Rok 2012 Rokiem Prusa

Rok 2012 Rokiem Prusa
Na wniosek Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza na 36. międzynarodowej sesji UNESCO przegłosowano
objęcie patronatem honorowym obchodów setnej rocznicy śmierci Bolesława Prusa - jednego z najwybitniejszych
pisarzy polskich i ogłoszenie roku 2012 - Rokiem Prusa pod patronatem UNESCO.
Aleksander Głowacki, znany pod pseudonimem Bolesław Prus, urodził się 20 VIII 1847 w Hrubieszowie. Uczył się w
Lublinie, Siedlcach i Kielcach, jako uczeń w 1863 r. wziął udział w Powstaniu Styczniowym. W 1866 r. rozpoczął
studia w Warszawskiej Szkole Głównej (obecnie Uniwersytet Warszawski), na początku lat 70. rozpoczął
współpracę z czasopismami. Był ojcem felietonistyki polskiej (jego przyjaciel Julian Ochorowicz w swoim pamiętniku
zanotował: „Życie jest dla niego [Prusa] materiałem do felietonu”), kronikarzem życia narodu polskiego,
pozbawionego wówczas niepodległości i niezależności społeczno-politycznej, nauczycielem kolejnych pokoleń
dziennikarstwa interwencyjnego. Był zaangażowany w sprawy społeczne, uczestniczył w wielu działaniach
charytatywnych i patronował licznym instytucjom, a także akcjom społecznym, należał do Warszawskiego
Towarzystwa Dobroczynności (od 1881 r.). Zmarł 19 V 1912 w Warszawie.
Autor wielu powieści, z których najbardziej znane to: Lalka (1890), Emancypantki (1894), Faraon (1897) oraz
drobniejszych utworów prozatorskich (opowiadań, nowel i powiastek), np.: Przygoda Stasia (1879 w czas. „Kłosy”,
wyd. książkowe 1899), Anielka (szkic powieściowy w zbiorze Szkice i obrazki 1885), Kamizelka (1904), Katarynka
(1907), Antek (1880), Placówka (szkic powieściowy, 1885), a także licznych tekstów publicystycznych zebranych w
20 tomach Kronik (oprac. Zygmunt Szweykowski, Warszawa 1956-1970). Prus zaczął pisywać do gazet już przed
1873 r., ale regularnie drukował swoje felietony od połowy 1874 r., kiedy został przyjęty do zespołu „Kuriera
Warszawskiego” (gdzie publikował przez 13 lat, kolejne 13 lat pracował w redakcji „Kuriera Codziennego”, a od 1905
związany był z czasopismem „Tygodnik Ilustrowany”; choć drukował też w 10 innych pismach) aż do 1911 r. (na
rok przed śmiercią), czyli przez 37 lat (w sumie był autorem ok. 1050 felietonów).
Jest uważany za jednego z najbardziej poczytnych powieściopisarzy i nowelistów XIX wieku. W swoich utworach
opiewał wartości ogólnoludzkie i prezentował uniwersalne problemy egzystencjalne. Działał społecznie na rzecz
najniższych warstw społeczeństwa – ludzi społecznie wykluczonych, zepchniętych na margines, przedstawiając w
swoich kronikach projekty konkretnych rozwiązań kwestii społecznych. Prus: pisarz – publicysta – społecznik
wielokrotnie podkreślał potrzebę pracy dla dobra ogółu, myśląc o jego przyszłości; dążył do rozwoju jednostki,
który miał przyczynić się do rozwoju całego społeczeństwa.
Był „nauczycielem narodu”, promującym w swej twórczości literackiej i publicystycznej uniwersalne wartości (wiara w
postęp, wolność, pokój, odpowiedzialność za własne czyny, praktyczny wymiar działania jednostki, który pozwala
zmieniać świat na lepsze). Znaczna część jego twórczości mówi o dzieciach i przeznaczona jest dla dzieci –
symbolicznie wyrażono to na warszawskim cmentarzu, gdzie na nagrobku pisarza widnieje postać przytulonej do
kamienia dziewczynki, a nad nią napis: „Serce serc”.
ZOB.TAKŻE:
Konferencja BOLESŁAW PRUS – ARTYSTA, MYŚLICIEL, ŚWIADEK, KRYTYK I WSPÓŁTWÓRCA SWEJ EPOKI (Z
PERSPEKTYWY STU LAT PO JEGO ŚMIERCI)
Sympozjum POWIEŚCIOPISARZE O "LALCE"
V FESTIWAL WOKULSKIEGO