słownik wyrazów dotyczących zdrowego stylu

SŁOWNIK
WYRAZÓW
DOTYCZĄCYCH
ZDROWEGO STYLU
ŻYCIA
Aerobik-dance - grupa ćwiczeń gimnastycznych wykonywanych do muzyki, powstała jako
rekreacyjna, stając się czasem również dyscypliną sportową, w której odbywają się regularne
Mistrzostwa Świata.
Aerobik - znana gimnastyka, która ogranicza się do zajęć przy muzyce.
Akrobatyka - ewolucje cielesne o dużym stopniu trudności, które wykraczają poza przeciętne
ludzkie umiejętności.
Akupunktura - leczenie igłami wbijanymi w określone miejsca na ciele.
Anabolizm - synteza złożonych związków chemicznych, prowadząca do wzrostu masy
organizmu i rozrostu jego tkanek, wymagająca zwykle wydatkowania energii.
Aromaterapia - leczenie zapachami.
Balneoterapia - dział fizjoterapii zajmujący się zabiegami rehabilitacyjnymi wykorzystującymi
wodę w różnych temperaturach w celu leczenia schorzeń pacjenta.
Bioenergoterapia - leczenie bioenergią.
Biomedycyna - nauka o wpływie czynników biologicznych na życie i zdrowie człowieka.
BMI (Body Mass Index) - wskaźnik masy ciała charakteryzujący relacje pomiędzy masą ciała
a wzrostem.
Choreoterapia - muzykoterapia, terapia muzyczno-ruchowa, leczenie poprzez taniec w grupie.
Ćwiczenia fizyczne - jest to wysiłek mięśni ciała. Celem ćwiczeń jest osiągnięcie korzystnego
poziomu sprawności i zdrowia.
Dieta cukrzycowa - styl i przestrzeganie pewnych reguł, które mają za zadanie osiągnięcie
dobrego samopoczucia i zapobieganie późnym powikłaniom cukrzycy.
Dieta - oznacza kontrolę nad ilością i jakością zjadanych produktów oraz płynów, a nie tylko
ograniczenie sposobu odżywiania.
Dieta sztuczna - podawanie pożywienia przyrządzanego ze specjalnie przygotowanych
preparatów, które zastępują pokarm i charakteryzują się niską kalorycznością.
Dietetyczny środek spożywczy - produkt, który ze względu na skład i sposób przygotowania jest
przeznaczony do żywienia ludzi z określonymi chorobami (np. zaburzeniem przemiany materii).
Dietetyka sportowa - ustalenie diety, która pomoże w utrzymaniu właściwego poziomu
glikogenu.
Dietetyka - to nauka, która bada jak to, co spożywamy, wpływa na nasze zdrowie i wydajność
organizmu.
Ergoterapia - forma terapii wykorzystująca różne rodzaje pracy i reakcji, jako środki
terapeutyczne.
E-Sport - sport elektroniczny, czyli inaczej turniej gier komputerowych, które od niedawna
urastają do rangi najpoważniejszej dziedziny przemysłu rozrywkowego.
Fitness - rodzaj gimnastyki uprawianej dla zdrowia.
Fizjoterapia - zespół metod leczniczych wykorzystujących zjawiska reaktywności organizmu na
bodźce.
Frutarianizm - codzienna dieta składająca się tylko z owoców.
Gimnastyka artystyczna - sport polegający na wykonywaniu układów taneczno-gimnastycznoakrobatycznych.
Helioterapia - zabieg leczniczy, w którym wykorzystuje się energię słoneczną.
Higiena - dział medycyny badający wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka.
Higiena osobista - czynności najczęściej kojarzone z regularnym myciem ciała z użyciem mydła
i detergentów, regularną zmianą i praniem odzieży oraz bezpośrednim unikaniem zabrudzenia.
Hipnoterapia - leczenie hipnozą.
Homeostaza - zdolność do utrzymania stanu równowagi dynamicznej środowiska, w którym
zachodzą procesy biologiczne.
Hydroterapia - leczenie wodą.
Indeks glikemiczny (IG) - lista produktów uszeregowanych ze względu na poziom glukozy we
krwi po ich spożyciu.
Junk food - żywność tania i łatwa w produkcji, ale uboga pod względem dietetycznym.
Katabolizm - rozkład związków chemicznych występujących w żywności oraz wcześniej
istniejących tkankach, który jest głównym źródłem energii potrzebnej do życia.
Kinezyterapia - wiedza o wykorzystaniu ruchu, jako środka leczniczego.
Klimatoterapia - dział fizjoterapii, rodzaj terapii stosowanej w leczeniu uzdrowiskowym,
wykorzystującym działanie naturalnych czynników klimatu lokalnego.
Laktowegetarianizm - dieta składająca się z produktów roślinnych uzupełnionych o nabiał.
Leczenie żywieniowe - integralna część procesu leczniczego mająca na celu poprawę
i utrzymanie stanu odżywienia, poprawę rokowania i przyspieszenie wyleczenia.
Lipidy - określenie tłuszczów i substancji tłuszczo pochodnych w organizmie.
Makrobiotyka - styl życia polegający na przestrzeganiu odpowiedniej diety.
Makroelementy- pierwiastki, których dobowe zapotrzebowanie w diecie człowieka przekracza
100 mg na dobę.
Medycyna naturalna - system naturalnych terapii mających na celu poprawę stanu zdrowia.
Mikroelementy - pierwiastki chemiczne występujące w bardzo małych ilościach w organizmach
roślinnych i zwierzęcych. U ludzi zapotrzebowanie na te pierwiastki wynosi poniżej 100 mg na
dobę.
