55 determinanty motywacyjne stylu anga owania si ę w

Chlebosz Karolina, Brdak Marek, Laudańska–Krzemińska Ida. Determinanty motywacyjne stylu angażowania się w pracę społeczną
wolontariuszy pracujących podczas turnieju UEFA EURO 2012™ = Motivational determinants of engagement style in to social work by
volunteers working during UEFA EURO 2012™ tournament. Journal of Health Sciences. 2014;04(04):055-063. ISSN 1429-9623 / 2300665X.
The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1107. (17.12.2013).
© The Author (s) 2014;
This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Radom University in Radom, Poland
Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the
original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which
permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.
This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use,
distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.
Conflict of interest: None declared. Received: 05.01.2014. Revised 15.04.2014. Accepted: 25.04.2014.
DETERMINANTY MOTYWACYJNE STYLU ANGAŻOWANIA SIĘ W PRACĘ
SPOŁECZNĄ WOLONTARIUSZY PRACUJĄCYCH PODCZAS TURNIEJU UEFA
EURO 2012™
Motivational determinants of engagement style in to social work by volunteers working
during UEFA EURO 2012™ tournament
mgr Karolina Chlebosz – Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Studium
doktoranckie
mgr Marek Brdak – Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Studium
doktoranckie
dr Ida Laudańska – Krzemińska – Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Zakład
Podstaw Wychowania Zdrowotnego
Corresponding author:
mgr Marek Brdak – Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu
ul. Prądzyńskiego 10/3
61-528 Poznań
tel.: +48 509 – 752 – 201
[email protected]
Streszczenie
Wstęp:
Najczęściej wybieraną formą pracy społecznej w Europie jest praca przy organizacji imprez
sportowych. Specyfika motywacji do takiej pracy wynika z dobrowolności jej podejmowania
oraz braku wynagrodzenia za jej wykonanie.
Cel badań:
Celem badań jest określenie różnic pomiędzy motywami podejmowania pracy społecznej przez
osoby, które w różnym stylu angażują się w tego rodzaju pracę. W analizie uwzględniono
częstość, regularność oraz zróżnicowanie doświadczenia wynikające z pracy społecznej na rzecz
różnego typu instytucji.
Materiał i metody:
Badania przeprowadzono na przełomie maja i czerwca 2012 roku. Uczestnikami byli
wolontariusze (n=326) pracujący podczas turnieju UEFA EURO 2012™. Zastosowano metodę
sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety. Istniała możliwość wzięcia
55
udziału w badaniu poprzez Internet. Porównano motywy wykonywania pracy społecznej przez
respondentów, którzy z różną częstością i regularnością podejmują pracę społeczną na rzecz
wybranych typów instytucji (związanych z opieką zdrowotną osób potrzebujących,
organizujących imprezy sportowe, rozwijających umiejętności zawodowe lub własne
zainteresowania wolontariuszy oraz w innych wymienianych przez samych respondentów).
Klasyfikacji motywów dokonano w oparciu o wielowymiarowy model motywacji.
Wyniki:
Nie wykazano różnic istotnie statystycznych w motywach podejmowania pracy społecznej przez
respondentów, deklarujących regularne lub nieregularne wykonywanie tego rodzaju aktywności
na rzecz jednej bądź kilku instytucji.
Wnioski:
Rodzaj motywu sklasyfikowany na podstawie kryteriów wielowymiarowej teorii motywacji Gil
Clary nie ma związku z różnym stylem angażowania się w pracę społeczną.
Słowa kluczowe: sport, wolontariat, motywacja, praca społeczna.
Abstract
Introduction:
Social work is the most popular in sport and is widely used to support organization of that events.
Motivation to that kind of work is specific because of free of charge and free will character of this
kind of work.
Aim:
The aim of the study is to determine the types of motives, based on classification of Gil Clary’s
concept of motivation, at people engaging in a different style in to social work. The analysis
included the following social work style features: frequency, regularity and variety of experience
in the social work coming out from working for a selected types of institutions.
Materials and methods:
Research was conducted in May and June 2012 year. Respondents were volunteers (n = 326)
working during UEFA EURO 2012 ™ in Poland. Diagnostic survey – questionnaire was used.
Six groups of motives (personal and professional development, social interaction and assistance,
free time and stimulation) were compared at respondents declaring different frequency, regularity
and variety of experience in voluntary work resulting from engagement for health care
organizations, sports organizations, institutions where they could developed professional skills
and their own interests and others institutions mentioned by the themselves.
