Dorastanie samorządów - Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej

pismo PODLASKIEGO centrum frdl w białymstoku NR 49 – MARZEC 2009
Do partnerów FRDL
Seminarium nt. dylematów władz terytorialnych
Dorastanie samorządów
ma dobrą markę, ten poziom
nie tylko utrzyma, ale i podniesie.
Profesor przypomniał, że
grono uczestników sesji doskonale wie, co jest dobre, a
co w samorządach zgrzyta i
stać go na rzeczową krytykę.
Nigdy by do niej nie sprowadził całego wystąpienia, gdyby nie miał przekonania, że chodzi o najbardziej udaną z polskich reform. Ze świadomością
szeregu niedoskonałości, jest więc wdzięczny losowi, że ma zaszczyt i przyjemność brać w niej udział
od początku (do głównych tez wystąpienia prof. M.
Kuleszy wrócimy w kolejnych numerach „DG”).
Po wręczeniu nagród dla gmin najaktywniej
uczestniczących w szkoleniach samorządowych
w ub. roku, zapraszając zebranych na lunch, dyr.
Małgorzata Szewczyk nawiązała do treści wykładu. – Poruszyły mnie m.in. uwagi dotyczące niewykorzystanych przez samorządy szans lobbingowych. Nasi partnerzy z gmin, zebrani w tej sali,
z pewnością podrążą tę kweProf. Michał Kulesza: – O mankamentach naszych samorządów,
stię, a my, ze swej strony, naktóre starałem się w zarysie przedstawić, mówi się dość powszechnie.
dal będziemy wspierać dobre
Nawet zaraz po wyjściu z sali seminaryjnej, podczas lunchu, natychpomysły w formie szkoleń, domiast rozpoczęło się wiele rozmów na ten temat. Opinie w nich wyradztwa czy konsultacji. Cały
rażane potwierdzają moje uwagi, ale... nic z tego, niestety, nie wynika.
rok, który uchwałą Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej jest
Zapisane na gorąco
dedykowany samorządom, a
Rozmówcy widzą szkodliwe przerosty ambicji radnych, konflikty, partakże nasze, fundacyjne obtyjne blokady, na których tracą lokalne społeczności, ale gdzieś indziej,
chody dwudziestolecia pranie u siebie. Nie potrafią spojrzeć na skuteczność działań oczyma obycy w służbie samorządności,
wateli, którzy nie odróżniają struktur, stołków i funkcji, ale oczekują, że
z pewnością będą sprzyjać dowybrane przez nich osoby ułatwią im życie i wywiążą się z obietnic.
skonaleniu terytorialnej właMichała Kuleszy, współtwórcy reformy samorzą- dzy; jej oryginalnego, polskiego modelu wypradowej, eksperta z dziedziny samorządu terytorial- cowanego przez zespół założycieli FRDL z prof.
Jerzym Regulskim i Michałem Kuleszą na czele.
nego, który prowadził wykład.
– Takie spotkania są potrzebne, gdyż pomagają przywrócić właściwe proporcje wydarzeniom
Barbara Imiołczyk Prezes Zarządu FRDL
sprzed 20 lat i kolejnym, będącym konsekwencją Na podstawie analizy statystyk i edukacyjnych
Odzew na apel prosimy przekazywać na nr faksu
Okrągłego Stołu – wspomniał na początku wystą- osiągnięć w ub. roku, już po raz XVI rozstrzygnię(0 22) 322 84 10 albo na adres internetowy:
pienia prof. Michał Kulesza. Polski samorząd jest ty został konkurs Podlaskiego Centrum FRDL.
Gminom z terenu województwa, których [email protected]
zupełnie inną, zdecydowanie korzystniejszą konstawiciele najczęściej uczestniczyli w ubiegłoroczstrukcją, niż jego odponych szkoleniach, włączali się do pracy forów i akwiedniki w wielu innych tywnie reagowali na inne inicjatywy naszej Funkrajach. Na szczęście dacji, przyznane zostały doroczne nagrody.
jego zręby, bez destrukPamiątkowe statuetki i 10 proc. zniżki na wszystcyjnej gorączki, zostały kie szkolenia PC dla pracowników otrzymały
systemowo dopracowane w szczegółach i doNagrody dla gmin
piero w 1990 roku ogłosiliśmy pierwsze wybory.
gminy miejskie: Bielsk Podlaski, Choroszcz,
Teraz zabiegamy o usuDąbrowa Białostocka, Hajnówka i Lipsk
wanie mankamentów.
oraz
Zadecyduje to o tym, czy
gminy wiejskie: Czeremcha, Gródek, Janów,
polski samorząd, który
Juchnowiec Kościelny i Korycin
Przedstawiciele gmin miejskich woj. podlaskiego odbierają
Kierując do wyróżnionych wyrazy uznania za
nagrody z rąk marszałka Jarosława Dworzańskiego i dyr. PC
godne uwagi docenianie różnych form podnoszeMałgorzaty Szewczyk. Od lewej: Jarosław Grygoruk – sekrenia i uzupełniania poziomu wiedzy przypominatarz UM Hajnówka; Mirosław Zalewski – sekretarz UM Chomy, że nasz konkurs trwa non stop. Regulamin,
roszcz; Małgorzata Cieśluk – burmistrz UM Lipsk; Tadeusz
kryteria i nagrody w roku 2009 są niezmienne. (ap)
Ciszkowski – burmistrz UM Dąbrowa Białostocka (na zdjęciu brakuje reprezentanta UM Bielsk Podlaski).
Zapraszamy do wspólnych obchodów
Warszawa 28.01.2009
Szanowni Państwo,
żyjemy w wolnym kraju. Od 20 lat możemy głośno wyrażać nasze poglądy, głosować
na wybrane partie i ich
przedstawicieli w powszechnych wyborach,
stowarzyszać się, działać,
a kiedy tylko mamy na
to ochotę, wyjeżdżać za
granicę za pracą lub dla
odpoczynku. Tak szybko przyzwyczailiśmy się
do zmian i przywilejów
demokracji, że przestaliśmy je zauważać i cenić
tak, jak na to zasługują.
