docWyniki ewaluacji wewnętrznej EX – ANTE w roku
download 
Reklamacja Transkrypt
Wyniki ewaluacji wewnętrznej EX – ANTE w roku
WYNIKI EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ EX–ANTE W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 WZO-ocenianie Materiał opracował zespół w składzie: 1. Marlena Rudnicka 2. Edyta Goc 3. Regina Lipecka Tychy, luty 2013r. CEL I REALIZACJA BADANIA Zgodnie z harmonogramem przygotowanym przez dyrektora Gimnazjum nr 4 im. Kard. S. Wyszyńskiego, w styczniu 2013 roku wśród uczniów zostało przeprowadzone badanie ewaluacyjne mid – term, mające na celu zbadanie, czy nauczyciele przestrzegają zapisów zawartych w statucie szkoły dotyczących oceniania. Badanie to zostało przeprowadzone za pomocą ankiety, którą wypełniło 30% losowo wybranych uczniów klas I, II i III co stanowi 78 osób. Ankieta składała się z 22 pytań, w tym 16 – zamkniętych i 6 – otwartych, a została utworzona na podstawie poniższych pytań kluczowych: 1. Czy nauczyciele przestrzegają zapisów w statucie dotyczących oceniania, a zwłaszcza: a) Czy oceniają systematycznie? b) Czy stosują różnorodne formy oceniania? c) Czy wykorzystują różnorodną skalę ocen? 2. W jaki sposób oceny uczniów są uzasadniane? 3. W jaki sposób rodzice i uczniowie uzyskują informacje o stopniu opanowania wiedzy i umiejętności, a także o brakach w wiedzy w ocenianiu bieżącym? 4. Czy uczniowie znają zasady i techniki oceniania? 5. Czy w opinii uczniów otrzymana ocena motywuje ich do większego wysiłku? W badaniach przyjęto następujące kryteria: Znajomość przez uczniów skrótów wzo, pzo; Obowiązek przypomnienia (zapoznania) uczniom WZO przez wychowawców; Obowiązek przypomnienia (zapoznania) uczniom PZO przez wszystkich nauczycieli; Obowiązek przypomnienia (zapoznania) uczniom warunków i trybu uzyskiwania oceny wyższej niż przewidywana przez nauczycieli wszystkich nauczanych edukacji; Obowiązek przypomnienia (zapoznania) kryteriów oceny zachowania przez wychowawców oraz wklejenie tych kryteriów do zeszytu wychowawczego; Obowiązek wywieszenia przez wszystkich nauczycieli wymagań edukacyjnych ze wszystkich przedmiotów i zapoznanie z nimi uczniów; Systematyczność oceniania przez nauczycieli; Stosowanie przez nauczycieli różnorodnych form oceniania; Przestrzeganie przez nauczycieli terminowości oddawania prac pisemnych; Wykorzystywanie przez nauczycieli pełnej skali ocen; Umiejętność rozszyfrowania przez uczniów skrótów związanych z ocenianiem kształtującym: O. K. , nacobezu; Podawanie przez nauczycieli celów lekcji w języku zrozumiałym dla uczniów oraz nacobezu do każdej pracy pisemnej; Sposoby uzasadniania przez nauczycieli wystawianych ocen; Sposoby uzyskiwania przez uczniów i ich rodziców wiedzy o stopniu opanowania materiału, brakach w nauce, zachowaniu; Obowiązek i terminowość poinformowania uczniów przez wszystkich nauczycieli o proponowanych ocenach śródrocznych i rocznych; Obowiązek przestrzegania przez wychowawców trybu wystawiania śródrocznej i rocznej oceny zachowania; Wpływ otrzymywanych ocen na motywację do nauki; Ustalenie definicji oceniania w naszej szkole. W wyniku przeprowadzonej ankiety otrzymano informacje dotyczące: systematyczności oceniania różnorodności form oceniania wykorzystywania pełnej skali ocen sposobu uzasadniania stopni uzyskiwanych przez uczniów sposobu informowania rodziców i uczniów o postępach w nauce znajomości przez uczniów technik oceniania opinii uczniów, w jaki sposób otrzymana ocena motywuje ich do większego wysiłku WYNIKI ANALIZY: 1. Rozszyfruj skróty: a. PZO b. WZO Pierwszy skrót rozszyfrowało prawidłowo 92% ankietowanych uczniów, natomiast drugi skrót został dobrze wyjaśniony przez 84,6% uczniów. 