Results:
There was no indication of significant differences between analyzed groups of motives by
respondents who report different style of social work.
Conclusion:
Type of motives, classified on the criteria of Gil Clary’s theory of motivation has no relation to a
style of engagement in to voluntary work.
Key words: sports, volunteers, motivation, social work.
56
WSTĘP:
Istotą pracy społecznej opartej na zasadach wolontariatu jest dobrowolność jej podejmowania
oraz brak wynagrodzenia finansowego. Zakres świadczenia wykraczający poza więzi rodzinno –
koleżeńsko – przyjacielskie [1] sprawia, że beneficjentem może być każdy kto potrzebuje
ochotniczych rąk do pomocy. Do niedawna społecznicy (wolontariusze) najczęściej pracowali w
organizacjach pozarządowych takich jak stowarzyszenia i fundacje, zajmujące się organizacją
pomocy dla osób potrzebujących opieki zdrowotnej. Współcześnie ich praca może wspierać
każdą dziedzinę życia społecznego i zawodowego dzięki nowo rozwijającej się gałęzi ewolontariatu oraz pracy społecznej w miejscu zatrudnienia [2]. Jednak nie tylko beneficjenci
zyskują na bezpłatnie wykonywanej dla nich pracy ponieważ jednym z profitów angażowania się
w pracę społeczną jest pozytywny wpływ na zdrowie samych wolontariuszy [3].
Najczęściej wybieraną formą pracy społecznej w krajach Unii Europejskiej jest pomoc przy
organizacji imprez sportowych [4]. W Polsce z roku na rok ta forma pracy cieszy się coraz
większą renomą głównie za sprawą nowo powstających organizacji pozarządowych zajmujących
się krzewieniem sportu i rekreacji [5]. Do dużej popularności tej gałęzi pracy społecznej
przyczyniają się również organizatorzy największych imprez sportowych na świecie, którzy
zachęcają do udziału w swoich programach w ogólnodostępnych mediach. Angażują do pracy od
kilku do kilkudziesięciu tysięcy osób, [6] którzy w różnym stylu wykonują pracę prospołeczną.
Biorąc pod uwagę częstotliwość jej podejmowania może być ona regularna bądź okresowa tzw.
akcyjna a beneficjentem może być małe lokalne stowarzyszenie jak i duża firma komercyjna.
Równocześnie wolontariusze sportowi mogą angażować się w pracę na rzecz innych organizacji,
na przykład związanych z opieką zdrowotną, przygotowaniem zawodowym czy rozwojem
osobistym.
W podejmowaniu decyzji o sposobie angażowania się w działalność prospołeczną kluczową rolę
odgrywa motywacja, zespół procesów psychologicznych u podstawy którego leżą motywy bodźce pobudzające lub też powstrzymujące określone zachowanie lub jego zmiany. Specyfika
motywacji wolontariuszy w podejmowaniu pracy społecznej wynika z braku otrzymywania
wynagrodzenia finansowego za jej wykonanie, podczas gdy stanowi on jeden z najsilniejszych
motywów podejmowania pracy w ogóle.
W różnych koncepcjach teoretycznych procesów motywacyjnych wolontariuszy, motywy są
różnie klasyfikowane. Teoria motywacji Gil Clary [7, 8] oparta o model wielowymiarowy,
identyfikuje i klasyfikuje sześć różnych czynników motywacyjnych (potrzeb), dla których
wolontariusze podejmują tego rodzaju pracę:
1.
Wartość – potrzeba umożliwiająca wolontariuszom wyrazić głęboko zakorzenione
wartości, takie jak altruizm i humanitaryzm. Wolontariusze kierujący się takimi wartościami
angażują się w wolontariat, ze względu na chęć pomocy innym.
2.
Zrozumienie – potrzeba nauki nowych umiejętności i wykorzystania ich w praktyce.
Wolontariusze motywowani w taki sposób dążą do odkrywania własnych możliwości i
poszerzania swojej wiedzy.
3.
Społeczne – czynnik angażujący wolontariuszy w działalność w celu zwiększenia
interakcji społecznych, wzmocnienia istniejących relacji i zyskania aprobaty innych osób.
Wolontariusze pracujący w oparciu o takie motywy biorą udział w programach, w których mają
możliwość nawiązania kontaktu z innymi osobami również poprzez pracę w zespole.
4.
