raport z ewaluacji - Katolicka Szkoła Podstawowa im. św

Transkrypt

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI
PROBLEMOWEJ
Katolicka Szkoła Podstawowa im. Św. Jadwigi
Królowej
Lublin
Kuratorium Oświaty w Lublinie
Wstęp
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów
do spraw ewaluacji.
Ewaluacja
zewnętrzna
polega
na zbieraniu
i analizowaniu
informacji
na temat
funkcjonowania
szkoły
w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.
2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Uczniowie są aktywni.
5. Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne.
6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
8. Promowana jest wartość edukacji.
9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.
10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego
rozwoju.
11. Szkoła
lub placówka,
sprawdzianu,
organizując
egzaminu
procesy
gimnazjalnego,
edukacyjne,
egzaminu
uwzględnia
maturalnego,
wnioski
z analizy
egzaminu
wyników
potwierdzającego
kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań
zewnętrznych i wewnętrznych.
12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.
Ewaluacja ma także na celu ustalenie, czy szkoła/placówka spełnia wymagania określone w rozporządzeniu
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6.08.2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek.
Spełnianie przez szkołę/placówkę wymagań badane jest w odniesieniu do poziomów:
●
podstawowego - świadczącego m.in. o prawidłowym przebiegu i efektach procesów kształcenia,
wychowania i opieki oraz umożliwianiu uczniom rozwoju na miarę ich
●
indywidualnych możliwości,
wysokiego - świadczącego o wysokiej skuteczności tych działań
Szkoła lub placówka spełnia badane wymagania, jeżeli realizuje każde z tych wymagań co najmniej na poziomie
podstawowym
Katolicka Szkoła Podstawowa im. Św. Jadwigi Królowej
2/33
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 07-11-2016 - 09-11-2016 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji,
w skład którego weszli: Anna Tusińska, Anna Koper. Badaniem objęto 28 uczniów (ankieta i wywiad grupowy),
46 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 15 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad
indywidualny z dyrektorem szkoły oraz przedstawicielem organu prowadzącego, wywiad grupowy z partnerami
szkoły,
z pracownikami
niepedagogicznymi,
a także
obserwacje
lekcji,
szkoły
i analizę
udostępnionej
dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary
działania szkoły w badanych wymaganiach.
Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi:
WZN - Wywiad z nauczycielami
AD - Ankieta dla dyrektora
AN - Ankieta dla nauczycieli
AR - Ankieta dla rodziców
ADUMD - Ankieta dla uczniów "Mój dzień"
ADUMS - Ankieta dla uczniów "Moja szkoła"
APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora
OL - Obserwacja lekcji
OS - Obserwacja szkoły
WD - Wywiad z dyrektorem
WZP - Wywiad z partnerami
WZPN - Wywiad z pracownikami niepedagogicznymi
WZPOP - Wywiad z przedstawicielem organu prowadzacego
WZR - Wywiad z rodzicami
WZU - Wywiad z uczniami
3/33
Obraz placówki
Do Katolickiej Szkoły Podstawowej im. św. Jadwigi Królowej w Lublinie aktualnie uczęszcza 66 uczniów. Mocną
stroną szkoły jest identyfikacja potrzeb poszczególnych uczniów i środowiska szkolnego. Rozpoznanie
prowadzone jest od momentu przyjmowania dziecka do szkoły. Dyrektor-psycholog rozmawia z rodzicami,
prowadzi obserwację dziecka, analizuje dokumentację. Postępowanie diagnostyczne obejmuje rozpoznanie
wstępne, monitorujące i podejmowane każdorazowo w sytuacjach wymagających interwencji. Prowadzą je
nauczyciele i specjaliści pracujący z uczniem, a wśród nich psychologowie i logopeda. Wśród zidentyfikowanych
potrzeb najczęściej występują potrzeby edukacyjne wynikające z wyższych możliwości uczniów i z trudności
w uczeniu się spowodowanych dysfunkcjami, niepełnosprawnością, przewlekłą chorobą dziecka czy zmianą
środowiska edukacyjnego. Informacje o mocnych stronach uczniów, w tym o zainteresowaniach, o poziomie
wiadomości i umiejętności, sposobach uczenia się, jak też o trudnościach rozwojowych i edukacyjnych służą
do dostosowania otoczenia tak, aby każdy uczeń mógł w nim rozwijać się i uczyć. Z informacji uzyskanych
od dzieci wynika, że każde z nich, jeśli chce, może uczestniczyć w dowolnych zajęciach wspierających
i rozwijających, a informacje podane przez Panią Dyrektor wskazują, że każde z nich uczestniczy w najmniej
dwóch rodzajach zajęć. Dla uczniów z trudnościami organizuje się zajęcia wyrównawcze, specjalistyczne, np.
logopedyczne i rewalidacyjne. Każdy uczeń niepełnosprawny pozostaje pod opieką pedagoga specjalnego,
towarzyszącego mu w czasie lekcji i wspierającego go w funkcjonowaniu szkolnym. Szkoła ściśle współpracuje
ze specjalistami m.in. z zakresu medycyny, pedagogiki, psychologii, pracownikami naukowymi wyższych
uczelni, dzięki którym prowadzone są konsultacje, szkolenia dla nauczycieli i rodziców podnoszące ich
umiejętności w zakresie wspierania rozwoju dziecka ale także pomagające we wczesnym rozpoznaniu zagrożeń
i podejmowaniu działań uprzedzających. Ważnym elementem pracy szkoły, określającym jej specyfikę, jest
realizowana w placówce koncepcja wychowawcza, ściśle powiązana z oddziaływaniami profilaktycznymi,
zakładająca wychowanie do i według wartości chrześcijańskich. Kameralność placówki umożliwia prowadzenie
działań wychowawczych i profilaktycznych zindywidualizowanych, odniesionych do potrzeb uczniów i ich rodzin,
przy zaangażowaniu wszystkich jej pracowników, nie tylko pedagogicznych, a także z uwzględnieniem opinii
rodziców i uczniów. W szkole budowane są relacje oparte na szacunku i zaufaniu pomiędzy poszczególnymi
członkami społeczności szkolnej. Klimat wzajemnego wsparcia i zrozumienia problemów zarówno uczniów, jak
i rodziców, dbałość szkoły o zapewnienie uczniom bezpiecznych warunków edukacji, chroniących przed
zagrożeniami fizycznymi i psychicznymi, buduje u dzieci poczucie bezpieczeństwa, stwarzając sprzyjające
warunki rozwoju uczniów w sferze poznawczej, fizycznej, duchowej, społecznej.
4/33
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Patron
Św. Jadwiga Królowa
Typ placówki
Szkoła podstawowa
Miejscowość
Lublin
Ulica
al. Kompozytorów Polskich
Numer
1
Kod pocztowy
20-848
Urząd pocztowy
Lublin
Telefon
817421514
Fax
817421514
Www
www.ksp.inten.pl
Regon
04003204900026
Publiczność
niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
Oddziały
Nauczyciele pełnozatrudnieni
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
Średnia liczba uczących się w oddziale
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
Województwo
LUBELSKIE
Powiat
Lublin
Gmina
Lublin
Typ gminy
gmina miejska
5/33
Obszary badawcze umożliwiające opisanie działań szkoły
w zakresie wymagań
Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne.
Poziom podstawowy:
Szkoła lub placówka realizuje działania wychowawcze i profilaktyczne, które są dostosowane do potrzeb
uczniów i środowiska. (V/1)
Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, a relacje między
wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. (V/2)
Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów,
pracowników szkoły, rodziców. (V/3)
W szkole lub placówce realizowane są działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły
lub placówki. (V/4)
Poziom wysoki:
W szkole lub placówce, wspólnie z uczniami i rodzicami, analizuje się podejmowane działania wychowawcze i
profilaktyczne, w tym mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia
się ich skuteczność oraz, w razie potrzeby, modyfikuje. (V/5)
Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
Poziom podstawowy:
W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia
się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. (VI/1)
Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne
organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie
do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. (VI/2)
Poziom wysoki:
W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji w
odniesieniu do każdego ucznia. (VI/3)
Szkoła lub placówka pomaga przezwyciężyć trudności ucznia wynikające z jego sytuacji społecznej. (VI/4)
W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom. (VI/5)
6/33
Wnioski
1. Współpraca rodziców (opiekunów), nauczycieli i specjalistów w rozpoznawaniu potrzeb, możliwości
i sytuacji społecznej każdego ucznia wpływa na zaplanowanie i realizowanie adekwatnych form
wsparcia.