2. Czy twój wychowawca na początku roku szkolnego zapoznał Cię (przypomniał Ci) dokument o nazwie Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania? Na pytanie czy twój wychowawca na początku roku szkolnego zapoznał cię z dokumentem o nazwie Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania 96% uczniów podało odpowiedź twierdzącą, 4% nic nie zaznaczyło. 3. Czy nauczyciele uczący poszczególnych przedmiotów zapoznali Cię na początku roku szkolnego z przedmiotowymi zasadami oceniania? tak nie J. polski 97,5% 2,5% J. angielski 100% 0% J. niemiecki 100% 0% J. włoski 100% 0% J. francuski 75% 25% J. rosyjski 100% 0% J. hiszpański 100% 0% Zajęcia artystyczne 98% 2% Historia 100% 0% Wos 96% 4% Geografia 100% 0% Biologia 100% 0% Chemia 100% 0% Fizyka 99% 1% Matematyka 99% 1% Informatyka 100% 0% Zajęcia techniczne 83% 17% Muzyka 100% 0% Edukacja dla bezpieczeństwa 97% 3% Wychowanie fizyczne 97% 3% 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 nie Wychowanie… Edukacja dla… Muzyka Technika Informatyka Matematyka Fizyka Chemia Biologia Geografia Wos Historia Zajęcia artystyczne J. hiszpański J. rosyjski J. francuski J. włoski J. niemiecki J. angielski J. Polski tak Znajomość przedmiotowych zasad oceniania przez uczniów jest bardzo zadowalająca. Uczniowie w większości przedmiotów zaznaczyli 99% lub 97% odpowiedzi twierdzących. Na wyróżnienie zasługuje aż 11 przedmiotów gdzie 100 % uczniów napisało, że zostało zapoznanych z PZO. 4. Czy nauczyciele poszczególnych przedmiotów zapoznali Cię na początku roku szkolnego trybem i warunkami uzyskania oceny (śródrocznej i rocznej) wyższej niż przewidywana? tak nie J. polski 94% 6% J. angielski 99% 1% J. niemiecki 97% 3% J. włoski 96% 4% J. francuski 83% 17% J. rosyjski 86% 14% J. hiszpański 87,5% 12,5% 96% 4% Historia 99% 1% Wos 98% 2% Geografia 99% 1% Biologia 99% 1% Chemia 99% 1% Fizyka 99% 1% Matematyka 97% 3% Informatyka 98% 2% Zajęcia techniczne 87% 13% Muzyka 94% 6% Edukacja dla bezpieczeństwa 97% 3% Wychowanie fizyczne 100% 0% J. Polski J. angielski J. niemiecki J. włoski J. francuski J. rosyjski J. hiszpański Zajęcia artystyczne Historia Wos Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka Technika Muzyka Edukacja dla… Wychowanie fizyczne 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Zajęcia artystyczne nie tak Na pytanie dotyczące znajomości trybu i warunków uzyskania śródrocznej i rocznej oceny wyższej niż proponowana zdecydowana większość uczniów odpowiada twierdząco. Na wyróżnienie zasługuje przedmiot Wychowanie fizyczne, gdzie aż 100% uczniów udzieliło odpowiedzi twierdzących. 5. Czy Twój wychowawca zapoznał Cię z kryteriami zachowania? Tak nie Wszyscy uczniowie zostali zapoznani z kryteriami zachowania, aż 100% badanych uczniów napisało tak. 6. Czy kryteria ocen zachowania masz wklejone do zeszytu wychowawczego? a. Tak b. Nie, bo nie otrzymałem od wychowawcy c. Nie, bo nie wkleiłem, chociaż otrzymałem od wychowawcy d. Inne Odpowiedzi na pytanie: Czy masz wklejone do zeszytu kryteria ocen z zachowania są dość zadowalające, bo świadczą o tym, że uczniowie otrzymali je od wychowawcy, wkleiło je 91% badanych uczniów, 0,7% otrzymało, ale nie wkleiło, 6% nie otrzymało ich od wychowawcy, 1 uczeń nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi. Wychowawcy muszą zatem pamiętać, by sprawdzić umieszczenie kryteriów w zeszytach wychowawczych. 