Z życzeniami błogosławionych świąt Bożego Narodzenia I
Transkrypt
Z życzeniami błogosławionych świąt Bożego Narodzenia I
i, moc ę rodz Bóg si eje... truchl 2013 nr 8 12.2013 Pasterka W tym numerze: Ptaki niby dzwoneczki cieszą się kolędą Chrystus nam się narodził i nowe dni będą. Do stajni betlejemskiej aż od brzegów Wisły Z ptakami smukłe sarny dziwować się przyszły. Wiewiórka zęby szczerzy i w niebo się patrzy, Bożonarodzenio- 1 we życzenia Zwyczaje zwią- 2 zane ze święta- 3 mi Bożego Naro- 4 dzenia dawniej i dziś Jak dwa gołębie płyną na błękitnej tarczy. I kwiaty, choć to zima, czas mroźny i cichy, Niosą mirrę, kadzidło i złote kielichy. I pawie przyfrunęły z krajów cudzoziemskich, By swe pióra przyrównać do skrzydeł anielskich. A mały Chrystus smutny w drzwi patrzy i czeka, By pośród witających zobaczyć człowieka… Gazetkę redagują uczennice kl. V Ewa Kaczmarek Jerzy Liebert Paulina Kijak Julka Stępniak Wanessa Szydlik Z życzeniami błogosławionych świąt Bożego Narodzenia I szczęśliwego Nowego Roku 2014 Redakcja Trampusia Zwyczaje związane ze świętami Bożego Narodzenia dawniej i dziś Święta Bożego Narodzenia poprzedza wigilia. Jest to uroczysty dzień oczekiwania na narodzenie Jezusa. Wieczorem o zmroku kiedy pojawi się pierwsza gwiazdka wszyscy zasiadają do uroczystej wieczerzy. Zgodnie z tradycją wszystkie potrawy są postne, a na stole pojawia się dodatkowe nakrycie dla niespodziewanego gościa. Miejsce to oznacza również pamięć o bliskich, którzy są daleko, a także o zmarłych z rodziny. Elementem dekoracyjnym jest choinka. Zwyczaj ten przywędrował do nas z Niemiec w XVIII wieku. Symbolizuje ona rajskie drzewo życia. Dziś dekoruje się ją głównie bombkami. Kiedyś zawieszano jabłka, które miały przypominać owoc zakazany, łańcuchy przypominały o zniewoleniu grzechem, orzechy i słodycze miały nieść dobrobyt i siłę. Światła na choince oznaczały Chrystusa, który ma być światłem dla pogan. Poprzedniczką choinki była podłaźniczka, czyli wierzchołek iglastego drzewka ozdobiony słodyczami i wieszany u sufitu tak, aby można go było opuszczać. Jeszcze wcześniej przynoszono do domu snop zboża i stawiano w kącie izby. Był on symbolem Betlejem— miejsca narodzenia Jezusa. Betlejem - to w tłumaczeniu „dom chleba”. Str. 2 Z życzeniami błogosławionych świąt Bożego Narodzenia Pod obrus na stół wigilijny kładzie się sianko. Jest to nawiązanie do miejsca, w którym Maryja złożyła małego Jezusa—w żłobie z sianem. Dawniej dziewczęta po wieczerzy wyciągały po źdźble. Ta, która wyciągnęła najdłuższe miała pierwsza wyjść za mąż. Po odczytaniu fragmentu Ewangelii o narodzeniu Jezusa i po modlitwie następuje dzielenie się opłatkiem. Takiego samego używa się na mszy św. do przemiany w Ciało Chrystusa. Opłatek jest symbolem pojednania i przebaczenia, znakiem przyjaźni i miłości. Życzenia składane podczas dzielenia się opłatkiem powinny być szczere. Wybaczamy sobie wszystkie winy, aby zasiąść do kolacji pogodzeni i z czystymi sercami. O północy z 24 na 25 grudnia rozpoczyna się uroczysta msza zwana pasterką. Jej nazwa pochodzi od opisu zawartego w Ewangelii według którego pasterze, zbudzeni głosem aniołów, pierwsi oddali pokłon Nowonarodzonemu. Nie wiadomo kiedy w Polsce zaczęto śpiewać kolędy. Kiedy wraz z franciszkanami dotarł do nas zwyczaj budowania szopek dało to okazję do powstawania pieśni ludowych opowiadających o narodzinach Jezusa. Kolędy średniowieczne są wesołe i żywe. Dopiero z czasem nabierają powagi i dostojeństwa. Najstarsze to : Anioł pasterzom mówił, W żłobie leży, Gdy śliczna Panna, Jezus malusieńki, Bóg się rodzi. Teksty kolęd pisali początkowo ludzie związani z parafią. Autorami są także wybitni artyści tj. Piotr Skarga, Franciszek Karpiński czy Teofil Lenartowicz. Na całym świecie znana jest kolęda „Cicha noc”. Przetłumaczono ją na ok. 300 języków. Po raz pierwszy została wykonana 24.12.1818 roku w Oberndorfie w Austrii. 2013 nr 8 Str. 3 W okresie Bożego Narodzenia w kościołach można oglądać szopki. Najczęściej znajdują się w niej postacie Świętej Rodziny, pasterzy, królów, zwierząt. Bardzo często także figurki wybitnych Polaków. Najsłynniejsze są szopki krakowskie. W niektórych kościołach szopki są urządzane na dużych powierzchniach, mają ruchome elementy. Boże Narodzenie to inaczej Gody. W wigilię należało zachowywać się wzorowo, aby być takim przez cały rok. Nie wolno było kłócić się i bić. Jeżeli w poranek wigilijny pierwszy wszedł do domu mężczyzna była to zapowiedź zdrowia. Jeżeli kobieta-choroby. Po wieczerzy wigilijnej gospodarz brał kolorowy opłatek i dawał go tym zwierzętom, które według tradycji były w stajence. Na podłodze w izbie kładziono słomę, aby jak najbardziej upodobnić ją do stajenki betlejemskiej. Robiono z niej powrósła, którymi obwiązywano drzewa dla zapewnienia urodzaju w przyszłym roku. Słomę tę podkładano także kurom, aby się niosły. W drugi dzień świąt, kiedy wspomina się św. Szczepana pierwszego męczennika obrzucano się owsem na pamiątkę jego ukamienowania. Święcono także owies, który potem dodawano do ziarna siewnego. Ilość potraw na stole wigilijnym była różna. A. Bruckner podaje, że wieczerza chłopska składała się z siedmiu potraw, szlachecka z dziewięciu, a pańska z jedenastu. Dzisiaj przygotowuje się dwanaście potraw na pamiątkę dwunastu apostołów. I choć same potrawy jak i sposób ich przyrządzania zostały nieco zmienione, to składniki potraw zostały te same. Na stole wigilijnym powinny się znaleźć: karp, śledzie, kapusta z grochem, barszcz z uszkami, zupa grzybowa, kompot z suszonych owoców, pierogi z kapustą i z grzybami, a z ciast makowiec i piernik. Oczywiście w rożnych regionach naszego kraju spotyka się potrawy charakterystyczne np. kutia czy moczka. Każdej potrawy należy spróbować, aby zapewnić sobie szczęście i pomyślność na cały nadchodzący rok.