Opinie mieszkańców na temat systemu zbiórki odpadów - Eko-DOk

badania ankietowe, segregacja odpadów, gospodarka odpadami
Iwona PASIECZNIK, Kamil P. BANASZKIEWICZ, Joanna SZCZEPANIAK
OPINIE MIESZKAŃCÓW NA TEMAT SYSTEMU ZBIÓRKI
ODPADÓW KOMUNALNYCH
W artykule przedstawiono analizę aktualnego stanu gospodarki odpadami dla miasta liczącego około
16 tys. mieszkańców. Celem przeprowadzonych badań ankietowych było sprawdzenie jak mieszkańcy
oceniają możliwości segregacji odpadów i jej skuteczność, jakie są problemy związane z gospodarką
odpadami komunalnymi oraz ocenę poziomu edukacji w zakresie gospodarki odpadami wśród mieszkańców. Przeprowadzone badania pokazują, że system gospodarki odpadami w opisanym mieście nie
funkcjonuje prawidłowo. Należałoby wprowadzić zmiany mające na celu podwyższenie efektywności
selektywnego zbierania odpadów i świadomości ekologicznej mieszkańców.
1. WSTĘP
System gospodarki odpadami komunalnymi w gminach należących do aglomeracji
wrocławskiej, jak również w całym województwie dolnośląskim, nie funkcjonuje
właściwie. Zbyt niskie są poziomy selektywnego zbierania, odzysku i recyklingu odpadów, a także biologicznego ich przetwarzania [11]. Dominującą metodą unieszkodliwiania odpadów w dalszym ciągu jest składowanie, co w konsekwencji powoduje
bezpowrotną stratę cennych surowców możliwych do ponownego wykorzystania,
stratę energii, a także szereg negatywnych skutków mających wymiar ekologiczny
i społeczny do których zalicza się m.in. degradację środowiska naturalnego czy zagrożenie zdrowia ludzi mieszkających w sąsiedztwie składowisk odpadów komunalnych
[8]. Zgodnie z zasadami Zrównoważonego Rozwoju, konsekwentne wdrażanie proekologicznej gospodarki odpadami komunalnymi, zaowocowało licznymi regulacjami
prawnymi i coraz bardziej zaostrzającymi się normami środowiskowymi dotyczącymi
składowisk odpadów komunalnych, co z kolei doprowadziło między innymi do wzro__________

Politechnika Wrocławska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska pl. Grunwaldzki 9, 50-377 Wrocław, [email protected]
492
I. PASIECZNIK i in.
stu opłat za składowanie odpadów a w konsekwencji działań w kierunku unikania
prymitywnego podejścia do problemu odpadów poprzez ich deponowanie [9]. Obecnie stosowanych jest wiele metod mających za zadanie ograniczenie ilości odpadów
przeznaczonych do składowania m.in. zapobieganie powstawaniu odpadów, selektywna zbiórka surowców wtórnych oraz recykling materiałowy i energetyczny. Jednak
najbardziej efektywną metodą ograniczania ilości wytwarzanych odpadów jest zapobieganie ich powstawaniu, gdyż eliminowane są wszystkie procesy związane ze
zbiórką, przetwarzaniem oraz ostatecznym unieszkodliwianiem odpadów [9].
Odpady komunalne stanowią jeden z najwazniejszych problemów współczesnego
świata zarówno na szczeblach lokalnych jak i w skali globalnej. Spełnienie wymagań
zawartych w zapisach ustawowych, to nie tylko aspekty finansowo-organizacyjne
gminy, ale również odpowiedni poziom świadomości ekologicznej jej mieszkańców.
W przypadku wdrażania w gminie, takich działań jak selektywna zbiórka odpadów,
zrozumienie istoty sprawy przez jej społeczność to jeden z najważniejszych warunków prowadzących do osiągnięcia wyznaczonego celu.
2. OPIS TERENU BADAŃ, ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI
ODPADAMI KOMUNALNYMI NA DANYM OBSZARZE
Głównym celem ankiety było sprawdzenie, jak mieszkańcy miasta oceniają możliwości segregacji odpadów i jej skuteczność, a zwłaszcza na jakie problemy w tej
dziedzinie napotykają.