Wolność, którą powitaliśmy w roku 1989, wymagała natychmiastowych działań i przemiany naszego sposobu myślenia o sobie i Ojczyźnie. Nie było
wówczas czasu na wspólne świętowanie i radość. W tym – jubileuszowym – roku, przyszła wreszcie pora, by to naprawić i nadrobić.
To także dobry moment, żeby wspólnie pracować nad promocją wydarzeń ‘89 za granicą, ale także wśród samych Polaków, zwłaszcza tych, którzy urodzili się już w wolnej Polsce.
Dlatego FRDL z całego serca popiera i
przyłącza się do Inicjatywy’ 89, która proponuje wspólne obywatelskie obchody minionego dwudziestolecia, jednocząc środowiska lokalne w całym kraju. Zachęcamy także
Państwa do przyłączenia się do działań, które – mamy nadzieję – zjednoczą nas i napełnią optymizmem równie mocno, jak wydarzenia sprzed 20 lat.
Ponad 40 wójtów, burmistrzów i innych przedstawicieli miast i gmin województwa podlaskiego, wzięło udział 20.02.2009 r. w seminarium Podlaskiego
Centrum
FRDL pt. „Samorządy lokalne – dylematy i wyzwania”.
Zapowiadając
związek
sesji
z
Uchwałą Senatu Rzeczypospolitej
Polskiej o ogłoszeniu
roku 2009 Rokiem
Polskiej Demokracji,
dyr. PC Małgorzata
Szewczyk powitała
grono gości z marszałkiem województwa podlaskiego Jarosławem Dworzańskim i Ewą Wojewódko – dyr.
generalnym w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim.
Szczególnie serdeczne słowa skierowała do prof.
DIALOG GMINNY 49/2009
Preferencje i zestawy tematów
2
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Proponujemy pracownikom jednostek samorządu terytorialnego województwa podlaskiego oraz jednostek budżetowych działających przy
urzędach, szkolenia jednodniowe, np. z zakresu prawa administracyjnego, prawa oświatowego
Relacja z seminarium zamykającego projekt ◆ Wkrótce nowe szanse pogłębienia wiedzy
czy prawa podatkowego oraz dwudniowe związane m.in. z aplikowaniem o dofinansowanie projektów z UE, ich realizacją i rozJa, jako przedstawiciel OWOP, mówiłem o istoliczaniem.
cie partnerstwa w projektach współfinansowanych
Zajęcia będą organizowane w Białymz Europejskiego Funduszu Społecznego i zachęcastoku, niemniej zawsze istnieje możliłem słuchaczy do tworzenia takich partnerstw. Nawość ich przeprowadzenia bezpośrednio
stępnie Bartosz Uljasz zaprezentował wstępne wyniw siedzibach jst. To drugie rozwiązanie
ki ewaluacji projektu. Bardzo wysokie oceny szkojest tańsze, przynosi zainteresowanym
leń i wizyt studyjnych tłumaczył świetną organizaszereg udogodnień, ale wymaga skomcją i wysokim poziomem merytorycznym. Krzyszpletowania w lokalnym środowisku odtof Luty wyraził uznanie uczestnikom, którzy okazapowiednio licznej grupy słuchaczy.
li się zdyscyplinowaną i zintegrowaną grupą. SemiTematy, jakie będziemy oferowanarium zakończyło rozdanie certyfikatów i zaświadli pracownikom gmin i starostw w II
czeń potwierdzających udział w projekcie.
kwartale br., będą dotyczyły także zaW kuluarach wielokrotnie deklarowano chęć
gadnień związanych z nową ustawą o
uczestniczenia w podobnych projektach. Okazje trapracownikach samorządowych, prafią się z pewnością, gdyż planowany jest konkurs z
wem budowlanym, drogami publiczpoddziałania 7.2.1 – Aktywizacja zawodowa i sponymi, zamówieniami publicznymi, ewi- Dziennikarze telewizyjni mieli okazję nagrać fragmenty wystąpień łeczna osób zagrożonych wykluczeniem społeczoraz porozmawiać z uczestnikami projektu (na zdjęciu słuchacze
dencją ludności oraz pozyskiwaniem
nym. Polecam zatem odwiedzanie strony internepodczas zajęć) na temat ich spostrzeżeń i uwag.
środków (m.in. na inwestycje gminne).
towej www.pokl.wrotapodlasia.pl z zakładką „konPiotr Sędziak
Seminarium podsumowujące partnerski pro- kursy”.
jekt Podlaskiego Centrum FRDL
i Ośrodka Wspierania Organizacji Pozarządowych pod hasłem
„Więcej umiemy – lepiej pomagamy. Program rozwoju kadr otoSłużba pomocy społecznej może spodziewać
czenia osób wykluczonych sposię zagadnień związanych z ustawą o pomocy
łecznie”, odbyło się w Białymstospołecznej i realizacją ustawy o ochronie danych
ku 16.01.br. W przedsięwzięciu
osobowych. Zajmiemy się problemami dotycząwzięło udział dwadzieścioro pracymi m.in. wydawania zezwoleń na sprzedaż
cowników jednostek organizacyjnapojów alkoholowych oraz stypendiów szkolnych pomocy społecznej, zatrudnych. Zamierzamy pomagać przy realizacji pronienia socjalnego, organizacji pojektów systemowych współfinansowanych ze
zarządowych działających w sfeśrodków UE.
rze pomocy i integracji społecznej
Pracownikom oświaty oraz dyrektorom szkół
oraz przedstawicieli szkół podstapolecamy szkolenia z zakresu organizacji najwowych i gimnazjów z woj. pod- Zdjęcie przedstawia uczestników projektów, bezpośrednio po ich wyborze
spośród około 120 zgłoszonych kandydatur, podczas inauguracyjnych zabliższego roku edukacji, ustawy o systemie
laskiego.
oświaty i szereg spotkań doskonalących dla kaPo słowach wstępu i powitania jęć 12 i 13.06.2008 r. w Horodnianach. Sesja prowadzona była pod hasłem
drowców oraz księgowych tej branży. Zestawów
dyr. FRDL PC Małgorzaty Anny „Ja, jako animator”; stanowiła ciekawe i pouczające wprowadzenie do zatematycznych, adresowanych również do przedSzewczyk, koordynator Krzysz- kończonego właśnie cyklu comiesięcznych sesji i wizyt studyjnych.
stawicieli innych profesji, jest znacznie więcej,
tof Luty, który tego dnia pełnił także funkcję
zwłaszcza, że weszły w życie nowelizacje kilmoderatora, nawiązał do idei projektu i kweku ustaw, do których brakuje przepisów wykostii realizacyjnych. Małgorzata Bobryk z UrzęStatystyka roku 2008
nawczych. Wymaga to pomocy interpretacyjnej
du Marszałkowskiego Województwa Podlaskiei konsultingowej.
go, jako Instytucji Pośredniczącej , przedstawiła
Podlaskie Centrum FRDL przeszkoliło w ub.
