Raport z realizacji Programu ochrony środowiska dla Powiatu

Raport z realizacji Programu ochrony środowiska dla Powiatu Świeckiego
za lata 2009 - 2010
Program ochrony środowiska dla Powiatu Świeckiego został opracowany na podstawie
umowy nr OŚ.3431/1/03 z dnia 24 kwietnia 2003 r., zawartej pomiędzy Zarządem Powiatu w
Świeciu, a ARCADIS EKOKONREM Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu. Prace nad
Programem ochrony środowiska dla Powiatu Świeckiego prowadzone były przy ścisłej
współpracy z Wydziałem Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa
Powiatowego w Świeciu, a także z Radą Programową powołaną przez Starostę Świeckiego.
Projekt Programu ochrony środowiska dla Powiatu Świeckiego został poddany szerokiej
dyskusji w formie warsztatów oraz przeprowadzonej procedurze opiniowania, zgodnie z art.
17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz.
150 ze zm.). Został on zrealizowany w postaci dwóch podstawowych dokumentów, którymi są:
Plan gospodarki odpadami na terenie Powiatu Świeckiego na lata 2004 - 2010.
Program ochrony środowiska dla Powiatu Świeckiego i gmin powiatu na lata 2004 – 2011.
Powyższe dokumenty zostały przyjęte Uchwałą Rady Powiatu Świeckiego Nr XX/128/2004
z dnia 30 lipca 2004 r. Ponadto, w formie osobnych dokumentów, przygotowano gminne programy
ochrony środowiska (dla każdej gminy powiatu, w sumie 11 programów).
W 2007 roku przystąpiono do przygotowania aktualizacji obydwu wyżej wymienionych
opracowań w podobnej formule współpracy z gminami. W lipcu 2008 roku Firma „ABRYS”
Sp. z o.o. z Poznania przygotowała projekt „Aktualizacji programu ochrony środowiska dla powiatu
świeckiego” wraz z aktualizacją „Planu gospodarki odpadami dla powiatu świeckiego”. Przedłożony
przez wykonawcę projekt Programu wraz z Planem uzyskał pozytywne opinie właściwych organów
i został zatwierdzony przez Radę Powiatu Świeckiego uchwałą Nr XXVI/138/08 z dnia 22 grudnia
2008 r. Podobnie przyjęte zostały, przez wszystkie Rady Gmin powiatu świeckiego, aktualizacje
gminnych programów ochrony środowiska jak i planów gospodarki odpadami. Opracowania te swoją
strukturą bezpośrednio nawiązują do projektu Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2007 – 2010,
z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011 – 2013.
Koncepcja Programu oparta jest głównie o zapisy trzech dokumentów, którymi są:
1. Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 roku. Definiuje ono ogólne wymagania
w odniesieniu do programów ochrony środowiska opracowywanych dla potrzeb województw,
powiatów i gmin. Zgodnie z ustawą (art. 14 ust.1 Poś), program ochrony środowiska, na
podstawie aktualnego stanu środowiska, określa w szczególności:
cele ekologiczne,
priorytety ekologiczne,
rodzaj i harmonogram działań proekologicznych, środki niezbędne do osiągnięcia
celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe.
2. Polityka ekologiczna państwa na lata 2003 – 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata
2007 – 2010”, dostosowana do wymagań ustawy Prawo ochrony środowiska. Zgodnie
z zapisami tego dokumentu Program winien definiować cele średniookresowe do 2010 roku
i zadania na lata 2003 – 2006 oraz monitoring realizacji Programu i nakłady finansowe na jego
wdrożenie. Cele i zadania ujęte w kilku blokach tematycznych:
cele i zadania o charakterze systemowym,
ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne użytkowanie zasobów przyrody,
zrównoważone wykorzystanie surowców,
jakość środowiska i bezpieczeństwo ekologiczne.
Aktualnie obowiązuje polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z uwzględnieniem
1
perspektywy do roku 2016.
3. Wytyczne do sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym
i lokalnym", które podają sposób i zakres uwzględniania polityki ekologicznej państwa
w programach ochrony środowiska oraz wskazówki co do zawartości programów.
W powiatowym programie powinny być uwzględnione:
zadania własne powiatu tzn. te przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości
lub częściowo ze środków będących w dyspozycji powiatu,
zadania koordynowane, tzn. finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze
środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji szczebla
wojewódzkiego i centralnego, bądź instytucji działających na terenie powiatu, ale
podległych bezpośrednio organom wojewódzkim, bądź centralnym,
wytyczne do sporządzania programów gminnych, tzn. zadania, które muszą być w
pełni wprowadzone do programów gminnych.
Relacje powiatowego programu ochrony środowiska do innych opracowań:
Kraj,
województwo
Polityka ekologiczna państwa
Strategia rozwoju
województwa kujawskopomorskiego
Plan zagospodarowania
przestrzennego województwa
kujawsko-pomorskiego
Powiat
Strategia rozwoju
powiatu
PROGRAM OCHRONY
ŚRODOWISKA POWIATU
ŚWIECKIEGO
Powiatowe plany sektorowe
(np. plan gospodarki
odpadami)
Gmina
Strategie rozwoju
poszczególnych gmin
Programy ochrony
środowiska
poszczególnych gmin
Programy sektorowe
Miejscowe plany
zagospodarowania
przestrzennego
Program ochrony środowiska
Zasady
polityki ekologicznej
województwa kujawsko-
Zasady polityki
ekologicznej państwa są zasadami, na których oparta jest również polityka ochrony
pomorskiego
środowiska Powiatu Świeckiego Oprócz zasady zrównoważonego rozwoju, jako nadrzędnej,
uwzględniono szereg zasad pomocniczych i konkretyzujących, m.in.:
Zasadę prewencji, oznaczającą w szczególności:
- zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń poprzez stosowanie najlepszych technik (BAT),
- recykling, czyli zamykanie obiegu materiałów i surowców, odzysk, energii, wody i surowców
ze ścieków i odpadów oraz gospodarcze wykorzystanie odpadów zamiast ich składowania,
- zintegrowane podejście do ograniczania i likwidacji zanieczyszczeń i zagrożeń zgodnie
z zaleceniami Dyrektywy Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania
zanieczyszczeniom i kontroli (tzw. dyrektywa IPPC),
- wprowadzanie pro-środowiskowych systemów zarządzania procesami produkcji i usługami,
zgodnie z ogólnoświatowymi i europejskimi wymogami w tym zakresie, wyrażonymi m.in.
w standardach ISO 14000 i EMAS, programach czystszej produkcji i Responsible Care itp.
Zasadę „zanieczyszczający płaci”, odnoszącą się do odpowiedzialności za skutki
zanieczyszczenia i stwarzania innych zagrożeń. Odpowiedzialność tę ponosić powinny wszystkie
2
jednostki użytkujące środowiska, a więc także konsumenci, zwłaszcza, gdy mają możliwość
wyboru mniej zagrażających środowisku dóbr konsumpcyjnych.
Zasadę integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi, oznaczającą uwzględnienie
w politykach sektorowych celów ekologicznych na równi z celami gospodarczymi i społecznymi.
Zasadę skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej, odnoszącą się do wyboru
planowanych przedsięwzięć inwestycyjnych ochrony środowiska, a następnie do oceny
osiągniętych wyników, a oznaczającą potrzebę minimalizacji nakładów na jednostkę uzyskanego
efektu.
Zgodnie z ostatnim przeglądem wspólnotowej polityki ochrony środowiska do najważniejszych
wyzwań należy zaliczyć:
- działania na rzecz zapewnienia realizacji zasady zrównoważonego rozwoju;
- przystosowanie do zmian klimatu;
- ochronę różnorodności biologicznej.
