Stan sanitarny powiatu głubczyckiego

Transkrypt

Stan sanitarny powiatu głubczyckiego
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR
SANITARNY W GŁUBCZYCACH
Stan sanitarny powiatu
głubczyckiego
w roku 2012
– Głubczyce luty 2013 –
Spis treści
Wstęp
str. 3
I.
Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych
str. 6
II.
Jakość wody przeznaczonej do spożycia
str. 25
III.
Zapobiegawczy nadzór sanitarny
str. 29
IV.
Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej
str. 31
V.
Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej
str. 34
VI.
Warunki sanitarno-higieniczne środowiska pracy
str. 41
VII.
Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach
oświatowo-wychowawczych oraz warunki pobytu dzieci
i młodzieży w tych placówkach
str. 49
VII.
Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów
użytku
str. 54
IX.
Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia
str. 62
stan sanitarny powiatu w roku 2012
WSTĘP
1. Główny cel działalności Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej
w Głubczycach
Głównym celem działalności na terenie powiatu głubczyckiego jest promowanie
zdrowotnego stylu życia, czuwanie nad bezpieczeństwem żywności, żywienia oraz zdrowotnym
wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez
sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności
zapobiegawczej i przeciwepidemicznej.
Stacja nasza realizowała działania zgodnie z Planem Zasadniczych Przedsięwzięć, obejmującym
główne kierunki działania, zasadnicze zamierzenia oraz harmonogram nadzoru nad obiektami.
Ponadto przeprowadzono szereg kontroli ponadplanowych, na podstawie otrzymywanych
wytycznych, zawiadomień i zgłoszeń.
W celu oceny realnych i potencjalnych zagrożeń mogących wpływać na stan warunków
zdrowotnych ludności m.in. nadzorowano i monitorowano:
 sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych
 jakość wody przeznaczonej do spożycia
 jakość wody w basenach
 bezpieczeństwo żywności, żywienia i przedmiotu użytku
 środowisko pracy, w którym występowały czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia
 wprowadzanie substancji i preparatów chemicznych, w tym produktów biobójczych do
obrotu oraz stosowania ich w działalności zawodowej
 stan sanitarny obiektów żywnościowo-żywieniowych, zakładów opieki zdrowotnej,
placówek nauczania i wychowania, obiektów turystyczno-wypoczynkowych i innych
obiektów użyteczności publicznej
Skala realnych i potencjalnych zagrożeń decyduje o tym, jakie czynniki środowiskowe
powinny być przedmiotem systematycznego nadzoru i wynikających z nich działań represyjnych
i interwencyjnych.
Dla oceny warunków zdrowotnych ludności znaczenie mają te elementy otoczenia, które związane
są z masową i długotrwałą ekspozycją na czynniki patogenne, jak. np.:
 żywność, której zanieczyszczenia chemiczne i mikrobiologiczne implikują istotne skutki
zdrowotne;
Strona | 3
stan sanitarny powiatu w roku 2012
 woda przeznaczona do spożycia przez ludzi, która może być źródłem groźnych zakażeń lub
zatruć;
 środowisko pracy, w którym występują czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia;
 stan sanitarny obiektów żywnościowo-żywieniowych, zakładów opieki zdrowotnej,
placówek nauczania i wychowania i innych obiektów użyteczności publicznej.
2. Działalność kontrolno-represyjna
Liczba
Liczba
Liczba
decyzji
postanowień mandatów
płatniczych
Rok
Liczba
kontroli
Liczba decyzji
merytorycznych
Kwota
mandatów
2011
1326
203
185
18
49
10 650
2012
1248
233
124
12
34
7600
3. Zestawienie kontroli obiektów przez jednostki PIS – powiat Głubczyce
Rok
Nadzór sanitarny
Liczba obiektów
ujęta w wykazie
Liczba obiektów
poddanych
kontroli/wizytacji
Liczba obiektów, w
których stwierdzono
nieprawidłowości
2011
Ogółem
1124
1098
166
2012
Ogółem
1058
987
108
4. Działalność laboratoryjna
Rok
Liczba
badań
Liczba
wykonanyc
h oznaczeń
fizycznych
Liczba
pobranych
próbek
Próbki
wody
Próbki
żywności
Próbki
kału
2011
30
981
673
426
197
47
2012
9
386
607
313
208
86
W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody oraz prowadzonego
nadzoru epidemiologicznego chorób zakaźnych pobrano 607 próbek do badań.
Strona | 4
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Systematyczny nadzór nad obiektami oraz analiza sprawozdań z badań pobranych próbek pozwoliły
na ujawnienie nieprawidłowości i zagrożeń oraz w efekcie na ich likwidację.
Przedstawiony „Stan sanitarny powiatu w roku 2012” opracowano na podstawie informacji i
materiałów
zebranych w rocznych sprawozdaniach opisowych z działalności poszczególnych
komórek organizacyjnych stacji. Prezentowane dane pochodzą ze sprawozdań statystycznych za rok
2012 jak również z systemu monitoringu PIS.
Niniejsze opracowanie
przedstawia stan sanitarny powiatu głubczyckiego na dzień 31
grudnia 2012r. i stanowi porównanie ze stanem na koniec 2011r.
Strona | 5
stan sanitarny powiatu w roku 2012
I. OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ W ZAKRESIE
CHORÓB ZAKAŹNYCH
 Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych
Działania podejmowane w zakresie zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych wynikają z
ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ustawy z dnia 05 grudnia
2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Polegają one na
wdrażaniu, realizacji i monitorowaniu programów zapobiegania oraz zwalczania chorób zakaźnych
i pasożytniczych, między innymi poprzez:
1. nadzór nad warunkami higieniczno - sanitarnymi, jakie powinni spełniać pracownicy
medyczni, sprzęt i pomieszczenia, w których udzielane są świadczenia zdrowotne,
2. nadzór nad wykonawstwem szczepień ochronnych,
3. przeprowadzanie wywiadów i dochodzeń epidemiologicznych, których celem jest
wykrywanie przyczyn, źródeł i mechanizmów szerzenia się chorób zakaźnych,
4. dokonywanie analiz i ocen epidemiologicznych zachorowań na choroby zakaźne i
zakażenia,
5. doskonalenie procedur mających na celu zapobieganie i zwalczanie skutków ewentualnego
ataku terrorystycznego z użyciem czynników biologicznych.
 Sytuacja w zakresie wybranych chorób zakaźnych
Celem nadzoru epidemiologicznego było monitorowanie sytuacji epidemiologicznej chorób
zakaźnych oraz wczesne wykrywanie zagrożeń, w celu ich skutecznego zwalczania.
Strona | 6
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Tabela 1. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie wybranych chorób zakaźnych w powiecie
głubczyckim w latach 2011 – 2012.
2011
2012
Lp
Jednostka chorobowa
Powiat głubczycki
Liczba zachorowań
Zapadalność na 100tys.
Powiat głubczycki
Liczba zachorowań Zapadalność na 100 tys.
1.
Dur brzuszny
0
0
0
0
2.
Dury rzekome ABC
0
0
0
0
3.
Salmonelozy- zatrucia pokarmowe
5
10,19
9
18,72
4.
Gronkowcowe zatrucia pokarmowe 1
2,04
0
0
5.
Czerwonka bakteryjna
0
0
0
0
6.
Zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2
25
50,93
32
66,57
7.
Biegunki wywołane przez
rotawirusy
29
59,07
43
89,46
8.
Biegunki o prawdopodobnie
zakaźnym pochodzeniu
100
203,7
120
249,65
9.
Krztusiec
8
16,3
8
16,6
10.
Tężec
0
0
0
0
11.
Odra
0
0
0
0
12.
Różyczka
2
4,07
1
2,08
13.
Ospa wietrzna
352
717,04
291
605,4
14.
Świnka
5
10,4
1
2,08
15.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A 0
0
0
0
16.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B 1
2,04
0
0
17.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C 1
2,04
4
8,32
18.
Borelioza
26
52,96
19
39,53
19.
Styczność i narażenie na
wściekliznę
4
8,15
6
12,48
20.
Kleszczowe
zapalenie mózgu
0
0
2
4,16
21.
Płonica
3
6,11
6
12,48
22.
Róża
24
48,89
19
39,53
23.
Zapalenie opon mózgowych
2
4,08
3
6,24
24.
Grypa
0
0
4
8,32
25.
Lamblioza
2
4,07
3
6,24
26.
Gruźlica
9
18,72
6
12,48
* Dane dot. zachorowań na choroby zakaźne przedstawione zostały na podstawie zgłoszeń dokonanych przez lekarzy z
placówek Ochrony Zdrowia wg stanu na dzień 31.12.2012r.
Strona | 7
stan sanitarny powiatu w roku 2012
W 2012r. w porównaniu z rokiem 2011r. sytuacja epidemiologiczna powiatu głubczyckiego
w zakresie chorób zakaźnych kształtowała się na podobnym poziomie jak w latach ubiegłych.
Odnotowano wzrost zapadalności na 100 tys. mieszkańców następujących jednostek chorobowych:

zatrucia pokarmowe wywołane przez pałeczki Salmonella – (2012r. - 18,7; 2011r. - 10,2)

wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy – (2012r. - 89,5; 2011r. - 59,1)

biegunka i zapalenie żołądkowo – jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu
(2012r. - 249,6; 2011r. – 203,7);

wirusowe zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 (2012r. - 66,6; 2011r. - 50,9)

kleszczowe zapalenie mózgu (2012r. - 4,2; 2011r. - 0)

