Radon w glebach

Radon w glebach
Nadesłał Administrator
Radon - naturalnie występujący w środowisku promieniotwórczy gaz szlachetny jest istotnym czynnikiem
zagrożenia radiologicznego. Dla przeciętnego mieszkańca Polski radon odpowiada za ponad połowę
pochłoniętej dawki promieniowania jonizującego. Jednocześnie radon i produkty jego promieniotwórczego
rozpadu są często używane w badaniach środowiskowych, m. in. jako znaczniki umożliwiające śledzenie
procesów mieszania i transportu. Niezależnie od kontekstu, w jakim rozważana jest obecność radonu w
środowisku duże znaczenie mają procesy jego powstawania i transportu zachodzące w glebach. Ilościowy
opis tych procesów jest trudny, m. in. ze względu na specyficzne własności środowiska glebowego. Pewne
aspekty obecności radonu w glebach badano w ramach projektu badawczego Ministerstwa Nauki i
Szkolnictwa Wyższego podjętego w Zespole Fizyki Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej.
Poniżej przedstawiono wybrane wyniki projektu oraz odsyłacze do internetowych materiałów
poświęconych problematyce radonu w środowisku.
Radon a zdrowie
Rakotwórcze działanie radonu zostało potwierdzone w badaniach naukowych, na podstawie których
sformułowano odpowiednie wytyczne Międzynarodowej Agencji Badań nad Nowotworami (Monografie
IARC 43 i 78).
W Europie radon jest przyczyną 2% wszystkich nowotworów - Radon in homes and risk of lung cancer:
collaborative analysis of individual data from 13 European case-control studies
Informacje na obecności radonu w środowisku człowieka oraz związanych z nią zagrożeniach
radiologicznych zawarte są na poniższych stronach internetowych:
Przewodnik Agencji Ochrony Środowiska USA (US EPA) na temat radonu
Materiały Służby Geologicznej USA (USGS)
Materiały Niemieckiego Urzędu ds. Ochrony przed Promieniowaniem
RadonNews strona The American Radon Policy Coalition
Natural & Man-Made Sources of Radiation Exposure
Radon a geofizyka
Radon jest również naturalnym znacznikiem umożliwiającym śledzenie przebiegu procesów zachodzących
w skorupie ziemskiej, glebach i atmosferze.
Radon wykorzystuje się, np. w:
- poszukiwaniu złóż uranu i ropy naftowej,
- badaniach procesów mieszania w atmosferze,
- hydrogeologii, gdzie wykorzystuje się wzrost zawartości radonu w wodach podziemnych z czasem ich
przebywania w zbiorniku wód podziemnych,
- lokalizowaniu uskoków tektonicznych.
Od dawna postuluje się też możliwość wykorzystania radonu do przewidywania trzęsień ziemi.
http://kfs.ftj.agh.edu.pl/~wachniew - Strona domowa Przemka
Powered by Mambo
Generated: 8 March, 2017, 20:28
Radon jest też prekursorem dwóch promieniotwórczych izotopów: 210Pb i 210Po, które są szeroko
wykorzystywane do śledzenia przebiegu różnych środowiskowych procesów, np. erozji i akumulacji gleb.
Projekt badawczyCzynniki warunkujące zawartość produktów rozpadu promieniotwórczego 226Ra w
glebach Zasadniczym celem projektu było możliwie wszechstronne zbadanie czynników kształtujących
wertykalny rozkład aktywności 226Ra, 222Rn, 210Pb i 210Po w profilach glebowych w kontekście
własności gleb oraz migracji w niej 222Rn.
W ramach projektu przeprowadzono obserwacje in situ zawartości radonu w glebach, wielkości jego
ekshalacji do atmosfery oraz wilgotności i temperatury gleby dla dwóch profili glebowych zlokalizowanych
na terenie Krakowa. W próbach gleb pobranych z tych profili określono zawartość 226Ra, 210Pb, 210Po
oraz porowatość i uziarnienie. Uzyskano w ten sposób bardzo obszerny materiał doświadczalny, który
skrótowo jest omówiony poniżej, a który zostanie opublikowany w formie artykułów naukowych. Wyniki
te były przedstawiane na konferencjach naukowych:1. X Isotope Workshop, 22-26.06.2009, Złotniki
Lubańskie, gdzie przedstawiono plakat pt. "Atmospheric concentrations and soil fluxes of radon-222 in
Krakow, southern Poland" autorstwa P.Wach, P. Wachniewa, K. Różańskiego, M. Zimnocha i M. Bonczyka.
2. European Geosciences Union Annual Meeting, Wiedeń, Austria, gdzie przedstawiono plakaty "Annual
variations of 222Rn concentrations in soils in Krakow, Poland" autorstwa P. Wach, M. Bonczyka i P.
Wachniewa oraz "Short-term and short-range variation of 222Rn fluxes from soils" autorstwa M.
Bonczyka, P. Wach i P. Wachniewa.
http://kfs.ftj.agh.edu.pl/~wachniew - Strona domowa Przemka
Powered by Mambo
Generated: 8 March, 2017, 20:28