Podstawowe założenia polityki ekologicznej
Aktualnie najważniejszymi źródłami zagrożeń zdrowia człowieka w województwie kujawsko –
pomorskim są: zanieczyszczenia wód i jakość wody do picia, odpady komunalne i przemysłowe oraz
zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego i hałas.
Cele polityki ekologicznej państwa, a także wojewódzkiego programu ochrony środowiska nakreślają
konkretne wyzwania i obszary zainteresowania dla programu ochrony środowiska Powiatu
Świeckiego . Są to m.in.:
1.
W zakresie jakości wód:
- ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł punktowych: miejskich, przemysłowych
i wiejskich,
- zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł przestrzennych
(rozproszonych), trafiających do wód wraz ze spływami powierzchniowymi (przede
wszystkim z terenów rolnych oraz z terenów zurbanizowanych).
2.
W zakresie jakości powietrza atmosferycznego:
- poprawa jakości powietrza na obszarach, gdzie stwierdza się przekroczenia dopuszczalnych
poziomów stężeń zanieczyszczeń powietrza .
3.
W zakresie gospodarki odpadami:
- stworzenie podstaw dla nowoczesnego gospodarowania odpadami komunalnymi,
zapewniającego wzrost odzysku tych odpadów zmniejszającego ich masę unieszkodliwianą
przez składowanie,
- zwiększenie poziomu odzysku odpadów przemysłowych,
- dopasowanie - w perspektywie do 2010 roku - gospodarki odpadami niebezpiecznymi
w powiecie do wojewódzkiego systemu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi.
4.
W zakresie ochrony środowiska przed hałasem:
- ograniczenie hałasu na obszarze Świecia, Nowego i Warlubia oraz na odcinkach wzdłuż
głównych dróg krajowych do poziomu równoważnego, nieprzekraczającego w porze nocnej
55 dB
5.
Przeciwdziałanie nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska (dyrektywa „Seveso II”),
zwłaszcza z tytułu poważnych awarii przemysłowych, eliminowanie lub zmniejszanie
skutków dla środowiska z tytułu awarii.
6.
W zakresie racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych:
- Konieczność zaniechania nieuzasadnionego wykorzystywania wód podziemnych na cele
przemysłowe,
- Wprowadzanie nowoczesnych technologii w przemyśle i energetyce w celu zmniejszenia
wodochłonności, materiałochłonności, energochłonności i odpadowości produkcji oraz
redukcji emisji zanieczyszczeń do środowiska (BAT)
- Wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych - do 2010 roku co najmniej podwojenie
wykorzystania tej energii w stosunku do roku 2000, zgodnie z celami Unii Europejskiej
wyrażonymi w Białej Księdze (COM(97)599)
3
7.
8.
Ochrona ekosystemów leśnych oraz zalesianie gruntów nieprzydatnych rolniczo w powiązaniu
z rozwojem korytarzy ekologicznych
Dostosowanie polityk sektorowych do zadania zrównoważonego gospodarowania i ochrony
zasobów naturalnych (ekologizacja polityk sektorowych).
Kształtowanie proekologicznych wzorców konsumpcji i zachowań mieszkańców w duchu
zasady zrównoważonego rozwoju oraz zapewnienie dostępu mieszkańców powiatu do
informacji o środowisku, do udziału w podejmowaniu decyzji w sprawach dotyczących
ochrony środowiska, w tym udziału w procedurze opracowywania i wdrażania "Programu
ochrony środowiska" (konieczność dalszego rozwoju świadomości ekologicznej szerokich
kręgów społeczeństwa, wzrost ich aktywnego uczestnictwa w konkretnych działaniach na
rzecz środowiska i poprawa efektywności tych działań).
I . Edukacja ekologiczna
Jednym z podstawowych warunków realizowania polityki ochrony środowiska jest włączenie w nią
całego społeczeństwa. Wiąże się to z potrzebą zmiany podejścia do spraw rozwoju gospodarczego,
przewartościowania hierarchii potrzeb i zrozumienia, czym jest dla człowieka przyroda i środowisko,
w którym przebywa. Stąd konieczność możliwie wszechstronnej edukacji ekologicznej zarówno
wśród dzieci i młodzieży jak i dorosłych oraz różnych grup zawodowych. Zwrócić uwagę należy
również na to, że wraz z bogaceniem się społeczeństwa wzrasta zagrożenie postawą konsumpcyjną,
cechującą się mnożeniem, pod wpływem reklam i promocji, dóbr materialnych, które nie są niezbędne
człowiekowi, a na ich wytworzenie zużywa się znaczne ilości surowców nieodnawialnych, wody i
energii. Dotyczy to także wielu produktów spożywczych. Każdy konsument powinien mieć prawo do
wolnego wyboru co do jakości kupowanego produktu i jego cech. Brakuje jednak w Polsce systemu
ocen produktów przez Federację Konsumentów i ekolabellingu. Jedynie sprzęt AGD jest oznaczany
pod względem energochłonności, co należy przyjąć jako krok w dobrą stronę.
Na terenie Powiatu Świeckiego działalność edukacyjna prowadzona jest w następujących formach
działania:
Teoretyczno-praktycznej – szkolna edukacja ekologiczna,
Poznawczej – czynny udział w kształtowaniu środowiska,
Popularyzacyjnej – imprezy, festyny, konkursy.
Jednostkami biorącymi udział w kształtowaniu świadomości ekologicznej społeczeństwa są:
Starostwo Powiatowe, urzędy miast i gmin, nadleśnictwa i szkoły oraz parki krajobrazowe, Ośrodek
Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Zróżnicowana jest ilość i poziom prowadzonych działań w poszczególnych gminach powiatu.
Działania w zakresie edukacji ekologicznej podejmowane przez Starostwo Powiatowe mają charakter
zajęć stałych. Należą do nich:
-
dofinansowanie konkursów, akcji, imprez organizowanych przez szkoły w zakresie ochrony
środowiska,
opracowania informatorów z zakresu tematyki ekologicznej
Działania podejmowane w poszczególnych gminach z ramienia urzędów miast i gmin są
zróżnicowane, koncentrują się przede wszystkim na wspieraniu edukacji ekologicznej w szkołach,
organizowaniu akcji sprzątania świata, organizowania konkursów ekologicznych. Uczniowie szkół
opiekują się gminnymi pomnikami przyrody.
Szczególne działania w zakresie edukacji ekologicznej podejmowane są w parkach krajobrazowych
(Wdecki Park Krajobrazowy, Zespół Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego).
Formy edukacji są zróżnicowane, a najważniejsze z nich obejmują :
-
zajęcia edukacyjne organizowane w salach dydaktycznych lub w plenerze, przybliżające walory
przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe parków krajobrazowych,
wycieczki do rezerwatów znajdujących się na terenie parków krajobrazowych,
4
-
warsztaty ekologiczne,
konkursy fotograficzne (np. „Cztery pory roku w Parku” – Wdecki Park Krajobrazowy),
konkursy – testy z wiedzy o ochronie przyrody oraz wiedzy o parkach krajobrazowych (np.
„Przyroda regionu-ochrona środowiska” – Zespół Parków Krajobrazowych Chełmińskiego
i Nadwiślańskiego),
- akcje – konkursy (np. akcja „Czyste Bory” – koordynator Wdecki Park Krajobrazowy, akcja
„Lato w Parkach”),
- programy przyrodnicze w mediach oraz artykuły w prasie.
Parki krajobrazowe na terenie Powiatu Świeckiego w prowadzeniu edukacji ekologicznej
współpracują z nadleśnictwami, szkołami, samorządami, uczelniami i organizacjami pozarządowymi.
Także pracownicy gminnych domów kultury są organizatorami konkursów ekologicznych .
Poniżej przedstawiono tabelaryczne zestawienie ilościowe zadań realizowanych w tym zakresie
przez gminy.
Liczba szkoleń, olimpiad, wycieczek ,
udział w akcji sprzątania świata
2009 r.
