Podział Funkcjonalny - Polska Izba informatyki i Telekomunikacji

Warszawa, dnia 13 maja 2011 r.
PIIT/669/2011
Szanowna Pani
Anna STREŻYŃSKA
Prezes
Urzędu Komunikacji Elektronicznej
Ul. Kasprzaka 18/20
01-211 Warszawa
Opinia Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji
w sprawie umorzenia postępowania administracyjnego
dot. nałożenia na Telekomunikację Polską SA
obowiązku podziału funkcjonalnego
W nawiązaniu do przeprowadzonej przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (dalej: Prezes
UKE) w dniu 6 maja br. debaty poświęconej ocenie dotychczasowej realizacji przez TP Porozumienia
zawartego pomiędzy Telekomunikacją Polską S.A.(dalej: TP) a Prezesem UKE w dniu 22 października
2009 r. przedstawiam opinię Zarządu Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (dalej: PIIT lub Izba)
na temat zasadności umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia na TP
obowiązku podziału funkcjonalnego.
Doceniając postępy i efekty prac, potwierdzone ocenami przedsiębiorców
telekomunikacyjnych, a także Prezesa UKE uważamy, że na aktualnym
etapie nie zachodzą przesłanki do nałożenia na Telekomunikację Polską
obowiązku w zakresie funkcjonalnej separacji.
Na podstawie opublikowanego „Raportu oceniającego wykonanie Porozumienia przez
Telekomunikację Polską SA na dzień 28 lutego 2011 r.” można stwierdzić, że ocena PIIT jest zbieżna z
dobrą oceną wystawionąTP przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych w ramach badania
ankietowego przeprowadzonego na zlecenie Prezesa UKE.1
__________________________________
1
Raport oceniający wykonanie Porozumienia przez Telekomunikację Polską SA na dzień 28 lutego 2011 r., Warszawa, maj
2011 r. UKE, str. 88.
1
W raporcie stwierdza się m.in. „Porozumienie jako rozwiązanie nowatorskie okazało się sukcesem na
polu poprawy jakości współpracy międzyoperatorskiej. Z przeprowadzonego na zlecenie Prezesa UKE
badania ankietowego wynika, iż przedsiębiorcy telekomunikacyjni pozytywnie ocenili zmianę po
podpisaniu Porozumienia, zarówno dla całokształtu współpracy z TP w zakresie negocjacji i
podpisywania
umów,
jak i w każdym z obszarów współpracy z osobna tj. RIO, RLLO, WLR, BSA, LLU, dzierżawy kanalizacji
i kolokacji.”TakżePrezes UKE ocenia realizację Porozumienia dość dobrze „Mając na uwadze
ostateczną ocenę realizacji Porozumienia na poziomie „dostateczny plus” oraz jego mimo wszelkich
trudności pozytywny wpływ na stosunki międzyoperatorskie i postępujący powoli wzrost
równoprawnej i skutecznej konkurencji należy stwierdzić, że Porozumienie wydaje się rozwiązaniem
dość skutecznym. Porozumienie zmienia polski rynek telekomunikacyjny w sposób powolny ale
systematyczny oraz, co ma również niebagatelne znaczenie, relatywnie najmniej kosztowny dla TP
i nie odłożony w czasie dla OA tak znacznie, jak by to było odłożone w przypadku przeprowadzenia
funkcjonalnej separacji.”
Do najważniejszych skutków Porozumienia należy zaliczyć:
§
poprawę współpracy pomiędzy TP a innymi uczestnikami rynku;
§
wyeliminowanie najistotniejszych problemów zidentyfikowanych przez Prezesa UKE i OA na
rynku telekomunikacyjnym;
§
wprowadzenie mechanizmów zapobiegających potencjalnym naruszeniom w obszarze
niedyskryminacji tj. ChM, KDP, KPI;
§
zapewnienie przejrzystych zasad i procesów migracji hurtowych dzięki implementacji MWM i
ISI;
§
wprowadzenie testów MS/PS;
§
zrealizowane inwestycje, które podnoszą jakość infrastruktury szerokopasmowej i wyrównują
szanse pomiędzy regionami.