Badania ankietowe przeprowadzono dla miasta liczącego około 16 tys. mieszkańców. Miasto to położone jest we wschodniej części województwa dolnośląskiego, na
pograniczu z województwem opolskim, około 25 km od Wrocławia w kierunku południowo-wschodnim. Powierzchnia miasta wynosi 17,06 km2 [1]. Miasto zamieszkuje
71,6 procent ludności gminy. Przyrost naturalny należy do jednego z najwyższych
w województwie a struktura wiekowa mieszkańców przedstawia się korzystniej niż
w wielu innych regionach województwa [2]. Średnia gęstość zaludnienia w mieście
(dane z 31 grudnia 2011 r.) wynosi 929,5 M/km2 [5].
Przez miasto przebiega droga wojewódzka łącząca miejscowość z Wrocławiem
i Oławą oraz linia kolejowa. Na terenie miasta funkcjonuje kilkanaście zakładów
przemysłowych oraz ponad 1200 prywatnych podmiotów gospodarczych, głównie
w dziedzinie usług, handlu i produkcji towarów rynkowych [6].
Zbiórka odpadów na opisanym terenie prowadzona jest zgodnie z Aktualizacją
Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu oławskiego na lata 2009-2012
z perspektywą do roku 2016 [10]. Każda gmina należąca do powiatu oławskiego
uchwaliła tzw. Regulamin Utrzymania Czystości i Porządku (RUCiP), w którym zostały ustalone m.in.: obowiązki mieszkańców w zakresie korzystania z systemu odbie-
Opinie mieszkańców na temat systemu zbiórki odpadów komunalnych.
493
rania odpadów komunalnych, częstotliwość opróżniania pojemników i zasady gromadzenia zmieszanych odpadów komunalnych oraz zakres i sposób organizacji selektywnej zbiórki wybranych frakcji odpadów komunalnych. W regulaminie znajdują się
także zapisy, które zobowiązują mieszkańców do korzystania ze zorganizowanego
systemu zbierania i odbioru odpadów komunalnych.
Masa odpadów komunalnych wytworzonych w mieście w 2011 roku wynosiła
3.173,26 Mg, co odpowiada około 200,1 kg na mieszkańca [4]. Najważniejszym źródłem powstawania odpadów komunalnych były przede wszystkim gospodarstwa domowe, a także obiekty infrastruktury (handel, usługi i rzemiosło, szkolnictwo, targowiska). Przeważająca cześć odpadów transportowana jest w zamkniętych, tzw.
bezpylnych pojazdach, z zagęszczaniem odpadów wewnątrz skrzyń ładunkowych. Ten
sposób transportu jest znacznie bardziej efektywny ekonomicznie od transportu odpadów w kontenerach typu KP-7 lub KP-8, w których odpady gromadzone są luzem, bez
zagęszczania. Ze względu na stosunkowo nieduże odległości w obrębie powiatu od
miejsc zbierania do miejsc unieszkodliwiania, nie ma potrzeby stosowania przeładunku odpadów [10]. Na terenie miasta znajduje się 15 punktów, w których ustawione są
pojemniki na odpady zmieszane oraz pojemniki służące do selektywnej zbiórki.
W czasie badań ankietowych system selektywnego gromadzenia obejmował szkło
i tworzywa sztuczne.
Gospodarka odpadami na terenie miasta nie funkcjonowała prawidłowo. Wiele
pojemników przeznaczonych na selektywną zbiórkę odpadów było w złym stanie
technicznym, kolory niektórych z nich nie odpowiadały zasadom selektywnej zbiórki.
Tylko w trzech spośród piętnastu punktów znajdowały się żółte pojemniki
przeznaczone na selektywną zbiórkę plastiku, a w prawie połowie punktów, w których
ustawiono pojemniki na szkło, pomalowane były na niebiesko. W żadnym miejscu nie
było dokładnej informacji na temat rodzaju odpadów, na które przeznaczony jest dany
pojemnik. W kilku punktach wogóle nie ustawiono pojemników na selektywną
zbiórkę odpadów.
Na terenie miasta nie było punktu zbiórki odpadów wielkogabarytowych. Kilka
razy w roku ogranizowano akcje zbierania takich odpadów, niestety większość
mieszkańców nie wiedziała o istnieniu takich akcji, ponieważ nie były one
rozgłaszane. Wobec powyższego odpady wielkogabarytowe zazwyczaj ustawiano
w bliskim sąsiedztwie pojemników na odpady zmieszane.
Miasto nie dysponowało spisem miejsc, w których można było oddawać zużyte
baterie, mimo, że w badanym okresie takie pojemniki znajdowały się w dwóch
punktach.
