WROfin 2010 Bankowość detaliczna – idee, modele, procesy

dr Dariusz Wawrzyniak
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocïawiu
Sprawozdanie z konferencji naukowej
„WROfin 2010 BankowoĂÊ detaliczna
– idee, modele, procesy”
„ZarzÈdzanie ryzykiem bankowym w okresie spowolnienia gospodarczego”
– pod takim tytuïem odbyïa siÚ 19 i 20 paědziernika 2010 we Wrocïawiu
druga edycja konferencji WROfin BankowoĂÊ detaliczna – idee, modele,
procesy poĂwiÚconej wspóïczesnym problemom bankowoĂci detalicznej
w Polsce. Konferencja zostaïa zorganizowana przez Narodowy Bank Polski,
Bank Zachodni WBK SA, oraz KatedrÚ BankowoĂci Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocïawiu. Dwudniowe spotkanie, które odbywaïo siÚ w hotelu Mercure Panorama, spotkaïo siÚ z bardzo duĝym zainteresowaniem –
wziÚïo w nim bowiem udziaï ponad 150 osób reprezentujÈcych wysokie
szczeble zarzÈdzania banków komercyjnych i spóïdzielczych, Ărodowiska
akademickie oraz Ărodowiska biznesowe. W trakcie obrad konferencji rozpatrywane byïy najbardziej aktualne problemy bankowoĂci detalicznej
w Polsce, w szczególnoĂci:
• analizy bieĝÈcej sytuacji sektora bankowoĂci detalicznej,
• zarzÈdzanie ryzykiem w sektorze bankowym,
• wpïyw spowolnienia gospodarczego na rynek bankowoĂci detalicznej,
• tendencje w bankowoĂci detalicznej oraz rozwój oferty produktowej,
• modele biznesowe i organizacyjne dziaïalnoĂci bankowej,
• dziaïalnoĂÊ kredytowa – trendy, zmiany, nowoĂci.
KonferencjÚ otworzyï JM Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego we
Wrocïawiu prof. zw. dr hab. Bogusïaw Fiedor. W sïowie wstÚpnym podkreĂliï szczególnÈ wagÚ problematyki bankowoĂci detalicznej w kontekĂcie
bieĝÈcej sytuacji na rynkach finansowych – wÈtek ten byï oczywiĂcie
w naturalny sposób kontynuowany przez wiÚkszoĂÊ prelegentów. JM Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego przedstawiï takĝe w krótkim wystÈpieniu reprezentowanÈ przez siebie uczelniÚ oraz wskazaï jej znaczÈcÈ rolÚ
w ksztaïtowaniu ĂwiadomoĂci ekonomicznej w wielu pïaszczyznach, od
studiów pierwszego i drugiego stopnia, po obszary ksztaïcenia ustawicz-
Sprawozdanie z konferencji naukowej „WROfin 2010 BankowoĂÊ detaliczna...”
129
nego. NastÚpnie gïos zabraï przedstawiciel goĂcia honorowego konferencji
– Prezydenta Miasta Wrocïawia, Pana dra Rafaïa Dutkiewicza, który podkreĂliï znaczenie konferencji w ĝyciu naukowym i biznesowym stolicy
Dolnego ¥lÈska. Przedstawiciel wspóïorganizatora konferencji – Narodowego Banku Polskiego – Pani Prof. zw. dr hab. Maïgorzata Zaleska, Czïonek ZarzÈdu NBP zwróciïa uwagÚ na aktualnoĂÊ tematyki konferencji
oraz obecnoĂÊ wybitnych przedstawicieli nauki i praktyki. Jako ostatni
gïos zabraï Prezes ZarzÈdu Banku Zachodniego WBK SA Pan Mateusz
Morawiecki podkreĂlajÈc znaczenie konferencji naukowych organizowanych
wspólnie przez uczelnie i instytucje finansowe. NastÚpnie prowadzÈcy
obrady pierwszego dnia – Czïonek ZarzÈdu Banku Zachodniego WBK SA
Pan Feliks Szyszkowiak zaprosiï do rozpoczÚcia panelu dyskusyjnego zatytuïowanego „ZarzÈdzanie ryzykiem bankowym w warunkach turbulencji
na rynkach finansowych”. Obrady panelu poprowadziïa Pani Profesor
Maïgorzata Zaleska, a jego uczestnikami byli Prezes ZarzÈdu Banku
Zachodniego WBK SA Pan Mateusz Morawiecki oraz Prezes ZarzÈdu BRE
Banku SA Pan Mariusz Grendowicz. W niezwykle ciekawej i bogatej w interesujÈce punkty widzenia dyskusji starano siÚ znaleěÊ odpowiedzi na
nastÚpujÈce pytania:
• Jakie zewnÚtrzne czynniki w szczególnie uciÈĝliwy sposób wpïywajÈ na
zarzÈdzanie ryzykiem bankowym w warunkach turbulencji na rynkach
finansowych?
