1 Program wykładów

Germanistyka I
1
Historia filozofii - wykład
Program wykładów
Kurs filozofii stanowi przegląd najważniejszych stanowisk filozoficznych w przekroju od
starożytności do pierwszej połowy XX wieku. Kurs uwzględnia zmieniające się dominiujące
tendencje w filozofii. Celem kursu jest zapoznanie studentów z problemami podstawowych
dyscyplin filozoficznych, najważniejszymi pojęciami filozoficznymi wraz z ich historycznymi
przekształceniami.
Wykład obejmuje jedynie kluczowe dla rozwoju filozofii i kultury zachodniej problemy, idee,
pojęcia i stanowiska w najważniejszych sporach filozoficznych. Wykład w semestrze zimowym
obejmuje 30 godzin. Kończy się egzaminem. Szczegółowe informacje dotyczące formy
zaliczenia znajdują się w pierwszej prezentacji z wykładu.
Uwaga - część zagadnień realizowana będzie na dwóch kolejnych godzinach.
1. Filozofia – przedmiot i metoda badań.
2. Wczesna filozofia jońska. Filozofia a nauka i religia.
3. Podział dyscyplin filozoficznych. Problemy ontologiczne i epistemologiczne w filozofii
Eleatów.
4. Metafora jaskini jako przedstawienie głównych elementów platońskiej teorii idei. Teoria
idei z perspektywy ontologicznej, epistemologicznej.
5. Sokrates. Polemika między Platonem i sofistami. Etyczny aspekt teorii idei.
6. Podstawowe pojęcia ontologii, metafizyki i fizyki Arystotelesa.
7. Etyka Arystotelesa.
8. Etyka stoików.
9. Sceptycyzm – omówienie tropów sceptycznych. Etyczny aspekt stanowiska sceptyckiego.
10. Główne zagadnienia badań filozoficznych w okresie średniowiecznym.
11. Spór o uniwersalia w filozofii średniowiecznej.
12. Wprowadzenie do filozofii nowożytnej - Galileusz.
13. Kartezjusz – metoda naukowa, argumenty sceptyczne.
14. Kartezjusz – problem dualizmu substancji materialnej i duchowej.
15. Główne wątki myśli kartezjańskiej – podsumowanie.
16. John Locke – umysł ludzki jako tabula rasa.
17. David Hume: zakwestionowanie podstaw związku przyczynowo-skutkowego.
18. Filozofia transcendentalna Immanuela Kanta.
19. Filozofia państwa Thomasa Hobbesa
20. Główne idee filozofii Hegla.
21. Program filozofii pozytywnej Auguste’a Comte’a.
1
Germanistyka I
Historia filozofii - wykład
22. Antropologia filozoficzna Nietzschego.
23. Zasadnicze założenia egzystencjalizmu.
24. Hermeneutyka filozoficzna.
2
Organizacja wykładu
Kurs filozofii kończy się egzaminem.
UWAGA: obecność na wykładzie nie jest obowiązkowa i nie wpływa na ocenę z egzaminu!
Zachęcam jednak do uczestnictwa w zajęciach.
Egzamin składa się z dwóch części:
1. Części testowej weryfikującej wiedzę i znajomość wymaganych tekstów źródłowych.
2. Części z pytaniami otwartymi, sprawdzającej wiedzę i umiejętność logicznej rekonstrukcji
problemów, dyskusji, systemów filozoficznych oraz umiejętność porównywania różnych
stanowisk we wskazanych sporach filozoficznych.
Szczegółowe zasady oceny wyników egzaminu zostaną przedstawione w trakcie wykładu.
3
Materiały do wykładu
3.1
Prezentacje do wykładów
Prezentacje do wykładów będą sukcesywnie publikowane na stronie internetowej
http://www.uni.opole.pl/∼machlarz
UWAGA: prezentacje nie wyczerpują całego zakresu materiału, który Państwo powinni
opanować. Prezentacje pozwalają jedynie na uporządkowanie wiedzy i mogą służyć
powtórzeniu materiału.
3.2
Literatura podstawowa
1. Russell, Bertrand, Problemy filozofii, Warszawa 1995.
2. Tatarkiewicz, Władysław, Historia filozofii, (wydania różne).
3. Ajdukiewicz, Kazimierz, Zagadnienia i kierunki filozofii, (wydania różne).
4. F. Copleston, Historia filozofii, T. I, T. II, T. IV, T. V, T. VI, T. VII, T. VIII., (wydania
różne).
3.3
Literatura uzupełniająca
Literatura uzupełniająca do poszczególnych wykładów jest podawana osobno do każdego
wykładu (przedostatni slajd w prezentacji). Literaturę uzupełniającą stanowią przede
wszystkim teksty źródłowe, których znajomość jest bardzo wskazana. Znajomość części
tekstów źródłowych będzie zaś na egzaminie wymagana.
4
Konsultacje i dane kontaktowe
Konsultacje: poniedziałek, 15.00-16.00.
Adres: Instytut Filozofii, Collegium Civitas, pokój 324.
2
Germanistyka I
Historia filozofii - wykład
e-mail: [email protected]
www: http://www.uni.opole.pl/∼machlarz
3