2. Zidentyfikowane potrzeby i problemy uczniów stanowią podstawę do organizowania dla rodziców
i nauczycieli specjalistycznych szkoleń i konsultacji mających na celu wyposażanie ich w wiedzę
i umiejętności niezbędne do wspierania dziecka i niwelowania niekorzystnych czynników.
3. W szkole podejmuje się działania wychowawcze zmierzające do budowania relacji rówieśniczych
i integrowania uczniów o różnych potrzebach, dzięki czemu panująca w klasach i w szkole atmosfera
stanowi korzystne środowisko wspierające.
4. Klimat wychowawczy szkoły, budowany w oparciu o wartości chrześcijańskie, sprzyja budowaniu
poczucia bezpieczeństwa uczniów i tworzy dogodne warunki ich rozwoju.
7/33
Wyniki ewaluacji
Wymaganie:
Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne.
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
Szkoła jest placówką katolicką, w swoich działaniach wychowawczych kieruje się wartościami
chrześcijańskimi,
oczekując,
że rodzice
decydujący
się
na naukę
dziecka
w placówce
będą
respektowali ten kierunek oddziaływań. Fundament wartości chrześcijańskich, na którym budowana
jest koncepcja wychowawcza placówki, określony został w jej statucie, a także uchwalonym
programie
wychowawczym.
Niezależnie
od tego
diagnozy
szkolne,
analiza
sytuacji
uczniów
prowadzi do identyfikacji specyficznych grup potrzeb, na co wskazują w swoich wypowiedziach
zarówno nauczyciele oraz dyrektor, jak i rodzice. Zróżnicowanie potrzeb w zakresie wychowania
i profilaktyki wynika z wieku rozwojowego uczniów, a także specyfiki rozwoju indywidualnego
dzieci (ok 40% uczniów ma orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego lub opinie dotyczące
różnych dysfunkcji), jak też sytuacji rodzinnej i kulturowej (do szkoły uczęszczały i uczęszczają
dzieci z innych krajów, kultur, obrządków, dzieci z rodzin adopcyjnych, wielodzietnych, ubogich).
Oddziaływania wychowawcze i profilaktyczne, poza tymi uwzględnionymi w programach, mają
zatem w dużej mierze charakter zindywidualizowany. Zogniskowanie uwagi na każdym dziecku oraz
jego aktualnych i potencjalnych problemach możliwe jest dzięki niewielkiej liczebności oddziałów
i generalnie dzieci w szkole. Kameralność placówki umożliwia prowadzenie działań wychowawczych
i profilaktycznych przy zaangażowaniu wszystkich jej pracowników, nie tylko pedagogicznych,
a także
z uwzględnieniem
na szacunku
i zaufaniu
zidentyfikowanych
pomiędzy
potrzeb.W
poszczególnymi
szkole
członkami
budowane
społeczności
są
relacje
oparte
szkolnej.
Klimat
wzajemnego wsparcia i zrozumienia problemów zarówno uczniów, jak i rodziców, dbałość szkoły
o zapewnienie
uczniom
bezpiecznych
warunków
edukacji,
chroniących
przed
zagrożeniami
fizycznymi i psychicznymi, buduje u dzieci poczucie bezpieczeństwa. Szkoła wolna jest od przemocy
relacyjnej, fizycznej, materialnej, cyfrowej, werbalnej, aczkolwiek występują pojedyncze przejawy
zachowań agresywnych, najczęściej werbalnych. Zdarzające się nieporozumienia zauważane
i rozwiązywane są z uwzględnieniem zasady poszanowania ucznia, rodziców, nauczycieli.Rodzice
podkreślają katolicki charakter szkoły, spójny z systemem wartości wybieranym w rodzinach
uczniów, i wynikającą z tego pełną ich zgodę na formację duchową uczniów według reguł
współżycia i postępowania przyjętych w placówce. Niezależnie od tego włączają się, podobnie jak
uczniowie i pracownicy szkoły, w modyfikacje szczegółowych zasad zachowania, które wynikają
z pojawiających się bieżących problemów wymagających wprowadzenia dodatkowych regulacji (np.
zakaz używania telefonów komórkowych na zajęciach, wydłużenie czasu pracy świetlicy szkolnej).
Ważnym
aspektem
funkcjonowania
szkoły
jest
otwartość
nauczycieli
na sugestie
rodziców
dotyczące form i zasad indywidualnego oddziaływania i reguł postępowania wobec dzieci (np.
8/33
uwzględnianie niepełnosprawności przy ocenie zachowania zgodnie z wolą i sugestiami rodziców).
Wszystkie grupy tworzące społeczność szkolną przestrzegają ustalonych w szkole zasad. Szczególny
klimat szkoły, wynikający m.in. z pozytywnych postaw dorosłych, buduje u dzieci przekonanie
o wadze
ustalonych
norm
zachowania,
co mobilizuje
je
do samodyscypliny,
a jednocześnie
kształtuje wrażliwość na przejawy nierespektowania zasad przyjętych w placówce.Ze względu
na specyfikę społeczności uczniowskiej pracownicy szkoły są wyczuleni na wszelkie przejawy
dyskryminacji, które mogą pojawić się w placówce. Obserwacja prowadzona pod tym kątem jest
stałym elementem pracy szkoły. Jakkolwiek w szkole nie stwierdzono dyskryminacji, powszechne
jest stosowanie działań uprzedzających. Profilaktyczny charakter przypisuje się oddziaływaniom
wychowawczym, ukierunkowanym na urzeczywistnianie idei pomocy bliźniemu, co dostrzegają
i doceniają rodzice. Cele profilaktyki antydyskryminacyjnej realizowane są poprzez wprowadzenie
statutowych reguł postępowania i współżycia (np. zasada jednolitego, skromnego stroju szkolnego,
stosowanie zniżek w opłatach dla dzieci z uboższych rodzin, zasada nieprzynoszenia do szkoły
drogich zabawek, sprzętu elektronicznego), a także rozmowy prowadzone z uczniami przez
wychowawców.
Duże
i natychmiastowe
znaczenie
reagowanie
w przeciwdziałaniu
na pojawiające
się
dyskryminacji
problemy
ma
i trudne
identyfikacja
sytuacje
między
uczniami.Analiza podejmowanych w szkole zadań wychowawczych i profilaktycznych zaplanowana
została i jest realizowana jako celowe działanie na poziomie całej instytucji, w którą włączani są
poszczególni nauczyciele, wychowawcy oddziałów, zespoły nauczycielskie i cała rada pedagogiczna,
jak też rodzice. Wykorzystuje się ponadto samoocenę uczniowską i sugestie uczniów. W analizach
uwzględnia
się
perspektywę
oddziaływań
indywidualnych
(w
odniesieniu
do poszczególnych
uczniów), jak i oddziałów, a także całościową, umożliwiającą ocenę efektywności wychowania
i profilaktyki na poziomie szkoły. Są one także odpowiednio rozłożone w czasie, co pozwala
wyróżnić
analizy
bieżące,
prowadzone
przez
dyrektora
i wychowawców,
a także
okresowe,
przeprowadzane przez zespoły nauczycieli, i całościowe, semestralne, angażujące całą radę
pedagogiczną. Ocena skuteczności działań przeprowadzana jest w oparciu o zróżnicowane źródła
informacji i techniki ich pozyskiwania (zapisy w tzw. dziennikach wychowawczych, obserwacja
zachowań dzieci podczas zajęć, mikrobadania prowadzone przez nauczycieli, samoocena uczniów,
spostrzeżenia i sugestie uczniów i rodziców). Analiza danych jest podstawą do formułowania
wniosków i konkretnych rekomendacji wyznaczających kierunki i zakres zmian. Wprowadzane
modyfikacje znajdują uzasadnienie w zdiagnozowanych problemach.
Obszar badania: Szkoła lub placówka realizuje działania wychowawcze i profilaktyczne, które
są dostosowane do potrzeb uczniów i środowiska. (V/1)
Fundament wartości chrześcijańskich, na którym budowana jest koncepcja wychowawcza placówki,
określony
został
i profilaktyki,
w jej
stanowiąc
statucie
i znajduje
odpowiedź
odzwierciedlenie
na potrzeby
środowisk
w programie
rodzinnych
wychowawczym
uczniów.
W szkole
identyfikuje się się także specyficzne potrzeby uczniów (wynikające z wieku rozwojowego, specyfiki
rozwoju
każdego
dziecka,
sytuacji
kulturowej
i rodzinnej).
