczych
uczniów, Wyd. „Impuls”, Kraków 1999

Podobne dokumenty