Języki germańskie na tle indoeuropejskim konwersatorium

Nazwa przedmiotu
Języki germańskie na tle indoeuropejskim
Rodzaj zajęć
konwersatorium monograficzne/fakultet
Liczba godzin
2 godziny tygodniowo, 30 tygodni
Poziom przedmiotu
początkujący
Język wykładowy
język polski
Wymagania wstępne
wstęp do językoznawstwa
Prowadzący
mgr Ida Stria
Treści przedmiotu
Kurs obejmuje przegląd i charakterystykę języków indoeuropejskich.
Szczególny nacisk położony jest na języki germańskie, ich wyodrębnienie
oraz zróżnicowanie w perspektywie historycznej.
Cele przedmiotu
Celem kursu jest przedstawienie podobieństw i różnic między językami
indoeuropejskimi z naciskiem na języki germańskie oraz wprowadzenie do
gramatyki historycznej i porównawczej. Po ukończeniu kursu studenci
prawidłowo klasyfikują języki indoeuropejskie oraz posługują się
terminologią z zakresu gramatyki historycznej języków germańskich.
Tygodnie/daty
Semestr zimowy
Wprowadzenie. Gramatyka historyczna a porównawcza.
Językoznawstwo indoeuropejskie. Wspólnota indoeuropejska. Język
1/02.10 praindoeuropejski.
Wspólnota indoeuropejska II. System samogłoskowy. Ablaut vs.
2/09.10 umlaut. Teoria laryngalna.
Wspólnota indoeuropejska III. System spółgłoskowy. Kentum a satem.
3/16.10 Rotacyzm germański. Reguła r u k i. S'mobile.
Tendencje rozwojowe jęz. indoeuropejskich. Wymieranie języków.
4/23.10 Teoria nostratyczna.
5/30.10 Język tocharski. Języki anatolijskie.
Języki indoirańskie. Gramatyka Paniniego. Wpływy drawidyjskie.
6/06.11 Awesta. Izafet. Kikkuli.
Język ormiański. Liga, Sprachbund, kompleks, makrojęzyk a rodzina.
7/13.11 Liga bałkańska (albański, rumuński, grecki, macedoński, bułgarski).
Liga bałkańska cd. Auditivus. Admirativus. Język aromuński. Gagauski,
8/20.11 turecki.
Wspólnota słowiańska. Palatalizacje. Jery. Prejotacja. Prelabializacja.
Epenteza. Przestawka płynnych. SCS. Bałkany – pozostałe
9/27.11 południowosłowiańskie. Diasystem.
Języki słowiańskie – zachodnie a wschodnie. Przegłos lechicki, przegłos
10/04.12 polski.
11/11.12 Języki bałtyckie. Staropruski. Auditivus. Debitivus. Reguła r u k i.
Języki italskie. Czy wenetyjski jest italski? Łacina. Reguła RUbL. Ladino.
12/18.12 Diasystem. Langues d’oc vs. langues d'oïl.
Leponcki. Języki p'celtyckie i q'celtyckie. Lenicja i nazalizacja (eclipse).
13/08.01 Ogam. Wpływy/podobieństwa semickie.
Języki germańskie: przegląd. Wyodrębnienie języka pragermańskiego.
14/15.01 Prawo Grimma. Prawo Vernera. Rotacyzm.
15/22.01 Powtórka.
Tematyka/tygodnie
Semestr letni
1 Podział języków germańskich. Rozwój historyczny.
2 Wyodrębnienie języka pranordyckiego. Fraktura. Synkopa. Apokopa.
Grupa północna. Podział języków skandynawskich. Asymilacja.
3 Monoftongizacja. Kontynentalne a wyspowe I: fonologia.
4 Kontynentalne a wyspowe II: morfologia, składnia, pożyczki.
5 Runy. Futhark i jego ewolucja. Ornamentyka a datowanie.
6 Staroislandzki. Islandzki. Farerski. Geminaty.
7 Duński. Stød (niepełne zwarcie krtaniowe). Blødt d. Liczebniki.
8 Norweski. Bokmål a nynorsk. Garpegenitiv.
9 Szwedzki. Przesuwka samogłoskowa.
Grupa wschodnia: gocki. Grupa zachodnia. Ingweoni, Istweoni,
10 Erminoni.
11 Angielski: germański czy romański? Wielka przesuwka samogłoskowa.
12 Fryzyjski. Holenderski i flamandzki. Afrikaans. Garpegenitiv.
13 Dolnoniemiecki: niemiecki czy holenderski?
Wysokoniemiecki. Druga przesuwka spółgłoskowa. Dialekty
14 frankońskie.
15 Zaliczenie.
Sposób zaliczenia
wymagana aktywność na zajęciach; zaliczenie pisemne na ostatnich
zajęciach; dla chętnych możliwe zaliczenie ustne po semestrze zimowym
Literatura
Bednarczuk, Leszek (red.). Języki indoeuropejskie.
Anttila, Raimo. Historical and comparative linguistics.
Fortson IV, Benjamin W. Indo-European Language and Culture:
An Introduction.
Meillet, Antoine. Wstęp do językoznawstwa indoeuropejskiego.
Szemerényi, Oswald. Introduction to Indo-European linguistics.
(=Einführung in die vergleichende Sprachwissenschaft)
Vikør, Lars. The Nordic languages: their status and interrelations.
Weinsberg, Adam. Gramatyka porównawcza języków indoeuropejskich.
(dowolne wydania)
Pozostałe pozycje będą proponowane studentom w trakcie trwania zajęć.