Realizowane
oddziaływania
wychowawcze i profilaktyczne, poza tymi uwzględnionymi w programach, mają zatem w dużej
mierze charakter zindywidualizowany, dostosowany do potrzeb uczniowskich.
Szkoła w ramach prowadzonego wychowania katolickiego, odwołuje się, zgodnie z założeniami programowymi,
9/33
do praktyk podkreślających jej katolicki charakter (codzienna modlitwa dzieci, uczestnictwo w nabożeństwach,
obchody świąt kościelnych, bliska współpraca z parafią, przy której funkcjonuje, uczestnictwo uczniów
w licznych akcjach charytatywnych, zajęcia z filozofii, wycieczki całej społeczności szkolnej do miejsc kultu,
traktowane jako element wychowania i jednocześnie realizacji celów dydaktycznych, wprowadzanie jasnych
norm postępowania i granic), które pozwalają na formację uczniów i przygotowanie do życia według wartości
chrześcijańskich, eksponowanych w nauczaniu Jana Pawła II (zwrócenie się ku drugiemu człowiekowi, stawianie
"być" ponad "mieć", kierowanie się w życiu prawdą i dobrem, umiłowanie ojczyzny, ale też szacunek do wartości
intelektualnych i krytyczne spojrzenie na rzeczywistość). Realizowany w szkole program obejmuje dziewięć
płaszczyzn
traktowanych
integralnie:
wychowanie
religijne,
moralne,
wychowanie
w zakresie
sfery
emocjonalnej, wychowanie do życia wartościami, wychowanie woli, wychowanie estetyczne i kulturowe,
patriotyczne,
społeczne. W
na zróżnicowanie
potrzeb
wewnętrznych
w zakresie
diagnozach
oddziaływań
prowadzonych
w placówce
opiekuńczo-wychowawczych
zwrócono
wobec
dzieci
uwagę
starszych
i młodszych. W przypadku uczniów klas I-III jest to potrzeba poczucia bezpieczeństwa, obdarzenia ich uwagą,
poczucia, że w każdej chwili mogą poprosić o pomoc dorosłego, starsze dzieci oczekują natomiast docenienia
ich, szacunku. Szkołą zaspokaja te potrzeby budując specyficzny klimat wzajemnego zrozumienia, szacunku
i życzliwości, który ujawnia się zarówno w relacjach między pracownikami, nauczycielami a uczniami, jak
i uczniami, na co wskazują obserwacje lekcji, szkoły, wywiady. Uczniowie, rodzice, a także pracownicy,
charakteryzując szkołę, mówią: "Szkoła to wielka rodzina - wszyscy znają się dobrze i się wspierają". Cele
wychowawcze realizowane są także poprzez inne formy oddziaływań: jednolity strój szkolny, rozmowy
nauczycieli i dyrektora z uczniami, pogadanki z zaproszonymi gośćmi (spotkania organizowane także dla
rodziców), wprowadzenie oceny koleżeńskiej zachowania (w której za kryteria uznaje się przejawy troski
o innych, dobre uczynki, koleżeńskość) i dyplomów przedzielanych uczniom przez ich kolegów. Na bieżąco
i systematycznie, gdy tylko pojawi się problem, prowadzone są interwencje wychowawcze. Nauczyciele
prowadzą specjalny dziennik wychowawczy w klasie, pozwalający na monitorowanie zachowań uczniów.
Pomocne w realizacji zadań wychowawczych, a także profilaktycznych są opracowane w placówce i stosowane
"Procedury dotyczące bezpiecznego pobytu uczniów w szkole", które odnoszą się m.in. do bezpiecznego
korzystania z sieci internetowej, używania telefonów komórkowych, zachowania w przypadku zauważenia
zachowań agresywnych uczniów czy przemocy domowej itp., i dodatkowo pokazują konsekwencje ponoszone
przez uczniów w przypadku niestosowania się do ustalonych zasad. Procedury są także ważnym elementem
oddziaływań o charakterze profilaktycznym.Zidentyfikowane w szkole główne obszary zagrożeń, stanowiących
podstawę prowadzonej profilaktyki, to: "rodzina bez ojca lub matki", "rodzice zajęci pracą zawodową", "rozwód
rodziców",
"awantury
lub komputerem)",
stosowanie
w domu",
"dziecko
wychowuje
się
w świecie
wirtualnym
(przed
telewizorem
"rozpieszczany jedynak", ponadto dostrzega się inne potencjalne zagrożenia (np.
używek).
Poza głównym
programem
profilaktyki
i opracowanymi
w szkole
procedurami
postępowania w przypadku wystąpienia różnych zagrożeń, w placówce realizuje się także dodatkowe działania:
wdrożenie przez dyrektora adresowanego do uczniów programu na temat używek ("uświadamiamy dzieci, aby
nie brały oferowanych środków, mówimy dlaczego jest to niebezpieczne, jak to się rozprzestrzenia"). Regularnie
organizowane są spotkania np. z policjantem, prowadzi się warsztaty dla uczniów, rodziców, nauczycieli, które
przygotowują psychologowie z KUL, lekarze, pedagodzy. Do współpracy zaproszono neurologa dziecięcego, aby
uczulił rodziców uczniów na potrzeby innych dzieci, np. chorych (dzieci z autyzmem).
10/33
Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i
psychiczne, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na
wzajemnym szacunku i zaufaniu. (V/2)
W szkole budowane są relacje oparte na szacunku i zaufaniu pomiędzy poszczególnymi członkami
społeczności szkolnej. Klimat wzajemnego wsparcia i zrozumienia problemów zarówno uczniów, jak
i rodziców, dbałość szkoły o zapewnienie uczniom bezpiecznych warunków edukacji, chroniących
przed zagrożeniami fizycznymi i psychicznymi, buduje u dzieci poczucie bezpieczeństwa.
Dane z ankiety dla uczniów wskazują na brak przemocy wśród rówieśników (zdecydowana większość uczniów
nie doświadcza jej lub zdarza się to sporadycznie): relacyjnej (wykres 2j, wykres 3j), materialnej (wykres 1j,
wykres 5j, wykres 8j), fizycznej (wykres 7j), cyfrowej (wykres 4j). Częściej obserwuje się, według opinii
uczniów, agresywne zachowania werbalne wśród rówieśników, ale i w tym przypadku nie można mówić
o utrwalonych wzorcach zachowań przemocowych, bowiem wielokrotne podleganie tego rodzaju sytuacjom
deklarowało 5 z 27 ankietowanych uczniów (wykres 6j).
podkreślali
wzajemne
poszanowanie
("Lubimy
się
Uczniowie, charakteryzując relacje między nimi,
wszyscy
razem"
i "dogadujemy
się"),
umiejętne
przezwyciężanie nieporozumień i trudniejszych konfliktowych sytuacji, jeśli się pojawiają, zaufanie, którym
obdarzają kolegów ("mogą się do siebie wzajemnie wyżalić").Relacje uczniów z nauczycielami, jak pokazują
opinie uczniowskie, oparte są na zaufaniu i szacunku (wykres 9j), wśród osób, które dzieci w szkole obdarzają
zaufaniem, najczęściej wymieniani są wychowawcy, dyrektor i nauczyciele (wykres 1w). Obserwacja szkoły
wskazała na budowanie pozytywnych relacji między poszczególnymi członkami społeczności szkolnej: wśród
dorosłych - zwracanie się do siebie z życzliwością i szacunkiem, wzajemne, uprzejmie kierowanie próśb,
współpraca przy wykonywaniu zawodowych czynności, wśród dzieci spokój
w formułowaniu
kierowanych
do siebie
komunikatów
życzliwe odnoszenie się wzajemne,
i uprzejmość,
uczniowie,
w czasie
przerw
przebywający zarówno na korytarzu szkolnym, jak i w salach lekcyjnych, stosowali się do obowiązujących
w szkole zasad, podobnie kształtowane były relacje nauczyciel - uczeń.Wśród zdecydowanej większości
rodziców
panuje
przekonanie
o poczuciu
bezpieczeństwa
ich
dziecka
w szkole,
wynikające
z relacji
przekazywanych przez dzieci i ich zachowań (dzieci nie zgłaszają poczucia zagrożenia, chętnie chodzą
do szkoły). Zarówno w opinii organu prowadzącego, jak i pracowników niepedagogicznych w szkole budowane
są bezpieczne warunki pobytu dzieci w zakresie bezpieczeństwa fizycznego (monitoring szkoły, dyżury
nauczycieli wsparte pomocą pracowników niepedagogicznych, opieka świetlicowa, dostosowane do potrzeb
uczniów wyposażenie) i bezpieczeństwa psychicznego (poświęcanie czasu każdemu dziecku, wrażliwość
na zgłaszane problemy i rozwiązywanie ich, przyjazne towarzyszenie dzieciom i wspieranie ich przez wszystkich
nauczycieli, dyrektora, pracowników niepedagogicznych, prowadzona formacja duchowa uczniów i profilaktyka).