Sygnalizowane tu i pominięte propozycje bęzebranym plany działania, terminy konkursów i
roku 2568 urzędników, radnych, reprezentantów
dziemy konkretyzować w miesięcznych ofertach,
wielkości alokacji na 2009 rok, skupiając się na
organizacji pozarządowych, liderów społeczkierowanych do urzędów. Zainteresowanych
Priorytecie VII – Promocji integracji społecznej.
ności lokalnych, przedstawicieli szeregu branż
szczegółami zapraszamy też do odwiedzania naChwaląc nasz projekt podkreśliła, że był trafnie
i sektorów rynku. Czas zajęć odpowiada 3359
szej strony internetowej (www.frdl.bialystok.pl).
przygotowany i doskonale odpowiadał potrzeosobodniom. Efekty działalności edukacyjnej
Justyna Frankowska
bom beneficjentów.
prezentowane były na regionalnej konferencji i 4
seminariach z udziałem 263 słuchaczy.
Więcej umiemy – lepiej pomagamy...
W wiosennej
ofercie szkoleń
Laureaci konkursu z gmin wiejskich
Przedstawiciele gmin wiejskich nagrodzonych w ubiegłorocznej edycji konkursu FRDL
PC za aktywność w ubiegłorocznych szkoleniach. Od lewej: Tamara Sokołowska – sekretarz UG Korycin; Zbigniew
Dziedzicki – wójt Gminy Janów, Wiesław Kulesza – wójt
Gminy Gródek, Maria Iwaniuk – sekretarz UG Czeremcha (na zdjęciu brakuje wójta
Juchnowca Kościelnego – Czesława Jakubowicza).
Członkowie 4 forów działających przy FRDL
PC i zrzeszających około 120 osób, uczestniczyli
łącznie w 175 szkoleniach oferowanych w bieżących ofertach i założeniach projektowych oraz w
17 wewnętrznych sesjach forów. Po analizie potrzeb i dyskusji nad projektem statutu, zainicjowane zostało powołanie nowej organizacji: Forum Przewodniczących Rad Gmin.
Świadczone były usługi poradnicze, prowadzono doradztwo ogólne i specjalistyczne. W tej
dziedzinie eksperci PC poświęcili 231 osobom
274 godziny realizując zadania Regionalnego
Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego;
zorganizowane zostały także 4 spotkania partnerskie i 6 warsztatów animacyjnych o charakterze konsultacyjnym dla 97 osób. (ap)
3
Badanie potrzeb w szkoleniu samorządów
Zakończył się I etap ogólnopolskiego projektu „Szkolenia ogólne i specjalistyczne dla kadr
urzędów gmin miejskich i miejsko-wiejskich”,
którym FRDL objęła 170 jednostek samorządowych w całym kraju. Także w woj. podlaskim
od grudnia 2008 r. do lutego br. trójka ankieterów z zespołu PC przeprowadziła badania w 10
gminach, które jako pierwsze odpowiedziały na
ofertę.
Ankieter – konsultant, Justyna Frankowska,
przypomina, że w tej fazie przeprowadzono pogłębioną analizę potrzeb szkoleniowych urzędów, która sprzyjać będzie trafniejszemu dopasowywaniu programów doskonalenia kadr i doradztwa do rzeczywistych potrzeb. Dla każdej z
gmin opracowany został w lutym raport zawierający uzgodnione z zainteresowanymi kluczo-
we obszary oczekiwań szkoleniowych oraz najistotniejsze zagadnienia merytoryczne. Upowszechnione wnioski z wszystkich raportów,
posłużą optymalnemu profilowaniu szkoleń w
Polsce.
Podlaski koordynator projektu – Marta Siemieniuk informuje, że w czerwcu przeprowadzone zostanie dwudniowe szkolenie ogólne dla
kadry zarządzającej, na temat kierowania zasobami ludzkimi w administracji samorządowej, w
którym wezmą udział po dwie osoby ze wspomnianych jednostek samorządowych. W dalszej
kolejności, od lipca do listopada, pracownicy terenowych urzędów, podnosić będą swą wiedzę
i sprawność w cyklach szkoleń ogólnych, a od
grudnia br. do kwietnia 2010 r. potrwają w ich
miejscowościach szkolenia specjalistyczne. (ap)
Z sesji Forum Pomocy Społecznej
26.02.br. wybrany został, na nową
dwuletnią kadencję, Zarząd Forum
Pomocy Społecznej działającego przy
Podlaskim Centrum FRDL. Przewodniczącą została ponownie Elżbieta Tarachanowicz, a członkami:
Agnieszka Dyda, Barbara Jankowska,
Barbara Wasiluk i Mariusz Górski.
Barierą dla częstszych spotkań i
powiększania się składu osobowego
nie są (stosunkowo skromne) składki,
lecz ograniczony czas, którym dysponują uczestniczki. Obciążenie obowiązkami powoduje – ich zdaniem
– że każdy dzień wyłączony na doskonalenie wiedzy powoduje spiętrzenie obowiązków zawodowych, które
trudno później rozładować.
W trakcie dyskusji (jej uczestniczki na zdjęciu), sprecyzowane zostały tematy kolejnych szkoleń, a następne spotkanie dotyczyć ma
ochrony danych osobowych. Rozważano także celowość przygotowania dwudniowej sesji.