Na badanym terenie nie można było znaleźć informacji na temat miejsc, do
których można oddawać zepsuty/niepotrzebny sprzęt RTV i AGD. Na oficjalnej
stronie Urzędu Miasta również brakowało informacji na ten temat. Podobnie
wyglądała sytuacja jeżeli chodzi o istniejące punkty zbiórki metali mimo, że obszar
ten obsługiwały dwie firmy mające siedziby we Wrocławiu.
494
I. PASIECZNIK i in.
Papier i tektura zbierane były do pojemników znajdujących się w punktach zbiórki.
Na terenie miasta parę lat temu istniał punkt skupu makulatury, jednak podczas
prowadzenia badań nie znaleziono informacji na ten temat.
W żadnej z aptek znajdujących się na terenie miasta nie było wystawionych
specjalnych pojemników przeznaczonych na przeterminowane lekarstwa, jednak
istniała możliwość oddawania ich w aptekach, skąd odbierane były przez firmę
zajmującą się unieszkodliwianiem odpadów medycznych.
3. BADANIA ANKIETOWE OCENY STANU GOSPODARKI ODPADAMI
KOMUNALNYMI W BADANYM MIEŚCIE
W celu oceny efektywności selektywnego zbierania odpadów komunalnych, wykonano badania ankietowe. Badania przeprowadzono w 2011 roku wśród 100 przypadkowo wybranych osób, a metoda która została wykorzystana do badań to ankieta
wielokrotnego wyboru z kilkoma wariantami odpowiedzi. Mieszkańcy objęci badaniem ankietowym stanowili 0,63% populacji miasta (udział procentowy ankietowanych zbliżony do udziału w podobnych badaniach społecznych dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi [3]) .
Zdecydowana większość ludzi na tym terenie mieszkała w wysokiej zabudowie
wielorodzinnej – blokach (65%), w domach jednorodzinnych 24% ankietowanych,
a najmniej w domach wielorodzinnych (11%), gdyż jest to rodzaj zabudowy rzadko
spotykany w badanym mieście. U większości ankietowanych (aż 59%) gospodarstwa
domowe tworzyły 3-4 osoby, jedynie 1% stanowiły gospodarstwa, w których mieszkało powyżej 7 osób. Prawie 1/3 ankietowanych (28%) mieszkała sama lub
z jedną osobą. Wśród przebadanych osób dominowali ludzie z wykształceniem średnim (48%), 24% posiadało wykształcenie zawodowe, 19% wyższe, a 10% podstawowe. Ponad połowa ankietowanych posiadała stałą pracę (52%), 21% była na emeryturze lub rencie, 3% to osoby bezrobotne. Wśród ankietowanych znaleźli się także
uczniowie/studenci (9%), osoby posiadające pracę dorywczą (9%), a także gospodynie domowe (6%).
Aż 78% przebadanych mieszkańców twierdziło, iż w ich gospodarstwach domowych segreguje się odpady. Wśród frakcji selektywnie zbieranych większość osób
wskazywała szkło (70% ankietowanych), tworzywa sztuczne (67%), papier (63%)
oraz baterie (57%). Tylko 15% ankietowanych wydzielało odpady kuchenne i ogrodowe spośród odpadów zmieszanych i tylko 7% ankietowanych wydzielało zużyty
sprzęt elektryczny i elektroniczny. Pozostali mieszkańcy przyznawali, że najczęściej
niepotrzebny sprzęt zostawiają w punktach zbiórki w nadziei, że komuś ten sprzęt się
jeszcze przyda lub wyrzucają do pojemników na odpady zmieszane. Większość ankie-
Opinie mieszkańców na temat systemu zbiórki odpadów komunalnych.
495
towanych zbierała selektywnie jedynie 3-4 frakcje, część ograniczała się jednak tylko
do 2-3 frakcji.
tekstylia
25%
kuchenne i ogrodowe
15%
ZSEE
7%
leki
35%
metale
36%
baterie
57%
szkło
70%
tworzywa sztuczne
67%
papier
63%
0
20
40
60
80
100
Rysunek 1. Frakcje zbierane selektywnie [%]
Tylko 1/3 przebadanych mieszkańców zbierała selektywnie odpady już ponad 5
lat, mimo, że początki selektywnej zbiórki odpadów przypadają na pierwszą połowę
lat 90-tych XX wieku [7]. Jednak cały czas wzrasta liczba osób segregujących odpady, co może być związane ze wzrostem zainteresowania selektywną zbiórką ze strony
mediów i władz, a także ograniczeniami narzucanymi nam przez Unię Europejską.