11/33
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Wykres 4j
12/33
Wykres 5j
Wykres 6j
Wykres 7j
Wykres 8j
13/33
Wykres 9j
Wykres 10j
Wykres 1w
14/33
Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i
przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców. (V/3)
Rodzice, podobnie jak uczniowie i pracownicy szkoły, włączają się w modyfikacje szczegółowych
zasad współżycia i postępowania. Ważnym aspektem funkcjonowania szkoły jest otwartość
nauczycieli na sugestie rodziców dotyczące form i zasad indywidualnego oddziaływania i reguł
postępowania
wobec
dzieci.
Wszystkie
grupy
tworzące
społeczność
szkolną
przestrzegają
ustalonych w szkole zasad. Szczególny klimat szkoły, wynikający m.in. z pozytywnych postaw
dorosłych, buduje u dzieci przekonanie o wadze ustalonych norm zachowania, co mobilizuje je
do samodyscypliny, a jednocześnie kształtuje wrażliwość na przejawy nierespektowania zasad
przyjętych w placówce.
Główne zasady postępowania i współżycia obowiązujące w szkole zostały zapisane w statucie placówki,
a dodatkowe regulacje wprowadzają "Procedury postępowania w sytuacjach zagrożenia". Oba dokumenty
uchwala rada pedagogiczna, ale charakter i zakres wprowadzanych modyfikacji podlega uzgodnieniom
z rodzicami i uczniami. Modyfikacje wynikają z prowadzonej przez dyrektora i nauczycieli analizy bieżących
problemów pojawiających się w szkole (np. zakaz używania napojów energetyzujących przez dzieci, przyjęcie
formy kontraktu dla ustalanych z uczniem czy jego rodzicami szczegółowych zasad postępowania), są też często
wynikiem sugestii zgłaszanych przez rodziców (wprowadzenie spotkań z policją na temat bezpieczeństwa,
wprowadzenie zakazu używania w szkole telefonów komórkowych). Każde wprowadzenie modyfikacji jest
uzupełnianie szkoleniami dla nauczycieli, rodziców, rozmowami z uczniami. Wiele jest zasad organizacji życia
w placówce
niespisanych
w oficjalnych
dokumentach
szkolnych,
jednak
powszechnie
przyjętych
i stosowanych. Uczniowie i nauczyciele wskazują na praktykę ustalania przez uczniów w poszczególnych
oddziałach
klasowych
regulaminów
zachowania,
na zgłaszane
przez
samorząd
uczniowski
inicjatywy
charytatywne i pomysły ułatwiające egzekwowanie zasad regulaminowych wśród dzieci. Rodzice podkreślają
otwartość nauczycieli na wszelkie sugestie rodziców ("No to spróbujemy"), zaufanie do intuicji i wiedzy rodziców
o ich dzieciach, współpracę nauczycieli z rodzicami w planowaniu indywidualnych oddziaływań edukacyjnych
i reguł
postępowania
i sugestiami
(np.
rodziców).
uwzględnianie
Pracownicy
niepełnosprawności
niepedagogiczni
zgłaszają
przy ocenie
praktyczne
zachowania
zgodnie
rozwiązania,
z wolą
zwiększające
bezpieczeństwo uczniów (dyżury dorosłych przy szatniach uczniowskich i wejściu do szkoły), bądź przekazują
sugestie płynące ze strony rodziców (wydłużenie czasu pracy świetlicy szkolnej). Ankietowani uczniowie
w zdecydowanej większości (21 z 27) wyrażają przekonanie o tym, że mają wpływ na zasady zachowania
obowiązujące w szkole (wykres 1j), rodzice zaś podkreślają katolicki charakter szkoły, spójny z systemem
wartości wybieranym w rodzinach uczniów, i wynikającą z tego pełną ich zgodę na formację duchową uczniów
według reguł współżycia i postępowania przyjętych w placówce.W ocenie dyrektora placówki, przyjęte reguły
zachowania są w szkole respektowane zgodnie ze statutem, ponadto w szkole "panuje niezwykła atmosfera,
mała kubatura sprzyja bliskości, ale chodzi w niej bardziej o bliskość emocjonalną i społeczną, mimo iż wśród
uczniów 40% z nich to uczniowie posiadający opinie bądź orzeczenia poradni, nie zauważa się podziału na dzieci
zdrowe i chore; wszystkie dzieci razem się uczą i razem bawią, każdy do każdego zwraca się po imieniu, nie
używa się niecenzuralnych słów". W szkole od wielu lat nie odnotowano poważnego wypadku, zniszczeń
sprzętów i pomieszczeń, kradzieży, obecności używek. Podejmowane są dodatkowe działania sprzyjające
zrozumieniu i stosowaniu reguł współżycia i zachowania, np. szkolny konkurs " Mister i Miss Dobrego
Wychowania", w ramach zajęć świetlicowych odbywają się zajęcia z savoir vivre dla dzieci, na koniec każdego
roku wręczana jest nagroda dyrektora szkoły - m.in. uczniowi, który wyróżnił się czymś niezwykłym (wyjątkową
15/33
postawą, dobrym uczynkiem). Ponadto żywe jest wśród nauczycieli przekonanie, by dawać pozytywne
świadectwo swoim własnym postępowaniem, według zasady: "słowa uczą, a przykłady pociągają". Uczniowie,
oceniając własne postawy, w zdecydowanej większości (26 z 27) deklarują przestrzeganie zasad zachowania
obowiązujących w placówce (wykres 2j), a odnosząc się do zachowań kolegów, wskazują na respektowanie
norm i zasad szkolnych przez wszystkich, większość lub połowę uczniów (25 z 27 ankietowanych) (wykres
3j). Dzieci pozytywnie postrzegają także przestrzeganie obowiązujących w szkole zasad przez nauczycieli oraz
innych pracowników szkoły, wskazując, że respektują je wszyscy lub większość z nich (wykres 4j, wykres 5j).
Podobne przekonanie o respektowaniu reguł i norm szkolnych przez uczniów i pracowników pedagogicznych
towarzyszy nauczycielom (wykres 6j, wykres 7j).
Wykres 1j
Wykres 2j
16/33
Wykres 3j
Wykres 4j
Wykres 5j
Wykres 6j
17/33
Wykres 7j
Obszar badania:
W szkole lub placówce realizowane są działania antydyskryminacyjne
obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki. (V/4)
Pracownicy szkoły są wyczuleni na wszelkie przejawy dyskryminacji, które mogą pojawić się
w placówce.
Jakkolwiek
Obserwacja
w szkole
nie
prowadzona
stwierdzono
pod tym
kątem
dyskryminacji,
jest
stałym
powszechne
elementem
jest
pracy
szkoły.
stosowanie
działań
uprzedzających, adekwatnych do zdiagnozowanych potrzeb. Profilaktyczny charakter przypisuje się
oddziaływaniom wychowawczym, ukierunkowanym na urzeczywistnianie idei pomocy bliźniemu,
co dostrzegają i doceniają rodzice. Cele profilaktyki antydyskryminacyjnej realizowane są poprzez
wprowadzenie statutowych reguł postępowania i współżycia , a także rozmowy prowadzone
z uczniami przez wychowawców.
Z
informacji
przekazanych
przez
nauczycieli
wynika,
że nie
zdiagnozowano
w placówce
przejawów
dyskryminacji (wykres 2w), pojawiają się między uczniami nieporozumienia, ale te wyjaśniane i omawiane są
natychmiast,
a potem
monitorowane.