Wydaje się jednak, że przy częstotliwości zjazdów raz w kwartale, nie jest to organizacyjnie aż
tak trudne. W każdym razie nie decyduje zapewne o tym, że skład forum nie powiększa się. Istotniejszy jest raczej fakt, że kierownictwa ośrodków nie kwapiących się do delegowania swoich
przedstawicieli na sesje doskonalące wiedzę i
umiejętności, nie potrafią docenić tej formy podnoszenia kwalifikacji i pośrednio: usprawniania
pracy.
W drugiej części spotkania dyrektor Domu
Pomocy Społecznej w Białymstoku – Ewa Bonarska (uprzednio radca prawny w Wojewódzkim Zespole Pomocy Społecznej oraz w Wydziale Polityki Społecznej Podlaskiego Urzędu Wojewódzkiego) poprowadziła szkolenie pt. „Ustalanie i ponoszenie odpłatności za pobyt w domu
pomocy społecznej”.
Omówiono niektóre założenia ustawy z
12.03.2004 o pomocy społecznej. Uwzględniono postępowanie administracyjne przy kierowaniu do domu pomocy społecznej i ustalanie
odpłatności za pobyt w takim domu ze wskaza-
niem osób obowiązanych do
wnoszenia stosownych opłat,
a także zwolnień z tej powinności. Przeanalizowano zapisy umowy cywilnoprawnej,
zobowiązującej do ponoszenia odpłatności na dom pomocy społecznej, dochodzenia
przez gminę zwrotu poniesionych wydatków, w przypadku
zastępczego poniesienia opłaty, a także orzecznictwo w tych
kwestiach. (ap)
49/2009 DIALOG GMINNY
I kwartał w FRDL PC
STYCZEŃ Podczas seminarium podsumowującego realizowany przez nas projekt „Więcej umiemy – lepiej pomagamy. Program rozwoju kadr otoczenia osób wykluczonych społecznie”, wręczono certyfikaty uczestnictwa oraz zaprezentowano wyniki ewaluacji projektu * Członkowie Forum
Urzędników Europejskich (FUE) na dwudniowym
spotkaniu w rejonie łomżyńskim poznawali zasady budowania dobrego wizerunku samorządu *
Dyrektor PC pracowała w komisji oceny projektów
edukacyjnych, które wpłynęły na konkurs ogłoszony przez prezydenta Białegostoku * W Warszawie
odbyło się spotkanie dyrekcji Państwowej Agencji
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i naszego PC, poświęcone omówieniu kierunków i form
współpracy w ramach Podlaskiego Forum Przeciwdziałania Uzależnieniom * Dyr. PC uczestniczyła w
posiedzeniu Rady Nadzorczej FRDL, poświęconej
m.in. obchodom Roku Polskiej Demokracji oraz
XX-lecia Fundacji.
LUTY
Podlaskie Centrum we współpracy ze
Stowarzyszeniem Uniwersytet Trzeciego Wieku w
Sokółce, przygotowało dotowany przez MSZ projekt, dotyczący współpracy organizacji polsko-białoruskich w dziedzinie rozwoju kultury i edukacji
* Zorganizowaliśmy seminarium pt. „Samorządy
lokalne – dylematy i wyzwania”, w którym wzięli
udział wójtowie i starostowie z województwa podlaskiego * Zgodnie z kilkunastoletnią tradycją, 10
urzędów gmin otrzymało nagrody PC „Za szczególną aktywność w rozwoju wiedzy samorządowej
w 2008 roku” * Członkowie Forum Pomocy Społecznej wybrali nowe władze i uczestniczyli w programowym szkoleniu * Dyrektor PC wzięła udział
w spotkaniu Zespołu Konsultacyjnego Organizacji
Pozarządowych, poświęconym omówieniu zagadnień z miejskiego programu współpracy z organizacjami pozarządowymi w 2009 roku * Kontynuowaliśmy sondażowe konsultacje potrzeb szkoleniowych 10 podlaskich samorządów uczestniczących w ogólnopolskim projekcie FRDL pod nazwą
„Szkolenia ogólne i specjalistyczne dla kadr urzędów gmin wiejskich i miejsko-wiejskich” z dotacją MSWiA * Marszałek województwa podlaskiego objął patronatem Forum Sekretarzy działające
przy PC.
MARZEC
Odbyło się kolejne spotkanie
Zespołu Konsultacyjnego Organizacji Pozarządowych, w którym uczestniczyła dyrektor PC * Na
spotkaniu Zarządu FUE omówiono program pracy na 2009 rok i harmonogram spotkań * Zespół
PC przygotował kilka projektów uczestniczących
w konkursach ogłaszanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku oraz Fundusz
dla Organizacji Pozarządowych
* Przygotowana została kolejna
sesja Podlaskiego Forum Przeciwdziałania Uzależnieniom,
którą pod hasłem „Przeciwdziałania przemocy w rodzinie”
poprowadzi na początku kwietnia Anna Tuszyńska (zdjęcie
obok przedstawia jedno z poprzednich spotkań).
Małgorzata Anna Szewczyk
Niektórym sygnalizowanym tu problemom poświęcamy odrębne publikacje
Słuchacze PFPU dość często wracają w komentarzach
do spotkania z dr nauk medycznych Dorotą Rogowską-Szadkowską na temat problemów i terapii ludzi
żyjących z HIV, które należało do najbardziej pouczających i interesujących szkoleń w historii forum.
Przegląd wydarzeń
DIALOG GMINNY 49/2009
4
Zadania publiczne dla sektora prywatnego
Na dość powszechne, ale i bardzo istotne pytanie: czy, w jaki sposób i pod jakimi warunkami, prywatny sektor może uczestniczyć w realizacji zadań publicznych? – próbowałem odpowiedzieć niedawno w białostockiej WSAP. A jest to temat bardzo nośny, w aspekcie takiego wykorzystania potencjału sektora prywatnego, by wszystkim
żyło się lepiej. Czas mamy po temu odpowiedni, gdyż rola administracji stopniowo zmienia się, ewaluuje w kierunku powierzania części zadań innym podmiotom.