Kariera – czynnik, który leży u podłoża potrzeby rozwinięcia swojego doświadczenia
zawodowego oraz poszerzenia obszaru możliwości zatrudnienia. Celem działalności społecznej
jest w tym wypadku rozwijanie swoich możliwości związanych z przyszłą pracą zawodową.
57
5.
Ochrona – czynnik motywacyjny, który pełni funkcję ochronną i służy zmniejszeniu
negatywnego wpływu poczucia winy w obliczu nieszczęścia innych osób oraz zapobieganiu
poczucia samotności. Osoby takie angażują się do pracy społecznej ze względu na potrzebę bycia
przydatnym co ma pozytywny wpływ na ich poczucie własnej wartości.
6.
Wzmocnienie – potrzeba mająca związek z kreowaniem pozytywnego obrazu siebie
poprzez zapewnienie sobie samodzielnego rozwoju. Wolontariusze motywowani tym czynnikiem
angażują się w pracę prospołeczną, aby czuć się osobami bardziej wartościowymi i potrzebnymi.
CEL PRACY:
Celem niniejszej pracy badań jest rozpoznanie i zróżnicowanie determinant motywacyjnych
różnego stylu angażowania się w pracę społeczną przez wolontariuszy, którzy z różną częstością i
regularnością angażują się w pracę społeczną na rzecz instytucji związanych z opieką zdrowotną,
organizujących imprezy sportowe, rozwijających umiejętności zawodowe oraz zainteresowania
własne respondentów lub na rzecz innych instytucji wymienianych przez samych respondentów.
Klasyfikacji motywów dokonano w oparciu o model wielowymiarowy motywacji Gil Clary.
Postawiono następujące pytania badawcze:
1.
Jakie determinanty motywacyjne charakteryzują osoby, które po raz pierwszy oraz po raz
czwarty i kolejny raz zaangażowały się w pracę społeczną?
2.
Jakie determinanty motywacyjne charakteryzują osoby deklarujące regularne i
nieregularne angażowanie się w pracę społeczną?
3.
Jakie determinanty motywacyjne charakteryzują osoby z doświadczeniem w pracy
społecznej, wynikającym z zaangażowania na rzecz instytucji związanych z opieką zdrowotną,
organizujących imprezy sportowe, rozwijających umiejętności zawodowe oraz zainteresowania
własne wolontariuszy lub w innych wymienianych przez samych wolontariuszy?
4.
Czy są różnice istotne statystycznie pomiędzy motywami wymienianymi przez
wolontariuszy regularnie i nieregularnie angażującymi się w tego rodzaju pracę, pomiędzy
wolontariuszami sportowymi z różną częstością wykonującymi pracę prospołeczną oraz
pomiędzy wolontariuszami sportowymi posiadającymi zróżnicowane doświadczenie w tego
rodzaju pracy wynikające z pracy na rzecz różnego typu instytucji?
MATERIAŁ I METODA:
Grupę badawczą stanowili uczestnicy (n=326) dwóch Oficjalnych Programów Wolontariatu
UEFA EURO 2012™. Respondenci pracowali w polskich miastach – gospodarzach (Poznań,
Warszawa, Wrocław, Gdańsk). Charakterystykę społeczno-demograficzną respondentów
przedstawia tabela 1.
Do oceny motywów podejmowania pracy społecznej zastosowano pytanie otwarte. Opierając się
na wielowymiarowym modelu motywacji, udzielone odpowiedzi sklasyfikowano w sześć
kategorii motywów: rozwój osobisty (doskonalenie umiejętności językowych, nauka nowych
rzeczy, rozwój własnych zainteresowań) rozwój zawodowy (zdobycie doświadczenia
zawodowego, doskonalenie kompetencji zawodowych), społeczna interakcja (poznanie nowych
osób, nowych znajomości, chłopaka, dziewczyny, osób z innego kraju), niesienie pomocy (pomoc
drugiej osobie, poczucie radości z pomagania, pomoc osobom słabszym), czas wolny
(wypełnienie czasu wolnego ciekawym zajęciem, pożyteczne jego spożytkowanie) oraz stymulacja
(możliwość obejrzenia meczów, przeżycie ciekawego doświadczenia, ciekawej przygody, poczucia
wewnętrznej satysfakcji, dla zabawy). W przypadku wskazania więcej niż jednego motywu
podejmowania pracy społecznej o klasyfikacji respondenta do jednej z grup decydowała
58
ilościowa przewaga wskazywanych
wykorzystaniem testu Chi2.
motywów.