Podejmowane
są
zaś
przede
wszystkim
działania uprzedzające
ewentualne pojawienie się problemu: na bieżąco, w rozmowach wychowawczych, wyjaśnia się dzieciom
zróżnicowanie zachowań i reakcji ludzi, ogniskując uwagę na pojawiających się w szkole różnych zdarzeniach,
konfliktach i nieporozumieniach, ważna jest także nieustająca wspierająca obecność dyrektora, wychowawców,
nauczycieli przy każdym dziecku, fundamentem jest realizowany program wychowawczy oparty na wartościach
chrześcijańskich. Podobną opinię wyrażają rodzice, zwracając uwagę na przyjętą w szkole formację uczniów,
ideę pomocy bliźniemu, zakładającą uczenie empatycznych reakcji i pomagania kolegom (wsparcie chorego
kolegi, wsparcie kolegi z wadą wymowy, wsparcie i akceptacja dla obcokrajowców, dobre kontakty starszych
z młodszymi, wsparcie dla uboższych). Uczniowie wskazali natomiast, iż zdarzało się, że uczniowie ze słabszymi
18/33
wynikami w nauce i przejawiający niestandardowe zachowania (autystycy) byli stawiani na marginesie
społeczności klasowej, ale teraz już takie zachowania są sporadyczne, dzięki wyjaśnieniom i rozmowom
z nauczycielami, dyrektorem.Profilaktyka antydyskryminacyjna, ukierunkowana na zrozumienie i akceptację
różnorodności
w doskonaleniu
kultur,
-
zachowań,
pozwalającym
statusu
lepiej
społecznego,
zrozumieć
prowadzona
problemy
uczniów
jest
wśród
wynikające
uczniów
i rodziców,
z niepełnosprawności,
odmienność ich reakcji i zachowań - uczestniczą nauczyciele i rodzice (warsztaty, spotkania z autorytetami
w zakresie
pedagogiki,
neurologiem
dziecięcym).
Uczniowie
w zdecydowanej
większości
(21
z 27
ankietowanych) wskazali na ich rozmowy o dyskryminacji na lekcjach z wychowawcami i nauczycielami (wykres
1w). Dyrektor podkreślił też profilaktyczne znaczenie wprowadzenia zasady jednolitego, skromnego stroju
szkolnego, stosowanie zniżek w opłatach dla dzieci z uboższych rodzin, umożliwianie wszystkim dzieciom
udziału w wycieczkach poprzez ich dofinansowywanie przez szkołę i Fundację "Jadwiga Królowa", zapisanie
w statucie zasady nieprzynoszenia do szkoły drogich zabawek, sprzętu elektronicznego ("by dzieci z uboższych
rodzin nie czuły się w szkole gorzej i były szanowane tak samo jak dzieci z rodzin bogatszych"). Ważnym
elementem działań antydyskryminacyjnych jest to, że na wszelkie konflikty pojawiające się między uczniami
i przejawy niewłaściwych zachowań reaguje się w szkole natychmiast. Dyrektor odwołał się do przykładu dwóch
uczniów (z kl. V oraz z kl. VI), którzy źle traktowali kolegów z autyzmem. Zdiagnozowany problem
przedyskutowano na radzie pedagogicznej, przeprowadzono rozmowy z chłopcami i ich rodzicami, sugerując
rodzicom stały kontakt ze szkołą i terapię w poradni. Problem był podstawą rozmów wychowawczych z klasami.
W klasach
V
i VI
wprowadzone
zostały
"dzienniki
wychowawcze",
prowadzone
przez
nauczycieli
wspomagających, w których odnotowuje się zdarzenia wychowawcze i zachowania uczniów.
19/33
Wykres 1w
20/33
Wykres 2w
W wymaganiu "Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne." w odniesieniu do
poziomu wysokiego zebrano następujące dane świadczące o działaniach szkoły/placówki:
21/33
Obszar badania: W szkole lub placówce, wspólnie z uczniami i rodzicami, analizuje się
podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne, w tym mające na celu eliminowanie
zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz, w razie
potrzeby, modyfikuje. (V/5)
Analiza podejmowanych w szkole zadań wychowawczych i profilaktycznych zaplanowana została
i jest
realizowana
jako
celowe
działanie
na poziomie
całej
instytucji,
podzielone
na etapy
i odnoszone zarówno do oddziałów, jak poszczególnych uczniów. Angażowani są w nie poszczególni
nauczyciele, wychowawcy oddziałów, zespoły nauczycielskie i cała rada pedagogiczna, jak też
rodzice,
a także
uczniowie.
Ocena
skuteczności
działań
przeprowadzana
jest
w oparciu
o zróżnicowane źródła informacji i techniki ich pozyskiwania. Analiza danych jest podstawą
do formułowania wniosków i konkretnych rekomendacji wyznaczających kierunki i zakres zmian.
Wprowadzane modyfikacje znajdują uzasadnienie w zdiagnozowanych problemach.
Dyrektor i nauczyciele wskazali na wieloetapowość i wielopoziomowość prowadzonych w szkole analiz jej działań
wychowawczych i profilaktycznych. W placówce ma miejsce analizowanie bieżące (w wymiarze indywidualnym w odniesieniu do poszczególnych uczniów, i zespołowym - w odniesieniu do oddziałów), prowadzone przez
dyrektora
i wychowawców,
z wykorzystaniem
zapisów
w tzw.
dziennikach
wychowawczych,
obserwacji
zachowań dzieci podczas zajęć (także podczas tzw. lekcji koleżeńskich prowadzonych przez innych nauczycieli),
mikrobadań prowadzonych przez nauczycieli (np. testy socjometryczne), samooceny uczniów. Analizy
prowadzone także w ramach zespołów nauczycieli: zespół wychowania wczesnoszkolnego, zespół II etapu
edukacyjnego i zespół pomocy psychologiczno-pedagogicznej, które okresowo analizują działania - pod koniec
każdego semestru nauki. Całość podsumowuje rada pedagogiczna - w każdym semestrze, korzystając także
z wniosków
i sugestii
rodziców
oraz
uczniów,
jeśli
zostaną
sformułowane.
Rodzice
włączają
się
w podsumowania, współpracując bezpośrednio z wychowawcami oddziałów; odbywają się one w czasie
comiesięcznych konsultacji i zebrań z rodzicami, ważnym ich elementem jest także opracowywanie wspólnej
strategii postępowania wobec poszczególnych dzieci, a po dwóch miesiącach ocena efektów. Uczniowie
generalnie podkreślają zasadność realizowanych oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych ("Zasady są
dobre, nie ma powodu wprowadzania zmian"), jednak, na co wskazują sami, włączani są pośrednio
w prowadzone w szkole analizy - ich comiesięczna samoocena, a także bezpośrednio - uwzględnianie ich
wniosków (np. dotyczących działań charytatywnych czy przestrzegania zasad przez uczniów). Analizy prowadzą
do formułowania i przyjmowania konkretnych wniosków i rekomendacji, ściśle powiązanych ze stwierdzonymi
problemami. Na zakończenie roku 2015/2016, w raporcie szkolnym z realizacji programu wychowawczego
i programu profilaktyki, objęły one następujące wskazania: zwracanie uwagi bardziej na współpracę niż
na rywalizację między uczniami (na podstawie obserwowanych niewłaściwych zachowań uczniów lepszych
wobec słabszych), wprowadzenie dzienników wychowawczych (do odnotowywania zachowań uczniów i zdarzeń
wychowawczych; rekomendacja wprowadzona na skutek analizy niewłaściwych zachowań uczniów klasy V i VI,
m.in. w celu wsparcia wychowawczego rodziców), wprowadzenie opieki dorosłych przy szatni (m.in. na wniosek
rodziców wynikający z problemowej sytuacji), wydłużenie czasu pracy świetlicy do 16.30 (m.in. na wniosek
rodziców).
Nadto, odnosząc się do sytuacji rodzinnej i wychowawczej dwóch uczniów, zarekomendowano
ustalenie jasnych zasad współpracy z ich rodzicami, "którzy kierują się nie dobrem własnego dziecka, lecz
zwyczajnym egoizmem i rozpieszczając je, oczekują tego samego od szkoły [...]".