2010 r.
Bukowiec
3
2
Dragacz
8
16
Drzycim
1
1
Jeżewo
11
11
Lniano
3
3
Nowe
6
6
Osie
13
14
Pruszcz
2
2
Świecie
34
36
Świekatowo
8
8
Warlubie
1
91
1
Razem
100
II. Ochrona gleb
Na terenie Powiatu Świeckiego występują 4 głównie typy gleb:
mady rzeczne,
gleby brunatne,
gleby płowe,
gleby bielicowe.
Na równinach wyższych teras rzecznych i w rozszerzeniach wytworzone zostały gleby bielicowe, na
piaskach wydmowych. Gleby murszowe i torfowe, powstałe pod wpływem roślinności bagiennej w
warunkach stałego i nadmiernego uwilgotnienia, występują w okolicach Sartowic Dolnych. Pozostały
obszar dna doliny Wisły to mady lekkie, średnie i ciężkie. Mady lekkie są dość przesuszone i nie
zawierają zbyt dużo składników pokarmowych, dlatego sklasyfikowane są jako V klasa bonitacyjna
gleby. Mady średnie to bardzo żyzne gleby – I i II klasa bonitacyjna gleby. Mady ciężkie są również
żyzne, ale znacznie mniej niż średnie, są bowiem mało przepuszczalne dla wody. Mady ciężkie
użytkowane są jako łąki i pastwiska oraz jako grunty orne. Okolice Wiąga, Jeżewa, Warlubia,
Nowego, Bukowca zajmują gleby brunatne ukształtowane pod wpływem cech klimatu
umiarkowanego oraz roślin lasów liściastych i mieszanych na glinach moreny dennej. Uwolnione
podczas wietrzenia tlenki żelaza nie przemieszczają się, łączą ze związkami organicznymi nadając
glebie brunatne zabarwienie. Należą one do II i III klasy żyzności.
5
Gleby płowe zajmują okolice Polskich Łąk, Pruszcza Pomorskiego, Przysierska, Górnej Grupy.
Zachodzące procesy brunatnienia i bielicowania na podłożu gliny zwałowej powodują pogorszenie
stosunków powietrzno – wodnych i w efekcie zaliczanie ich do III i IV klasy żyzności.
Na terenie Borów Tucholskich, na piaszczystych utworach przepuszczalnych, o kwaśnym odczynie
dominują gleby bielicowe. Naturalnym zbiorowiskiem roślin jest bór z przewaga sosny zwyczajnej.
Średnia klasa bonitacyjna określająca jakość użytków rolnych pod względem przydatności do
produkcji rolniczej dla Powiatu Świeckiego wynosi :
- klasa gruntów ornych - IVa
- klasa użytków zielonych – IV.
Badania chemizmu gleb i materiału roślinnego w sieci krajowej i regionalnej, na stanowiskach
zlokalizowanych na użytkach rolnych wykonują Stacje Chemiczno-Rolnicze po nadzorem
merytorycznym Instytutu Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Badania chemizmu gleb
i materiału roślinnego w sieci krajowej, na stanowiskach zlokalizowanych na użytkach zielonych,
prowadzi Instytut Melioracji i Użytków Zielonych. Badania chemizmu gleb i materiału roślinnego
w sieci krajowej, na stanowiskach zlokalizowanych w lasach, prowadzi Instytut Badawczy
Leśnictwa.
Pod względem zawartości metali ciężkich gleby Powiatu Świeckiego należą do gleb 0-I stopnia
zanieczyszczenia co oznacza zawartość naturalną i podwyższoną. Na glebach o naturalnej
i podwyższonej zawartości metali ciężkich można uprawiać bez ograniczeń wszystkie rośliny
przeznaczone dla ludzi lub na paszę dla zwierząt gospodarskich. Pod względem zawartości siarki
gleby Powiatu Świeckiego należą do gleb III-IV stopnia zanieczyszczenia co oznacza zawartość
podwyższoną i bardzo wysoką (pochodzenia antropogenicznego).
Wśród potencjalnych zagrożeń gleb na terenie Powiatu Świeckiego należy wymienić:
►
przekroczenie parametrów jakości gleb ze względu na nawożenie nawozami organicznymi z
ferm oraz prowadzenie odzysku odpadów, np.: ustabilizowanych osadów ściekowych i melasy.
►
zagrożenie erozją wietrzną, wodną i wąwozową gleb obszarów rolniczych (wynikające
z urozmaicenia rzeźby terenu, dużych kątów nachylenia stoków),
►
Zły stan utrzymania systemu melioracji podstawowej i szczegółowej.
Przeciwdziałanie niekorzystnym tendencjom degradacji gleb odbywało się w kilku kierunkach.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w porozumieniu z Ośrodkiem Doradztwa
Rolniczego i gminami naszego powiatu podejmowała działania z zakresu edukacji ekologicznej
rolników, mające na celu uświadomienie konsekwencji nieprawidłowej gospodarki rolnej
i wskazywanie właściwych rozwiązań zwłaszcza w zakresie wdrażania i upowszechniania Kodeksu
Dobrej Praktyki Rolniczej (KPRD). W zakresie poprawy stanu urządzeń melioracyjnych, samorządy
gminne i Starostwo Powiatowe w Świeciu podjęły działania zarówno administracyjne, polegające na
podejmowaniu interwencji i wydawaniu decyzji administracyjnych w sprawie właściwego
utrzymywania urządzeń melioracji szczegółowych oraz wspierające merytorycznie i finansowo
Gminne Spółki Wodne działające na terenie powiatu. Ponadto gminy dokonują okresowych badań
jakości gruntów rolnych i zagrożonych degradacją.
Liczba wykonanych badań jakości gruntów rolnych w gminach powiatu świeckiego:
2009 r.
2010 r.
Bukowiec
Gmina
50
16
Dragacz
b.d.
b.d.
Drzycim
280
296
Jeżewo
62
170
6
Lniano
319
319
Nowe
b.d.
b..d.
Osie
43
44
Pruszcz
b.d.
b.d.
Świecie
b.d.
b.d.
0
0
Warlubie
b.d.
b.d.
Razem
754
845
Świekatowo
Na właściwą ochronę gleb na terenie powiatu ma duży wpływ działalność Biura Powiatowego
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Świeciu, bowiem w ostatnich latach o istotne
wsparcie ubiegać mogą się rolnicy, którzy gospodarują zgodnie z zasadami „Dobrych Praktyk
Rolniczych”. Wnioski o dopłaty powierzchniowe składa corocznie ok. 4300 rolników.
III. Jakość wód
Dominujące na terenie powiatu wody podziemne to wody czwartorzędowe, które pozbawione
naturalnej izolacji, jaką stanowią skały słabo przepuszczalne, są znacznie bardziej narażone na
zanieczyszczenia niż wody trzeciorzędowe.
Na wysoczyznach wody poziomu czwartorzędowego są dostatecznie naturalnie chronione przed
zanieczyszczeniami antropogenicznymi przez nadkład utworów słaboprzepuszczalnych
i półprzepuszczalnych wykształconych głównie jako gliny zwałowe. Miąższość warstwy izolującej
jest zróżnicowana i wynosi od kilkunastu do ponad 50 m. W dolinach wody czwartorzędowe nie są
dostatecznie chronione przed zanieczyszczeniami, ponieważ warstwa izolująca ma małą miąższość lub
jej nie ma w ogóle.
W granicach Powiatu Świeckiego znajduje się GZWP nr 130 w całości oraz GZWP
nr 129 częściowo. Zbiornik nr 130 rzeki dolnej Wdy – jest to zbiornik czwartorzędowy, dolinny
międzymorenowy, porowy o powierzchni100 km2 w tym o najwyższej ochronie (ONO) 56 km2 i o
wysokiej ochronie (OWO) 44 km2. Zasoby 25000 m3/dobę.
