Człowiek jako osoba

Człowiek jako osoba
Wokół myśli personalistycznej
PERSONALIZM ETYCZNY(…) – nurt antropologii i etyki
filozoficznej (…), łączący fenomenologiczny opis osoby ludzkiej
z metafizycznym jej wyjaśnieniem,
zgodnie z którym norma moralności konstytuuje się: w
wymiarze powinnościowym – w poznaniu i odpowiedzi na
wsobną wartość, godność osoby; w wymiarze
słusznościowym – w odczytaniu natury osoby; w
wymiarze egzystencjalnym – w odkryciu ostatecznego
wyjaśnienia osoby ludzkiej w osobowym Bogu.
Na podst. Hasło: Personalizm etyczny K. Wojtyły, PTTA
Godność osoby
 Godność osobowa – ze względu na fakt bycia
człowiekiem, jest stała (nikt nie może „pozbyć się”
własnej natury), niezniszczalna, zobowiązująca
 Godność osobista – poczucie bycia ważnym,
zajmowanie jakiegoś stanowiska w społeczeństwie
 Godność osobowościowa – zależna od dokonań, wiąże
się z rozwojem osobowości etycznej, rozwija się wraz
z talentami, cnotami i umiejętnościami
„To, kim człowiek jest sam w sobie, wiąże się
nade wszystko z jego wnętrzem.
Wszystkie uzewnętrznienia: działalność,
twórczość, dzieła, wytwory – tu mają swój
początek i swoja przyczynę. […] Tu także
tkwi cała naturalna podstawa […] godności”
K. Wojtyła, Osoba i czyn
Wolność osoby
„ Jeżeli jestem wolny, to znaczy, że mogę używać
własnej wolności dobrze albo źle. Jeżeli używam jej
dobrze, to i ja sam przez to staję się dobry, a dobro,
które spełniam wpływa pozytywnie na otoczenie.
Jeżeli zaś źle jej używam, konsekwencją tego jest
zakorzenianie się i rozprzestrzenianie zła we mnie i
w moim środowisku. Niebezpieczeństwo obecnej
sytuacji polega na tym, że w użyciu wolności usiłuje
się abstrahować od wymiaru etycznego – to znaczy
od wymiaru dobra i zła moralnego.[…] To na czym
dziś koncentruje się uwaga to sama wolność oraz jej
wykorzystanie w sposób nieskrępowany”
Dobro osoby
Wojtyła wyróżnił trzy rodzaje dobra:
(a) dobro godziwe (bonum honestum),
(b) dobro użyteczne (bonum utile),
(c) dobre przyjemne (bonum delectabile).
Paradoks miłości
"Nigdy nie jest tak, żeby człowiek, czyniąc
dobrze drugiemu, tylko sam był dobroczyńcą.
Jest równocześnie obdarowywany,
obdarowany tym, co ten drugi przyjmuje z
miłością.„
Jan Paweł II