Stabilność rozwiązań zastosowanych wPorozumieniu została zagwarantowana przez Prezesa UKE
poprzez ich zaimplementowanie do decyzji wyznaczających pozycję SMP i ustalających obowiązki
rynkowe dla TP na rynkach właściwych tj.:
·
rynku świadczenia usług hurtowego (fizycznego) dostępu do infrastruktury sieciowej (w tym
dostępu dzielonego lub w pełni uwolnionego) w stałej lokalizacji nr 4/2007 (11/2003);
·
rynku świadczenia hurtowych usług dostępu szerokopasmowego (rynek 5/2007);
·
rynku rozpoczynania połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej nr rynek 2/2007
(8/2003); (decyzja w fazie projektu).
W wyżej wymienionych decyzjach obowiązek niedyskryminacji został uszczegółowiony poprzez
dodanie wymagań w zakresie m.in.:
·
udostępnienia i stosowania systemu informatycznego służącego do zamawiania dostępu
telekomunikacyjnego, w sposób zapewniający równy dostęp do informacji dla wszystkich
podmiotów oraz w sposób uniemożliwiający dyskryminujący przepływ niedozwolonych
2
informacji w częściach hurtowej i detalicznej działającej w ramach przedsiębiorstwa TP S.A.
lub w stosunkach z podmiotami zależnymi;
·
realizacji procesów świadczenia usług i sprzedaży produktów hurtowych przez część hurtową
działającą w ramach TP S.A. w oparciu o odseparowane systemy informatyczne, do których
nie mają dostępu inne działy działające w ramach przedsiębiorstwa TP S.A. lub podmioty
zależne;
·
zapobieganie wymianie niedozwolonych informacji pomiędzy pracownikami Części hurtowej
a pracownikami Części detalicznej działających w ramach przedsiębiorstwa TP S.A.;
·
udostępnienie i stosowanie systemu informatycznego służącego do zamawiania dostępu
telekomunikacyjnego, w sposób zapewniający równy dostęp do informacji dla wszystkich
podmiotów oraz w sposób uniemożliwiający dyskryminujący przepływ niedozwolonych
informacji w częściach hurtowej i detalicznej działającej w ramach przedsiębiorstwa TP S.A.
lub w stosunkach z podmiotami zależnymi;
·
stosowanie, w zakresie realizacji usług na rzecz przedsiębiorców telekomunikacyjnych,
kluczowych wskaźników efektywności KPI (ang. Key Performance Indicators), liczonych
odrębnie dla części detalicznej TP S.A., oraz odrębnie dla poszczególnych przedsiębiorców
telekomunikacyjnych;
·
opracowanie i wprowadzenie w życie kodeksu praktyk skierowanego do pracowników TP
S.A., określającego zasady zapewnienia niedyskryminującego dostępu do sieci TP S.A.;
Ponadto, w nowej ofercie określającej ramowe warunki dostępu telekomunikacyjnego w zakresie
rozpoczynania i zakańczania połączeń, hurtowego dostępu do sieci TP, dostępu do łączy abonenckich
w sposób zapewniający dostęp pełny lub współdzielony oraz dostępu do łączy abonenckich poprzez
węzły sieci telekomunikacyjnej na potrzeby sprzedaży usług szerokopasmowej transmisji danych
z dnia 29 września 2010, zmienionej decyzją z dnia 5 kwietnia br. (dalej: SOR) zostały wprowadzone
rozwiązania dotyczące Modelu Współpracy Międzyoperatorskiej, Interfejsu Systemu
Informatycznego, Procesu Time-to-Market oraz zasady przeprowadzania testu zawężania ceny (Testu
PS) i testu zawężania marży (Testu MS).
Odnosząc się do narzędzia regulacyjnego w postaci podziału funkcjonalnego, należy zauważyć,
że regulacja taka oznacza nieodwracalną zewnętrzną ingerencję w ustalonąstrukturę organizacyjną
i biznesową operatora. Implementacja tego obowiązku może pociągać za sobą wysokie koszty
związane z koniecznością inwestycji w systemy zarządzania infrastrukturą i reorganizację firmy.
Nie można również wykluczyć związanego z tym potencjalnego zahamowania inwestycji TP
w infrastrukturę i braku pozytywnych efektów dla użytkowników końcowych usług lub wstrzymania
pozytywnych efektów na dłuższy czas bez gwarancji uzyskania i z rekompensatą w przyszłości .