Zbiornik nr 129 Dolina Rzeki Dolnej Osy – jest to zbiornik czwartorzędowy, dolinny, porowy
o powierzchni 226 km2 w tym ONO 112 km2 i OWO 114 km2. Zasoby 80000 m3/dobę.
Jakość wód z wszystkich ujęć wody przeznaczonych na cele komunalne jest regularnie monitorowana
na przez Powiatową Stację Sanitarno Epidemiologiczną w Świeciu i wszelkie przekroczenia, zarówno
w zakresie składu chemicznego jak i mikrobiologii, są korygowane na bieżąco przez zarządców
wodociągów.
Długość sieci, ilość przyłączy i procent zwodociągowania gmin powiatu świeckiego na początku i na
koniec okresu sprawozdawczego:
Gmina
Bukowiec
Dł. sieci 2009r. Dł. sieci 2010r.
(km)
(km)
124,8
125,3
Liczba
przyłączy 2009
r. (szt.)
Liczba
przyłączy 2010
r. (szt.)
% zwodociągowania
2009 r.
% zwodociągowania
2010 r.
125,8
1262
96
96
7
Dragacz
Drzycim
Jeżewo
Lniano
Nowe
Osie
Pruszcz
Świecie
Świekatowo
Warlubie
70,12
99,20
86,7
105,90
85,9
92,4
264
255,4
91,5
103,5
71,51
99,20
117
105,90
103,5
94
265,3
264,3
91,5
103,5
978
779
1351
1088
1220
1317
2073
2959
565
1007
1016
801
1559
1123
1320
1365
2108
3103
569
1024
Razem
1379,42
1440,81
13462
15250
86,4
89
86
98
78
97,5
99
99
97
59
90,9
90
91
98
84
98
99,01
99,9
97
60
Monitoring wód podziemnych
W sieci krajowej monitoringu wód podziemnych pomiary i badania wykonywane są raz w roku przez
Państwowy Instytut Geologiczny. Wyniki badań są gromadzone w komputerowej bazie danych MONBADA. Skład i własności fizyczno-chemiczne oznacza się dla 37 wskaźników: arsen, amoniak,
azotany, azotyny, bor, bar, chlorki, chrom, cyjanki, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, lit, magnez,
mangan, miedź, nikiel, odczyn, ołów, potas, przewodność elektryczna właściwa, krzemionka,
siarczany, stront, suma substancji rozpuszczonych, sód, twardość ogólna, wapń, wanad,
wodorowęglany, rozpuszczony węgiel organiczny (TOC), żelazo, węglany, zasadowość mineralna
i zasadowość ogólna.
Monitoring krajowy jest prowadzony w 5 otworach na terenie Powiatu Świeckiego: Kozłowo gm.
Świecie – utwory trzeciorzędowe oraz Pruszcz, Sierosław gm. Drzycim, Świecie i Warlubie:
w utworach czwartorzędowych. Z danych przedstawionych w raporcie WIOŚ wynika, że wody
zasobów czwartorzędowych kwalifikowane są do wysokiej i średniej jakości, a do niskiej
z piętra trzeciorzędowego.
Wody powierzchniowe płynące
Największym rezerwuarem wód płynących Ziemi Świeckiej jest dolny odcinek Wisły. Obecnie
szerokość koryta Wisły wynosi 400-425 metrów, średnia głębokość 3-5 metrów. Cechą
charakterystyczną Wisły jest znaczna zmienność stanów wody. Podczas stanów wysokich, trwających
zazwyczaj 44 dni w roku, następuje zjawisko przesiąkania wód rzeki na zawale. Typowe są dwa
maksima wysokich stanów wód: wiosenne, przypadające na marzec – kwiecień i letnio – jesienne.
Powodzie zdarzały się i zdarzają częściej wiosną, w wyniku topnienia śniegów i tworzenia się zatorów
lodowych. Całkowite wypełnienie koryta rzeki ma miejsce przy poziomie wody 5,4 m. Wezbrania
katastroficzne występują po każdej długiej i surowej zimie oraz ciepłej wiośnie.
Najdłuższym w regionie dopływem Wisły jest Wda (198 km), zwana Czarną Wodą. Wypływa ona
z jeziora Krążno w pobliżu wsi Osława Dąbrowa koło Bytowa. Ważniejsze dopływy Wdy w granicach
Powiatu Świeckiego to: Prusina, Ryszka, Sobińska Struga i Wyrwa. Ze względu na znaczny spadek
wód zbudowano na Wdzie, na terenie powiatu świeckiego, cztery elektrownie wodne w
miejscowościach: Żur, Gródek, Kozłowo i Świecie - Przechowo koło młyna. Koryto Wdy tworzące
liczne zakola jest miejscem licznych spływów kajakowych począwszy od maja, aż do końca września.
Mątawa to drugi pod względem długości (57 km) dopływ Wisły, który w całości płynie na obszarze
Ziemi Świeckiej. Mątawę zasilają krótsze dopływy takie jak: Sinowa, Krępa, Huta, Mała Struga oraz
sieć rowów melioracyjnych.
Jeziora
8
Wszystkie jeziora spotykane w regionie zostały ukształtowane podczas ostatniego zlodowacenia, gdy
cofający lądolód rzeźbił powierzchnię ziemi pozostawiając w jej zagłębieniach wodę lub wytapiane
z czasem bryły lodów. Najczęściej zauważyć można tzw. jeziora rynnowe o wydłużonym kształcie,
znacznych głębokościach maksymalnych i średnich, z wysokimi brzegami. Jeziora morenowe
i zastoiskowe są zazwyczaj niewielkie, owalne lub o nieregularnych kształtach, płytkie o niskich
brzegach porośniętych szuwarami. W ostatnich kilkudziesięciu latach można zauważyć gwałtowane
zmniejszanie się powierzchni jezior i stawów śródpolnych, aż do ich całkowitego zaniku, czego
przykładem jest zniknięcie na początku lat 90-tych jeziora Buczek. Przyczyny są bardzo złożone,
wynikają z naturalnego procesu starzenia się zbiorników wodnych, obniżenia poziomu wód
gruntowych oraz wadliwie przeprowadzonych melioracji polegających wyłącznie na odwodnieniu.
Na obszarze Powiatu Świeckiego występuje około dziewięćdziesięciu jezior i zbiorników wodnych.
Do większych należą: jezioro Radodzierz, Stelchno, Branickie, Laskowickie, Łąkosz, Błądzimskie,
Ostrowite, Zalew Żur i Zalew Gródek. Jeziora posiadają wody w II i III klasie czystości. Ich łączna
powierzchnia przekracza 1660 ha, co daje jeziorność 1,13%. Jest to wielkość przewyższająca średnią
Polski (0,90%) lecz mniejsza jednak niż np. dla Pojezierza Pomorskiego (2,03%).
Pod względem wielkości powierzchni zdecydowanie przeważają jeziora średnie. Zaledwie dwa, tj.
Radodzierz (246 ha) i Stelchno (151 ha) są większe od 100 ha, 7 mieści się w przedziale 50-100 ha, 27
w przedziale 10-50 ha i pozostałe od 1 do 10 ha. Na uwagę zasługuje utworzony w wyniku spiętrzenia
rzeki Wdy w 1929 roku zbiornik wodny Żur, o powierzchni 400 ha oraz zbiornik Gródek.
Porównanie powierzchni jezior z okresów przełomu lat 50/60 i lat 80-tych wyraźnie wskazuje na to, iż
ulegają one procesowi zaniku. Spośród 20, dla których są określone powierzchnie, aż 16 wykazało
zmniejszenie powierzchni, zaś tylko 4 jej przyrost.