Ochrona zdrowia - nauka o zapobieganiu i leczeniu chorób, a także o utrzymaniu dobrego
samopoczucia fizycznego i psychicznego poprzez korzystanie z usług medycznych.
Odchudzanie - jest procesem, który polega na zmniejszaniu wagi do takiej, która jest dla danej
osoby zadowalająca.
Owowegetarianizm - dieta, która z produktów zwierzęcych dopuszcza jedynie spożywanie jajek.
Piramida żywieniowa - przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile
porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które zjadamy. (To, co
najważniejsze znajduje się u dołu piramidy).
Promocja zdrowia - działania, dzięki którym ludzie coraz bardziej interesują się swoim
zdrowiem oraz uzyskują coraz większy wpływ na czynniki stan ich zdrowia.
Przemiana materii - całokształt zachodzących w komórkach żywego organizmu reakcji
chemicznych i związanych z nimi przemian energii stanowiących podłoża wszelkich zjawisk
biologicznych.
Puste kalorie - składniki pożywienia, które dostarczone organizmowi powodują krótkofalowy
przyrost energii, nie prowadząc do jej efektywnego spalania w procesie przemiany materii.
Rekreacja - odnawianie sił fizycznych i psychicznych człowieka za pomocą rozmaitych form
aktywności umysłowej lub fizycznej, ale innych niż wynikające z obowiązków życia
codziennego.
Semiwegetarianizm - w jadłospisie dominują produkty roślinne, ale są wzbogacone o nabiał,
jaja, ryby, a czasem również niewielkie ilości mięsa.
Składniki mineralne - niezbędne do życia człowieka związki, zapewniające prawidłowy rozwój,
oraz zdrowie przez cały okres życia.
Sport - rozmaite formy aktywności fizycznej i umysłowej, podejmowane dla przyjemności lub
współzawodnictwa.
Sporty ekstremalne - sporty, których uprawianie wiąże się z większym ryzykiem niż w innych
dyscyplinach. Zazwyczaj wymagają ponadprzeciętnych zdolności fizycznych lub psychicznych
oraz odpowiedniego przygotowania.
Sprawność fizyczna - szeroko rozumiana sprawność organizmu warunkowana poprzez
odpowiedni poziom strukturalny i funkcjonalny układów naszego ciała.
Stetching - zastaw ćwiczeń fizycznych polegających na rozciąganiu mięśni celem ich
rozciągnięcia i uelastycznienia, a także poprawia ukrwienie układu motorycznego i powoduje
jego rozruszanie.
Stres - normalna reakcja organizmu na bodźce zewnętrzne.
Suplement diety - dodatek, uzupełnienie diety.
Wartość odżywcza - stopień zawartości poszczególnych składników odżywczych w pożywieniu.
Weganizm - inaczej ścisły wegetarianizm. Codzienne posiłki zawierają wyłącznie produkty
roślinne.
Wegetarianizm - rodzaj diety charakteryzujący się wyłączeniem produktów pochodzenia
mięsnego i ewentualnie jaj lub nabiału z pobudek moralnych, etycznych i zdrowotnych.
Witaminy - związki chemiczne o działaniu regulującym, niezbędne do prawidłowego przebiegu
procesów żywieniowych i witamin, których na ogół organizm sam nie wytwarza i musi przyjąć
ich określoną ilość z pokarmem.
Witarializm - polega na odżywianiu się wyłącznie surowymi owocami i warzywami.
Właściwe odżywianie - dostarczenie organizmowi możliwie najlepszych składników
odżywczych, aby był zdrowy i funkcjonował najlepiej jak potrafi.
Wodolecznictwo - dział leczenia fizykalnego wykorzystujący dla celów leczniczych fizyczne
właściwości wody.
Zdrowie - stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i socjalnego, a więc to
stan, w którym budowa i czynności wszystkich tkanek i narządów są prawidłowe i zapewniają
wewnętrzną równowagę i zdolność przystosowania do otaczających warunków.
Zdrowie negatywne - brak zaburzeń psychicznych.
Zdrowie pozytywne - pełny rozwój osobowości z odpornością na frustracje i stres.
Zdrowie psychiczne - dobre samopoczucie psychiczne i emocjonalne.
Ziołolecznictwo - wiedza o lekach sporządzonych z przetwarzanych bądź naturalnych surowców
roślinnych pochodzących od roślin leczniczych.
Żywność – produkty spożywcze wykorzystywane w odżywianiu człowieka.
Żywność ekologiczna - określenie żywności produkowanej metodami rolnictwa ekologicznego
z dbałością o wyeliminowanie używania nawozów sztucznych i pestycydów.
Żywność funkcjonalna - żywność, której poza podstawowym zadaniem, jakim jest odżywianie
przypisuje się psychologiczny lub fizjologiczny wpływ na ludzkie ciało.
Żywność modyfikowana genetycznie (lub organizmy transgeniczne) – organizmy, których
geny zostały celowo zmienione przez człowieka.
Żywność nieprzetworzona – przeznaczona jest do bezpośredniego spożycia w postaci naturalnej
(np. warzywa, owoce, zioła).
Żywność przetworzona – najczęściej konserwowana i w postaci nienaturalnej, np. konserwy,
dżemy.
Żywność syntetyczna – typ żywności zawierający wiele syntetycznie przetworzonych
składników oraz związków występujących w przyrodzie (np. zupy instant z makaronem oraz
danie bez gotowania). Żywność syntetyczna jest niekorzystna dla zdrowia.
Redakcja słownika:
Uczennice klasy IIb Gimnazjum Zespołu Szkół im. H. Sienkiewicza w Grabowcu
Magda Juszczak
Aneta Romanowska
Diana Wlizło
Monika Kamińska
Opiekun redakcji: Teresa Goździejewska