wirusowe zapalenie wątroby typu C – (2012r. - 8,3; 2011r. 2,0)
Wykres nr 1. Wzrost zapadalności na wybrane choroby zakaźne w latach 2011 – 2012
Spadek zapadalności/ 100 tys. mieszkańców odnotowano w następujących jednostkach
chorobowych:
 Róża (2012r. - 39,53; 2011r. - 48,9);
 Ospa wietrzna (2012r. - 605,4; 2011r. - 717,0);
 Borelioza z Lyme (2012r. - 39,53; 2011r. - 52,96);
Strona | 8
stan sanitarny powiatu w roku 2012
 Świnka (2012r. - 2,08; 2011r. - 10,2)
Wykres nr 2. Spadek zapadalności na wybrane choroby zakaźne w latach 2011 – 2012
W porównaniu z ubiegłym rokiem nie odnotowano zachorowań na – wirusowe zapalenie wątroby
typu B, jerisiniozę pozajelitową, bakteryjne zapalenie opon mózgowych oraz posocznicę wywołaną
przez Streptococcus pneumoniae (w 2011r. zapadalność/100 tys. na te choroby wynosiła 2,04).
W przypadku pozostałych jednostek chorobowych współczynnik zapadalności kształtował się na
zbliżonym poziomie jak w roku ubiegłym.
Analiza wybranych jednostek chorobowych.
Zatrucia i zakażenia pokarmowe
Do chorób szerzących się drogą pokarmową należały między innymi: salmonelozy, zatrucia
enterotoksyną gronkowcową, zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2, biegunki wywołane przez
Strona | 9
stan sanitarny powiatu w roku 2012
rotawirusy i biegunki o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu.
Występowanie tych chorób, zwanych „chorobami brudnych rąk”, zależy w dużym stopniu od stanu
sanitarnego, poziomu świadomości i higieny osób. Wskaźniki tych chorób są czułymi miernikami
poziomu higieny przygotowania posiłków w zakładach żywienia zbiorowego i środowiskach
domowych.
W 2012r. w powiecie głubczyckim obserwowano wzrost liczby bakteryjnych zatruć i zakażeń
pokarmowych. Wśród przyczyn zatruć nadal najczęstszą było zatrucie pokarmowe wywołane
pałeczkami Salmonella. W 2012r. zarejestrowano 9 przypadków salmoneloz (wsp. zapad./100tys.
18,7), podczas gdy w 2011r. zarejestrowano 5 przypadków (wsp. zapad./100tys. 10,19).
W roku sprawozdawczy zarejestrowano również wystąpienie 2 ognisk zbiorowych zatruć
pokarmowych. Ogniska wystąpiły w mieszkaniach prywatnych, w obu przypadkach przyczyną
zatrucia pokarmowego była pałeczka Salmonella. W roku 2011 nie odnotowano zbiorowych zatruć
pokarmowych.
Tabela 2. Charakterystyka liczbowa zbiorowych zatruć pokarmowych w 2012r.
Rok
Liczba ognisk
Liczba osób
narażonych/w tym
dzieci do lat 14
2012
2
11/5
Liczba osób
chorych/w tym dzieci
do lat 14
Liczba osób
hospitalizowanych/w
tym dzieci do lat 14
6/4
6/4
Wirusowe zakażenia jelitowe
Wykrywanie zakażeń o etiologii wirusowej świadczy o wciąż poprawiającej się diagnostyce
laboratoryjnej pozwalającej na ustalenie czynnika etiologicznego odpowiedzialnego za wystąpienie
zakażenia oraz wynika z rzetelnego powiadamiania PIS w tym zakresie.
Ogółem w roku sprawozdawczym zarejestrowano 58 przypadków wirusowych zakażeń
jelitowych wywołanych przez rotawirusy oraz inne zakażenia określone i nieokreślone
(współczynnik zapadalności wyniósł 120,7). W porównaniu z 2011r. liczba zachorowań odrobinę
wzrosła,
odnotowano
wówczas
45
przypadków
(wsp.
zapadalności
91,6).
W
roku
sprawozdawczym zaobserwowano również niewielki wzrost ilości zachorowań na wirusowe
zakażenie jelitowe u dzieci do lat 2. W 2012r. odnotowano 32 przypadki (wsp. zapadalności 66,6)
natomiast w 2011r. 25 przypadków (wsp. zapadalności 50,9). Czynnikiem etiologicznym
Strona | 10
stan sanitarny powiatu w roku 2012
wywołującym zachorowania w 74,1% przypadków był Rotawirus.
Zakażenia rotawirusami stanowią najczęstszą przyczynę ciężkiej biegunki u niemowląt
i małych dzieci. Aby uniknąć zakażeń można poddać dziecko szczepieniom ochronnym.
Szczepienie dotyczy niemowląt od 6 – 24 tygodnia życia. W porównaniu z rokiem ubiegłym
zmalała liczba dzieci zaszczepionych p/rotawirusom.
Tabela 3. Stan zaszczepienia p/rotavirusom.
Ilość dzieci zaszczepionych p/rotawirusom
45
29
Rok
2011
2012
Analizując sytuację epidemiologiczną w latach 2011 – 2012 w powiecie głubczyckim można
zauważyć wzrost zachorowań na choroby zakaźne przenoszone drogą pokarmową, dominują
głównie biegunki i zapalenie żołądkowo – jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu,
wirusowe zakażenie jelitowe wywołane przez rotawirusy oraz salmonellozy. Wzrost tych
zachorowań nie ma jednak istotnego wpływu na ogólną sytuację epidemiologiczną i zdrowotną w
powiecie, a wynika z prowadzenia wzmożonego nadzoru nad zgłaszalnością chorób zakaźnych,
egzekwowania tego obowiązku wobec lekarzy, a także wykonywania/zlecania przez lekarzy
większej liczny badań diagnostycznych.
Choroby zakaźne wieku dziecięcego
Do tej grupy chorób zalicza się między innymi: nagminne zapalenie przyusznic (świnkę), ospę
wietrzną, krztusiec, odrę i różyczkę, czyli choroby, które przenoszone są drogą kropelkową.
W zakresie chorób wieku dziecięcego, przeciwko którym prowadzi się obowiązkowe
szczepienia ochronne sytuacja w 2012r. była korzystna. Nie odnotowano zachorowań na odrę,
tężec, błonicę oraz poliomyelitis. W odniesieniu do pozostałych chorób wieku dziecięcego,
odnotowano spadek liczby zachorowań na świnkę i ospę wietrzną. W 2012r. zgłoszono
1 przypadek zachorowania na świnkę (wsp. zapadalności 2,08) w 2011r. – 5 przypadków (wsp.
zapadalności 10,19) oraz 291 przypadków zachorowań na ospę wietrzną (wsp. zapadalności 605,4),
w 2011r. - 352 przypadków (wsp. zapadalności 717,04). W 2012r podobnie jak roku ubiegłym
zgłoszono 8 przypadków krztuśca (wsp. zapadalności 16,6). Jeśli chodzi o zachorowania na
różyczkę to w 2012r. zgłoszono 1 przypadek, natomiast w roku ubiegłym 2 przypadki.
Strona | 11
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Tabela 4. Zapadalność na wybrane choroby wieku dziecięcego w latach 2011-2012.
Wybrane choroby
zakaźne
2011
Zapadalność/100 tys.
2012
Zapadalność/100
tys.
Krztusiec
8
16,3
8
16,6
Różyczka
2
4,07
1
2,08
Świnka (nagminne
zapalenie przyusznic)
5
10,19
1
2,08
Ospa wietrzna
352
717,04
291
605,4
W roku 2012 w porównaniu z rokiem ubiegłym odnotowano spadek liczby zachorowań na ospę
wietrzną. Ilość zachorowań na ospę wietrzną utrzymuje się corocznie na wysokim poziomie,
bowiem sytuacja epidemiologiczna tej choroby nie jest kształtowana przez masowe szczepienia
ochronne. Zapadalność na ospę wietrzną podlega cyklicznym wzrostom w odstępach kilkuletnich,
wówczas
gdy wzrasta populacja dzieci nieuodpornionych w sposób naturalny przez
przechorowanie. Od roku 2008 do kalendarza szczepień wprowadzono szczepienia p/ospie
wietrznej u dzieci z grup ryzyka, stan zaszczepienia p/ospie wietrznej przedstawiono w tabeli 12.
Tabela 5. Stan zaszczepienia p/ospie wietrznej.
Rok
2011
2012
Przedział wiekowy
20-29 lat
30 lat i powyżej
3
0
13
0
Razem
3
13
Wzrost a następnie spadek liczby zachorowań na choroby wieku dziecięcego, w tym m.in. na
różyczkę i świnkę jest cechą charakterystyczną dla epidemiologii wszystkich chorób zakaźnych
wieku dziecięcego.
Choroby inwazyjne
Wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego obligują organy Inspekcji Sanitarnej do
szczególnego nadzoru nad przypadkami inwazyjnych chorób określanych jako posocznice,
Strona | 12
stan sanitarny powiatu w roku 2012
zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych lub zapalenie mózgu wywołanych przez N. meningitidis,
S. pneumonia i Haemophilus Influenzae typ B.
W bieżącym roku sprawozdawczym podobnie jak w roku ubiegłym w powiecie nie
wystąpiły przypadki inwazyjnej choroby meningokokowej, choroby wywołanej przez streptococcus
pneumoniae i haemophilus influenzae.
W 2012 roku zarejestrowano:
 2 przypadki kleszczowego zapalenia mózgu
 3 przypadki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych o nieokreślonej etiologii.
Brak zachorowań na choroby inwazyjne wynika zapewne z większego dostępu do szczepień
ochronnych. W ramach Programu Szczepień Ochronnych dla dzieci z grup ryzyka istnieje
możliwości skorzystania z bezpłatnej szczepionki p/pneumokokom. W roku 2012 p/pneumokokom
zaszczepiono 48 dzieci (w 2011r. - 44).
W powszechnym dostępie znajdują się także szczepionki p/meningokokom z grupy C, które
zalecane są corocznie przez Ministra Zdrowia w ramach Programu Szczepień Ochronnych.
Szczepionki skoniugowane p/meningokokom zalecane są dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych. W
porównaniu z ubiegłym rokiem w 2012r. obniżył się poziom zaszczepienia dzieci przeciwko
chorobie meningokokowej, zaszczepiono zaledwie 8 dzieci (w 2011r. - 35). Spadek ten
spowodowany jest prawdopodobnie faktem odpłatności za szczepienie.
Tabela 6. Stan zaszczepienia p/Neisseria Meningitidis i p/streptococcus pneumoniae.
Rodzaj szczepienia
Rok 2011
Rok 2012
Szczepienie p/meningokokom
35
8
Szczepienie p/pneumokokom
44
48
Zakażenia krwiopochodne
Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B
Od chwili wprowadzenia obowiązkowych szczepień przeciw wirusowemu zapaleniu
wątroby typu B, obserwuje się z każdym rokiem obniżenie zachorowalności. W okresie
Strona | 13
stan sanitarny powiatu w roku 2012
sprawozdawczym na terenie powiatu nie odnotowano zachorowań na WZW typu B. W roku 2011
odnotowano 1 przypadek wirusowego zapalenia wątroby typu B o przewlekłym przebiegu. Z uwagi
na dostęp i powszechność szczepień ochronnych zauważalny jest fakt obniżenia zachorowań na
WZW B w populacji objętej obowiązkowymi szczepieniami.
W przypadku bezobjawowego nosicielstwa antygenu Hbs odnotowano porównywalną ilość
zgłoszeń jak w roku poprzednim. W 2012r. zarejestrowano 7 nowo wykrytych nosicieli wirusa
HBV. Nosicielstwo wykryto u 4 mężczyzn i 3 kobiet. Biorąc pod uwagę powyższe dane oraz
obowiązek wprowadzenia obowiązkowych szczepień p/WZW typu B nadal istotnym działaniem w
zapobieganiu zakażeniom wirusem HBV jest informowanie społeczeństwa
o możliwości
podejmowania działań profilaktycznych w postaci szczepień ochronnych.
Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C
Zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu C należą do zachorowań szerzących się
drogą krwi oraz poprzez naruszenie ciągłości tkanek skórnych. W porównaniu z ubiegłym rokiem
zaobserwowano wzrost ilości zachorowań. W 2012r. odnotowano 4 przypadki zachorowania na
WZW typu C (współczynnik zapadalności wyniósł 8,3) natomiast w 2011r. 1 przypadek
( współczynnik zapadalności wyniósł 2,04).
Narastającym problemem staje się nosicielstwo bezobjawowe wirusa żółtaczki typu C.
W okresie sprawozdawczym podobnie jak w roku ubiegłym zarejestrowano 3 nosicieli.
Z uwagi na brak swoistych metod zapobiegania zakażeniom HCV, np. w drodze szczepień
ochronnych, jedynie działania nieswoiste, polegające na wdrażaniu i utrzymywaniu wysokich
standardów higieniczno- sanitarnych wykonywania świadczeń medycznych oraz innych zabiegów
przebiegających z naruszeniem ciągłości tkanek, mogą zapobiec nowym zakażeniom oraz szerzeniu
się zachorowań na WZW typu C.
Choroby odzwierzęce (zoonozy)
Zgodnie z definicją Komitetu Ekspertów WHO/FAO choroba odzwierzęca (zoonoza) to
choroba zakaźna lub zakażenie, które w warunkach naturalnych może być przenoszona na ludzi ze
zwierząt kręgowych. Tak jak w latach ubiegłych w ramach współpracy z Państwową Inspekcją
Weterynaryjną prowadzono monitoring nad występowaniem zoonoz.
Strona | 14
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Pokąsania
W porównaniu z rokiem ubiegłym odnotowano spadek przypadków pokąsań przez
zwierzęta – 59 (w 2011r. - 69). Odnotowano 3 przypadki pogryzienia przez kota, 1 przez lisa oraz 1
przez pytona. W 6 przypadkach konieczne było zastosowanie u ludzi szczepień p/wściekliźnie (w
2011r. – 4). Większość pogryzień spowodowana była przez zwierzęta, których właściciele
wypuszczali je bez nadzoru, smyczy i kagańców. Poważnym problemem w sprawowaniu nadzoru
epidemiologicznego nad osobami narażonymi/pokąsanymi w dalszym ciągu jest brak szczepienia
psów p/wściekliźnie oraz niechęć właścicieli zwierząt, do poddawania ich obserwacji
weterynaryjnej w przypadku pogryzienia.
Borelioza
W roku sprawozdawczym zarejestrowano mniejszą ilość zachorowań na boreliozę.
Odnotowano 19 przypadków Boreliozy (wsp. zapadalności wyniósł 39,5), natomiast w 2011r. 26
przypadków (wsp. zapadalności 52,9). W większości przypadków głównym objawem zachorowania
był rumień na skórze. Do zakażenia dochodziło w trakcie pobytów w lesie, podczas wykonywania
prac w ogródkach przydomowych lub na działkach rekreacyjnych. Istotnym problemem, który
potęguje problem i uniemożliwia szybkie jego opanowanie, jest brak szczepionki przeciwko tej
chorobie. Dlatego niezwykle ważna jest wczesna diagnostyka oraz edukacja społeczeństwa na temat
nieswoistych metod zapobiegania zakażeniom.
Choroby przenoszone drogą powietrzno – kropelkową
Gruźlica
Gruźlica jest jedną z najstarszych chorób towarzyszących człowiekowi i wciąż pozostaje
istotnym problemem zdrowotnym w skali globalnej. Obecnie szacuje się, że trzecia część populacji
ludzkiej zakażona jest prątkiem gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis).
W 2012r. odnotowano mniejszą ilość zachorowań na gruźlicę jak w roku ubiegłym.
Zarejestrowano 6 przypadków gruźlicy, natomiast w 2011r. odnotowano 9 przypadków.
W bieżącym okresie
sprawozdawczym zachorowania statystycznie częściej występowały
u mężczyzn niż u kobiet. Najwięcej przypadków odnotowano w dużych skupiskach ludzkich tj.
domy pomocy społecznej.
Strona | 15
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Tabela 7. Zachorowania na gruźlicę w latach 2011 – 2012 wg wieku
Rok
Przedział wiekowy
Razem
do 30r.ż.
Od 31 -50 r.ż.
od 51 -60 r.ż
Pow. 60 r.ż
2011
1
1
2
5
9
2012
1
0
2
3
6
Zapadalność na gruźlicę częściej występowała u osób powyżej 60 roku życia.
Grypa i infekcje grypopodobne
Rejestracja przypadków zachorowań na grypę i infekcje grypopodobne odbywa się na podstawie
zgłoszeń dokonywanych przez lekarzy wykazywanych w meldunku MZ -55. Zgodnie z definicją
przyjętą na potrzeby nadzoru nad chorobami zakaźnymi w krajach Unii Europejskiej (Dz.U. L 159
z 18.06.2008) w meldunku MZ-55 wykazuje się grypę (rozpoznaną klinicznie i/lub laboratoryjnie)
oraz wszystkie rozpoznane klinicznie zachorowania grypopodobne i ostre zakażenia dróg
oddechowych.
W 2012r. liczba zarejestrowanych zachorowań i podejrzeń na grypę kształtowała się na
podobnym poziomie jak w roku ubiegłym. W 2012 roku odnotowano 3286 zachorowań
grypopodobnych (w 2011r. - 3184), zarejestrowano 4 potwierdzone przypadki zachorowań na
grypę.
Tabela 8. Liczba zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę/ infekcje grypopodobne w
poszczególnych kwartałach 2012r.
Grupy wiekowe
Liczba zachorowań oraz podejrzeń zachorowań
I kwartał
II kwartał
III kwartał
IV kwartał
0-4
175
95
31
214
5 - 14
184
109
58
278
15 - 64
654
324
186
582
65 i więcej
131
94
27
144
Razem
1144
622
302
1218
Podobnie jak w latach ubiegłych w sezonie 2011/2012 kontynuowano nadzór
epidemiologiczny i wirusologiczny nad grypą oparty na systemie SENTINEL.
Strona | 16
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Program SENTINEL jest systemem zintegrowanego nadzoru epidemiologicznego i
wirusologicznego nad grypą. W programie uczestniczyły dwie placówki POZ, w których oprócz
rejestracji przypadków grypy, pobierano od chorych materiał do badań wirusologicznych (wymazy
z gardła i nosa). W
sezonie 2011/2012 na terenie powiatu pobrano 6 próbek materiału
biologicznego od pacjentów w kierunku diagnostyki wirusa grypy. W czterech przypadkach wyniki
były dodatnie.
Wykres nr 3. Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w latach 2011-2012
Zgodnie z zaleceniami ekspertów najskuteczniejszym sposobem ochrony przed grypą oprócz
unikania dużych skupisk ludzkich oraz utrzymania właściwego poziomu higieny osobistej i
środowiska jest poddawanie się szczepieniom ochronnym.
Tabela 9. Szczepienia przeciwko grypie w latach 2011– 2012
Rok
2011
2012
0-4 lat
12
9
Przedział wiekowy
5-14 lat
15-64 lat
46
825
41
547
65 lat i <
672
525
Razem
1545
1123
W roku sprawozdawczym nie zaobserwowano większego zainteresowania szczepieniami p/ grypie.
Strona | 17
stan sanitarny powiatu w roku 2012
W porównaniu z rokiem ubiegłym ilość osób zaszczepionych przeciwko grypie zmalała, być może
wynika to z faktu niekorzystnej sytuacji finansowej oraz zubożenia społeczeństwa. Wśród osób
poddających się szczepieniom ochronnym p/grypie dominowały tak jak w ubiegłym roku osoby w
przedziale wiekowym 15 – 64 lat.
II. Zakażenia szpitalne
Zapobieganie zakażeniom szpitalnym jest głównym zadaniem Zespołów i Komitetów ds. Kontroli
Zakażeń Zakładowych. Zadania te są realizowane poprzez stałe nadzorowanie sytuacji
epidemiologicznej w szpitalach, opracowywanie i przestrzeganie procedur zapewniających ochronę
przed zakażeniami, analizowanie występujących zakażeń, opracowywanie okresowych raportów
oraz szkolenia personelu w zakresie zasad, praktyki i metod kontroli zakażeń zakładowych.
Wszystkie placówki, w których udzielane są całodobowe świadczenia zdrowotne, prowadzą rejestry
zakażeń zakładowych.
W 2012r. podobnie jak w roku ubiegłym w żadnym ze szpitali znajdujących się w powiecie
głubczyckim nie rejestrowano występowania ognisk epidemicznych.
Analiza „Raportów rocznych o zakażeniach zakładowych i drobnoustrojach alarmowych”
w