Obliczeń
statystycznych
dokonano
z
Tabela 1. Cechy społeczno – demograficzne respondentów
Table 1. Social and demographic characteristics of respondents
N
326
%
100
80
237
25
73
65
192
20
59
powyżej 25 r. ż.
53
16
STAN CYWILNY
wolny
229
70
w związku
96
30
PŁEĆ
mężczyźni
kobiety
WIEK
do 20 r. ż.
20-25 r. ż.
WYKSZTAŁCENIE
podstawowe
14
4
zawodowe
0
0
średnie
91
28
pomaturalne
67
21
wyższe
153
47
MIEJSCE ZAMIESZKANIA
wieś
29
9
miasto do 10 tys.
24
7
miasto 10-250 tys.
99
30
miasto pow. 250 tys.
174
53
SYTUACJA MATERIALNA
zła, ciężka
18
6
średnia, znośna
108
33
dobra, bardzo dobra
199
61
W związku z brakami danych w kwestionariuszach odsetki nie sumują się do 100 %
Ocenę częstości angażowania się w pracę prospołeczną dokonano na podstawie odpowiedzi na
pytanie jednokrotnego wyboru. Respondenci proszeni byli o wskazanie jednej z podanych
odpowiedzi: jeden, dwa, trzy lub więcej razy. Utworzono cztery grupy, które porównano pod
względem wskazywanych motywów podejmowania pracy społecznej zgodnie z przyjętą
klasyfikacją. Analogicznie została oceniona regularność angażowania się w pracę prospołeczną.
59
Badane osoby wybierały jedną z dwóch możliwych deklaracji, tak lub nie a utworzone grupy na
podstawie udzielonej odpowiedzi porównano pod względem motywów podejmowania pracy
prospołecznej. Obliczeń statystycznych dokonano z wykorzystaniem testu Chi2.
Do oceny doświadczenia respondentów w pracy społecznej wykorzystano pytanie wielokrotnego
wyboru. Ankietowani wskazywali na miejsca wykonywania takiej pracy związanych z
rozwijaniem własnych zainteresowań, przygotowaniem zawodowym, opieką nad osobami
chorymi oraz organizacją imprez sportowych. Umożliwiono również wskazanie innych miejsc,
które nie zostały wymienione w kwestionariuszu. Respondentów podzielono na 5 grup w
zależności od stopnia zróżnicowania posiadanego doświadczenia w pracy prospołecznej i
porównano wskazywane przez nich motywy podejmowania tego rodzaju działalności.
Wyróżniono grupy, które wskazały na pracę społeczną w jednym, dwóch, trzech, czterech i pięciu
różnych instytucjach. Obliczeń statystycznych dokonano z wykorzystaniem testu Chi2.
Na potrzeby niniejszej pracy przyjęto poziom istotności statystycznej p<0.05. Obliczeń dokonano
w programie STATISTICA wersja 10.
WYNIKI:
Analiza powodów wykazała, że u podstaw motywacji respondentów najczęściej leżą potrzeby
związane ze stymulacją (27%), rozwojem zawodowym (24,5%), ciekawym spędzaniem czasu
wolnego (22,7%), interakcją społeczną (10%), potrzebami rozwoju osobistego (6,7%) oraz
potrzebą niesienia pomocy innym (2,5%). Zestawienie wskazywanych przez wolontariuszy
motywów przedstawiono w tabeli 2.
Tabela 2. Motywy podejmowania pracy społecznej przez respondentów
Table 2. Summary of the respondents motives for voluntary and social work
Stymulacja
Rozwój zawodowy
Ciekawe spędzanie czasu wolnego
Interakcja społeczna
Rozwój osobisty
Niesienie pomocy innym
N
%
88
80
74
33
22
8
27
24,5
22,7
10
6,7
2,5
Analiza dotychczasowej częstości angażowania się respondentów w nieodpłatną pracę wykazała,
że ponad połowa badanych wolontariuszy (69%) była zaangażowana w tego rodzaju pracę co
najmniej 4 razy. Zestawienie częstotliwości angażowania się w pracę społeczną respondentów
przedstawia tabela 3.
Table 3. Frequency of engagement in to social work by respondents.