powyżej 5
lat
33%
rok
15%
2-3 lata
26%
4-5 lat
26%
Rysunek 2. Czas selektywnego zbierania odpadów
496
I. PASIECZNIK i in.
Największy wpływ na rozpoczęcie selektywnego zbierania odpadów wśród ankietowanych miała kampania informacyjna prowadzona w telewizji i prasie, a także znajomi, którzy wcześniej zaczęli segregowanie odpadów.
inne
14%
znajomi
36%
internet
19%
radio
19%
tv
41%
prasa
30%
0
20
40
60
80
100
Rysunek 3. Czynniki, które przekonały mieszkańców do selektywnego zbierania odpadów
Zdecydowana większość mieszkańców zbierających odpady selektywnie zanosi
wydzielone frakcje do najbliższego punktu zbiórki. Są to głównie osoby mieszkające
w budynkach wielorodzinnych-blokach. Jedynie 21% osób przechowuje zebrane odpady w osobnych workach, które odbiera od nich firma. Dotyczy to osób mieszkających w domkach jednorodzinnych.
Jedno z najważniejszych pytań zawartych w tej ankiecie dotyczyło przyczyn niepraktykowania selektywnej zbiórki odpadów. Mieszkańcy w większości twierdzili, że
przyczyną są głównie przepełnione pojemniki do selektywnego zbierania odpadów
oraz brak chęci do podejmowania działań w kierunku segregacji odpadów. Pierwsza
przyczyna jest częściowo uzasadniona i łatwa do wyeliminowania, poprzez zwiększenie częstotliwości wywozu odpadów zbieranych selektywnie. Druga natomiast wynika
z niskiej świadomości ekologicznej mieszkańców. Duże znaczenie ma czas, jaki trzeba przeznaczyć na posegregowanie odpadów, brak warunków w domu do przeprowadzania selektywnej zbiórki oraz zbyt duża odległość do punktu selektywnego zbierania odpadów. Istotny jest także brak informacji o sposobie segregowania odpadów
oraz brak gratyfikacji finansowej.
Opinie mieszkańców na temat systemu zbiórki odpadów komunalnych.
28%
brak chęci
brak czasu na segregację
20%
brak informacji o spodobie segregacji odpadów
12%
brak warunków w domu do selektywnego
zbierania odpadów
20%
przepełnione pojemniki do selektywnej zbiórki
28%
zbyt duża odległośc
19%
inne
14%
0
10
497
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Rysunek 4. Przyczyny niepraktykowania selektywnej zbiórki odpadów
Według mieszkańców najlepszym sposobem na poprawienie stanu gospodarki odpadami w mieście byłoby zwiększenie liczby punktów, w których znajdują się pojemniki do selektywnego zbierania odpadów oraz zorganizowanie sprawniejszego systemu odbierania odpadów.
zwiększenie ilości pojemników na selektywna zbiórkę
78%
sprawniejszy system odbierania odpadów
71%
62%
lokalna kampania edukacyjna na temat selektywnej zbiórki
obniżenie opłat za wywóz odpadów zbieranych selektywnie
50%
podwyższenie opłat za wywóz odpadów zmieszanych
16%
żadne działania nie poprawia sytuacji
6%
2%
inne
0
20
40
60
80
Rysunek 5. Sposoby na polepszenie gospodarki odpadami (wg mieszkańców)
100
498
I. PASIECZNIK i in.
Duże korzyści przyniosłaby także lokalna kampania edukacyjna na temat selektywnej zbiórki, gdyż większość ankietowanych nie orientowała się, co można wrzucać
do poszczególnych pojemników oraz obniżenie opłat za wywóz odpadów zbieranych
selektywnie.
W kwestii zachęcenia ludzi do selektywnego zbierania odpadów poprzez podwyższenie opłat za wywóz odpadów zmieszanych zdania są podzielone. Wynika z tego, że
nie jest to najlepszy sposób na przekonanie mieszkańców do selektywnej zbiórki
i mogłoby odnieść skutek odwrotny do zakładanego. Zdecydowanie lepszym pomysłem na zachęcenie mieszkańców miasta do selektywnego zbierania odpadów jest
obniżenie opłat za wywóz odpadów zebranych selektywnie, co deklaruje aż 84% ankietowanych.