Jakość wód powierzchniowych w Powiecie Świeckim jest wypadkową oddziaływania zarówno
źródeł lokalnych, jak i zewnętrznych, spoza granic powiatu. Szczególną rolę odgrywają tu punktowe
zrzuty zanieczyszczeń. Wśród nich największe znaczenie mają zrzuty ścieków (bytowo gospodarczych
i przemysłowych) nieoczyszczonych lub oczyszczonych niedostatecznie.
Mówiąc o jakości użytkowej wód powierzchniowych Powiatu Świeckiego należy mieć na uwadze
wykorzystywanie ich do celów rekreacyjnych i bytowania ryb.
W swym obecnym stanie, dla zapewnienia odpowiedniej jakości użytkowej wód uporządkowanie
gospodarki ściekowej we wszystkich gminach powiatu wymaga szeregu inwestycji, za które
odpowiedzialne są poszczególne gminy.
Długość sieci, liczba przyłączy i procent skanalizowania gmin powiatu świeckiego:
Gminy
Bukowiec
Dragacz
Drzycim
Jeżewo
Lniano
Nowe
Osie
Pruszcz
Świecie
Świekatowo
Warlubie
Razem
Dł. sieci
2009r. (km)
Dł. sieci
2010r. (km)
Liczba
przyłączy
2009r. (szt.)
Liczba
przyłączy
2010r. (szt.)
% skanalizowania
2009r.
%skanalizowania
2010r.
41,1
14,72
9,2
44,9
34,93
35,3
51,5
15,55
144,5
64,6
31,5
41,8
24,52
15,30
45,3
47,61
35,3
67,7
23,2
153,9
64,6
31,5
627
188
187
594
530
b.d.
938
270
2713
447
402
630
226
204
630
619
614
1110
516
2859
449
404
50
42,3
38
65
53
53,4
62,0
16,3
94
66,6
23
50
44
40
67
62
53,4
67,5
30
95
66,6
23
487,8
550,7
6896
8261
9
Jak można wnioskować z powyższego zestawienia gminy po raz kolejny wykonały znaczące
inwestycje w zakresie gospodarki wodno – ściekowej. Wielkość prac w tym zakresie limituje wielkość
środków, które można przeznaczyć na inwestycje. Sytuacja w tym zakresie w ostatnich latach
poprawiła się, ponieważ zwiększyły się możliwości dofinansowania powyższych zadań ze środków
pochodzących z funduszy pomocowych z Unii Europejskiej.
Także działalność Starostwa Powiatowego w Świeciu ma znaczący wpływ na stan jakości
wód w powiecie. Starosta Świecki wydaje pozwolenia wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód
w ramach zadań z zakresu administracji rządowej. Wśród nich są m.in. pozwolenia dotyczące:
wprowadzania ścieków oczyszczonych do wód lub do ziemi, wykonania urządzeń zabezpieczających
wody przed zanieczyszczeniem, poboru wód powierzchniowych, budowy i eksploatacji urządzeń
wodnych, piętrzenia wód, poboru wód powierzchniowych, regulacji wód śródlądowych, poboru wód
podziemnych. Corocznie wydawanych jest ponad 100 decyzji z tej dziedziny ochrony środowiska.
Innym ważnym zadaniem jest ochrona głównych zbiorników wód podziemnych przed nadmierną i
nieuzasadnioną ich eksploatacją oraz przed zanieczyszczeniem z powierzchni terenu. Zbiorniki te
stanowią strategiczną rezerwę czystej wody dla ludności, co jest szczególnie ważne w obliczu
prognozowanych deficytów wody w Polsce w nadchodzących dekadach
IV. Gospodarka odpadami
Szacuje się, że na obszarze powiatu powstaje w sektorze komunalnym co roku powyżej 30 tys. Mg
odpadów. Zdecydowanie najwięcej odpadów komunalnych wytworzono w Świeciu (ok. 45%). Na
obszarze powiatu zorganizowaną zbiórką odpadów objętych jest od 55 – 100% mieszkańców
poszczególnych gmin powiatu. Sposób zbiórki nie odbiega pod względem technicznym (stosowanych
pojemników, samochodów) od standardów przyjętych w Polsce.
Dotychczas nie wszyscy mieszkańcy gmin na terenie powiatu zostali objęci zorganizowanym
systemem odbioru odpadów komunalnych.
Nie udało się objąć 100% mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych, ponieważ
część mieszkańców uzasadniała to brakiem środków finansowych (bezrobocie, bardzo niskie dochody
rodzin).
Zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych na terenie powiatu świeckiego na początku 2009r.
objęto 83,25% mieszkańców (nie uwzględniono gminy Dragacz – brak danych), a na koniec 2010r.
(oprócz gminy Dragacz – brak danych) - 86,83%.
W celu poprawy powyższego stanu dokonywano kompleksowych kontroli przestrzegania uchwał rad gmin
w zakresie realizacji regulaminów utrzymania czystości i porządku w gminach, których ilość przedstawia
poniższa tabela:
Bukowiec
Dragacz
Drzycim
Jeżewo
Lniano
Nowe
Osie
Pruszcz
Świecie
Świekatowo
Warlubie
2009 r.
0
2
0
30
30
30
7
b.d.
500
0
b.d.
2010 r.
1
1
0
30
39
10
38
b.d.
626
0
b.d.
10
Razem
599
745
Na terenie powiatu nie wdrożono powszechnie systemu selektywnego zbierania odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji, gdyż nie było to dotychczas konieczne. Mieszkańcy terenów
z zabudową jednorodzinną zagospodarowywali odpady organiczne we własnym zakresie. Zgodnie z
zapisami krajowego i powiatowego planu gospodarki odpadami dopiero od roku 2010 trzeba będzie
rozpocząć selektywną zbiórkę tych odpadów.
Zgodnie z zapisami wojewódzkiej aktualizacji planu gospodarki odpadami i planu gospodarki
odpadami dla Powiatu Świeckiego planowane było wybudowanie do końca 2010r. Międzygminnego
zakładu zagospodarowania odpadów. Zadanie to nie zostało zrealizowane. Będzie to jedyne stosowne
rozwiązanie przy realizacji obowiązku, który spadł na gminy, dotyczącego zapewniania warunków
ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska, i
tak:
do dnia 31 grudnia 2010r. – do nie więcej niż 75 proc. wagowo całkowitej masy odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji;
do dnia 31 grudnia 2013r. – do nie więcej niż 50 proc. wagowo całkowitej masy odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji;
do dnia 31 grudnia 2020r. – do nie więcej niż 35 proc. wagowo całkowitej masy odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji – w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych
w 1995r.
Osiągnięcie odpowiednich poziomów odzysku odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
w poszczególnych latach będzie praktycznie niewykonalne w przypadku realizacji przedmiotowych
działań na aktualnie funkcjonujących 11 składowiskach z terenu powiatu świeckiego. W takim
przypadku wydaje się bezcelowym inwestowanie dużych nakładów pieniężnych na wyposażenie
gminnych składowisk, które i tak nie pozwoliłyby na spełnienie kryteriów zagospodarowania
biodegradowalnych odpadów komunalnych. Niepełna realizacja obowiązku selektywnego zbierania
odpadów, a także przekraczanie limitów dozwolonego składowania odpadów biodegradowalnych
na składowiskach będą karane przez WIOŚ w wysokościach określonych w art. 79a ustawy
o odpadach. Dlatego w założeniach powiatowego i gminnych planów gospodarki odpadami ujęto
budowę Ponadgminnego Zakładu Zagospodarowani Odpadów w m. Sulnówko i Osnowo.