Andrzej
Panasiuk
Wiceminister infrastruktury dr hab. Andrzej Panasiuk, jest specjalistą z dziedziny
zamówień publicznych. Pełnił funkcję wiceprezesa Urzędu Zamówień Publicznych i
wicedyrektora departamentu prawnego tego
urzędu. Przez szereg lat zasiadał w komisji
orzekającej o naruszeniu finansów publicznych przy szefie kancelarii premiera, jako jej
wiceprzewodniczący. Pracował też w NIK.
Następuje dynamiczny rozwój potrzeb społecznych, a tym samym zadań dla sprostania
im. Możliwość administracji samodzielnego
radzenia sobie z tymi wyzwaniami, jest ograniczona. Proces przekształceń, szybki rozwój
technologii, innowacyjność gospodarki ze specjalnym pakietem programów rządowych i szereg innych czynników powodują, że administracja nie jest dostatecznie sprawna bez partnerskiego wsparcia.
Bariery te wynikają głównie ze zbyt skromnych funduszy. Zadania publiczne powinny wyznaczać ilość potrzebnych środków, ale faktycznie jest odwrotnie: to owe środki ograniczają zakres przedsięwzięć możliwych do realizacji. Pojawia się społeczna presja, sugestie co do niewydolności administracji i coraz powszechniejszy wniosek, że wspomaganie ze strony sektora
prywatnego staje się nieodzowne. Tym bardziej,
że skumulowana w nim bywa głęboka wiedza
i doświadczenie oraz pewne zasoby finansowe.
Uczestnicząc w funkcjonowaniu administracji rządowej, od pewnego czasu obserwuję takie
zjawiska i reakcje.
Niedawno przeprowadzono badania
w grupie 200 sędziów i innych osób o
dużej wiedzy i doświadczeniu prawniczym. Zadano im pytania: czy nasze prawo jest sprawiedliwe, skuteczne i zrozumiałe? Wyniki były zatrważające. Tylko 36 proc. sędziów uznało, że nasze prawo jest sprawiedliwe.
Skuteczność prawa uznało jedynie 18
proc. badanych, a jego zrozumiałość
14 proc. Co więc powiedzą osoby, które nieprofesjonalnie mają do czynienia np. z prawem administracyjnym
i doświadczają jego niedoskonałości?
Czy i w tym aspekcie trzeba często weryfikować, zmieniać, modyfikować akty prawne? Wyniki i wnioski z ankiety wskazują, że tak, ale ja
uważam, iż jest tu niezbędny pewien umiar i
staranniejsza selekcja priorytetów.
Czy należało więc tworzyć w ub. roku nowe
ramy prawne w ustawie o partnerstwie publiczno-prywatnym, by umożliwić sprawną realizację zadań publicznych przez sektor prywatny?
Przecież ustawodawca zajął się tym już wcze-
śniej, uchwalając oczekiwaną, chociaż niedoskonałą ustawę o partnerstwie publiczno-prywatnym. Warto więc tworzyć wciąż dodatkowe regulacje prawne czy też nie, konstatując, że
ich nadmiar nie sprzyja przecież racjonalnemu
funkcjonowaniu gospodarki?
Na początku października ub. roku uczestniczyłem w pracach sejmowej komisji infrastruktury i... znów, jak od wielu lat, okazało
się, że posłowie rozpraszają swą uwagę, potencjał i czas. Np. wtedy zajmowali się prawem o
ruchu drogowym, gdyż po raz kolejny wróciło
pytanie czy należy jeździć na światłach mijania
przez cały dzień. Komisje, podkomisje, parlament, dyskusje, głosowania, poprawki. Po co ta
strata czasu i zamieszanie? Skoncentrujmy się
na meritum.
Owszem, moim zdaniem potrzebne są skuteczne, zrozumiałe, jednoznaczne przepisy,
żeby złamać pewne stereotypy w mentalności
społeczeństwa, a w szczególności podmiotów
publicznych. Wójtowie, burmistrzowie powinni
otrzymać proste narzędzie prawne, które wskaże im, w jaki sposób postępować, żeby w konsekwencji nie być napiętnowanym przez organy kontroli i opinię publiczną. Ważne jednak
jest przy tym skoncentrowanie się na kwestiach
najistotniejszych, o co w parlamencie zabiegają posłowie podzielający moje zdanie. W kwestii partnerstwa publiczno-prywatnego, ale także szeregu innych, fundamentalnych rozstrzygnięć, toczyły się więc prace nad stosownymi
regulacjami. Wierzę, że ich efekt skutecznie zachęci administrację do nawiązywania inicjatyw
partnerskich i codziennej współpracy przy ich
realizacji.
Andrzej Panasiuk
Jak cię widzą i słyszą,
tak szanują i piszą...
Niecodzienne szkolenie pt. „Jak profesjonalnie
reprezentować gminę i powiat” przybliżyło słuchaczom (zdjęcie nad tekstem) sztukę wystąpień publicznych i autoprezentacji. Do Białowieży, gdzie
Podlaskie Centrum FRDL przygotowało w dniach
11-12.03 te doskonalące warsztaty, przybyli wójtowie, burmistrzowie i starostowie z woj. podlaskiego, a także wójt z mazowieckiego Andrzejewa. Z
ciekawością wysłuchali Jagody Wąsowskiej, absolwentki dwuletniego studium coachingu, która wiedzą trenera oraz metodyka projektów unijnych (wykorzystywaną we wspomnianym aspekcie), dzieliła się już ze słuchaczami dziesiątków
firm, uczelni i instytucji.
W opinii słuchaczy taka umiejętność wystąpień przed kamerą, mikrofonem albo większym
audytorium „na żywo”, jest nie do przecenienia.
Wpływa nie tylko na ocenę prezentera, ale przede
wszystkim na efekt odbioru jego racji i argumentów. A więc „mowa ciała”, ćwiczenia oddechowe,
psychologia ubioru, wpływ stresu i jego redukcja,
sposoby budowania własnej wiarygodności, schematy, style i spójność wystąpień, wszystko to ma
ostatecznie znaczący wpływ na budowę wizerunku własnego i gminy.
