Media a dyskurs polityczny w postkomunistycznej Ukrainie. Studium
Transkrypt
Media a dyskurs polityczny w postkomunistycznej Ukrainie. Studium
Nr wniosku: 153636, nr raportu: 2511. Kierownik (z rap.): mgr Oleksii Polegkyi Media a dyskurs polityczny w postkomunistycznej Ukrainie. Studium przypadku dyskursu integracji europejskiej. Obecne badania koncentruje się na analizie zmian, które nastąpiły w mediach i dyskursie politycznym w postkomunistycznej Ukrainie. Badanie opierało się na studium przypadku: jak pojęcie integracji europejskiej i idea Europy konceptualizuje się w ukraińskim publicznym dyskursie. Z jednej strony, badanie skupia się na analizie idei granic Europy w dyskursie publicznym na Ukrainie. W ukraińskim kontekście chodzi tu, przede wszystkim, o pytanie o historycznym i geopolitycznym miejscu Ukrainy w Europie. Drugim aspektem jest analiza pojęcia "Europejskośći” w dwóch dominujących dyskursach: postkolonialnym i postimperialnym. Różne interpretacje tego pojęcia związane z trudnościami kształtowania ukraińskiej tożsamości narodowej i przyczynia się do sprzecznych orientacji geopolitycznych ukrainskiego społeczeństwa. Oni są reprezentowane również w dwóch dominujących dyskursach – post-kolonialnym i post-imperialnym, którymi posluguję się "pro-europejski" i "pro-rosyjski” grupy polityczne na Ukrainie. Podstawą teoretycznej ramy obecnego badania jest założenie, że sens zjawisk społecznych jest społecznie zbudowany za pośrednictwem dyskursu i języka. To znaczy, że praktyki dyskursywne, które dominują w procesie kształtowania polityki, również odzwierciedlają dominujące tendencje w działaniach politycznych. Twierdzić, że polityka to walka o idee i wartości, oznacza, że znaczenie ma nie tylko fakty i wydarzenia same w sobie, ale jak są one interpretowane w dyskursie publicznym. Można również argumentować, że dyskurs obejmuje różne obszary interakcji społecznych, w których tożsamości zbiorowe, jako rzeczywistości społeczne, są produkowane. W ukraińskim dyskursie publicznym pojęcie integracji europejskiej stało się źródłem „walki symbolicznej” oraz stanowi ważny punkt odniesienia dla kształtowania się ukraińskiej tożsamości zbiorowej. Tożsamość narodowa nieuchronnie powiązana z rozgraniczeniem "innego", bo "my" jest zdefiniowane nie tylko przez odniesienie do wspólnego doświadczenia, wspólnej pamięci i celów, ale także przez negację z "innym". W pewnym sensie, różne tożsamości zbiorowe istniejące na Ukrainie kształtują się w odniesieniu do Europy jako wartości lub odrzucenia jej. Ukraińscy przeciwnicy integracji europejskiej budują poczucie swojej tożsamości, w przeciwieństwie do tego, odnosząc do innych centów symbolicznych, takich jak "Rosyjski świat" (Russkij mir). Niektóre aspekty integracji europejskiej stają się przedmiotem retoryki wyborczej, która nie dba o jasność języka i znaczenie podstawowych pojęć. Nie oznacza to jednak, że taka rola tego pojęcia pobudziła wystarczającą refleksję na ten temat wśród użytkowników języka politycznego. Wręcz przeciwnie, niektóre pojęcia mogą być świadomie wykorzystywane w niewłaściwy sposób, jeśli takie wykorzystanie ma znaczenie dla celów politycznych.