1. Strona tytułowa, redakcyjna i spis treści.

Acta Geographica
Silesiana
24
Odeszli od nas
Prof. dr hab.
Walery S. Anoszko
1938–2015
Wydział Geograficzny,
Białoruski Uniwersytet
Państwowy, Mińsk,
Białoruś
Prof. dr hab.
Władysław Pawlak
1931–2016
Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania
Środowiska UWr,
Wrocław
Dr hab., prof. US
Jarosław Jurek
1955–2016
Akademia Pedagogiczna, Słupsk
WNoZ US, Szczecin
Prof. dr hab.
Walery K. Arguczincew
1942–2016
Wydział Geograficzny,
Irkucki Uniwersytet
Państwowy, Irkuck,
Rosja
Uniwersytet Śląski
Wydział Nauk o Ziemi
Sosnowiec 2016
1
Rada Redakcyjna (Editorial Board):
Tadeusz SZCZYPEK – Uniwersytet Śląski, Sosnowiec – redaktor naczelny (Editor-in Chief)
Wiaczesław ANDREJCZUK – Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej –
redaktor tematyczny – geografia fizyczna (thematic editor – physical geography)
Jolanta PEŁKA-GOŚCINIAK – Uniwersytet Śląski, Sosnowiec – redaktor językowy (language editor)
Ivan I. PIROZHNIK – Akademia Pomorska, Słupsk – redaktor językowy (language editor)
Oimahmad RAHMONOV – Uniwersytet Śląski, Sosnowiec – redaktor tematyczny – ekologia (thematic editor –
ecology)
Jerzy RUNGE – Uniwersytet Śląski, Sosnowiec – redaktor statystyczny (statistical editor)
Maria TKOCZ – Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice – redaktor tematyczny – geografia społecznoekonomiczna (thematic editor – socio-economic geography)
Rada Naukowa (Associate editors)
Mirzohamdam E. CHOŁBIEGOW – Tadżycki Państwowy Uniwersytet Medyczny im. Awicenny, Duszanbe (Tadżykistan)
Radosław DOBROWOLSKI – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin
Jacek JANIA – Uniwersytet Śląski, Sosnowiec
Karel KIRCHNER – Instytut Geoniki Akademii Nauk Republiki Czeskiej, Brno (Czechy)
Regina MORKŪNAITĖ – Instytut Geologii i Geografii, Wilno (Litwa)
Magdalena RATAJCZAK-SZCZERBA – Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Poznań
Bogdan RIDUSZ – Narodowy Uniwersytet Czerniowiecki im. J. Fiedźkowicza, Czerniowce (Ukraina)
Fiodor A. ROMANIENKO – Moskiewski Uniwersytet Państwowy im. M. W. Łomonosowa, Moskwa (Rosja)
Walerian A. SNYTKO – Instytut Geografii im. W. B. Soczawy SO RAN, Irkuck (Rosja)
József SZABÓ – Uniwersytet Debreczyński, Debreczyn (Węgry)
Zdeněk SZCZYRBA – Uniwersytet Palackiego, Ołomuniec (Czechy)
Borys P. WŁASOW – Białoruski Uniwersytet Państwowy, Mińsk (Białoruś)
Recenzenci (Reviewers):
Adam HIBSZER, Wiaczesław W. JERMAKOW, Wołodymyr KRUL, Robert KRZYSZTOFIK,
Barbara LUBICZ-MISZEWSKA, Tomasz ŁABUZ, Jacek POTOCKI, Cyprian SEUL, Izabela SOŁJAN,
Swietłana W. SOŁODIANKINA, Paweł W. SZUKANOW, Magdalena WAWRZYNIAK-ŚLIWSKA,
Tatiana I. ZABORCEWA, Łukasz ZBUCKI
Copyright © 2016
by Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego
by Authors
Wydawca:
Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego
ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec
ISSN 1897–5100
Elektroniczna wersja czasopisma jest dostępna pod adresem: http://www.wnoz.us.edu.pl/ags
Electronic version of journal – http://www.wnoz.us.edu.pl/ags
Za wiarygodność informacji przedstawionych w artykułach odpowiadają Autorzy.
Poglądy redakcji nie zawsze muszą być zgodne z opiniami Autorów.
За достоверность сведений, изложенных в статьях, ответственность несут авторы.
Мнение редакции может не совпадать с мнением авторов материалов.
Authors have responsibility for credibility of information set out in the articles.
Editorial opinion can be out of phase with opinion of the authors.
2
Spis treści
Оглавление
Contents
20 lat Bajkału na liście UNESCO. Dzień Bajkału – 20 лет Байкала в списке ЮНЕСКО. День Байкала –
The Bakal Lake in the UNESCO list: 20 years. The Day of Lake Baikal……………………………………...