Użyteczność zdobytej wiedzy została oceniona
w najwyższych notach, toteż w maju planowane jest
kolejne spotkanie, na które zapowiedzieli się także
i ci włodarze jst., którzy uprzednio odnieśli się do
pomysłu z pewną nieufnością. (ap)
Forum urzędników z wizytą w Łomżyńskiem
W połowie stycznia br. członkowie Podlaskiego Forum Urzędników Europejskich gościli na spotkaniu
z władzami powiatu łomżyńskiego oraz w Pensjonacie Ptaki w Balikach koło Nowogrodu. Temat sesji:
„Budowanie wizerunku samorządu” realizowany był
metodą warsztatową w samodzielnej pracy małych
i większych grup. W programie znalazły się studia
przypadków, moderowane dyskusje, prezentacje na
szerszym forum, testy i ćwiczenia.
Omówiono samorządowe public relations, techniki PR ułatwiające budowanie wizerunku, różnice
między PR, a reklamą, zasady kontaktów z mediami
(konferencje prasowe, komunikaty),
różnice między reputacją, a wizerunkiem. W rozważaniach nt. tożsamości wizualnej w samorządzie przewijały się pytania: jak tworzyć system identyfikacji wizualnej (corporate design),
jakie jest znaczenie „Księgi standardów” (corporate identity), jak budować atrakcyjne hasło reklamowe? Zastanawiano się nad klasyfikacją eventingu (em = event marketing), charakteryzując to narzędzie promocji samorządowej, z argumentacją czy i jak je
wykorzystać. Przedstawiane były cechy lidera samorządowego i strateNa zdjęciu zespół FUE. Zajęcia dla tych osób prowadziła Bożena
gia jego pracy, sposoby treningu kreBednarek – specjalistka marketingu, dziennikarka, lektorka radioatywności i podstawy autoprezentawa i telewizyjna, rzeczniczka marszałka województwa podlaskiego
cji. Wzorce te odnoszono do własnych
II kadencji i redaktor naczelna portalu ”Wrota Podlasia”. W prostylów pracy uczestników warsztatów,
gramie uwzględniła wyzwania i nowe trendy marketingu XXI wieku
szukając sposobów skutecznej walki z
oraz istotę i cele marketingu terytorialnego.
„pożeraczami czasu”. (ap)
5
49/2009 DIALOG GMINNY
◆ 3xP dla licealistów – pomoc, promocja, pokusa
◆ Gigantyczne „korki” dla ponad 800 osób
Ferie w „Akademii Maturalnej”
Pomysł połączenia działań promocyjnych z użyteczną ofertą dla licealistów, sprawdził się znakomicie. Zaproszenie na „Akademię Maturalną WSAP 2009” przyjęło około 840 uczniów z całej aglomeracji białostockiej.
To czterokrotnie więcej, niż przewidywano, toteż niezbędne były pewne modyfikacje organizacyjne. W pierwszym dniu ferii zimowych 26.01., w siedzibie uczelni, rozpoczęły się bezpłatne zajęcia przygotowujące do matury na poziomie podstawowym z języka polskiego, języka angielskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie i geografii.
W ekspresowym skrócie
Nowe kierunki
W związku z nadaniem WSAP uprawnień do prowadzenia kształcenia na dwóch
nowych kierunkach studiów pierwszego stopnia: „bezpieczeństwa narodowego”
i „pedagogiki", rektor prof. Jerzy Kopania,
przedstawił podczas konferencji prasowej
25.02.09 szczegóły tych nowości. Już podczas naboru na najbliższy rok akademicki
uczelnia spodziewa się wielu zgłoszeń.
Kurs esperanto
W "Cafe Esperanto" na Rynku Miejskim
spotykali się uczestnicy pięciu otwartych
lekcji kursu esperanto, prowadzonego przez
WSAP i TV Białystok. Absolwenci zapewniają, że swobodnie nawiążą kontakt z gośćmi tegorocznego Kongresu Esperantystów,
których tysiące zjedzie z całego świata, zaciekawionych kia estas Bjalistoko.
Wykłady przez Atlantyk
Od 6.03.br. we WSAP prowadzone są w
formie telekonferencji wykłady piątki znakomitych profesorów administracji publicznej z Florida International University. Głos i obraz przekazywany jest na żywo
przez Atlantyk, a uczestnicy cyklu spotkań
pt. „Przegląd administracji publicznej" na
bieżąco zadają pytania i dzielą się przemyśleniami.
Gazeta Studencka
5.02. w białostockim wydaniu „Gazety Wyborczej” ukazał się pierwszy numer
„Strefy Studenta”, który od tej pory co dwa
tygodnie trafia do rąk czytelników. Wśród
autorów publikacji znajdujemy Annę
Szczurak, Jolantę Sawicką i Rafała Kuczyńskiego z WSAP, a w zestawie tematów m.in.
studencką niepokorną modę i relację z wyjazdu do Turcji w ramach programu Erasmus. (ap)
Dziś egzamin dojrzałości jest jednocześnie
egzaminem wstępnym na studia, a te stanowią
przepustkę do przyszłości licealistów. Podkreślali to, obejmując akcję patronatem honorowym, wojewoda podlaski Maciej Żywno oraz
podlaski kurator oświaty Jerzy Kiszkiel. Dwugodzinne spotkania z każdego przedmiotu, prowadzili przez 10 dni roboczych nauczyciele renomowanych białostockich liceów z wieloletnim doświadczeniem.
Polonistka, Maria Bartnicka z III LO, tak
mówi o swojej roli i spostrzeżeniach: - Nie uczę
„trafiania w klucz”, a jednak moi wychowankowie zdają bardzo dobrze maturę. Po prostu trzeba mieć wiedzę, olej w głowie i umiejętność pisania.
To wszystko, gdyż egzamin nie należy do szczególnie
trudnych. Moim zadaniem jest tylko kierunkowanie
pracy i akcentowanie najważniejszych jej aspektów.