7. Czy w każdej sali lekcyjnej i pracowni wywieszone zostały wymagania na poszczególne oceny dla klas I, II, i III? a. Tak b. Nie c. Nie wiem d. Nie zauważyłem Odpowiedzi na pytanie dotyczące świadomości tego, czy w pracowniach zostały wywieszone kryteria zachowania przedstawiają się następująco: 46% ankietowanych uczniów widziało je w pracowniach, 20% odpowiedziało nie wiem, 20% nie zauważyło, a 14% odpowiedziało, że kryteria nie zostały wywieszone. Należy więc pamiętać nie tylko o wywieszeniu kryteriów oceniania, ale również poświęcić czas na zaznajomienie z nimi uczniów i wskazanie im miejsca, gdzie one są umieszczone. 8. Nauczyciele którego przedmiotu (wpisz nazwę przedmiotów) oceniają Cię systematycznie? 28% uczniów odpowiedziało, że ze wszystkich przedmiotów są oceniani systematycznie, 3,8% że raczej wszyscy nauczyciele oceniają ich systematycznie a 6,4% uczniów nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Pozostali ankietowani wymieniali przedmioty, na których ocenia się ich systematycznie. Najlepiej wypadli nauczyciele języka polskiego, języka angielskiego i matematyki. 9. Nauczyciele którego przedmiotu (wpisz nazwę przedmiotów) oceniają, Twoim zdaniem niesystematycznie (na koniec semestru lub roku szkolnego przeprowadzają większość sprawdzianów, kartkówek itp.) Na to pytanie 50% uczniów nie udzieliło żadnej odpowiedzi. 19,2% napisało, że nie ma żadnego przedmiotu, z którego są oceniani niesystematycznie. 2,6% uczniów udzieliło odpowiedzi „nie wiem”. Pozostali uczniowie wymieniali przedmioty, z których ich zdaniem nie są oceniani systematycznie. Najgorzej pod tym względem wypadły geografia (9%), język polski (6,4%) i chemia (6,4%). 10. Czy nauczyciele stosują różnorodne formy oceniania (np. oceniają odpowiedź ustną, zadanie domowe, wypracowania, sprawdziany, kartkówki, itp.) Tak nie Wyniki dotyczące różnorodności form oceniania są bardzo satysfakcjonujące, ponieważ 100% badanych twierdzi, że są one różnorodne. 11. Jeśli wybrałeś odpowiedź ,,nie” w pytaniu 10, napisz na którym przedmiocie Twoim zdaniem nie są stosowane i napisz dlaczego: 100% badanych osób zgodnie z logiką pytania poprzedniego nie udzieliło odpowiedzi. 12. Czy nauczyciele przestrzegają zapisanego w WZO terminu poprawy i oddania prac pisemnych (7 dni – kartkówka, 2 tygodnie – sprawdzian)? tak nie J. polski 83% 17% J. angielski 79,5% 20,5% J. niemiecki 93% 7% J. włoski 100% 0% J. francuski 83% 17% J. rosyjski 100% 0% J. hiszpański 100% 0% Zajęcia artystyczne 96,5% 3,5% Historia 100% 0% Wos 98% 2% Geografia 95% 5% Biologia 96% 4% Chemia 100% 0% Fizyka 100% 0% Matematyka 97% 3% 98% 2% Zajęcia techniczne 95% 5% Muzyka 91% 9% Edukacja dla bezpieczeństwa 100% 0% Wychowanie fizyczne 92,5% 7,5% J. Polski J. angielski J. niemiecki J. włoski J. francuski J. rosyjski J. hiszpański Zajęcia artystyczne Historia Wos Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka Technika Muzyka Edukacja dla… Wychowanie fizyczne 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Informatyka nie tak Odpowiedzi na pytanie dotyczące terminowości oddawania prac pisemnych są bardzo satysfakcjonujące. Z aż 7 przedmiotów uczniowie udzielili 100% twierdzących odpowiedzi. Najwięcej zastrzeżeń uczniowie mieli do nauczycieli języka polskiego, angielskiego i francuskiego. 