W skład kompleksu unieszkodliwiania odpadów wg wojewódzkiej koncepcji gospodarki
odpadami wchodzić będą między innymi:
zakład segregacji odpadów, gdzie następowałoby sortowanie poszczególnych frakcji
i odpadów komunalnych zbieranych selektywnie
kompostownia odpadów biodegradowalnych
składowiska odpadów resztkowych – balastu
magazyn odpadów niebezpiecznych
stacja przeładunkowa tych odpadów – surowców, które będą przygotowywane do wysyłki
instalacja do demontażu i odzysku odpadów wielkogabarytowych
instalacja do demontażu i odzysku odpadów budowlanych
Natomiast punkty zbiórki odpadów niebezpiecznych powinny zostać zlokalizowane w każdej
gminie.
W związku z powyższym Starosta Świecki zainicjował współpracę wójtów i burmistrzów gmin
powiatu świeckiego i chełmińskiego w celu dokonania ustaleń, dotyczących budowy
Międzygminnego Kompleksu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych dla powiatu świeckiego
i chełmińskiego w Sulnówku. Inicjatywa ta została przyjęta przez gminy i podjęto działania wspólnie
z powiatem chełmińskim w celu budowy powyższego zakładu. Gminą wiodącą w realizacji tego projektu
jest Gmina Świecie, która wykonała studium wykonalności tego zadania i w 2011 roku przeprowadziła
przetarg na jego budowę. W przetargu wzięły udział 4 firmy. Najkorzystniejszą ofertę złożył Polimex –
Mostostal S.A. z Warszawy. Firma zaoferowała wykonanie inwestycji za 42 mln 435 tys. zł brutto.
11
Budowa ta ma zakończyć się w listopadzie 2013 r. a kompleks będzie przetwarzał około 30 tys. ton
odpadów rocznie.
Ponadto powiat świecki, ze środków własnych, przygotował „Program usuwania azbestu z budynków
zlokalizowanych na terenie powiatu świeckiego”, w którym miedzy innymi omówiona jest diagnoza
aktualnego stanu użytkowania wyrobów zawierających azbest (na podstawie danych z gmin) oraz
możliwości, koszty i sposób realizacji tego programu.
Wyczerpujące dane dotyczące gospodarki odpadami za lata 2009 – 2010 znajdują się
w sprawozdaniu z realizacji planu gospodarki odpadami dla powiatu świeckiego.
Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Świeciu wydaje w
tym zakresie decyzje zezwalające na: wytwarzanie odpadów niebezpiecznych, transport, zbieranie,
odzysk i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych oraz odpadów innych niż niebezpieczne. Każdy
wytwarzający odpady niebezpieczne w ilości nie większej niż 100 kg w ciągu roku oraz każdy
wytwarzający odpady inne niż niebezpieczne w ilości powyżej 5 Mg rocznie, ma obowiązek złożenia
Staroście informacji o wytwarzanych odpadach innych niż niebezpieczne oraz o sposobach
gospodarowania tymi odpadami. Corocznie pracownicy Wydziału OŚ rozpatrują ponad 200 wniosków
z tej dziedziny.
V. Jakość powietrza atmosferycznego
Stan jakości powietrza na terenie Powiatu Świeckiego jest badany przez dwie automatyczne stacje
monitoringu Zakładu MONDI ŚWIECIE S.A. (stacja przy ul. Kolejowej i stacja w m. Gruczno) oraz
Państwowy Wojewódzki Inspektorat Sanitarny w Bydgoszczy. Z badań tych wynika, że
systematycznie ulegają ograniczeniu stężenia średnioroczne zanieczyszczeń powietrza na terenie
naszego powiatu. W działaniach naprawczych
przewiduje się podłączenie budynków
jednorodzinnych, ogrzewanych indywidualnie, z wykorzystaniem paliwa stałego, do miejskiej sieci
ciepłowniczej lub zmianę nośnika energii na bardziej ekologiczny.
Można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że na pozostałym obszarze Powiatu Świeckiego
stężenia średnioroczne jak i okresowe (sezon grzewczy i letni) podstawowych substancji
zanieczyszczających powietrze, tj. dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla i pyłu, nie
przekraczają dopuszczalnych stężeń i są niższe niż stężenia notowane w stacjach systemu monitoringu
imisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego.
Największe źródła emisji zorganizowanej substancji do powietrza na terenie Powiatu Świeckiego to:
MONDI ŚWIECIE S.A. i Zakłady Meblowe KLOSE w Nowem. Znaczący wpływ na poziom
zanieczyszczeń powietrza na terenie miast Świecie i Nowe mają lokalne kotłownie osiedlowe,
wyposażone w kotły opalane węglem kamiennym.
Na stan powietrza negatywnie wpływa głównie emisja ze spalania energetycznego węgla kamiennego,
emisja od komunikacji samochodowej i emisja niska. Problem emisji zorganizowanej ze spalania
energetycznego węgla w zakładzie MONDI oraz emisji niezorganizowanej od komunikacji
samochodowej i ze źródeł „niskich” (paleniska domowe) dotyczy przede wszystkim obszaru miasta
i gminy Świecie. Znaczący wpływ na poziom zanieczyszczenia powietrza w m. Nowe i Warlubie oraz
na obszarach wzdłuż dróg krajowych przebiegających przez Powiat Świecki, ma emisja od
komunikacji samochodowej (emisja tlenku węgla, dwutlenku azotu i węglowodorów).
Emisja zanieczyszczeń powietrza ze źródeł niskich dotyczy przeważającej części obszarów wsi
i osiedli mieszkaniowej (paleniska domowe).
Duże znaczenie w wielkości emisji na terenie powiatu ma emisja z obiektów szklarniowych, gdzie
w małych kotłowniach/ piecach spalane są paliwa zastępcze (kora, odpady drewna itp.).
Działania podjęte przez samorządy w zakresie emisji niskiej polegały na modernizacji systemów
cieplnych w budynkach użyteczności publicznej na proekologiczne źródła ciepła i termomodernizacje
tych budynków. Duży udział w tym względzie miały samorządy gminne jak i samorząd powiatowy
ponieważ przy udziale Wojewódzkiego i Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej (obecnie wydzielonych środków na ochronę środowiska w budżecie powiatu) udało się
zrealizować na terenie powiatu świeckiego wiele zadań termomodernizacyjnych.
Powierzchnia ociepleń w budynkach użyteczności publicznej przedstawia się następująco:
12
Gmina
Bukowiec
Dragacz
Drzycim
Jeżewo
Lniano
Nowe
Osie
Pruszcz
Świecie
Świekatowo
Warlubie
Starostwo Powiatowe
w Świeciu
2009 r. (m2)
1679
0
598
5573
0
0
0
350
32336
b.d.
b.d.
Razem
2010 r. (m2)
222
0
0
3300
0
0
0
440
26379
b.d.
1200
861
1100
41397
32641
W zakresie emisji komunikacyjnej podjęto działania w zakresie bezpośredniej możliwości wpływu
samorządu tzn. modernizacji dróg powiatowych i gminnych, co może mieć wpływ na niższe spalanie
paliw płynnych przez pojazdy silnikowe.
Długość dróg poddanych modernizacji przez samorządy powiatu świeckiego przedstawia poniższa
tabela:
2009 r. dł. w
km
3,44
1,63
0,56
1,5
1,09
0
0,5
3,4
8
1,1
2,5
2010 r. dł. w
km
5,05
6,76
1,69
1,3
2,27
0
0,6
2,5
7,8
2,08
3,0
Starostwo
Powiatowe w
Świeciu
25,58
22,85
Razem
49,3
55,9
Bukowiec
Dragacz
Drzycim
Jeżewo
Lniano
Nowe
Osie
Pruszcz
Świecie
Świekatowo
Warlubie
Jednym z zadań nałożonych na starostów przez ustawę Prawo ochrony środowiska jest wydawanie
decyzji o dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń do powietrza. Podstawowym celem ochrony powietrza
przed zanieczyszczeniem jest doprowadzenie do przestrzegania ustalonych wymagań dotyczących
jakości powietrza, które mają postać norm określających dopuszczalne stężenia substancji
zanieczyszczających powietrze. Decyzje w zakresie dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń powietrza
dla zakładów mogących pogorszyć stan środowiska (zakłady na terenie Powiatu Świeckiego oprócz
13
MONDI ŚWIECIE S.A.) wydawane są przez Starostę Świeckiego. Corocznie rozpatrywanych jest ok.