• Który rodzaj ryzyka generuje szczególne zagroĝenie dla stabilnoĂci pojedynczego banku w warunkach turbulencji na rynkach finansowych?
• Czy zasadna jest unifikacja pomiaru oraz wprowadzenie regulacji ograniczajÈcych ryzyko reputacji?
• Jaki bÚdzie wpïyw ustanowienia nowej architektury nadzoru finansowego w Unii Europejskiej na funkcjonowanie polskiego sektora bankowego?
• Jak sektor bankowy ocenia ostatnie decyzje, podjÚte przez Komitet
Bazylejski, podnoszÈce minimalne wskaěniki kapitaïowe banków oraz
zapowiedě wprowadzenia norm pïynnoĂci?
• Jak pogorszenie sytuacji makroekonomicznej oraz problemy finansów
publicznych w Polsce i w innych krajach wpïywa na uwarunkowania
zarzÈdzania ryzykiem bankowym?
DyskusjÚ podsumowaïy odpowiedzi na pytania zadawane przez sïuchaczy.
Po przerwie swój referat zatytuïowany „Co robiÊ z ryzykiem systemowym w sektorze bankowym?” rozpoczÈï Prof. dr hab. Witold Orïowski.
W bardzo ciekawy sposób przedstawiï w nim diagnozÚ obecnej sytuacji na
rynkach finansowych przywoïujÈc miÚdzy innymi problem ryzyka systemowego. PrzewidujÈc moĝliwoĂci dalszego rozwoju sytuacji wskazaï na kilka
kluczowych zagadnieñ, których rozwiÈzanie jest warunkiem unikniÚcia
w przyszïoĂci problemów, którym rynki finansowe nie sprostaïy w minionych kilku latach. SÈ wĂród nich miÚdzy innymi: problem globalizacji
130
dr Dariusz Wawrzyniak
instytucji finansowych, zadïuĝenie pañstw zachodnich, niejasne perspektywy wzrostu globalnej gospodarki oraz wspomniane juĝ ryzyko systemowe.
NastÚpnie gïos zabraï gïówny ekonomista BRE Banku SA Pan dr Ryszard
Petru. W referacie zatytuïowanym „Sektor bankowy po kryzysie” przedstawiï obecnÈ sytuacjÚ makroekonomicznÈ Europy i Ăwiata, przyczyny
kryzysu fiskalnego oraz aktualnÈ i przewidywanÈ kondycjÚ sektora bankowego wybranych krajów europejskich. Prezentacja obfitowaïa w bardzo
wartoĂciowe dane liczbowe opisujÈce omawiane przez prelegenta zagadnienia. W podsumowaniu Pan dr Ryszard Petru stwierdziï miÚdzy innymi, ĝe
przeciwdziaïanie kryzysowi finansowemu staïo siÚ ěródïem powaĝnych
problemów fiskalnych w wielu krajach, jednak polski sektor bankowy – równieĝ dotkniÚty przez kryzys – w relatywnie ïagodny sposób problemy te
ominÈï.
