Pobierz prezentację w PDF

Transkrypt

EWALUACJA W EDUKACJI:
obietnica rozwoju czy biurokratyczne zagrożenie?
Warszawa, 27‐28 września 2012 r.
wykładowca: Grzegorz Mazurkiewicz
WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA
KONTEKSTY EDUKACJI
Nieuniknione
Nieuświadomione
9 Globalne społeczeństwo wiedzy
9 Proces uczenia się przez całe życie 9 Społeczeństwo obywatelskie i „sieci”
9 Zróżnicowanie a wykluczenie
9 Nieprzewidywalne zmiany i kryzysy
9 Nowe technologie 9 Dane w podejmowaniu decyzji
9 Od epoki przemysłowej do epoki wiedzy
9 Od wiedzy elit do własności społecznej
9 Od władzy jako kontroli do władzy wynikającej ze współposiadanej wiedzy
9 Od autorytaryzmu do współprzywództwa
9 Od uczenia się jednostek do społeczności
9 Od stabilności do stałej zmiany
9 Od bliskich celów do ciągłego doskonalenia
Pytania o świadomość
Zmiana – konsekwencje – konieczność reform w edukacji
Deficyt kompetencji – „wąski” profesjonalizm czasów industrialnych – trudne rozwiązania trudnych zadań
Zamiast trwać przy zestawie zdobytych kompetencji należy uczyć się nowych gdy zachodzi taka potrzeba
Relacje pracownik – pracodawca – praca, a nowy kształt organizacji (elastyczność, brak linearności, hierarchii)
UCZENIE SIĘ JEST NAJWAŻNIEJSZĄ DZIAŁALNOŚCIĄ CZŁOWIEKA, ALE OBIETNICA EDUKACJI
POZOSTAJE
NIESPEŁNIONA
Jakie są (oczywiste) cele edukacji? WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA
Kryzys (szkoły) pojawia się gdy:
9zauważa się kryzys obywatelstwa
9 brak społecznej i historycznej świadomości
9ignoruje się nierówność/niesprawiedliwość
9wątpi się w demokratyczne wartości
(Aronowitz, Giroux)
Polityka edukacyjna i ewaluacja
• systemy edukacyjne to twory kosztowne i przynoszące efekty poniżej oczekiwań,
• borykamy się z sensownym wykorzystywaniem danych (choć nie ma problemu z dostępnością),
• zmiany zewnętrzne zmuszają do reorganizacji systemów edukacji
•jednym ze sposobów na poprawę jest namysł i refleksja (ewaluacja)
Złudzenie prostych rozwiązań
Godna podziwu jest konsekwencja, przedsiębiorczość i kreatywność w staraniach, aby być lepszym i żyć lepiej. Należy odbudować zaufanie do instytucji, od których zależą społeczeństwa. Współpraca kluczem do rozwoju ‐ w demokracji ludzie dokonują wyborów autonomicznie, choć często wbrew logice, ale dzielenie się władzą stało się koniecznością z powodu coraz większej złożoności zadań.
EWALUACJA W EDUKACJI –
OBIETNICA ROZWOJU
Ewaluacja w perspektywie globalnej
Szkoły to twory skomplikowane i zaangażowane w konflikty...
Szkoły potrzebują więcej niż informacji o tym jak działają …
Ograniczając informację do wyników testów szkodzi się szkołom…
Obserwuje się często brak koordynacji i „przenikania się” różnych źródeł informacji co prowadzi do konfuzji i niewiedzy…
School evaluation for quality improvement (2004). UNESCO: International Institute for Educational Planning
Wzrastają umiejętności prowadzenia ewaluacji
Wątpliwości co do wpływu ewaluacji na efekty pracy
Tradycyjnie system inspekcji służył kontroli i wsparciu, ale najczęściej te założenia się załamały
Pojawiły się podejścia alternatywne (np. autoewaluacja)
Podstawowym mechanizmem stało się badanie wyników testami, choć trudno pokazać jak w ich wynikach odbijają się szersze cele edukacji School evaluation for quality improvement (2004). UNESCO: International Institute for Educational Planning
Władze centralne próbują realizować trzy cele:
9 Sprawdza się czy realizowane są nałożone zadania
9 Rozlicza z jakości i osiągnięć
9 Wspiera w rozwoju (pedagogicznym i menadżerskim)
Błędem jest przerost pierwszego nad trzecim, często widać napięcie między ewaluacją sumującą a rozwojową co powoduje negatywną percepcję systemów i strategii ewaluacji
School evaluation for quality improvement (2004). UNESCO: International Institute for Educational Planning