22/33
Wymaganie:
Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
Katolicka Szkoła Podstawowa im. św. Jadwigi Królowej w Lublinie
wspomaga rozwój uczniów,
z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. W szkole w rozpoznaje się możliwości, potrzeby
rozwojowe i edukacyjne, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Wszyscy
nauczyciele deklarują, że prowadzą rozmowy z uczniami i ich rodzicami, obserwację zachowania
i monitorowanie osiągnięć poszczególnych uczniów, wymianę spostrzeżeń z innymi nauczycielami,
pozyskiwanie
informacji
od specjalistów
pracujących
z uczniem
i jego
rodziną
oraz
analizę
dokumentacji, część nauczycieli prowadzi wywiady środowiskowe. Praktyka szkolna w zakresie
diagnozowania
do szkoły,
polega
na wstępnym
prowadzonym
wychowawcę
i zespół
przez
rozeznaniu
potrzeb
dyrektora-psychologa,
nauczycieli
uczących
dziecka
analizie
w danej
podczas
przyjmowania
informacji
klasie
oraz
o uczniu
zespół
go
przez
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, którego zadaniem jest ponadto zaplanowanie adekwatnych form
pomocy. Postępowanie diagnostyczne przeprowadzane jest także każdorazowo w sytuacjach
wymagających
interwencji,
m.in.
w przypadku
pojawienia
się
bieżących
problemów
ucznia
lub zmiany sytuacji w jego rodzinie. Wyniki szkolnych czynności diagnostycznych, które nie dają
podstaw do jednoznacznego określenia potrzeb dziecka, wykorzystywane są do rekomendowania
rodzicom konieczności przeprowadzenia badań specjalistycznych. O powszechności rozpoznawania
możliwości,
potrzeb
Zdecydowana
rozwojowych
większość
rodziców
i edukacyjnych
(45
z 46)
świadczą
wskazuje,
wypowiedzi
że nauczyciele
rodziców
i uczniów.
rozmawiają
z nimi
o potrzebach i możliwościach ich dzieci. Większość uczniów twierdzi, że wszyscy lub większość
nauczycieli prowadzi z nimi rozmowy o ich zainteresowaniach (19 z 27) i o ich trudnościach w nauce
(18 z 27). Stosunkowo rzadziej wskazywali na rozmowy z nauczycielami na temat, w jaki sposób
lubią się uczyć (9 z 27), przy czym 8 uczniów udzieliło odpowiedzi „nie wiem”.
Na
podstawie
przeprowadzonego
rozpoznania
zespół
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej
opracowuje odpowiednią dla dziecka ofertę edukacyjną lub edukacyjno-terapeutyczną. Organizuje
się
zajęcia
o charakterze
rewalidacyjnym,
np.
mające
na celu
usprawnianie
komunikacji,
socjoterapeutyczne oraz indywidualną pomoc pedagoga specjalnego. Uczniowie mający trudności
w osiągnięciu odpowiedniego poziomu wiedzy i umiejętności oraz w pokonaniu trudności np.
wynikających z dysfunkcji, uczestniczą w zajęciach o charakterze wyrównawczym. Rozwijanie
zdolności i zainteresowań odbywa się w ramach kół zainteresowań i zajęć dodatkowych, np. kółka
szachowego, teatralnego, przyrodniczego. Każdy z uczniów bierze udział w co najmniej dwóch
formach zajęć. W odpowiedzi na zdiagnozowane potrzeby udziela się także indywidualnego
wsparcia, np. psychologicznego uczniom i rodzinom. Prowadzi się szkolenia i konsultacje ze
specjalistami dla nauczycieli i rodziców poszerzając zasoby, dzięki którym oferuje się dzieciom
wszechstronne wsparcie. W ocenie rodziców (44 z 46) zajęcia pozalekcyjne są dostosowane
do potrzeb ich dzieci. W opinii uczniów (25 z 27) w szkole są zajęcia, które ich interesują i zajęcia,
23/33
które są im potrzebne, a plan lekcji jest tak skonstruowany, że mogą w nich uczestniczyć (24 z 27).
W szkole w sposób powszechny indywidualizuje się procesy edukacyjne. Sposoby dostosowania
działań
nauczycieli
w czasie
lekcji
do potrzeb
i możliwości
poszczególnych
uczniów
są
zróżnicowane. Z obserwacji zajęć i wypowiedzi nauczycieli w ankiecie wynika, że najczęściej
wykorzystuje się: wspomaganie poszczególnych uczniów podczas wykonywania zadań na lekcji,
monitorowanie angażowania się w zajęcia, sposobu wykonywania zadań, nabywania wiedzy
i umiejętności przez każdego ucznia, zróżnicowane metody, formy pracy, środki dydaktyczne,
uwzględniające zróżnicowane style uczenia się uczniów (wzrokowcy, słuchowcy, kinestetycy),
respektowanie zróżnicowanego tempa pracy uczniów oraz udzielanie im kształtującej informacji
zwrotnej. Pedagodzy specjalni udzielają wsparcia uczniom niepełnosprawnym. Na lekcjach rzadziej
stosuje się różnicowanie zakresu materiału, rodzaju zadań i stopnia ich trudności, uwzględniając
indywidualne potrzeby i możliwości uczniów, ich uzdolnienia i zainteresowania oraz uwzględnianie
zaleceń zawartych w opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych. Wszyscy nauczyciele deklarują
objęcie wszystkich uczniów z klasy indywidualnym wsparciem, nie na wszystkich lekcjach widoczne
były zdecydowane działania świadczące o stosowaniu indywidualizacji.
W celu przezwyciężenie trudności uczniów wynikających z niekorzystnej sytuacji społecznej
podejmuje się działania wielostronne. Wspieranie uczniów i ich rodziny w sytuacjach kryzysowych,
borykających się z chorobą polega m.in. na organizacji zajęć indywidualnych dla dzieci, pomocy
w odrabianiu
lekcji,
wsparciu
psychologicznym
oraz
na budowaniu
właściwych
relacji
rówieśniczych. W miarę możliwości udziela się wsparcia materialnego, np. poprzez dofinansowanie
wycieczek. W świadczenie pomocy zaangażowani są wszyscy pracownicy szkoły, uczniowie, rodzice
i partnerzy, którzy stwierdzili, że szkołę charakteryzuje „umiejętność identyfikacji problemów”,
podejmowanie działań uprzedzających i wzajemna pomoc rówieśników.
Wszyscy rodzice (47) twierdzą, że wychowawcy wspierają ich dzieci w trudnych sytuacjach, a 45
z nich wskazuje na takie wsparcie udzielane przez nauczycieli. Wszyscy uczniowie (27) twierdzą,
że gdy zachodzi potrzeba nauczyciele udzielają im pomocy. 25 z 27 uczniów jest przekonanych,
że nauczyciele wierzą w ich możliwości. W perspektywie jednego dnia (w dniu badania) takie
odczucie miało 22 z 27 uczniów.
Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby
rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. (VI/1)
W szkole w sposób powszechny rozpoznaje się potrzeby rozwojowe, możliwości psychofizyczne
i sytuację
społeczną
każdego
ucznia,
wykorzystując
różnorodne
źródła
informacji
i formy
diagnozowania. Wynikiem działań podejmowanych przez nauczycieli, wychowawców i specjalistów
jest wskazanie, jakie potrzeby posiadają poszczególni uczniowie oraz określenie sposobu ich
zaspokojenia.
W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego
ucznia
zgodnie
z przyjętymi
zasadami.
Dyrektor
poinformował,
że będąc
jednocześnie
psychologiem
przeprowadza pierwsze wstępne rozpoznanie przy przyjmowaniu dziecka do szkoły w oparciu o wywiad
z rodzicami, rozmowę z dzieckiem i jego obserwację oraz o analizę dokumentów dostarczonych przez rodziców.
Zdarza się, że wynikiem tych czynności jest podjęcie działań przez rodziców zmierzających do przeprowadzenia
specjalistycznej, pogłębionej diagnozy.
Informacje na temat ucznia oraz dokumentację otrzymuje wychowawca, a następnie nauczyciele uczący
24/33
w danej klasie, potwierdzając ten fakt podpisem.
Zespół pomocy psychologiczno-pedagogicznej działający w szkole, określa potrzeby dziecka, przypisując mu
adekwatne sposoby pomocy.
Praktyka stosowana w szkole obejmuje diagnozę wstępną i okresową, a także diagnozę bieżącą, wynikającą
z pojawiających się problemów. Nauczyciele i specjaliści prowadzą bieżącą obserwację dziecka, która
w połączeniu z informacjami od rodziców (prawnych opiekunów) skutkuje rozpoznaniem jego potrzeb, np.
w przypadku nagłej zmiany sytuacji rodzinnej dziecka. Gdy obserwacje wskazują na nienaturalne w normalnej
sytuacji reakcje i zachowania dziecka podejmuje się decyzje o kontynuacji obserwacji przy udzieleniu bieżącego
wsparcia uczniowi lub o poinformowaniu rodziców o konieczności przeprowadzenia pogłębionej diagnozy przez
specjalistów spoza szkoły.
Nauczyciele przedmiotów, takich jak np. matematyka, języki obce, przyroda, j. polski, w szczególności
na początku roku szkolnego rozpoznają poziom wiadomości i umiejętności uczniów i określają poziom
możliwości
i zainteresowania
uczniów.