W drugiej czÚĂci obrad pierwszego dnia gïos zabraï Profesor dr hab.
Jan Krzysztof Solarz wygïaszajÈc referat zatytuïowany „Integracja instrumentów, instytucji i rynków finansowych”. Bardzo interesujÈce wystÈpienie
koncentrowaïo siÚ wokóï problemów integracji w róĝnych obszarach wspóïczesnego systemu finansowego ze szczególnym uwzglÚdnieniem problematyki ryzyka. W podsumowaniu swojego wystÈpienia Profesor Jan Krzysztof
Solarz zaproponowaï miÚdzy innymi dwa waĝne wnioski, zgodnie z którymi przyzwyczajenia oraz brak kompetencji finansowej ograniczajÈ zakres
poprawy jakoĂci ĝycia ludnoĂci, a walka z wykluczeniem w dostÚpie do
profesjonalnego zarzÈdzania ryzykiem jest miernikiem spoïecznej odpowiedzialnoĂci banków detalicznych.
Zakoñczeniem obrad pierwszego dnia byï niezwykle zajmujÈcy referat
dra Krzysztofa Markowskiego, Prezesa Biura Informacji Kredytowej zatytuïowany „Rynek kredytów detalicznych – kierunki zmian”, w którym
prelegent przedstawiï najwaĝniejsze zmiany w sposobie funkcjonowania
banków detalicznych w ostatnich latach, regulacje prawne determinujÈce
rozwój rynku kredytów detalicznych oraz trendy na rynku tych kredytów.
Bardzo ciekawym elementem prezentacji byïo takĝe przedstawienie charakterystyki klienta nadmiernie zadïuĝonego oraz omówienie wielkoĂci
zadïuĝenia – niestety rosnÈcej – klientów nadmiernie zadïuĝonych na przestrzeni ostatnich dwóch lat.
Obrady dnia pierwszego zakoñczyïa dyskusja.
Obrady dnia drugiego rozpoczÚïy siÚ pod przewodnictwem Pana Profesora dra hab. Andrzeja Gospodarowicza, kierownika Katedry BankowoĂci
Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocïawiu. Jako pierwszy wystÈpiï Pan
Andrzej Burliga, Czïonek ZarzÈdu Banku Zachodniego WBK SA, który
przedstawiï referat zatytuïowany „ZarzÈdzanie bankiem w czasach kryzysu”. Bogato ilustrowane danymi liczbowymi wystÈpienie skupiïo uwagÚ
sïuchaczy przede wszystkim na oryginalnych zestawieniach i zaleĝnoĂciach
opisujÈcych bieĝÈcÈ sytuacjÚ sektora bankowego oraz mechanizmy zarzÈdzania ryzykiem. JednÈ z konkluzji prelegenta byïo stwierdzenie, ĝe prze-
Sprawozdanie z konferencji naukowej „WROfin 2010 BankowoĂÊ detaliczna...”
131
widywanie kryzysów we wspóïczesnych finansach jest bardzo trudne lub
wrÚcz niemoĝliwe. Waĝne jest zatem odpowiednie przygotowanie siÚ na
potencjalne wystÈpienie zjawisk o charakterze kryzysowym.
Prof. zw. dr hab. Maciej Wiatr przedstawiï referat zatytuïowany „Dywersyfikacja jakoĂci portfeli kredytowych banków w Polsce. Paradoks czy prawidïowoĂÊ trendów?”, w którym podjÈï siÚ wykazania i uzasadnienia przyczyn rozbieĝnoĂci pomiÚdzy obserwowanymi w polskim sektorze bankowym
poziomami jakoĂci portfeli kredytowych banków komercyjnych i spóïdzielczych. Bardzo interesujÈce wystÈpienie w znakomity sposób ïÈczyïo praktyczne doĂwiadczenie bankowe Profesora Macieja Wiatra oraz jego naukowe podejĂcie do rozwiÈzywania analizowanych problemów. Opinie i analizy
Profesora dotyczÈce szczególnie bankowoĂci spóïdzielczej spotkaïy siÚ z duĝym zainteresowaniem publicznoĂci, wĂród której znalazïo siÚ wielu reprezentantów sektora spóïdzielczego.