porównaniu
z
ubiegłym
rokiem
wykazała
mniejszą
liczbę
wykonywanych
badań
mikrobiologicznych przypadających na 1 łóżko w ciągu roku. Zmniejszenie liczby badań wynika z
faktu, iż od roku 2012r. do liczby badań mikrobiologicznych wykazywanych w raporcie nie wlicza
się badań serologicznych, które przeważają w znacznej mierze we wszystkich szpitalach powiatu.
W 2012r. liczba badań mikrobiologicznych/ na łóżko/ na rok w szpitalach wynosiła 0,69 badań (w
2011r. - 1,7).
Tabela 10. Liczba wykonanych badań na łóżko w roku 2012r. w szpitalach powiatu głubczyckiego
Nazwa placówki
Liczba łóżek
Liczba
hospitalizacji
Liczba badań
mikrobiologicznych*
Liczba
badań/
łóżko/rok
SPZOZ Szpital Powiatowy w
Głubczycach
234
5494
508
2,2
Wojewódzki Szpital dla Nerwowo
i Psychicznie Chorych w
Branicach
Regionalny Ośrodek Psychiatrii
Sądowej
w Branicach
Stacja Dializ
Diaverum w Głubczycach
492
3772
4
0,008
75
96
4
0,05
15
7058
46
3,07
*Od roku 2012r. do liczby badań wlicza się badania bakteriologiczne, wirusologiczne oraz mykologiczne. Nie wlicza
się badań serologicznych.
Strona | 18
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Jeśli chodzi o liczbę wykonanych badań w Szpitalu Powiatowym w Głubczycach w roku 2012r. to
sytuacja przedstawia się następująco:
 oddział wewnętrzny - na 1843 hospitalizacje wykonano zaledwie 108 badań
mikrobiologicznych, (liczba badań/łóżko/na rok – 3,1 badań), w 2011 -0,9 badań;
 oddział chirurgiczny - na 1204 hospitalizacje wykonano 33 badań laboratoryjnych (liczba
badań/łóżko/na rok 1,1 badań), w 2011r. - 0,9 badań;
 oddział dziecięcy - na 537 hospitalizacje wykonano 360 badań laboratoryjnych (liczba
badań/łóżko/na rok – 16,4 badań), w 2011 -11,6 badań;
 oddział położniczo – ginekologiczny – na 887 hospitalizacje wykonano 7 badań
laboratoryjnych (liczba badań/łóżko/na rok – 0,2 badań), w 2011-wykonano 0,2 badań.
Na oddziale noworodkowym, oddziale neurologicznym oraz zakładzie opiekuńczo - leczniczym
w 2012r. nie wykonywano badań mikrobiologicznych.
Najczęściej występującymi drobnoustrojami alarmowymi w szpitalu powiatowym
w Głubczycach w 2012r. był Rotawirus oraz Stahylococcus aureus MRSA (gronkowiec złocisty
oporny na Metcylinę)
Sytuacja w zakresie wykonywanych badań mikrobiologicznych w szpitalu powiatowym
w Głubczycach w porównaniu z ubiegłym rokiem wygląda znacznie lepiej. Zaobserwowano
zwiększenie liczby badań/na łóżko/na rok szczególnie w oddziale dziecięcym oraz oddziale chorób
wewnętrznych.
III. Szczepienia ochronne
W powiecie głubczyckim w 2012r., szczepieniom ochronnym w ramach realizacji Programu
Szczepień Ochronnych podlegało 8 403 dzieci i młodzieży w wieku do 19 roku życia. Szczepienia
przeprowadzano w 16 punktach szczepień.
Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży utrzymywał się na poziomie lat poprzednich i wynosił
średnio około 93%, co przedstawiono w poniższej tabeli.
Strona | 19
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Tabela 11. Stan wyszczepienia dzieci i młodzieży (wg MZ-54 za 2012r.)
Lp.
Rodzaj szczepienia
Odsetek (%) wyszczepienia dzieci
i młodzieży w wieku do 19 lat.
1.
Przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
94,2%
2.
Przeciwko poliomyelitis
92,2%
3.
Przeciwko odrze, śwince i różyczce
93,1%
4.
Przeciwko błonicy i tężcowi
94,2%
6.
Stan zaszczepienia w 2012r.
Średnio: 93,4%
Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży podlegających obowiązkowym szczepieniom w roku
2012 w porównaniu z ubiegłym rokiem, nieznacznie się obniżył (2011r.- 96,2%). Jednak w dalszym
ciągu oscyluje na wysokim poziomie powyżej 90% wyszczepialności. Biorąc pod uwagę wszelkie
ruchy antyszczepionkowe, które każdego roku mają coraz więcej zwolenników, sytuacja w zakresie
szczepień ochronnych wygląda bardzo dobrze.
Ponadto w roku 2012 uzupełniono zaległe szczepienia z 2011r. osiągając stopień
zaszczepienia na poziomie 97,5% .
Tabela 12. Stan uzupełnienia szczepienia dzieci i młodzieży z 2011r. (wg MZ-54 za 2012r.)
Lp.
Rodzaj szczepienia
Odsetek (%) wyszczepienia dzieci
i młodzieży w wieku do 19 lat.
1.
Przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
99,2%
2.
Przeciwko poliomyelitis
99,2%
3.
Przeciwko odrze, śwince i różyczce
92,2%
4.
Przeciwko błonicy i tężcowi
99,4%
5.
Stan zaszczepienia w 2012r.
Średnio: 97,5%
W porównaniu z ubiegłym rokiem odnotowano niewielki wzrost zaszczepienia dzieci w 14
roku życia - I dawkę przypominającą przeciwko błonicy i tężcowi otrzymało – 96,7% (w 2011r. 95,7%) oraz w 10 roku życia przeciwko odrze, śwince i różyczce – 93,1% (88,5%).
Niewielki spadek w porównaniu z ubiegłym rokiem odnotowano w szczepieniu dzieci w 6 roku
życia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi i polio – 92,2% (93,4%) oraz szczepieniu młodzieży
w 19 roku życia, przeciwko błonicy i tężcowi – 99,2% (w 2011r. - 99,6%).
Strona | 20
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Wykres nr 4. Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży w latach 2011-2012
W 2012r., wszystkie noworodki, które nie miały przeciwwskazań do szczepień, zostały
zaszczepione przeciwko gruźlicy. Na 320 noworodków nie zaszczepiono 2 dzieci z powodu
przeciwwskazań co stanowiło 0,6% nie uodpornionych, w stosunku do liczby urodzonych.
W 2012r. zarejestrowano 1 przypadek niepożądanego odczynu poszczepiennego NOP (w
2011r. - 0). Niepożądany odczyn poszczepienny wystąpił po szczepieniu przeciwko odrze, śwince i
różyczce i został zakwalifikowany jako odczyn łagodny. Dziecko było hospitalizowane na oddziale
pediatrycznym.
Stan zaszczepienia osób dorosłych
W porównaniu z rokiem ubiegłym, w 2012r. odnotowano mniejszą ilość szczepień osób
dorosłych p/tężcowi. Szczepienia te były wykonywane szczególnie u osób narażonych z powodu
uszkodzenia skóry (skaleczenia, rany, nieszczęśliwe wypadki, pokąsania przez psy i inne
zwierzęta).
Strona | 21
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Tabela 13. Stan zaszczepienia p/tężcowi
Rok
2011
2012
Przedział wiekowy
20-29 lat
30 lat i powyżej
138
134
Razem
849
995
793
927
Szczepienia zalecane
W związku z faktem, iż szczepienia zalecane są odpłatne i często bardzo drogie, pacjenci
z nich rezygnują. Szczepionki zakupywane są przeważnie wtedy gdy występuje konieczność ich
podania,
z powodu choroby, wykonywanej pracy i innych. W porównaniu z rokiem 2011
wyszczepialność szczepionkami zalecanymi wygląda podobnie.
Tabela 14. Stan zaszczepienia p/zakażeniom wirusem brodawczaka ludzkiego HPV
Rok
2011
2012
Przedział wiekowy
15-19 lat
20 lat i powyżej
2
0
2
2
Razem
2
4
Tabela 15. Stan zaszczepienia p/wirusowe zapalenie wątroby typu A
Rok
2011
2012
Przedział wiekowy
0-19 lat
20 lat i powyżej
1
0
0
1
Razem
1
1
Tabela 16. Stan zaszczepienia p/kleszczowe zapalenie mózgu
Rok
2011
2012
Przedział wiekowy
20-29 lat
30 lat i powyżej
8
7
2
5
Razem
15
7
Strona | 22
stan sanitarny powiatu w roku 2012
IV. Działalność kontrolna i nadzorowa
Zgodnie ze sprawozdaniem MZ-45 w roku 2012 przeprowadzono 191 kontroli .
Dla nowo powstających gabinetów lekarskich oraz zakładów opieki zdrowotnej wydano
6 decyzji dot. spełnienia wymagań sanitarno-technicznych. Nałożono 1 mandat w wysokości
100,00 złotych.
W ramach prowadzenia nadzoru nad chorobami zakaźnymi przeprowadzono 118 wywiadów
epidemiologicznch (w 2011r. - 142) oraz 4 dochodzenia epidemiologiczne w związku ze
zgłoszeniem zbiorowych ognisk zachorowań.
W zakresie realizacji szczepień ochronnych przeprowadzono 32 wizytacje w środowiskach
domowych osób uchylających się od obowiązku szczepień (w 2011r. - 46). Zwiększano
świadomość rodziców dzieci w środowiskach domowych nt. istotności szczepień ochronnych i ich
roli w życiu dziecka i całego społeczeństwa.
W ciągu całego roku na bieżąco prowadzono działania dotyczące profilaktyki i zapobiegania
chorobom zakaźnym. Do badań mikrobiologicznych pobrano łącznie 1283 próbki materiału do
badań laboratoryjnych (w 2011r. -1198), w tym od osób zdrowych – 1197 (w 2011r. -1151) oraz 86
prób od osób podejrzanych o nosicielstwo, chorych na salmonellozy, ozdrowieńców oraz osób
zdrowych ze styczności z chorym (w 2011r. - 47).
Tak jak w latach poprzednich nadzorowano przebieg powszechnej akcji deratyzacyjnej.
W tym zakresie przeprowadzono 4 kontrole w wybranych obiektach i posesjach należących do
spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych (w 2011r. - 5), skontrolowano 90 klatek schodowych i
pomieszczeń piwnicznych (w 2011r. - 129). Powszechne akcje deratyzacyjne przeprowadzane były
2 razy w roku (wiosną i jesienią). Zabiegi przeprowadzane były przez specjalistyczne zakłady
zajmujące się deratyzacją, bądź też samodzielnie przez właścicieli obiektów).
W ramach działalności informacyjno – edukacyjnej zorganizowano 6 szkoleń (w 2011r. 4), w tym 3 szkolenia dla pracowników medycznych ze Szpitala Powiatowego w Głubczycach,
pracowników ROPS w Branicach oraz członków Zespołu Zarządzania Kryzysowego przy
Starostwie Powiatowym w Głubczycach.
Kontynuowano współpracę z lokalnymi mediami.
Strona | 23
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Podsumowanie
1. W roku 2012 nie odnotowano znaczących zmian w zakresie występowania chorób
zakaźnych, a obecną sytuację można ocenić jako korzystną. Zapadalność na większość
chorób zakaźnych kształtowała się na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego.
2. W dalszym ciągu obserwuje się wysoki odsetek stanu zaszczepienia dzieci i młodzieży
oscylujący na poziomie 93%. Niezwykle istotne jest podejmowanie szeregu działań w celu
utrzymania wysokiego odsetka wszczepialności w rocznikach podlegających szczepieniom
w danym roku kalendarzowym.
3. Bardzo korzystnie wygląda sytuacja
w zakresie poprawy stanu sanitarnego placówek
ochrony zdrowia. Właściciele placówek wykonują w terminie zalecenia pokontrolne oraz
nakazy decyzji. Sukcesywnie prowadzone remonty i modernizacje korzystnie wpływają na
estetykę obiektów oraz ich funkcjonalność.
4. Analiza raportów rocznych o zakażeniach zakładowych wykazała wzrost liczby badań
mikrobiologicznych wykonywanych w placówkach lecznictwa zamkniętego. Większą liczbę
badań/na łóżko/na rok zaobserwowano szczególnie w oddziale dziecięcym oraz chorób
wewnętrznych.
5. Niepokojącym sygnałem jest pojawianie się większej ilości patogenów alarmowych w
lecznictwie zamkniętym. W 2012r. w szpitalu powiatowym zarejestrowano 15 przypadków
zakażenia gronkowcem złocistym MRSA.
Strona | 24
stan sanitarny powiatu w roku 2012
II. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA
2.1. Wstęp
Nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi sprawowany jest na
podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej i ustawy z dnia 7
czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz w
oparciu o rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Woda wykorzystywana do zbiorowego zaopatrzenia ludności pochodzi z ujęć podziemnych.
Na terenie powiatu w 2012 roku w ewidencji stacji było zarejestrowanych 35 wodociągów w tym:
 25 wodociągów o produkcji poniżej 100 m3/dobę,
 8 wodociągów o produkcji od 100 do 1 000 m3 wody na dobę
 2 wodociągi o produkcji od 1 000 do 10 000 m3 wody na dobę.
W ramach prowadzonego monitoringu jakości wody pobrano 170 próbek do badań
fizykochemicznych i 182 do badań mikrobiologicznych. Przeprowadzono 26 kontroli stanu
sanitarno-technicznego urządzeń wodociągowych oraz 135 kontroli związanych z poborem próbek
wody do badań.
W celu poprawy jakości wody do spożycia przez ludzi Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Głubczycach wydał na przedsiębiorstwa wodociągowo- kanalizacyjne:
 9 decyzji nakazujących poprawę jakości wody pitnej,
 10 decyzji opłatowych w związku ze stwierdzeniem nieodpowiedniej jakości wody,
 1 decyzję prolongującą termin doprowadzenia jakości wody do obowiązujących wymagań
prawnych.
Podział wodociągów ze względu na wielkość produkcji wody
6
%
23
%
71
%
wodociągi produkujące poniżej 100 m3
wody na dobę
wodociągi produkujące od 100 do 1000 m3
wody na dobę
wodociągi produkujące od 1000 do 10000 m3
wody na dobę
Strona | 25
stan sanitarny powiatu w roku 2012
2.2 Infrastruktura zaopatrzenia ludności w wodę
Możliwość korzystania z wody wodociągowej posiadają mieszkańcy wszystkich
miejscowości położonych na terenie powiatu (ok. 47 800). Nadzorem sanitarnym Państwowej
Inspekcji Sanitarnej objęte są zbiorowe systemy zaopatrzenia w wodę. Cześć mieszkańców
dobrowolnie korzysta z wody pochodzącej ze studni przydomowych. Brak jest informacji
dotyczących liczby takich gospodarstw.
W okresie sprawozdawczym wodę spełniającą wymagania Rozporządzenia Ministra
Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi
dostarczało 31 wodociągów czyli 89% skontrolowanych.
Odsetek ludności korzystającej z odpowiedniej jakości wody na terenie powiatu wynosił
92 % mieszkańców (w 2011r. 84%) i kształtował się następująco w poszczególny gminach:
1. Głubczyce: 99,99 % (w 2011r. 97%),
2. Kietrz: 87% (w 2011r. 39%),
3. Baborów: 100% (w 2011r. 99%),
4. Branice: 65% (w 2011r. 100%).
Wodę nieodpowiadającą wymaganiom produkowały 4 wodociągi (w 2011r. - 4), co
stanowiło 12% skontrolowanych (w 2011r. 11%). Wodociągi te zaopatrywały 8% mieszkańców
powiatu (2011r. 16%). Jakość wody kwestionowano przede wszystkim ze względu na przekroczone
stężenia: manganu, żelaza, amoniaku i mętności.
Liczba odbiorców wody przeznaczonej do
spożycia na terenie powiatu w 2011 roku
7 800
(16%)
Liczba osób spożywających wodę
warunkowo dopuszczoną
do spożycia przez ludzi
40 000 (84%)Liczba osób spożywających wodę
przeznaczoną do spożycia przez ludzi
Strona | 26
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Liczba odbiorców wody przeznaczonej do
spożyciana na trenie powiatu w 2012r.
3 800 (8%) Liczba osób spożywających wodę
warunkowo dopuszczoną
do spożycia przez ludzi
44 000 (92%)
Liczba osób spożywających
wodę przeznaczoną do spożycia
przez ludzi
2.3. Analiza przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych
W roku 2012 krótkotrwałe zanieczyszczenia wody bakteriami grupy coli wykryto w 3
wodociągach. Czas trwania zanieczyszczeń oraz ilość mikroorganizmów nie stanowiła
bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzi. Obecność bakterii Legionella sp. wykazano w wodzie
ciepłej w
obiekcie świadczącym usługi noclegowe, w Domu Pomocy Społecznej oraz w
podmiocie leczniczym. W każdym przypadku wykrycia przekroczeń wydawano decyzje nakazujące
eliminację bakterii z wody.
2.4. Analiza przekroczeń parametrów fizykochemicznych
W 2012 roku wodociągi w Branicach, Jędrychowicach, Nasiedlu i Klisinie rozprowadzały
wodę warunkowo dopuszczoną do spożycia. Warunkowa przydatność wody dotyczyła
ponadnormatywnej zawartości manganu, żelaza, amoniaku oraz mętności.
W powyższym okresie nie wydawano odstępstw dotyczących parametrów chemicznych
wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Strona | 27
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Ilość wodociągów, których woda zawierała
ponadnormatywne wskaźniki
5
4
3
2
1
0
1
Mangan
2
Żelazo
Amoniak/
mętność
Bakterie
grupy coli
Bakterie
5
Legionella
Strona | 28
stan sanitarny powiatu w roku 2012
III. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY
Zapobiegawczy nadzór sanitarny w roku 2012 realizował zadania, których celem było
zapewnienie właściwego stanu sanitarno-zdrowotnego w nadzorowanych obiektach, takich jak
placówki
służby
zdrowia,
obiekty
żywieniowo-żywnościowe,
zakłady
pracy,
a
także
zagwarantowanie, aby projektowane obiekty, a w szczególności obiekty przemysłowe nie
oddziaływały szkodliwe i w sposób uciążliwy na ludzi zamieszkałych i przebywających w ich
sąsiedztwie oraz na otaczające je środowisko przyrodnicze.
Zapobiegawczy nadzór sanitarny był realizowany w szczególności poprzez opiniowanie lub
uzgadnianie pod względem sanitarno-higienicznym:
 warunków realizacji przedsięwzięć,
 dokumentacji projektowych inwestycji, w szczególności projektów budowlanych,
 wniosków dotyczących konieczności wykonania raportu o oddziaływaniu inwestycji na
środowisko i jego zakresu na etapie środowiskowych uwarunkowań,
 projektów planów zagospodarowania przestrzennego.
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej uczestniczyły w dopuszczeniu do użytkowania
obiektów budowlanych jak również stwierdzały spełnienie wymagań higienicznych i zdrowotnych
w obiektach, które nie wymagały uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
Do inwestycji opiniowanych, czy uzgadnianych w 2012 r. pod względem sanitarnozdrowotnym lub oddawanych do użytkowania na terenie naszego powiatu przez organy Państwowej
Inspekcji Sanitarnej należały m.in.:
 obiekty handlowe,
 obiekty przemysłowe,
 budowle rolnicze,
 sieci kanalizacji wodociągowej, sanitarnej, deszczowej,
 obiekty ochrony zdrowia (przychodnie, pomieszczenia indywidualnej praktyki lekarskiej,
stacje dializ),
 obiekty usługowe,
 obiekty gastronomiczne,
Mając na uwadze konieczność zapewnienia ludziom zdrowych warunków życia w miejscu
ich zamieszkania i pobytu, przy uzgadnianiu warunków realizacji inwestycji lub modernizacji
istniejących obiektów, Państwowa Inspekcja Sanitarna zwracała także uwagę na projektowane
Strona | 29
stan sanitarny powiatu w roku 2012
rozwiązania techniczne w aspekcie:

zabezpieczenia ludzi przed uciążliwością związaną z hałasem poprzez zastosowanie
odpowiednich rozwiązań technicznych,

zabezpieczenia ludzi przed wpływem zanieczyszczonego powietrza emitowanego przez
zakłady przemysłowe poprzez zastosowanie odpowiednich urządzeń,

zagwarantowania odpowiednich zdrowotnych warunków pobytu ludzi w budynkach poprzez
zastosowanie m.in. materiałów budowlanych, a także zapewnienia prawidłowej funkcji oraz
programu pomieszczeń z punktu widzenia wymagań sanitarno-higienicznych.
Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i
jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na
środowisko, Państwowa Inspekcja Sanitarna uzgadniała warunki realizacji dla przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
W 2012 r. wydano 5 opinii przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a
także 21 opinii, co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby, co do zakresu raportu o oddziaływaniu
przedsięwzięcia na środowisko.
W procesie inwestycyjnym, na etapie uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz
zmiany sposobu użytkowania organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej opiniowały na podstawie
ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, projekty budowlane związane z
realizacją nowych inwestycji lub modernizacją istniejących obiektów; w zakresie tym wydano 2
opinie sanitarne, w tym pozytywnych 2.
W trakcie uzgadniania lub opiniowania dokumentacji budowlanej zwracano szczególną
uwagę na takie zagadnienia, jak zapewnienie właściwych warunków sanitarno-zdrowotnych w
miejscach pobytu ludzi (zamieszkania i przebywania), a także zapewnienie odpowiednich
warunków pracy osobom zatrudnionym w zakładach pracy.
W roku 2012 pion zapobiegawczego nadzoru sanitarnego uczestniczył w oddawaniu do
użytku obiektów budowlanych, działając w oparciu o ustawę z dnia 7 lipca 1994r. - Prawo
budowlane, wydając w tym zakresie 13 stosownych decyzji, w tym 13 pozytywnych. Ponadto
uczestniczył w 6 kontrolach dot. stwierdzenia wymagań higienicznych i zdrowotnych w obiektach,
które nie wymagały uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
Strona | 30
stan sanitarny powiatu w roku 2012
IV. STAN SANITARNY OBIEKTÓW
UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
 Wprowadzenie
W roku 2012 skontrolowano 119 obiekty użyteczności publicznej, co stanowi 55% obiektów
będących w ewidencji. Obiekty te stanowią różnorodną grupę, co powoduje zróżnicowanie
wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać obiekty należące do poszczególnych kategorii.
Kontrole objęły:

zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej oraz zakłady świadczące
kompleksowo ww. usługi,