Jeden raz
Dwa razy
Trzy razy
Cztery razy
N
%
55
27
20
224
17
8
6
69
60
Analiza regularności angażowania się w pracę społeczną respondentów wykazała, że połowa z
badanych osób regularnie angażuję się w pracę prospołeczną. Analiza zróżnicowania
doświadczenia w pracy społecznej respondentów wykazała iż najwięcej (37% i 35%)
wolontariuszy pracowało na rzecz odpowiednio jednej lub dwóch typów instytucji. Zestawienie
doświadczenia respondentów w pracy społecznej przedstawia tabela 4.
Tabela 4. Zestawienie doświadczenia w pracy społecznej respondentów
Table 4. Summary of respondent’s experience in social work
N
%
Praca na rzecz jednego typu
120
instytucji
Praca na rzecz dwóch typów
114
instytucji
Praca na rzecz trzech typów
54
instytucji
Praca na rzecz czterech typów
24
instytucji
Praca na rzecz pięciu typów
5
instytucji
37
35
16,5
7
1,5
Respondenci regularnie i nieregularnie podejmujący pracę społeczną nie różnili się istotnie
(p=0,09) pod względem wskazywanych motywów podejmowania tego rodzaju pracy. Podobnie
respondenci, którzy z różną częstością angażowali się w pracę społeczną, nie różnili się istotnie
statystycznie (p=0,1) we wskazywanych motywach podejmowania tego rodzaju pracy.
Zróżnicowanie doświadczenia w pracy społecznej nie okazało się czynnikiem różnicującym
wolontariuszy pod względem motywów podejmowania pracy prospołecznej (p=0,07).
DYSKUSJA:
Badania dotyczące motywacji wolontariuszy sportowych opierają się na różnorodnych
teoriach motywacji i wykazują ich istotny związek z motywacja zewnętrzną [7, 9], szczególnie
uwzględniając znaczenie satysfakcji z wykonywania pracy społecznej, która jest uzależniona od
motywów jej podejmowania. Wykazano również, że zewnętrzną motywację w podejmowaniu
działalności społecznej stanowi chęć poznawania nowych ludzi [7] a wolontariusze, których
celem jest poszerzanie sieci społecznej nie tworzą z innymi wolontariuszami relacji o
szczególnym stopniu bliskości jak np. nawiązywanie nowych przyjaźni. W prezentowanych
badaniach chęć nawiązania kontaktu społecznego wymieniana była przez 10% respondentów.
Inne badania [10, 11] również wskazują na ważność czynnika społecznego w podejmowaniu
działalności społecznej podczas dużych imprez sportowych oraz wskazują na wspólne cechy
wszystkich wolontariuszy jakimi są poczucie dumy narodowej oraz chęć udziału w czymś
znaczącym. Istnieją jednak badania, w których nie wykazano związku pomiędzy wykonywaniem
pracy społecznej a motywacją zewnętrzną [7]. W tych badaniach czynnikiem zachęcającym ludzi
do podejmowania działalności społecznej była wzbudzona w nich radość oraz możliwość
rozwijania własnych zainteresowań.
61
Potrzeby stymulacji, najczęściej wymieniane przez badanych respondentów wskazywane są
również przez wolontariuszy sportowych w innych badaniach, w których autorzy [9] wskazują,
na to że wyjątkowość tej grupy wolontariuszy polega na egoistycznych potrzebach (branie
udziału w znaczącej imprezie sportowej) angażowania się w taki rodzaj pracy. Potwierdza to
również lista pięciu determinant motywacyjnych wolontariuszy sportowych, która została
stworzona przez Iwaski i Havit [12]. Na jej czele znalazł się czynnik egoistyczny, dla którego
działalność bez wynagrodzenia podejmowano w celu zaspokojenia swoich własnych potrzeb.
Drugi czynnik (celowy) w proponowanej liście pięciu determinant motywacyjnych
podejmowania pracy społecznej w opiera się na konkretnym celu, dla którego wolontariusz
podejmuje taką aktywność. Trzeci czynnik (materialny) opiera się na chęci materialnego zysku
i nagrodach rzeczowych. Czwarty czynnik (spędzania czasu wolnego) opiera się na potrzebie
organizowania sobie czasu w różnorodny sposób. Piąty czynnik (zewnętrzny) związany jest
z determinantami będącym poza kontrolą wolontariuszy takimi jak tradycja czy opinia społeczna.
Kolejnym znaczącym czynnikiem w podejmowaniu pracy społecznej jest zatrudnienie. Osoby
pracujące w pełnym wymiarze godzin, częściej podejmują działalność społeczną na rzecz swojej
społeczności [13, 14]. Inne badania wskazują, że podstawowym determinantem motywacyjnym u
osób, które podejmują działalność społeczną był rozwój zawodowy lub sposób wolnego czasu
[15, 16].