13. Czy nauczyciele wykorzystują pełną skalę ocen (od 1 do 6)? Tak nie rzadko Jeśli wybrałeś odpowiedź ,,nie” lub ,,rzadko” uzasadnij swoją odpowiedź Na pytanie : Czy nauczyciele wykorzystują pełną skalę ocen 77% badanych odpowiedziało twierdząco, odpowiedzi ,,rzadko” udzieliło 16,6% badanych, odpowiedzi ,,nie” udzieliło 1,3% uczniów. 5,1% uczniów nie udzieliło żadnej odpowiedzi. Wyniki świadczą więc o tym, że stosujemy pełną skalę ocen, jeśli postępy w nauce uczniów na to pozwalają. 14. Rozszyfruj skróty a. OK. b. nacobezu W odpowiedzi na pytanie dotyczące znajomości skrótów OK 50% badanych uczniów potrafiła prawidłowo odczytać skrót. NACOBEZU potrafiło rozszyfrować 93,6% badanych uczniów. 15. Czy nauczyciele podają na początku lekcji jej cele? tak nie J. polski 99% 1% J. angielski 92% 8% J. niemiecki 100% 0% J. włoski 96% 4% J. francuski 0% 100% J. rosyjski 62,5% 37,5% J. hiszpański 91% 9% Zajęcia artystyczne 78% 22% Historia 100% 0% Wos 98% 2% Geografia 92% 8% Biologia 100% 0% Chemia 96% 4% Fizyka 100% 0% Matematyka 90% 10% Informatyka 81% 19% Zajęcia techniczne 84% 16% Muzyka 100% 0% Edukacja dla bezpieczeństwa 100% 0% Wychowanie fizyczne 80% 20% J. Polski J. angielski J. niemiecki J. włoski J. francuski J. rosyjski J. hiszpański Zajęcia artystyczne Historia Wos Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka Technika Muzyka Edukacja dla… Wychowanie fizyczne 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 nie tak W zagadnieniu: Czy nauczyciele podają na początku lekcji cele z 6 przedmiotów udzielono 100% twierdzących odpowiedzi, są to: j. niemiecki, historia, biologia, fizyka, muzyka i edukacja dla bezpieczeństwa. Najgorzej pod tym względem wypadły język francuski i język rosyjski. 16. Na lekcjach jakiego przedmiotu nauczyciele systematycznie podają ,,nacobezu” tak nie J. polski 82% 18% J. angielski 80% 20% J. niemiecki 90% 10% J. włoski 96% 4% J. francuski 50% 50% J. rosyjski 70% 30% J. hiszpański 88% 12% Zajęcia artystyczne 51% 49% Historia 92% 8% Wos 96,5% 3,5% Geografia 94% 6% Biologia 91% 9% Chemia 94% 6% Fizyka 96% 4% Matematyka 96% 4% Informatyka 72% 28% Zajęcia techniczne 81% 19% Muzyka 91% 9% Edukacja dla bezpieczeństwa 94% 6% Wychowanie fizyczne 85% 15% J. angielski J. niemiecki J. włoski J. francuski J. rosyjski J. hiszpański Zajęcia artystyczne Historia Wos Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka Technika Muzyka Edukacja dla… Wychowanie fizyczne 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 nie tak J. polski Pytanie: ,,Na lekcjach jakiego przedmiotu nauczyciele systematycznie stosują nacobezu” jest sygnałem, że podczas lekcji powtórzeniowych i prowadzenia notatek z bieżących lekcji nauczyciele wprowadzają sformułowanie nacobezu, jeśli omawiane zagadnienia pojawią się w sprawdzianach, testach, kartkówkach. Najlepiej w ocenie uczniów wypadł Wos, język włoski, fizyka i matematyka. Natomiast najwięcej odpowiedzi negatywnych jest przy języku francuskim. 