beyond the boundaries of survey

SEMINAR:
BEYOND THE BOUNDARIES OF SURVEY-BASED RESEARCH: QUALITATIVE
METHODS AND RESEARCH TECHNIQUES IN SOCIAL SCIENCES
LECTURER:
Doc. Dr hab. Hanna Palska
NO OF HOURS:
First semester: 30
Spring semester: 30
CREDITS:
First semester: 7
Spring semester: 7
LANGUAGE:
Polish
SYLLABUS:
The main methods of qualitative sociology will be presented during the course. The
newest techniques used presently in academic sociology will be taken into account and,
elementarily, techniques useful in market and public opinion research. The course was
prepared in the most practical way, so the students who use non-survey techniques in their
research (e.g. in-depth interviews, observational techniques, content analysis) could use
this knowledge while writing the PhD thesis.
Each meeting will start with the lecture and then the seminar will follow, during
which 2 texts will be discussed. At the same time, for students who are particularly
interested, the additional readings have been prepared for each topic.
Proposed seminar topics:
1. From the sociological methods history. “Anti-positivistic turning points” versus
contemporary diversification of sociologist’s tools
Compulsory reading:
J. Szczepanski, Socjologia. Rozwój problematyki i metod, Warszawa 1969, PWN;
Socjologiczny system Emila Durkheima, s. 305-316;
J. Szczepanski, Socjologia. Rozwój problematyki i metod, Warszawa 1969, PWN; Socjologia
rozumiejaca Maxa Webera, s. 334-349;
Additional reading:
E. Durkheim, Samobójstwo, w: A Sulek, Logika analizy socjologicznej. Wybór tekstów,
Warszawa 1979, s.40-57;
Z. Krasnodebski, Rozumienie ludzkiego zachowania, Warszawa PiW, 1986, Maxa Webera
projekt socjologii rozumiejacej, s. 90-111;
2. “Understanding” and “humanistic factor” as basic methodological categories in
humanistic sociology
Compulsory reading:
E. Mokrzycki, Zalozenia socjologii humanistycznej, Warszawa 1971, Pojecie rozumienia, s.
40-61.
J. Szczepanski, Socjologia. Rozwój problematyki i metod, Warszawa 1969, PWN;
Metodologiczne koncepcje W.I. Thomasa i F. Znanieckiego, s. 354-373;
Additional reading:
J. Szacki, Koncepcja wspólczynnika humanistycznego w: J. Szacki, Znaniecki, Warszawa
1986, Wiedza Powszechna, ss. 90-102;
W.I. Thomas, F. Znaniecki, Nota metodologiczna, tom I, Chlop polski w Europie
i Ameryce, Warszawa 1976, s. 41-97;
3. Qualitative methods against the background of other types of empirical methods.
Types and functions of observational techniques. Qualitative methods’ limits and
possibilities
Compulsory reading:
J. Lutynski, Metody badan spolecznych. Wybrane zagadnienia, LTN 2000, rozdz:
Socjologiczne badania nad wspólczesnoscia (pojecia, etapy rozwoju i funkcje spoleczne), s.
11-41;
J. Sztumski, Metody i techniki badan socjologicznych, w: Socjologia w Polsce,
Z. Krawczyk, Kazimierz Z. Sowa [red:], Rzeszów 1998, s. 462-477;
Additional reading:
A. Podgórecki, Piec funkcji socjologii, Studia Socjologiczne, 1966 nr 3(22), s. 227-243;
K. Konecki, Podzial i problem sprzecznosci badan ilosciowych i jakosciowych
w naukach spolecznych, W: Studia z metodologii badan jakosciowych. Teoria ugruntowana,
Warszawa 2000, PWN, s. 16-24;
4. Types and functions of observational techniques
Compulsory reading:
W.J. Goode, P. K. Hatt, Ogólne zasady i typy obserwacji, w: S. Nowak, Metody badan
socjologicznych, Warszawa 1965, s. 45-60, a takze w: Badania empiryczne w socjologii.
