(40) I stopień Podstawy diagnostyki psychologicznej

OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
1.
Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim
2.
Podstawy diagnostyki psychologicznej
Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim
4.
Bases of psychological diagnostics
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii
Klinicznej i Zdrowia
Kod przedmiotu / modułu
5.
Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny)
6.
Obowiązkowy
Kierunek studiów
3.
Pedagogika /Pedagogika opiekuńcza z terapią
7.
Poziom studiów (I lub II stopień)
8.
I stopień
Rok studiów
9.
III rok
Semestr (zimowy lub letni)
10.
semestr letni
Forma zajęć i liczba godzin
11.
Ćwiczenia, 30 godzin
Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
12.
13.
C-1
C-2
C-3
C-4
C-5
C-6
C-7
14.
Hanna Makowska, dr
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
Brak wymagań
Cele przedmiotu:
Dostarczenie podstawowej wiedzy nt. psychologicznej diagnozy klinicznej.
Omówienie istniejących modeli diagnozy ze względu na cel, czynniki obiektywizujące diagnozę
psychologiczną w każdym modelu.
Omówienie etapów i celów postępowania diagnostycznego w psychologicznej diagnozy klinicznej
Kształtowanie umiejętności planowania etapów postępowania diagnostycznego.
Zapoznanie z wybranymi metodami diagnostycznymi wykorzystywanymi w diagnozie dzieci i
młodzieży.
Omówienie roli dwuosobowej relacji jako kontekstu psychologicznej diagnozy klinicznej. Uwrażliwienie
na fakt, że diagnoza psychologiczna jest interwencją w integralność psychologiczną badanych osób.
Kształtowanie świadomości etycznych uwarunkowań diagnozy psychologicznej - Kodeks Etyczny
Zawodu Psychologa i kodeksy etyczne „nowej generacji”.
Zakładane efekty kształcenia:
EK_W_01 Definiuje pojęcie diagnozy psychologicznej,
Symbole kierunkowych efektów kształcenia:
K_W06, K_W10, K_W18, K_W21
1
EK_W_02
EK_W_03
EK_W_04
EK_U_01
EK_K_01
EK_K_02
15.
16.
uzasadnia rolę zasobów i mocnych stron osoby w
planowaniu postępowania korekcyjnego i
profilaktyki.
Wymienia etapy postępowania diagnostycznego
w psychologicznej diagnozie klinicznej.
Omawia modele diagnozy psychologicznej z
uwzględnieniem celu diagnozy, czynników
obiektywizujących postępowanie diagnostyczne
oraz wskazaniem możliwości i ograniczeń
każdego z modeli.
Omawia wybrane metody diagnozy
psychologicznej.
Planuje etapy postępowania diagnostycznego.
Na forum grupy przedstawia własne stanowisko w
zakresie decyzji związanych z konkretnym
postępowaniem diagnostycznym, broni swoich
poglądów, uwzględnia argumenty innych osób.
Jest wrażliwy na etyczne uwarunkowania
diagnozy psychologicznej.
K_U04, K_U13
K_K04, K_K05
Treści programowe:
Znaczenie pojęcia „diagnoza psychologiczna”. Podstawy teoretyczne diagnozy psychologicznej.
Modele diagnozy psychologicznej. Podstawy klinicznej diagnozy psychologicznej.
Psychologiczna diagnoza kliniczna – etapy postępowania diagnostycznego.
Jak można wykorzystać wyniki badań psychologicznych. Problemy etyczne związane z
psychologiczną diagnozą dziecka.
Wybrane testy projekcyjne wykorzystywane w diagnozie dzieci i młodzieży. Podstawy teoretyczne
metod projekcyjnych. Co to jest test projekcyjny? Co to jest projekcja – rodzaje projekcji.
Test Rysunku Rodziny – próba diagnozy percepcji swojego miejsca w rodzinie, osób najbliższych i
relacji, jakie pomiędzy nimi zachodzą.( Analiza rysunków badanych dzieci i młodzieży).
Test Dwóch Domków – konstrukcja testu, sposób przeprowadzania badania.
Test Niedokończonych Zdań Rottera. Analiza jakościowa odpowiedzi.
Wywiad – jak, po co i z kim rozmawiać? Osadzenie teoretyczne wywiadu. Wywiad w kontekście
diagnozy dziecka.
Obserwacja - obserwacja swobodna i jej wykorzystanie w psychologicznej diagnozie klinicznej.
Genogram rodzinny – wielopokoleniowa mapa rodziny. Podstawy teoretyczne, zasady konstruowania
genogramu. Zasady interpretacji genogramu. Wzorce zjawisk rodzinnych transmitowanych
pokoleniowo. Cele wykorzystania genogramu rodzinnego w kontekście diagnozy dziecka.
Analiza przykładowych genogramów.
Zalecana literatura (podręczniki)
Braun – Gałkowska M. Metody poznawania systemu rodzinnego. KUL, Lublin 2002.
Kowalik S. Modele diagnozy psychologicznej, (w:) Psychologia kliniczna. tom 1. H. Sęk (red).
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Namysłowska, I. Terapia rodzin. Springer PWN, Warszawa 1997.