17. W jaki sposób oceny uczniów otrzymane przez uczniów są uzasadniane (możesz zaznaczyć więcej niż 1 odpowiedź) Pisemnie na pracy ucznia W ogóle nie są uzasadniane Ustnie na forum klasy Ustnie w rozmowie indywidua -alnej J. polski 70% 36% 76% 5% J. angielski 60 29 51 5 J. niemiecki 26 11 28 0 J. włoski 20 10 11 0 J. francuski 2 1,2 1,2 1,2 J. rosyjski 2 2 7 1,2 J. hiszpański 8 5 8 0 Zajęcia artystyczne 16 29 24 24 Historia 68 27 56 10 Wos 49 21 33 5 Geografia 65 28 49 10 Biologia 60 38 50 7 Chemia 65 40 47 5 Fizyka 70 39 50 3 Matematyka 63 50 50 5 35 31 26 8 Technika 19 11 11 6 Muzyka 24 10 22 4 Edukacja dla bezpieczeństwa 28 18 19 3 Wychowanie fizyczne 69 37 - 1 W ogóle nie są uzasadniane Pisemnie na pracy ucznia Ustnie w rozmowie indywidualnej J. Polski J. angielski J. niemiecki J. włoski J. francuski J. rosyjski J. hiszpański Zajęcia artystyczne Historia Wos Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka Technika Muzyka Edukacja dla bezpieczeń-… Wychowanie fizyczne 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Informatyka Ustnie na forum klasy Zagadnienie uzasadniania otrzymanych przez uczniów ocen jest zadowalające. Nauczyciele robią to indywidualnie, bądź na forum klasy. Uzasadnienia umieszczają również na pracach pisemnych w postaci komentarza. Najlepiej pod tym względem wypadły: j. polski i matematyka. Najwięcej odpowiedzi negatywnych uczniowie udzielili przy zajęciach artystycznych. 18. W jaki sposób Ty i Twoi rodzice uzyskujecie informacje o stopniu opanowania przez Ciebie wiedzy, o brakach w nauce, o bieżących ocenach (możesz zaznaczyć więcej niż 1 odpowiedź) a. Na stronach dziennika elektronicznego Librus – 82% b. Podczas rozmów indywidualnych z nauczycielem – 19% c. Podczas konsultacji z rodzicami – 36% d. Podczas wywiadówek – 60% e. Czasami wychowawca dzwoni do rodzica – 3% Na temat zagadnienia: ,,W jaki sposób uczeń i jego rodzice uzyskują informacje o stopniu opanowania przez uczniów wiedzy oraz o brakach i ocenach?” wyniki przedstawiają się następująco: najwięcej dowiadują się podczas wywiadówek i na stronach dziennika internetowego ,,Librus”. 19. Czy nauczyciele wszystkich przedmiotów na miesiąc przed konferencją klasyfikacyjną poinformowali Cię o proponowanej ocenie śródrocznej a. Tak b. Nie c. Nie ze wszystkich przedmiotów Jeżeli wybrałeś odpowiedź ,,nie” lub ,,nie ze wszystkich przedmiotów” napisz z jakiego przedmiotu nie znałeś swojej oceny w ustalonym terminie Na pytanie: ,,Czy nauczyciele wszystkich przedmiotów poinformowali cię na miesiąc przed konferencją o proponowanej ocenie semestralnej”, badani uczniowie odpowiedzieli następująco: Twierdząco odpowiedziało 87% ankietowanych , ,,nie ze wszystkich przedmiotów” - 10,3% ankietowanych, 1 uczeń (1,3%) zaznaczył, iż nie został poinformowany o proponowanej ocenie śródrocznej a 1 (1,3%) nie zaznaczył żadnej odpowiedzi. Wśród przedmiotów, które zostały wymienione jako te, z których uczniowie nie zostali poinformowani w terminie pojawiły się język angielski (2,6%), geografia (2,6%), biologia (2,6%), gdzie jeden uczeń dopisał „bo mieliśmy filharmonię”, oraz Wos, informatyka, WF i zajęcia techniczne (1,3%). 20. Czy wychowawcy przestrzegają trybu ustalania oceny zachowania tak nie Nie zawsze Nie wiem Zbierają informacje o Twoim zachowaniu od nauczycieli uczących w klasie 94% 0% 1% 5% Biorą pod uwagę Twoją samoocenę 89 0 5 6 Biorą pod uwagę ocenę klasy 87 1 2 10 300 Biorą pod uwagę ocenę klasy 250 200 Biorą pod uwagę Twoją samoocenę 150 100 Zbierają informacje o Twoim zachowaniu od nauczycieli uczących w klasie 50 0 tak nie Nie zawsze Nie wiem Uczniowie są przekonani, że nauczyciele przestrzegają trybu ustalania oceny z zachowania. 