Jezioro Konin (Konińskie) Położenie jeziora • dorzecze: Obra

Jezioro Konin (Konińskie) Położenie jeziora • dorzecze: Obra

Jezioro Konin (Konińskie)
Położenie jeziora
•
dorzecze: Obra - Warta – Odra
•
region fizycznogeograficzny: Bruzda Zbąszyńska - Pojezierze Lubuskie
•
wysokość n.p.m.: 51,2
Podstawowe dane morfometryczne
•
powierzchnia zwierciadła wody:
•
objętość jeziora:
•
głębokość maksymalna:
4,3 m
•
głębokość średnia:
2,1 m
•
powierzchnia zlewni całkowitej:
5,0 km
93,5 ha
1982,8 tys. m
3
2
Jezioro leży w zlewni rzeki Obry. Stanowi ono wschodnią odnogę w systemie południkowej
rynny jezior obrzańskich. Kształtem zbliżone do owalu, o słabo rozwiniętej linii brzegowej. Stoki
jeziorne bardzo łagodne, szerokimi pasami schodzące w głąb jeziora. Misa jest mocno wypłycona, z
dużą ilością osadów na dnie. Infralitoral szerokim pasem porośnięty jest trzciną, wolny od roślinności
jest jedynie fragment brzegu wschodniego przy plaży.
Obszar zlewni bezpośredniej jeziora Konin (35,3 ha), o charakterze nizinnym, obejmuje w
przewadze tereny leśne (74%). Zabudowa mieszkalna w zlewni bezpośredniej zajmuje 10%, reszta to
nieużytki. Charakterystyczna jest tu znaczna intensywność urzeźbienia terenu o niewielkiej wysokości.
Brzeg zachodni porasta głównie olcha, pozostałe brzegi zajmują lasy sosnowe. Od zachodu sąsiaduje
z jeziorem Konin jezioro Wielkie. Granicę stanowi długi, lesisty półwysep szerokości ok. 250m. Jezioro
posiada jeden dopływ - niewielki ciek zasilany wodami rowów melioracyjnych. Wpływa on do jeziora
na wschodnim brzegu. Odpływ z jeziora uchodzi poprzez przepust w sztucznie usypanej grobli. Z
uwagi na specyficzną konfigurację terenu, brak różnic wysokościowych, nie ma wyraźnego odpływu z
jeziora, jakkolwiek posiada ono połączenie z jeziorem Wielkim i przepływającą przez nie rzekę Obrę.
Kierunek przepływu wody w obu jeziorach zależy głównie od poziomu wody w rzece i kierunku
wiatrów. Przy wyższych stanach rzeki zdarza się zjawisko tzw. cofki.
Na północno-wschodnim brzegu znajduje się Przedsiębiorstwo „Tartak Jabłonka” produkujące
drewnianą galanterię ogrodową. Ścieki z obiektów tartaku gromadzone są w szambie i wywożone do
oczyszczalni komunalnej w Trzcielu. Przedsiębiorstwo sąsiaduje z kilkoma zabudowaniami wsi
Jabłonka leżącej praktycznie na granicy zlewni bezpośredniej jeziora. Na wschodnim brzegu
usytuowano 2 ośrodki wypoczynkowe, jest tu również pole biwakowe.
Brak jest bezpośredniego źródła zanieczyszczenia jeziora Konin. Ścieki z ośrodków i wsi
gromadzone są w szambach i wywożone do oczyszczalni w Trzcielu.
Jezioro należy do zbiorników podatnych na degradację, zaliczono je do III kategorii.
Wskaźniki korzystne to duża wymiana wody w roku oraz przewaga lasów w zlewni bezpośredniej.
Badania jeziora Konin przeprowadził WIOŚ w Zielonej Górze Delegatura Gorzowie Wlkp.
wiosną i latem 2006 roku.
Jezioro Konin jest płytkim, nie stratyfikowanym zbiornikiem. W czasie badań wiosennych wody
jeziora nagrzane były do ponad 11O C i wykazywały przesycenie tlenem rzędu 110% w całej toni.
Latem przesycenie wody tlenem sięgało niemal 200%. Widoczny był masowy rozwój glonów w
końcowej fazie procesu – częściowo następował rozkład z wyługowaniem barwnika. Wody jeziora
Konin charakteryzowały się obniżoną jakością. Były one bardzo zasobne w związki organiczne, co
wyrażało się dużymi wartościami ChZT i BZT5 oraz w sole mineralne, o czym świadczyła duża
przewodność elektrolityczna. Wskaźniki produkcji pierwotnej przekroczyły wartości dopuszczalne dla
III klasy, a przejrzystość wód wynosiła zaledwie 0,5 m. Zawartość związków fosforu i azotu
odpowiadała III klasie, bądź nie odpowiadała normom. Jedynie koncentracja fosforanów i azotu
mineralnego wiosną była niewielka, odpowiadająca normatywowi I klasy. Świadczy to jednakże o
szybkiej asymilacji tych związków w procesie intensywnej produkcji pierwotnej.
Badania przeprowadzone zgodnie z SOJJ zaliczyły jezioro Konin do III klasy. Pod
względem sanitarnym jezioro odpowiadało II klasie i nie zmieniało to ogólnej klasyfikacji.
Fitoplankton wiosenny i letni był zdominowany przez sinice, wiosną głównie przez rodzaj
Oscillatori redekei (68,1%), który spowodował zakwit zbiornika, latem przeważał Microcystis viridis.
Zooplankton wystąpił w ilościach śladowych.
Ciek zasilający jezioro odpowiadał wiosną IV klasie czystości wód płynących. Wskaźnikiem
decydującym były: wiosną ChZT i utlenialność. Latem był suchy. Wody odpływu klasyfikowały się w IV
klasie wiosną, latem w klasie V (ChZT, BZT5).
Wcześniejsze badania jeziora Konin przeprowadzono w 1983 roku. Zdecydowana większość
wskaźników stanu czystości nie odpowiadała wówczas normom. Sumaryczna punktacja przekraczała
normatyw dla III klasy. Badania z 1996 roku wykazały poprawę stanu sanitarnego jeziora, znacznie
obniżyła się ilość chlorofilu „a”
i suchej masy sestonu. Niestety, stężenia biogenów i wskaźniki
zapotrzebowania tlenowego utrzymywały się na podobnie wysokim poziomie. W ogólnej ocenie jezioro
w 1996 roku klasyfikowało się w III klasie. W okresie między badaniami z 1996 i 2000 roku wzrosła
znacznie ilość azotu mineralnego i azotu całkowitego i w 2000 roku jezioro nie odpowiadało normom.
Obecnie stwierdzona III klasa wynika z obniżonej zawartości związków azotu, w stosunku ilości
zmierzonej 6 lat wcześniej.
Na stan czystości jeziora ma niewątpliwie okresowy wpływ do niego zanieczyszczonych wód
rzeki Obry. Położenie jeziora na terenie parku krajobrazowego wymaga rygorystycznego
przestrzegania zasad jego ochrony. Jednak zabiegi ograniczające starzenie się jeziora nie mogą
sprowadzać się do samego tylko akwenu. Należy gruntownie uporządkować gospodarkę ściekową na
terenie zlewni Obry.