30 takich spraw.
Lasy na terenie Powiatu Świeckiego zajmują 52.140 ha, a lesistość powiatu wynosi 35,4%, co lokuje
nas na trzecim miejscu w województwie pod tym względem. Lesistość powiatu jest o ponad 7%
wyższa niż lesistość kraju. Ponad 3,5 tys. ha zajmują lasy należące do właścicieli prywatnych, nad
którymi sprawuje Starosta Świecki. W drodze porozumień podpisanych w kwietniu 1999 r. i lutym
2000 r. Starosta Świecki powierzył prowadzenie niektórych spraw w zakresie nadzoru nad lasami
niepaństwowymi nadleśniczym z nadleśnictw: Osie, Dąbrowa, Zamrzenica, Różanna i Trzebciny. W
każdym z nich zatrudnieni są pracownicy, którzy w terenie zajmują się sprawami zagospodarowania,
hodowli i ochrony lasów nadzorowanych przez Starostę. Dokumentację administracyjną prowadzi
Wydział Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Świeciu. Na
przełomie 2007 i 2008 r. wykonano opracowania uproszczonych planów urządzenia lasów
niepaństwowych na terenie powiatu świeckiego, które obowiązują przez okres 10 lat.. Z gospodarką
leśną wiąże się także realizacja zadań z zakresu ustawy Prawo łowieckie. W ramach tej ustawy
Starosta wydaje decyzje wyrażające zgodę na odstąpienie od zakazu chwytania i przetrzymywania
zwierzyny, zezwalające na posiadanie i hodowlę chartów oraz ich mieszańców i związane
z wykonaniem odstrzału lub odłowu zwierzyny. Okresowo sporo pracy występuje przy naliczaniu
czynszów dzierżawnych za korzystanie z obwodów łowieckich. Na terenie powiatu świeckiego
istnieje 13 obwodów łowieckich polnych, wydzierżawionych 10 kołom łowieckim. W marcu 2007 r.
podpisane zostały w Starostwie Powiatowym w Świeciu umowy z członkami zarządów kół łowieckich
na 10-letni okres dzierżawy 13 obwodów łowieckich polnych z terenu naszego powiatu.
VI. Sprawozdanie finansowe z realizacji wydatkowania środków na ochronę
środowiska z budżetu Powiatu za okres sprawozdawczy
Zadania zrealizowane w ramach funkcjonowania Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Świeciu w 2009 roku:
L.p. Wnioskodawca
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Podmioty z terenu powiatu
świeckiego
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
Okręg Polskiego Związku
Wędkarskiego w
Bydgoszczy
Gmina Pruszcz
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
w Świeciu
Zespół Szkół
Ogólnokształcących
w Świeciu
Zespół Szkół
Ponadgimnazjalnych
w Nowem
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
Dotacja z
Funduszu
7.747,76 zł.
907,44 zł.
3.000,00 zł.
2.700,00 zł.
333.553,04 zł.
Zadanie
Zakup nagród dla laureatów konkursów ekologicznych
organizowanych na terenie powiatu świeckiego.
Zakup świdra dendrologicznego i taśmy mierniczej na
użytek Wydziału Ochrony Środowiska w celu
prawidłowej oceny wnioskowanych do wycinki drzew
Dofinansowanie bieżącej działalności Społecznej
Straży Rybackiej Powiatu Świeckiego związanej z
ochroną wód i ich zasobów na terenie powiatu
Budowa bocianiego gniazda oraz dosadzenie
roślinności na terenie Zespołu Szkół w Serocku
Termomodernizacja budynków Zespołu Szkół
Ponadgimnazjalnych w Świeciu
177.310,52 zł.
Termomodernizacja obiektów ZSO w Świeciu – II
etap
489.437,26 zł.
Termomodernizacja budynku byłego internatu przy
ZSP w Nowem
68.821,08 zł.
Docieplenie stropodachu i wymiana eternitu na
proekologiczne pokrycie dachu na budynku Starostwa
Powiatowego w Świeciu
14
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Komenda Powiatowa PSP w
Świeciu
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
Gminne spółki wodne z
terenu powiatu
137.661,00 zł.
Ochotnicze straże pożarne z
terenu powiatu
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
OSP Ratownik w Świeciu
110.000,00 zł.
4.500,00 zł.
7.800,00 zł.
132.000,00 zł.
8.000,00 zł.
9.900,00 zł.
POWW Dom Dziecka w
Bąkowie
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
4.999,99 zł.
Komenda Powiatowa PSP w
Świeciu
RAZEM
12.000,00 zł.
8.000,00 zł.
Zakup samochodu skrzyniowego do transportu komory
dekontaminacyjnej oraz sorbentów
Aktualizacja programu ochrony środowiska wraz z
planem gospodarki odpadami
Utworzenie bazy danych o możliwościach energetyki
ze źródeł odnawialnych na terenie powiatu
Renowacje i konserwacje rowów melioracyjnych na
terenie 11 gminnych spółek wodnych w powiecie
świeckim
Wsparcie ochotniczych straży pożarnych po
uzgodnieniu z zarządem OSP
Opracowanie programu usuwania azbestu z budynków
na terenie powiatu świeckiego
Zakup pompy szlamowej wraz z osprzętem i trzech
kompletów ubrań specjalnych dla ratowników OSP
Wykonanie przecięcia pielęgnacyjnego drzew na
terenie POWW Dom Dziecka w Bąkowie
Zasięgnięcie u niezależnych biegłych dwóch opinii
hydrogeologicznych oraz dwóch opinii dotyczących
utraty wartości użytkowej gruntów
Zakup 10 kompletów ubrań specjalnych
1.518.338,09 zł.
W 2010 r. ze środków na ochronę środowiska z budżetu powiatu świeckiego dofinansowano lub
zrealizowano w całości następujące zadania:
L.p.
1.
Wnioskodawca
Szkoła Podstawowa im.
Jana Pawła II w Lnianie
Dotacje i wydatki
z budżetu powiatu
świeckiego
500
2.
Gmina Pruszcz Szkoła
Podstawowa w
Łowinku
499,32
3.
Publiczna Szkoła
Podstawowa w
Lipinkach
Zarząd Oddziału
Powiatowego OSP RP
w Świeciu
Zespół Szkół w
Warlubiu
1000
4.
5.
997
499,99
6.
Szkoła Podstawowa im.
Ś. Franciszka z Asyżu
w Świekatowie
7.
Gminny Ośrodek
Kultury w Osiu
1.800
8.
Starostwo Powiatowe w
336,72
700
Zadanie
Zakup nagród dla laureatów konkursu ekologicznego,
którego współorganizatorem byli też pracownicy
Wydziału „OŚ”.
Zakup nagród dla laureatów konkursu ekologicznego,
którego współorganizatorem byli też pracownicy
Wydziału „OŚ”.
Zakup nagród dla laureatów
którego współorganizatorem
Wydziału „OŚ”.
Zakup nagród dla laureatów
którego współorganizatorem
Wydziału „OŚ”.
Zakup nagród dla laureatów
którego współorganizatorem
Wydziału „OŚ”.
Zakup nagród dla laureatów
którego współorganizatorem
Wydziału „OŚ”.
konkursu ekologicznego,
byli też pracownicy
konkursu ekologicznego,
byli też pracownicy
konkursu ekologicznego,
byli też pracownicy
konkursu ekologicznego,
byli też pracownicy
Zakup nagród dla laureatów konkursu ekologicznego,
którego współorganizatorem byli też pracownicy
Wydziału „OŚ”.