Warto podkreślić, iż ewentualne wprowadzaniemechanizmu podziału na drodze decyzji
administracyjnej, a więc jako rozwiązanienarzucane przedsiębiorstwu będzie pierwszym takim
przypadkiem i będzie obarczone brakiem praktycznego doświadczenia uczestników tego procesu.
Wszystkie dotychczasowe przypadki wprowadzenia podziału funkcjonalnego zostały dokonane na
drodze dobrowolnych uzgodnień. Biorąc powyższe pod uwagę PIIT uważa, że pomimo
usankcjonowania przedmiotowego obowiązku jako rozwiązania prawnego w dyrektywie dostępowej,
3
powinien on być stosowany jedynie w sytuacji ostatecznej konieczności, przy braku współpracy
operatora zasiedziałego z Regulatorem. Izba zwraca uwagę, iż aktualnie TP stara się możliwie w
najlepszy sposób współpracować z Regulatorem, jak przedstawia Prezes UKE w swoim raporcie.,.
Warto ponadto zaznaczyć, iż podział funkcjonalny nie jest środkiem obligatoryjnym a jedynie
opcjonalnym
i
nadzwyczajnym,
wymagającym
spełnienia
wielu
przesłanek.Według
nowowprowadzonych regulacji separacja funkcjonalna może być zastosowana tylko, kiedy zostanie
udowodnione, że inne dostępne (standardowe) środki zaradcze nie są w stanie zapewnić dochowania
obowiązku niedyskryminacji przez operatora zasiedziałego.Wyraźnie stwierdza się, że proces ten
powinien opierać się na starannej analizie skuteczności już obowiązujących środków zaradczych
stosowanych w danym kraju, a jego wprowadzenie podlegać zasadzie proporcjonalności wobec
celów, które regulator chce uzyskać.
Zastosowane na polskim rynku rozwiązanie - tj. zawarte przez TP, operatora o pozycji znaczącej
na kilku rynkach hurtowych Porozumienie z Prezesem UKE w dniu 22 października 2009, w którym
spółka dobrowolnie zobowiązała się do wdrożenia dodatkowych zobowiązań w zakresie
niedyskryminacji, w tym niektórych elementów wymienianych wśród składowych podziału
funkcjonalnego np. Chińskich murów – należy ocenić jako dające pozytywne efekty dla większości
uczestników rynków.
Należy również mieć na uwadze, iż ocena działań TP po podpisaniu porozumienia wynika częściowo z
kontrastu pomiędzy postawą TP przed podpisaniem Porozumienia, która przez większość
uczestników rynku była wówczas oceniania negatywnie i obecnym wykazywaniem otwartości do
współpracy po podpisaniu Porozumienia. Efekty podpisania Porozumienia są przez rynek odbierane
pozytywnie i chcielibyśmy aby przyjęty przez TP trend został długookresowo utrzymany. Mając na
uwadze, iż pierwsze miesiące po podpisaniu Porozumienia były okresem nauki dla wszystkich jego
uczestnikówto wyrażamy nadzieję, że najbliższe miesiące potwierdzą dobry odbiór działań
prowadzonych przez TP i zaprzeczą opiniom, iż zaangażowanie TP w realizację postanowień
Porozumienia jest osiąganejedynie przez istniejącezagrożenie podziałem funkcjonalnym.
Izba chciałaby jednocześnie wskazać, iż należy mieć na względzie, że w przypadku umorzenia
postępowania o podziale funkcjonalnym, Prezes UKE nie pozbywa się możliwości wydania decyzji w
tym zakresie. W przypadku zmiany postawy TP Prezes UKE może wszcząć ponownie postępowanie
zmierzające do nałożenia obowiązku podziału funkcjonalnego lub doprowadzić do wydania decyzji z
art. 43a.
Ze względu na powyższe, doceniając postępy i efekty prac, potwierdzone ocenami przedsiębiorców
telekomunikacyjnych, a także Prezesa UKE uważamy, że na aktualnym etapie nie zachodzą
przesłanki do nałożenia na TP obowiązku w zakresie funkcjonalnej separacji.
Za Zarząd PIIT
Dr inż. Wacław Iszkowski
Prezes PIIT
4