4
Wiaczesław A n d r e j c z u k : Himalaje: szkic fizycznogeograficzny – przyroda nieożywiona
(Гималаи: физико-географический очерк – неживая природа; Himalaya: the physio-geographical review –
inanimate nature)……………………………………………………………………………………………………
5
Wiaczesław A n d r e j c z u k : Himalaje: szkic fizycznogeograficzny – biota, piętra roślinne
i krajobrazy (Гималаи: физико-географический очерк – биота, растительные пояса и ландшафты;
Himalaya: the physio-geographical review – biota, plant levels and landscapes)…………………………………...
29
Adam B e r b e s z , Robert S z m y t k i e : Przeobrażenia morfologiczne jednostek o wiejskiej
genezie w strukturze przestrzennej miasta średniej wielkości. Przykład Lublińca (Морфологические
преобразования населенных пунктов сельского генезиса в пространственной структуре города средней
величины: на примере г. Люблинца, Южная Польша; Morphological changes of settlements with the rural
genesis in the spatial structure of the medium size town. Case study of Lubliniec, S Poland)………………………...
51
Jan I l u k : Wpływ tytułu tekstu oraz konstruktywistycznego podejścia na efektywność przyswajania
wiedzy z podręczników do nauczania geografii (Влияние заголовка текста и конструктивистского
подхода на эффективность усвоения знаний из учебников по географии; The influence of the text title and
the process-oriented approach on the effectiveness of content learning from geography course-books)……………
61
Oksana W. J e w s t r o p j e w a , Tadeusz S z c z y p e k , Inna N. A l i o s z i n a :
Turystyka nad Bajkałem – ogólna charakterystyka destynacji (Туризм на озере Байкал – общая характеристика дестинации; Lake Baikal coast tourism – the general characteristics of destination)…………………...
71
Marzena L a m p a r s k a : Krótka geografia piwa (Очерк развития географии пивоварения; Brief
geography of beer)……………………………………………………………………………………………………
87
Jolanta P e ł k a - G o ś c i n i a k : Lithodynamics of aeolian sands in the eastern part of the
Silesian Upland (Litodynamika piasków eolicznych we wschodniej części Wyżyny Śląskiej; Литодинамика
эоловых песков восточной части Силезской возвышенности)……………………………...……………...
95
Ivan P i r o z h n i k : Życie dla Białorusi: 125 rocznica urodzin Arkadego Smolicza – pierwszego
profesora geografii na Białorusi (Жизнь для Беларуси: к 125-летнему юбилею Аркадия Смолича –
первого профессора географии Беларуси; Life for Belarus: the 125th anniversary of Arcadiy Smolich – the first
professor of geography of Belarus)………………………………………………………………………………….
103
Сергей Н. Ш е в ч у к : Факторы развития научных школ общественной географии в Украине во
второй половине ХХ–начале ХХІ столетия (Czynniki rozwoju szkoły naukowej geografii społecznej na
Ukrainie w drugiej połowie XX i na początku XXI wieku; Factors of development of scientific schools of human
geography in Ukraine in the second half of XX – beginning of XXI century)……………………………………...
107
3
20 lat Bajkału na liście UNESCO. Dzień Bajkału
20 лет Байкала в списке ЮНЕСКО. День Байкала
The Baikal Lake in the UNESCO list: 20 years.
The Day of Lake Baikal
Zatoka Siennaja na zachodnim wybrzeżu Bajkału (fot. W. Puchejda)
Бухта Сенная на западном побережье оз. Байкал (фот.: В. Пухейда)
Sennaya bay at western shore of lake Baikal (phot. by W. Puchejda)
z
Jezioro Bajkał – sławne, święte syberyjskie morze, najgłębsze jezioro i największy zbiornik wody pitnej
na Ziemi – od 1996 roku widnieje w spisie Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Dzień Bajkału ustanowiono w 1999 roku i do 2007 roku obchodzono w czwartą niedzielę sierpnia. Od 2008
roku święto to przeniesiono na drugą niedzielę września. W bieżącym 2016 roku, Dzień ten wypadł 11
września.
Озеро Байкал – славное, священное сибирское море, глубочайшее озеро и самый большой ресурс
питьевой воды на Земле – с 1996 г. внесен в Список всемирного наследия ЮНЕСКО.
День Байкала утвержден в 1999 г. и до 2007 года отмечался в четвертое воскресенье августа. С 2008
г. праздник перенесен на второе воскресенье сентября. В текущем 2016 году День Байкала отмечался
11 сентября.
Lake Baikal – the famous, sacred Siberian Sea, the deepest lake and largest reservoir of drinking water on
Earth – since 1996 is included in the List of World Heritage Sites UNESCO.
Baikal Day was established in 1999 and until 2007 was celebrated on the fourth Sunday of August. Since
2008, the festival is moved to the second Sunday in September. In the current 2016 this day fell on 11
September.
4