IB_01-2008 [PL_1]_paginy.qxd
Transkrypt
IB_01-2008 [PL_1]_paginy.qxd
IB_01-2008 [PL_1]_paginy.qxd 2008-03-09 12:22 Page 57 Assessment of general body balance by using electronic platform after low level laser therapy in patients suffering from balance disorders Paweł Zalewski1, Irena Bułatowicz2, Małgorzata Łukowicz1, Katarzyna Buszko3 1 2 3 Katedra i Zakład Laseroterapii i Fizjoterapii, Collegium Medicum, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, ul. M. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz, tel. +48 (0) 52 585 39 89, e-mail: [email protected] Katedra i Zakład Kinezyterapii i Masażu Leczniczego CM UMK, ul. M. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz Katedra Podstaw Teoretycznych Nauk Biomedycznych i Informatyki Medycznej, ul. Jagiellońska 13, 85-067 Bydgoszcz Streszczenie Wstęp Zaburzenia równowagi są częstym problemem diagnostycznym i terapeutycznym. Skuteczne leczenie tego zespołu chorobowego wymaga interdyscyplinarnej współpracy wielu specjalistów. Istotne miejsce wśród metod leczenia zaburzeń równowagi zajmują metody fizykalne. Program terapeutyczny przedstawiony w niniejszym opracowaniu składał się z serii zabiegów z zastosowaniem naświetlania okolic tętnic kręgowych niskoenergetycznym promieniowaniem laserowym. Część diagnostyczna obejmowała ocenę jakościową za pomocą testów manualnych i testu ogólnej stabilności Berga oraz ocenę ilościową przeprowadzoną przy użyciu elektronicznej platformy Freemana LIBRA®. Uzyskano istotną statystycznie poprawę zarówno w zakresie oceny jakościowej, jak i ilościowej. Zastosowane leczenie przyniosło istotne zmniejszenie dolegliwości bólowych głowy, zawrotów głowy i nudności, co znacznie przyczyniło się do poprawy jakości życia osób dotkniętych tym zespołem dolegliwości. Wyniki badań przemawiają za tym, iż laseroterapia niskoenergetyczna jest skuteczną metodą terapii zaburzeń równowagi. Zastosowanie elektronicznej platformy Freemana LIBRA® daje możliwość obiektywizacji zastosowanego leczenia fizykalnego. Osoby z zaburzeniami równowagi są częstymi pacjentami fizjoterapeutów oraz poradni rehabilitacyjnych, aż 7% wizyt u lekarza pacjentów powyżej 45. roku życia spowodowanych jest tymi dolegliwościami [1, 2]. Zawroty głowy są dolegliwościami nieswoistymi, których przyczyny mogą być łagodne, ale też mogą stanowić objaw poważnej i niebezpieczne choroby [1, 3, 4]. Generalnie przyczyny zaburzeń dzielimy na: obwodowe zaburzenia przedsionkowe, ośrodkowe zaburzenia przedsionkowe, ogólne niedokrwienie mózgu, niedokrwienie pnia mózgu, zaburzenia mięśniowo-szkieletowe, zaburzenia funkcji jąder podstawy mózgu oraz zaburzenia równowagi o podłożu psychogennym [1]. Często problem zaburzeń równowagi i dolegliwości z tym związanych dotyczy osób czynnych zawodowo i niemających innych istotnych dolegliwości, dlatego też właściwa diagnostyka przyczyn tych dolegliwości jest niełatwa. Niniejsze opracowanie dotyczy terapii i diagnostyki zaburzeń równowagi w wyniku niewydolności naczyń kręgowo-podstawnych oraz w szyjnopochodnych zawrotach głowy. Zaburzeniom równowagi o tej etiologii towarzyszą krótkotrwałe, neurologiczne objawy ogniskowe, specyficzne dla obszaru zaopatrywanego przez naczynia kręgowo-podstawne oraz szyjne [1, 3, 5, 6, 7]. Niewydolność naczyń kręgowo-podstawnych oraz szyjnych może być wywołana czynnikami mechanicznymi wewnątrzpochodnymi i/lub zewnątrzpochodnymi [1]. Zaburzenia napięć mięśniowych, osteofitoza, urazy, stany zapalne, miażdżyca należą do najczęstszych przyczyn restrykcji przepływu krwi w obrębie naczyń kręgowo-podstawnych oraz szyjnych [1, 3, 7]. Zaburzenia równowagi i towarzyszące objawy neurologiczne często występują podczas zwykłej aktywności ruchowej, zwłaszcza w obrębie kręgosłupa szyjnego i obręczy barkowej. Zdarza się również, że nasilenie objawów niewydolności naczyń kręgowo-podstawnych występuje po wykonywanych niewłaściwie zabiegach manipulacji kręgosłupa szyjnego, zwłaszcza przez osoby niewykwalifikowane [1, 8, 9]. Terrett wyróżnia zestaw objawów podmiotowych i przedmiotowych związanych z niewydolnością naczyń kręgowo-podstawnych m.in.: zawroty głowy, podwójne widzenie, nudności, oczopląs, niezborność ruchową, drętwienie oraz zaburzenia połykania [1]. Nasilenie objawów patologicznego przepływu krwi znacznie ogranicza aktywność zawodową oraz komfort życia. Niestety, obecnie stosowane metody leczenia tego rodzaju zaburzeń bywają często nieskuteczne, a także wymagają zaangażowania interdyscyplinarnego zespołu terapeutycznego, co często wiąże się z ponoszeniem zwiększonych nakładów finansowych, jaki i ograniczeniami dla pacjenta [3, 7, 10]. W niniejszej pracy zastosowano w leczeniu laseroterapię niskoenergetyczną. Zabiegi z wykorzystaniem laseroterapii niskoenergetycznej są dość łatwo dostępne, a wykonywane prawidło- Słowa kluczowe: zaburzenia równowagi, laseroterapia niskoenergetyczna, platforma stabilometryczna Freemana Abstract Cervical and vertebrobasilar balance disorders are common diagnostic and therapeutic problems. These disorders require interdisciplinary approach to the process of treatment. There are several therapeutic methods available, including physicotherapy. The programme presented in this study included therapeutic part based on the low level laser therapy treatment and diagnostic part relayed on the quality and quantity tests. Manual tests, Berg's general body balance test and Freeman's electronic stabilometric platform LIBRA® tests were used. The results of the applied therapy demonstrate the statistically significant decrease of headaches, vertigo, as well as nausea, what was beneficial to quality of patients life. It was stated that low laser therapy is an effective treatment method for cervical and vertebrobasilar balance disturbances. Electronic stabilometric platform LIBRA® enables an objective assessment of the therapy eficacy. Key words: body balance disorders, low level laser therapy, Freeman's stabilometric platform Acta Bio-Optica et Informatica Medica 1/2008, vol. 14 57 medycyna fizykalna / physical medicine Ocena ogólnej stabilności ciała przy użyciu platformy elektronicznej po zastosowaniu niskoenergetycznego promieniowania laserowego u osób z zaburzeniami równowagi