Zakup cechówki niezbędnej do znakowania pozyskanego
15
Świeciu
9.
10.
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
Gmina Drzycim
560.000
11.
Gmina Bukowiec
150.000
12.
Gminne spółki wodne z
terenu powiatu
132.000
13.
Ochotnicza Straż
Pożarna w Górnej
Grupie
Ochotnicza Straż
Pożarna w
Świekatowie
Ochotnicza Straż
Pożarna w Pruszczu
5.000
Ochotnicza Straż
Pożarna Ratownik w
Świeciu
Ochotnicza Straż
Pożarna w Przysiersku
Ochotnicza Straż
Pożarna w Bukowcu
Ochotnicza Straż
Pożarna w Przechowie
Ochotnicza Straż
Pożarna w Grucznie
Ochotnicza Straż
Pożarna w Drzycimiu
Ochotnicza Straż
Pożarna w Brzeźnie
5.000
Ochotnicza Straż
Pożarna w Nowem
Ochotnicza Straż
Pożarna w Lnianie
Ochotnicza Straż
Pożarna w Jeżewie
Ochotnicza Straż
Pożarna w Osiu
Ochotnicza Straż
Pożarna w Warlubiu
Okręg Polskiego
Związku Wędkarskiego
w Bydgoszczy
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
5.000
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
6.100
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
2.000
drewna nadzorowanych zgodnie z wymogami nowego
rozporządzenia. Przekazano do Nadleśnictwa Zamrzenica.
Opracowanie ekspertyz przed wydaniem decyzji
rekultywacyjnych.
Budowa kanalizacji sanitarnej w m. Jastrzębie-Drzycim:
ul. Kościelna, Podgórna Szkolna
Budowa indywidualnych systemów kanalizacji
zagrodowej na terenie miejscowości: Bramka, Korytowo,
Polskie Łąki, Tuszynki – 1 etap.
Renowacje i konserwacje rowów melioracyjnych na
terenie 11 gminnych spółek wodnych w powiecie
świeckim
Dofinansowaniem zakupu ciężkiego sprzętu ratownictwa
technicznego
5.000
Dofinansowanie zakupu 6 kompletów ubrań specjalnych
oraz 9 par butów strażackich typu „Oficer”
5.000
Dofinansowanie
zakupu
motopompy
pożarniczej
pływającej NIAGARA, węży strażackich , W 75 – 4 szt.
węży strażackich W-52 - 4 szt., rękawic strażackich
specjalnych – 4 pary, ubrań specjalnych strażackich 1
komplet.
Dofinansowanie zakupu kompletów nadciśnieniowych
aparatów ochrony dróg oddechowych
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
3.000
9.500
Dofinansowanie zakupu siłowników wysokiego ciśnienia
wysokiego podnoszenia
Dofinansowanie zakupu łodzi płaskodennej wraz z
wyposażeniem
Dofinansowanie zakupu siłowników wysokiego ciśnienia
wysokiego podnoszenia
Dofinansowanie zakupu pompy szlamowej wysokiej mocy
Dofinansowanie zakupu aparatów ochrony dróg
oddechowych 2 szt.
Dofinansowanie zakupu motopompy pływającej Niagara,
węży tłocznych 52/20-2 szt., rękawic strażackich AUER-1
pary, 2 komp. ubrań specjalnychWUS-4S/G oraz węża
tłocznego 75-1 szt.
Dofinansowanie zakupu 2 kompletów aparatów ochrony
dróg oddechowych
Dofinansowanie zakupu łodzi płaskodennej z silnikiem
spalinowym wraz z wyposażeniem.
Dofinansowanie zakupu pompy szlamowej oraz butów
gumowych specjalnych
Zakup sań lodowych
Dofinansowanie zakupu węży, ubrań specjalnych
strażackich oraz butów specjalnych strażackich
Zwalczanie kłusownictwa, aktywna ochrona wód i jej
zasobów w okresie wakacyjnym w okresie masowego
napływu turystów.
Wykonanie dokumentacji p.n.. „Rejestr osuwisk i terenów
zagrożonych masowymi ruchami ziemi na terenie powiatu
świeckiego.
Wykonanie ekspertyzy dotyczącej stwierdzenia charakteru
wód jeziora Radodzierz określającego jako woda płynąca
lub stojąca
16
31.
Gmina Pruszcz
4.800
32.
Starostwo Powiatowe w
Świeciu
25.000
Suma wydatków
Koło młyńskie jako źródło nawadniania terenu, będącego
żerowiskiem bociana białego na terenie Gimnazjum w m.
Serock, Gm. Pruszcz..
Zakup 1000 szt. przewodników
przyrodniczoturystycznych „Dolina Dolnej Wisły dla ciekawych i 1000
szt. map atrakcji przyrodniczych i turystycznych
„Przyroda i dziedzictwo kulturalne Doliny Dolnej Wisły.
973.733,03 zł.
Pozostałe wydatki ze środków na ochronę środowiska realizowały jednostki organizacyjne powiatu
świeckiego w tym: ZSP Nowe - termomodernizacja budynku (177.098,33 zł), DPS Gołuszyce –
zmiana systemu ogrzewania (259.999.99 zł), PSP w Świeciu – zakupy bieżące i inwestycyjne
(96.000 zł).
VII. Odnawialne źródła energii
Na terenie powiatu świeckiego funkcjonuje 13 małych elektrowni wodnych. Ponadto powstały
projekty budowy biogazowni w Buczku i Jastrzębiu oraz wiatraków do celów energetycznych
w gminach Pruszcz, Bukowiec, Drzycim, Warlubie i Jeżewo.
Posadzonych jest powyżej 100 ha plantacji wierzby energetycznej,
Rośnie liczba kotłów na biomasę służących do ogrzewania pomieszczeń, np. na terenie gminy Pruszcz
funkcjonują już one w kilkudziesięciu dużych obiektach użyteczności publicznej oraz u części
rolników indywidualnych, którzy wykorzystują sprasowaną słomę do ogrzewania pomieszczeń,
Na posesjach indywidualnych buduje się pompy ciepła i instalacje słoneczne do ogrzewania
budynków mieszkalnych i podgrzewania wody na cele bytowe.
VIII. Podsumowanie
Powyższy raport z wykonania programu ochrony środowiska ogranicza się generalnie do zadań
będących w kompetencji samorządów gminnych i samorządu powiatowego.
Starosta poprzez podległy mu zespół specjalistów z zakresu ochrony środowiska realizuje zadania
o charakterze zobowiązująco-reglamentacyjnym i opiniującym. Ustala treści i zakres obowiązków
ochronnych dla określonej przepisami grupy podmiotów znajdujących się na terenie powiatu. Ustala
granice dozwolonego korzystania ze środowiska, w tym granice odprowadzania do niego
zanieczyszczeń. Starosta wydaje decyzje administracyjne w indywidualnych sprawach z zakresu
administracji publicznej należące do właściwości powiatu, a wynikające z ustaw: prawo wodne,
o rybactwie śródlądowym, o lasach, prawo łowieckie, o odpadach, o ochronie przyrody, o handlu
uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, prawo geologiczne
i górnicze, prawo ochrony środowiska, o ochronie zwierząt, a także wydaje pozwolenia zintegrowane
w ramach swoich kompetencji.
Wejście Polski do Unii Europejskiej obliguje nas do coraz nowych wyzwań z zakresu ochrony
środowiska. Są to bardzo kosztowne wyzwania, na które jednak UE umożliwia pozyskanie znacznych
środków finansowych. Zwłaszcza rok 2010 był najbardziej owocny w ilość zadań i wysokość środków
pozyskanych ze środków unijnych, z których większość była wydatkowana na zadania
proekologiczne. Zadania te mają znaczący wpływ na ochronę środowiska naturalnego, aby z jego
walorów korzystały też następne pokolenia.
17