Pobierz dokument

RZECZPOSPOLITA
POLSKA
(12)
OPIS OCHRONNY
WZORU UŻYTKOWEGO
(19)
PL
(11)
(13)
64915
Y1
(21) Numer zgłoszenia: 117318
(51) Int.Cl.
E02F 9/28 (2006.01)
Urząd Patentowy
Rzeczypospolitej Polskiej
(22) Data zgłoszenia: 03.03.2008
Ząb czerpaka koparki czerpakowej
(54)
(73) Uprawniony z prawa ochronnego:
(43) Zgłoszenie ogłoszono:
Przestrzelski Dariusz Zakład Wyrobów Metalowych
CARBONEX, Jastrzębie Zdrój, PL
14.09.2009 BUP 19/09
(72) Twórca(y) wzoru użytkowego:
(45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono:
PL 64915 Y1
31.05.2010 WUP 05/10
Dariusz Przestrzelski, Wińsko, PL
Antoni Łopata, Kraków, PL
Maciej Krakowski, Pawłowice, PL
2
PL 64 915 Y1
Opis wzoru
Przedmiotem wzoru użytkowego jest ząb czerpaka koparki czerpakowej, wykorzystywanej do
ładowania kopaliny, zwłaszcza podczas eksploatacji odkrywkowej węgla brunatnego.
Znany jest, na przykład z polskiego opisu ochronnego na wzór użytkowy o numerze Ru. 57786,
ząb czerpaka koparki czerpakowej, który stanowi monolityczny zespół. Trzon zęba ma kształt walca
o zmiennej średnicy, zakończonego przewężeniem. Ponad przewężeniem trzon przechodzi jedną
połową przekroju w oporowy element, na którym oparty jest robocza część ostrzowa. Druga połowa
poprzecznego przekroju trzonu jest wyższa i przechodzi bezpośrednio w roboczą część ostrzową. Bok
części ostrzowej ma kształt zbliżony do rozwartokątnego trójkąta i zawiera wybranie symetryczne
względem jego osi wzdłużnej.
Ponadto znany jest, na przykład z polskiego opisu ochronnego na wzór użytkowy o numerze
Ru. 59860, ząb czerpaka koparki czerpakowej, który składa się z okrągłego trzonka wielokrotnego
użytku oraz wymiennej części ostrzowej, która jest zespawana z trzonkiem. Część ostrzowa ma
w przekroju podłużnym kształt trójkąta prostokątnego o ściętym wierzchołku. Krótsza podstawa jest
zespawana z trzonkiem, zaś dłuższa stanowi krawędź powierzchni przyłożenia, która ma wybranie
nachylone pod kątem γ równym od 7° do 9° od kształtu trójkąta prostokątnego i zakończone jest łukiem w odległości od podstawy równej od 0,14 do 0,18 długości powierzchni przyłożenia. Część
ostrzowa ma wierzchołek z materiału trudnościeralnego.
Wzór użytkowy dotyczy zęba czerpaka koparki czerpakowej, który wyposażony jest w korpus
z trzonkiem do osadzania zęba w gnieździe czerpaka oraz wymienny element skrawający mocowany
w tym korpusie. Istota wzoru polega na tym, że element skrawający stanowi wymienne obrotowe
ostrze mocowane w korpusie, w którym to ostrzu wyróżnić można zasadniczo część roboczą o powierzchniach bocznych zasadniczo zbieżnych w kierunku jej wierzchołka oraz część chwytową o poprzecznym przekroju w kształcie koła, do mocowania w korpusie. W rejonie swobodnego końca części
chwytowej usytuowany jest obwodowy rowek do zamocowania elementu zabezpieczającego. Korpus
zęba stanowi bryła przestrzenna z osiowym otworem na część chwytową oraz z poprzecznym przelotowym wybraniem, przechodzącym przez osiowy otwór na wysokości rowka części chwytowej w stanie jej osadzenia w korpusie, przeznaczonym do mocowania elementu zabezpieczającego w rowku
części chwytowej, co zapobiega wysunięciu ostrza z korpusu.
Celowym jest, gdy część robocza obrotowego ostrza jest symetryczna względem swej osi
wzdłużnej.
Wówczas korzystnym jest, gdy część robocza obrotowego ostrza ma kształt zbliżony do stożka
lub ściętego stożka bądź też bryły obrotowej zawierającej tworzące o zarysie krzywej pierwszego bądź
drugiego stopnia.