Nieuzyskiwanie
przez
uczniów
oczekiwanych
efektów
prowadzi
do określenia braków lub stwierdzenia niepowodzeń edukacyjnych.
Wypowiedzi
dyrektora
są
zbieżne
z wypowiedziami
nauczycieli
zawartymi
w ankiecie
na temat
wykorzystywanych przez siebie sposobów rozpoznawania indywidualnych potrzeb, możliwości, sposobów
uczenia się i sytuacji społecznej każdego ucznia. Wszyscy wymienili: rozmowy z uczniami i ich rodzicami,
obserwację zachowania i monitorowanie osiągnięć poszczególnych uczniów, wymianę spostrzeżeń z innymi
nauczycielami, pozyskiwanie informacji od specjalistów pracujących z uczniem i jego rodziną oraz analizę
dokumentacji. Trzech nauczycieli prowadziło wywiady środowiskowe.
Dowodem powszechnie prowadzonych w szkole diagnoz są wypowiedzi rodziców i uczniów w badaniu
ankietowym. Na prowadzenie przez nauczycieli rozmów z rodzicami na temat potrzeb i możliwości ich dziecka
wskazuje 45 z 46 rodziców (Wykres 4j). Ankietowani uczniowie wskazują, że nauczyciele rozmawiają z nimi:
o ich trudnościach – 18 z 27 uczniów i o ich zainteresowaniach-19 z 27 uczniów (Wykres 1j i 2j). Co trzeci
uczeń twierdzi, że nauczyciel rozmawiał z nim o tym, w jaki sposób lubi się uczyć (Wykres 3j).
Do
potrzeb
uczniów
najczęściej
występujących
w szkole
należą:
potrzeby
wynikające
z niepowodzeń
edukacyjnych, braków w wiadomościach i umiejętnościach, potrzeby wynikające z dysfunkcji powodujących
trudności w uczeniu się (np. dysleksja, dysgrafia), potrzeby wynikające z trudności z wchodzeniem w relacje
z rówieśnikami, nieśmiałość, wycofanie, specjalne potrzeby wynikające z niepełnosprawności oraz potrzeby
wynikające z wyższych możliwości dziecka.
25/33
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Wykres 4j
26/33
Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia
dydaktyczno-wyrównawcze
i
specjalistyczne
organizowane
dla
uczniów
wymagających
szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia
rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb
każdego ucznia. (VI/2)
W szkole adekwatnie do potrzeb uczniów podejmuje się wszelkie działania mające na celu
zaspokojenie ich potrzeb i wspieranie w rozwoju, organizując zajęcia o charakterze rewalidacyjnym,
wyrównawczym,
rozwijającym
zdolności
i zainteresowania
uczniów,
a także
udzielając
indywidualnego wsparcia.
Wypowiedzi dyrektora i nauczycieli wskazują, że wszyscy uczniowie uczestniczą w co najmniej dwóch formach
zajęć pozalekcyjnych. Każdy z uczniów ma możliwość rozwijania swoich zainteresowań. Uczniowie z klas
młodszych biorą udział m.in. w zajęciach plastycznych, muzycznych i informatycznych, a także w zajęciach koła
biblijnego, szachowego i edukacji filozoficznej. Dla uczniów z klas starszych organizuje się np. koło
matematyczne, historyczne, SKS, koło teatralne, szachowe i przyrodnicze. Rozwijanie szczególnych uzdolnień
i wyższych
możliwości
odbywa
się
na zajęciach
z poszczególnych
przedmiotów,
poprzez
uczestnictwo
w konkursach oraz poprzez indywidualną pracę nauczyciela z uczniem. Zajęciami dydaktyczno-wyrównawczymi
objęci są uczniowie, u których nauczyciele stwierdzili niedostateczny poziom w wiadomościach i umiejętnościach
wynikający z trudności w uczeniu się, z dysfunkcji, długotrwałej absencji spowodowanej chorobą lub z powodu
zmiany środowiska edukacyjnego. W szczególnych przypadkach z uczniami prowadzi się pracę indywidualną.
Indywidualnym wsparciem, np. pomocą w odrabianiu prac domowych, objęci są uczniowie borykający się
z problemami w rodzinie. Wsparcie psychologiczne udzielane jest dzieciom znajdującym się w sytuacji
kryzysowej. Szczególnym wsparciem otacza się uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego, dla których organizuje się zajęcia rewalidacyjne, socjoterapeutyczne, wyrównawcze i wsparcie
pedagoga specjalnego zarówno w czasie lekcji jak i w bieżącym funkcjonowaniu w szkole. Ponadto wszyscy
uczniowie potrzebujący otaczani są opieką psychologa i logopedy. Wsparcie ze strony szkoły otrzymują także
rodzice i opiekunowie dzieci. Prowadzone są dla nich np. wykłady specjalistów, umożliwia się im konsultacje np. lekarza neurologa. W celu świadczenia pomocy uczniom na najwyższym poziomie członkowie rady
pedagogicznych uczestniczą w specjalistycznych szkoleniach. Szkoła umożliwia zaspokajanie potrzeb uczniów
znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej.
Wszyscy
nauczyciele
(15)
w ankiecie
do form
wsparcia,
które
stosują
zaliczyli:
prowadzenie
zajęć
dydaktyczno-wyrównawczych, organizację porad i konsultacji indywidualnych dla uczniów, rozmowy z uczniem,
gdy zauważą problem dydaktyczny, wychowawczy lub społeczny, bieżące udzielanie uczniom pomocy
w przezwyciężaniu trudności w nauce, problemów rodzinnych, społecznych, emocjonalnych, pomoc uczniom
w odkrywaniu optymalnych dla nich sposobów uczenia się i dobierania właściwych metod zapamiętywania
nowych treści i nabywania umiejętności. 14 nauczycieli prowadzi zajęcia rozwijające uzdolnienia, a 13
podejmuje współpracę z instytucjami specjalistycznymi, np. z poradnią psychologiczno-pedagogiczną.
Zdaniem większości rodziców (ankieta) zajęcia pozalekcyjne prowadzone w szkole są dostosowane do potrzeb
ich dzieci (44 z 46), co prezentuje Wykres 4j . Uczniowie w ankiecie pozytywnie oceniają zajęcia pozalekcyjne
organizowane w szkole. 25 uczniów twierdzi, że w szkole są zajęcia pozalekcyjne, które ich interesują, tyle
samo uczniów wskazuje, że są zajęcia, które są im potrzebne. Zdaniem 24 z 27 uczniów ułożenie planu lekcji
umożliwia im udział w zajęciach, które są im potrzebne lub/i takich, które ich interesują. (Wykresy 1j-3j).
27/33
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Wykres 4j
28/33
W wymaganiu "Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich
indywidualnej sytuacji." w odniesieniu do poziomu wysokiego zebrano następujące dane
świadczące o działaniach szkoły/placówki:
Obszar
badania:
W
szkole
lub
placówce
są
prowadzone
działania
uwzględniające
indywidualizację procesu edukacji w odniesieniu do każdego ucznia. (VI/3)
W szkole w sposób powszechny indywidualizuje się procesy edukacyjne. Sposoby dostosowania
działań
nauczycieli
w czasie
lekcji
do potrzeb
i możliwości
poszczególnych
uczniów
są
zróżnicowane. Najczęściej wykorzystuje się: wspomaganie poszczególnych uczniów podczas
wykonywania zadań na lekcji, monitorowanie angażowania się w zajęcia, sposobu wykonywania
zadań, nabywania wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia, zróżnicowane metody, formy pracy,
środki
dydaktyczne,
uwzględniające
zróżnicowane
style
uczenia
się
uczniów
(wzrokowcy,
słuchowcy, kinestetycy), respektowanie zróżnicowanego tempa pracy uczniów i udzielanie im
kształtującej
informacji
zwrotnej
i wsparcie
uczniów
niepełnosprawnych
przez
pedagoga
specjalnego. Z obserwacji zajęć wynika, że rzadziej stosuje się różnicowanie zakresu materiału,
rodzaju zadań i stopnia ich trudności uwzględniając indywidualne potrzeby i możliwości uczniów,
ich
uzdolnienia
i zainteresowania
oraz
uwzględnianie
zaleceń
zawartych
w opinii
poradni
psychologiczno-pedagogicznych.