Wiedza mieszkańców w zakresie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych jest
niewielka. Jedynie 36% ankietowanych uważa ją za dobrą. Może to być wynikiem
błędnie prowadzonej kampanii przez lokalne władze oraz firmy zajmujące się odbieraniem odpadów od mieszkańców.
Ponad połowa badanych uważa, że w badanym mieście system gospodarki odpadami nie funkcjonuje prawidłowo. Fakt ten potwierdzają odpowiedzi ankietowanych
na wcześniejsze pytania.
4. PODSUMOWANIE I WNIOSKI
Badania ankietowe pokazują, że system gospodarki odpadami w opisanym mieście
nie funkcjonuje prawidłowo. Należałoby wprowadzić zmiany mające na celu podwyższenie efektywności selektywnego zbierania odpadów i świadomości ekologicznej
mieszkańców.
W celu właściwego prowadzenia selektywnej zbiórki konieczne jest posiadanie
podstawowych wiadomości w tym zakresie. Przeprowadzona ankieta pokazuje jak
niska jest świadomość ekologiczna w mieście. Należałoby się zastanowić, jakie są
przyczyny tego, że selektywna zbiórka działa nieprawidłowo. Pierwszą
i najważniejszą kwestią są pojemniki. Mieszkańcy skarżą się na ich przepełnienie,
zbyt małą ilość oraz brak opisów. W punktach, w których znajdują się prawidłowo
opisane pojemniki również zdarzają się problemy, ponieważ mieszkańcy są nieuświadomieni w kwestii tego, co można wrzucać do poszczególnych pojemników, więc
albo wrzucają wszystko, co ich zdaniem powinno się znaleźć w takim pojemniku albo
nie wrzucają nic. Problem jest również z niewłaściwym usytuowaniem punktów
zbiórki odpadów. Wiele osób widząc przepełnione pojemniki rezygnuje z wydzielania
poszczególnych frakcji. Istotnym powodem jest również brak chęci i czasu na segregację odpadów oraz brak warunków w domu do prowadzenia selektywnej zbiórki.
Opinie mieszkańców na temat systemu zbiórki odpadów komunalnych.
499
Zdaniem ankietowanych poprawę sytuacji zapewniłoby zwiększenie ilości pojemników na selektywną zbiórkę na terenie miasta, sprawniejszy system odbierania odpadów oraz lokalna kampania edukacyjna na temat selektywnego zbierania odpadów.
Władze powinny zapewnić obniżenie opłat za wywóz odpadów zbieranych selektywnie, jednocześnie zwiększając opłaty za wywóz odpadów zmieszanych. Być może
dobrym pomysłem byłoby karanie osób nieprzestrzegających zasad selektywnego
zbierania odpadów.
Zapobieganie i minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów to najważniejszy cel
gospodarki odpadami. Zostanie on osiągnięty dzięki zmianie postaw społeczeństwa.
Należy pamiętać, że jest to proces długotrwały. Będzie on następował poprzez działania informacyjne i edukacyjne na terenie miasta.
Należałoby zorganizować w szkołach akcje uczące dzieci i młodzież podstawowych zasad selektywnej zbiórki. Zajęcia te powinny odbywać się w formie zabaw
edukacyjnych dla najmłodszych dzieci i wykładów dla młodzieży. Następnie przez
kilka miesięcy w szkołach powinna odbywać się selektywna zbiórka butelek, puszek,
zakrętek, baterii, makulatury i innych. Zachęceniem uczniów mogłyby być nagrody
dla najlepszej osoby, klasy lub szkoły znajdującej się na terenie gminy, która nazbierała największą ilość odpadów.
Dla dorosłych mieszkańców powinny odbywać się otwarte spotkania edukacyjne
z firmą zajmującą się wywozem odpadów zbieranych selektywnie. Warto także zainwestować w plakaty i ulotki reklamujące i wyjaśniające podstawy, a także cele selektywnej zbiórki. By dotrzeć do wszystkich mieszkańców należy dostarczyć każdemu
ulotkę zawierającą mapkę z zaznaczonymi najbliżej położonymi punktami zbiórki
odpadów oraz informację o tym, jakie pojemniki znajdują się w każdym z tych punktów (na jakie frakcje) i jakie odpady można do nich wrzucać. Do mapki powinny zostać dołączone zdjęcia poszczególnych punktów i pojemników. Są to niezbędne kroki,
jakie należy podjąć w celu poprawienia efektywności selektywnego zbierania odpadów. Zakładając, że duża część mieszkańców nie przyjdzie na spotkania lub też nie
zwróci uwagi na plakaty i rozdawane ulotki, wrzucenie do skrzynki pocztowej jest
najpewniejszym sposobem na dotarcie do wszystkich mieszkańców. Dotyczy to
szczególnie osób starszych, których świadomość ekologiczna jest najczęściej niska.