obiekty świadczące usługi hotelarskie,

domy pomocy społecznej,

ustęp publiczny,

zakłady pogrzebowe,

cmentarze,

tereny rekreacyjne,

inne obiekty użyteczności publicznej: domy pogrzebowe, domy kultury, hala sportowa,
boiska i stadiony, stacje paliw, zakład karny.
W obiektach tych przeprowadzono ogółem 110 kontroli sanitarnych.
W porównaniu do 2011 roku nastąpiła poprawa stanu sanitarno- technicznego obiektów
użyteczności publicznej. Kontrole obiektów nie wykazały nieprawidłowości zagrażających
bezpośrednio życiu i zdrowiu ludzi.
Na koniec roku 2012 do placówek o nieprawidłowym stanie sanitarno- technicznym
zakwalifikowano 1,4% obiektów (w 2011 - 2%).
Strona | 31
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Liczba obiektów skontrolowanych w 2012 w stosunku do
liczby obiektów zewidencjonowanych
Obiekty w ewidencji
Obiekty skontrolowane
70
60
50
40
30
20
10
Inne obiekty
Tereny
rekreacyjne
Zakłady
pogrzebowe
Cmentarze
Baseny
Zakłady
fryzjerskie,
kosmetyczne
Ustęp
publiczny
Domy
pomocy
społecznej
0
 Stan sanitarny wybranych obiektów.
Stan sanitarno-techniczny zakładów fryzjerskich, kosmetycznych i odnowy biologicznej w
porównaniu do roku ubiegłego uległ poprawie. Kontrole sanitarne nie wykazały nieprawidłowości.
Podczas kontroli zwracano szczególną uwagę na stosowanie procedur oraz środków
dezynfekcyjnych w celu zapobiegania zakażeniom podczas naruszenia ciągłości tkanek.
Ściany, sufity i wyposażenie ustępu publicznego w Głubczycach doprowadzono do
odpowiedniego stanu sanitarno- technicznego. Odnowienie elewacji zewnętrznej budynku
planowane jest w 2013 roku.
Nadzór nad domami pomocy społecznej oraz obiektami noclegowymi nie budził zastrzeżeń.
Pomieszczenia i urządzenia placówek utrzymane były w dobrym stanie sanitarnym. W obiektach
przeprowadzano liczne remonty. Standard świadczonych usług utrzymany był na wysokim
poziomie.
Wszystkie obiekty z grupy tereny rekreacyjne tj. ogólnodostępne place zabaw, skwery, i
parki utrzymane były we właściwym stanie porządkowym. Obiekty z tej grupy zostały ocenione
pozytywnie.
Strona | 32
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Z grupy innych obiektów użyteczności publicznej (domy pogrzebowe, domy kultury, hala
sportowa, boiska i stadiony, stacje paliw, targowisko, zakład karny) skontrolowane 56% obiektów.
W obiektach tych nie stwierdzono nieprawidłowości zagrażających bezpieczeństwu osób w nich
przebywających.
Stan sanitarny terenów cmentarzy oraz warunki świadczenia usług w zakładach
pogrzebowych nie budził zastrzeżeń.
 Stan sanitarny kąpielisk i basenów
Kąpielisko
Nadzór sanitarny nad kąpieliskiem ma na celu eliminowanie zagrożeń dla zdrowia
użytkowników, jakie mogą wynikać z nieodpowiedniej jakości wody oraz z niewłaściwego stanu
sanitarnego obiektu wraz z otoczeniem. Monitoring jakości wody nad kąpieliskiem w Pietrowicach
prowadzony był w oparciu o ustawę z dnia 18 lipca 2001r. Prawo wodne oraz rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. w sprawie nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i
miejscu wykorzystywanym do kąpieli.
Jakość wody w trakcie całego sezonu kąpielowego spełniała obowiązujące wymagania
zdrowotne. Stan sanitarny zalewu, zaplecza higienicznego oraz otoczenia kąpieliska nie budził
zastrzeżeń.
Baseny
Państwowa Inspekcja Sanitarna mając na względzie bezpieczeństwo osób kąpiących się w
basenach, nadzoruje jakość wody basenowej. Obecnie brak jest aktów prawnych wyznaczających
dopuszczalny poziom parametrów mikrobiologicznych i fizykochemicznych w wodzie basenowej.
Nadzór nad basenami kąpielowymi prowadzony jest w oparciu o ustawę z dnia 14 marca
1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ustawę z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych.
W ewidencji stacji znajdują się 2 kryte pływalnie w Głubczycach i Kietrzu oraz 2 baseny
kąpielowe otwarte w Głubczycach i Branicach. Próbki wody pobierano regularnie co dwa tygodnie
z basenów odkrytych oraz raz w miesiącu z basenów krytych. W analizowanym okresie nie
wykryto trwałych zanieczyszczeń mikrobiologicznych wody. Stan sanitarno- techniczny obiektów
nie budził zastrzeżeń.
Strona | 33
stan sanitarny powiatu w roku 2012
V. STAN SANITARNY ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ
Podmioty wykonujące działalność leczniczą można podzielić na dwie zasadnicze grupy:
podmioty lecznicze, w których udzielane są stacjonarne, całodobowe, ambulatoryjne świadczenia
zdrowotne oraz praktyki zawodowe.
W 2012 roku kontrolę stanu sanitarnego przeprowadzono w 51 placówkach służby zdrowia,
co stanowi prawie 60% obiektów ujętych w ewidencji Stacji.
Podczas
kontroli sanitarnych szczególną uwagę zwracano na
czystość oraz stan sanitarno-
techniczny placówek. Zakres nadzoru nad obiektami obejmował:
 przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki,
 ocenę procedur sterylizacyjnych z uwzględnieniem przyjętych rozwiązań, zaopatrzenie w
materiały sterylne w tym prawidłowość przygotowania do sterylizacji, skuteczność
procesów sterylizacyjnych oraz właściwego postępowania ze sprzętem medycznym po
sterylizacji,
 ocenę procedur dezynfekcyjnych z uwzględnieniem prawidłowości doboru środków
dezynfekcyjnych, przygotowania roztworów i sposobu przechowywania preparatów
stężonych,
 opracowania i stosowania procedur higienicznych,
 postępowanie z bielizna zakładową,
 postępowanie z odpadami pochodzenia medycznego.
Podczas kontroli zwracano uwagę na zaopatrzenie w środki ochrony osobistej oraz ich stosowanie
na stanowisku odpowiednio do zagrożenia.
Strona | 34
stan sanitarny powiatu w roku 2012
LICZBA PODMIOTÓW LECZNICZYCH W POWIECIE GŁUBCZYCKIM W 2012r.
5.1. Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej
Szpitale
Na terenie powiatu głubczyckiego mamy 3 Szpitale, w których udzielane są świadczenia
zdrowotne w warunkach zamkniętych. Wszystkie placówki zostały skontrolowane.
Stan porządkowy skontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń. Czystość bieżąca była
zachowana.
Samodzielny Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach
Stan sanitarno-techniczny pomieszczeń i wyposażenia Samodzielnego Wojewódzkiego
Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach z roku na rok się poprawia. Podobnie jak
w latach poprzednich prowadzone były liczne remonty.
Obiekt został zakwalifikowany do nieodpowiednich pod względem technicznym z uwagi na
niezrealizowane nakazy decyzji wydane w latach 2003 i 2007, które dotyczyły nieodpowiedniego
stanu sanitarno-technicznego podłóg, stolarki okiennej i drzwiowej na oddziałach K2 i K3. Termin
realizacji nakazów został przesunięty do 31.03.2013r. i 31.12.2013r.
Regionalny Ośrodek Psychiatrii Sądowej w Branicach
W związku z wydanymi w roku sprawozdawczym zaleceniami pokontrolnymi
doprowadzono do odpowiedniego stanu sanitarno- technicznego pomieszczenie podręcznej pralni
Strona | 35
stan sanitarny powiatu w roku 2012
oraz przewody kanalizacyjne w pomieszczeniu higieniczno- sanitarnym.
W czterech zespołach pobrano próbki wody ciepłej w kierunku oznaczenia obecności
bakterii Legionella Sp. Wszystkie zawierały ponadnormatywne ilości bakterii. Wydano decyzję
nakazującą doprowadzenie jakości wody od obowiązujących wymagań. Decyzja została wykonana.
Jakość wody aktualnie spełnia wymagania sanitarne.
Szpital Powiatowy w Głubczycach
W 2012r. w Szpitalu Powiatowym w Głubczycach przeprowadzono kontrolę sprawdzająca,
podczas której stwierdzono wykonanie nakazów zawartych w decyzji Opolskiego Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z 2011r.:
 pokój zabiegowy na Izbie Przyjęć wyposażono w blaty robocze zapewniające zachowanie
cyklu technologicznego przygotowania narzędzi do ponownego ich użycia, naprawiono
uszkodzoną tapicerkę wózków do przewożenia pacjentów.
 w Punkcie Sterylizacji zorganizowano blat roboczy służący m.in. do przechowywania
dostarczanych
przez
oddziały
szpitalne
gotowych
pakietów
sterylizacyjnych,
przygotowywania wsadów do sterylizacji oraz zgrzewania pakietów.
 na oddziale ZOL sprzęt sanitarny (baseny, kaczki) wielorazowego użytku zastąpiono
sprzętem jednorazowym, wydzielono osobne pojemniki do dezynfekcji misek do utrzymania
higieny pacjentów i sprzętu porządkowego.
Nie wykonano natomiast nakazu dotyczącego wyposażenia pokoi łóżkowych w Zakładzie
Opiekuńczo – Leczniczym w meble o powierzchniach gładkich zapewniających właściwe ich
mycie i dezynfekcję (prolongata terminu wykonania tego obowiązku została ustalona do
31.12.2013r.).
Ponadto w 2012r. skontrolowano Poradnie Specjalistyczne: Ginekologiczno – Położniczą i
Otolaryngologiczną. Podczas kontroli stwierdzono w poradni Otolaryngologicznej brak dogodnych
warunków umożliwiających zachowanie cyklu technologicznego przy przygotowaniu narzędzi
wielokrotnego użytku do sterylizacji (brak blatów roboczych, małe pomieszczenia).
Zgodnie z opracowaną koncepcja funkcjonalno – przestrzenną Szpitala Powiatowego w
Głubczycach, planowane jest przeniesienie wszystkich Poradni Specjalistycznych na parter
budynku. Zamierzenia te z uwagi na trudności finansowe ZOZ, nie zostały zrealizowane.
Strona | 36
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Kietrzu
W roku 2012r. Opolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny przedłużył do dnia
31.07.2012 r. decyzję z roku 2011 wydaną na Zakład Opiekuńczo Leczniczy w Kietrzu dotyczącą
odmalowania ścian i sufitów w pomieszczeniach higieniczno – sanitarnych, pokoju pielęgniarek,
salach chorych, toalecie, w ciągu komunikacyjnym, wyłożenia ścian w gabinecie zabiegowym
materiałem zmywalnym, zapewnienia wentylacji mechanicznej wyciągowej w brudowniku.
W 2012r. odstąpiono od kontroli sanitarnej obiektu, z uwagi na trwające w tym budynku prace
remontowe mające na celu przeniesienie Zakładu Opiekuńczo – Leczniczego w Kietrzu do
pomieszczeń Szpitala Powiatowego w Głubczycach (III piętro). Przewidywany termin realizacji
przedsięwzięcia to koniec sierpnia 2013 roku.
5.2. Przychodnie, Poradnie, Ośrodki Zdrowia.
W roku 2012 skontrolowano wszystkie obiekty będące w ewidencji Stacji (100%). W
placówkach tych udzielane są przede wszystkim świadczenia zdrowotne z zakresu podstawowej
opieki zdrowotnej, usługi stomatologiczne, dializy.
Obiektem, w którym stan sanitarny uległ poprawie w stosunku do roku ubiegłego jest
podległy Gminnemu Zespołowi Lecznictwa Otwartego w Kietrzu - Wiejski Ośrodek Zdrowia w
Pilszczu. W placówce tej przeprowadzono remont. Odnowiono powłoki malarskie ścian, w oknach
zamontowano żaluzje,
wymieniono meble,
kozetki pokryto nową zmywalną tapicerką, w
składziku zamontowano zlew porządkowy z bieżąca wodą.
Czystość bieżąca przychodni, poradni i ośrodków zdrowia w 2012r. nie budziła zastrzeżeń.
Wszystkie placówki posiadają wydzielone pomieszczenia lub miejsca do przechowywania sprzętu
porządkowego i środków czystości i wyposażone są w wystarczający dla potrzeb zapas środków
Strona | 37
stan sanitarny powiatu w roku 2012
myjących, higienicznych i dezynfekcyjnych.
Sprzątaniem pomieszczeń zajmuje się zatrudniony personel: pielęgniarki, sprzątaczki.
Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie właściwego postępowania z odpadami pochodzenia
medycznego i bielizną zakładową.
W porównaniu do roku poprzedniego stan sanitarno- techniczny obiektów poprawił się.
Wyjątek stanowi Wiejski Ośrodek Zdrowia w Lisięcicach. Podczas kontroli stwierdzono uchybienia
dotyczące:
braku
pomieszczenia
porządkowego
spełniającego
obowiązujące
wymagania,
zniszczoną wykładzinę podłogową w gabinetach i pomieszczeniach administracyjnych, braku
ciepłej wody w gabinecie zabiegowym, przechowywania w szafach dużej ilości zbędnych druków,
sprzętu, materiałów, niestarannego sprzątania pomieszczeń sanitarno – higienicznych.
W związku z powyższym wszczęto postępowanie administracyjne, wydano decyzje
finansową i nakazową. W miesiącu październiku SPZOZ w Głubczycach powiadomił Opolskiego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego o likwidacji Wiejskiego Ośrodka Zdrowia w Lisięcicach.
5.3. INNE PLACÓWKI ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ
Do obiektów tej grupy zaliczono takie podmioty jak: stacje opieki Caritas, gabinety
rehabilitacyjne, medyczne laboratoria diagnostyczne, gabinety medycyny szkolnej, placówki
udzielające świadczeń z zakresu pielęgniarskiej opieki długoterminowej.
W roku 2012 skontrolowano 43% obiektów będących w ewidencji Stacji. Stan porządkowy
obiektów w porównaniu do roku poprzedniego nie zmienił się. Placówki utrzymane w
odpowiedniej czystości. Postępowanie z bielizna zakładową i odpadami medycznymi prawidłowe.
Strona | 38
stan sanitarny powiatu w roku 2012
5.4. PRAKTYKA ZAWODOWA
Prywatne praktyki lekarskie i pielęgniarskie stanowiły największą grupę placówek
udzielających świadczeń zdrowotnych. Praktyki lekarskie i lekarzy dentystów stanowią 87%,
pozostałe 13% to praktyki pielęgniarskie.
W roku 2012 skontrolowano 22 obiekty, co stanowi 48% obiektów ujętych w ewidencji
stacji. Wszystkie utrzymane były w odpowiednim stanie sanitarno- porządkowym. W obiektach
sprzątaniem zajmują się osoby zatrudnione w placówce (sprzątaczki, pomoce stomatologiczne)
bądź sami lekarze. Nieprawidłowości dot. nieodpowiedniego stanu porządkowego otoczenia
obiektów i pomieszczeń nie stwierdzono.
W prywatnych gabinetach lekarskich zużyty sprzęt jednorazowego użytku umieszcza się w
pojemnikach przeznaczonych do tego celu, prawidłowo opisanych. Odpady na miejscu wytwarzania
przechowywane zgodnie z obowiązującymi wymaganiami prawnymi. Do czasu odbioru przez
firmę, magazynowane w przeznaczonych do tego celu lodówkach wyposażonych w termometry.
Placówki posiadają opracowane instrukcje postępowania z odpadami pochodzenia medycznego.
Wszystkie posiadają informację o gospodarowaniu odpadami
W prywatnych gabinetach lekarskich stosowana jest bielizna jednorazowego użytku. Czysta
bielizna gromadzona jest w przeznaczonych do tego celu szafkach. Zapas bielizny był odpowiedni
dla potrzeb.
W obiektach praktyk zawodowych stan sanitarno- porządkowy i techniczny w stosunku do
roku poprzedniego nie zmienił się.
Strona | 39
stan sanitarny powiatu w roku 2012
5.5. PODSUMOWANIE
W roku 2012 negatywnie oceniono 4% ogółu skontrolowanych obiektów. W 2011r. był to
1% obiektów. Główną przyczyną zakwalifikowania obiektów do niewłaściwych pod względem
sanitarno- technicznym był zły stan sanitarno-techniczny ścian, sufitów, stolarki okiennej,
drzwiowej.
W ramach prowadzonego nadzoru bieżącego w obiektach służby zdrowia wydano 2 decyzje
nakazowe, 4 decyzje opłatowe, 2 decyzje prolongujące, nałożono mandat karny na kwotę 100zł.
Strona | 40
stan sanitarny powiatu w roku 2012
VI. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA
PRACY
6.1. Wprowadzenie
Oddział higieny pracy Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Głubczycach w
roku 2011 posiadał w ewidencji 142 zakłady pracy, z czego
nadzorem objęto 94 zakłady.
Oceniano stan sanitarny stanowisk pracy, gospodarkę substancjami i mieszaninami chemicznymi
oraz zakłady zajmujące się usuwaniem i utylizacją materiałów zawierających azbest.
Przeprowadzono ogółem 113 kontroli sanitarnych, podczas których promowano bezpieczne
warunki pracy oraz zwracano uwagę na zagrożenia mające źródło w czynnikach biologicznych ze
szczególnym uwzględnieniem zakładów służby zdrowia oraz laboratoriów analitycznych.
Prowadzono również kontrole w zakładach mechaniki pojazdowej, które ujęto w założeniach na rok
2012.
6.2. Działalność kontrolna
Spośród objętych nadzorem zakładów 84 zatrudnia poniżej 100 pracowników. Największy
odsetek zakładów, to zakłady niewielkie, zatrudniające do 50 pracowników. Struktura podmiotów
gospodarczych objętych ewidencją oddziału higieny pracy według liczby zatrudnionych
przedstawiała się w roku 2012 w następujący sposób:
Liczba zatrudnionych
w zakładzie pracy
do 5
6 – 20
21 – 50
51 – 100
101 – 250
powyżej 251
Liczba zakładów
pozostających w ewidencji
46
48
22
16
6
4
Odsetek całkowitej liczby
zakładów nadzorowanych
32,4
33,8
15,5
11,3
4,2
2,8
Strona | 41
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Wykres nr 1. Struktura zakładów pracy w ewidencji pionu higieny pracy w roku 2012 według liczby
zakładów pracy
Wykres nr 2. Struktura liczby zakładów z zależności od klasyfikacji wg Polskiej Klasyfikacji
Działalności w powiecie głubczyckim
Strona | 42
stan sanitarny powiatu w roku 2012
PKD01 – Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową
PKD10 – Przetwarzanie i konserwowanie mięsa, z wyłączeniem mięsa z drobiu
PKD13 – Produkcja wyrobów tekstylnych
PKD16 – Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy
i materiałów używanych do wyplatania
PKD21 – Produkcja leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych
PKD23 – Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych
PKD27 – Produkcja urządzeń elektrycznych
PKD31 – Produkcja mebli
PKD32 – Pozostała produkcja wyrobów
PKD33 – Naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń
PKD36 – Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody
PKD41 – Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków
PKD43 – Roboty budowlane specjalistyczne
PKD45 – Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych
PKD46 – Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi
PKD47 – Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi
PKD85 – Edukacja
PKD86 – Opieka Zdrowotna
Inne – pojedyncze zakłady o różnych PKD
W skontrolowanych obiektach zatrudnionych jest ogółem 4124 osób. Najliczniejszą grupę
zakładów zarówno pod względem ich ilości, jak również zatrudnionych osób stanowią zakłady
rolnicze (PKD 01). Spowodowane jest to położeniem geograficznym i rodzajem gruntów
znajdujących się na ternie powiatu.
6.3. Czynniki szkodliwe w środowisku pracy
Podczas prowadzonych kontroli dokonywano przeglądu stanowisk pracy pod kątem narażenia
pracowników na czynniki szkodliwe ze szczególnym uwzględnieniem najczęściej występujących
czynników fizycznych (hałas, wibracje, pyły).
Pomimo, ze wyniki pomiarów wykazały większą liczbę osób narażonych na ponadnormatywny
hałas, w porównaniu do roku poprzedniego nastąpiła dalsza poprawa w zakresie narażenia
pracowników na szkodliwe czynniki występujące w środowisku pracy. Fakt ten wynika z większej
liczby badań wykonanych w roku 2012. W kontrolowanych zakładach nadal wprowadzano nowe
technologie, co wydatnie zmniejszyło liczbę stanowisk, na których pracownicy byli dotychczas
Strona | 43
stan sanitarny powiatu w roku 2012
narażeni na przekroczenia normatywów. W kilku przypadkach zmieniono rozkład stanowisk pracy
w taki sposób, że urządzenia emitujące ponadnormatywne narażenie zostały umieszczone w jednej
hali lub też powiększono powierzchnię hal produkcyjnych, co ograniczyło liczbę narażonych
pracowników.
Podobnie, jak w roku poprzednim w zakresie narażenia na pyły przemysłowe nie odnotowano
przekroczeń, wszystkie wartości mieściły się poniżej jednej krotności. Nadal
najczęściej
występującymi w środowisku pracy pyłami są pyły przemysłowe, w tym zawierające wolną
(krystaliczną) krzemionkę.
W dalszym ciągu czynnikiem występującym w przekroczeniach, na który narażonych jest
najwięcej pracowników jest hałas. Dla tego czynnika stwierdzono przekroczenie NDN w 117
przypadkach. Podkreślić należy, że największy odsetek pracujących w przekroczeniach pracowało
w zakładach od PKD27 (produkcja urządzeń elektrycznych). Najbardziej ograniczono liczbę
narażonych poprzez zastosowanie odpowiedniej organizacji ogólnej i stanowiskowej.
Przekroczenia normatywów stwierdzono również w przypadku drgań (wibracji), na które
narażonych jest 8 osób. Należy podkreślić fakt, że nie jest możliwa eliminacja tego czynnika ze
środowiska pracy ze względu na wykorzystywaną technologię. Wszystkie narażone osoby, to
pracownicy zatrudnieni w zakładach betoniarskich, a źródłem ponadnormatywnych drgań są stoły
wibracyjne do zagęszczania mas betonowych i formowania elementów.
W roku 2012, w 5 przypadkach wydano decyzje z nakazem przeprowadzenia pomiarów
czynników szkodliwych na stanowiskach pracy. Podobnie jak w roku poprzednim nie prowadzono
postępowania w sprawie obniżenie natężeń i stężeń czynników szkodliwych.
Trudności w bieżącej analizie narażenia w dalszym ciągu stanowi fakt, że pracodawcy nie mają
obowiązku przesyłania wyników pomiarów środowiskowych PPIS. Wyniki pomiarów są jednak na
bieżąco analizowane podczas prowadzonych kontroli. Badania środowiskowe prowadzone w
obiektach objętych nadzorem pokazały realne narażenie pracowników wykonujących prace na
konkretnych stanowiskach.
W ramach nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi przeprowadzono ogółem 41
kontroli, podczas których nadal stwierdzano nieprawidłowości, związane głównie z brakiem
kompletu kart charakterystyki dla substancji i mieszanin wykorzystywanych podczas pracy jak
również brakiem lub nieaktualnym spisem substancji i mieszanin chemicznych. Ponadto w kilku
przypadkach stwierdzono nieprawidłowe oznakowanie produktów chemicznych.
W zakresie prowadzonego nadzoru nad wprowadzaniem do obrotu produktów biobójczych.
Strona | 44
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Ogółem przeprowadzono 13 kontroli w tym zakresie.
W rozpatrywanym okresie przeprowadzono 61 kontroli w zakresie narażenia pracowników na
czynniki biologiczne występujące w środowisku pracy i stwierdzono, że największe narażenie na
wyżej wymienione czynniki istnieje w zakładach służby zdrowia, gdzie w zależności od profilu
pracy zakładu zmienia się narażenie wśród mężczyzn i kobiet.
Prowadzone kontrole wykazały, że pracodawcy mają świadomość obowiązków nałożonych
przepisami, uzupełniają ocenę ryzyka zawodowego, a w razie potrzeby przygotowują i uzupełniają
odpowiednie rejestry. W roku 2012 wydano dwie decyzje administracyjne w związku z czynnikami
biologicznymi.
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano ogółem 36 decyzji.
Najczęściej stwierdzano nieprawidłowości w zakresie:
 substancji chemicznych i ich mieszanin – 16 nakazów;
 substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o
działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy – 3 nakazy;
 czynników biologicznych – 2 nakazy;
 badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy – 15 nakazów;
 braku lub nieprawidłowej oceny ryzyka zawodowego – 10 nakazów;
 spełnienia wymogów Kodeksu Pracy i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy – 5 nakazów;
 poprawy warunków pracy – 6 nakazów
W roku 2012 wydano jedną decyzję w zakresie narażenia pracowników na czynniki
rakotwórcze z nakazem przekazania w odpowiednim terminie informacji o wystąpieniu w
środowisku pracy narażenia na czynnik o działaniu rakotwórczym (WZW) do Opolskiego
Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego.
Strona | 45
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Wykres nr 3. Struktura najistotniejszych uchybień stwierdzonych w skontrolowanych zakładach
pracy w roku 2012.
16 – nakazy w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin
3 – nakazy w zakresie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu
rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy
2 – nakazy w zakresie czynników biologicznych
15 – nakazy w zakresie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy
10 – nakazy w zakresie braku lub nieprawidłowej oceny ryzyka zawodowego
5 – nakazy w zakresie spełnienia wymogów Kodeksu Pracy i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w
sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
6 – nakazy w zakresie poprawy warunków pracy
6.4. Choroby zawodowe
W roku 2012 do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Głubczycach wpłynęły
trzy wnioski dotyczące podejrzenia choroby zawodowej. Zgłoszenia dotyczyły chorób
Strona | 46
stan sanitarny powiatu w roku 2012
wymienionych w pozycjach z wykazu chorób zawodowych nr:
 7 (zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych),
 20.4 (uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących pracę w pozycji
kucznej)
 22.2 (zespół wibracyjny postać kostno-stawowa)
Wydano decyzję stwierdzającą chorobę zawodową wymienioną w pozycji 15.3 wykazu chorób
zawodowych (niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością
fonacyjną głośni i trwałą dysfonią) oraz decyzję umarzającą postępowanie ze względu na brak
odpowiedniej dokumentacji jednostki orzeczniczej. Podejrzenie dotyczyło choroby wymienionej w
pozycji 7 wykazu chorób zawodowych (zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych). W
związku z odwołaniem strony sprawa nadal jest w toku.
W porównaniu z latami poprzednimi wzrosła liczba zgłoszeń oraz zmniejszenie
zainteresowania chorobami zawodowymi wśród nauczycieli, którzy stanowili w przeszłości jedną z
największych grup zgłaszających podejrzenia.
Nie odnotowano przypadku podejrzenia choroby zawodowej u pracowników zakładów służby
zdrowia.
Wykres nr 4. Liczba chorób zawodowych stwierdzonych w latach 2006-2012
Strona | 47
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Wszystkie stwierdzone w latach poprzednich choroby po uprawomocnieniu na bieżąco
zgłaszane są do Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych przy Instytucie Medycyny Pracy im.
Prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi.
Podsumowanie
Jako ważny należy odnotować fakt dalszej poprawy warunków pracy w zakładach, w
których pracownicy byli w największym stopniu narażeni na obecność czynników szkodliwych
przekraczających przewidziane normy. Poprawę uzyskano głównie poprzez zastosowanie nowych
technologii (w tym zakup nowoczesnego, często w pełni zautomatyzowanego parku maszynowego),
instalację odpowiednich zabezpieczeń zbiorowych, wyposażenie maszyn i urządzeń w osłony i
elementy tłumiące. W kilku przypadkach powiększono powierzchnię hal produkcyjnych, co
pozwoliło na luźniejsze usytuowanie stanowisk pracy, a w konsekwencji zmniejszenie narażenia na
ponadnormatywny hałas. Wprowadzenie odpowiedniej organizacji pracy pomogło poprawić
warunki pracy. Ponadto rozpoczęto również nowe inwestycje polegające na budowie
hal
produkcyjnych.
Na stanowiskach pracy, gdzie proces technologiczny nie pozwalał na obniżenie natężenia
hałasu i zapylenia, wprowadzono rotację pracowników.
Strona | 48
stan sanitarny powiatu w roku 2012
VII. WARUNKI SANITARNE W SZKOŁACH I INNYCH
PLACÓWKACH OŚWIATOWO - WYCHOWAWCZYCH
ORAZ WARUNKI POBYTU DZIECI I MŁODZIEŻY W
TYCH PLACÓWKACH
W roku 2012r. w ramach nadzoru nad warunkami pobytu dzieci i młodzieży
w placówkach nauczania i wychowania oraz wypoczynku zimowego i letniego skontrolowano
94,44% (52) placówek stałych i 13 sezonowych. Spośród skontrolowanych obiektów 33,96% (18)
stanowiły przedszkola, 8,69% - 2 Żłobki, 49,05% (26) różnego rodzaju szkoły w tym: 10 Szkół
Podstawowych, 4 Gimnazja, 9 Zespołów Szkół Ogólnokształcących, 3 Zespoły Szkół
Ponadgimnazjalnych.
W w/w placówkach uczyło się ogółem 6,070 uczniów, natomiast w Przedszkolach przebywało 1000
dzieci.
2018
33
obiekty skontrolowane
Szkoły
Średnie
54
Obiekty w ewidencji
99
Zespoły
Szkół
Szkoły
Podstawowe
22
Gimnazja
1010
Przedszkola
25
20
15
10
5
0
Żlobki
liczba obiektów
Placówki nauczania i wychowania powiatu
głubczyckiego
rodzaj placówek
Strona | 49
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Poprawa stanu sanitarnego placówek nauczania i wychowania nastąpiła w wyniku
sprawowanego nadzoru, prowadzonego postępowania administracyjnego oraz współpracy
z dyrektorami placówek i samorządami terytorialnymi.
Podczas przeprowadzonych kontroli w placówkach nauczania i wychowania nie
stwierdzono budynków nieprzystosowanych, w złym stanie technicznym.
41,5% (22) placówek usytuowanych na terenach wiejskich nie posiada podłączenia do sieci
kanalizacyjnej - stosowane są zbiorniki na nieczystości ciekłe (szamba).
W 2012 roku przeprowadzono ogółem 88 kontroli sanitarnych w placówkach nauczania i
wychowania, wydano 9 decyzji administracyjnych oraz 9 finansowych, które dotyczyły poprawy
stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń oraz otoczenia. Postępowania mandatowego nie
prowadzono.
7.1. Ergonomia w szkołach i rozkłady zajęć lekcyjnych
Na właściwy rozwój ucznia wpływa m.in. organizacja procesu nauczania i wychowania w
szkołach, zwłaszcza zaś planowanie nauki i wypoczynku. W zakresie użytkowania mebli szkolnych
dostosowanych do wzrostu dzieci i młodzieży stwierdzono, iż szkoły z roku na rok nabywają
umiejętności w prawidłowym dostosowaniu mebli do wysokości uczniów.
Przeprowadzono ocenę dostosowania mebli szkolnych i przedszkolnych do wzrostu uczniów
oraz analizę rozkładów lekcji.
Skontrolowano rozkłady zajęć lekcyjnych w 227 oddziałach w 24 placówkach, niezgodności
w ocenianym zakresie nie stwierdzono.
W dalszym ciągu trudności z ułożeniem w w/w placówkach higienicznego rozkładu zajęć związane
są z dowożenia dzieci do szkoły oraz z brakiem zatrudnionej w pełnym wymiarze kadry
pedagogicznej.
Ocenę dostosowania mebli szkolnych i przedszkolnych do wymagań ergonomii
przeprowadzono w 11 oddziałach szkolnych i przedszkolnych w 4 placówkach. Zmierzone dzieci
siedziały przy meblach dostosowanych do ich wzrostu, czyli zgodnie z zasadami ergonomii. W
porównaniu z rokiem ubiegłym stwierdzono znaczną poprawę w tym zakresie, ponad 50%
placówek posiada meble z certyfikatami.
Strona | 50
stan sanitarny powiatu w roku 2012
7.2. Dożywianie dzieci i młodzieży
W placówkach oświatowo-wychowawczych prowadzone były następujące formy żywienia:

obiady jedno lub dwudaniowe przygotowywane w stołówkach szkolnych;

obiady dostarczane w systemie cateringowym;

tzw. drugie śniadania ( pieczywo cukiernicze, napój).
W skontrolowanych szkołach podstawowych, gimnazjach oraz zespołach szkół pod kątem
prowadzonego dożywiania dzieci i młodzieży ustalono, że na 6,070 uczniów z ciepłego posiłku
korzysta 1,482 dzieci, co stanowi 24,41% dzieci w szkołach. W porównaniu z rokiem 2011 to o
221 posiłków mniej.
W kontrolowanych placówkach sporządza się śniadania tylko w 4 placówkach dla 2,43%
(123) dzieci. W 19 placówkach dla 42,73% (2163) dzieci podawane jest mleko
w ramach programu „Szklanka mleka”, porównując z rokiem ubiegłym to o 2 placówki więcej.
Mając na uwadze, że duża liczba dzieci nie ma zapewnionego w domu obiadu a także nie
spożywa przed wyjściem do szkoły śniadania należy zwracać uwagę, aby jak najwięcej dzieci
mogło korzystać w szkołach i przedszkolach z ciepłych posiłków, ponieważ dzieci
i młodzież powinny spożywać regularnie 5 posiłków w ciągu dnia. Dla prawidłowego
funkcjonowania organizmu, w tym układu nerwowego konieczne jest zdrowe odżywianie.
Organizmowi trzeba dostarczyć dobrej jakości białek, węglowodanów i tłuszczów oraz minerałów,
witamin i wody.
Należy zadbać, żeby w sklepiku szkolnym sprzedawano produkty sprzyjające zdrowiu.
Dyrektorzy placówek powinni zwracać większą uwagę na asortyment artykułów spożywczych
oferowanych przez kioski spożywcze działające na terenie szkół. Nie powinno tam zabraknąć
warzyw i owoców sezonowych.
Żywności typu fast-food nie powinna znajdować się w
asortymencie sklepików szkolnych. Dobrze jest zastąpić ją kanapkami z dużą ilością świeżych
warzyw.
7.3. Wypoczynek dzieci i młodzieży
W 2012r. skontrolowano 13 placówek wypoczynku dzieci i młodzieży, w których
wypoczywało 638 uczestników. W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba dzieci wypoczywających
na terenie powiatu głubczyckiego zwiększyła się o 119 osób. Wypoczynek organizowany był
Strona | 51
stan sanitarny powiatu w roku 2012
zarówno w miejscu zamieszkania, jak i w postaci różnego rodzaju form wyjazdowych.
Wypoczynek w miejscu zamieszkania organizowany był na bazie Świetlic Szkolnych, Świetlicy
Środowiskowej w Baborowie, Ratusza Miejskiego
w Głubczycach,. Formy wyjazdowe wypoczynku zorganizowane były w Stanicy Harcerskiej w
Ściborzycach Małych.
Pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej celem zapewnienia bezpiecznych i higienicznych
warunków pobytu dzieci i młodzieży przeprowadzili 13 kontroli wypoczynku, w tym 3 kontrole
wypoczynku zimowego oraz 10 kontroli wypoczynku letniego.
Podczas kontroli oceniano m.in.:
 warunki zdrowotne w zakresie stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i otoczenia oraz
bloków żywienia,
 stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń sanitarnych,
 warunki do uprawiania sportu i rekreacji,
 zapewnienie opieki medycznej,
Wypoczynek zimowy jak i letni przebiegał bez zastrzeżeń. Placówki wypoczynku były
zarejestrowane w elektronicznej bazie wypoczynku, a organizatorzy zapewnili uczestnikom
bezpieczne i higieniczne warunki wypoczynku.
Przedstawiciele PIS powiatu głubczyckiego podczas kontroli wypoczynku dzieci i młodzieży
podejmowali szereg działań edukacyjnych mających na celu podniesienie świadomości
uczestników wypoczynku przede wszystkim w zakresie profilaktyki grypy, zdrowego stylu życia
oraz bezpieczeństwa podczas ferii czy wakacji.
Podsumowanie
Przeprowadzane corocznie kontrole placówek nauczania i wychowania pozwalają
wyciągnąć następujące wnioski:

Stan sanitarno-higieniczny nadzorowanych obiektów był zadowalający.

W wyniku przeprowadzonych kontroli, w żadnej z placówek nie stwierdzono
łamania zakazu palenia tytoniu.

Sukcesywnej poprawie ulega stan sanitarno - techniczny placówek.

We wszystkich placówkach prace konserwatorskie odbywają się stale, co przyczynia
się do podnoszenia ich standardu.

Wypoczynek dzieci i młodzieży został zorganizowany prawidłowo i nie budził
Strona | 52
stan sanitarny powiatu w roku 2012
zastrzeżeń.

Do negatywnych zjawisk należy zaliczyć praktyki polegające na przeprowadzaniu
różnego rodzaju prac remontowych w ciągu roku szkolnego, co stanowi istotny
problem i przeszkodę w zapewnieniu bezpiecznego pobytu dzieci w placówkach
oświatowo-wychowawczych.

Podobnie jak w latach ubiegłych obowiązki nakładane na stronę w związku ze stwierdzonymi podczas kontroli nieprawidłowościami – nie są
realizowane w terminie. Taka sytuacja wpływa negatywnie na stan sanitarny
obiektów.
W roku 2012 na terenie powiatu głubczyckiego utworzono nowe placówki:

Gminny Żłobek w Branicach.

Świetlice Środowiskową „ Ziarenko” w Branicach.

Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Grobnikach.
Decyzją Rady Miejskiej w Kietrzu włączono do Zespołu Szkół w Kietrzu Publiczne
Gimnazjum w Kietrzu.
Strona | 53
stan sanitarny powiatu w roku 2012
8. STAN SANITARNY PLACÓWEK ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA
8.1.
Zakres nadzoru sanitarnego
Do podstawowych zadań oddziału Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku
w 2012r. należał:
 nadzór nad bezpieczeństwem zdrowotnym żywności i żywienia na wszystkich etapach
produkcji i obrotu,
 podejmowanie działań w ramach systemu RASFF, w celu właściwego identyfikowania i
szacowania zagrożeń ze strony żywności o niewłaściwej jakości zdrowotnej,
 kontrola nadzorowanych obiektów pod względem realizacji systemu kontroli wewnętrznej,
w tym prawidłowości stosowania zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), Dobrej
Praktyki Produkcyjnej (GMP) i systemu HACCP,
 nadzór nad suplementami diety, środkami specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz
środkami spożywczymi wzbogaconymi witaminami lub składnikami mineralnymi.
Liczba obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku objętych nadzorem PIS
w latach 2011 - 2012
Wyszczególnienie
2011r.
2012r.
Ogólna liczba zarejestrowanych obiektów
żywnościowo-żywieniowych
414
407
276
267
121
87
43,8
32,6
Lp.
1.
2.
Liczba skontrolowanych obiektów
3.
4.
Liczba obiektów o niewłaściwym stanie
sanitarnym
% obiektów o niewłaściwym stanie
sanitarnym w odniesieniu do liczby
obiektów skontrolowanych
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w związku z naruszeniem wymagań higienicznych i
zdrowotnych to:
 niewłaściwy stan techniczny zakładów (brudne zawilgocone ściany, sufity, podłogi z
ubytkami),
Strona | 54
stan sanitarny powiatu w roku 2012
 niewłaściwy stan techniczny wyposażenia, urządzeń i sprzętu będącego w kontakcie
z żywnością,
 brak czystości i porządku w pomieszczeniach produkcji i obrotu żywnością,
 brak segregacji wyrobów gotowych, półproduktów i surowców w urządzeniach
chłodniczych,
 oferowanie do sprzedaży artykułów spożywczych po upływie terminu przydatności do
spożycia lub po upływie daty minimalnej trwałości,
 brak identyfikowalności surowców i produktów,
 brak wdrożonego systemu HACCP
 brak prowadzenia zapisów dot. stosowania zasad GHP, GMP.
W ramach prowadzonej działalności represyjnej w 2012r.:
 wydano 139 decyzji administracyjnych i 79 decyzji płatniczych,
 winnych zaniedbań ukarano 32 mandatami karnymi na kwotę 7400,00 PLN.
Stan sanitarny i techniczny w nadzorowanych obiektach oceniany był przez organy PIS
zgodnie z jednolitymi procedurami urzędowej kontroli żywności oraz materiałów
i
wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością a także poboru próbek, uwzględniającymi
przepisy w zakresie wymagań sanitarno-higienicznych, które zostały opracowane i wprowadzone
do stosowania na podstawie zarządzeń Głównego Inspektora Sanitarnego. Prowadzony jest
jednolity system kontroli, zgodnie z obowiązującymi przepisami wychodząc naprzeciw
wymaganiom normalizacyjnym Unii Europejskiej. Oprócz działalności kontrolno-represyjnej
prowadzona jest także działalność edukacyjna wśród podmiotów działających w branży
spożywczej, związana z udzielaniem informacji przedsiębiorcom o ich podstawowych obowiązkach
wynikających z nowego prawa żywnościowego krajowego i unijnego po wejściu Polski do Unii
Europejskiej.
Kontrole przeprowadzano zgodnie z przyjętym na 2012r. harmonogramem kontroli.
Wykonywano także kontrole pozaplanowe w każdym przypadku podejrzenia lub uzyskania
informacji o uchybieniach sanitarnych zagrażających zdrowiu lub życiu konsumentów oraz kontrole
związane z rejestracją i zatwierdzaniem zakładów spożywczych. Kontrole interwencyjne
podejmowano również w związku z otrzymywanymi zgłoszeniami w ramach systemu RASFF
(system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach) i RAPEX (system ostrzegania
dotyczący kosmetyków).
Strona | 55
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie prawa żywnościowego całkowitą
odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywności oraz za warunki sanitarno-higieniczne
w
produkcji i obrocie żywnością ponosi przedsiębiorca produkujący lub wprowadzający żywność do
obrotu a zasady tej odpowiedzialności określają przepisy Kodeksu Cywilnego.
8.2.
Ogólna ocena obiektów żywności i żywienia
Sytuacja w obszarze bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności jest
zadawalająca. Zmniejsza się liczba stwierdzanych nieprawidłowości sanitarno-technicznych i
higienicznych w obiektach produkcji i obrotu żywnością. Działania podejmowane przez inspekcję
sanitarną oraz konkurencja na rynku żywnościowym spowodowała wzrost świadomości
konsumentów i przedsiębiorców, a tym samym wymusiła na podmiotach prowadzących zakłady
poprawę warunków sanitarno-technicznych obiektów oraz wzrost higieny produkcji i obrotu
środków spożywczych. Właściciele zakładów modernizują je w
miarę swoich możliwości
finansowych i usuwają na bieżąco niezgodności.
W ramach opracowanych i wdrożonych systemów GHP i GMP zapewniają, by produkowana i
wprowadzana do obrotu żywność była bezpieczna.
W trakcie kontroli sanitarnych zwracana jest uwaga na obowiązek opracowania i wdrożenia
zasad systemu HACCP zapewniającego bezpieczeństwo produkowanej i wprowadzanej do obrotu
żywności.
Każdorazowo
w
sytuacji
stwierdzenia
uchybień
prowadzone
jest
postępowanie
administracyjne.
Wydane decyzje dotyczyły:
 doprowadzenia do właściwego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń zakładów, sprzętu
produkcyjnego,
 zapewnienia prawidłowych sposobów przechowywania surowców i półproduktów,
 opracowania i wdrożenia zasad GHP (Dobrej Praktyki Higienicznej) i GMP (Dobrej
Praktyki Produkcyjnej)
8.3.
Stan sanitarny środków transportu żywności
W 2012 r. przeprowadzono 7 kontroli sanitarnych środków transportu w związku z
wydaniem decyzji dopuszczającej samochody do przewozu żywności. Wszystkie środki transportu
oceniono jako zgodne z wymaganiami higieniczno-sanitarnymi.
Strona | 56
stan sanitarny powiatu w roku 2012
8.4.
Jakość zdrowotna środków spożywczych
W porównaniu do roku 2011 jakość zdrowotna środków spożywczych wprowadzanych do
obrotu utrzymywała się na tym samym poziomie.
Podobnie jak w ubiegłych latach realizowano roczny plan działań kontrolnych i poboru
próbek do badań w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu.
W 2012r. pobrano do badań 203 próbki żywności i materiałów i wyrobów do kontaktu
z żywnością oraz 5 próbek kosmetyków do badań w kierunku zanieczyszczeń mikrobiologicznych.
Zakwestionowano 2 próbki żywności co stanowi 0,96 % ogółu pobranych próbek.
W 2011r. zakwestionowano 1,50 % ogółu pobranych próbek.
Tabela: Jakość zdrowotna środków spożywczych pobranych i zbadanych w powiecie
głubczyckim w latach 2010 – 2012.
2010
Liczba próbek
środków
spożywczych
pobranych
i zbadanych
laboratoryjnie
153
2011
186
2
1,07
2012
196
3
1,53
Rok
8.5.
Liczba próbek
środków
spożywczych
zakwestionowanych
% próbek
zakwestionowanych
środków
spożywczych
1
0.65
System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach RASFF
Państwowa Inspekcja Sanitarna
podejmuje działania w ramach Systemu Wczesnego
Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach - RASFF, w celu właściwego identyfikowania i
szacowania zagrożeń ze strony żywności o niewłaściwej jakości zdrowotnej. W ramach systemu
RASFF na bieżąco otrzymujemy informacje o produktach, które nie spełniają wymagań prawnych i
stanowią równocześnie potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów. Są to
powiadomienia krajowe i powiadomienia przesyłane przez Komisję Europejską. Podejmowane są
również działania związane z ogólnym bezpieczeństwem produktu na podstawie informacji
Strona | 57
stan sanitarny powiatu w roku 2012
umieszczanych w ramach unijnego Systemu Ostrzegania o Produktach Niebezpiecznych RAPEX.
Działania te polegają na ograniczeniu wprowadzania na rynek lub zmuszaniu do wycofywania z
rynku żywności i produktów stanowiących zagrożenie dla zdrowia konsumentów.
W 2012r. otrzymano 34 powiadomienia w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania
o Niebezpiecznej Żywności i Paszach – RASFF, w tym w 15 przypadkach kwestionowane produkty
występowały na terenie powiatu głubczyckiego. Przeprowadzono 31 kontroli w 23 obiektach obrotu
żywnością oraz materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością (w sklepach AGD). Najwięcej
zgłoszeń dotyczyło nieprawidłowej jakości materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością
(czajniki bezprzewodowe, szklanki dekorowane w obszarze obrzeża) pochodzących z Chin.
Dla porównania w roku 2011r. otrzymano 47 powiadomień w ramach Systemu Wczesnego
Ostrzegania
o Niebezpiecznej Żywności i Paszach – RASFF, w tym w 15 przypadkach
kwestionowane produkty występowały na terenie powiatu głubczyckiego. Przeprowadzono 40
kontroli w 17 obiektach obrotu żywnością oraz materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością (w
sklepach AGD).
W 2012r. podejmowano szereg innych dodatkowych działań nadzorowych związanych
m.in. z:
 zastosowaniem w produkcji środków spożywczych soli technicznej jako soli spożywczej,
 nadzorowanej produkcji proszku jajecznego,
 wydaniem przez GIS decyzji dotyczącej wstrzymania wytwarzania, wprowadzania do
obrotu i wycofania z obrotu na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres 18
miesięcy suplementów diety pn. „Be MAN” oraz „NoEnd” zafałszowanymi substancjami
farmakologicznymi i wykazującymi potencjalne ryzyko dla zdrowia konsumentów,
 wydaniem przez GIS decyzji dotyczącej wstrzymania wprowadzania do obrotu na całym
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres 1 miesiąca, napojów alkoholowych o
zawartości powyżej 20 % alkoholu wyprodukowanych na terytorium Republiki Czeskiej.
 EURO 2012:
W 2012r. jak również w latach wcześniejszych w obiektach będących pod nadzorem nie
stwierdzono przypadków obrotu produktami zastępczymi tzw. dopalaczami.
Strona | 58
stan sanitarny powiatu w roku 2012
8.6.
Jakość zdrowotna materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu
z żywnością oraz kosmetyków
Nadzór prowadzony jest w trakcie bieżących kontroli sanitarnych w zakładach produkujących
środki spożywcze, w zakładach gastronomicznych i punktach sprzedaży detalicznej.
Podczas kontroli pracownicy zwracają uwagę, aby stosowane materiały i wyroby z tworzyw
sztucznych przeznaczone do kontaktu z żywnością posiadały właściwe oznakowanie.
W 2012r. pobrano do badań laboratoryjnych 7 próbek materiałów i wyrobów do kontaktu z
żywnością:

kubki dekorowane na obrzeżu,

salaterki wykonane z melaminy,

kubki do pakowania produktów nabiałowych /4 próbki/,

czajnik bezprzewodowy.
Próbki badano w kierunku: migracji globalnej, migracji specyficznej formaldehydu, migracji
ołowiu i kadmu oraz organoleptyki. Nie zakwestionowano żadnej z próbek.
Do badań laboratoryjnych w kierunku zanieczyszczeń mikrobiologicznych pobrano
5 próbek
kosmetyków wyprodukowanych przez firmę PPH „Kosmed” Zbigniew Leżański. Próbki nie zostały
zakwestionowane.
Tabela: Jakość zdrowotna materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością pobranych
i zbadanych w powiecie głubczyckim w latach 2010 – 2011.
2010
Liczba próbek
środków
spożywczych
pobranych i
zbadanych
laboratoryjnie
7
2011
9
1
11,1
2012
7
-
-
Rok
Liczba próbek
środków
spożywczych
zakwestionowanych
% próbek
zakwestionowanych
1
14.3
Wszystkie zakwestionowane próbki były pochodzenia chińskiego.
Strona | 59
stan sanitarny powiatu w roku 2012
8.7.
Ocena sposobu żywienia
W 2012r. w 21 placówkach przeprowadzono kontrole sanitarne, w trakcie których dokonano
analizy 21 jadłospisów sprawdzając sposób żywienia dzieci i młodzieży.
W trakcie kontroli przeanalizowano:
 13 jadłospisów dekadowych w 13 placówkach szkolnych,
 5 jadłospisów dekadowych w 5 placówkach przedszkolnych,
jadłospis dekadowy w Domu Pomocy Społecznej w Kietrzu,
 jadłospis dekadowy w Internacie Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego
w Głubczycach,
 jadłospis
dekadowy
w
Samodzielnym
Wojewódzkim
Szpitalu
dla
Nerwowo
i Psychicznie Chorych w Branicach.
Analizując teoretycznie przedstawione jadłospisy stwierdzono, że serwowane posiłki były
urozmaicone. Nie występowała powtarzalność zestawów obiadowych i zawierały dodatki
produktów sezonowych
Ponadto
pracownicy
Wojewódzkiej
Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej
w
Opolu
przeprowadzili kontrole sanitarne, w trakcie których dokonano teoretycznej oceny jadłospisów za
okres 10 dni w następujących obiektach:
 bloku żywienia przy internacie Zespołu Szkół Mechanicznych w Głubczycach,
 Samodzielnym Publicznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Głubczycach (posiłki
przygotowuje i dostarcza firma cateringowa P.P.H.U. „JOL-MARK” Marek Krzysiak
ul. Kamienna 7, 43-350 Węgierska Górka,
 Samodzielnym Publicznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Głubczycach – kuchnia
Niemowlęca,
 Domu Pomocy Społecznej „Kombatant” w Głubczycach,
 Domu Pomocy Społecznej „Klisino” – filia w Radyni,
 Domu Pomocy Społecznej „Pod Klonami” w Dzbańcach,
 Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Wielofunkcyjnej Domu Dziecka w Krasnym Polu,
 Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej Wielofunkcyjnej Domu Dziecka w Krasnym Polu,
filia Placówka Interwencyjna „Gniazdo” w Głubczycach.
W wyniku przeprowadzonej oceny jadłospisów wniesiono stosowne uwagi, które
przedstawiono w trakcie kontroli sanitarnej.
Strona | 60
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Podsumowanie
Obecnie obowiązujące regulacje prawne przyczyniają się do usprawnienia systemu nadzoru
nad bezpieczeństwem żywności i w konsekwencji zmniejszenia ryzyka zagrożenia zdrowia ludności
wynikającego ze spożywania żywności niewłaściwej jakości zdrowotnej.
1. Prowadząc nadzór sanitarny możemy stwierdzić, że stan sanitarny kontrolowanych
obiektów żywności w 2012r. w stosunku do roku 2011 i lat wcześniejszych uległ
poprawie szczególnie w zakresie modernizacji obiektów oraz wprowadzania systemów
zapewnienia jakości.
W 2012r. w porównaniu do wcześniejszego okresu nastąpiło zmniejszenie liczby zakładów
wykazujących brak wiedzy i zainteresowania wdrażaniem systemów jakości, w związku z czym w
coraz większej liczbie obiektów wdrażane i skutecznie stosowane są systemy kontroli wewnętrznej
– zasady Dobrej Praktyki Higienicznej GHP, Dobrej Praktyki Produkcyjnej GMP oraz systemu
HACCP wraz z niezbędną dokumentacją. Wzrosła też liczba zakładów, w których system HACCP
jest wdrożony i stosowany.
2. W
porównaniu
do
lat
wcześniejszych
zaobserwowano
większą
świadomość
przedsiębiorców w zakresie obowiązku śledzenia drogi surowców i produktów zgodnie z
zasadą „krok w tył – krok w przód”. Coraz częściej operatorzy żywności posiadają
wdrożone
procedury
i
systemy
pozwalające
na
identyfikacje
pochodzenia
wykorzystywanych surowców i miejsc dostarczenia swoich produktów.
3. W celu zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności w
dalszym ciągu będzie kontynuowany nadzór sanitarny szczególnie w zakresie:
 wdrażania i skutecznego stosowania systemów kontroli wewnętrznej – zasad GHP i
GMP oraz systemu HACCP wraz z niezbędną dokumentacją,
 poprawy funkcjonalności obiektów,
 zachowania higieny osobistej i higieny miejsca pracy,
 stosowania prawidłowych procesów mycia i dezynfekcji,
 identyfikowalności surowców i produktów,
 zachowania łańcucha chłodniczego na całej drodze od surowca do gotowego
produktu wydawanego konsumentom, co ma szczególne znaczenie w przypadku
artykułów spożywczych łatwopsujacych się.
Strona | 61
stan sanitarny powiatu w roku 2012
IX. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ
I PROMOCJI ZDROWIA
9.1. Wprowadzenie
Działania podejmowane w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej w roku 2012r.
dotyczyły realizacji interwencji programowych i nieprogramowych. Zadania podejmowano
w
ramach współpracy lokalnej z realizatorami programów edukacyjnych oraz przedsięwzięć
prozdrowotnych poprzez: organizowanie szkoleń i narad, udostępnianie materiałów, udzielanie
pomocy merytorycznej i metodycznej, publikacje w środkach masowego przekazu.
Tematyka działalności oświatowo-zdrowotnej i promocji zdrowia dotyczyła głównie
profilaktyki chorób wynikających z palenia tytoniu a co za tym idzie promowania zdrowego stylu
życia w tym zbilansowanej diety i aktywności fizycznej. Ponadto podejmowano działania dotyczące
profilaktyki HIV/AIDS.
9.2. Realizacja zagadnień problemowych
W roku 2012 działania oświatowo-zdrowotne skierowane były do środowisk :