Reforma nadzoru pedagogicznego w Polsce polegała na wprowadzeniu ewaluacji jako głównego mechanizmu zdobywania informacji o funkcjonowaniu szkół i placówek oraz rozdzieleniu trzech funkcji nadzoru: ewaluacyjnej, kontrolnej i wspierającej. WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA
Cele ewaluacji w nadzorze pedagogicznym
9pomoc w doskonaleniu pracy szkół, placówek, systemu oświatowego oraz zarządzania tym systemem, 9rozwój i ulepszanie procesów edukacyjnych dzięki analizie zebranych informacji,
9zmiana kultury, relacji i struktur. WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA
Oczekiwane efekty ewaluacji
9demokratyzacja systemu oświaty,
9profesjonalizacja kadry rozumiana jako zdolność do refleksji,
9wykorzystywanie danych w procesie podejmowania decyzji.
Działania podejmowane w projekcie służą systemowi edukacji, aby tworzyć warunki umożliwiające uczniom uczenie się przez całe życie w społeczeństwie wiedzy
Najważniejsze elementy zmiany
9wymagania (zaproszenie),
9procedury (wielość i udział),
9 narzędzia ewaluacji (analiza porównawcza),
9myślenie o uczeniu się i jakości kształcenia
9jawność (narzędzia i wyniki na npseo.pl),
9możliwość analiz i strategii rozwoju.
Wartości systemu ewaluacji
9 Wiedza i ciągłe uczenie się
9 Demokracja i partnerstwo
9 Partycypacja i zaangażowanie
9 Kreatywność i elastyczność
9 Równość i otwartość
Ewaluacja: proces poszukiwania, gromadzenia i komunikowania informacji pomagających w podejmowaniu decyzji, umożliwiających:
9 działanie na rzecz jakości kształcenia i rozwoju
9 możliwość tworzenia analiz i strategii
9 ujednolicenie działań z zakresu nadzoru
Cel strategiczny dla obszaru kapitału
społecznego: wzmocnienie udziału kapitału
społecznego w rozwoju społecznogospodarczym Polski
Cel operacyjny 1: Kształtowanie postaw
sprzyjających kooperacji, kreatywności, komunikacji
Cel operacyjny 2: Poprawa mechanizmów
partycypacji społecznej i wpływu obywateli na życie
publiczne
Cel operacyjny 3: Usprawnienie procesów
komunikacji społecznej oraz wymiany wiedzy
Analiza wymagań
Wymagania definiują jakość edukacji. Można je analizować na kilku płaszczyznach:
•Poziomy spełniania wymagań
•Wnioski generalizujące dane opisujące wymaganie
•Dane dotyczące zagadnienia/pytania
Analiza wymagań (przykład)
Dane dotyczące zagadnienia/pytania
Niemal połowa ankietowanych uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych, nieco mniej w gimnazjach i ponad 1/3 uczniów ze szkół podstawowych uznała, że w dniu realizacji badania nie otrzymała wskazówki od nauczyciela, która pomogłaby im się uczyć. WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA
POLITYKA EDUKACYJNA
9 Polityka to wynik negocjacji, nie deklaracje, ale implementowane rozwiązania,
9 Wprowadzenie w życie ewaluacji powinno wzmocnić proces demokratycznych negocjacji, 9 Polityki nie można prowadzić w oderwaniu od ludzi i instytucji, których dotyczy (to proces negocjacji inspirowany też ewaluacją). WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA
Ewaluacja (SEO): reakcje i zmiany
Możliwość dialogu. Romantyczna (naiwne) podejście do dialogu w sytuacji dominacji i manipulacja.
Mechanizmy wsparcia. Autonomia i akceptacja. Wolność i więzienie (Hargreaves, Shirley, 2009).
Przeszkody. Strach, frustracja i brak refleksji („Niewinne nauczanie”, Brookfield 1995)
Wymagania i ewaluacja: sprzeczne perspektywy. Szkoły „miejscem budowy” – symulakrum (Baudrillard)
Refleksyjne społeczności. Czy rzeczywiście jakość edukacji zależy od tego co dzieje się w szkole?
EDUKACJA W SPOŁECZEŃSTWIE –
KULTURA BIUROKRATYCZNEGO ZAGROŻENIA
SYSTEM EWALUACJI OŚWIATY:
ELEMENTY
1. System polityczny: wola podejmujących decyzje, siła sprawcza MEN, interesy konkretnych polityków, interesy regionów. Główny cel – okazać troskę