Ulotki takie powinny być napisane prostym językiem, by nikt nie miał wątpliwości,
jak postępować z daną frakcją odpadów. Tego zadania powinna podjąć się firma zajmująca się wywozem odpadów lub Urząd Miasta i Gminy. Wymaga to dużych nakładów finansowych, jednak w obliczu ograniczeń, jakie nakłada na Polskę Unia Europejska są to działania niezbędne i w dalszej perspektywie przynoszące korzyści, gdyż
mieszkańcy mający odpowiednią wiedzę będą więcej i chętniej segregować poszczególne frakcje odpadów.
W chwili obecnej internet jest źródłem wiedzy dla wielu osób, dlatego strona miasta i gminy powinna być na bieżąco aktualizowana. Ważnym krokiem byłoby dodanie
zakładki: Gospodarka odpadami, w której zamieszczone powinny zostać wszystkie
500
I. PASIECZNIK i in.
najważniejsze informacje dotyczące firmy zajmującej się wywozem odpadów, lokalizacja punktów zbiórki, podstawowe cele i zasady selektywnego zbierania odpadów,
podstawy prawne oraz analiza gospodarki odpadami na terenie miasta i gminy.
LITERATURA
[1]
BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ, Informacje na temat Gminy, dostępne na stronie internetowej: http://www.um.jelcz-laskowice.finn.pl/index.jsp?bipkod=/004
[2] BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ, Informacje na temat Gminy, dostępne na stronie internetowej: http://www.jelcz-laskowice.pl/pl/strony/1030.nasze-miasto-i-gmina.html
[3] DE FEO G., DE GISI S: Public opinion and awareness towards MSW and separate collection
program mes: A sociological procedure for selecting areas and citizens with low level of
knowledge, Waste Management 30, pp. 958-976, 2010.
[4] GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY, Informacje na temat odpadów komunalnych wytworzonych w 2011 roku, dostępne na stronie internetowej: http://www.stat.gov.pl [dostęp: 02.01.2012r.]
[5] GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY, Ludność w gminach według stanu w dniu 31.12.2011 r.
bilans opracowany w oparciu o wyniki NSP’2011, dostępne na stronie internetowej
http://www.stat.gov.pl/gus/5840_13211_PLK_ HTML.htm
[6] http://pl.wikipedia.org/wiki/Jelcz-Laskowice
[7] KOZŁOWSKA B., Gospodarka odpadami po zmianach polityczno-gospodarczych w Polsce, Krajowe Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast, Rawa Mazowiecka 2012.
[8] KWIATKOWSKI M., FASZCZOWY K., Wybrane aspekty gospodarki odpadami komunalnymi w
Polsce. Paliwa i Energia XXI wieku, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, 329-332 (2004)
[9] KWIATKOWSKI M. , WASIK S Analiza stanu aktualnego i kierunków rozwoju gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce na przykładzie miasta Krakowa., Archiwum Gospodarki Odpadami i
Ochrony Środowiska ISSN 1733-4381, Vol. 10 (2008),
[10] SZPADT R. I INNI Aktualizacja Powiatowego Planu Gospodarki odpadami dla powiatu oławskiego na lata 2009 -2012, z perspektywą do roku 2016, Oława 2009.
[11] SZPADT R. I INNI Ocena strategiczna systemu gospodarki odpadami na terenie aglomeracji
wrocławskiej na lata 2010-2020, Wrocław 2011.
RESIDENTS OPINIONS ON MUNICIPAL SOLID WASTE COLLECTION SYSTEM
The article presents an analysis of the current state of waste management for a city of about 16 thousand residents. The aim of the survey was to test how people evaluate the possibility of segregation of
waste and its effectiveness, what are the problems associated with municipal solid waste management.
The assessment of the level of education in the field of municipal solid waste management among the
residents also was performed. Research has shown that the system of municipal solid waste management
in the city described is not functioning properly. It would make a change to increase the effectiveness of
selective waste collection and environmental awareness of residents.