Pasikowski T., Sęk H. Psychologiczna diagnoza kliniczna – etapy postępowania diagnostycznego a
wynik diagnozy, (w:) Psychologia kliniczna. tom 1. H. Sęk (red). Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2005.
Rode D., Izydorczyk B. Test Rysunku Rodziny i Dwóch Domków jako technika projekcyjna do badania
stosunków rodzinnych. (w:) Zastosowanie wybranych technik diagnostycznych w psychologicznej
praktyce klinicznej i sądowej. J. M. Stanik (red.). Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
2006.
Sęk H. Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
Stemplewska - Żakowicz K. Diagnoza psychologiczna. Diagnozowanie jako kompetencja
profesjonalna. GWP, Gdańsk 2009.
2
17.
18.
19.
Szustrowa T. (red). Swobodne techniki diagnostyczne. Wywiad i obserwacja. Wydawnictwa
Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1987.
Wilkin - Day A. Trudne rozmowy z uczniami. Wywiad psychologiczny z dzieckiem w pracy psychologa
szkolnego. (w:) Wywiad psychologiczny. Wywiad w różnych kontekstach praktycznych, t.3. K.
Stęplewska – Żakowicz, K. Kreutz (red.). Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa 2005.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu,
sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia:
Ćwiczenia:
- ocena nabytej przez studenta wiedzy z zakresu podstaw teoretycznych diagnozy psychologicznej EK_W_01, E_W_02 (K_W06, K_W10), EK_W_03 (K_W18), EK_W_04 (K_W21)
- umiejętność planowania postępowania diagnostycznego z wykorzystaniem wybranych metod EK_U_01 (K_U04, K_U13)
- przedstawianie własnego stanowiska w zakresie decyzji związanych z konkretnym postępowaniem
diagnostycznym, obrona swoich poglądów, uwzględnianie argumentów innych osób - EK_K_01
(K_K04)
- spostrzeganie etycznych uwarunkowań psychologicznej diagnozy dzieci i młodzieży
- EK_K_02 (K_K04)
Kryteria oceny:
- ocena bardzo dobra- student ma ugruntowaną wiedzę z zakresu podstaw teoretycznych diagnozy
psychologicznej, samodzielnie i poprawnie planuje postępowanie diagnostyczne z wykorzystaniem
wybranych metod, na forum grupy przedstawia własne stanowisko w zakresie decyzji związanych z
konkretnym postępowaniem diagnostycznym, broni swoich poglądów, uwzględnia argumenty innych
osób, samodzielnie wskazuje i dyskutuje etyczne uwarunkowania psychologicznej diagnozy dzieci i
młodzieży
- ocena dobra - student ma wystarczająco ugruntowaną widzę z zakresu podstaw teoretycznych
diagnozy psychologicznej, w znacznym stopniu opanował umiejętność planowania postępowania
diagnostycznego z wykorzystaniem wybranych metod, na forum grupy przedstawia własne stanowisko
w zakresie decyzji związanych z konkretnym postępowaniem diagnostycznym, broni swoich
poglądów, uwzględnia argumenty innych osób, nie zawsze samodzielnie wskazuje i dyskutuje etyczne
uwarunkowania psychologicznej diagnozy dzieci i młodzieży
- ocena dostateczna - student ma podstawową, słabo ugruntowaną wiedzę z zakresu podstaw
teoretycznych diagnozy psychologicznej, umiejętność planowania postępowania diagnostycznego z
wykorzystaniem wybranych metod sprawia mu widoczną trudność, na forum grupy rzadko podejmuje
prezentację własnego stanowiska w zakresie decyzji związanych z konkretnym postępowaniem
diagnostycznym, wykazuje słabą wrażliwość na etyczne uwarunkowania psychologicznej diagnozy
dzieci i młodzieży
- ocena niedostateczna - student prezentuje brak podstawowej wiedzy z zakresu podstaw
teoretycznych diagnozy psychologicznej, wykazuje brak umiejętności planowania postępowania
diagnostycznego z wykorzystaniem wybranych metod, na forum grupy rzadko podejmuje prezentację
własnego stanowiska w zakresie decyzji związanych z konkretnym postępowaniem diagnostycznym,
nie podejmuje zagadnień etycznych uwarunkowań psychologicznej diagnozy dzieci i młodzieży
Ocena pracy studenta z wykorzystaniem następujących form weryfikacji osiągnięć:
- kolokwium (pytania zamknięte i otwarte)
- badanie dziecka z wykorzystaniem wybranych metod diagnozy (planowanie postępowania
diagnostycznego, etyczne uwarunkowania diagnozy)
- aktywność na zajęciach (ocena stopnia przygotowania do zajęć, przedstawianie własnego
stanowiska w zakresie decyzji związanych z konkretnym postępowaniem diagnostycznym, obrona
swoich poglądów, uwzględnianie argumentów innych osób, ocena stopnia wrażliwości na etyczne
uwarunkowania diagnozy psychologicznej dziecka)
Język wykładowy
polski
Obciążenie pracą studenta
3
Forma aktywności studenta
Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem:
- ćwiczenia:
Średnia liczba godzin
na zrealizowanie aktywności
30
30
Praca własna studenta
- przygotowanie do zajęć:
- czytanie wskazanej literatury:
- przygotowanie do kolokwium semestralnego:
Suma godzin
10
10
10
60
Liczba punktów ECTS
2
4