Badania dotyczące stylu angażowania się wolontariuszy w pracę społeczną wykazują, że motywy
nie mają związku z częstością oraz rodzajem podejmowanej aktywności społecznej [17], co
potwierdzają również niniejsze badania.
W związku z rozmaitymi funkcjami pełnionymi przez wolontariuszy podczas zawodów
sportowych [18] wskazane jest, aby przeprowadzić badania wolontariuszy w kontekście pełnionej
przez nich roli podczas określonych zawodów sportowych. Pozwoli to na wskazanie determinant
motywacyjnych u wolontariuszy pełniących specyficzne funkcje podczas zawodów sportowych.
WNIOSKI
1.
Rodzaj motywu podejmowania pracy społecznej nie ma związku z regularnością, ani
częstością jej podejmowania przez wolontariuszy sportowych.
2.
Rodzaj motywu podejmowania pracy społecznej nie ma związku z posiadanym
doświadczeniem w tego rodzaju pracy.
3.
Badani wolontariusze sportowi najczęściej podejmują aktywność społeczną ze względu na
potrzebę stymulacji, rozwoju zawodowego oraz możliwość atrakcyjnego spędzania czasu
wolnego.
Badania sfinansowano ze środków własnych.
LITARATURA:
1.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Dziennik Ustaw 2003 nr 96 poz. 873.
2.
Przewłocka J Zaangażowanie społeczne polaków w roku 2010: Wolontariat, Filantropia,
1%. Raport z badań. Stowarzyszenie Klon/Jawor Warszawa 2011: 12-14.
3.
[Use of the Internet] Konkluzje Rady w sprawie roli wolontariatu sportowego w
propagowaniu aktywności obywatelskiej. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej [Conclusions in
a case of role at sport volunteering in propagation of civil activity. Daily Public of European
Union]
C
372,
20/12/2011,
24-26
http://eur62
lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2011:372:0024:01:PL:HTML [accessed on:
03.09.2013] Polish
4.
[Use
of
the
Internet]
Eurobarometr
Report
http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_334_fact_pl_en.pdf
[accessed
on:
03.09.2013]
5.
Herbst J, Przewłocka J Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych – raport z
badania 2010. Warszawa 2011: 10
6.
Baum T, Lockstone L Volunteers and mega sporting events: Developing a research
framework. Int J of Event Management Research 2007; 3; 1: 29-34
7.
Clary E, Snyder M, Ridge R. et al. Understanding and assessing the motivations of
volunteers: A functional approach. J of Personality and Social Psychology 1998: 1516-30
8.
Clary E, Snyder M The motivations to volunteer: Theoretical and practical considerations.
Current Directions in Psychological Science 1999; 8; 5: 156-159
1.
Gagne M, Forest J, Gilbert M et al. The motivation at work scale: Validation in two
languages. Concordia University 2007; 219-241
2.
Gagne M, Senecal C, Koestner R, Proximal job characteristics, feelings of empowerment,
and intrinsic motivation: A multidimensional model. J of Applied Psychology 1997; 27: 1222-40
3.
Giacomodegli A Getting a job through voluntary associations: The role of network and
human capital creation. Econometica Working Papers. Economica 2008: 14
4.
Iwasaki Y. Havitz M Examining relationship between leisure involvment, psychological
commitment, and loyalty to a recreation agency. J of Leisure Research 2004; 36: 45-7
5.
Lysakowski L The importance of volunteers in a capital campaign. Int J of Nonprofit and
Voluntary Sector Marketing 2012; 7: 325-333
6.
Millette V, Gagne M Designing volunteers’ tasks to maximize motivation, satisfaction and
performance: The impact of job characteristics on volunteer engagement. Motivation and
Emotion 2008; 32: 11-22
7.
Strigas A, Jackson E Volunteering as Leisure/ Leisure as Volunteering: An International
Assessment. Cambridge 2003, MA; CABI: 111-23
8.
Stebbins R Obligation as an aspect of leisure experience. J of Leisure Reserach 2000; 32:
152-55
9.
[Use of Internet] Study on Volunteering in the European Union: Country Report Poland
http://www.pozytek.gov.pl/files/Biblioteka/National%20report%20PL.pdf
[accessed
on:
03.09.2013]
10.
[Use of Internet] https://www.wpi.poznan.pl/artykul/1802.html [accessed on: 03.11.2013
63