Organizatorzy zapewnili słuchaczom materiały
dydaktyczne oraz rozlosowali wśród nich nagrody:
skuter, laptopy, odbiorniki gps i mp3. Wielu uczestnikom tych niecodziennych korepetycji wizyty we
WSAP, okazyjne zwiedzanie obiektów, oglądanie ich
wyposażenia z pewnością zapadną głęboko w pamięć i zachęcą do podjęcia tu studiów.
Emilia Kiełczewska z I LO w Białymstoku zamierza jednak po maturze zdawać na Uniwersytet
Medyczny, na stomatologię. – Dlatego zależało mi
głównie na treningu z języka angielskiego – mówi,
który będę zdawać na maturze, a ponadto na powtórkach z biologii i chemii. Takie kreatywne spędzenie ferii bardzo mi się przydało.
Ostatnio setki uczniów szkół średnich z woj.
podlaskiego, zgłaszały się codziennie od 16 do
18.03, by podczas Dni Otwartych poznać WSAP i
jej ofertę. (ap)
Doping do dokształcania zawodowego
Wśród 6 projektów z dofinansowaniem unijnym, realizowanych aktualnie przez WSAP (łączna wysokość dotacji wynosi ponad 38 mln. zł), jednym z ważniejszych jest ten pod hasłem „Świadomy wybór, pewny sukces – projekty rozwojowe
dla szkół zawodowych”. Kierownik przedsięwzięcia skierowanego do 60 placówek w województwie – Iwona Zaborowska, zwraca uwagę, że chodzi o wywoływane potrzebami rynku pracy, podniesienie atrakcyjności i jakości kształcenia zawodowego. Uda się to osiągnąć przez opracowanie i
zastosowanie programów rozwojowych w szkołach
zawodowych oraz włączenie pracodawców w proces kształcenia.
Kierunki działania nakreślone zostały i upowszechnione na konferencji „Zadania poradnictwa w obliczu zmiany gospodarczej”, którą
Śpiewająca wizytówka
11.12.2008 r. w Collegium Novum, przygotowała
WSAP. Teraz w partnerstwie z Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku, prezydentem
Tadeuszem Truskolaskim i podlaskim kuratorem
oświaty Jerzym Kiszkielem, uczelnia kontynuuje
ideę wdrożenia jednolitego systemu poradnictwa
zawodowego w systemie edukacji w województwie podlaskim.
Zintegrowany model poradnictwa zawodowego
w województwie przewiduje szereg działań. M.in.
tworzone jest Regionalne Centrum Doradztwa Zawodowego, które koordynować będzie działalność
ośrodków karier zakładanych w szkołach. Ich akredytacja przyczyni się do bardziej profesjonalnego
świadczenia uczniom standardowych usług doradczych i pozwoli na wdrożenie opracowanych projektów rozwojowych. (ap)
Chór Akademicki WSAP funkcjonuje
od 2001 roku pod opieką dr Anny Olszewskiej, która jest jego dyrygentem i kierownikiem artystycznym. W repertuarze ma utwory a cappella z różnych epok i reprezentujące
różne style muzyczne, a także utwory wokalno-instrumentalne.
Dorobek chóru wieńczy bogactwo nagród i tytułów jak Złoty Dyplom podczas I
Międzynarodowego Konkursu Chórów Slovakia Cantat w Bratysławie. Przypominając
tylko niektóre ubiegłoroczne sukcesy, warto
wspomnieć o dwóch srebrnych dyplomach
w kategorii sakralnej oraz w kategorii ludowej podczas IV Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego MUNDUS CANTAT Sopot (maj). Zdobył też złoty dyplom w kategorii chórów świeckich podczas III Ogólnopol-
skiego Konkursu „Ars Liturgica” w Gnieźnie
oraz I miejsce w kategorii chórów świeckich
i Grand Prix podczas III Ogólnopolskiego
Konkursu Chóralnego „Musica sacra – Ars
Liturgica” w Toruniu. W tych dwóch ostatnich miejscowościach, w październiku, chór
dokonał zaskakującej sztuki: jednego dnia
uczestniczył w dwóch krajowych konkursach
i w każdym otrzymał bardzo wysokie noty.
Występy tego cenionego zespołu uświetniają regularnie wiele imprez i uroczystości
w regionie. Koncertował m.in. w większości
białostockich kościołów, a także w Katedrze
p.w. Św. Aleksandra w Suwałkach, w Pałacu
Branickich, podczas XV finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy i na każdej inauguracji roku akademickiego oraz większej
imprezie w macierzystej uczelni. (ap)
DIALOG GMINNY 49/2009
6
Wymiatanie bubli z dżungli aktów prawnych
Red:. – Nie jest rzadkością konkluzja, że nowe
przepisy prawne bywają niedopracowane, a nawet niechlujne. Od dłuższego czasu działa komisja „Przyjazne Państwo”, która gromadzi sygnały na ten temat, słychać głośne debaty o „czyszczeniu” paragrafów z bubli. Czy widać już zadowalające efekty tej pracy?
Białostocki
nauczyciel
akademicki i dziekan Wydziału Prawa UwB, trener Podlaskiego Centrum
FRDL – prof. Leonard
Etel, jest ekspertem Kancelarii Sejmu RP, członkiem
Regionalnej Izby Obrachunkowej, doradcą instytucji państwowych i samorządowych z dziedziny podatków gminnych, autorem wielu publikacji z zakresu prawa finansowego i
podatkowego.
Leonard Etel: – Jedno jest bezsprzecznie zauważalne: ustawy przestały powstawać „na kolanie” w ciągu kwadransa, co sprzyjało urodzajom wszelakich niedoróbek. Brak wielości nowych rozwiązań przez blisko rok na przełomie
2007/08, co niepotrzebnie wypomina opozycja,
wskazuje na to, że przyjęto normalny tryb pracy,
a to musi trwać i – być może – już w najbliższym
czasie zaowocuje większą poprawnością uchwalanych aktów. Błędy znajduję teraz sporadycznie,
chociaż poprzednio, bez trudu, wyławiałem ich
mnóstwo, np. z ordynacji podatkowej.