Ostatnim referatem wygïoszonym podczas konferencji byï referat Profesora dra hab. Krzysztofa Rybiñskiego zatytuïowany „Budowanie konkurencyjnoĂci w erze turbulencji”. Profesor Krzysztof Rybiñski w charakterystyczny dla siebie sposób porwaï publicznoĂÊ oryginalnymi treĂciami
swojego wystÈpienia. Wskazaï miÚdzy innymi na atrybuty bieĝÈcej sytuacji
na rynkach finansowych, które zdajÈ siÚ wskazywaÊ na to, iĝ rynki nie
wyciÈgnÚïy wniosków z kryzysu lat 2007-2009. Zacytowaï jednego z londyñskich finansistów, który dostrzegajÈc jedynie pozytywy obecnej sytuacji
miaï powiedzieÊ: „Jest Ăwietnie, tak jak w 2007 roku, wszyscy chcÈ kupowaÊ, chcÈ robiÊ deal’e… Na taksówkÚ w Londynie znowu czeka siÚ póï
godziny”. Profesor Krzysztof Rybiñski poddaï konstruktywnej i uzasadnionej krytyce niektóre aspekty zarzÈdzania wspóïczesnymi finansami zarówno w kontekĂcie miÚdzynarodowym, jak i krajowym. Odniósï siÚ takĝe do
wybranych problemów polskiej e-administracji wskazujÈc na moĝliwoĂÊ
wdroĝenia projektu bankadministracji wykorzystujÈcego istniejÈcy potencjaï
bankowoĂci internetowej do procesów komunikacji z administracjÈ pañstwowÈ. WystÈpienie Profesora zaplanowane jako ostatnie okazaïo siÚ znakomitym podsumowaniem obrad i zainteresowaïo wielu uczestników konferencji spoïecznÈ dziaïalnoĂciÈ prelegenta.
Obrady zakoñczyï prof. dr hab. Andrzej Gospodarowicz wskazujÈc na
niezwykle istotny aspekt konferencji, którym byïa nieczÚsta w dzisiejszej
konferencyjnej rzeczywistoĂci konfrontacja (w pozytywnym tego sïowa znaczeniu) opinii i koncepcji praktyki bankowej z wynikami badañ Ărodowisk
akademickich. PodziÚkowaï on wszystkim prelegentom za niezwykle interesujÈce wystÈpienia, a uczestnikom za aktywny udziaï w obradach. PodkreĂliï takĝe, ĝe istotnym elementem konferencji wzbogacajÈcym treĂci
przekazane w ramach prezentacji sÈ materiaïy konferencyjne wydane w
ramach prac naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocïawiu. Profesor Andrzej Gospodarowicz serdecznie podziÚkowaï Pani Profesor Maïgorzacie Zaleskiej oraz Prezesowi Banku Zachodniego WBK SA Mateuszo-
132
dr Dariusz Wawrzyniak
wi Morawieckiemu za ogromne zaangaĝowanie w prace organizacyjne, co
niewÈtpliwie przyczyniïo siÚ do sukcesu konferencji.
Specyficznym atrybutem konferencji byïa transmisja jej obrad na ĝywo
w internecie, która dostÚpna byïa na witrynie internetowej konferencji
http://wrofin2010.pl/. To nieczÚsto spotykane rozwiÈzanie umoĝliwiïo Ăledzenie obrad wielu zainteresowanym, którym z przyczyn ograniczonej
pojemnoĂci sali konferencyjnej nie udaïo siÚ zarejestrowaÊ w poczet uczestników.
Wnioski z konferencyjnych prezentacji oraz dyskusji z pewnoĂciÈ procentowaÊ bÚdÈ przez najbliĝszy rok i stanÈ siÚ podstawÈ obrad nastÚpnej
konferencji WROfin.