Równie korzystnym jest, gdy korpus stanowi bryła przestrzenna zbliżona kształtem do ściętego
ostrosłupa, korzystnie o podstawie czworokąta. W górnej powierzchni korpusu wykonany jest otwór,
którego oś wzdłużna jest zasadniczo równoległa do osi wzdłużnej korpusu, a do dolnej powierzchni
podstawy korpusu zamocowany jest trwale trzonek do mocowania korpusu w gnieździe czerpaka.
Boczne powierzchnie korpusu mają wklęsłe wybrania, których tworzące przebiegają zasadniczo
wzdłużnie względem osi wzdłużnej zęba.
W innej postaci wzoru korpus stanowi bryła przestrzenna o podstawie korzystnie zbliżonej do
czworokąta. W górnej powierzchni korpus ma otwór, którego oś wzdłużna jest zasadniczo równoległa
do osi wzdłużnej korpusu. Do dolnej powierzchni korpusu zamocowany jest trwale trzonek do mocowania korpusu w gnieździe czerpaka, natomiast boczne powierzchnie korpusu są powierzchniami
płaskimi i/lub wypukłymi i/lub wklęsłymi, których tworzące przebiegają zasadniczo wzdłużnie względem osi wzdłużnej zęba.
Zasadnicza zaleta wzoru polega na poprawie właściwości roboczych oraz eksploatacyjnych
czerpaków koparek czerpakowych wykorzystywanych do urabiania oraz załadunku urobku dzięki zastosowaniu bardziej zaawansowanych konstrukcyjnie zębów, trwalszych w stosunku do dotychczas
stosowanych. W nowych zębach, w których w trakcie pracy czerpaka zapewniona jest możliwość rotacji ostrza zęba wokół własnej osi występuje samoostrzenie, przez co wydłuża się żywotność zęba
i wzrasta efektywność użycia. Ponadto nowa konstrukcja korpusu zęba ułatwia i znacznie upraszcza
wymianę zużytych ostrzy zębów przy jednoczesnym pozytywnym wpływie na efektywność i wydajność
pracy czerpaka.
PL 64 915 Y1
3
Wzór został bliżej przedstawiony na załączonym rysunku, na którym fig. 1 i fig. 2 przedstawiają
ząb czerpaka w różnych widokach perspektywicznych, fig. 3 i fig. 4 - korpus zęba w widoku z boku
oraz w widoku perspektywicznym, fig. 5 - element skrawający zęba w widoku perspektywicznym, fig. 6 ząb w innym wykonaniu w widoku perspektywicznym, zaś fig. 7 - korpus zęba przedstawiony na fig. 6
w widoku perspektywicznym.
Ząb 1 czerpaka koparki czerpakowej ma korpus 2 utworzony przez bryłę przestrzenną o kształcie zbliżonym do ściętego ostrosłupa z podstawą 3 zbliżoną do czworokąta. Do podstawy 3 korpusu 2
zamocowany jest trwale trzonek 4 z otworem 5 do mocowania korpusu 2 zęba 1 w gnieździe czerpaka
koparki czerpakowej. W górnej powierzchni 6 korpusu 2 wykonany jest otwór 7, którego oś wzdłużna
jest zasadniczo równoległa do osi wzdłużnej korpusu 2. W otworze 7 osadzona jest część chwytowa 8
obrotowego ostrza 9 zęba 1. Ostrze 9 wyposażone jest ponadto w część roboczą 10 o powierzchniach
bocznych zasadniczo zbieżnych w kierunku swojego wierzchołka, który może zawierać wkładkę
z materiału wysoko odpornego na zużycie. Część chwytowa 8 ma przekrój poprzeczny w kształcie
koła, a w rejonie swej podstawy ma wykonany obwodowy rowek 11. Ponadto w korpusie 2 wykonane
jest poprzeczne, przelotowe wybranie 12 odpowiadające położeniem okolicy obwodowego rowka 11
części chwytowej 8 w pozycji jej pełnego osadzenia w korpusie 2. Wybranie 12 umożliwia osadzenie
w rowku 11 elementu zabezpieczającego 13, który zabezpiecza obrotowe ostrze 9 zęba 1 przed jego
wysunięciem z korpusu 2, a jednocześnie umożliwia jego obrót względem własnej osi symetrii w otworze 7 korpusu 2. Część robocza 10 ma kształt zbliżony do stożka, przy czym wzór obejmuje swym
zakresem postacie, w których część robocza może mieć postać bryły, korzystnie obrotowej, zawierającej tworzące o zarysie krzywej pierwszego bądź drugiego stopnia. Ponadto boczne powierzchnie 14
korpusu 2 mają wklęsłe wybrania 15, których tworzące przebiegają zasadniczo wzdłużnie.