94% uczniów potwierdziło, że wychowawcy zasięgają informacji od nauczycieli uczących w danej klasie, 89% ankietowanych uważa, że nauczyciele biorą pod uwagę ich samoocenę, a 87% sądzi, że wychowawcy biorą pod uwagę ocenę klasy. Tylko 1% ankietowanych uczniów twierdzi, że wychowawcy nie biorą pod uwagę oceny klasy, także 5% uczniów uważa, iż nie zawsze jest brana pod uwagę ich samoocena. 21. Czy otrzymana ocena motywuje Cię do większego wysiłku? a. Tak – 37% b. Nie – 5% c. Nie zawsze – 37% d. Zawsze przejmuję się otrzymywanymi ocenami i są one dla mnie ważne – 18% e. Nie przejmuję się otrzymywanymi ocenami, nie mają one dla mnie większego znaczenia – 3% Na pytanie: ,,Czy otrzymana ocena motywuje cię do większego wysiłku” odpowiedzi twierdzącej udzieliło 37% badanych, ,,nie zawsze” odpowiedziało 37% uczniów, odpowiedzi przeczącej udzieliło 5% ankietowanych. Natomiast 18% badanych uczniów twierdzi, że zawsze przejmuje się otrzymywanymi ocenami i są one dla nich ważne. Nie przejmuje się otrzymywanymi ocenami 3% badanych. 22. Która definicja oceniania najlepiej pasuje do Twojej szkoły? a. Ocena to tylko stopień wstawiany do dziennika – 14% b. Ocena to nie tylko stopień, ale też informacja o postępach i słabych stronach ucznia – 76% c. Ocena wystawiana przez nauczyciela jest odwołaniem do wymagań, które wskazuje nauczyciel – 10% Najwięcej, bo 76% badanych uczniów uważa, że ocena to nie tylko stopień, ale też informacja o mocnych i słabych stronach ucznia. Natomiast 14% uczniów jest przekonanych, iż ocena to tylko stopień wstawiany do dziennika. 10% badanych stwierdziło, że ocena wystawiana przez nauczyciela jest odwołaniem do wymagań, które on wskazuje. Wnioski wynikające z analizy ankiet: Wychowawcy i nauczyciele przedmiotów powinni sprawdzać, czy uczniowie mają zapisane w zeszytach informacje dotyczące PZO i kryteriów zachowania oraz o trybie i warunkach uzyskania oceny wyższej niż proponowana i ponownie je przypomnieć np. w połowie semestru w celu utrwalenia. Na początku nowego roku szkolnego należy przeczytać i omówić z uczniami wywieszone w pracowniach kryteria wymagań na poszczególne przedmioty, by uczniowie byli świadomi wymagań, jakie stawia przed nimi szkoła. Trzeba dbać o systematyczność oceniania, by uczniowie nie czuli się przeciążeni sprawdzianami. Nauczyciele powinni wykorzystywać, jeśli umiejętności uczniów na to pozwalają, pełną skalę ocen. Należy utrwalić termin Ocenianie kształtujące, objaśniając na czym ono polega i z jakimi procedurami się wiąże, podkreślając korzyści, które wynoszą z niego uczniowie. Podczas lekcji powtórzeniowych i prowadzenia notatek z bieżących lekcji należy wprowadzać sformułowanie nacobezu, jeśli omawiane zagadnienia pojawią się w sprawdzianach, testach, kartkówkach jest to szczególnie ważne w przypadku języka francuskiego. Wszyscy nauczyciele powinni pamiętać o przeczytaniu proponowanych ocen śródrocznych i rocznych na miesiąc przed konferencją klasyfikacyjną, a nawet powtórnie to uczynić, by wszyscy uczniowie byli przekonani, że zostali powiadomieni. Każdy uczący powinien dbać o terminowe oddawanie prac pisemnych. Należy uzasadniać uczniom wystawiane oceny, by czuli się oceniani sprawiedliwie, a ocena była dla nich motywacją do dalszej pracy. Starajmy się nieustannie uświadamiać uczniom, że ocena to nie tylko stopień, ale informacja o ich postępach, mocnych i słabych stronach.