Podczas wszystkich obserwowanych lekcji zauważono różne symptomy indywidualizowania pracy z uczniami
uwidaczniające się w działaniach poszczególnych nauczycieli. Zakres tych działań był zróżnicowany. Nauczyciele
najczęściej wspomagali indywidualnie uczniów podczas wykonywania zadań na lekcji, monitorowali angażowanie
się w zajęcia, sposób wykonywania zadań, nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia (5 z 7). Na 4
lekcjach stosowali zróżnicowane metody, formy pracy, środki dydaktyczne, uwzględniając zróżnicowane style
uczenia się uczniów (wzrokowcy, słuchowcy, kinestetycy), respektowali zróżnicowane tempo pracy uczniów
i udzielali im kształtującej informacji zwrotnej. Na 3 lekcjach obecny był pedagog specjalny, który wspierał
uczniów o specjalnych potrzebach w pracy na zajęciach, np. pomagał w odnalezieniu fragmentów tekstu
w podręczniku, wskazywał treści i ilustracje, w oparciu o które uczeń formułował odpowiedzi na pytania zawarte
w kartach pracy, podejmował zabiegi przeciwdziałające dekoncentracji ucznia. Zastosowano także różnicowanie
sposobu sprawdzania wiedzy i umiejętności i stwarzanie każdemu uczniowi szansy odniesienia sukcesu.
Najrzadszej obserwowano: różnicowanie zakresu materiału, rodzaju zadań i stopnia ich trudności, uwzględniając
indywidualne potrzeby i możliwości uczniów, ich uzdolnienia i zainteresowania oraz uwzględnianie zaleceń
zawartych w opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych. Na lekcjach nie zaobserwowano: przydzielania
uczniów do grup w sposób zamierzony, bądź łączenia celowo w grupy uczniów o różnych preferencjach a także
różnicowania kryteriów oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów.
Wszyscy nauczyciele (15) odpowiadając na pytania ankiety deklarowali objęcie indywidualizacją wszystkich
uczniów z danej klasy, a wśród regularnie stosowanych przez siebie sposobów wymienili:
29/33
●
zróżnicowanie metod, form pracy, środków dydaktycznych, uwzględniających zróżnicowane style
uczenia się uczniów (wzrokowcy, słuchowcy, kinestetycy), różnicowanie zakresu materiału, rodzaju
zadań i stopnia ich trudności, uwzględniając indywidualne potrzeby i możliwości uczniów, ich
uzdolnienia i zainteresowania, respektowanie zróżnicowanego tempa pracy uczniów,
●
uwzględnianie zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach poradni psychologiczno-pedagogicznych,
●
wspomaganie indywidualne uczniów podczas wykonywania zadań na lekcji w razie potrzeb,
●
stwarzanie każdemu uczniowi okazji do odniesienia sukcesu na miarę jego możliwości,
●
uwzględnianie specyficznych trudności uczniów wynikających z dysleksji, dysgrafii, dysortografii
i dyskalkulii,
●
stosowanie różnych strategii motywowania i wyzwalania aktywności uczniów (jednych wspieram,
od innych „wymagam” więcej),
●
różnicowanie sposobów sprawdzania wiedzy i umiejętności (prace pisemne, wypowiedzi ustne,
działania praktyczne),
●
różnicowanie kryteriów oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów,
●
uwzględnianie czynników wewnętrznych (nastrój, napięcie emocjonalne, zmęczenie) mających wpływ
na przebieg i wyniki uczenia się,
●
monitorowanie
angażowania
się
w zajęcia,
sposobu
wykonywania
zadań,
nabywania
wiedzy
i umiejętności przez każdego ucznia.
Obszar badania: Szkoła lub placówka pomaga przezwyciężyć trudności ucznia wynikające z
jego sytuacji społecznej. (VI/4)
W
szkole
podejmuje
się
wielostronne
działania
mające
na celu
przezwyciężenie
trudności
wynikających z niekorzystnej sytuacji społecznej uczniów. Realizuje się działania mające na celu
wsparcie uczniów i ich rodzin w sytuacjach kryzysowych, borykających się z chorobą i w miarę
możliwości udziela się wsparcia materialnego. W świadczenie pomocy zaangażowani są wszyscy
pracownicy szkoły, uczniowie, partnerzy i rodzice, którzy stwierdzili, że „w szkole panuje idea
pomocy bliźniemu”.
Organizuje się różne sposoby złagodzenia trudności materialnych. Rodzice i nauczyciele do form tej pomocy
zaliczyli dofinansowanie do wycieczek, obniżenie wysokości czesnego, przekazywanie pomocy materialnej
w ramach akcji „Szlachetna paczka” oraz przekazywanie wsparcia z inicjatywy i przez rodziców innych uczniów.
W szkole wspierane są dzieci, które dotykają problemy rodzinne. Zdaniem partnerów, rodziców i nauczycieli
pomoc tym dzieciom polega przede wszystkim na troskliwej opiece nad nimi roztaczanej przez pracowników
szkoły, a także przez Panią dyrektor. Indywidualne formy pomocy ustalane są we współpracy wychowawców,
nauczycieli i dyrektora. Należą do nich np. organizacja zajęć indywidualnych, pomoc w odrabianiu lekcji, dary ze
"Szlachetnej paczki" prowadzonej w szkole, dofinansowanie do wycieczek. Wsparciem psychologicznym otacza
się także rodziców i opiekunów dzieci. Różnymi formami pomocy otacza się uczniów z chorobą przewlekłą.
Oprócz wsparcia edukacyjnego podejmowane są działania mające na celu udzielanie wsparcia przez
rówieśników, np. zorganizowano spotkanie dzieci z lekarzem, na którym poruszano kwestię bezpieczeństwa
w kontakcie z osobą mającą określone schorzenia, zadbano o kontakty rówieśnicze w czasie choroby, włączono
rodziców dzieci do współpracy w tym zakresie. Rodzice i partnerzy podkreślają dbałość szkoły o relacje
30/33
rówieśnicze
i integrację
wszystkich
uczniów
i przeciwdziałanie
w tworzeniu
barier
wynikających
np.
z niepełnosprawności. Zwracają uwagę na współpracę rodziców z nauczycielami w podejmowaniu działań
zmierzających do układania relacji między uczniami, organizowanie konferencji i wystąpień dla rodziców
poświęconych problematyce integracji, które prowadzą naukowcy i specjaliści. Rodzice wyrazili zdanie, że „w
szkole panuje idea pomocy bliźniemu”, a partnerzy ocenili, że szkołę charakteryzuje „Umiejętność szukania
sposobów identyfikacji problemów”, podejmowanie działań uprzedzających, „aby uświadomić rodzicom
i nauczycielom różnego rodzaju zagrożenia” a ponadto „Wszystkie dzieci nawzajem sobie pomagają”.
Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce
odpowiada ich potrzebom. (VI/5)
Nauczyciele w sposób powszechny udzielają wsparcia uczniom. Rodzice i uczniowie wyrażają
zadowolenie ze wsparcia, jakie otrzymują ze strony szkoły.
W ocenie wszystkich rodziców (46) wychowawcy wspierają ich dziecko w sytuacjach trudnych, a zdaniem 45
z nich takiego wsparcia udzielają także uczący je nauczyciele (Wykresy 4j-5j). Wszyscy uczniowie (27)
twierdzą, że gdy zachodzi taka potrzeba, nauczyciele udzielają im pomocy. 25 z 27 uczniów jest przekonanych,
że nauczyciele wierzą w ich możliwości. W dniu badania takie odczucie miało 22 z 27 uczniów. Wypowiedzi
uczniów ilustrują Wykresy 1j-3j.
Wykres 1j
Wykres 2j
31/33
Wykres 3j
Wykres 4j
Wykres 5j
32/33
Raport sporządzili
●
Anna Tusińska
●
Anna Koper
Kurator Oświaty:
........................................
Data sporządzenia raportu:
09.12.2016
33/33

raport z ewaluacji - Katolicka Szkoła Podstawowa im. św

Transkrypt

Podobne dokumenty

Na światowy Dzień Turystyki warto być na Szlaku Orlich Gniazd

Z naszymi dziećmi … o miłości

Laureatka PEREŁKI-STATUETKI konkursu QJF z Australii.

Kierunek: Dietetyka studia I stopnia DZIENNIK PRAKTYK

Historia widziana piórem dziennikarza ZWIERCIADŁO CZASÓW czyli

Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Andrzej Franciszek Dziuba

DELF-BADANIA. jesień 2011 cdr

REGULAMIN OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU PLASTYCZNEGO NA WYKONANIE