Szkolenie pod hasłem „Wymiar podatków lokalnych w 2009 roku” zainteresowało
36 osób (zdjęcie obok), które przyjechały do
Białegostoku z różnych stron województwa,
a nawet spoza jego granic. Np. urzędniczka z
Giżycka, podobnie jak szereg innych osób, o
tej okazji pogłębienia wiedzy i rozproszenia
wątpliwości, dowiedziała się poprzez kontakt
z koleżankami z sąsiednich gmin. A wymiana doświadczeń, jak widać na zdjęciu u góry
strony, zaczyna się już w recepcji.
Pod kierunkiem prof. Leonarda Etela przeanalizowane zostały i wsparte konkretnymi przykładami interpretacyjnych niejasności tematy „Zmiany w ordynacji podatkowej a
wymiar podatków lokalnych” oraz „Deklaracje i decyzje podatkowe a pomoc publiczna w
2009 roku”. Omówiono najnowsze orzecznic-
Procedury podatkowe
two sądowe dotyczące m.in. opodatkowania
linii telekomunikacyjnych, budowli, niektórych dróg i gruntów, szkół będących w trwałym zarządzie itd.
Uczestnicy spotkania 22.01.br. akcentują użyteczność wszechstronnego omawiania
tego tematu i interpretacji nowych przepisów.
Najlepszym tego potwierdzeniem jest fakt, że
niektórzy, np. z Mielnika czy wschodniej części woj. warmińsko-mazurskiego, przebyli
sto kilkadziesiąt kilometrów, by podczas kilkugodzinnych informacji, wyjaśnień, odpowiedzi na pytania, zyskać jak najwięcej wiadomości usprawniających codzienną pracę i
sprzyjających trafności decyzji. (ap)
Red. – Czy język ustaw jest nadal hermetyczny, trudny w odbiorze?
– Nie można zapisać w sposób prosty
regulacji dotyczących skomplikowanych
kwestii. Należą do nich bardzo złożone zjawiska ekonomiczne, a podatki takie właśnie są.
Red. – Jednak ustawodawca powinien
mieć chyba na uwadze odbiorcę, który
rzadko jest prawnikiem.
– Tak, ale ustawa nie powinna być zapisem uproszczeń, lecz spełniać warunek
prawidłowego funkcjonowania. Takiego,
by problemy interpretacyjne udawało się
rozstrzygać na bazie tekstu prawnego, a
nie jakichś zabiegów perswazyjnych. I to
się sprawdza. Nie wiem zresztą, czy kiedykolwiek nastąpi taki moment, gdy przepisy
będą proste, jasne, zrozumiałe dla wszystkich. Chyba trudno na to liczyć przywołując choćby doświadczenia innych systemów, tak
ustabilizowanych jak angielski, francuski czy amerykański. Tam też są duże trudności w fazie stosowania
przepisów, zwłaszcza finansowych.
Red. – A nie ułatwia nam zadania właśnie fakt,
że mamy się na kim wzorować i przyjmując przetestowane rozwiązania nie musimy popełniać błędów, które ktoś już u siebie naprawił?
Zainteresowanie potwierdza mniej więcej
podobna liczba słuchaczy szkoleń, które prowadzi się właśnie po to, żeby przybliżyć przepisy urzędnikom, nie dysponującym wiedzą
prawniczą i takim doświadczeniem, które pozwala nieomylnie interpretować paragrafy.
dów, tym bardziej, że ja wtedy straciłbym pracę.
Red. – Proszę się nie niepokoić. FRDL zapewni Panu dostatek zleceń. Na razie jednak
wciąż musi Pan zawiłe przepisy tłumaczyć na
język polski i przywracać poprawność sknoconym paragrafom.
– Na szczęście są symptomy wyboru prawidłowych kierunków, jak ów wspomniany koniec biegunki legislacyjnej. Jest czas na dopracowanie projektu, na zapoznanie się z opiniami ekspertów, co nie zawsze było oczywiste.
Gdy w latach 1999/2000 opiniowałem w Sejmie
ustawy podatkowe, było ich takie mnóstwo (a
opinii jeszcze więcej), że żaden poseł nie miał
szans
wszystkich
przeczytać. Nawet
członek Komisji Finansów Publicznych
nie mieścił się w czasie. Jak można było
oczekiwać, że w tych
warunkach powstaną dobre akty prawne? I jeszcze jedno:
ostatnio przybywa
specjalistów i coraz
popularniejszy staje się zawód legislatora – eksperta od
tworzenia
prawa.
Niedawno nikt nie
kształcił takich ludzi, a dziś są dostępne aplikacje legislacyjne, w których uczestniczą pracownicy ministerstw, Kancelarii Sejmu.
Bądźmy dobrej myśli.
– Ależ tak jest! Nasza ordynacja podatkowa
korzysta z rozwiązań francuskich, tak samo podatek VAT. Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zawiera pomysły skoRozmawiał: Andrzej Polakowski
piowane z innych krajów, a wiele regulacji
ISSN 1428-0671 Bezpłatny kwartalnik dla samorządów gminnych
wręcz musi być poi powiatowych województwa podlaskiego
wielanych ze schemaWydawca: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej-Podlaskie Centrum
tów unijnych. To jeddyrektor Małgorzata Anna Szewczyk
nak nie oznacza, że
adres FRDL PC, WSAP i Redakcji: 15-555 Białystok
sprawa się upraszcza.
ul. Dojlidy Fabryczne 26, Pałac Lubomirskich II p.
Przeciętny
obywastrona internetowa: www.frdl.bialystok.pl
tel USA nie jest w sta(tu dostępna jest wersja elektroniczna „DG”)
nie sam wypełnić zekontakt: tel. (0-85) 732-17-88, fax (0-85) 732-94-84
znania podatkowego,
e-mail: [email protected]
które jest karkołomred. naczelny, grafik i fotoreporter: Andrzej Polakowski
ną łamigłówką. Nie
łamanie: Studio Maciejewscy, druk: Libra s.c.
oczekujmy więc cu-
KOLEJNE WIADOMOŚCI NA ŁAMACH „DG” W CZERWCU 2009