Wybór tekstów, Malikowski M., Niezgoda M., red. Tyczyn 1997;
A. Bukowski, S. Marmuszewski, Zebrak i przechodzen w przestrzeni publicznej, Zebracy w
Polsce, St. Marmuszewski, A. Bukowski [red.], Kraków 1995, Wyd. Baran
i Suszczynski; s. 155-176;
Additional reading:
K. Doktór, O stosowalnosci obserwacji uczestniczacej jako metody badan socjologicznych w
przemysle, "Studia Socjologiczne" 1961, nr 2, s.76-90;
P. Moczydlowski, O sposobach wgladu w sekrety stosunków miedzyludzkich "Kultura
i Spoleczenstwo" 1990, nr 1;
T. Szlendak, Techno – dzieci konca ery industrialnej, „Studia Socjologiczne” 1997,
nr 1;
5. Field monograph and case study. Contemporary research of local communities
versus field research renaissance
Compulsory reading:
J. Turowski, Metoda monograficzna w: J. Turowski, Socjologia wsi i rolnictwa. Metody
i wyniki badan, Lublin 1992, s. 17-41; oraz w: Badania empiryczne w socjologii. Wybór
tekstów, Malikowski M., Niezgoda M., red. Tyczyn 1997; t. II;
H. Palska, 2002, O potrzebie monografii terenowej w badaniach dawnej i nowej biedy
w Polsce, w: K. Korzeniewska, E. Tarkowska (red.) „Lata tluste, lata chude…”,
Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa;
Additional reading:
W. Kwasniewicz, Kazimierza Dobrowolskiego koncepcja badan historyczno-terenowych, w:
W. Wlodarek, M. Ziólkowski red: Metoda biograficzna w socjologii, Poznan 1993, s. 159169; oraz w: Badania empiryczne w socjologii. Wybór tekstów, Malikowski M., Niezgoda
M., red. Tyczyn 1997; t. II;
6. Autobiographical method in sociology
Compulsory reading:
J. Leonski, Rózne sposoby ujmowania metody biograficznej w socjologii, w:
J. Leonski, T. Rzepa, [red.], O biografii i metodzie biograficznej, Nakom, Poznan 1993, s. 2532;
I. K. Helling, 1990, Metoda badan biograficznych, [w:] Metoda biograficzna
w socjologii, Wlodarek J., Ziólkowski M. [red], Warszawa-Poznan, PWN, s. 13-38
Additional reading:
A. Giza., 1990, Biografia jako fakt empiryczny i jako kategoria teoretyczna, w: Metoda
biograficzna w socjologii, J. Wlodarek, M. Ziólkowski [red.], Warszawa-Poznan,
s. 39-55;
D. Bertaux., 1990, Funkcje wypowiedzi autobiograficznych, w: Metoda biograficzna
w socjologii, red: J. Wlodarek, M. Ziólkowski, Warszawa-Poznan, PWN, 1990; 71-83;
P. Lejeune, 1975, Pakt autobiograficzny, "Teksty", nr 5;
7. Polish competition memoirs. Tradition and the present
Compulsory reading:
J. Chalasinski, Pamietnikarstwo jako swiadectwo przeobrazen narodu polskiego, wstep do:
Pamietniki Polaków 1918-1978: antologia pamietnikarstwa polskiego, Warszawa 1982, t. I:
Druga Rzeczpospolita 1918-1939, s. 9-29;
H. Palska, Polskie pamietnikarstwo konkursowe. Ideologia w autobiografii, autobiografia w
ideologii, "Ask" 1997, nr 1-2 (5-6); s. 9-17.
Additional reading:
Konkursy na pamietniki w Polsce 1921 - 1966, oprac. F. Jakubczak, wstep:
J. Chalasinski, Warszawa, 1966;
8. New proposals of biographical research born within symbolic interactionism. The
idea of grounded theory
Compulsory reading:
M. Czyzewski, Interakcjonizm i analiza konwersacyjna jako sposoby badania biografii, w: J.
Wlodarek, M. Ziólkowski [red.], Metoda biograficzna w socjologii, Warszawa - Poznan,
PWN, 1990;
K. Konecki, Studia z metodologii badan jakosciowych. Teoria ugruntowana, Warszawa 2000,
PWN; s. 24-59;
Additional reading:
K. Kazmierska, Doswiadczenie wojenne Polaków a ksztaltowanie tozsamosci etnicznej.
Analiza narracji kresowych, Warszawa IFiS PAN 1999, Charakterystyka swoistych cech
narracji kresowych, s. 21-48;
F. Schutze, 1997, Trajektoria cierpienia jako przedmiot badan socjologii interpretatywnej,
"Studia Socjologiczne", 1997, nr 1;
9. The types of sociological interviews. Unstructured interview versus questionnaire
interview
Compulsory reading:
S. Nowak, Metody badan socjologicznych, Warszawa 1965, s. 61-69; a takze w: Badania empiryczne w socjologii. Wybór tekstów, Malikowski M., Niezgoda M., red. Tyczyn 1997;
K. Lutynska, Bieda w rodzinie. Psychologiczny, spoleczny i kulturowy kontekst wywiadów z
przedstawicielami trzech pokolen, w: E. Tarkowska [red.] Zrozumiec biednego. O dawnej i
obecnej biedzie w Polsce, Warszawa 2000, Typografika;
Additional reading:
I. Przybylowska, Wywiad swobodny ze standaryzowana lista poszukiwanych informacji i
mozliwosci jej zastosowania w socjologii, "Przeglad Socjologiczny", 1978, t. XXX;
10. Focused group interviews
Compulsory reading:
A. Dukaczewska-Nalecz, Zogniskowane wywiady grupowe. Jakosciowa technika badawcza,
w "Spojrzenie na metode", K. Lutynska, H. Domanski, [red.], Warszawa 1999 IFiS PAN;
K. Konecki, Wywiad grupowy, w: Studia z metodologii badan jakosciowych. Teoria
ugruntowana, Warszawa 2000, PWN, s. 183-193.
11. Active research and “sociological intervention” research
Compulsory reading:
P. Kuczynski, Interwencja socjologiczna a` la Touraine, "Studia Socjologiczne" 1986, nr 3;
A. Jawlowska, Producenci kultury, zmiana pozycji spolecznej elit intelektualnych
w Polsce, W: E. Tarkowska [red.], Powroty i kontynuacje. Zygmuntowi Baumanowi
w darze", Warszawa 1995, IFiS PAN;
Glinski P., 1990, Zalozenia i praktyka jakosciowych badan stylów zycia, "Kultura
i Spoleczenstwo", nr 1.
12. About interpretation in social sciences
Compulsory reading:
A. Piotrowski, Negocjacyjny model interakcji, w: Lad interakcji. Studia z socjologii
interpretatywnej; Lódz 1998, Wydawnictwo UL;
H. Palska, Badacz spoleczny wobec tekstu. Niektóre problemy socjologii humanistycznej i
teoria literatury, w "Spojrzenie na metode", K. Lutynska, H. Domanski, [red.], Warszawa
1999 IFiS PAN;
13. The use of text analysis techniques in contemporary sociological research
Compulsory reading:
D. P. Cartwright, Analiza tresci przekazów masowych, w: Metody badan socjologicznych, S.
Nowak [red.], Warszawa 1965, s. 149-161;
a takze w: Badania empiryczne w socjologii. Wybór tekstów, Malikowski M., Niezgoda M.,
red. Tyczyn 1997;
A. Nasalska, Kierunki rozwoju analizy tresci, "Studia Socjologiczne", 1982, nr 3-4.
Additional reading:
J. Szczepanski, Techniki interpretacji i wykorzystania dokumentów osobistych, w: Logika
analizy socjologicznej. Wybór tekstów, A. Sulek [red.], Warszawa, 1979;
H. Palska, Nowa inteligencja w Polsce Ludowej. Swiat przedstawien i elementy
rzeczywistosci, Warszawa 1994, rozdz. II, cz. I (fragm.)
14. Visual sociology
Compulsory reading:
Z. Benedyktowicz, Widziec wiecej. Antropologia wizualna i wizualnosc w antropologii,
„Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1997, nr 3-4;
K. Olechnicki, Obraz i wizualnosc w naukach spolecznych, „Kultura i Spoleczenstwo” 1999,
nr 3;
15. Official data in sociological research
Compulsory reading:
A. Sulek, W terenie, w archiwum, w laboratorium, Warszawa, 1990, s. 91-157.
16. Ethical problems in qualitative methods
Compulsory reading:
A. Wyka, Badacz spoleczny wobec doswiadczenia, Warszawa 1994, IFiS PAN, rozdz. 1.
Kodeks etyczny American Sociological Association, „Kultura i Spoleczenstwo” 1997,
nr 4.
•
•
•
•
The course is available to all students
The course will be conducted in: Polish
Credit requirements: Participation, attendance and reading of the texts.
Suggested class schedule: Wednesdays after 9 a.m.