kli ma ty za cyj nych

miesięcznik informacyjno-techniczny
3 (187), marzec 2014
Parametry powietrza
w systemach wentylacyjno-klimatyzacyjnych (4)
Groźna wilgoć
W cyklu o serwisowaniu instalacji powietrznych chciałbym zwrócić
szczególną uwagę na układy klimatyzacji, w których oprócz typowych zanieczyszczeń, pojawiających się w tego typu układach, występuje zjawisko wykroplenia wilgoci, która stanowi poważne zagrożenie dla jakości powietrza w pomieszczeniach.
W Polsce nie ma precyzyjnych
przepisów określających szczegółowo
warunki serwisowania urządzeń klimatyzacyjnych. Wytyczne dotyczące
konserwacji określane są zwykle
przez producentów urządzeń oraz wynikają z doświadczeń serwisantów,
dlatego serwis powinien być realizowany przez autoryzowane ekipy serwisowe. Zaleca się jedynie, by wszelkie prace konserwacyjne wykonywać
zgodnie z normą PN 378:2010.
Norma PN-EN 378, ustanowiona w
Unii Europejskiej w 2000 roku, jest
czteroczęściowym aktem prawnym dotyczącym projektowania, budowy, eksploatacji i utylizacji urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp
ciepła. Zakres tej normy, uzupełniony o
zawartość tematyczną normy EN
13136 („Instalacje ziębnicze i pompy
ciepła. Przyrządy zabezpieczające
przed nadmiernym ciśnieniem i przewody przyłączane. Metody obliczeń”),
w całości obejmuje swoją tematyką
międzynarodową normę ISO 5149
(„Mechaniczne instalacje ziębnicze do
oziębiania i ogrzewania. Wymagania
bezpieczeństwa”), wdrożoną do zbioru Polskich Norm pod numerem PN-ISO 5149, która obowiązuje w Polsce
od pięciu lat i jest obecnie zastępowana przez wspomnianą normę europejską. Norma PN-EN 378 została podzielona na cztery części i ostatnia
część jest poświęcona zagadnieniom
związanym z serwisowaniem i konserwacją instalacji chłodniczych, przy
czym nie ma szczegółowych wytycznych opisujących sposób realizacji prac.
Jak wspomniałem na wstępie, część
działań wymaganych podczas serwisowania urządzeń jest szczegółowo opi-
60
sana przez producentów w instrukcjach obsługi i eksploatacji urządzeń.
Dodatkowo wszystkie czynności serwisowe powinny wynikać z doświadczenia serwisanta, z uwzględnieniem znajomości budowy, zasady działania klimatyzatora oraz procesów zachodzących podczas schładzania powietrza.
Zanieczyszczenia
w klimatyzacji
Podstawową czynnością podczas serwisu jest oczyszczenie i dezynfekcja
jednostek. Pyły, kurz i inne zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu
wpływają zarówno na pracę jednostki
zewnętrznej, jak i wewnętrznej, obciążając elementy składowe urządzeń.
W jednostkach wewnętrznych
standardowo występują filtry powietrza, które ograniczają osiadanie zanieczyszczeń na elementach parownika (jednostki wewnętrznej), niemniej
wymagają częstego oczyszczenia (fot.
1), gdyż brudny filtr zmniejsza przepływ powietrza i tym samym ogranicza wydajność chłodniczą, w skrajnym
przypadku prowadząc do oblodzenia
parownika. Analogicznie jak w przypadku wentylacji zwiększony opór powoduje także podwyższenie zużycia
energii elektrycznej podczas pracy.
Kolejnymi elementami narażonymi
na działanie zanieczyszczeń są wymienniki ciepła i wentylatory, które
występują w obu jednostkach. W
przypadku jednostek zewnętrznych
(skraplaczy) nie ma zabezpieczenia w
postaci filtra, dlatego do zabrudzenia
dochodzi szybciej. W tym przypadku
jedynie obudowa zabezpiecza skraplacz przed zgrubnymi pyłami. Za-
brudzenia wpływają nie tylko na obniżenie wydajności i większe zużycie
prądu, osadzając się na łopatkach
wentylatora stanowią dodatkowe obciążenie dla silnika i tym samym mogą spowodować uszkodzenie łożysk.
Woda w klimatyzacji
Kolejnym zagrożeniem, które wpływa bezpośrednio na zdrowie i samopoczucie użytkowników systemów
klimatyzacji, jest woda, która wykrapla się podczas chłodzenia powietrza.
Woda w połączeniu z wysoką temperaturą sprzyja rozwojowi bakterii,
wśród których najgroźniejsze to:
l Legionella pneumophila (choroby z
grupy legioneloz),
l Staphylococcus Ureus (gronkowiec
złocisty),
l PseudomonasAeruginosa (pałeczka ropy błękitnej),
l EscherichiaColi (pałeczka okrężnicy),
l EnterococcusHirae (paciorkowiec kałowy),
l AspergillusNiger (kropidlak czarny).
Oprócz bakterii podczas pracy
urządzenia może pojawić się nieprzyjemny zapach, który wywołuje dyskomfort u użytkowników.
Ponadto zabrudzona taca skroplin
w połączeniu z wodą może doprowadzić do zatkania odpływu skroplin lub
uszkodzenia pompek skroplin.
Czynności serwisowe
Standardowo w układach klimatyzacji pojawia się jednostka zewnętrzna i
wewnętrzna, dlatego prace konserwacyjne można podzielić na trzy etapy:
www.instalator.pl