rodziców i opiekunów dzieci,

dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym,

młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych,

nauczycieli, wychowawców i pedagogów szkolnych,

kobiet w wieku rozrodczym,

personelu i pacjentów zakładów opieki zdrowotnej,

społeczności lokalnej
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce.
Jednym z głównych zadań w zakresie poprawy i umacniania zdrowia Polaków jest
profilaktyka chorób odtytoniowych poprzez ograniczenie palenia tytoniu. Przez cały rok
prowadzony jest monitoring aktualnej sytuacji w zakresie przestrzegania zakazu palenia tytoniu
oraz podejmowane są działania organizowane w ramach akcji „Światowy Dzień bez Tytoniu” w
dniu 31 maja 2012 r. obchodów „Światowego Dnia Rzucania Palenia” 15 listopada 2012 r. mają
na celu:
Strona | 62
stan sanitarny powiatu w roku 2012
 podniesienie wiedzy o szkodliwości palenia i upowszechnianie mody na niepalenie
 upowszechnianie idei wolnych od dymu tytoniowego miejsc publicznych
 ochrona przed wymuszonym biernym paleniem
„Czyste Powietrze Wokół Nas” program edukacji antytytoniowej
Program skierowany jest do dzieci przedszkolnych w wieku 5-6 lat, ich rodziców i opiekunów
Cele główne programu: to wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed
ekspozycją na dym tytoniowy oraz zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w
sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą przy nich tytoń.
Zajęcia mają charakter warsztatowy. Taka forma dostarcza dzieciom najwięcej okazji do uczenia
się przez doświadczenie i zgodnie z zasadami nowoczesnej edukacji zdrowotnej.
Zasięg programu w roku szkolnym 2011/2012
objął 20 przedszkoli i oddziałów
przedszkolnych w powiecie głubczyckim. Edukacją objęto 414 dzieci i 549 rodziców. We
współpracy z Wydziałem Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Głubczycach
zorganizowano powiatowy konkurs plastyczny dla dzieci uczestniczących w programie. Autorzy
najciekawszych prac otrzymali nagrody rzeczowe i dyplomy.
Wręczenie dyplomów i nagród laureatom konkursu w Przedszkolu we Włodzieninie.
„Nie Pal Przy Mnie Proszę” program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III szkół
podstawowych
Celem głównym programu jest zmniejszenie narażenia dzieci na bierne palenie tytoniu.
Ponadto ma za zadanie podnoszenie wiedzy na temat skutków zdrowotnych palenia tytoniu oraz
uświadamiania rodzicom i innym osobom z najbliższego otoczenia dzieci konsekwencji biernego
Strona | 63
stan sanitarny powiatu w roku 2012
palenia. Adresatami są uczniowie młodszych klas szkół podstawowych i ich rodzice. W realizacji
uczestniczyło 13 szkół podstawowych, zasięgiem objęto 520 uczniów, 105 rodziców.
Program został dobrze oceniony przez
nauczycieli, uczniów i rodziców. Pomoce
dydaktyczne są dobrze przygotowane, propozycje scenariuszy zajęć, które umieszczono w
poradniku dla nauczyciela są atrakcyjne i dobrze dostosowane do wieku odbiorców.
„Znajdź właściwe rozwiązanie” program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych
klas szkoły podstawowej i gimnazjum.
Celem programu jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół
podstawowych
i gimnazjum poprzez zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu
tytoniowego i kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich.
Ponadto kształtowanie postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego palenia.
Realizacja programu profilaktyki palenia tytoniu odbywa się metodą warsztatową.
W powiecie głubczyckim program zrealizowany został
w 14 szkołach (podstawowych
gimnazjach). Objął swoim zasięgiem 1050 uczniów.
Program dotyczący odżywiania i aktywności fizycznej: „Trzymaj Formę!”:
Program realizowany jest we współpracy z „Polską Federacją Producentów Żywności”. Głównym
jego celem jest kształtowanie postaw i zachowań w zakresie prawidłowego żywienia
i uprawiania aktywności fizycznej wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad aktywnego
stylu życia i zbilansowanej diety.
Program przeznaczony jest dla uczniów szkół gimnazjalnych i starszych klas szkół
podstawowych w roku szkolnym realizowany był w 8 gimnazjach i 5 szkołach podstawowych,
ogólna liczba uczniów biorących udział w programie to 1382 osób.
Strona | 64
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Zajęcia edukacyjne we współpracy z Agencją Rynku Rolnego w Szkołach Podstawowych w Głubczycach.
W ramach programu „Trzymaj Formę” w bieżącym roku już po raz V zorganizowano
powiatowe rozgrywki międzyszkolne o PUCHAR ZDROWIA zorganizowane przez PSSE w
Głubczycach na hali sportowej Zarządu Oświaty Kultury i Sportu w Głubczycach.
Poza rozgrywkami sprawnościowymi rozegrany został konkurs wiedzy na temat zdrowego
stylu życia i konkurs na wartościowy plakat promujący zdrowe odżywianie i aktywność fizyczną.
Nagrodę główną w zawodach stanowił „Puchar Zdrowia” ufundowany przez Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Głubczycach, zdobyty w tym roku przez uczniów
Gimnazjum nr.2 w Głubczycach. Wszyscy zawodnicy
otrzymali drobne upominki i zdrowy
poczęstunek przekazany przez lokalnych sponsorów. (wodę mineralną, jogurty, serki, bułeczki)
Program „Trzymaj Formę” stanowi duże wyzwanie dla realizatorów, jest atrakcyjny i
spotyka się z bardzo dobrym przyjęciem ze strony uczniów uczestniczących w zajęciach.
Nagłośnienie tematyki przez uczniów w środowisku domowym sprzyja promocji zdrowego stylu
życia w rodzinie i w społeczeństwie lokalnym.
„Moje Dziecko Idzie Do Szkoły”
Program skierowany jest do dzieci i rodziców dzieci w wieku 6-7 lat, które przygotowują się
do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej. Jego celem jest dostarczenie i uporządkowanie
podstawowej wiedzy na temat przygotowań do rozpoczęcia nauki w szkole czyli zainteresowanie
się stanem zdrowia, kondycją psycho-fizyczną dziecka. Porusza temat żywienia dziecka w wieku
szkolnym, higieny wzroku, prawidłowego rozwoju mowy, zabezpieczenia higienicznych i
Strona | 65
stan sanitarny powiatu w roku 2012
bezpiecznych warunków pracy ucznia w szkole i w domu.
We współpracy z doradcą metodycznym wychowania przedszkolnego
Powiatowego
Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli i Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego w Głubczycach,
dnia 17 kwietnia zorganizowano konferencję metodyczną dla wychowawców przedszkolnych i
nauczycieli wychowania przedszkolnego. Przedstawienie założeń programowych nastąpiło w
trakcie Konferencji pt. „Rozwijanie kompetencji uczenia się”. W konferencji uczestniczyło 33
osoby.
Program został dobrze przyjęty przez realizatorów i uczestników. Ciekawe opracowanie
broszury dla rodziców dostarcza podstawowej wiedzy na temat przygotowań do rozpoczęcia nauki
w szkole przez ich dziecko.
Zapobieganie chorobom zakaźnym: ZAPOBIEGANIE HIV/AIDS
Kampania „Zrób test na HIV”
Kampania zachęca do wykonania bezpłatnego, anonimowego testu w kierunku zakażenia
wirusem HIV, który można wykonać w Punktach Konsultacyjno – Diagnostycznych w całym kraju.
Głównym zadaniem Kampanii społecznej jest podniesienie poziomu wiedzy na temat problemu
zakażeń HIV i zachorowań na AIDS.
W zakresie edukacji zorganizowano 2 warsztaty szkoleniowe w Zespole Szkół Mechanicznych i
Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Głubczycach. Prowadzenie warsztatów przez
Panią Annę Włodarczyk psychologa/ terapeutę uzależnień. Grupę docelową stanowili uczniowie
(80 osób). Partnerem w realizacji edukacji w zakresie profilaktyki HIV/AIDS był Opolski Urząd
Wojewódzki Wydział Polityki Społecznej.
W ramach działań zorganizowano Powiatowy Konkursu Wiedzy o HIV/AIDS pt. „Warto
wiedzieć. Plus czy minus”. Organizatorem konkursu była Powiatowa Stacja SanitarnoEpidemiologiczna w Głubczycach. Czas trwania konkursu od września do grudnia 2012r. Do
konkursu przystąpiło 70 uczniów z 4 szkół ponadgimnazjalnych powiatu głubczyckiego.
Etap powiatowy konkursu zorganizowano 10 grudnia w ramach Obchodów Światowego Dnia
AIDS w Starostwie Powiatowym w Głubczycach gdzie rywalizowało ze sobą 12 laureatów etapu
Strona | 66
stan sanitarny powiatu w roku 2012
szkolnego.
Uroczystość podsumowania konkursu uświetnił występ przygotowany przez uczniów i
nauczycieli Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Ignacego Jana Paderewskiego w
Głubczycach. Ważną część spotkania stanowiły wystąpienia zaproszonego gościa Pana
Mieczysława Wojtaszka Pełnomocnika Wojewody ds. Narodowego Programu Zdrowia. Laureaci
konkursu z jego rak otrzymali nagrody rzeczowe w postaci odtwarzaczy MP3 i MP4, ufundowane
przez Opolski Urząd Wojewódzki oraz dyplomy od Państwowego Powiatowego Inspektora
Sanitarnego w Głubczycach. Ponadto uczestnicy otrzymali drobne upominki przekazane przez
Krajowe Centrum ds. AIDS.
Laureaci i goście Powiatowego Konkursu Wiedzy o AIDS „Warto wiedzieć. Plus czy minus”
dn.10.12.2012r.
3. Realizacja akcji i kampanii prozdrowotnych - Interwencje nieprogramowe
Kampania zdrowotna pt. „Bezpieczne wakacje”
Tematyka spotkań i prezentacji dotyczyła dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo dzieci w okresie
wakacji a w szczególności:
 profilaktyka zatruć pokarmowych
 profilaktyka zatruć grzybami
 pierwsza pomoc w użądleniu przez owady
 choroby przenoszone przez kleszcze
 choroby odzwierzęce
Strona | 67
stan sanitarny powiatu w roku 2012
 profilaktyka grypy
 pierwsza pomoc w nagłych wypadkach
W okresie od
czerwca do września 2012r. ogółem edukacją w ramach interwencji
„Bezpieczne Wakacje” objęto 51 dzieci uczestniczących w zorganizowanych formach wypoczynku
letniego na terenie powiatu.
Zorganizowano
2 prelekcje
wykorzystując prezentację multimedialną, zakończone
warsztatami aktywizującymi. Zajęcia te zorganizowano we współpracy z Komendą Powiatową
Policji w Głubczycach, poszerzając je o pokaz sprzętu policyjnego w Zespole SzkolnoPrzedszkolnym w Pilszczu. W Gminnym Ośrodku Kultury w Baborowie zorganizowano pokaz i
ćwiczenia z zakresu udzielania I pomocy z wykorzystaniem fantomu. Dzieci angażowały się w
zajęcia, odgrywając scenki sytuacyjne. Wszystkie podjęte działania edukacyjne miały na celu
zapewnienie dzieciom i młodzieży bezpieczeństwa podczas wypoczynku letniego.
W Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Pilszczu.
Strona | 68
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Projekt „Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco free Cities)
Celem projektu jest wzmocnienie przestrzegania realizacji ustawy o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. W ramach współpracy zawarto lokalne
koalicje z Komendą Powiatową Policji w Głubczycach i ze Strażą Miejską w Głubczycach oraz w
Kietrzu. W roku 2012 wspólnie prowadzono stały monitoring przestrzegania ustawy w tym
oznakowania miejsc objętych zakazem oraz przestrzeganiem zakazu palenia w zakładach pracy,
placówkach służby zdrowia, placówkach oświatowo-wychowawczych, lokalach gastronomicznych,
pomieszczeniach użytku publicznego, na przystankach i na terenach placów zabaw.
Profilaktyka grypy
Tematem działań była profilaktyka grypy oraz podniesienie poziomu wiedzy i świadomości
na temat zachowania podstawowych zasad higieny. Do szkół wszystkich typów, przedszkoli i
innych placówek oświatowo-wychowawczych,
zakładów opieki zdrowotnej przekazywano
wszelkie informacje, prezentacje, ulotki na temat grypy z prośbą o wykorzystanie na terenie
obiektów . Umieszczono informację na stronie internetowej Starostwa Powiatowego oraz PSSE w
Głubczycach. Temat został przedstawiony na łamach lokalnych mediów.
Strona | 69
stan sanitarny powiatu w roku 2012
Podsumowanie
W roku 2012 wszelkie działania interwencyjne programowe i nieprogramowe podejmowane
były na rzecz społeczeństwa powiatu, przy zaangażowaniu placówek samorządu terytorialnego,
placówek
oświatowo-wychowawczych,
zakładów
opieki
zdrowotnej,
we
współpracy
z
poszczególnymi komórkami PSSE.
Działania oświatowo-zdrowotne i promujące zdrowie realizowane poprzez profilaktycznoedukacyjne programy i akcje przyczyniły się do poprawy kultury zdrowotnej społeczności powiatu i
wzrostu bezpieczeństwa sanitarnego.
Strona | 70