EMAS w Polsce

EMAS w Polsce
Podstawy formalno – prawne systemu EMAS
W Polsce, w następstwie przystąpienia do Unii Europejskiej, zaczęło obowiązywać
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady zwane EMAS. W roku 2004 było to
obowiązujące wówczas Rozporządzenie nr 761/2001 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 19 marca 2001 r. w sprawie
dobrowolnego uczestnictwa organizacji w systemie ekozarządzania
i audytu (EMAS). W latach następnych rozporządzenie zostało
poddane przeglądowi i aktualnie w Państwach Członkowskich Unii
obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie
dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i
audytu we Wspólnocie (EMAS), uchylające rozporządzenie (WE) nr
761/2001 oraz decyzje Komisji 2001/681/WE i 2006/193/WE.
Wprowadzenie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia
25 listopada 2009 r. pociągnęło za sobą zmiany w polskim systemie ekozarządzania
i audytu. W dniu 29 września 2011 r. zaczęła w Polsce obowiązywać ustawa z dnia 15 lipca
2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS).
Aktualnie obowiązującymi aktami wykonawczymi do ustawy z dnia 15 lipca 2011 r.
o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) są:
• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie
współczynników róŜnicujących wysokość opłaty rejestracyjnej za wpis do rejestru
organizacji zarejestrowanych w krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS),
• rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lutego 2012 r. w sprawie wzoru wniosku
o rejestrację organizacji w rejestrze EMAS.
W myśl ustawy Krajowy system ekozarządzania i audytu (EMAS), tworzą:
1. Minister właściwy do spraw środowiska,
2. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska,
3. Polskie Centrum Akredytacji.
Minister właściwy do spraw środowiska prowadzi politykę w zakresie rozwoju systemu oraz
współpracuje z organami Unii Europejskiej we wspomnianym zakresie.
1
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska:
•
prowadzi rejestr organizacji zarejestrowanych w systemie,
•
na wniosek organizacji dokonuje jej wpisu do rejestru EMAS,
•
informuje odpowiednie organy o rejestracji organizacji w rejestrze EMAS,
•
w stosownych przypadkach odmawia wpisu organizacji do rejestru EMAS,
zawiesza rejestrację organizacji w rejestrze EMAS, bądź wykreśla organizację
z rejestru EMAS.
Polskie Centrum Akredytacji prowadzi akredytację weryfikatorów środowiskowych.
Weryfikatorzy środowiskowi EMAS
Wykaz weryfikatorów środowiskowych (EMAS) akredytowanych w oparciu o rozporządzenie
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 oraz normę PN-EN ISO/IEC 17021
(DAVE-01) obejmuje aktualnie sześć podmiotów:
1. TÜV Nord Polska Sp. z o.o., Jednostka Certyfikująca Systemy,
2. Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego, Zakład Systemów
Jakości i Zarządzania,
3. Polski Rejestr Statków S.A., Biuro Certyfikacji,
4. DQS Polska Sp. z o.o.,
5. Bureau Veritas Certification Polska Sp. z o.o.,
6. Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S. A., Zakład Certyfikacji Systemów
Zarządzania.
Procedura rejestracji w systemie EMAS
W celu uzyskania rejestracji w krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS),
prowadzonym przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, organizacja powinna:
1. Przeprowadzić przegląd środowiskowy,
2. WdroŜyć efektywny system zarządzania środowiskowego,
3. Przeprowadzić wewnętrzny audit środowiskowy,
4. Opracować deklarację środowiskową,
5. Poddać się weryfikacji przez akredytowanego weryfikatora EMAS,
6. ZłoŜyć do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska wniosek o rejestrację wraz z
deklaracją środowiskową zwalidowaną przez weryfikatora EMAS.
Wniosek o rejestrację dostępny jest na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
2
Uszczegółowioną procedurę rejestracji organizacji w systemie ekozarządzania i audytu
(EMAS) przedstawiono na poniŜszym schemacie.
Organizacja
1. Przeprowadzenie przeglądu
środowiskowego
2. WdroŜenie efektywnego
systemu zarządzania
środowiskowego
3. Przeprowadzenie
wewnętrznego audytu
środowiskowego
4. Opracowanie deklaracji
środowiskowej
5. ZłoŜenie wniosku o
przeprowadzenie weryfikacji
Akredytowany weryfikator
środowiskowy
6. ZłoŜenie wniosku o rejestrację
7. Wniesienie stosownej opłaty
Ocena zgodności z wymaganiami
dotyczącymi:
1. Przeglądu środowiskowego
2. Systemu zarządzania
środowiskowego
3. Deklaracji środowiskowej
4. Przepisów prawnych
Niezgodność
Zgodność
o Negatywna
weryfikacja
o Niezwalidowana deklaracja
środowiskowa
o Pozytywna
weryfikacja
o Zwalidowana
deklaracja
środowiskowa
GDOŚ
Sprawdzenie zgodności z prawem
(zasięgnięcie opinii organów
egzekwowania prawa, właściwych
ze względu na miejsce korzystania
ze środowiska przez organizację)
Niezgodność
Zgodność
Odmowa
rejestracji
o Wpis do
rejestru
krajowego
o Przekazanie
informacji do
rejestru UE
Podsumowanie
Aktualnie w systemie ekozarządzania i audytu EMAS w Polsce zarejestrowanych jest 38
organizacji i około 100 obiektów.
W Polsce, w przeciwieństwie do tendencji obserwowanej w Unii Europejskiej, liczba
organizacji rejestrujących się w systemie ekozarządzania i audytu EMAS rośnie z roku na
rok. Oby ta tendencja utrzymała się jak najdłuŜej. (JB)
3
Materiały źródłowe:
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie
dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), uchylające
rozporządzenie (WE) nr 761/2001 oraz decyzje Komisji 2001/681/WE i 2006/193/WE,
• Matuszak-Flejszman A., WdraŜanie systemu ekozarządzania i audytu (EMAS) w administracji rządowej,
Warszawa, czerwiec 2011,
• http://www.gdos.gov.pl/Articles/view/4889,
• http://www.gdos.gov.pl/Articles/view/2567/,
• http://www.pca.gov.pl/?page=akredytowane_podmioty_emas&r=emas
4