2. Organizacja (biurokracja, administracja): utrzymywanie status quo, pokazywanie własnej wartości, udowadnianie przydatności i istotności zadań. Główny cel – jak najmniej zmian
3. Kultura organizacyjna (sektorowa): akceptacja kontroli, hierarchia, niechęć do zmiany, brak dialogu, nieumiejętność współpracy, strach, rywalizacja, symulowanie. Główny cel – bezpieczeństwo. WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA
3. Świadomość uczestników: cele ewaluacji, znajomość, wymagań, akceptacja wartości, gotowość do korzystania z efektów, przekonanie do słuszności. Główny cel – mały wysiłek
4. Procedury: stosowane w środowisku o innych wartościach kreują fasadowość i symulowanie, ponieważ powstały, aby umożliwić dialog są podatne na manipulacje. Główny cel – uzasadnienie poczucia własnej wartości
5. Aktorzy (eksperci, samorządowcy i inni): własne priorytety, brak świadomości i wiedzy o SEO, inne wizje. Główny cel – kreowanie własnego wizerunku.
7. Sprzeczne założenia: rozliczalność i rozwój być może niemożliwe do zrealizowania w tym samym działaniu. Główny cel – udowodnienie słuszności założeń.
8. Czynnik ludzki: wizytatorzy – „produkt instytucji/ systemu”, trudny proces rozwoju, konieczność poważnych zmian, wyjątkowe obciążenia zadaniami, 16 % ocenianych zdecydowanie negatywnie. Główny cel – wspierać zmiany „ostrożnie”, pokazać wartość.
9. Fetyszyzacja raportu: raport jako krynica mądrości i źródło wiedzy, raport jako wyrok lub beatyfikacja, raport jako wymówka. Główny cel – dalej nie ma już nic do zrobienia (brak potrzeby zmiany).
Wnioski
9 Wyniki ankiet po ewaluacji są pozytywne.
9 Głosy krytyki związane są głównie z nakładem pracy. 9 Trudno mówić o powszechności wykorzystywania wyników ewaluacji.
9 Brak świadomości co do funkcji i wartości ewaluacji.
9 Kultura organizacyjna nie służy atmosferze zaufania. 9 Nawyki administracyjne nie przystają do wartości
ewaluacji. 9 Duże oczekiwania co do raportu (zamiast kultury ewaluacji widać oczekiwania, iż raporty dadzą odpowiedzi na wszystkie pytania i problemy).
Wnioski
Koniecznym jest podjęcie różnych działań:
9 uruchomienie publicznego dyskursu na temat priorytetów edukacyjnych w Polsce,
9 wsparcie refleksji i budowania nawyku autoewaluacji w szkołach i placówkach,
9 doskonalenie w zakresie analiz danych uzyskanych w ewaluacji oraz w planowaniu i podejmowaniu decyzji,
9 demokratyzacja i zwiększenie autonomii dyrektorów i nauczycieli wraz z budowaniem systemu wsparcia,
9 zaangażowanie instytucji i osób odpowiedzialnych za kreowanie kierunków rozwoju polskiej edukacji.
CZEKAJĄC NA OBYWATELI W EDUKACJI
Osobom zajmującym się edukacją potrzebny jest
nowy język (polityczny i pedagogiczny).
Trzeba ożywić relacje między demokracją, etyką i
polityką, aby działania w edukacji rozumiane były
jako polityczne, a te w polityce jako edukacyjne.
Konieczne jest zrozumienie, że bardziej istotny
jest język polityki i władzy niż język technologii.
Edukacja to działanie moralne i polityczne
pokazujące wizje życia społecznego, przyszłość
jednostek i grup (H. Giroux).
Ustalić priorytety
9 Zaangażowanie obywateli
9 Elastyczność rozwiązań
9 Nieustanne badania i refleksja
9 Autonomia, otwartość na różnorodność
9 Uczenie się i rozwiązywanie problemów
9 Życie jako uczące doświadczenie
Komu przydaje się ewaluacja?
Profesjonalista, perfekcjonista metodyk i analityk
Intelektualista, krytyczny obserwator
Aktywista, zaangażowany obywatel

Pobierz prezentację w PDF

Transkrypt

Podobne dokumenty

PROGRAM SZKOLENIA „Ewaluacja Międzynarodowych Spotkań

2011-04-18 - POLSKA - Poniedzia∏ek : Polska : Gazeta Krakowska

Recenzja filmu Anny Kazejak „Obietnica” Bohaterka filmu "Obietnica

Generuj PDF - KPP Nowa Sól

Biblioteka projektu

Jak przekonać Radę Pedagogiczną do prowadzenia

szazaze / dada von bzdulow „sixmen – obietnica poranka”

Realizacja projektu (monitoring i ewaluacja) Monitoring Co to jest

Drukuj stronę do PDF