W innej postaci wzoru przedstawionej na fig. 6 i fig. 7 korpus 2’ ma postać bryły przestrzennej
o podstawie zbliżonej do czworokąta, z wykonanym w górnej powierzchni otworem 7, którego oś
wzdłużna jest zasadniczo równoległa do osi wzdłużnej korpusu 2’. Do dolnej powierzchni korpusu 2’
zamocowany jest trwale trzonek 4 z otworem 5 do mocowania korpusu 2’ w gnieździe czerpaka. Korpus 2’ ma wybranie 12 do osadzania na części chwytowej 8 ostrza 9’ elementu zabezpieczającego 13.
Boczne powierzchnie 14’ korpusu 2’ są powierzchniami płaskimi 16 oraz powierzchniami wypukłymi
17, których tworzące przebiegają zasadniczo wzdłużnie względem osi wzdłużnej zęba 1’. Część robocza
10’ ostrza 9’ zęba 1 ma kształt bryły obrotowej zawierającej tworzące o zarysie krzywej pierwszego bądź
drugiego stopnia.
Zastrzeżenia ochronne
1. Ząb czerpaka koparki czerpakowej, wyposażony w korpus z trzonkiem do osadzania zęba
w gnieździe czerpaka oraz wymienny element skrawający mocowany w tym korpusie, znamienny
tym, że element skrawający stanowi wymienne obrotowe ostrze (9, 9’) mocowanego w korpusie (2, 2’),
w którym to ostrzu (9, 9’) wyróżnić można część roboczą (10, 10’) o powierzchniach bocznych zasadniczo
zbieżnych w kierunku jej wierzchołka oraz część chwytową (8) do mocowania ostrza (9, 9’) w korpusie
(2, 2’), o przekroju poprzecznym w kształcie koła, przy czym w rejonie swobodnego końca części
chwytowej (8) usytuowany jest obwodowy rowek (11) do zamocowania elementu zabezpieczającego
(13), natomiast korpus (2, 2’) ma kształt bryły przestrzennej z osiowym otworem (7) na część chwytową (8) ostrza (9, 9’) oraz poprzeczne przelotowe wybranie (12), przechodzące przez otwór (7) w rejonie obwodowego rowka (11) części chwytowej (8) w stanie jej osadzenia w korpusie (2, 2’), do mocowania elementu zabezpieczającego (13) w rowku (11) części chwytowej (8) w celu zapobieżenia wysunięcia ostrza (9, 9’) z korpusu (2, 2’).
2. Ząb czerpaka według zastrz. 1, znamienny tym, że część robocza (10, 10’) jest symetryczna
względem swej osi wzdłużnej.
3. Ząb czerpaka według zastrz. 2, znamienny tym, że część robocza (10, 10’) ma kształt zbliżony do stożka lub ściętego stożka lub bryły obrotowej zawierającej tworzące o zarysie krzywej pierwszego bądź drugiego stopnia.
4. Ząb czerpaka według zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienny tym, że korpus (2) stanowi bryła
przestrzenna zbliżona kształtem do ściętego ostrosłupa, korzystnie o podstawie (3) czworokąta, z otworem
(7) w górnej powierzchni (6), którego oś wzdłużna jest zasadniczo równoległa do osi wzdłużnej korpusu
(2), a do dolnej powierzchni podstawy (3) zamocowany jest trwale trzonek (4) do mocowania korpusu
4
PL 64 915 Y1
(2) w gnieździe czerpaka, natomiast boczne powierzchnie (14) korpusu (2) mają wklęsłe wybrania
(15), których tworzące przebiegają zasadniczo wzdłużnie względem osi wzdłużnej zęba (1).
5. Ząb czerpaka według zastrz. 1, znamienny tym, że korpus (2’) stanowi bryła przestrzenna
o podstawie zbliżonej korzystnie do czworokąta, z otworem (7) w górnej powierzchni (6), którego oś
wzdłużna jest zasadniczo równoległa do osi wzdłużnej korpusu (2’), a do dolnej powierzchni podstawy
zamocowany jest trwale trzonek (4) do mocowania korpusu (2’) w gnieździe czerpaka, natomiast
boczne powierzchnie (14) korpusu (2’) są powierzchniami płaskimi (16) i/lub wypukłymi (17) i/lub wklęsłymi, których tworzące przebiegają zasadniczo wzdłużnie względem osi wzdłużnej zęba (1’).
PL 64 915 Y1
Rysunki
5
6
PL 64 915 Y1
PL 64 915 Y1
7
8
PL 64 915 Y1
Departament Wydawnictw UP RP